1, 2. Ɛbɛ yɔɔ Yehowa Aseɣɖe Tɩnaa ñakɩ pana se po-wondu suu ɛmʋna? (Cɔnɩ kiɖe tɛɛ kɩlɛmʋʋ.)

PEEYIBAA ɛjaɖɛ taa tɔm susuu takayaɣ nakɛyɛ yɔɔdaɣ ɛzɩma cooci ñʋndɩnaa su wondu kediɣzaɣ nakɛyɛ taa yɔ lɛ, kɔtɔ se: “Pa-taa sakɩyɛ taasuu wondu camɩyɛ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ soŋaɣ kaawɛɛ.” Ɛlɛ takayaɣ ŋga, katasɩ yɔɔdʋʋ se: “Yehowa Aseɣɖe Tɩnaa ñɛwɛ ndɩ kpem pe-kigbeɣliŋ taa. . . . Abalɩbiya nɛ abalaa posuu vɛsɩtɩwaa nɛ paɖʋ kraavaatɩwaa, piyele nɛ halɩbiya nɛ halaa pɔtɔɔlɩ tevinaa mba petiki-wɛ camɩyɛ nɛ pamʋna yɔ.” Toovenim taa lɛ, ɛyaa saŋ Yehowa Aseɣɖe Tɩnaa ɖoŋ ɖoŋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ posuu wondu camɩyɛ nɛ ‘pa-tɩ sandʋʋ maɣnaa’ ɛzɩ ɛyaa mba “pañaŋ Ɛsɔ nɛ palakɩ ɛ-tʋmɩyɛ siŋŋ yɔ.” (1 Tim. 2:9, 10) Halaa tɔm apostoloo Pɔɔlɩ yɔɔdaɣ, ɛlɛ tɔm ndʋ titukuuni koobiya abalɩñɩma ɖɔɖɔ.

² Ða Yehowa sɛyaa lɛ, ɖɩnawa se pɩcɛyaa se ɖo-wondu suu ɛmaɣna. Pɩtasɩ lɛ, wondu ndʋ ɖisuu yɔ tɩ-tɔm cɛyɩ Yehowa ɛ-ɛzɩdaa. (Kiɖe 3:21) Tɔm ndʋ Bibl yɔɔdʋʋ wondu suu nɛ ɖa-tɩ ñɔɔzʋʋ yɔɔ yɔ, tɩwɩlɩɣ kpayɩ kpayɩ se Yehowa ɖʋ paɣtʋ kila wena asɩɣnɩ ɛ-sɛyaa toovenim mba se patɩlɩ ɛzɩma pɩwɛɛ se posuu wondu yɔ. Ye mbʋ, alɩwaatʋ ndʋ ɖɩlɩzɩɣ  wondu ndʋ ɖɩcaɣ suu nɛ ɛzɩma ɖɩcaɣ ɖa-tɩ ñɔɔzʋʋ yɔ, pɩfɛyɩ se ɖɩmaɣzɩ mbʋ pɩkɛdɩɣnɩ-ɖʋ yɔ pi-ɖeke pɩ-yɔɔ na. Ɛlɛ pɩwɛɛ se ɖɩmaɣzɩ ɖɔɖɔ mbʋ pɩkɛdɩɣnɩ Yehowa yɔ, pɩ-yɔɔ.

3. Ɛbɛ Moyizi Paɣtʋ kpɛlɩkɩɣ-ɖʋ wondu suu yɔɔ?

