Atamu na Eva nĩmo andũ ma mbee kwĩka naĩ. Yĩla maleile kũmwĩwʼa Ngai na maya ĩtunda ya “mũtĩ wa kũmanyĩthya ũseo na ũthũku,” no twasye kana kĩko kĩu meekie nĩkyo naĩ ya mbee vyũ kwĩkwa. a (Mwambĩlĩlyo 2:16, 17; 3:6; Alomi 5:19) Atamu na Eva mayaaĩlĩte o na vanini kũkiita mũtĩ ũsu nũndũ waũngamĩĩte ũkũmũ wa Ngai wa kũtwʼĩĩa mũndũ ũla ũseo na ũla ũthũku. Yĩla Atamu na Eva maĩe ĩtunda ya mũtĩ ũsu, manyuvie kwĩtwʼĩĩa nemo ene ũla ũseo na ũla ũthũku. Kwĩka ũu kwoonanisye kana nĩmalea kwĩnyivĩsya ũkũmũ wa Ngai.

•  “Naĩ ya mbee” yatumie Atamu na Eva mwakwatwa nĩ kyaũ?

•  “Naĩ ya mbee” ĩtumaa tũkwatwa nĩ kyaũ?

•  Yo nĩvatonyeka tũkathawʼa tũikakwatwe nĩ maũndũ ala matonya kũtũkwata nũndũ wa “naĩ ya mbee”?

•  Maũndũ mate ma wʼo ĩũlũ wa “naĩ ya mbee”

 Atamu na Eva nĩmakũie na makwʼa nũndũ wa naĩ ĩla meekie. O na nĩmaanangie ũnyanya woo vamwe na Ngai na maasya wĩkwatyo wa kwĩkala tene na tene mate na mathĩna ma mwĩĩ.—Mwambĩlĩlyo 3:19.

 Atamu na Eva nĩmatiĩe nzyawa syoo naĩ. Meekie o ũndũ mũsyai wĩ mathĩna mana ma mwĩĩ ũtonya kũsyaa mwana wake e namo. (Alomi 5:12) Nũndũ wa ũu, andũ onthe nĩmasyaĩwe “ũthũkunĩ,” kana naĩnĩ, b na ũu nĩ kwasya kana tũsyaawa twendete mũno kwĩka kĩla kĩtaĩle.—Savuli 51:5; Aeveso 2:3.

 Nũndũ nĩtwatiĩwe naĩ, nĩtũwaa, tũkakũa, na tũkakwʼa. (Alomi 6:23) O na nĩtũtonya kũkwatwa nĩ mathĩna nũndũ wa mavĩtyo maitũ kana ma andũ angĩ.—Mũtavanʼya 8:9; Yakovo 3:2.

 Ĩĩ. Mbivilia yaĩtye kana Yesũ akwie “ethĩwe nthembo ya wĩwʼanĩthyo kwondũ wa naĩ sitũ.” (1 Yoana 4:10) Nthembo ya Yesũ no ĩtũthasye tũikakwatwe nĩ mathĩna ala makwataa andũ nũndũ wa naĩ ĩla twatiĩwe, na tũyĩthĩwa na wĩkwatyo ũla Atamu na Eva maaisye wa kwĩkala ĩũlũ wa nthĩ tene na tene mate na mathĩna ma mwĩĩ.—Yoana 3:16. c

 Ũndũ ũte wa wʼo: Naĩ ya mbee yatũvathanisye na Ngai vyũ.

 Ũwʼo: Ngai ndatũtũlaa mũtĩ nũndũ wa kĩla Atamu na Eva meekie. Nũeleawa kana twĩ ene naĩ na ndekwatasya twĩanĩsye maũndũ tũtatonya. (Savuli 103:14) O na kau nĩtwatiĩwe naĩ, twĩ na mwanya na ũthasyo wa kwĩthĩwa na ngwatanĩo nzeo vamwe na Ngai.—Nthimo 3:32.

