1. Waɖɛ nɖɩ ɖɩwɛna?

PƖKƐNƖ-ÐƲ waɖɛ sɔsɔɖɛ kpem se ɖɩwɛ Yehowa ɛgbɛyɛ taa. Ðɩwɛ fezuu taa paradisuu taa; nɛ kɩ-taa ñɩma wɛ laŋhɛzɩyɛ nɛ taa leleŋ taa. Nɛ ña yɔ, lone nɖɩ ŋwɛnɩ ɛgbɛyɛ taa?

2. Kɩɖaʋ ŋgʋ apostoloo Pɔɔlɩ labɩnɩ tʋmɩyɛ takayɩsɩ nzɩ fezuu kiɖeɖeu sɩnɩ-ɩ nɛ ɛma yɔ sɩ-taa sakɩyɛ taa?

² Fezuu kiɖeɖeu sɩnɩ apostoloo Pɔɔlɩ nɛ ɛma takayɩsɩ ndɩ ndɩ. Ɛlabɩnɩ kɩɖaʋ nakʋyʋ tʋmɩyɛ sɩ-taa sakɩyɛ taa; kɩpɩzɩɣ nɛ kɩkpɛlɩkɩ-ɖʋ lɔŋ sakɩyɛ tʋmɩyɛ nɖɩ ɖɩlakɩ ɛgbɛyɛ taa yɔ ɖɩ-yɔɔ. Takayɩsɩ nzɩ sɩ-tɩŋa sɩ-taa lɛ, Pɔɔlɩ kpaɣ ɛgbɛyɛ nɛ ɛmaɣzɩnɩ ɛyʋ tomnaɣ. Nɛ ɛkpaɣ ɖɩ-taa mba nɛ ɛmaɣzɩnɩ tomnaɣ pilinzi.—Roma 12:4-8; 1 Kɔr. 12:12-27; Efɛz. 4:16.

3. Lɔŋ naadozo weyi taa ɖɩkaɣ tazʋʋ tɔm ñʋʋ kʋnɛ kɩ-taa?

³ Lɔŋ kɩbaŋ weyi ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩkpɛlɩkɩ kɩɖaʋ ŋgʋ Pɔɔlɩ labɩnɩ tʋmɩyɛ yɔ kɩ-taa? Iyele nɛ ɖɩyɔɔdɩ ɩ-taa naadozo tɔm. Kajalaɣ lɛ, ɖɩkaɣ naʋ se ɖa-taa paa anɩ wɛnɩ lone * naɖɩyɛ Yehowa ɛgbɛyɛ taa. Nabʋlɛ lɛ, ɖɩkaɣ tazʋʋ nɛ ɖɩna mbʋ ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩla ye pɩwɛ-ɖʋ kaɖɛ se ɖɩtɩlɩ ɖo-lone ɛgbɛyɛ taa yɔ. Nɛ nabudozo lɛ, ɖɩkaɣ tazʋʋ nɛ ɖɩna mbʋ pʋyɔɔ pɩwɛɛ se ɖɛ-ɛsɩyɛ ɛsɛɛnɩ tʋmɩyɛ nɖɩ Yehowa ɖʋ ɖa-taa paa anɩ ɛgbɛyɛ taa yɔ.

4. Ɛbɛ Roma mba 12:4, 5 kpɛlɩkɩɣ-ɖʋ?

⁴ Lɔŋ kajalaɣ ñɩŋ weyi ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩkpɛlɩkɩ kɩɖaʋ ŋgʋ Pɔɔlɩ labɩnɩ tʋmɩyɛ yɔ kɩ-taa yɔ, ɛnɩ lɛ se ɖa-taa paa anɩ wɛnɩ lone nɖɩ ɖɩ-tɔm cɛyaa yɔ Yehowa hɔʋ taa. Pɔɔlɩ paɣzɩ ɛ-kɩɖaʋ nɛ tɔm tʋnɛ: “Ɛzɩ pilinzi sakɩyɛ wɛʋ tomnaɣ kʋɖʋmaɣ yɔɔ, ɛlɛ pilinzi tɩŋa ɩɩlakɩ tʋmɩyɛ kʋɖʋmɖɩyɛ yɔ, mbʋ ɖɔɖɔ ɖa, paa ɖɩɖɔwa yɔ, ɖɩkɛ tomnaɣ kʋɖʋmaɣ Krɩstʋ taa, ɛlɛ pakpaɣ-ɖʋ kʋɖʋm kʋɖʋm yɔ, ɖɩkɛ pilinzi nzɩ sɩtamnɩ ɖama yɔ.” (Roma 12:4, 5) Suwe Pɔɔlɩ ñɩnaɣ yɔɔdʋʋ? Ɛñɩnaɣ yɔɔdʋʋ se pɩtɩkɛ tʋmɩyɛ kʋyʋmɖɩyɛ ɖɩlakɩ ɛgbɛyɛ taa; ɛlɛ ɖa-taa paa anɩ wɛ wazaɣ ɛgbɛyɛ taa.