³ Moyizi Paɣtʋ taa, paɣtʋ natʋyʋ kaawɛɛ nɛ tɩkandɩyɩɣ Izrayɛɛlɩ piya yɔɔ se sɩtaatɔlɩ wezuu kɩdɛkɛdʋʋ caɣʋ ŋgʋ kɩɩtɔyɩ ajɛɛ wena aacɔ-sɩ nɛ ata yɔ kɩ-kpaca taa. Paɣtʋ ndʋ, tɩwɩlɩɣ se Yehowa paɖɩɣ wondu suu mbʋ pɩɩsɩɣna se paɖʋ tʋkaɣ halʋ nɛ abalʋ pɛ-hɛkʋ taa yɔ. (Kalɩ Wayɩ Wayɩ Paɣtʋ 22:5.) Tɔm ndʋ tɩwɩlɩɣ kpayɩ kpayɩ se ye halaa isuu abalaa wondu se pɛwɛɛ ɛzɩ abalaa, yaa ye abalaa isuu halaa wondu se pɛwɛɛ ɛzɩ halaa yɔ, pɩɩkɛdɩɣnɩ Yehowa.

4. Ɛbɛ pɩzɩɣ nɛ pɩsɩnɩ Krɩstʋ mba nɛ pakpaɣ lɩmaɣza kɩbana wondu suu nʋmɔʋ taa?

⁴ Paɣtʋ kila naayɛ wɛ Bibl taa nɛ asɩɣnɩ Krɩstʋ ñɩma se pakpaɣ lɩmaɣza kɩbana wondu suu nʋmɔʋ taa. Paɣtʋ kila ana apɩzɩɣ nɛ asɩnɩ-wɛ paa le, paa ɛzɩma posuu wondu pɛ-tɛ, nɛ paa pɛwɛ soŋaɣ taa yaa niŋkaɣ taa yɔ. Pɩtɩcɛyɩ se pawɩlɩ-ɖʋ wondu ndʋ ɖeyi ɖeyi pɩmʋnaa se ɖisuu nɛ ndʋ tɩtɩmʋna yɔ. Ɛlɛ, Bibl paɣtʋ kila pɩzɩɣ asɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩtɩlɩ wondu ndʋ pɩwɛɛ se ɖisuu yɔ. Iyele nɛ ɖɩtazɩ paɣtʋ kila wena apɩzɩɣ asɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩtɩlɩ “mbʋ pɩwɛ camɩyɛ nɛ piɖe Ɛsɔ ɛzɩdaa pɩdɩɩfɛyɩ,” alɩwaatʋ ndʋ ɖɩlɩzɩɣ wondu ndʋ pɩwɛɛ se ɖisuu yɔ.—Roma 12:1, 2.

5, 6. Ðoŋ weyi ɖo-wondu suu pɩzɩɣ nɛ pɩwɛɛnɩ ɛyaa lalaa yɔɔ?

⁵ Fezuu kiɖeɖeu sɩnɩ apostoloo Pɔɔlɩ nɛ ɛyɔɔdɩ paɣtʋ kiɖe nɖɩ ɖɩwɛ 2 Kɔrɛntɩ 6:4 taa yɔ ɖɩ-tɔm. (Kalɩ 2 Kɔrɛntɩ 6:4.) Ða-tɩ ñɔɔzʋʋ wɩlɩɣ ɛyaa mba ɖeyi ɖeyi ɖɩkɛnaa yɔ. Ɛyaa sakɩyɛ “cɔŋnɩ mbʋ pɩnaɣ ɛzɩdaa yem yɔ” na nɛ pɛwɛɣnɩ lɩmaɣza ndɩ ndɩ ɖɔ-yɔɔ. (1 Sam. 16:7) Ða Ɛsɔ sɛyaa lɛ, ɖɩnawa se ye ɖisuu wondu ndʋ tɩkɛdɩnɩ ɖe-ɖeke na yɔ, pɩtɩmaɣ. Ɛlɛ, pɩwɛɛ se ɖiyele nɛ Bibl paɣtʋ kila sɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖitaasuu wondu ndʋ tɩɖɔkʋʋ-ɖʋ kpaɖɩɩɩ nɛ tiyeki se panaɣ ɖo-tomnaɣ hɔɔlɩŋ weyi pɩtɩpɔzɩ se paa weyi ɛna yɔ, yaa wondu ndʋ tiseɣtiɣ lalaa se pɛwɛɛnɩ kʋzʋʋ lɩmaɣza yɔ. Pɩtɩpɔzɩ se ɖo-wondu suu eyele nɛ lalaa kɛzɩɣ pɛ-ɛza kɩjaʋ alɩwaatʋ ndʋ panaɣ-ɖʋ yɔ.

