1. Ɛbɛ pɩwɛɛ se ɖa-tɩŋa ɖɩla?

PƖKƐDƖƔNƖ-Ŋ se ŋse seya wena ŋnawa se awɛ kaɖɛ yɔ, kɔzɩ kɔzɩ ye pɩwɩɣ-ŋ yaa pɩnɩ-ŋ yɔ? Pɩtʋʋ fɛyɩ se aayɩ. Paa mbʋ yɔ, apostoloo Pɔɔlɩ yɔɔdaa se Krɩstʋ mba toovenim ñɩma kpeekpe wɛ seya naayɛ taa. (Ebr. 12:1) Nɛ ɖa-tɩŋa payɩ, paa ɖɩkɛ pɩɣa yaa sɔsɔ, ɖɩwɛ ɖoŋ yaa pɩnɩ-ɖʋ yɔ, ye ɖɩsɔɔlaa se ɖɩmʋ kɩhɛyʋʋ ŋgʋ Yehowa haɣ-ɖʋ yɔ, pɩwɛɛ se ɖɩɖɔkɩ ɖa-tɩ nɛ pɩkɔɔ pɩtɛ.—Mat. 24:13.

2. Ɛzɩ 2 Timootee 4:7, 8 yɔɔdʋʋ yɔ, ɛbɛ yɔɔ Pɔɔlɩ pɩzaa nɛ ɛtasɩ-ɖʋ lɔŋ kpayɩ?

² Pɔɔlɩ pɩzaa nɛ ɛtasɩ-ɖʋ lɔŋ kpayɩ mbʋ pʋyɔɔ yɔ, ɛpɩzaa nɛ ‘ese seya nɛ ɛtɛm-yɛ.’ (Kalɩ 2 Timootee 4:7, 8.) Ɛlɛ, seya wena a-tɔm Pɔɔlɩ yɔɔdaa yɔ, ɛbɛ ɖeyi ɖeyi akɛnaa?

3. Seya wena tɔm Pɔɔlɩ yɔɔdaa?

³ Nabʋyʋ taa, Pɔɔlɩ lakaɣnɩ tʋmɩyɛ mbʋ palakaɣ hola aleɣya taa caanaʋ taa Grɛɛsɩ tɛtʋ taa yɔ se ɛwɩlɩnɩ ɛyaa lɔŋ kɩbaŋ. (1 Kɔr. 9:25-27; 2 Tim. 2:5) Hɔɔlɩŋ sakɩyɛ taa, ɛkpakaɣ Krɩstʋ tʋ wezuu caɣʋ nɛ ɛmaɣzɩɣnɩ seya. (1 Kɔr. 9:24; Gal. 2:2; Fil. 2:16) Ɛyʋ paɣzɩɣ “seya” ana alɩwaatʋ ndʋ ɛhaɣ ɛ-tɩ Yehowa nɛ pamɩyɩsɩ-ɩ lɩm yɔ. (1 Pɩy. 3:21) Ɛtalɩɣ tɩnaɣ yɔɔ lɛ Yehowa haɣ-ɩ wezuu maatɛŋ kɩhɛyʋʋ.—Mat. 25:31-34, 46; 2 Tim. 4:8.

4. Ɛbɛ tɔm ɖɩkaɣ yɔɔdʋʋ tɔm ñʋʋ kʋnɛ kɩ-taa?

⁴ Nɔɔ kʋɖʋmaɣ ŋga wɛ nʋmɔʋ kɩɖaɣlʋʋ seya nɛ Krɩstʋ tʋ wezuu caɣʋ pɛ-hɛkʋ taa? Nɔɔ kʋɖʋmaɣ wɛ hɔɔlɩŋ sakɩyɛ taa. Iyele nɛ ɖɩyɔɔdɩ ɩ-taa naadozo tɔm. Kajalaɣ lɛ, pɩwɛɛ se ɖɩtɩŋ nʋmɔʋ kɩbaŋʋ; nabʋlɛ lɛ, pɩwɛɛ se ɖɩka ñʋʋ nɛ ɖenɖe ɖiseɣ se ɖɩtalɩ yɔ; nɛ nabudozo lɛ, pɩwɛɛ se ɖiwolo pɩ-yɔɔ nɛ ɖɩɖɔkɩ ɖa-tɩ paa ɖɩkatɩɣ kala yɔ.

5. (a) Nʋmɔʋ ŋgʋ pɩwɛɛ se ɖɩtɩŋ? (b) Nɛ ɛbɛ yɔɔ pɩwɛɛ se ɖɩtɩŋ-kʋ?