5. “Kʋjɔŋ” weyi Yehowa ha ɛgbɛyɛ?

⁵ Pɩtɩla pɔyɔɔdʋʋ mba pɛwɛnɩ lone ɛgbɛyɛ taa yɔ pɔ-tɔm lɛ, mba pɛɖɛɣ nɔɔ ɛgbɛyɛ taa yɔ, pɔ-yɔɔ ña-lɩmaɣza woki kpaagbaa. (1 Tes. 5:12; Ebr. 13:17) Pɩkɛ toovenim se Yehowa tɩŋnɩ Krɩstʋ yɔɔ nɛ ɛha “ɛyaa se pɛkɛ kʋjɔŋ” ɛ-ɛgbɛyɛ. (Efɛz. 4:8) Ɛyaa kʋjɔŋ ɩnɩ ɩ-taa nɩɩyɩ lɛ Nɔɔɖɛyaa Ɛgbɛyɛ taa ñɩma, Nɔɔɖɛyaa Ɛgbɛyɛ sɩnɩyaa, Ɛgbɛyɛ piliŋa kɔɔmiite taa ñɩma, egeetiye yɔɔ cɔnɩyaa, ɛgbɛyɛ sukulinaa taa wɩlɩyaa, ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyaa nɛ ɛgbɛyɛ taa tʋmlaɖaa. Fezuu kiɖeɖeu yebina nɛ palɩzɩ koobiya abalɩñɩma mba pa-tɩŋa se pɔcɔnɩ Yehowa ewiɖe yɔɔ nɛ pakpazɩ ɛgbɛyɛ ɖoŋ.—1 Pɩy. 5:2, 3.

6. Ɛzɩ 1 Tesalooniiki mba 2:6-8 yɔɔdʋʋ yɔ, ɛbɛ koobiya mba fezuu kiɖeɖeu lɩzaa yɔ pañakɩ pana se pala?

⁶ Fezuu kiɖeɖeu lɩzɩ koobiya abalɩñɩma nabɛyɛ se pala tʋma ndɩ ndɩ. Tomnaɣ pilinzi ndɩ ndɩ ɛzɩ nesi nɛ naataŋ mbʋ yɔ lakɩ tʋmɩyɛ se pɩwazɩ tomnaɣ kpeekpe; nɛ mbʋ ɖɔɖɔ koobiya mba fezuu kiɖeɖeu lɩzaa yɔ, palakɩ tʋmɩyɛ siŋŋ se pɩwazɩ ɛgbɛyɛ kpeekpe. Paañɩnɩɣ se lalaa ɩha-wɛ samtʋ. Ɛlɛ pañakɩ pana se pasɩnɩ po-koobiya nɛ pakpazɩ-wɛ ɖoŋ. (Kalɩ 1 Tesalooniiki mba 2:6-8.) Ðɩsɛɣ Yehowa koobiya abalɩñɩma mba pɔ-yɔɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ paañɩnɩɣ pa-maɣmaɣ pɛ-kɛzɛɣa, nɛ papɩ fezuu taa!

