1, 2. (a) Inki lukebisu me gulusaka bantu mingi? (Tala kifwanisu ya luyantiku ya disolo.) (b) Inki lutwadisu lenda gulusa bansadi ya Nzambi?

“TELAMA, TALA, WA.” Bo me sonikaka bangogo yai, banda bamvula kuluta 100, na Amerika ya Nordi na bisika yina banzila ya kamio me kutanaka ti ya train. Sambu na nki? Sambu bakamio kututana ve ti train yina ke lutaka ntinu na banzila yina. Bantu mingi me gulukaka sambu bo landaka mbote lukebisu yai.

² Yehowa ke salaka kima mosi ya me luta bangogo yina ya lukebisu. Yandi ke twadisaka bansadi na yandi sambu na kupesa bo luzingu ya mvula na mvula mpi kusadisa bo na kutina bigonsa. Yehowa kele bonso ngungudi mosi ya zola, yina ke twadisa mpi ke kebisa mameme na yandi sambu bo kwenda ve na banzila ya bigonsa.—Tanga Yezaya 30:20, 21.

3. Inki mutindu bantu kotaka na nzila ya ke nataka na lufwa?

³ Banda na luyantiku ya disolo ya luzingu ya bantu, Yehowa ke pesaka bantu bantuma to lutwadisu ya pwelele. Mu mbandu,  na kilanga ya Edeni, Yehowa pesaka bantuma ya pwelele yina zolaka kutwadisa bantu yonso mpi kusadisa bo na kuzinga na kiese mvula na mvula. (Kuyantika 2:15-17) Kansi Adami ti Eva buyaka lutwadisu ya Tata na bo ya zola. Eva ndimaka mambu yina yandi waka na nzila ya nioka; na nima, Adami landaka nkento na yandi. Inki kuminaka bo? Bo yantikaka kumona mpasi, mpi bo fwaka kukonda kivuvu. Diaka, sambu na kukonda bulemfu na bo, bantu yonso me kotaka na nzila mosi ya ke nataka na lufwa.

4. (a) Sambu na nki Nzambi pesaka bansiku ya mpa na nima ya Mvula ya Ngolo? (b) Inki mutindu Nzambi monisaka dibanza na yandi ntangu mambu sobaka?

⁴ Nzambi pesaka Noa bantuma yina gulusaka bantu. Na nima ya Mvula ya Ngolo, Yehowa pesaka bantu ntuma ya kudia ve menga to kunwa yo ve. Sambu na nki? Na ntangu yina, Yehowa pesaka bantu nswa ya kudia misuni. Mutindu mambu sobaka, yo lombaka kupesa bantu ntuma yai ya mpa: “Kaka musuni ti luzingu na yo—menga na yo—beno fwete dia yo ve.” (Kuyantika 9:1-4) Nsiku yai ke monisa mutindu Nzambi ke tadilaka luzingu yina yandi me pesaka beto. Sambu yandi muntu me gangaka beto, yandi kele ti nswa ya kutula bansiku ya ke tadila luzingu. Mu mbandu, yandi pesaka nsiku nde muntu fwete fwa ve muntu ya nkaka. Sambu na Nzambi, luzingu mpi menga kele santu; konso muntu yina ke sadila yo na mutindu ya mbi ta baka ndola.—Kuyantika 9:5, 6.

5. Inki beto ta tadila ntangu yai, mpi sambu na nki?

⁵ Na nima ya Noa, Nzambi landaka mpi kutwadisa bansadi na yandi. Na disolo yai, beto ta tadila mwa bambandu ya ke monisa mutindu yandi twadisaka bo. Yo ta kumisa ngolo lukanu na beto ya kulanda lutwadisu ya Yehowa, yina ta kotisa beto na ntoto ya mpa.

6. Sambu na nki yo lombaka nde bantu ya Izraele kuzitisa bansiku yina Nzambi pesaka bo na nzila ya Moize, mpi yo lombaka nde bo tadila yo nki mutindu?

⁶ Na bilumbu ya Moize, Yehowa pesaka bantu bansiku ya pwelele ya me tala bikalulu mpi lusambu. Sambu na nki? Sambu na ntangu yina mpi mambu sobaka. Banda bamvula kuluta 200, bantu ya Izraele vandaka bampika na Ezipte; bantu yonso ya Ezipte vandaka kusambila bafwa, biteki, mpi bima mingi yina vandaka kuvweza Nzambi. Ntangu bansadi ya Nzambi katukaka na kimpika ya Ezipte, yo lombaka kupesa bo bantuma ya mpa. Bo zolaka kukuma dikanda mosi ya ke zitisa kaka Nsiku ya Yehowa. Mikanda ya nkaka ya bantu ya mayele ke tuba nde, ngogo ya Kiebreo ya bo me balula nde “nsiku” ke tendula mpi “lutwadisu, bantuma, mpi malongi.” Nsiku taninaka bantu ya Izraele na mansoni mpi na lusambu ya luvunu ya makanda yina vandaka na nziunga na bo. Nzambi vandaka kusakumuna bantu ya Izraele ntangu bo vandaka kulemfukila yandi. Kansi ntangu bo vandaka kukolama, bo vandaka kukutana ti bampasi mingi.—Tanga Kulonga 28:1, 2, 15.

