LISHOMO 5
Lyambolelo ni shawadi yambone yaloka kwa Nnungu
1, 2. a) Kwaupande wako, shawadi yambone iloteka ive dashi? b) Mwaa shani lyambolelo ni shawadi yambone yatupele Nnungu?
SHAWADI shani yambone yaupatile wako? Shawadi yambone hainalateka shinu ivenavo ibei ikumene pakulota ive na mana. Shawadi yambone ni ailá ikutadya wako uvenavo lipuwilo au ukapata ashilá shaushilota shikwangangole.
2 Ipali shawadi imo tu bai yaloka kwa Nnungu yavalota namene vanu. Ni shawadi yajawile Nnungu kuvapa vanu. Lishomo ali, tunalipudisha kenga Yeova anintumidya mwanagwe Yesu Klistu kwida mushilambo shapai pakulota tupate shingumi shíkamalilika. (Shomya Mateu 20:28.) Yeova andilodya kenga ankutunagwaledya namene pakuntumidya mwanagwe mushilambo shapai pakulota kuva lyambolelo.
LYAMBOLELO NI NYAMANI?
3. Mwaa shani tunkupela?
3 Lyambolelo ni indila ya Nnungu yakuvaambola vanu nkati mu lidambi na kupela. (Vaepeshu 1:7) Pakulota tumanye shana mana a lyambolelo, inkulateka tumanye nyamani shipitile mu myaka vyakunyuma mu liteka lya ku Edeni. Vanyakala vetu vatandi kumbigwa, Adamu namu Eva vandítega. Kwamwaa wakutega vandipela. Wetu yadavo tunkupela kwamwaa wakwambukishigwa lidambi limwe Adamu namu Eva.—Lola imbande Igwa Shana 9.
4. Adamu avele dashi hakanava kutega?
4 Yeova pamumbile munu ntandi Adamu, anímupa Lukashi 3:38) Yeova ashinatangola ngwengwe namu Adamu. Nnungu anímanyia malotelo ake na anímupa madengo lambone lashintadya nae kuvanavo lipuwilo.—Kutunduvanga 1:28-30; 2:16, 17.
shingumi shambone namene. Andívanavo ding’ano dyambone na mili ukave kasholo. Nae hakanapate malwele, hakanakangapale na mwiko hakanapele. Yeova avele kenga tatamunu mwaa nae ni amumbile. (5. Manaake nyamani Ibibiliya ikatangola kenga Nnungu animumba Adamu ‘kulilinganianga jo mwene’?
5 Nnungu anímumba Adamu ‘kulilinganianga jo mwene.’ (Kutunduvanga 1:27) Manaake, Adamu andyúmbigwa na mavalelo ake Yeova, kenga: linagwaledyo, limanyilo, ishaliya na dimongo. Nayadavo, anímupa ulu wa kutandola wambone na wakunyata. Adamu havele kenga makina. Kuleka atandwele kumwigwilila Nnungu akandipata shingumi shíkamalilika mu palaishu.
6. a) Shitandeke nyamani Adamu palakile kumwigwilila Nnungu? b) Shinu ashi shitwambukishidye dashi?
6 Adamu palakile kumwigwilila Nnungu, andípata ukumu ya kupela na kwidanavo ashala ikumene namene. Nayadavo, andíkatoka umbodi wambone wavenavo namu Yeova, shingumu shambone na litala lyakunama mu palaishu. (Kutunduvanga 3:17-19) Adamu namu Eva vandíkatoka lilindililo lyavavénavo kwamwaa vandítandola mene kumwigwilila Nnungu. Kwamwaa wa wamushi umwe Adamu, “lidambi lindinjila mushilambo shapai kwaindila ya munu jumo na kupela kwaindila ya lidambi, napane momo kupela kwandavala kwa vanu uti mwaa uti vanditega.” (Valoma 5:12) Adamu patagile, nae pamo namu wetu uti “tundishulushigwa” mukutawaligwa mu lidambi na kupela. (Valoma 7:14) Napanelo, udukulu umwe Adamu unkuvanavo lilindililo? Elo, unkuvanavo.
7, 8. Lyambolelo ni nyamani?
7 Lyambolelo ni nyamani? Lyambolelo linkuva myanda mivili: Shitandi, lyambolelo ni ibei ilipigwa pakulota kumwambola munu au kujiya shinu. Shambili, lyambolelo ni ibei yanalipila munu kwashinu shoeshoe shalibike au shijaike.
8 Hapali munu haulwile kulipila lidambi likumene lyatandile Adamu kwa kutwambukisha kupela. Kanji Yeova animumya mwamboli pakulota kutwambola nkati mu lidambi na kupela. Napanelo tunauka nalola mwashi mwalilota kutupwashalalela lyambolelo ali na tulota kupata paida shani.