7. Mba palakɩ alɩwaatʋ tɩŋa Ɛsɔ sɛtʋ tʋmɩyɛ yɔ, wazasɩ nzɩ pa-taa sakɩyɛ hikiɣ?

⁷ Papɩzɩɣ nɛ paha ɛgbɛyɛ taa ñɩma nabɛyɛ waɖɛ se pɛkɛ Ɛsɔtɔm tiyiyaa, nʋmɔʋ lɩzɩyaa kiya yaa paa ɖooye nʋmɔʋ lɩzɩyaa. Toovenim taa lɛ, ɛjaɖɛ kpeekpe yɔɔ koobiya nabɛyɛ kpaɣ lɩmaɣzɩyɛ se posusuu tɔm nɛ pala tɔmkpɛlɩkɩyaa alɩwaatʋ tɩŋa. Piyeba nɛ pasɩnɩ ɛyaa sakɩyɛ nɛ papɩsɩ Krɩstʋ Yesu tɔmkpɛlɩkɩyaa. Sakɩyɛ taa lɛ, alɩwaatʋ tɩŋa tɔm susuyaa mba, pɛfɛyɩnɩ tomnaɣ yɔɔ wondu sakɩyɛ; paa mbʋ yɔ, Yehowa yeba nɛ pehiɣ wazasɩ sakɩyɛ pe-wezuu caɣʋ taa. (Mark. 10:29, 30) Ðɩsɔɔlɩ koobiya mba siŋŋ, nɛ ɖa-taa wɛ leleŋ se pɛwɛ ɛgbɛyɛ taa!

8. Ɛbɛ yɔɔ paa tɔm kɩbandʋ susuyu weyi lɛ ɛmʋ ñɩm Yehowa ɛsɩndaa?

⁸ Ɛzɩ koobiya abalɩñɩma mba pɛwɛnɩ wala yɔ, nɛ mba posusuu tɔm alɩwaatʋ tɩŋa yɔ, pe-ɖeke pɛwɛnɩnɩ lone ɛgbɛyɛ taa? Aayɩ! Paa tɔm kɩbandʋ susuyu weyi lɛ, ɛ-tɔm cɛyɩ Ɛsɔ nɛ ɛgbɛyɛ pɛ-ɛsɩndaa. (Roma 10:15; 1 Kɔr. 3:6-9) Toovenim taa lɛ, kaɖʋsɩ nzɩ sɩ-tɔm kɩlɩ cɛyʋʋ ɛgbɛyɛ ɛsɩndaa yɔ, sɩ-taa nakɛyɛ lɛ se ɖɩla ɛyaa nɛ papɩsɩ ɖa-Kɩbaɣlʋ Yesu Krɩstʋ tɔmkpɛlɩkɩyaa. (Mat. 28:19, 20; 1 Tim. 2:4) Ɛyaa mba payɩ posusuu tɔm yɔ, mba pamɩyɩsɩ-wɛ lɩm nɛ mba patɩmɩyɩsɩtɩ-wɛ lɩm yɔ, pañakɩ pana se pasɩɩ tʋmɩyɛ nɖɩ kajalaɣ lone taa.—Mat. 24:14.

9. Ɛbɛ yɔɔ ɖo-koobiya halɩñɩma mʋ ñɩm ɖɛ-ɛsɩndaa?

⁹ Yehowa wɩlɩɣ se ɛɖʋʋ hɩɖɛ koobiya halɩñɩma, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛɖʋʋ-wɛ tʋmɩyɛ nɖɩ ɖɩ-tɔm cɛyaa yɔ ɛgbɛyɛ taa. Halaa, ɖoonaa,  lelaa nɛ koobiya halɩñɩma aɖamɛɛ mba pɔɖɔkʋʋ pe-siɣsiɣ wɛtʋ Yehowa ɛsɩndaa yɔ, pamʋ ñɩm ɛ-ɛsɩndaa. Bibl yɔɔdʋʋ halaa sakɩyɛ tɔm nɛ kɩwɩlɩɣ se pɔ-tɔm kɛdɩnɩ Ɛsɔ. Pasam-wɛ se pɛkɛnɩ kɩɖaŋ kɩbaŋ lɔŋsɩnɖɛ, tisuu, kpekpeka, abalɩtʋ, ɛgɔndʋ mʋʋ nɛ tʋma kɩbana labʋ hɔɔlʋʋ taa. (Luka 8:2, 3; Tʋma 16:14, 15; Roma 16:3, 6; Fil. 4:3; Ebr. 11:11, 31, 35) Ðɩwɛnɩ ɛsɩmɩyɛ siŋŋ Yehowa yɔɔ se ɖɩwɛnɩ Krɩstʋ ñɩma halɩñɩma mba pɛwɛnɩ wɛtʋ kɩbandʋ ndʋ ɖɔɖɔ yɔ ɖa-agbaa taa!

10. Ɛbɛ yɔɔ ɖo-koobiya mba pakpadɩyaa yɔ, pamʋ ñɩm ɖɛ-ɛsɩndaa?

