ÑƲƲ 81
Ɛzɩma tɩyɛ Yesu nɛ ɛ-Caa pɛkɛ kʋɖʋm?
-
“MA NƐ CAA ÐƖKƐ KƲÐƲM”
-
YESU WƖLAA SE ƐTƖKƐ ƐSƆ ÐOŊ TƖŊA TƲ
Yesu kaakɔm Yerusalɛm alɩwaatʋ ndʋ pɔtɔkaɣ templo kazandʋ (yaa Hanoukkah) yɔ. Pɔtɔkaɣ kazandʋ ndʋ se pɔtɔzɩnɩ alɩwaatʋ ndʋ paɖaɣnɩ templo ɖʋzʋʋ Ɛsɔ nesi tɛɛ yɔ. Wiyaʋ Antiochus IV Épiphane kaakɔma nɛ ɛmʋ Yerusalɛm tɛtʋ nɛ ɛma altaaru Ɛsɔ templo taa altaaru sɔsɔʋ yɔɔ. Pʋwayɩ lɛ, Yuda cɔjɔ nɔɔyʋ pɩyalaa ɖaɣnɩ Yerusalɛm tɛtʋ mʋʋ nɛ paɖaɣnɩ templo ɖʋzʋʋ Yehowa nesi tɛɛ. Kpaɣnɩ alɩwaatʋ ndʋ lɛ, pɔtɔkɩ kazandʋ fenaɣ ŋga payaɣ se Kislev yɔ, ka-kɩyakʋ 25 ŋgʋ wiye; Yuda mba fenaɣ ŋga, kapaɣzɩɣnɩ Kamɩŋ fenaɣ kɛdɛzaɣ kɩyakɩŋ nɛ kɛtɛzɩnɩ Saŋayɩŋ fenaɣ kajalaɣ kɩyakɩŋ.
Pɩɩkɛ lʋŋɩyɛ alɩwaatʋ ndʋ tɩ-taa nikaɣ kaawɛɛ yɔ. Yesu wɛɛ nɛ ɛɖɔŋ templo hɔɔlʋʋ ŋgʋ payaɣ se Salomɔɔ nɔnɔɔ yɔ, kɩ-taa. Peeɖe lɛ, Yuda ñɩma wolo pɔcɔɔ-ɩ pata nɛ pɔpɔzʋʋ-ɩ se: “Ŋlakɩ-ɖʋ se ɖɩɖaŋ nɛ pɩɖɛɛ-ɖʋ kɛ? Ye ŋkɛ Krɩstʋ kɔyɔ, heyi-ɖʋ kaɣlaa nɛ ɖɩtɩlɩ.” (Yohanɛɛsɩ 10:22-24) Ɛzɩma Yesu kaɣ-wɛ cosuu? Ecosi-wɛ se: “Mɛntɛm-mɩ heyuu nɛ iitisiɣ.” Yesu taaheyi-wɛ kpayɩ se ɛkɛ Krɩstʋ ɛzɩ eeheyuu halʋ Samaarɩɩ tʋ weyi ɛkatɩ-ɩ lɔkɔ cɔlɔ yɔ. (Yohanɛɛsɩ 4:25, 26) Ɛlɛ eeheyi-wɛ se: “Pʋcɔ nɛ Abraham wɛɣ lɛ, mɛntɛm wɛʋ.” Eeheyi-wɛ mbʋ se pɩsɩnɩ-wɛ nɛ patɩlɩ weyi ɛkɛnaa yɔ.—Yohanɛɛsɩ 8:58.
Yesu kaasɔɔlaa se ɛyaa maɣmaɣ ɩnɩɩnɩ pɩ-taa se ɛnʋ kɛnɩnɩ Krɩstʋ, alɩwaatʋ ndʋ pakpakɩɣ tɔm ndʋ paamawa pɩlɩɩnɩ Krɩstʋ yɔɔ nɛ pamaɣzɩnɩ tʋma wena eɖiɣni labʋ yɔ. Pʋyɔɔ eeheyi ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa se ɛnʋ kɛnɩnɩ Mesiya. Ɛlɛ lɛɛlɛɛyɔ lɛ, eheyi Yuda kañatʋ tɩnaa mba kpayɩ se: “Tʋma wena malakɩ-yɛ man-Caa hɩɖɛ taa yɔ, alɩzɩɣnɩ-m aseɣɖe tɔm. Pɩtɛ lɛ iitisiɣ kaaʋ.”—Yohanɛɛsɩ 10:25, 26.