⁵ Pɩsa nɛ seyaa mʋna se pɛcɛlɩ-wɛ kɩhɛyʋʋ seya maɣmaɣ taa lɛ, pɩwɛɛ se pese nʋmɔʋ ŋgʋ pɩpɔzʋʋ yɔ kɩ-taa. Mbʋ ɖɔɖɔ, ye ɖɩsɔɔlaa se ɖɩmʋ wezuu maatɛŋ kɩhɛyʋʋ yɔ, pɩwɛɛ se ɖise Krɩstʋ mba seya, yaa ɖɩcaɣ wezuu ɛzɩ pɩmʋnaʋ Krɩstʋ tʋ yɔ. (Tʋma 20:24; 1 Pɩy. 2:21) Ɛlɛ, Sataŋ nɛ mba pamaɣzɩɣnɩ ɛ-kɩɖaʋ yɔ, patɩsɔɔlɩ se ɖɩcaɣ wezuu ɛzɩ pɩmʋnaʋ Krɩstʋ mba yɔ; pɔsɔɔlaa se ‘ɖa nɛ wɛ ɖiwolo pɩ-yɔɔ nɛ ɖiseɣ.’ (1 Pɩy. 4:4) Pohoŋuu wezuu ŋgʋ ɖɩcakɩ yɔ nɛ pɔtɔŋ se ɛzɩma mba cakɩ wezuu yɔ, pɩwɛ ɖeu nɛ pɩkɩlɩ nɛ piyeki se mba ɩwɛɛ pa-tɩ yɔɔ. Ɛlɛ, pɔ-tɔm ndʋ tɩkɛ cɛtɩm.—2 Pɩy. 2:19.

6. Ɛbɛ ŋkpɛlɩkɩ Brian kɩɖaʋ taa?

⁶ Ye nɔɔyʋ nɛ mba Sataŋ ɛjaɖɛ wɛnɩ ɖoŋ pɔ-yɔɔ yɔ pɛkpɛndaa nɛ peseɣ yɔ, piileɖiɣ lɛ ɛyʋsʋʋ se nʋmɔʋ ŋgʋ kɩ-taa pɛwɛɛ yɔ, kiiyeki se pɛwɛɛ pa-tɩ yɔɔ ɛlɛ kiwokini-wɛ yomiye taa na. (Roma 6:16) Ðɩyɔɔdɩ Brian kɩɖaʋ tɔm. Ɛ-lʋlɩyaa seɣti-i se ɛcaɣ wezuu ɛzɩ pɩmʋnaʋ Krɩstʋ tʋ yɔ. Ɛlɛ, alɩwaatʋ ndʋ ɛɛkɛ pɩɣa evelaɣ yɔ, ɛpɔzaɣ ɛ-tɩ se ɛzɩ wezuu ŋgʋ kiyeki nɛ ɛnɩɩ leleŋ na. Brian kpaɣ lɩmaɣza se ɛ nɛ mba pacakɩ wezuu ɛzɩ Sataŋ paɣtʋ pɔzʋʋ yɔ, pɛkpɛndɩ nɛ pese. Ɛyɔɔdaa se: “Pitileɖi lɛ, mayʋsɩ se tɩ-yɔɔ wɛʋ mbʋ maasɔɔlaa yɔ, piyeki se manpɩsɩ lakasɩ kɩdɛkɛdɩsɩ yom. Alɩwaatʋ wɛɛ nɛ tɩɖɛɣ lɛ, manpaɣzɩ ñɔʋ tabakʋʋyaɣ nɛ sʋlʋm kadadayaɣ nɛ mancakɩ wezuu kɩdɛkɛdʋʋ. Pɩnzɩ nzɩ sɩtɩŋ pʋwayɩ yɔ sɩ-taa, pazɩ pazɩ lɛ manpaɣzɩ ñɔʋ tabanaa ɖoŋ ñɩma nɛ manpɩsɩ tabanaa mba pa-taa sakɩyɛ yom. . . . Peeɖe manpaɣzɩ tabakʋʋyaɣ pɛdʋʋ se pɩsa nɛ mancaɣ wezuu ŋgʋ kɩmʋnɩ mɛ-wɛtʋ yɔ.” Pʋwayɩ lɛ, Brian kpaɣ lɩmaɣza se ɛcakɩ wezuu ɛzɩ Yehowa paɣtʋ pɔzʋʋ yɔ. Ɛlɛɣzɩ nɛ pamɩyɩsɩ-ɩ lɩm pɩnaɣ 2001 taa. Lɛɛlɛɛyɔ, ɛ-taa wɛ leleŋ siŋŋ se ɛwɛɛ nɛ ɛcakɩ wezuu ŋgʋ kɩmʋnɩ Krɩstʋ tʋ yɔ. *

7. Ɛzɩ Maatiyee 7:13, 14 yɔɔdʋʋ yɔ, nʋmɔŋ naalɛ weyi wɛ ɖɛ-ɛsɩndaa?