⁶ Ye ɖɩwɛ cɩɖɩ cɩɖɩ nɛ ɖo-wondu suu maɣnaa yɔ, pɩtʋʋ fɛyɩ se ɛyaa kaɣ-ɖʋ ñam nɛ pɩkɩlɩ, nɛ pakaɣ naʋ se ɖɩkɛ Yehowa lɩmɖʋyaa. Nɛ pɩpɩzɩɣ piseɣti-wɛ nɛ papaɣzɩ Yehowa sɛʋ. Pɩtasɩ lɛ, ye ɖɩñɔɔzʋʋ ɖa-tɩ camɩyɛ yɔ, pɩɖʋʋ ɖɛ-ɛgbɛyɛ hɩɖɛ. Nɛ pɩpɩzɩɣ piyele nɛ ɛyaa welisi ñʋʋ yabɩtʋ tɔm ndʋ ɖisusuu-wɛ yɔ.

7, 8. Alɩwaatʋ ndʋ pɩkɩlɩ cɛyʋʋ kpem se ɖisuu wondu camɩyɛ?

⁷ Ðo-wondu suu tukuuni Yehowa, ɖo-koobiya nɛ ɖo-kooka taa mba. Pɩcɛyaa se ɖisuu wondu ndʋ tɩɖʋʋ Yehowa hɩɖɛ nɛ tiyeki se ɛyaa iwelisi tɔm ndʋ ɖisusuu yɔ. (Roma 13:8-10) Pɩcɛyaa se ɖo-wondu suu ɛmʋna, kɔzɩ kɔzɩ alɩwaatʋ ndʋ ɖɩlakɩ Ɛsɔ sɛtʋ tʋma ɛzɩ kediɣzisi wobu yaa tɔm susuu mbʋ yɔ. Pɩpɔzʋʋ se ɖɩtɩŋnɩ ɖo-wondu suu yɔɔ nɛ ɖɩwɩlɩ se ɖɩkɛ ɛyaa “mba pañaŋ Ɛsɔ yɔ.” (1 Tim. 2:10) Pɩkɛ toovenim se ɛzɩma posuu wondu hɔɔlɩŋ nɩɩyɩ taa yɔ, pɩwɛ ndɩ nɛ hɔɔlɩŋ lɛɛŋ taa. Pʋyɔɔ Yehowa sɛyaa maɣzɩɣ ɛzɩma posuu wondu hɔɔlʋʋ ŋgʋ kɩ-taa pɛwɛɛ yɔ pɩ-yɔɔ, se pataaɖʋ nɔɔyʋ ɖɩwɩzɩyɛ.

 ⁸ Kalɩ 1 Kɔrɛntɩ 10:31. Alɩwaatʋ ndʋ ɖiwoki kigbeɣliŋ yɔ, pɩwɛɛ se ɖo-wondu suu ɛmʋna nɛ ɖɩtaaɖɛlɛsɩ niye; pɩtɩmʋna se ɖɩmaɣzɩnɩ ɛjaɖɛ yɔɔ mba wondu suu. Alɩwaatʋ ndʋ ɖɩwɛɣ agɔma ɖɩsɩ taa nɛ alɩwaatʋ ndʋ ɖɩlɩɣ sɩ-taa yɔ, pɩwɛɛ se ɖisuu wondu camɩyɛ. Pɩcɛyaa ɖɔɖɔ se ɖɩla mbʋ pʋcɔ nɛ kigbeɣluu paɣzɩ nɛ alɩwaatʋ ndʋ kigbeɣluu tɛŋ yɔ. Ye ɖɩlakɩ mbʋ yɔ, ɖa-taa kaɣ labʋ leleŋ se ɖɩwɩlɩ ɖa-tɩ se ɖɩkɛ Yehowa Aseɣɖe Tɩnaa. Nɛ pɩkaɣ-ɖʋ wɛʋ kɛlɛʋ se ɖɩlɩzɩ aseɣɖe alɩwaatʋ ndʋ ɖihikiɣ waɖɛ naɖɩyɛ yɔ.