YEOVA AUMIDYE DASHI LYAMBOLELO
9. Lyambolelo lishilateka alipe munu wakuva dashi?
9 Hapali munu woewoe akaulwile kulipila lyambolelo kwamwaa wa shingumi shambone shakatweke Adamu. Mwaa wa nyamani? Mwaa wetu uti tuve na kasholo. (Dimu 49:7, 8) Lyambolelo alyo lishilateka alipe munu ave na shingumi shambone au hakave lidambi. Ni ndyomana Ibibiliya inkushema kuva ‘lyambolelo lya kulingana.’ (1 Timoti 2:6) Lyambolelo alyo lishilateka lilingane na shingumi shambone shakatweke Adamu.
10. Yeova aumidye dashi lyambolelo?
10 Yeova aumidye dashi lyambolelo? Yeova anintumidya mwanagwe wakunagwaleka mushilambo shapai. Mwana ajo ni Yesu, ntandi kumbigwa na Nnungu. (1 Nshuwau 4:9, 10) Yesu andíkubali kunneka Tatake na lyutu lya shinama kuwa. (Vapilipo 2:7) Yeova anímumya Yesu kuwa kwida mushilambo shapai, nae andívalekwa kwabila lidambi.—Lukashi 1:35.
11. Mwaa shani kupela kwa munu jumo kundyululika kuvambola vanu voe?
11 Munu ntandi, Adamu, andivakatowa vanu uti shingumi Valoma 5:19.) Yesu, mwiko hatagile, kanji nae andyumya shingumi shake shíkave lidambi pakulota shive lyambolelo. (1 Vakolintu 15:45) Pakujaula shingumi shake shíkave lidambi vanu uti vandyaambolegwa mu kupela.—1 Vakolintu 15:21, 22.
shambone palakile kumwigwilila Nnungu. Napanelo ikandyululika kupatikana munu jumo wakulula kuvambola vanu uti mu kupela? Elo. (Shomya12. Mwaa shani Yesu inímmaikila auvauvange namene?
12 Ibibiliya inkuvalanga mwashi mwapatidile Yesu mauvilo hakanava kupela. Nae vanínkanyola, vanínkamela pannandi wa mauvilo na andípililila kupela kwa shikalau. (Nshuwau 19:1, 16-18, 30) Mwaa shani Yesu inímmaikila auvauvange namene? Mwaa Shatwani anditangola kenga vanu havaulula kuntumikila Nnungu vakapata mauvilo. Kanji Yesu andilodya shalowa kenga inkuululika kuntumikila Nnungu ata ukauvauvanga namene. Kwaumwiu, kukulupilika kwake Yesu kunimupa Yeova lipuwilo lyoe namene!—Mikong’o 27:11; lola imbande Igwa Shana 15.
13. Lyambolelo lilipike dashi?
13 Lyambolelo lilipike dashi? Yesu anímupa tatake shingumi shake shíkave lidambi. Mu mwaka 33, mwedi wa Nisã italee 14 kwa kulingana na ikalenda ya vayuda, Yeova andíkubali mwanagwe apele na vammongo vake. (Vabalaniya 10:10) Akapite maduva matatu, Yeova aníndyuwa Yesu na mili wa imumu. Yesu paujidile kuwa, animupa Tatake shingumi shake shambone kwa kukulupilika kwake na Yeova anditumila shingumi shake Yesu pakulota kuva lyambolelo kwetu. (Vabalaniya 9:24) Napavedoni, tundyaambolegwa nkati mu lidambi na kupela.—Shomya Valoma 3:23, 24.
PAIDA YATUPATA NKATI MU LYAMBOLELO
14, 15. Ivaikidile tutende nyamani pakulota tulivalivigwe madambi etu?
14 Lyambolelo ni shawadi yambone namene yatupele Nnungu. Tunalipundisha mwashi mwalitupwashalela lyambolelo nelo na muwakati wa mushu.
15 Kulivalivigwa kwa madambi etu. Indikamadyanga namene kutenda vinu vyambone kula wakati. Myanda vyoe tunatangola au tunatenda vinu vyakunyata. (Vakoloshu 1:13, 14) Ituvaikidile tutende nyamani pakulota tulivalivigwe? Indituvaikila tulyambile na tunjugwe Yeova pakulota atulivalive madambi etu. Nayadavo, indituvaikila tunkulupile Yeova kenga nae anatulivaliva madambi etu.—1 Nshuwau 1:8, 9.
16. Ituvaikidile tutende nyamani pakulota tuvenavo makumbukililo ambone a muntima?
16 Tunkuvanavo makumbukililo ambone a muntima. Makumbukililo etu akatwaulila kenga tunditenda lidambi, hatunaligwa shana na hatunavanavo lipuwilo. Kanji hainavaikila shinu tukumbukile davo. Tunkuulula kukulupila kenga tukanjugwa Yeova anatulivaliva madambi etu. (Vabalaniya 9:13, 14) Yeova ankulota tunjugwe nae túmmanyia matatisho etu na vinu vyatukowa. (Vabalaniya 4:14-16) Tukatenda davo, tunaigwania shana na Nnungu.