⁷ Pɩcɛyaa kpem se ɖɩlɩzɩ nʋmɔʋ kɩbaŋʋ nɛ ɖɩtɩŋ-kʋ. Sataŋ sɔɔlaa se ɖa-tɩŋa ɖiyele tɩŋʋʋ nʋmɔʋ ŋgʋ kɩwɛ sɔɖɩɩɩ nɛ ‘kiwokini wezuu taa’ yɔ kɩ-taa, nɛ ɖɩtɩŋ nʋmɔʋ ŋgʋ kɩwɛ yɛlɛlɛ nɛ ɛjaɖɛ yɔɔ ɛyaa sakɩyɛ wɛɛ kɩ-taa yɔ. Ɛyaa sakɩyɛ sɩm nʋmɔʋ ŋgʋ nɛ kɩ-taa tɩŋʋʋ fɛyɩ kaɖɛ. Ɛlɛ “kiwokini ɖɩzʋʋ taa.” (Kalɩ Maatiyee 7:13, 14.) Pɩsa nɛ ɖɩwɛɛ nʋmɔʋ kɩbaŋʋ taa nɛ mba paaɖɔŋ Yehowa paɣtʋ yɔɔ yɔ,  pataapeɣzi-ɖʋ lɛ, pɩwɛɛ se ɖɩtaa Yehowa liu nɛ ɖiwelisini-i.

8. Ye pituuli seyu nɔɔyʋ, ɛbɛ ɛlakɩ?

⁸ Seyaa mba peseɣ nʋmɔʋ kɩɖaɣlʋʋ yɔ, pakaŋ pɛ-ɛsa nʋmɔʋ ŋgʋ kɩwɛ pɛ-ɛsɩndaa kpaagbaa yɔ kɩ-taa, se pɩsa nɛ pitaatuuli-wɛ. Paa mbʋ yɔ, seyu nɔɔyʋ pɩzɩɣ nɛ ɛpadɩ lalaa nɛ ɛtɩna yaa pa-nɩŋgbanzɩ pɩzɩɣ nɛ sitii pɔʋ nakʋyʋ taa. Ye pɔtɔlaa yɔ, pakʋyʋʋ nɛ powolo seya yɔɔ. Pɩtɩkɛ mbʋ pituuli-wɛ yɔ pɩ-yɔɔ pacalɩɣ kam pa-lɩmaɣza, ɛlɛ ɛzɩma pɛtɛ seya nɛ pamʋ kɩhɛyʋʋ yɔ pɩ-yɔɔ.

9. Ye pituuli-ɖʋ yɔ, ɛbɛ pɩwɛɛ se ɖɩla?

⁹ Seya wena a-taa ɖɩwɛɛ yɔ, ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩtɔlɩ tam sakɩyɛ, piyiɣdi-ɖʋ yɔɔdaɣ nɛ lakasɩ taa. Yaa mba ɖa nɛ wɛ ɖiseɣ yɔ, papɩzɩɣ pala nabʋyʋ nɛ pɩcɛyɩ-ɖʋ. Ye pɩlabɩ mbʋ yɔ, pɩfɛyɩ se pɩɖɩɣzɩ-ɖʋ. Ða-tɩŋa ɖɩtɩtalɩ pilim, nɛ ɖa-tɩŋa ɖɩwɛɛ nɛ ɖiseɣ nʋmɔʋ sɔɖɩɩɩ ŋgʋ kiwokini wezuu taa yɔ kɩ-taa. Ye mbʋ, nabʋyʋ taa “ɖɩyɔkʋʋ” ɖama. Pɔɔlɩ kaanawa se nabʋyʋ taa ɖɩkaɣ labʋ mbʋ piyeki se ‘ɖa-taa ɛwɛɛnɩ’ ɖama yɔ. (Kol. 3:13) Ɛlɛ, mbʋ ɛzɩ ɖɩɩkam ɖa-lɩmaɣza mbʋ pituuli-ɖʋ yɔ pɩ-yɔɔ lɛ, pɩwɛɛ se ɖɩka ɖa-lɩmaɣza kɩhɛyʋʋ ŋgʋ kɩwɛnɩ ɛsɩndaa yɔ kɩ-yɔɔ na. Ye pituuli-ɖʋ yɔ, pɩwɛɛ se ɖɩlɩzɩ se ɖɩkʋyʋʋ nɛ ɖiwolo seya yɔɔ. Ye pɩwɩzɩ-ɖʋ nɛ ɖikizi se ɖɩɩkʋyʋʋ yɔ, ɖɩɩkaɣ talʋʋ tɩnaɣ yɔɔ nɛ ɖɩmʋ kɩhɛyʋʋ. Pɩtasɩ lɛ, ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩpɩsɩ pɩyɛ kutuuliye lalaa mba pɛwɛɛ nɛ pañakɩ pana se pese nʋmɔʋ sɔɖɩɩɩ taa yɔ. Nʋmɔʋ ŋgʋ kiwokini wezuu taa.