9, 10. Ɛzɩma Filiipu 2:4 sɩɣnɩ-ɖʋ wondu suu taa?

⁹ Kalɩ Filiipu 2:4. Ɛbɛ yɔɔ pɩwɛɛ se Krɩstʋ mba ɩmaɣzɩ ɖoŋ weyi po-wondu suu pɩzɩɣ nɛ pɩwɛɛnɩ koobiya lalaa yɔɔ yɔ pɩ-yɔɔ? Mbʋ pʋyɔɔ yɔ, Ɛsɔ sɛyaa ñakɩ pana se pɔɖɔ Bibl paɣtʋ tʋnɛ tɩ-yɔɔ: “Ɩñazɩ mɩ-tataa pilinzi: Hayitu labʋ, azuluma labʋ.” (Kol. 3:2, 5) Ðɩtɩsɔɔlɩ se ɖɩla nɛ pɩwɛɛ koobiya kaɖɛ se pɔɖɔ lɔŋ tasʋʋ mbʋ pɩ-yɔɔ. Pʋtɔma yɔ koobiya mba paacaɣ kʋzʋʋ kɩdɛkɛdʋʋ wezuu nɛ pɔkɔɔ peyele yɔ, pɛwɛɛ nɛ palʋkɩnɩ lɩmaɣza kɩdɛkɛda halɩ nɛ sɔnɔ. (1 Kɔr. 6:9, 10) Ye mbʋ, ɖɩtɩsɔɔlɩ kpa se ɖiyele nɛ pɩwɛɛ-wɛ kaɖɛ se palʋbɩnɩ lɩmaɣza kɩdɛkɛda ana.

¹⁰ Alɩwaatʋ ndʋ ɖɩwɛɣ ɖo-koobiya hɛkʋ taa yɔ, pɩkandɩyɩɣ ɖɔ-yɔɔ nɛ ɛyaa mba pacakɩ kʋzʋʋ kɩdɛkɛdʋʋ wezuu yɔ. Ye mbʋ, paa ɖɩwɛ kediɣzaɣ taa yaa ɖoŋlɛɛɖɛ yɔ, pɩwɛɛ se ɖo-wondu suu ɛwɩlɩ se ɖɩsɔɔlɩ kele kele wɛtʋ ɛgbɛyɛ taa. Ðɩwɛnɩ waɖɛ se ɖɩlɩzɩ wondu ndʋ  ɖɩsɔɔlaa se ɖisuu yɔ. Paa mbʋ yɔ, pɩwɛɛ se ɖisuu wondu ndʋ tɩsɩɣnɩ ɖo-koobiya se pɛwɛɛ kele kele pa-maɣzɩm taa, pɔ-yɔɔdaɣ taa nɛ pɔ-ɖɔnɛ taa yɔ. (1 Pɩy. 1:15, 16) Weyi ɛwɛnɩ sɔɔlɩm siŋŋ yɔ, “ɛɛlakɩ mbʋ pɩtɩtʋʋzɩ yɔ, ɛɛñɩnɩɣ ɛ-kɛzɛɣa.”—1 Kɔr. 13:4, 5.

11, 12. Ɛzɩma Eklesɩyastɩ 3:1, 17 sɩɣnɩ-ɖʋ wondu suu nʋmɔʋ taa?