 Ũndũ ũte wa wʼo: Ũvatiso nũthaasya mũndũ kumana na naĩ ĩla ya mbee, kwoou syana nĩsyaĩle kũvatiswa.

 Ũwʼo: O na kau ũndũ ũmwe wa vata twaĩle kwĩka nĩ kana tũtangĩĩwe nĩ kũvatiswa, no kũĩkĩĩa nthembo ya wovosyo ya Yesũ kwʼoka kũtonya kũthesya mũndũ kumana na naĩ. (1 Vetelo 3:21; 1 Yoana 1:7) Twana tũnini tũyĩsa kũtalwa ta twĩ na mũĩkĩĩo ũla ũwetetwe Mbivilianĩ nũndũ no nginya mũndũ ethĩwe na ũmanyi nĩ kana ethĩwe na mũĩkĩĩo. Kwoou Mbivilia ndĩkwataa mbau kũvatisa syana. Na ũsu nĩ ũndũ weesĩkĩe nesa nĩ Aklĩsto ma ĩvinda ya atũmwa. Mayavatisaa twana, ĩndĩ mavatisaa etĩkĩli, “aũme na aka,” ala maĩkĩĩaa Ndeto ya Ngai.—Meko ma Atũmwa 2:41; 8:12.

 Ũndũ ũte wa wʼo: Ngai nĩwaumanĩie aka nũndũ Eva nĩwe waĩe ĩtunda mbee.

 Ũwʼo: Ngai ndaaumanĩa aka. Aumanĩie “ĩla nzoka ngũũ, yĩtawa Ndevili, na ĩngĩ Satani,” nũndũ nĩyo yakengie Eva. (Ũvuanyʼo 12:9; Mwambĩlĩlyo 3:14) O na ũla watalĩlwe mavĩtyo mũno nũndũ wa naĩ ya mbee nĩ Atamu, ti mũka wake.—Alomi 5:12.

 Nĩkĩ Ngai waisye kana Atamu akasumbĩka mũka wake? (Mwambĩlĩlyo 3:16) Ngai aineena ndeto isu ndoonanasya kana nĩwendeeawʼa nĩ mũtuo ũsu. Atũmĩie ndeto isu kwonanyʼa ũndũ wa kũmakya ũla waĩ wĩthĩwe nũndũ wa naĩ. Endaa aũme mende iveti syoo mũno na mayĩinenga ndaĩa, na ti o iveti syoo syĩ syoka, ĩndĩ nĩmaĩle kũnenga aka onthe ndaĩa.—Aeveso 5:25; 1 Vetelo 3:7.

 Ũndũ ũte wa wʼo: Naĩ ya mbee yaĩ kũmanyana kĩ-mwĩĩ.

 Ũwʼo: Naĩ ya mbee ndĩsa kwĩthĩwa yaĩ kũmanyana kĩ-mwĩĩ nũndũ wa itumi ii:

•   Yĩla Ngai weeaĩaa Atamu ndakaaye matunda ma mũtĩ ũsu, Atamu aĩ weka ate na kĩveti.—Mwambĩlĩlyo 2:17, 18.

•   Ngai eeie Atamu na Eva atĩĩ: “Ongelekai, mwingĩve,” na ũu nĩ kwasya maĩ masyae syana. (Mwambĩlĩlyo 1:28) Ngai akatwʼĩka amakanisye nũndũ wa kĩla wameaĩĩte meke, ethĩwa e Ngai ũte tei o na vanini.

•   Atamu na Eva mayaaĩka naĩ me vamwe. Kĩla mũndũ eekaa e weka, Eva ambĩĩa na mũũme atĩĩa ĩtina.—Mwambĩlĩlyo 3:6.

•   Mbivilia nĩyĩtĩkĩlĩtye mũndũ na mũka kũmanyana kĩ-mwĩĩ.—Nthimo 5:18, 19; 1 Akolintho 7:3.