10. Ɛzɩma ɖɩpɩzɩɣ ɖɩla nɛ ɖɩtaapɩsɩ lalaa ‘pɩyɛ kutuuliye’?

¹⁰ Nʋmɔʋ lɛɛkʋ ŋgʋ kɩ-yɔɔ ɖɩpɩzɩɣ ɖɩtɩŋna nɛ ɖɩtaapɩsɩ ‘pɩyɛ kutuuliye’ ɖo-koobiya yɔ, ŋgʋ lɛ se ye pɩsaŋ yɔ, pɩkɩlɩɣ ɖeu se ɖɩha-wɛ nʋmɔʋ nɛ pala mbʋ pɩkɛdɩnɩ-wɛ yɔ. Ðɩtaañɩkɩɣ pɔ-yɔɔ paa ɛzɩmtaa se pala mbʋ ɖɩsɔɔlaa yɔ. (Roma 14:13, 19-21; 1 Kɔr. 8:9, 13) Wɛtʋ kɩbandʋ ndʋ, tiyeki nɛ ɖɩtaawɛɛ ɛzɩ mba pɛwɛ seya maɣmaɣ taa yɔ. Seyaa mba, palʋkɩnɩ ɖama nɛ pa-tɩŋa palʋkɩ se pehiɣ pa-maɣmaɣ pa-kɩhɛyʋʋ. Seyaa mba, pa-maɣmaɣ pɛ-kɛzɛɣa yɔɔ pacalɩɣ maɣzʋʋ. Pʋyɔɔ lɛ, papɩzɩɣ nɛ potuzi lalaa nɛ kɩjaʋ yɔɔ se pɩsa nɛ pɛɖɛɛ lalaa yɔɔ. Ɛlɛ ɖa lɛ,  ɖɩɩlʋkɩnɩ ɖama. (Gal. 5:26; 6:4) Ða-kaɖʋwa lɛ se ɖɩsɩnɩ ɛyaa sakɩyɛ nɛ pɛtɛzɩ seya nɛ pamʋ wezuu kɩhɛyʋʋ. Pʋyɔɔ ɖɩñakɩ pana se ɖɩɖɔ lɔŋ tasʋʋ mbʋ fezuu kiɖeɖeu sɩnɩ Pɔɔlɩ nɛ ɛma yɔ pɩ-yɔɔ. Ɛyɔɔdaa se: “Ɩtaamaɣzɩ mɩ-maɣmaɣ mɩ-kɛzɛsɩ ɖeke yɔɔ, ɛlɛ ɩmaɣzɩ ɖɔɖɔ lalaa kɛzɛsɩ yɔɔ.”—Fil. 2:4.

11. (a) Ɛbɛ yɔɔ seyaa kaŋ pa-lɩmaɣza? (b) Nɛ ɛbɛ yɔɔ palakɩ mbʋ?

¹¹ Pɩtasɩna se seyaa cɔŋnɩ nʋmɔʋ ŋgʋ kɩwɛ pɛ-ɛsɩndaa kpaagbaa yɔ kɩ-taa lɛ, pakaŋ pa-lɩmaɣza ɖɔɖɔ cɛŋga ŋga kawɩlɩɣ se pɛtɛm seya yɔ kɔ-yɔɔ. Paa paapɩzɩɣ se pana cɛŋga ŋga yɔ, papɩzɩɣ nɛ pamaɣzɩ ɛzɩma pɛtɛŋ nɛ pamʋ kɩhɛyʋʋ yɔ pɩ-yɔɔ. Ɛzɩma pɛwɛɣ nɛ pamaɣzɩɣ kɩhɛyʋʋ yɔɔ paa ɛzɩmtaa yɔ, pɩwɛɣ nɛ piseɣtiɣ-wɛ.