¹¹ Alɩwaatʋ ndʋ Ɛsɔ sɛyaa kpakɩɣ lɩmaɣza wondu suu nʋmɔʋ taa yɔ, pɩpɔzʋʋ se pɔtɔzɩ se paa mbʋ lɛ, pɩ nɛ pɩ-alɩwaatʋ. (Ekl. 3:1, 17) Toovenim taa lɛ, soŋaɣ nɛ niŋkaɣ, yolum nɛ lʋŋɩyɛ papɩzɩɣ nɛ pɛwɛɛnɩ ɖoŋ wondu ndʋ ɖisuu yɔ tɩ-yɔɔ. Pɩtasɩ lɛ, wɛtʋ ndʋ tɩ-taa ɛyʋ wɛɛ yɔ, tɩpɩzɩɣ ɖɔɖɔ nɛ tɩwɛɛnɩ ɖoŋ e-wondu suu yɔɔ. Ɛlɛ, Yehowa paɣtʋ ñaalɛɣzɩɣ wiɖiyi.—Mal. 3:6.

¹² Soŋaɣ alɩwaatʋ taa, pɩpɩzɩɣ nɛ pɩlabɩ-ɖʋ kaɖɛ se ɖisuu wondu ndʋ tɩmʋnaa yɔ. Ɛlɛ, koobiya taa lakɩ leleŋ alɩwaatʋ ndʋ panaɣ se ɖisuu wondu ndʋ tɩɩɖɔkʋʋ-ɖʋ kpaɖɩɩɩ yaa wondu lɛɛtʋ ndʋ tiyeki se pana ɖo-tomnaɣ hɔɔlɩŋ weyi pɩtɩpɔzɩ se pana yɔ. (Yɔb 31:1) Pɩtasɩ lɛ, ye ɖiwobi helim mʋʋ teŋgu nɔɔ yaa ye ɖiwobi lɩm yaʋ yɔ, pɩwɛɛ se ɖisuu wondu camɩyɛ. (Ad. 11:2, 20) Paa ɛjaɖɛ yɔɔ mba sakɩyɛ isuu wondu ndʋ tiyeki nɛ panaɣ po-tomnaɣ hɔɔlɩŋ weyi pɩtɩpɔzɩ se pana yɔ, ɖa Yehowa sɛyaa lɛ, pɩmʋnaa se ɖo-wondu suu ɛɖʋ Ɛsɔ hɩɖɛ.

13. Ɛzɩma tɩyɛ 1 Kɔrɛntɩ 10:32, 33 taa tɔm pɩzɩɣ nɛ tɩsɩnɩ-ɖʋ alɩwaatʋ ndʋ ɖɩñɩnɩɣ lɩzʋʋ wondu ndʋ ɖɩcaɣ suu yɔ?

¹³ Bibl paɣtʋ kiɖe lɛɛɖɛ pɩzɩɣ ɖɩsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩtɩlɩ wondu ndʋ pɩwɛɛ se ɖisuu yɔ. Paɣtʋ kiɖe nɖɩ lɛ se pɩtɩmʋna se ɖɩla nabʋyʋ nɛ pɩcɛyɩ lalaa ɛhʋyɛ, paa pɛkɛ Ɛsɔ sɛyaa yaa patɩkɛ yɔ. (Kalɩ 1 Kɔrɛntɩ 10:32, 33.) Pɩwɛɛ se ɖɩñaɣ pana nɛ ɖikizi wondu ndʋ tɩpɩzɩɣ nɛ tɩcɛyɩ lalaa yɔ ti-suu. Pɔɔlɩ mawa se: “Paa ɖa-taa weyi lɛ, eɖeni ɛ-taabalʋ nɛ ɛsɩnɩ-ɩ nɛ ɛtɩŋ kɩbandʋ nʋmɔʋ.” Nɛ pʋwayɩ lɛ, ɛyɔɔdɩ mbʋ pʋyɔɔ pɩwɛɛ se ɖɩla mbʋ yɔ. Ɛtɔm se: “Mbʋ yɔ Krɩstʋ tɩñɩnɩ e-liu ñɩm.” (Roma 15:2, 3) Yesu ɛzɩdaa lɛ, lalaa sɩnʋʋ kaacɛyaa nɛ pɩkɩlɩ ɛ-maɣmaɣ e-liu sɔɔlɩm labʋ; ɛɛnawa se ye ɛsɩnɩ lalaa yɔ, pɩwɩlɩɣ se ɛwɛɛ nɛ ɛlakɩ ɛ-Caa sɔɔlɩm. Ye mbʋ, pɩtɩmʋna se ɖisuu wondu ndʋ ɖe-liu sɔɔlaa ɛlɛ tiiyeki se lalaa iwelisi tɔm ndʋ ɖisusuu-wɛ yɔ.

