HEBRE masha ni gaw Ga Sadi Tawn Da Ai Mungdan hta, shaning nnan hpe hkauna htai ai, gat hkai ai aten hta hpang ma ai. Ya prat September/October shata daram hta re.

Kaga masha ni gaw, shata shing wang ai hpe madung tawn nna, nhtoi masat ai. Shata mi hta nhtoi 29 (sh) 30 daram nga ai. Shata hpe madung tawn nna hti ai shaning gaw jan hpe yu nna hti ai shaning hta grau kadun ai. Dai majaw, dai hku la ai ladat 2 hpe bung hkra galaw na matu, masha ni gaw lam tam ma ai. Nhtoi kahtap bang ai (sh) hpang shaning garai n hpang shi yang, shata 1 kahtap bang ai ni galaw chye ai. Dai hku galaw ai hku nna, shata hti laika hta hkai ai aten, dan la ai aten ni gaw maren sha rai nga na re.

Raitim, Mawshe prat hta, Karai Kasang gaw nawku shaning hpe, laning mi a shawng shata hpe, Abi (sh) Nisan shata kaw na hti hpang na matu Shi amyu masha ni hpe htet da ai. Dai shata gaw, ya prat hta, March/April daram hta re. (Pru 12:2; 13:4) Dai shata hta, galaw ai poi gaw muyaw mam dan poi re.​—Pru 23:15, 16.

Laika buk langai (The History of hte Jewish People in hte Age of Jesus Christ) hta Chyum hpaji du Ame Chyura ndai hku tsun da ai: “Gara aten hta shata mi naw jat ra ai hpe chye na matu loi ai. Shalai Wa Ai Poi gaw, Nisan shata a shagawng nhtoi (Nisan 14) hta galaw ai. Dai shani gaw nlum ta ladaw kaw shani aten hte shana aten bung ai shani ngut ai hpang shani re. . . . Dai majaw, shaning htum wa maga rai yang, nlum ta ladaw a shani shana bung ai nhtoi du ai shani a hpang shani hta Shalai Wa Ai Poi nhtoi du na hpe chye yang, dai Nisan shata garai n du shi yang shata langai [shata 13 ngu na] hpe kahtap bang dat ai.”

Hebre shata hti laika a Nisan 14 hte bung ai, nlum ta ladaw hta du ai, Madu A Shana Shat Sha Poi a matu, nhtoi masat ai hta dai ladat hpe Yehowa Sakse ni lang ma ai. Dai hpang dai nhtoi hpe mungkan ting hta nga ai nawku hpung ni hpe tau hkrau shana ya ai.

Gara aten hta, shata langai htum na, galoi shata nnan hpang na hpe Hebre ni gara hku chye ma ai kun? Ya prat hta gaw, dip shapraw da ai shata hti laika (sh) electronic hkingrai kaw na shata hti laika app langai hpe yu dat na sha re. Chyum Laika prat hta gaw dai daram n loi ai.

Hka Sha-u Ing ai aten hta, shata nhtoi ni hpe 30 ya hku nna hti la ai. (Nin 7:11, 24; 8:3, 4) Hpang hta, Hebre shata hti laika hta gaw nhtoi 30 tup hkrak n rai mat sai. Shata praw ai hte shata langai hpang sai. Dai gaw shawng na shata praw hte 29 (sh) 30 daram gang ai.

Kalang mi hta, Dawi yan Yonahtan gaw “hpawt ni shata praw nhtoi” nga nna shata langai a hpang ai shani lam tsun wa ai. (1 Sa 20:5, 18) Dai majaw, tsa ban B.C. 11 aten hta, shata ni hpe tau hkrau hti da na masa nga ai. Shata langai hpang sana ngu ai hpe Israela ni gara hku chye ai kun? Yuda ni a n-gup aga hte sharin ai tara hte htunghking chyum daju re ai Mishana chyum hta lam nkau hpe tsun da ai. Yuda ni gaw Babelon bawng masha prat kaw na bai wa ai hpang, Yuda tara rung (Sanhedrin) nga wa ai. Poi ni galaw ai shata 7 laman, shata mi a 30 ya shani hta, shanhte tara rung kaw rung lung ai. Hpang shata gara aten hta hpang na ngu ai hpe dai tara rung kaw na hpung shang masha ni dawdan ai. Hpa hpe madung tawn nna dawdan ai kun?

Yerusalem mare a bum maga de nga ai ni gaw, shana aten hta, shata shagan ni hpe yu ra ai. Shata praw ai hpe mu yang, Yuda tara rung de lawan shana ai. Shata praw sai ngu ai madi madun lam hkrak lu yang, tara rung kaw na masha ni gaw shata hpang sai hpe shana ya ai. Summwi ni, saiwan ni hkrat nga ai majaw, shata praw ai hpe la yu ai ni n mu lu ai nga yang gara hku  kun? Ya na shata hpe nhtoi 30 du hkra hti ngut ai hpang she shata nnan hpang na ngu shana ai.

Yerusalem mare makau kaw na, Tsanlun Bum hta, wan shatu ai hku nna masat kumla madun nna Yuda tara rung a dawdan lam hpe ndau shana ai ngu Mishana chyum hta sanglang da ai. Israela mung ting kaw na kaga bum punding ni hkan hta mung, wan shatu ai kumla madun ai hku nna, dai ndau shana ai lam hpe chyam bra hkra galaw ai. Dai hpang, kasa ni shangun ai. Dai lam hku nna, Yerusalem hte kaga shara kaw nga ai Yuda masha ni gaw, shata nnan hpe chye nna poi ni hpe aten maren hta kalang ta galaw lu ai.

Israela prat na shata ni, poi ni, duhkra ladaw ni a lam grau chye na matu, ndai sumla gaw karum ya na re.