ĨSOMO YA 40
Tũtonya Kwĩthĩwa twĩ Atheu Ata Methonĩ ma Ngai?
Kwa kũna visa mũndũ mũka ayũmbanyʼa kamwana kake kathi sukulu. Nũĩkĩĩthasya kana kamwana kau nĩ katheu, na ngũa syako iilye nesa na nĩ ntheu. Kwĩka ũu nĩkũtumaa kekala kate na mathĩna ma mwĩĩ, na kwonanasya kana asyai asu nĩmakasũvĩaa nesa. O ta ũu, Ĩthe witũ wĩ wendo Yeova, nĩwendaa twĩthĩwe twĩ atheu kĩ-mwĩĩ, mosũanĩonĩ maitũ, ndetonĩ sitũ, na mekonĩ maitũ. Yĩla tweethĩwa twĩ atheu nĩtũtethekaa, na ũu nũtumaa Yeova ataĩwa.
1. Tũtonya ata kwĩthĩwa twĩ atheu kĩ-mwĩĩ?
Yeova atwĩĩte atĩĩ: “No nginya mwĩthĩwe atheu.” (1 Vetelo 1:16) Ũu nĩ vamwe na kwĩthĩwa na mwĩkalĩle mũseo, na tũyĩthĩwa twĩ atheu kĩ-mwĩĩ. Kwoou nĩtwaĩle kũthambaa kĩla mũthenya, na tũyĩkalasya ngũa sitũ, mĩsyĩ yitũ, na ngalĩ sitũ syĩ mbange nesa na syĩ ntheu. O na ĩngĩ no tũtetheesye kũthesya Nyũmba yitũ ya Ũsumbĩ. Nĩtũtumaa Yeova ataĩwa yĩla tweethĩwa twĩ atheu kĩ-mwĩĩ.—2 Akolintho 6:3, 4.
2. Nĩ imanyĩo syĩva twaĩle kwĩvathana nasyo?
Mbivilia ĩtũthuthĩtye “twĩthesye kumana na kĩla ũvuku wa mwĩĩ na wa veva.” (2 Akolintho 7:1) Kwoou, nĩtwaĩle kwĩvathana na kĩndũ o na kĩva kĩtonya kwananga mĩĩ kana ilĩko sitũ. Nũndũ mosũanĩo maitũ nĩmaĩlĩte kũmwendeesya Yeova, nĩtũtataa ũndũ tũtonya tũleane na mosũanĩo mathũku. (Savuli 104:34) O na ĩngĩ, nĩtũtataa kũtũmĩa ndeto nzeo.—Soma Akolosai 3:8.
Nĩ kyaũ kĩngĩ kĩtonya kũtuma twĩthĩwa tũte atheu kĩ-mwĩĩ, na twĩthĩwa tũte na mwĩkalĩle mũseo? Syĩndũ imwe no syanange mĩĩ yitũ. Kwoou nĩtwĩvathanaa na syĩndũ ta mbakĩ, mĩlaa, na tũitũmĩaa ndawa sya kũmila kana ndawa ingĩ kwa nzĩa ĩte nzeo. Yĩla tweevathana na syĩndũ isu nĩtwĩthĩawa na mĩĩ mĩseo, na nĩtwonanasya kana nĩtũnengete ndaĩa mũthĩnzĩo wa thayũ. O na ĩngĩ nĩtwĩkĩaa kĩthito twĩthĩwe na mwĩkalĩle mũtheu kwa kũtata tũsinde imanyĩo nthũku ta kũkwatanga mamutha ma ũsyai nĩ kana twĩanĩsye wendi wa kũmanyana kĩ-mwĩĩ, na kwĩloela mavisa ma ũlaalai. (Savuli 119:37; Aeveso 5:5) No wĩthĩwe wĩ ũndũ wĩ vinya kũsinda imanyĩo isu, ĩndĩ Yeova no atũtetheesye kwĩka ũu.—Soma Isaia 41:13.
ĨMANYĨSYE MŨNANGO
Ĩmanyĩsye wone ũndũ kwĩthĩwa twĩ atheu kĩ-mwĩĩ kũtumaa Yeova ataĩwa, na ũyona ũndũ ũtonya kũsinda imanyĩo ite ntheu.
3. Ũtheu wa kĩ-mwĩĩ nũtumaa Yeova ataĩwa
Yĩla twasoma mĩao ĩla Yeova wanengete mbaĩ ya Isilaeli, nĩtũmanyaa woni wake ĩũlũ wa ũtheu. Somai Kuma 19:10 na 30:17-19, na ĩndĩ mũineenea makũlyo aa:
-
Mĩsoa ĩno yĩvuanyʼa kyaũ ĩũlũ wa woni wa Yeova kwelekela ũtheu wa kĩ-mwĩĩ?