12. Tamaɣ ŋga Yehowa labɩ-ɖʋ?

¹² Seya wena a-taa ɖɩwɛɛ yɔ, Yehowa labɩ tamaɣ se ye ɛ-samaɣ ɛtɛzɩ-yɛ yɔ, pɩtʋʋ fɛyɩ se ɛhaɣ-kɛ kɩhɛyʋʋ nakʋyʋ. Kɩhɛyʋʋ ŋgʋ lɛ, wezuu maatɛŋ ɛsɔdaa yaa paradisuu taa tɛtʋ yɔɔ. Bibl yɔɔdɩ kɩhɛyʋʋ ŋgʋ kɩ-tɔm, pʋyɔɔ lɛ ɖɩpɩzɩɣ ɖɩmaɣzɩ nɛ ɖɩna ɛzɩma ɖe-wezuu kaɣ wɛʋ ɖeu siŋŋ yɔ. Alɩwaatʋ ndʋ ɖɩwɛɣ nɛ ɖɩmaɣzɩɣ cee wayɩ kɩbaŋʋ ŋgʋ Yehowa labɩ tamaɣ se ɛhaɣ-ɖʋ yɔ kɩ-yɔɔ yɔ, piyeki nɛ ɖɩtɛ ɖa-taa se ɖɩɖɔkʋʋ kpam.

13. Ɛbɛ ɖɩwɛna nɛ pɩkpaɖɩ seyaa maɣmaɣ?

¹³ Seyaa mba palakaɣ Grɛɛkɩ hola aleɣya yɔ, pɩɩwɛɛ se palʋbɩnɩ kala; a-taa naayɛ lɛ se pɩnɩɣaɣ-wɛ nɛ panɩɣ siziŋ. Ɛlɛ, mbʋ papɩzaɣ se pataa liu yɔ lɛ, falɩsʋʋ mbʋ pamʋwa yɔ nɛ pa-maɣmaɣ po-ɖoŋ. Ɛzɩ seyaa mba yɔ, ɖa ɖɔɖɔ ɖɩmʋʋ falɩsʋʋ nɛ pawɩlɩɣ-ɖʋ ɛzɩma pɩwɛɛ se ɖise seya wena a-taa ɖɩwɛɛ yɔ. Ɛlɛ, ɖɩwɛnɩ nabʋyʋ nɛ pɩkpaɖɩ seyaa maɣmaɣ. Ðɩpɩzɩɣ nɛ ɖihiɣ ɖoŋ Yehowa cɔlɔ, nɛ ɛzɩma ɛpɩzɩɣ nɛ ɛsɩnɩ-ɖʋ yɔ, pɩfɛyɩnɩ kamaɣ. Yehowa labɩ tamaɣ se ye ɖɩtaɣ-ɩ liu yɔ, pɩtasɩna se ɛfalɩsɩɣ-ɖʋ lɛ, ɛlakɩ nɛ ɖɩwɛɛ ɖoŋ ɖɔɖɔ!—1 Pɩy. 5:10.

14. Ɛzɩma 2 Kɔrɛntɩ mba 12:9, 10 sɩɣnɩ-ɖʋ se ɖɩlʋbɩnɩ kala?

¹⁴ Pɩɩwɛɛ se Pɔɔlɩ ɛlʋbɩnɩ kala sakɩyɛ. Pɩtasɩna se ɛyaa lalaa tʋ Pɔɔlɩ nɛ panazɩ-ɩ lɛ, nabʋyʋ taa pɩnɩɣaɣ-ɩ nɛ pɩwɛɛ se ɛlʋbɩnɩ mbʋ ɛyawa se ‘sɔɔyɛ naɖɩyɛ tomnaɣ taa’ yɔ. (2 Kɔr. 12:7) Pɔɔlɩ tiyele se kala ana aɖɩɣ-ɩ nʋmɔʋ nɛ eyele Yehowa sɛʋ, ɛlɛ ɛkpaɣ-yɛ se pɩkɛnɩ-ɩ waɖɛ se ɛtaa Yehowa liu. (Kalɩ 2 Kɔrɛntɩ mba 12:9, 10.) Ɛzɩma Pɔɔlɩ wɛnɩ lɩmaɣza ana yɔ pʋyɔɔ lɛ, Yehowa sɩnɩ-ɩ kala tɩŋa taa.