¹⁰ Ða-taa wɛ leleŋ ɖɔɖɔ se akpadɩyaa sakɩyɛ wɛ ɖa-agbaa taa. Pa-taa nabɛyɛ ɖɔkɩ pe-siɣsiɣ wɛtʋ Yehowa sɛtʋ taa pe-wezuu kpeekpe. Pɩtɩla akpadɩyaa lalaa kpɛlɩkʋʋ toovenim yɔ, pitileɖita. Pɩtɩla akpadɩyɩtʋ yeba nɛ ɖo-koobiya mba pa-taa sakɩyɛ lʋkɩnɩ kala ndɩ ndɩ tomnaɣ taa alaafɩya hɔɔlʋʋ taa. Kala ana a-yɔɔ lɛ, pɩtɩla paapɩzɩɣ nɛ palakɩ tʋma ɛgbɛyɛ taa nɛ tɔm susuu taa ɛzɩ pɔsɔɔlʋʋ yɔ. Ɛlɛ, akpadɩyaa mba, palakɩ mbʋ papɩzɩɣ yɔ tɔm susuu taa, nɛ palakɩ tʋmɩyɛ nɛ po-ɖoŋ kpeekpe se pakpazɩ lalaa ɖoŋ nɛ pafalɩsɩ-wɛ! Nɛ mbʋ pɛkpɛlɩkɩ pe-wezuu caɣʋ taa yɔ, pɩwazɩɣ-ɖʋ. Toovenim taa lɛ, peɖe ɖa nɛ Yehowa ɖɛ-ɛsɩndaa.—Adu. 16:31.

11-12. Ɛzɩma ñɛ-ɛgbɛyɛ taa piya evelisi kpazɩ-ŋ ɖoŋ?

¹¹ Maɣzɩ ɖɔɖɔ ɖo-koobiya piya evelisi yɔɔ. Sɩkatɩɣ kala sakɩyɛ; mbʋ pʋyɔɔ yɔ, sɩwɛɛ nɛ sɩpaɣlɩɣ ɛjaɖɛ nɖɩ ɖɩ-taa yɔ, Sataŋ Eleeu ɖiyiɣni-ɖɩ. Sataŋ lɩmaɣza kɩdɛkɛda wɛnɩ ɖoŋ ɛjaɖɛ yɔɔ. (1 Yoh. 5:19) Ɛlɛ, alɩwaatʋ ndʋ ɖɩnaɣ ɖo-koobiya piya evelisi cosuu tɔm kediɣzisi taa, posusuu tɔm nɛ palʋkɩ pe-tisuu yɔɔ nɛ abalɩtʋ lɛ, pɩkpazɩɣ-ɖʋ ɖoŋ. Ɛɛɛ, mɩ piya evelisi, lone nɖɩ ɩwɛnɩ Yehowa ɛgbɛyɛ taa yɔ, ɖɩ-tɔm cɛyaa pɩdɩɩfɛyɩ!—Keɣa 8:3.

¹² Ɛlɛ pɩwɛ ɖo-koobiya nabɛyɛ kaɖɛ se petisi se papɩzɩɣ nɛ pɛwɛɛ wazaɣ ɛgbɛyɛ taa. Ɛbɛ pɩzɩɣ nɛ pɩsɩnɩ ɖa-taa paa anɩ nɛ ɛtɩlɩ se ɛwɛnɩ lone ɛgbɛyɛ taa? Iyele nɛ ɖɩyɔɔdɩ pɩ-tɔm.

13-14. Ɛbɛ pɩzɩɣ piyele nɛ nabɛyɛ maɣzɩ se pɛfɛyɩ wazaɣ ɛgbɛyɛ taa?

¹³ Ðɩyɔɔdɩ lɔŋ naalɛ ñɩŋ weyi ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩkpɛlɩkɩ kɩɖaʋ ŋgʋ Pɔɔlɩ labɩnɩ tʋmɩyɛ yɔ kɩ-taa yɔ. Ɛyɔɔdɩ kaɖɛ nɖɩ ɛyaa sakɩyɛ katɩɣ sɔnɔ yɔ ɖɩ-tɔm; pɩwɛ-wɛ kaɖɛ se petisi se pɛwɛ wazaɣ ɛgbɛyɛ taa. Pɔɔlɩ mawa se: “Ye nɩŋgbaŋaɣ ɛyɔɔdaa se: ‘Mantɩkɛ nesi, pʋyɔɔ lɛ mantɩkɛ tomnaɣ hɔɔlʋʋ nakʋyʋ’ yɔ, piiyeki se kataakɛ tomnaɣ hɔɔlʋʋ nakʋyʋ.” (1 Kɔr. 12:15, 16) Suwe Pɔɔlɩ ñɩnaɣ se ɖɩkpɛlɩkɩ?