-
Nĩ maũndũ meva maseo waĩlĩte kwĩkaa kĩla ĩvinda nĩ kana wĩkalae wĩ mũtheu kĩ-mwĩĩ?
Kwĩthĩwa wĩ mũtheu kĩ-mwĩĩ nĩkwendaa ĩvinda na kĩthito. Ĩndĩ no twĩke ũu twĩthĩwe twĩkalaa va, twĩ athwii, kana twĩ ngya. Ĩloelei VITIO, na ĩndĩ mũineenea ĩkũlyo yĩla yĩatĩĩe.
-
Kũvanga syĩndũ sitũ nesa na kũsyĩkalya syĩ ntheu kũkatumaa andũ meka ata yĩla twĩ ũtavanyʼanĩ?
4. Sinda vyũ imanyĩo nthũku
Ethĩwa nũnyusaa sikala kana ndawa ingĩ sya kũmila, nĩvatonyeka ũkethĩwa wĩsĩ ũndũ ne ũndũ wĩ vinya kũsinda kĩmanyĩo kĩu. Nĩ kyaũ kĩtonya kũũtetheesya? Sũanĩa ũndũ kĩmanyĩo kĩu kĩtonya kũkũetee mathĩna. Somai Mathayo 22:37-39, na ĩndĩ mũineenea ũndũ mbakĩ, kana kũtũmĩa ndawa ingĩ sya kũmila kũtonya kwananga . . .
-
ũnyanya wa mũndũ na Yeova.
-
mũsyĩ wa mũndũ kana ala angĩ me vakuvĩ nake.
Vanga ũndũ ũtonya kwĩka ũsinde kĩmanyĩo kĩthũku. a Ĩloelei VITIO.
Somai Avilivi 4:13, na ĩndĩ mũineenea ĩkũlyo yĩĩ:
-
Mũvango mũseo wa kũvoyaa kĩla ĩvinda, kwĩmanyĩasya Mbivilia, na kũendaa maũmbanonĩ, ũtonya kũnenga mũndũ vinya wa kũsinda imanyĩo nthũku ata?
5. Ĩkĩa kĩthito ũsinde mosũanĩo na imanyĩo ite ntheu
Somai Akolosai 3:5, na ĩndĩ mũineenea makũlyo aa:
-
Twĩsĩ ata kana kwĩloela mavisa ma ũlaalai, kũtũmanĩa mesengyi sya maũndũ mataĩlĩte, na kwĩkwatanga mamutha ma ũsyai nĩ kana wĩanĩsye wendi wa kũmanyana kĩ-mwĩĩ, nĩ imanyĩo ite ntheu methonĩ ma Yeova?
-
We nũkwona ta tũtonya kwĩthĩwa na mwĩkalĩle mũtheu tondũ Yeova wendaa? Nĩkĩ wasũngĩa ũu?
Sisya vitio wone ũndũ ũtonya kũsinda mosũanĩo mate matheu. Ĩloelei VITIO.
Yesũ nĩwanenganie ngelekanyʼo ĩkwonanyʼa kana nĩtwaĩlĩte kwĩthĩwa tũtwʼĩte kwĩka kyonthe kĩla tũtonya nĩ kana twĩthĩwe na mwĩkalĩle mũtheu. Somai Mathayo 5:29, 30, na ĩndĩ mũineenea ĩkũlyo yĩĩ:
-
Yesũ ndasasya kana twaĩlĩte kũũmĩsya mĩĩ yaitũ, ĩndĩ oonanasya kana nĩtwaĩlĩte kwosa ĩtambya. Nĩ ĩtambya yĩva ya vata mũndũ waĩlĩte kwosa nĩ kana evathane na mosũanĩo mate matheu? b
Ethĩwa ũendeee kwĩkĩa kĩthito nĩ kana ũsinde mosũanĩo mate matheu, Yeova nĩwonaa kĩthito kyaku kĩ kya vata mũno. Somai Savuli 103:13, 14, na ĩndĩ mũineenea ĩkũlyo yĩĩ:
-
Ethĩwa ũendeee kũngʼangʼana ũsinde kĩmanyĩo kĩte kĩtheu, ĩandĩko yĩu twasoma yĩtonya kũkwĩkĩa vinya ata?
Endeea kũngʼangʼana ũsinde imanyĩo ite ntheu!
