Samɩyɛɛlɩ takayaɣ kajalaɣ ñɩŋga 14:1-52
14 Kɩyakʋ nakʋyʋ, Sɔɔlɩ pɩyalʋ Yonataanɩ+ heyi ɛ-lɩmɖʋyʋ weyi ɛɖɔkʋʋ e-you wondu yɔ se: «Kɔɔ nɛ ɖɩtɛzɩ nɛ ɖiwolo Filistii mba sɔɔjanaa feŋiyaa cɔlɔ, hɔɔlʋʋ lɛɛkʋ taa.» Ɛlɛ etiheyi ɛ-caa.
2 Sɔɔlɩ kaawɛ Gibeyaa+ kamaɣ cɔlɔ, girenaadɩ tɩʋ nakʋyʋ tɛɛ Migrɔɔnɩ, nɛ abalaa ɛzɩ 600 mbʋ yɔ kaawɛ ɛ-cɔlɔ.+
3 (Nɛ Ahiya kaasu efoodɩ;+ ɛɛkɛ Ahitub+ pɩyalʋ, ɛlɛ ñaakɛ Ikaboodi+ ɖalʋ, ɛlɛ ñaakɛ Fineyaasɩ+ pɩyalʋ, ɛlɛ ñaakɛ Elii+ weyi ɛkɛ Yehowa cɔjɔ Siiloo+ yɔ ɛ-pɩyalʋ.) Nɛ samaɣ tɩna se Yonataanɩ kaaɖɛwa.
4 Nɛ nʋmɔʋ ŋgʋ Yonataanɩ kaawɛɛ nɛ ɛñakɩ pana se ɛtɛzɩ nɛ ɛtalɩ Filistii sɔɔjanaa feŋiyaa cɔlɔ yɔ, kaaʋ sɔsɔʋ nakʋyʋ kaawɛ ɛzɩ keɖe yɔ kɩ-hɔɔlʋʋ kʋɖʋmʋʋ yɔɔ, nɛ kaaʋ sɔsɔʋ lɛɛkʋ ŋgʋ kɩwɛ ɛzɩ keɖe yɔ kɩwɛɛ kɩ-hɔɔlʋʋ lɛɛkʋ yɔɔ; payaɣ kʋɖʋmʋʋ se Bozɛɛzɩ, nɛ payaɣ lɛɛkʋ se Senee.
5 Kaaŋ sɔsɔŋ ɛnɩ ɩ-taa kʋɖʋmʋʋ kaakɛ tilimiye hayo kiŋ hɔɔlʋʋ taa nɛ kɩha ɛsa nɛ Mikmaasɩ, nɛ lɛɛkʋ ñaawɛnɩ hadɛ kiŋ nɛ kɩha ɛsa nɛ Geba.+
6 Nɛ Yonataanɩ heyi e-you wondu ɖɔkɩyʋ se: «Kɔɔ ɖɩtɛzɩ nɛ ɖiwolo kɩdɩbɛlɩŋ+ ɛnɩ yɔ ɛ-sɔɔjanaa feŋiyaa cɔlɔ. Pɩtɩla Yehowa kaɣ ɖɔ-yɔɔ lʋbʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ nabʋyʋ ɛɛɖaŋɩɣ Yehowa se ɛtɩŋnɩ ɛyaa sakɩyɛ yaa ɛyaa pazɩ yɔɔ nɛ ɛya ɛyʋ ñʋʋ.»+
7 Peeɖe e-you wondu ɖɔkɩyʋ cosi-i se: «La mbʋ payɩ ña-laŋɩyɛ seɣtiɣ-ŋ se ŋla yɔ. Ðɛɛnɩ ɖenɖe ŋsɔɔlaa yɔ, nɛ paa le ña-laŋɩyɛ eseɣtiɣ-ŋ se ŋwolo yɔ mankaɣ-ŋ tɩŋʋʋ.»