¹⁴ Ye ŋkpakɩɣ ña-tɩ nɛ ŋmaɣzɩɣnɩ ɛgbɛyɛ taa koobiya lalaa yɔ, ŋpɩzɩɣ nɛ ŋpaɣzɩ maɣzʋʋ se ŋfɛyɩ wazaɣ ɛgbɛyɛ taa. Ɛgbɛyɛ taa ñɩma nabɛyɛ pɩzɩɣ nɛ pɛwɛɛ niye tɔm wɩlʋʋ taa, pɛkɛ ɖʋtʋ laɖaa kɩbama yaa pɛkɛ ninɖiɣyaa mba pɛwɛ niye yɔ. Pɩtɩla, ŋmaɣzɩɣ se ŋfɛyɩ niye nɛ pɩtalɩ koobiya mba. Ye mbʋ yɔ, pɩwɩlɩɣ se ŋluzuu ña-tɩ nɛ ŋsɩm ño-ɖoŋ kamaɣ. (Fil. 2:3) Ɛlɛ, kpa ña-tɩ. Ye ŋkpakɩɣ ña-tɩ ɖoŋ ɖoŋ nɛ ŋmaɣzɩɣnɩ mba pɛwɛ niye siŋŋ yɔ, pɩkaɣ-ŋ tibu yɔɔɔ. Halɩ ŋpɩzɩɣ nɛ ŋmaɣzɩ ɛzɩ Pɔɔlɩ yɔɔdʋʋ yɔ se ŋfɛyɩnɩ lone naɖɩyɛ ɛgbɛyɛ taa paa ññɩɩ. Ɛbɛ pɩzɩɣ pɩsɩnɩ-ŋ nɛ ŋwa lɩmaɣza ana?

15. Ɛzɩ 1 Kɔrɛntɩ mba 12:4-11 yɔɔdʋʋ yɔ, paa kʋjɔʋ ŋgʋ ɖɩtɩɩwɛna yɔ, tɔm ndʋ pɩpɔzʋʋ se ɖɩtɩlɩ kɩ-yɔɔ?

¹⁵ Maɣzɩ tɔm tʋnɛ tɩ-yɔɔ: Yehowa kaaha kajalaɣ pɩnzɩ mɩnʋʋ taa Krɩstʋ ñɩma nabɛyɛ fezuu kiɖeɖeu kʋjɔŋ weyi ɩɩwɛ piti yɔ. Ɛlɛ pɩtɩkɛ Krɩstʋ ñɩma tɩŋa mʋnɩ kʋjɔŋ kʋɖʋmɩŋ. (Kalɩ 1 Kɔrɛntɩ mba 12:4-11.) Yehowa kaaha-wɛ kʋjɔŋ ndɩ ndɩ ɛlɛ paa Krɩstʋ tʋ weyi lɛ, ɛɛwɛ wazaɣ. Sɔnɔ, ɖɩfɛyɩnɩ fezuu kiɖeɖeu kʋjɔŋ weyi ɩwɛ piti yɔ. Ɛlɛ mbʋ ɖɔɖɔ pɩwɛ halɩ nɛ sɔnɔ. Pɩtɩla ɖa-tɩŋa ɖɩfɛyɩ niye hɔɔlʋʋ kʋɖʋmʋʋ taa, ɛlɛ ɖa-tɩŋa payɩ ɖɩwɛ Yehowa wazaɣ.

16. Lɔŋ weyi apostoloo Pɔɔlɩ tasaa nɛ pɩpɔzʋʋ se ɖɩlabɩnɩ-ɩ tʋmɩyɛ?

¹⁶ Mbʋ ɛzɩ ɖɩɩkpaɣ ɖa-tɩ nɛ ɖɩmaɣzɩnɩ Krɩstʋ ñɩma lalaa lɛ, pɩpɔzʋʋ se ɖɩlabɩnɩ tʋmɩyɛ lɔŋ weyi fezuu kiɖeɖeu sɩnɩ apostoloo Pɔɔlɩ nɛ ɛtasɩ yɔ. Ɛyɔɔdaa se: “Paa weyi lɛ,  ewili ɛ-maɣmaɣ ɛ-lakasɩ taa, ɖɩnɛ ɛlɛ ɛkaɣ naʋ mbʋ pɩ-yɔɔ pɩwɛɛ se ɛ-taa ɛla leleŋ nɛ ɛ-maɣmaɣ ɛ-tɩ yɔ, nɛ pɩtaakɛnɩ ɛzɩma ɛkɛdɩɣ ɛ-tɩ nɛ ɛyʋ lɛlʋ yɔ.”—Gal. 6:4.