14. Ɛzɩma lʋlɩyaa pɩzɩɣ pasɩnɩ pe-piya nɛ sɩtɩŋnɩ si-wondu suu yɔɔ nɛ sɩɖʋ Ɛsɔ hɩɖɛ?

¹⁴ Pɩwɛɛ se lʋlɩyaa mba pɛkɛ Krɩstʋ mba yɔ, pasɩnɩ pɔ-hɔŋ taa ñɩma nɛ pɔɖɔ Bibl paɣtʋ kila yɔɔ. Pʋ-tɔbʋʋ lɛ se pa nɛ pe-piya pañaɣ pana nɛ posuu wondu nɛ pɔñɔɔzɩ pa-tɩ camɩyɛ nɛ piyele nɛ Yehowa taa la leleŋ. (Ad. 22:6; 27:11) Ye lʋlɩyaa Krɩstʋ ñɩma ɩhaɣ pe-piya kɩɖaʋ kɩbaŋʋ nɛ pawɩlɩɣ-sɩ lɔŋ nɛ sɔɔlɩm yɔ, pɩpɩzɩɣ pɩsɩnɩ-sɩ nɛ sɩña Ɛsɔ nɛ sɩsamɩ-ɩ. Pɩwɛɣ ɖeu se lʋlɩyaa ɩwɩlɩ pe-piya evelisi ɛzɩma sɩpɩzɩɣ nɛ sɩlɩzɩ wondu kɩbandʋ nɛ lone nɖɩ ɖɩ-taa sɩpɩzɩɣ nɛ sɩna-tʋ yɔ. Pɩtɩwɩlɩ se sɩpɩzɩɣ nɛ sɩlɩzɩ wondu ndʋ si-liu sɔɔlaa yɔ tɩ-tɩŋa yem. Ɛlɛ pɩwɛɛ se sɩlɩzɩ wondu ndʋ tɩwɩlɩɣ se sɩɖʋʋ Ɛsɔ hɩɖɛ yɔ.

15. Alɩwaatʋ ndʋ ɖɩlɩzɩɣ wondu ndʋ ɖɩcaɣ suu yɔ, ɛbɛ pɩzɩɣ nɛ pɩsɩnɩ-ɖʋ?

¹⁵ Bibl tasɩɣ-ɖʋ lɔŋ kɩbaŋ weyi ɩpɩzɩɣ ɩsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩkpaɣ lɩmaɣza kɩbana nɛ  pɩɖʋ Ɛsɔ hɩɖɛ yɔ. Paa mbʋ yɔ, ɖalɩzɩɣnɩ wondu ndʋ ɖɩsɔɔlaa se ɖisuu yɔ. Wondu ndʋ ɖɩsɔɔlaa se ɖisuu yɔ, tɩpɩzɩɣ nɛ tɩwɛɛ ndɩ nɛ ndʋ lalaa ñɔsɔɔlɩ suu yɔ; nɛ pɩlɩɣnɩ ɖɔɖɔ liidiye nɖɩ ɖɩwɛna yɔ ɖɩ-cɔlɔ. Ɛlɛ pɩwɛɛ se paa ɛzɩmtaa lɛ, ɖo-wondu ɩwɛɛ cɩɖɩ cɩɖɩ, tɩmaɣna, tɩmʋnɩ mbʋ ɖiɖiɣni labʋ yɔ nɛ ɛzɩma posuu wondu ɖɛ-tɛ yɔ.

