THUTO 06
Buchilo Gwa ka Tangisa Chini?
Ndzimu wa “kabumba zwithu zose.” (Zumbunulo 4:11) A u no duma ichecho? Bathu bangwe ba no kumbula kuti a kuna wa ka thama kuti ku be ne buchilo. Ha ili kuti kwa ka jalo, ko dwa kuti buchilo gwa ka be po ne phoso. Ngono ha ili kuti Jehova wa ka thama kuti ti be ne buchilo, ku na libaka gwe ku be ti chila, a a ku zo jalo? a Bona mbiko ye Baibili ye kuti buchilo gwa ka tangisa chini, ne kuti ini ti nga duma kuti mbiko iyeyi i malebeswa.
1. Lubumbo gwa ka tangisa chini?
Baibili i kati: “Mu kutangisa Ndzimu wakabumba kudzimu ne shango.” (Genesisi 1:1) Be sainsi ba njinji ba no duma kuti kuna kwa ka tangisa lubumbo. Ndzimu wa ka gu bumba chini? Wa ka shingisa “masimba awe a no shinga”—meya dza ka yengemala—ku bumba chingwe ne chingwe chi mu lubumbo, ku shanganyila dzigalaksi (galaxies), nyenyedzi, ne dziplaneti (planets).—Genesisi 1:2.
2. Ini Ndzimu a ka bumba shango?
Jehova ‘abazo thama [shango] isina mbumbiko, koga bakaibumba kuti igagwe.’ (Izaya 45:18) Wa ka thama kuti shango i be bugalo gwa ka lulwamila bathu kakale ba gale mu ili cha chose. (Bala Izaya 40:28; 42:5.) Sainsi i kati shango ha i to fanana ne dziplaneti dzingwe. Ndiyo koga planeti i na mamo a ka lulwamila buchilo gwe bathu.
3. Ini bathu ba si nga fanane ne phuka?
Shule kwe ku bumba shango, Jehova wa ka thama kuti ku be ne buchilo mu ili. Che kutanga, wa ka thama zwi no mela ne phuka. Ku dwa ipapo, “Ndzimu ukabumba nthu mu ifano tjawo.” (Bala Genesisi 1:27.) Ini chi no thama kuti bathu ba si fanane ne phuka? Ne kuti ta ka bumbiwa mu ifano che Ndzimu, to khona ku lakidza buthu gugwe, se ludo ne ndulamo. Kakale wa ka ti bumba ti na bukhoni gwe ku zwidiya dzindimi, ku bokela zwithu zwa ka naka, ne ku shathila njimbo. Ha ti to fanana ne phuka ne kuti iswi to khona ku namata Mbumbi wedu.
ZWIDIYE KWA KA NGINILILA
Bona chi no lakidza kuti buchilo gwa ka thamiwa, kakale kuti mbiko ye Baibili ne kwe lubumbo i no hwika. Zwidiye kuti buthu gwe bathu go ti diyani ne kwe Ndzimu.
4. Buchilo gwa ka thamiwa
Bathu ba no kudziwa ne libaka gwe ku be ba ka thama zwithu zwi no yendidzana ne zwa ba ka bona mu lubumbo. Iko, ndi yani dumbu u no fanigwa ne ku kudziwa? Zana VIDIYO, mu be mu lebesana ne kwe buzo i no tobela.
-
Bathu ba ka yedzani mu lubumbo ha be thama zwithu?
Ngumba ingwe ne ingwe i na wa ka i baka. Ngono ndi yani wa ka thama ne ku bumba zwithu zwi mu lubumbo? Bala Bahebera 3:4, mu be mu lebesana ne kwe buzo dzi no tobela:
-
I zwithu zwipi mu lubumbo zwa u no shathila?
-
A ko hwika ku dumila kuti lubumbo ne zwithu zose mu guli zwa ka bumbiwa? Ne kutini?
A wa gala u ziba?
U nga wana misholo ne dzividiyo ne kwe khani iyeyi mu jw.org pana “Was It Designed?” ne “Viewpoints on the Origin of Life.”