15. Ye ɖɩmaɣzɩnɩ Pɔɔlɩ yɔ, suwe ɖɩkaɣ ɖiɣzinuu?

¹⁵ Ða ɖɔɖɔ, papɩzɩɣ nɛ patʋʋ-ɖʋ nɛ panazɩ-ɖʋ ɖe-tisuu yɔɔ. Ðɩpɩzɩɣ ɖɔɖɔ nɛ ɖɩlʋkɩnɩ kʋdɔŋ yaa pɩnɩɣ-ɖʋ. Ɛlɛ, ye ɖɩmaɣzɩnɩ Pɔɔlɩ yɔ, kala ana akɛɣnɩ-ɖʋ waɖɛ se ɖɩyʋsɩ ɛzɩma Yehowa sɩɣnɩ-ɖʋ nɛ sɔɔlɩm yɔ.

16. Paa ŋkɛ ɛjam yɔ, ɛbɛ ŋpɩzɩɣ nɛ ŋla?

¹⁶ Pɩwɩɣ-ŋ nɛ ŋhɩnɩ kaɖʋ yɔɔ yaa ŋwɛ kaakalasɩ kpelaɣ taa? Ŋwɛnɩ nʋmbɔla yaa ɛsa kʋdɔŋ na? Ye mbʋ yɔ, ɛzɩ ŋpɩzɩɣ nɛ ña nɛ mba pɛkɛ piya evelisi nɛ mba pɛwɛ alaafɩya yɔ, ise? Ɛɛɛ, ŋpɩzɩɣ! Akpadɩyaa nɛ ajamaa sakɩyɛ wɛɛ nɛ peseɣ wezuu habɩyɛ yɔɔ. Paapɩzɩɣ nɛ pala tʋmɩyɛ nɖɩ pa-maɣmaɣ po-ɖoŋ taa. Ɛlɛ, pataɣ Yehowa ɖoŋ liu, pʋyɔɔ pɔcɔŋnɩ kediɣzisi nzɩ Krɩstʋ ñɩma lakɩ yɔ videowaa yɔɔ. Nɛ posusuu ɖɔkɔtɔnaa nɛ pɔ-hɔʋ taa ñɩma tɔm.

17. Suwe Yehowa maɣzɩɣ mba pɛkɛ ajamaa yɔ pɔ-yɔɔ?

¹⁷ Ye ŋŋpɩzɩɣ se ŋla mbʋ payɩ ŋsɔɔlaa se ŋla Yehowa yɔ, pitaatibi-ŋ yɔɔɔ nɛ ŋmaɣzɩ se ŋŋpɩzɩɣ nɛ ŋɖɔkɩ ña-tɩ nɛ pɩtalɩ ɛjaɖɛ  ɖɩnɛ ɖɩ-tɛm wiye. Yehowa sɔɔlɩ-ŋ mbʋ pʋyɔɔ yɔ ŋwɛnɩ tisuu ɛ-yɔɔ. Ɛsɔɔlɩ-ŋ tʋma wena payɩ ŋlabɩ-ɩ pɩnzɩ sakɩyɛ yɔ a-yɔɔ. Lɛɛlɛɛyɔ pɩpɔzʋʋ-ŋ ɛ-sɩnʋʋ nɛ pɩkpaɖɩ, nɛ ɛɛkaɣ-ŋ lɔʋ kpa. (Keɣa 9A:11) Ɛlɛ, ɛkaɣ-ŋ ñɔtɩnʋʋ kpam. Koobu halɩñɩnʋ nɔɔyʋ lʋkɩnɩ kʋdɔmɩŋ nɩɩyɩ. Yʋsɩ tɔm ndʋ ɛyɔɔdaa yɔ: “Man-kʋdɔmɩŋ wɛɛ nɛ ɩɖɔʋ ɖɔʋ yɔɔ, pʋyɔɔ lɛ waɖɛ nɖɩ mɛwɛna se monsusi ɛyaa tɔm yɔ, ɖɩwɛɛ nɛ ɖɩpasɩɣ. Ɛlɛ, manawa se mbʋ mañakɩ pana nɛ malakɩ pazɩ yɔ, pɩkɛdɩɣnɩ Yehowa nɛ piyeki se mɛwɛɛ taa leleŋ taa.” Alɩwaatʋ ndʋ pitiki-ŋ yɔɔɔ yɔ, tɔzɩ se ŋfɛyɩ ñe-ɖeke. Maɣzɩ kɩɖaʋ ŋgʋ apostoloo Pɔɔlɩ hawa yɔ kɩ-yɔɔ nɛ ŋtɔzɩ ɛ-tɔm kɩbandʋ tʋnɛ tɩ-yɔɔ: “Man-taa lakɩ leleŋ ɛjandʋ taa, . . . mbʋ pʋyɔɔ yɔ alɩwaatʋ ndʋ mɛnkɛ ɛjam yɔ, ɖɩnɛ ɛlɛ mɛwɛ ɖoŋ.”—2 Kɔr. 12:10.