17. Ye ɖɩɖɔŋ Pɔɔlɩ lɔŋ tasʋʋ yɔɔ yɔ, ɛzɩma pɩkaɣ-ɖʋ wazʋʋ?

¹⁷ Ye ɖɩɖɔŋ lɔŋ weyi fezuu kiɖeɖeu sɩnɩ Pɔɔlɩ nɛ ɛtasɩ yɔ ɩ-yɔɔ nɛ ɖiwiliɣ ɖa-maɣmaɣ ɖa-lakasɩ taa yɔ, ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩpaɣzɩ naʋ se ɖɩwɛ niye hɔɔlɩŋ weyi ɩ-taa lalaa fɛyɩ niye yɔ. Pɩtɩla ɛzʋtʋyʋ nɔɔyʋ ɩɩyɔɔdʋʋ samaɣ taa tɔm camɩyɛ siŋŋ, ɛlɛ ɛpɩzɩɣ nɛ ɛkɛ tɔmkpɛlɩkɩyaa laɖʋ kɩbanʋ siŋŋ. Yaa pɩtɩla ɛtɩkɛ ɖʋtʋ laɖʋ kɩbanʋ ɛzɩ ɛ-ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyaa nabɛyɛ yɔ, ɛlɛ ɛkɛ ɛzʋtʋyʋ weyi ɛwɛnɩ camɩyɛ lakasɩ nɛ sɔɔlɩm yɔ, nɛ sɔɔndʋ ɛɛkpaɣ koobiya paa ññɩɩ se pɔñɔtɩnɩ-ɩ nɛ pɔpɔzɩ-ɩ lɔŋ tasʋʋ. Yaa pɩtɩla pasɩmɩ-ɩ camɩyɛ se ɛkɛ agɔma mʋyʋ. (Ebr. 13:2, 16) Alɩwaatʋ ndʋ ɖɩnaɣ kpayɩ kpayɩ se ɖa-maɣmaɣ ɖɩwɛ niye hɔɔlɩŋ nɩɩyɩ taa yɔ, ɖa-taa kaɣ labʋ leleŋ nɛ mbʋ ɖɩpɩzɩɣ ɖɩla nɛ ɖɩɖʋ ɖɛ-ɛgbɛyɛ nesi yɔ. Nɛ ɖɩɩkaɣ sʋsʋʋ ɖo-koobiya mba pɛwɛ niye hɔɔlɩŋ weyi ɩ-taa ɖɩfɛyɩ niye yɔ.

18. Ɛzɩma ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩkɛ wɩlɩyaa kɩbama nɛ pɩkpaɖɩ?

¹⁸ Paa lone nɖɩ ɖɩtɩɩwɛnɩ ɛgbɛyɛ taa yɔ, pɩpɔzʋʋ se ɖa-tɩŋa ɖɩsɔɔlɩ se ɖɩɖɛɛnɩ ɛsɩndaa ɖa-tʋmɩyɛ taa nɛ ɖɩwɛɛ niye nɛ pɩkpaɖɩ. Pɩsa nɛ Yehowa sɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩɖɛɛnɩ ɛsɩndaa lɛ, ɛtɩŋɩɣnɩ ɛ-ɛgbɛyɛ yɔɔ nɛ ɛfalɩsɩɣ-ɖʋ camɩyɛ. Kpɩtaʋ hɛkʋ taa kediɣzaɣ taa, pawɩlɩɣ-ɖʋ ɛzɩma ɖɩla nɛ ɖɩwɛɛ niye tɔm susuu taa nɛ pɩkpaɖɩ yɔ. Ŋwɛɛ nɛ ŋñakɩ pana nɛ ŋlakɩnɩ tʋmɩyɛ falɩsʋʋ mbʋ ŋmʋʋ kediɣzaɣ ŋga ka-taa yɔ?

19. Ɛbɛ ŋpɩzɩɣ ŋla nɛ pɩsɩnɩ-ŋ nɛ ŋtalɩ Kewiyaɣ tɔm susuyaa sukuli wobu kaɖʋwa?