8 Nɛ Yonataanɩ yɔɔdɩ se: «Ðɩkaɣ tɛzʋʋ nɛ ɖiwolo ɛyaa mba yɔ pɔ-cɔlɔ nɛ ɖiyele nɛ pana-ɖʋ.
9 Ye peheyi-ɖʋ se: “Ɩsɩŋ mi-ɖeɖe nɛ ɖɩkɔɔ nɛ ɖɩtalɩ mɩ-cɔlɔ!” yɔ, pʋbʋ lɛ ɖɩkaɣ sɩŋʋʋ ɖenɖe ɖɩwɛɛ yɔ, nɛ ɖɩɩkpaɣ pɔ-cɔlɔ.
10 Ɛlɛ ye pɔtɔm se: “Ɩkɔɔ nɛ ɖɩkatɩ!” yɔ, pʋbʋ lɛ ɖɩkaɣ kpaʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ Yehowa kaɣ-wɛ ɖʋzʋʋ ɖe-nesi tɛɛ. Mbʋ kaɣnɩ-ɖʋ kɛʋ yʋsaɣ.»+
11 Nɛ pa-naalɛ pawɩlɩ pa-tɩ Filistii mba sɔɔjanaa feŋiyaa. Filistii mba yɔɔdɩ se: «Ɩna! Ebree mba wɛɛ nɛ palɩɣnɩ pɔŋ taa ɖenɖe paamɛlaa yɔ.»+
12 Nɛ sɔɔjanaa feŋiyaa heyi Yonataanɩ nɛ e-you wondu ɖɔkɩyʋ se: «Ɩkpa ɖɔ-cɔlɔ, nɛ ɖɩwɩlɩ-mɩ nɛ ɩna!»+ Patɩɩyɔɔdɩ mbʋ lɛ, Yonataanɩ heyi e-you wondu ɖɔkɩyʋ se: «Tɩŋɩ-m, mbʋ pʋyɔɔ yɔ Yehowa kaɣ-wɛ ɖʋzʋʋ Izrayɛɛlɩ nesi tɛɛ.»+
13 Nɛ Yonataanɩ kalɩ e-nesi nɛ ɛ-nɩŋgbanzɩ yɔɔ nɛ ɛkpa, nɛ e-you wondu ɖɔkɩyʋ kaawɛ ɛ-wayɩ; nɛ Filistii mba paɣzɩ tɔlʋʋ Yonataanɩ ɛsɩndaa, nɛ e-you wondu ɖɔkɩyʋ ñɛtɛzɩɣ-wɛ kʋʋ nɛ ɛ-wayɩ.
14 Kajalaɣ you ŋgʋ Yonataanɩ nɛ e-you wondu ɖɔkɩyʋ palaba yɔ kɩ-taa, pakʋ ɛyaa ɛzɩ 20 mbʋ yɔ ɛkɩtaarɩ hɔɔlʋʋ kʋɖʋmʋʋ* taa mbʋ yɔ.
15 Nɛ sɔɔndʋ yɛlɩ nɛ pɩtalɩ ɖenɖe paakpeɣlaa yɔ nɛ pɩtalɩ ɖɔɖɔ sɔɔjanaa feŋiyaa kpeekpe hɛkʋ taa, nɛ halɩ sɔɔndʋ kaakpa ɖɔɖɔ sɔɔjanaa tikasɩ+ siŋŋ. Tɛtʋ kaapaɣzɩ ñamsʋʋ, nɛ sɔɔndʋ ndʋ tɩlɩnɩ Ɛsɔ cɔlɔ yɔ tɩkpa-wɛ.
16 Sɔɔlɩ tɛ feŋiyaa mba pɛwɛ Gibeyaa+ ŋgʋ kɩwɛ Bɛnjamɛɛ taa yɔ kɩ-taa yɔ, pana se pɩwɛɛ nɛ pisidiɣ Filistii mba ɖigbeɣliye* taa hɔɔlɩŋ tɩŋa taa.+
17 Sɔɔlɩ heyi mba pɛwɛ ɛ-cɔlɔ yɔ se: «Mentendi-mɩ, ɩkalɩ ɛyaa nɛ ɩna se alɩ ɖa-taa nɛ ɛɖɛɛ.» Pakalɩ ɛyaa lɛ, pana se Yonataanɩ nɛ e-you wondu ɖɔkɩyʋ pɛfɛyɩ.