17. Tulota kupata dinema shani kwamwaa wakupela kwake Yesu?
17 Tunkuvanavo lilindililo lyakupata shingumi shíkamalilika. “Nshala wa lidambi ni kupela kanji inudyo ya Nnungu ni shingumi shíkamalilika nkati mumwe Klistu Yesu Umu wetu.” (Valoma 6:23) Kwamwaa wa kupela, kwake Yesu, tunkuvanavo lilindililo lya kupata shingumi shíkamalilika na kuvanavo shingumi shambone. (Maono 21:3, 4) Ituvaikidile tutende nyamani pakulota tupate dinema adyo?
WAKO UNKUTUMBYANGA LYAMBOLELO?
18. Tunkumanya dashi kenga Yeova ankutunagwaledya?
18 Kumbukila lipuwilo lyaunapata wakati munu pakupa shawadi yambone. Lyambolelo ni shawadi yambone namene, na inkutuvaikila tunnambwalele Yeova pakutupa shawadi ayo. Nshuwau 3:16 pankushidoni: “Amu ni mwanagwaladidye Nnungu shilambo, ata mpaka nae kumumya mwanagwe avele jumo jojo.” Kwaumwiu, Yeova anditunagwaledya namene mpaka kunjaula mwanagwe, Yesu. Tunkumanya kenga Yesu anditunagwaledya poe namene mwaa nae andikubali kupela kwamwaa wetu. (Nshuwau 15:13) Kwamwaa wa shawadi ayo ya lyambolelo inkukutadya ukulupile kenga Yeova namu Yesu vankukunagwaledya wako.—Vagalata 2:20.
19, 20. a) Ikuvaikidile utende nyamani pakulota uve mbodi umwe Yeova? b) Ulota kulodya dashi kenga unkutumbyanga lyambolelo limwe Yesu?
19 Kwa kuva undilipundisha linagwaledyo likumene lya Nnungu, ikuvaikidile utende nyamani pakulota uve mbodi wake Nnungu? Indikamadyanga kunnagwaledya munu ukammanyite. Nshuwau 17:3 pankuvalanga kenga tunkuulula kummanya Yeova. Ukammanya Nnungu, unannagwaledya namene, undamupa lipuwilo na undava mbodi wake. Nadoni, wena mushu ummanya Yeova kwa kulipundisha Ibibiliya.—1 Nshuwau 5:3.
20 Kubali lyambolelo limwe Yesu. Ibibiliya inkuvalanga kenga “aijá ánkulupila mwana ankuvanavo shingumi shíkamalilika.” (Nshuwau 3:36) Kuvanavo likulupililo manaake ni nyamani? Manaake ni kutandedya avilá vyapundishidye Yesu. (Nshuwau 13:15) Hainatosha shinu kutangola vila kenga tunkunkulupila Yesu. Pakulota tulodye kenga tunkutumbyanga lyambolelo, vitendo vyetu vivaikidile vilinganane na likulupililo lyetu. Tiyagu 2:26, pankushidoni: “Likulupililo kwabila vitendo, lindipela.”
21, 22. a) Mwaa shani indituvaikila tupagwe pakumbukumbu ya kupela kwake Yesu kula mwaka? b) Mu lishomo lya 6 na lya 7 tulota kulipundisha nyamani?
21 Lola Kumbukumbu ya kupela kwake Klistu. Muwakati washilo Yesu hakanava kupela, andípundisha pakulota tukumbukile kupela kwake. Tunakumbukila kupela kwake Yesu kula mwaka, shitendo asho vashema Kumbukumbu ya kupela kwake Klistu au “kulya kwa lyulo kumwe Umu.” (1 Vakolintu 11:20; Mateu 26:26-28) Yesu ankulota tukumbukile kenga nae andijaula shingumi shake shíkave lidambi pakulota kuva lyambolelo kwamwaa wetu. Nae atedoni: “Tenda shinu ashi mungukumbukila nangu.” (Shomya Lukashi 22:19.) Tukapagwa pakumbukumbu tunkulilodya kenga tunkutumbwanga lyambolelo na mwashi Yeova namu Yesu mwavatunagwaledyedya namene.—Lola imbande Igwa Shana 16.
22 Lyambolelo ni shawadi yambone namene ituvaikidile tupate. (2 Vakolintu 9:14, 15) Mu lishomo lya 6 na lya 7 tunalipundisha shawadi ayo mwashi mwailota kupwashela dimilioni dya vanu voe vapadile.