16. Ɛbɛ yɔɔ pɩcɛyaa se ɖɩñaɣ pana nɛ ɖisuu wondu ndʋ tɩmʋnaa yɔ?

¹⁶ Pɩkɛ toovenim se pɩfɛyɩ kɛlɛʋ paa ɛzɩmtaa se ɖɩna wondu ndʋ tɩmʋnaa yɔ. Faɣlɛɛ sakɩyɛ taa, pɛpɛdɩɣ tevinaa, tokonaa, pantalaʋnaa nɛ wondu lɛɛtʋ ndʋ ɛyaa sakɩyɛ sɔɔlaa ɛlɛ tɩtɩmʋna yɔ. Pʋyɔɔ lɛ, pɩpɩzɩɣ nɛ pɩpɔzɩ se ɖɩkpaɣ alɩwaatʋ sakɩyɛ nɛ ɖɩñaɣ pana siŋŋ pʋcɔ nɛ ɖɩna wondu ndʋ tɩmʋnaa yɔ. Ɛlɛ pɩtʋʋ fɛyɩ se ye ɖɩñaɣ pana nɛ ɖa-laŋɩyɛ pilim nɛ ɖɩwɛɛnɩ wondu ndʋ tɩmʋnaa yɔ, ɖo-koobiya kaɣ naʋ ɖa-pana ñaɣʋ nɛ pa-taa labɩ-ɖʋ nɛ leleŋ. Nɛ paa pɩwɛ kaɖɛ se ɖɩna wondu ndʋ tɩmʋnaa yɔ, ɛlɛ ɖɩñaɣ pana nɛ ɖɩwɛɛnɩ-tʋ yɔ, pɩkaɣ ɖʋʋ Yehowa hɩɖɛ nɛ pɩkaɣ-ɖʋ haʋ taa leleŋ siŋŋ.

17. Ɛbɛ pɩzɩɣ pɩsɩnɩ koobu abalɩñɩnʋ nɔɔyʋ nɛ ɛna se pɩwɛɛ se eyele ɛ-tandaʋ yaa etaayele?

¹⁷ Pɩmʋnaa se koobiya iyele pa-tandaŋ na? Moyizi Paɣtʋ taa lɛ, pɩtaapɔzɩ se abalaa ɩhʋ pa-tandaŋ. Ɛlɛ Krɩstʋ mba fɛyɩ Moyizi Paɣtʋ tɛɛ nɛ pɩtɩcɛyɩ se pɔɖɔ tɩ-yɔɔ. (Lev. 19:27; 21:5; Gal. 3:24, 25) Ajɛɛ naayɛ taa lɛ, ye ɛyʋ ɛwɛnɩ tandaʋ nɛ ɛñɔɔzɩ-kʋ camɩyɛ yɔ, pɩwɛ ɖeu nɛ piiyeki se ɛyaa itaawelisi Kewiyaɣ laŋhɛzɩyɛ tɔm ndʋ ɖisusuu yɔ. Halɩ lona ana a-taa, koobiya mba pɛwɛnɩ wala ɛgbɛyɛ taa yɔ, pa-taa nabɛyɛ wɛnɩ tandaŋ. Paa mbʋ yɔ, koobiya nabɛyɛ pɩzɩɣ palɩzɩ se paayeki pa-tandaŋ. (1 Kɔr. 8:9, 13; 10:32) Ajɛɛ lɛɛna taa lɛ, ɛyaa iiyeki pa-tandaŋ, nɛ pamaɣzɩɣ se pɩtɩmʋna se Krɩstʋ mba iyele pa-tandaŋ. Nɛ ye koobu nɔɔyʋ eyebi ɛ-tandaʋ yɔ, pɩɩɖʋʋ Ɛsɔ hɩɖɛ nɛ paapɩzɩɣ pɔtɔ se ɛfɛyɩnɩ kɩwɛɛkɩtʋ natʋyʋ.—Roma 15:1-3; 1 Tim. 3:2, 7.