¹⁹ Kewiyaɣ tɔm susuyaa sukuli kɛ falɩsʋʋ kɩbam ɖʋtʋ lɛɛtʋ. Koobiya halɩñɩma nɛ abalɩñɩma mba posusuu tɔm alɩwaatʋ tɩŋa nɛ pɛwɛnɩ kpaɣnɩ pɩnzɩ 23 nɛ piwolo 65 yɔ, mba pɩzɩɣna nɛ powolo sukuli ŋgʋ. Ŋpɩzɩɣ nɛ ŋmaɣzɩ se ŋŋkaɣ pɩzʋʋ kpa nɛ ŋtalɩ kaɖʋwa ŋga. Ɛlɛ mbʋ ɛzɩ ŋŋkam ña-lɩmaɣza mbʋ pʋyɔɔ ŋŋpɩzɩɣ se ŋwolo sukuli ŋgʋ yɔ pɩ-yɔɔ lɛ, kam-yɛ mbʋ pʋyɔɔ ŋsɔɔlaa se ŋwolo-kʋ yɔ pɩ-yɔɔ. Pʋwayɩ lɛ, ŋñɩnɩ nɛ ŋna se ɛbɛ ŋpɩzɩɣ ŋla nɛ ŋmʋna nɛ ŋpɩzɩ nɛ ŋwolo sukuli ŋgʋ. Pɩtɩŋnɩ Yehowa sɩnʋʋ nɛ ña-pana ñaɣʋ yɔɔ lɛ, ŋkaɣ pɩzʋʋ nɛ ŋla mbʋ ŋmaɣzaɣ se ŋŋkaɣ pɩzʋʋ kpa nɛ ŋla yɔ.

20. Ɛbɛ ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩkpɛlɩkɩ Roma mba 12:6-8 taa?

²⁰ Lɔŋ naadozo ñɩŋ weyi ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩkpɛlɩkɩ kɩɖaʋ ŋgʋ Pɔɔlɩ kpaɣaa yɔ kɩ-taa yɔ, ɩwɛ Roma mba 12:6-8 taa. (Kalɩ Roma mba 12:6-8.) Pɔɔlɩ ɖaɣnɩ wɩlʋʋ cɩnɛ se mba pɛwɛ ɛgbɛyɛ taa yɔ pɛwɛnɩ kʋjɔŋ ndɩ ndɩ. Ɛlɛ lɛɛlɛɛyɔ ɛñɩɣ niye se paa kʋjɔʋ ŋgʋ ɖɩwɛna yɔ, pɩpɔzʋʋ se ɖɩlabɩnɩ-kʋ tʋmɩyɛ nɛ ɖɩsɩnɩ ɛgbɛyɛ nɛ ɖɩkpazɩ-ɖɩ ɖoŋ.

21-22. Lɔŋ weyi ɖɩpɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩkpɛlɩkɩ Robert nɛ Felice pɔ-cɔlɔ?

²¹ Iyele nɛ ɖɩna kɩɖaʋ nakʋyʋ. Payaɣ koobu abalɩñɩnʋ nɔɔyʋ se Robert. * Ɛlabɩ alɩwaatʋ tɩŋa Ɛsɔ sɛtʋ tʋmɩyɛ ɛjaɖɛ lɛɛɖɛ taa nɛ pʋwayɩ lɛ, petiyini-i ɛ-maɣmaɣ ɛ-ɛjaɖɛ taa se ɛla tʋmɩyɛ Betɛɛlɩ. Paa koobiya kaañaɣ pana nɛ palɩzɩ-ɩ pɩ-taa se ɛtɩla kɩwɛɛkɩm nabʋyʋ yɔ, ɛyɔɔdaa se: “Man-taa taawɛɛ leleŋ fenasɩ sakɩyɛ mbʋ pʋyɔɔ yɔ, mamaɣzaɣ se mantɩla man-tʋmɩyɛ camɩyɛ. Alɩwaatʋ natʋyʋ taa pɩlakaɣ-m ɛzɩ meyele Betɛɛlɩ tʋmɩyɛ yɔ.” Ɛzɩma ɛɖaɣnɩ hiɣu taa leleŋ? Ɛzʋtʋyʋ nɔɔyʋ tɔzɩ-ɩ se Yehowa falɩsɩ-ɖʋ  tʋma wena ɖɩlaba nɛ pɩɖɛɛ yɔ a-taa se pɩsa nɛ ɖɩwɛɛ wazaɣ tʋmɩyɛ nɖɩ ɖɩlakɩ lɛɛlɛɛyɔ yɔ ɖɩ-taa nɛ pɩkpaɖɩ. Robert ɖiɣzinaa se pɩpɔzʋʋ se eyele kam ɛ-lɩmaɣza mbʋ pɩɖɛwa yɔ pɩ-yɔɔ nɛ ɛpaɣzɩ-yɛ kam mbʋ ɛpɩzɩɣ nɛ ɛla lɛɛlɛɛyɔ yɔ pɩ-yɔɔ.