18 Peeɖe Sɔɔlɩ heyi Ahiya+ se: «Kɔnɩ Ɛsɔ toovenim tʋ Aɖakaɣ cɩnɛ!» (Mbʋ pʋyɔɔ yɔ Ɛsɔ toovenim tʋ Aɖakaɣ kaawɛ Izrayɛɛlɩ mba cɔlɔ alɩwaatʋ ndʋ tɩ-taa.*)
19 Nɛ alɩwaatʋ ndʋ Sɔɔlɩ kaawɛɛ nɛ ɛyɔɔdʋʋnɩ cɔjɔ lɛ, ɛzɩma piisidi Filistii mba ɖigbeɣliye* taa yɔ pɩwɛɛ nɛ pɩkpaɣ ɖoŋ kpaʋ yɔɔ. Peeɖe Sɔɔlɩ heyi cɔjɔ se: «Yele mbʋ ŋɖiɣni labʋ yɔ.»*
20 Nɛ Sɔɔlɩ nɛ samaɣ ŋga kaawɛ ɛ-cɔlɔ yɔ ke-kpeekpe pekpeɣli nɛ pɛɖɛɛ you taa; patalaa lɛ, pana se Filistii mba taa paa weyi lɛ ɛkpazɩ ɛ-laɣɖɛ lɛlʋ yɔɔ, nɛ piisidi pɛ-hɛkʋ taa pɩdɩɩfɛyɩ.
21 Pɩtasɩ lɛ, Ebree ñɩma mba paatɩnɩ Filistii mba yɔɔ nɛ pa nɛ wɛ pakpa paba ɖigbeɣliye* taa yɔ, papaɣzɩ pɩsɩnʋʋ Izrayɛɛlɩ hɔɔlʋʋ yɔɔ, nɛ patɩŋɩɣ Sɔɔlɩ nɛ Yonataanɩ pa-wayɩ.
22 Izrayɛɛlɩ ñɩma mba payɩ paamɛlɩ+ Efrayim pʋŋ egeetiye taa yɔ panɩɩ se Filistii mba sewa, nɛ paba ɖɔɖɔ papaɣzɩ pa-wayɩ ɖʋʋ you taa.
23 Nɛ Yehowa ya Izrayɛɛlɩ ñʋʋ kɩyakʋ ŋgʋ,+ nɛ pala you nɛ patalɩ ɖooo Bɛtɩ-Avɛɛnɩ.+
24 Ɛlɛ pɩɩnɩ Izrayɛɛlɩ abalaa evemiye nɖɩ siŋŋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ Sɔɔlɩ kaaɖuwaa nɛ eheyi samaɣ se: «Piyo ɛyʋ weyi ɛtɔkɩ tɔɔnaɣ* nakɛyɛ pʋcɔ nɛ ɖanaɣ ɖanɩ yɔ, pʋcɔ nɛ mankpa mon-koyindinaa kɩmɩyɛ yɔ!» Pʋyɔɔ lɛ, samaɣ taa nɔɔyʋ tɩtɔɔ nabʋyʋ.+
25 Nɛ samaɣ* kpeekpe sʋʋ laʋ tɛɛ, nɛ tʋŋ num kaawɛ tataa.
26 Samaɣ sʋ laʋ tɛɛ lɛ, kana tʋŋ num wɛɛ nɛ pikpeŋ, ɛlɛ nɔɔyʋ taapɩzɩɣ se ɛkpazɩ e-nesi ɛ-nɔɔ cɔlɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ sɔɔndʋ kpaɣaɣ-wɛ nɛ ɖuutu ndʋ.
27 Ɛlɛ Yonataanɩ taanɩɩ ɖuutu ndʋ ɛ-caa kaaɖuwaa nɛ eheyi samaɣ yɔ,+ pʋyɔɔ esezi ɖaʋ ŋgʋ kɩɩwɛ e-nesi taa yɔ nɛ ɛlɛkɩ kɩ-nɔɔ tʋŋ sɛŋɛlɛtʋ taa. Ɛpɩsɩnɩ e-nesi nɛ ɛkpazɩ ɛ-nɔɔ cɔlɔ lɛ, ɛ-ɛsa paɣzɩ ñɩlɩsʋʋ.