Yĩla mũndũ wasyokea kĩmanyĩo kĩte kĩtheu nũtonya kũkwʼa ngoo na ayasya: ‘Nyie nĩnavika mũthya.’ Ĩndĩ kwasũanĩa ũndũ ũũ: Yĩla mũsembi watulwʼa na avalũka, ũu ti kwonanyʼa nĩwasindwa. O na ti kwonanyʼa kana aĩlĩte kũsyoka akambĩĩe mathaũ asu ĩngĩ. O ta ũu, kũsyokea kĩmanyĩo kĩna kĩthũku, ti kwonanyʼa kana nĩwasindwa vyũ. O na ti kwonanyʼa kana kĩthito kyonthe kĩla ũnekĩĩte aĩ yu nĩkyanywʼa kĩwʼũ. Kũsyokea kĩmanyĩo kĩna kĩte kĩtheu nĩ ũndũ wĩkĩkaa yĩla mũndũ ũendeee kũtata asinde kĩmanyĩo kĩu. Kwoou, ndũkakwʼe ngoo! Yeova nũkũũtetheesya nĩ kana ũsinde kĩmanyĩo kĩu.
ANDŨ AMWE MAASYA: “Kĩmanyĩo kĩu nĩkyandikile vyũ, kwoou ndyĩsa kũekana nakyo.”
-
Nĩ ĩandĩko ta yĩva ũtonya kũtũmĩa kwonyʼa mũndũ ta ũsu kana Yeova no amũtetheesye akasinda kĩmanyĩo ta kĩu kĩte kĩseo?
KĨLA TWEEMANYĨSYA
Nĩtũmwendeeasya Yeova yĩla twekalya mĩĩ na ilĩko sitũ syĩ ntheu, o na yĩla tweethĩwa na mwĩkalĩle mũtheu.
Makũlyo ma Kũsyokeleela
-
Nĩkĩ nĩ ũndũ wa vata mũno twĩthĩawe twĩ atheu?
-
Ũtonya kwĩka ata nĩ kana wĩthĩawe wĩ mũtheu kĩ-mwĩĩ?
-
Ũtonya kwĩka ata nĩ kana wĩthĩawe na mosũanĩo, na mwĩkalĩle mũtheu?
MAŨNDŨ ANGĨ MA KWĨMANYĨSYA
Nĩ maũndũ meva mate vinya ũtonya kwĩka nĩ kana ũkethĩawa wĩ mũtheu kĩ-mwĩĩ o na ethĩwa ndwĩ na ũkwati mũnene?
Ĩmanyĩsye wone matambya amwe ũtonya kwosa nĩ kana ũsinde kĩmanyĩo kya kũnywʼa sikala.
“Ũndũ Ũtonya Kũeka Kũnywʼa Sikala” (Amkeni!, Mwei wa 5, 2010)
Soma wone maũndũ ala matonya kũtũkwata tweethĩwa na kĩmanyĩo kya kwĩloelaa mavisa ma ũlaalai.
“Visa sya Ũlaalai Nĩ Nzeo Kana Nĩ Nthũku?” (Mũsyaĩĩsya, Ĩtukũ 1, Mwei wa 8, 2013)
Soma wone kĩla kyatetheeisye mũndũũme ũmwe kũsinda kĩmanyĩo kya kwĩloela mavisa ma ũlaalai.
“Nĩnavalũkile Mavinda Maingĩ Ndyĩsa Kwĩka Maendeeo” (Mũsyaĩĩsya, Na. 4 2016)
a Ũvoo wĩ na kyongo, “Ũndũ Ũtonya Kũeka Kũnywʼa Sikala” ũla wĩ kĩlungunĩ Maũndũ Angĩ ma Kwĩmanyĩsya, kĩla kĩ ĩsomonĩ yĩĩ, nũeleetye matambya mana tũtonya kwosa tũkasinda imanyĩo nthũku.
b Nĩ kana wone ũndũ ũtonya kũsinda kĩmanyĩo kya kwĩkwatanga mamutha ma ũsyai nĩ kana wĩanĩsye wendi wa kũmanyana kĩ-mwĩĩ, sisya ũvoo wĩ na kyongo “Ndonya Kwĩka Ata Nĩkĩlye Vinya Kĩmanyĩo kya Kwĩkwatanga Mamutha ma Ũsyai?” nthĩnĩ wa ĩvuku, Maswali Ambayo Vijana Huuliza—Majibu Yafanyayo Kazi, Ĩvuku ya 1, kĩlungu kya 25.