18. Kaɖɛ nɖɩ nabɛyɛ katɩɣ?

¹⁸ Mba pɛwɛɛ nɛ peseɣ wezuu seya yɔ, pa-taa nabɛyɛ katɩɣ kaɖɛ lɛɛɖɛ. Palʋkɩnɩ kala wena lalaa ɩɩnaɣ yɔ. Kɩɖaʋ nakʋyʋ yɔ, pitiki-wɛ yɔɔɔ yaa pɛwɛɣ nɩɣzɛ taa siŋŋ. Ɛbɛ yɔɔ Yehowa sɛyaa kʋsɔɔlaa panɛ pakatɩɣ kaɖɛ sɔsɔɖɛ nɖɩ? Mbʋ pʋyɔɔ yɔ, ye nɔɔyʋ nesi ɛpɛlaa yaa ɛwɛ kaakalasɩ kpelaɣ taa yɔ, paa anɩ ɛpɩzɩɣ nɛ ɛna mbʋ pɩcɛyɩɣ-ɩ yɔ nɛ piseɣti-i se ɛsɩnɩ-ɩ. Ɛlɛ, mba palʋkɩnɩ maɣzɩm taa kʋdɔŋ nakʋyʋ yɔ, pɩtɩla yʋsaɣ nakɛyɛ fɛyɩ nɛ kawɩlɩɣ se pɛwɛɛ nɛ panɩɣ siziŋ. Wɛtʋ ndʋ tɩ-taa pɛwɛɛ yɔ, tɩwɛ ɖeyi ɖeyi ɛzɩ siziŋ weyi ɛyʋ nɩɣ alɩwaatʋ ndʋ ɛ-nɩŋgbaŋaɣ yaa e-nesi pɛlɩɣ yɔ. Ɛlɛ, ɛzɩma lalaa ɩɩnaɣ se pɛwɛ siziŋ taa yɔ pʋyɔɔ lɛ, pɩtɩla paawɩlɩɣ-wɛ sɔɔlɩm nɛ paasɩɣnɩ-wɛ ɛzɩ pɩpɔzʋʋ yɔ.

19. Ɛbɛ Mefiibosɛɛtɩ kɩɖaʋ kpɛlɩkɩɣ-ɖʋ?

¹⁹ Ye ŋwɛnɩ ɛjandʋ natʋyʋ nɛ pɩlakɩ-ŋ ɛzɩ lalaa ɩɩnɩɣ ñɔ-tɔm taa yɔ, Mefiibosɛɛtɩ kɩɖaʋ pɩzɩɣ nɛ kɩkpazɩ-ŋ ɖoŋ. (2 Sam. 4:4) Ɛɛkɛ ɛjam, nɛ Wiyaʋ Daviid taawɛnɩ lɩmaɣza kɩbana ɛ-yɔɔ nɛ ɛlabɩ-ɩ mbʋ pɩfɛyɩ siɣsiɣ yɔ. Pɩtɩkɛ se Mefiibosɛɛtɩ labɩ kɩdɛkɛdɩm nabʋyʋ nɛ pʋyɔɔ pɩtɩŋa mbʋ yɔ pɩtalɩ-ɩ. Paa mbʋ yɔ, etiyele se pɩɖʋ-ɩ ɖɩwɩzɩyɛ. Ɛɛwɛnɩ ɛsɩmɩyɛ kɩbam mbʋ pɩtalɩ-ɩ yɔ pɩ-yɔɔ. Ɛɛsɛ Daviid camɩyɛ lakasɩ nzɩ ɛlɛ labɩ-ɩ nɛ pɩɖɛɛ yɔ sɩ-yɔɔ. (2 Sam. 9:6-10) Pʋyɔɔ alɩwaatʋ ndʋ Daviid tɩwɩlɩ Mefiibosɛɛtɩ siɣsiɣ wɛtʋ yɔ, ɛlɛ ñaɣ pana se ɛmaɣzɩ mbʋ pɩlaba yɔ pɩtɩŋa payɩ pɩ-yɔɔ. Etiyele se Daviid lakasɩ ɛɖʋ-ɩ ɖɩwɩzɩyɛ. Nɛ ɛtɩcaɣnɩ Yehowa mbʋ Daviid laba yɔ pɩ-yɔɔ. Mefiibosɛɛtɩ kam ɛ-lɩmaɣza mbʋ ɛpɩzɩɣ ɛla nɛ ɛɖʋ nesi wiyaʋ weyi Yehowa lɩzaa yɔ, pɩ-yɔɔ na. (2 Sam. 16:1-4; 19:25-31) Yehowa yeba nɛ pama Mefiibosɛɛtɩ kɩɖaʋ kɩbaŋʋ tɔm Bibl taa se pɩwazɩ-ɖʋ.—Roma 15:4.