28 Peeɖe samaɣ taa nɔɔyʋ yɔɔdaa se: «Ña-caa ɖuwaa kpem nɛ eheyi samaɣ se: “Piyo ɛyʋ weyi ɛtɔkɩ tɔɔnaɣ sɔnɔ yɔ!”+ Pʋyɔɔ pɩnɩ samaɣ pɩdɩɩfɛyɩ mbʋ.»
29 Ɛlɛ Yonataanɩ yɔɔdɩ se: «Man-caa kɔnɩ kʋñɔŋ sɔsɔʋ ɛjaɖɛ taa. Ɩna ɛzɩma manɖɩŋ tʋŋ num pʋnɛ pazɩ nɛ mɛ-ɛsa ñɩlɩsɩɣ yɔ!
30 Ye sɔnɔ samaɣ kaatɔɔ faaa+ mbʋ kamʋ ko-koyindinaa nesi tɛɛ yɔ, ɩmaɣzɩ kpem nɛ ɩna ɛzɩma pɩɩsɩnɩ-kɛ yɔ! Ɛzʋnɔ paakʋ Filistii mba siŋŋ nɛ pɩkpaɖɩ.»
31 Pɛwɛɛ nɛ pakʋʋ Filistii mba evemiye nɖɩ, kpaɣnɩ Mikmaasɩ nɛ piwolo Ayalɔɔnɩ,+ nɛ pɩnɩɩ samaɣ pɩdɩɩfɛyɩ.
32 Nɛ samaɣ paɣzɩ kpedesuu mbʋ kamʋ ko-koyindinaa cɔlɔ yɔ pɩ-yɔɔ nɛ kujonjoŋ, nɛ pakpa heŋ nɛ naŋ nɛ newee nɛ pakʋ tataa nɛ pɔtɔɔ nandʋ nɛ pɛkpɛndɩnɩ calɩm.+
33 Peeɖe nɔɔyʋ woba nɛ eheyi Sɔɔlɩ se: «Na! Samaɣ wɛɛ nɛ kalakɩ kɩwɛɛkɩm Yehowa ɛsɩndaa nɛ kɔtɔkɩ nandʋ nɛ kɛkpɛndɩɣnɩ calɩm.»+ Nɛ ɛlɛ yɔɔdɩ se: «Ɩlabɩ mbʋ pɩfɛyɩ siɣsiɣ yɔ. Ipilisi pɩyɛ sɔsɔɖɛ naɖɩyɛ lɛɛ lɛɛ nɛ ɩkɔnɩ-m.»
34 Nɛ Sɔɔlɩ yɔɔdɩ se: «Ɩcɔɔ samaɣ taa nɛ iheyi-kɛ se: “Mɩ-taa paa weyi lɛ, pɩwɛɛ se ɛkɔnɩ ɛ-nɔ nɛ e-heu nɛ ɩkʋ-wɛ cɩnɛ, nɛ pʋwayɩ lɛ, ɩtɔɔ pa-nandʋ. Ɩtaalakɩ kɩwɛɛkɩm Yehowa ɛsɩndaa nɛ ɩtɔkɩ nandʋ nɛ ɩkpɛndɩɣnɩ calɩm.”»+ Ðɩnɛ ɛlɛ pa-taa paa weyi kpɛndɩnɩ ɛ-nɔ nɛ ɛkɔnɩ ɖoo ana nɛ ɛkʋ-ɩ peeɖe.