Ɛbɛ yɔɔ petitisi se Yesu kɛnɩ Krɩstʋ? Ɛyɔɔdaa se: “Iitisiɣ kaaʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɩtɩkɛ mo-wondu taa wondu. Mo-wondu welisiɣ mɔ-nɔɔ, nɛ ma yɔ, mansɩm-tʋ nɛ tɩtɩŋɩɣ-m. Mahaɣ-tʋ tam tam wezuu: Tɩɩkaɣ sɩbʋ kaaʋ, nɔɔyʋ ɛɛkaɣ-tʋ lɛɣʋ me-nesi tɛɛ. Mbʋ man-Caa cɛlɩ-m yɔ, pɩkpaɖɩ pɩtɩŋa payɩ, nɛ nɔɔyʋ ɛɛpɩzɩɣ ɛlɛɣ pʋyʋ Caa nesi tɛɛ.” Pʋwayɩ lɛ, Yesu heyi-wɛ ɛzɩma taabalɩyɛ kɩbanɖɛ wɛ ɛ nɛ ɛ-Caa pɛ-hɛkʋ taa yɔ pɩ-tɔm, nɛ ɛyɔɔdɩ se: “Ma nɛ Caa ɖɩkɛ kʋyʋm.” (Yohanɛɛsɩ 10:26-30) Yesu kaawɛ tataa alɩwaatʋ ndʋ ɛyɔɔdaɣ tɔm ndʋ yɔ, nɛ ɛ-Caa ñɛwɛɛ ɛsɔdaa. Ye mbʋ, ɛyɔɔdʋʋ se ɛ nɛ ɛ-Caa pɛkɛ kʋɖʋm yɔ, pɩtɩwɩlɩ se ɛnʋ kɛnɩnɩ ɛ-Caa. Ɛlɛ pʋ-tɔbʋʋ lɛ se pɛwɛ nɔɔ kʋɖʋmaɣ nɛ pɛwɛɛnɩ ɖɔɖɔ kaɖʋwa kʋɖʋmaɣ.
Yesu yɔɔdɩ mbʋ lɛ, Yuda ñɩma mba, pamʋ pana siŋŋ nɛ pakpaɣ pɛɛ se pakʋʋ-ɩ. Ɛlɛ Yesu laŋɩyɛ tɩmaa. Eheyi-wɛ se: “Mawɩlɩ-mɩ pɩtɩŋa nɛ ɩna tʋma kɩbana sakɩyɛ wena alɩnɩ Caa cɔlɔ yɔ, ndʋ tɩ-yɔɔ ɩɖakɩ-m kaaŋ yɔ?” Pocosi-i se: “Pɩtɩkɛ tʋmɩyɛ kɩbanɖɛ naɖɩyɛ yɔɔ ɖɩɖakɩ-ŋ kaaŋ; ɛlɛ tʋtʋ yɔɔ: Mbʋ pʋyɔɔ yɔ, . . . ŋyaɣ ña-tɩ se Ɛsɔ.” (Yohanɛɛsɩ 10:31-33) Yesu tɩyɔɔdɩ wiɖiyi se ɛkɛ Ɛsɔ, ye mbʋ ɛbɛ yɔɔ pɔtɔŋ se ɛyaɣ ɛ-tɩ se Ɛsɔ?