20. (a) Ðoŋ weyi nɩɣzɛ wɛnɩ nabɛyɛ yɔɔ? (b) Ɛlɛ, ɛbɛ pa-taa pɩzɩɣ nɛ pɩtɛmna?

 ²⁰ Koobiya nabɛyɛ lʋkɩnɩ nɩɣzɛ siŋŋ nɛ pʋyɔɔ lɛ, pɩwɩzɩɣ-wɛ siŋŋ nɛ pɩcɛyɩɣ-wɛ, alɩwaatʋ ndʋ pa nɛ lalaa pakatɩɣ wɛtʋ ndɩ ndɩ taa paa evemiye nɖɩ yɔ. Pɩpɩzɩɣ nɛ pɩwɛɛ-wɛ kaɖɛ se pɛwɛɛ ɖenɖe ɛyaa ɖɔwa yɔ, ɛlɛ pɛwɛɛ nɛ powoki kediɣzisi, kigbeɣliŋ nɛ kigbeɣliŋ sɔsɔŋ. Pɩwɛ-wɛ kaɖɛ se pɔyɔɔdɩnɩ ɛyaa mba paasɩŋ-wɛ yɔ, ɛlɛ pɔyɔɔdʋʋnɩ lalaa tɔm susuu taa. Ye mbʋ pɩwɛ ñɔ-hɔɔlʋʋ taa yɔ, ña-taa ɛtɛ se pɩtɩkɛ ñe-ɖeke. Pɩlakɩ ɛyaa sakɩyɛ ɛzɩ pɩlakʋʋ-ŋ yɔ. Tɔzɩ se pana wena ŋñakɩnɩ ña-kalɩzaɣ pilim yɔ akɛdɩɣnɩ Yehowa. Ɛzɩma ŋɖiɣni wobu pɩ-yɔɔ nɛ ŋñakɩ pana yɔ, pɩwɩlɩɣ se ɛwɛɛ nɛ ɛwazɩɣ-ŋ nɛ ɛhaɣ-ŋ ɖoŋ weyi pɩpɔzʋʋ-ŋ yɔ. * (Fil. 4:6, 7; 1 Pɩy. 5:7) Ye ŋkɛ ɛjam yaa ŋwɛ nɩɣzɛ taa, ɛlɛ ŋwɛɛ ŋwoki pɩ-yɔɔ nɛ ŋsɛɣ Yehowa yɔ, ña-taa pɩzɩɣ nɛ pɩtɛ se ñɔ-tɔm kɛdɩɣnɩ-ɩ.

21. Pɩtɩŋnɩ Yehowa sɩnʋʋ yɔɔ lɛ, ɛbɛ ɖa-tɩŋa ɖɩkaɣ pɩzʋʋ nɛ ɖɩla?

²¹ Pɩlabɩ ɖeu se tʋkaɣ wɛ seya maɣmaɣ nɛ seya wena a-tɔm Pɔɔlɩ yɔɔdaa yɔ a-hɛkʋ taa. Seya wena palakaɣ Bibl alɩwaatʋ taa yɔ a-taa, ɛyʋ kʋɖʋm ɖeke mʋwaɣnɩ kɩhɛyʋʋ. Ɛlɛ seya wena Krɩstʋ ñɩma seɣ yɔ a-taa, weyi ɛɖɔkʋʋ e-siɣsiɣ wɛtʋ nɛ pɩkɔɔ pɩtɛ yɔ, ɛmʋʋ wezuu maatɛŋ kɩhɛyʋʋ. (Yoh. 3:16) Nɛ seya maɣmaɣ taa lɛ, pɩwɛɛ se seyaa tɩŋa ɩwɛɛnɩ tomnaɣ taa alaafɩya, pɩtɩkɛ mbʋ yɔ, paapɩzɩɣ nɛ pawa seya. Ɛlɛ ɖa-taa sakɩyɛ kɛ ajamaa, paa mbʋ yɔ ɖɩwɛɛ nɛ ɖiwoki pɩ-yɔɔ nɛ ɖɩɖɔkʋʋ ɖa-tɩ. (2 Kɔr. 4:16) Pɩtɩŋnɩ Yehowa sɩnʋʋ yɔɔ lɛ, ɖa-tɩŋa ɖɩkaɣ seu seya nɛ ɖɩtɛm-yɛ!