²² Koobu Felice Episcopo katɩ kaɖɛ nɖɩ ɖɩ-ɖɔndɩ. Ɛ nɛ ɛ-halʋ powobi Galaadɩ sukuli pɩnaɣ 1956 taa nɛ pala egeetiye yɔɔ cɔnʋʋ tʋmɩyɛ Boolivii ɛjaɖɛ taa. Pɩnaɣ 1964 taa lɛ, palʋlɩ pɩɣa. Felice yɔɔdaa se: “Pɩɩwɛ-ɖʋ kaɖɛ siŋŋ se ɖiyele tʋmɩyɛ nɖɩ ɖɩsɔɔlaa yɔ. Toovenim taa lɛ, piitibi-m yɔɔɔ pɩnaɣ kʋɖʋmaɣ mbʋ yɔ. Ɛlɛ Yehowa sɩnɩ-m nɛ mɛlɛɣzɩ mɛ-wɛtʋ nɛ manka ma-lɩmaɣza lʋlɩyʋ sʋʋtʋ kɩfatʋ ndʋ maawɛna yɔ tɩ-yɔɔ.” Pɩlakɩ-ŋ ɛzɩ Robert yaa Felice yɔ? Pitibi-ŋ yɔɔɔ mbʋ pʋyɔɔ yɔ ŋtɩtasɩ wɛnʋʋ wala wena ŋŋwɛnɩ ɖooo lɛ yɔ? Ye ɛɛɛ yɔ, ŋkaɣ hiɣu taa leleŋ nɛ pɩkpaɖɩ ye ŋlɛɣzɩ mbʋ pɩ-yɔɔ ŋmaɣzaɣ yɔ nɛ ŋka ñʋʋ nɛ mbʋ ŋpɩzɩɣ se ŋla lɛɛlɛɛyɔ nɛ ŋsɛɛ Yehowa nɛ ŋsɩnɩ ño-koobiya yɔ. Ñɛ-ɛsɩyɛ ɛsɛɛnɩ tʋmɩyɛ labʋ nɛ ŋtɩŋnɩ kʋjɔŋ weyi ŋwɛna nɛ hɔɔlɩŋ weyi ɩ-taa ŋwɛ niye yɔ ɩ-yɔɔ nɛ ŋsɩnɩ ño-koobiya, nɛ ŋkaɣ hiɣu taa leleŋ alɩwaatʋ ndʋ ŋwɛɣ nɛ ŋsɩɣnɩ ɛgbɛyɛ yɔ.

23. (a) Ɛbɛ pɩpɔzʋʋ se ɖɩkpaɣ alɩwaatʋ nɛ ɖɩla? (b) Nɛ ɛbɛ taa ɖɩkaɣ tazʋʋ tɔm ñʋʋ ŋgʋ kɩkɔŋ yɔ kɩ-taa?

²³ Ða-taa paa anɩ mʋ ñɩm Yehowa ɛsɩndaa. Ɛsɔɔlaa se ɖɩwɛɛ ɛ-hɔʋ taa. Ye ɖɩkpaɣ alɩwaatʋ nɛ ɖɩmaɣzɩ mbʋ ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩla nɛ ɖɩkpazɩ ɖo-koobiya ɖoŋ yɔ pɩ-yɔɔ; nɛ pʋwayɩ ɖɩñaɣ pana nɛ ɖɩkpazɩ-wɛ ɖoŋ yɔ, pɩtʋʋ fɛyɩ se ɖɩɩkaɣ maɣzʋʋ se ɖɩfɛyɩnɩ lone ɛgbɛyɛ taa. Ɛlɛ, lɩmaɣza wena pɩpɔzʋʋ se ɖɩwɛɛnɩ ɛgbɛyɛ taa ñɩma lalaa yɔɔ? Ɛzɩma ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩwɩlɩ se ɖɩsɔɔlɩ-wɛ nɛ ɖɩñaŋ-wɛ? Ðɩkaɣ tazʋʋ tɔm kɩcɛyɩtʋ ndʋ tɩ-taa tɔm ñʋʋ ŋgʋ kɩkɔŋ yɔ kɩ-taa.