“Ngobe ng’umba imwe ne imwe ina wakaibumba, koga mbumbi we zwithu zose Ndzimu”
5. Mbiko ye Baibili ne kwe lubumbo i no hwika
Mu na Genesisi ndima 1, Baibili i no chenesa kuti shango ne buchilo zwa ka tangisa chini. A u nga themba mbiko iyeyi, kene a i ngano koga? Zana VIDIYO, mu be mu lebesana ne kwe buzo dzi no tobela.
-
A Baibili i no diya kuti shango ne buchilo dza ka bumbiwa mu mazhuba ali 6 e dziawara dzili 24?
-
A u no kumbula kuti mbiko ye Baibili ne kwe lubumbo i no tobedzana zwibuyanana ne ku hwika? Ne kutini?
Bala Genesisi 1:1, mu be mu lebesana ne kwe buzo i no tobela:
-
Be sainsi ba ka ti ku na kwa ka tangisa lubumbo. Cha ba no leba cho fanana chini ne cha wa bala mu Baibili?
Bathu bangwe ba no zwibuzwa kuti a Ndzimu wa ka shingisa ivolushini (evolution) ku thama kuti buchilo gu be po. Bala Genesisi 1:21, 25, 27, mu be mu lebesana ne kwe buzo dzi no tobela:
-
A Baibili i no diya kuti Ndzimu wa ka thama chingwe chi no chila koga e be e lecha kuti chi shanduke zwacho ku be wobe, phuka, ne bathu? Kene wa ka bumba zwithu zwi no chila zwe “njudzi” dzose? b
6. Bathu i zwibumbiwa zwe Ndzimu zwi si nga fanane ne zwingwe
A ti to fanana ne phuka dza ka bumbiwa na Jehova. Bala Genesisi 1:26, mu be mu lebesana ne kwe buzo i no tobela:
-
Ne kuti ta ka bumbiwa mu ifano che Ndzimu, bukhoni gwedu gwe ku lakidza ludo ne ku hwila zogwadza go lakidzani ne kwe buthu gwe Ndzimu?
BATHU BANGWE BA KATI: “Mbiko ye Baibili ne kwe lubumbo ha te ili malebeswa.”
-
Iwe u no kumbulani? Ne kutini?
CHA WA ZWIDIYA
Jehova wa ka bumba lubumbo ne chingwe ne chingwe chi no chila.
U Nga Tini?
-
Baibili i no diyani ne kwe ku tangisa kwe lubumbo?
-
A Ndzimu wa ka lecha kuti zwithu zwi no chila zwe njudzi dzose zwi dwe mu chingwe koga, kene wa ka zwi bumba zose?
-
Ini chi no thama kuti bathu i be zwibumbiwa zwi si nga fanane ne zwingwe?
SHAKISISA
Bona zwithu zwingwe zwa ka bumbiwa zwi no lakidza kuti ku na Mbumbi.
Bona se kwa tate ba nga chenesela mbisana wabo mbiko ye Baibili ne kwe lubumbo.
Bona kuti a ivolushini i no yendidzana ne Baibili.
“A Ndzimu wa ka Shingisa Ivolushini ku Bumba Zwichili zwa ka Siyasiyana?” (Web article)
Bona kuti a mafupa a ntolo ne dzishakisiso dze sainsi dzo lakidza kuti buchilo gwa ka bumbiwa kene gwa ka be po ne phoso.
The Origin of Life—Five Questions Worth Asking (burouchara)
Kakale u Nga Shathila ku Bona
BUZO DZI NO BUZWIWA KANJINJI
Course ye ku Zwidiya Baibili i no Piwa ne Bafakazi ba Jehova Ndi Ipi?
U shingisa ndongoloso ye mahala ye ku zwidiya i no piwa ne Bafakazi ba Jehova, u nga shingisa Baibili ingwe ne ingwe. Sungunuka ku laletsa be nsha uwo kene bakhwinya babo.