35 Nɛ Sɔɔlɩ ma Yehowa altaaru nakʋyʋ.+ Ŋgʋ kɛnɩ altaaru kajalaɣ ñɩŋgʋ ŋgʋ ɛma Yehowa yɔ.
36 Sɔɔlɩ yɔɔdɩ pʋwayɩ se: «Iyele nɛ ɖitii Filistii mba wayɩ nɛ ɖoo nɛ ɖɩlazɩ pa-ñɩm nɛ pɩkɔɔ pɩsɩɩnɩ alɩwaatʋ ndʋ tɛʋ feŋ yɔ. Ðɩɩkaɣ kazʋʋ paa ɛyʋ kʋɖʋm nɛ ɛ-ɛsa.» Nɛ pocosi-i se: «La mbʋ payɩ pɩwɛ ɖeu ñɛ-ɛsɩndaa yɔ.» Nɛ cɔjɔ yɔɔdɩ se: «Iyele nɛ ɖɩñɔtɩnɩ Ɛsɔ toovenim tʋ cɩnɛ.»+
37 Nɛ Sɔɔlɩ pɔzɩ Ɛsɔ se: «Pɩwɛɛ se mentii Filistii mba wayɩ?+ Ŋkaɣ-wɛ ɖʋzʋʋ Izrayɛɛlɩ mba nesi tɛɛ?» Ɛlɛ Ɛsɔ ticosi-i natʋyʋ kɩyakʋ ŋgʋ ki-wiye.
38 Peeɖe Sɔɔlɩ yɔɔdaa se: «Mɩ samaɣ ñʋndɩnaa tɩŋa, ɩkɔɔ cɩnɛ, nɛ ɩñɩnɩ nɛ ɩna se kɩwɛɛkɩm mbʋ palabɩ sɔnɔ.
39 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ, Yehowa weyi ɛyabɩ Izrayɛɛlɩ ñʋʋ yɔ ɛñɩtʋʋ nɛ ɛwɛɛ wezuu yɔ, paa pɩkɔm nɛ pɩla se man-pɩyalʋ Yonataanɩ yɔɔ pɩtɔlaa yɔ, pɩwɛɛ se ɛsɩ.» Ɛlɛ samaɣ taa nɔɔyʋ ticosi-i.
40 Nɛ eheyi Izrayɛɛlɩ kpeekpe se: «Ɩkaɣ wɛʋ hɔɔlʋʋ kʋɖʋmʋʋ, nɛ ma nɛ man-pɩyalʋ Yonataanɩ ɖɩwɛɛ hɔɔlʋʋ lɛɛkʋ.» Peeɖe samaɣ cosi Sɔɔlɩ se: «La mbʋ payɩ pɩwɛ ɖeu ñɛ-ɛsɩndaa yɔ.»
41 Nɛ Sɔɔlɩ heyi Yehowa se: «Hayɩ Izrayɛɛlɩ tɛ Ɛsɔ, tɩŋnɩ Tuumiim+ yɔɔ nɛ ŋcosi!» Nɛ pɩlɩzɩ Yonataanɩ nɛ Sɔɔlɩ, nɛ samaɣ lɩɩ pɩ-taa.
42 Pʋwayɩ lɛ, Sɔɔlɩ yɔɔdɩ se: «Ɩtɔ piye+ nɛ ɩna se ma yaa man-pɩyalʋ Yonataanɩ pɩlɩzɩɣ.» Nɛ pɩlɩzɩ Yonataanɩ.
43 Nɛ Sɔɔlɩ pɔzɩ Yonataanɩ se: «Heyi-m, ɛbɛ ŋlaba?» Nɛ Yonataanɩ cosi-i se: «Tʋŋ num yem manɖɩŋ pazɩ ɖaʋ ŋgʋ kɩwɛ me-nesi taa yɔ kɩ-nɔɔ taa.+ Ma yɔ! Ye pɩwɛɛ se mansɩ yɔ mansɩ!»