Mbʋ pʋyɔɔ yɔ, Yesu tɔŋ se ɛwɛnɩ ɖoŋ weyi yɔ, Yuda ñɩma ɛzɩdaa lɛ, Ɛsɔ ɖeke pɩzɩɣna nɛ ɛwɛɛnɩ-ɩ. Ɛyɔɔdaɣ e-heŋ yaa ‘e-wondu’ tɔm lɛ, ɛyɔɔdaa se: “Mahaɣ-tʋ tam tam wezuu.” Ŋgʋ ɛyʋ yem ɛɛpɩzɩɣ nɛ ɛha lalaa tam tam wezuu. (Yohanɛɛsɩ 10:28) Yuda ñɩma sɔwa se Yesu kaayɔɔdɩ kpayɩ se ɛ-caa haɣnɩ-ɩ ɖoŋ weyi ɛlakɩnɩ tʋma yɔ.
Pɩsa nɛ pana se pɛfɛyɩnɩ toovenim lɛ, Yesu pɔzɩ-wɛ se: “Patɩma mɩ-paɣtʋ [ndʋ tɩwɛ Keɣa 81:6] taa se: ‘Mɔntɔm se: Ɩkɛ ɛsɔnaa?’ Paɣtʋ ɛyaɣ se ‘ɛsɔnaa’ mba pɩmʋnɩ-wɛ se panɩɩ Ɛsɔtɔm yɔ, . . . weyi Caa ta-ɩ num yɔ nɛ etiyi-i ɛjaɖɛ yɔɔ yɔ, ɩtɔŋɩ-ɩ se: “Ŋtʋʋ,” se pʋyɔɔ mɔntɔm se mɛnkɛ Ɛsɔ Pɩyalʋ!”—Yohanɛɛsɩ 10:34-36.
Toovenim, halɩ Masɩ yaɣ tɛtʋ yɔɔ tɔm hʋyaa mba pɛfɛyɩ siɣsiɣ yɔ se “ɛsɔnaa.” Ye mbʋ, Yuda ñɩma panɛ pakʋyʋʋ Yesu yɔɔ se pʋyɔɔ ɛya ɛ-tɩ se “Ɛsɔ Pɩyalʋ” yɔ, pɛfɛyɩnɩ toovenim. Pʋyɔɔ ɛtasɩ tɔm tʋnɛ yɔɔdʋʋ se ɛsɩnɩ-wɛ nɛ panɩɩ pɩ-taa camɩyɛ: “Ye maalakɩ man-Caa tʋma yɔ, itaatisi Yohanɛɛsɩ 10:37, 38.
mɔ-yɔɔ, ɛlɛ ye malakɩ-yɛ yɔ, paa iitisiɣ mɔ-yɔɔ kɔyɔ, itisi tʋma ana a-yɔɔ nɛ ɩtɩlɩ kpaagbaa se Caa wɛ man-taa [yaa nɔɔ kʋɖʋmaɣ wɛ ma nɛ Caa ɖɛ-hɛkʋ taa.]”—Yuda ñɩma nɩ Yesu tɔm ndʋ lɛ, pakʋyɩ se pakpaɣ-ɩ, ɛlɛ patɩpɩzɩ. Ɛlɩɩ pe-nesi tɛɛ, nɛ ɛkʋyɩ Yerusalɛm nɛ ɛɖɛɛ Yɔɔrdaŋ Pɔɔ nɛ wayɩ, ɖenɖe Yohanɛɛsɩ kaamɩyɩsaɣ ɛyaa lɩm, pɩlakɩ pɩnzɩ naanza yɔ. Pɩtʋʋ fɛyɩ se lone ɖɩnɛ, ɖɩɩñɔtɩnɩ Galilee Teŋgu nɛ pɩ-tɛɛ kiŋ hɔɔlʋʋ taa.
Patalɩ peeɖe lɛ, samaɣ wolo ɛ-cɔlɔ nɛ kɔyɔɔdɩ se: “Yohanɛɛsɩ tɩwɩlɩ kawɩlɩsɩ nasɩyɩ: Ɛlɛ ɛyɔɔdɩ ndʋ ɛyʋ ɛnʋ yɔ ɛ-yɔɔ yɔ, tɩkɛ tʋtʋyɛ tɔm.” (Yohanɛɛsɩ 10:41) Pɩwɩlɩɣ se Yuda ñɩma sakɩyɛ kaatisi Yesu yɔɔ.