18, 19. Ye ɖɩñakɩ pana se ɖo-wondu suu ɛkɛdɩnɩ Ɛsɔ yɔ, ɛzɩma Mikee 6:8 sɩɣnɩ-ɖʋ?

¹⁸ Ða-taa wɛ leleŋ se Yehowa tɩyɔɔdɩ wondu ndʋ ɖeyi ɖeyi pɩwɛɛ se ɖisuu yaa ɖitaasuu nɛ ɛzɩma ɖɩñɔɔzɩ ɖa-tɩ yɔ. Ɛlɛ ɛha-ɖʋ tɩ-yɔɔ wɛʋ lɩzʋʋ waɖɛ nɛ Bibl paɣtʋ kila se pɩsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩkpaɣ lɩmaɣza kɩbana. Ye mbʋ, paa ɖisuu wondu yaa ɖɩñɔɔzʋʋ ɖa-tɩ yɔ, pɩwɛɛ se ɖɩwɩlɩ se ‘ɖiluzuu ɖa-tɩ nɛ ɖa nɛ Ɛsɔ ɖɩɖɔŋ.’—Mik. 6:8, nwt.

¹⁹ Ye ɖiluzuu ɖa-tɩ yɔ, ɖitisiɣ se Yehowa wɛ kele kele nɛ paɣtʋ ndʋ ɛɖʋʋ-ɖʋ yɔ, tɩwazɩɣ-ɖʋ ɖe-wezuu caɣʋ taa. Pɩtasɩ lɛ, tɩ luzuu pɔzʋʋ se ɖɩña lalaa lɩmaɣza. Ye mbʋ, ye ɖɩɖɔŋ Ɛsɔ paɣtʋ kila yɔɔ nɛ ɖɩñaŋ lalaa ɛhʋyɛ yɔ, pɩwɩlɩɣ se ‘ɖiluzuu ɖa-tɩ nɛ ɖa nɛ Ɛsɔ ɖɩɖɔŋ.’

20. Ðoŋ weyi pɩwɛɛ se ɖo-wondu suu nɛ ɖa-tɩ ñɔɔzʋʋ pɛwɛɛnɩ lalaa yɔɔ?

²⁰ Pɩwɛɛ se ɖo-wondu suu ɛwɩlɩ ɖo-koobiya nɛ ɛyaa lalaa kaɣlaa se ɖɩkɛ Yehowa sɛyaa. Ðɩñakɩ pana nɛ taa leleŋ se ɖɩɖɔ ɛ-paɣtʋ kila yɔɔ wondu suu nʋmɔʋ taa. Ðo-koobiya mʋnɩ samtʋ mbʋ pʋyɔɔ yɔ pɔñɔɔzʋʋ pa-tɩ camɩyɛ nɛ pɛwɛnɩ ɖɔnɛ kɩbanɖɛ. Nɛ piyeki nɛ laŋa kɩbana tɩnaa tisiɣ laŋhɛzɩyɛ tɔm yɔɔ. Pɩtasɩ lɛ, pɩɖʋʋ Ɛsɔ hɩɖɛ nɛ pɩhaɣ-ɩ taa leleŋ. Ye ɖisuu wondu camɩyɛ yɔ, pɩtʋʋ fɛyɩ se ɖɩkaɣ wobu pɩ-yɔɔ nɛ ɖɩɖʋ hɩɖɛ Yehowa weyi ‘esu mintʋsʋʋ nɛ keɖewa ɛzɩ toko yɔ.’—Keɣa 103:1, 2.