44 Ðɩnɛ ɛlɛ, Sɔɔlɩ yɔɔdɩ se: «Ɛsɔ ɛhɔ ma-nɩŋgbaŋʋʋ siŋŋ,* ye ŋtɩsɩ yɔ, Yonataanɩ.»+
45 Ɛlɛ samaɣ heyi Sɔɔlɩ se: «Pɩwɛɛ se Yonataanɩ ɛsɩ yaa we? Ɛnʋ weyi ɛkɔnɩ wabɩtʋ* sɔsɔtʋ tʋnɛ+ Izrayɛɛlɩ yɔ? Pɩɩpɩzɩɣ nɛ pɩla mbʋ! Yehowa ñɩtʋʋ nɛ ɛwɛɛ wezuu yɔ, pɩtɩpɔzɩ se paa ɛ-ñʋʋ taa ñɔyaɣ kʋɖʋmaɣ maɣmaɣ ɛtɔlɩ tataa, mbʋ pʋyɔɔ yɔ mbʋ ɛlabɩ sɔnɔ yɔ, Ɛsɔ ɖoŋ taa ɛlabɩ-pʋ.»+ Mbʋ samaɣ yabɩ Yonataanɩ ñʋʋ nɛ ɛtɩsɩ.
46 Nɛ Sɔɔlɩ yele Filistii mba wayɩ ɖʋʋ, nɛ Filistii mba pɩsɩ pa-maɣmaɣ pe-egeetiye taa.
47 Sɔɔlɩ kpazɩ e-kewiyitu ɖoŋ Izrayɛɛlɩ yɔɔ nɛ eyooni e-koyindinaa tɩŋa hɔɔlɩŋ kpeekpe taa; eyoni Mowaabʋ mba,+ Amooni mba,+ Edom mba,+ Zobaa+ awiya nɛ Filistii mba;+ nɛ ɖenɖe payɩ ewokaɣ yɔ, ɛwakaɣ-wɛ.
48 Nɛ ɛla you nɛ abalɩtʋ nɛ ɛwa Amalɛɛkɩ mba+ nɛ eholi Izrayɛɛlɩ mba nɛ ɛlɩzɩ-wɛ mba palazaɣ pa-ñɩm yɔ pe-nesi tɛɛ.
49 Sɔɔlɩ pɩyalaa yɔ: Yonataanɩ, Isivii nɛ Malɩkii-Suwa.+ Ɛɛwɛnɩ pɛlaa 2, payaɣaɣ sɔsɔ se Merabɩ,+ nɛ payaɣ ɛlɛ neu se Miikaalɩ.+
50 Payaɣaɣ Sɔɔlɩ halʋ se Ahiinowam, ɛɛkɛ Ahimaazɩ pɛlɛ. Payaɣaɣ ɛ-sɔɔjanaa ñʋʋdʋ se Abnɛɛrɩ,+ Nɛɛrɩ pɩyalʋ, Sɔɔlɩ caa neu.
51 Sɔɔlɩ caa lɛ Kiisi,+ nɛ Abnɛɛrɩ caa Nɛɛrɩ+ kaakɛ Abɩyɛɛlɩ pɩyalʋ.
52 Sɔɔlɩ kɩyakɩŋ kpeekpe taa, you kaawɛ ɛ nɛ Filistii mba pɛ-hɛkʋ taa siŋŋ.+ Ye Sɔɔlɩ ɛna abalʋ nɔɔyʋ ɛwɛ ɖoŋ yaa ɛwɛ abalɩtʋ yɔ, ɛmʋwaɣ-ɩ ɛ-tʋmɩyɛ taa.+
Pɩ-tɛɛ tɔm
^ Piye piye, «hayɩm walanzɩ hɔɔlʋʋ,» pʋ-tɔbʋʋ se hayɩm walanzɩ nzɩ naŋ 2 pɩzɩɣ nɛ ɩhayɩ evemiye taa yɔ sɩ-hɔɔlʋʋ.
^ Yaa «maalika.»
^ Piye piye, «evemiye nɖɩ ɖi-wiye.»
^ Yaa «maalika.»
^ Piye piye, «Lɩzɩ ñe-nesi.»
^ Yaa «maalika.»
^ Piye piye, «kpɔnɔ.»
^ Piye piye, «tɛtʋ.»
^ Piye piye, «Ɛsɔ ɛlabɩ-m mbʋ nɛ ɛsɔzɩ pɩ-yɔɔ.»
^ Yaa «ñʋʋ yabʋ.»