7. (a) Sambu na nki Yehowa pesaka bansadi na yandi bantuma? (b) Inki mutindu Nsiku vandaka bonso ndesi ya bantu ya Izraele?

⁷ Mambu ya nkaka salaka nde Nzambi kupesa bo bantuma ya mpa. Nsiku vandaka kusadisa bantu ya Izraele na kudibongisa sambu na ngidika mosi ya mfunu yina Yehowa bakaka, kukwisa ya Mesia, Yezu Kristu. Nsiku vandaka kuyibusa bantu ya Izraele  nde bo kele bantu ya kukonda kukuka, mpi nde bo kele na mfunu ya nkudulu, disongidila, kimenga mosi ya kukuka yina ta katula masumu na bo kimakulu. (Bagalatia 3:19; Baebreo 10:1-10) Katula yo, Nsiku vandaka kutanina dikanda yina Mesia fwete butuka, mpi yo sadisaka bantu ya Izraele na kuzaba yandi ntangu yandi kwisaka. Ya kieleka, Nsiku twadisaka bo na nsungi mosi buna; yo vandaka bonso “ndesi” yina nataka bo na Kristu.—Bagalatia 3:23, 24.

8. Sambu na nki beto fwete landa minsiku yina basisaka Nsiku ya Moize?

⁸ Beto Bakristu, beto lenda baka mpi mambote ya bantuma yina kele na Nsiku yina Yehowa pesaka. Nki mutindu? Beto lenda telama mpi kutala minsiku yina basisaka bansiku yango. Ata beto kele diaka ve na nsi ya bansiku yina, yo lenda sadisa beto na kuzinga mpi kusambila Yehowa na mutindu ya mbote. Yehowa me sonikaka bansiku yango na Biblia sambu beto longuka yo, yo twadisa beto, mpi sambu beto monisa ntonda mutindu Yezu me longaka beto mambu ya mfunu mingi kuluta Nsiku ya Moize. Wa mambu yai ya Yezu ke tuba: “Beno waka bo tubaka nde: ‘Nge fwete sala ve bizumba.’ Kansi mono ke tubila beno nde konso muntu yina ke landa kutala nkento mosi ti nzala ya kuvukisa nitu ti yandi me sala dezia bizumba ti nkento yina na ntima na yandi.” Yo ke tendula nde beto fwete suka ve kaka na kubuya bizumba, kansi beto fwete losa bangindu ti banzala ya kusala mambu yina ya mbi.—Matayo 5:27, 28.

9. Inki kima ya mpa pusaka Nzambi na kupesa bantuma ya mpa?

⁹ Ntangu Mesia kwisaka, Yehowa pesaka bantuma ya mpa mpi tendulaka mambu ya nkaka ya lukanu na yandi. Sambu na nki yo vandaka mfunu? Na mvu 33, Yehowa losaka dikanda ya Izraele mpi ponaka dibundu ya Bakristu; yandi kumisaka bo bantu na yandi. Na dibaku yai diaka, mambu ya bansadi ya Nzambi sobaka.

10. Sambu na nki bo pesaka dibundu ya Bukristu bansiku ya mpa, mpi nki swaswanisaka yo ti bansiku yina bo pesaka bantu ya Izraele?

¹⁰ Yehowa pesaka bantu ya Izraele Nsiku na nzila ya Moize sambu bo zaba mutindu ya kuzinga mpi ya kusambila yandi. Banda na mvu-nkama ya ntete, bansadi ya Nzambi vandaka diaka ve bantu ya dikanda mosi, kansi ya makanda mpi ya bisika mingi; bo kumaka kubinga bo Izraele ya kimpeve. Bo salaka dibundu ya Bukristu mpi kotaka na kuwakana ya mpa. Yehowa pesaka bo bantuma mingi ya mpa na mutindu ya kuzinga mpi kusambila yandi. Ya kieleka, “Nzambi ke pona-ponaka ve, kansi na konso dikanda yandi ke ndimaka muntu yina ke tinaka yandi boma mpi ke salaka mambu ya mbote.” (Bisalu 10:34, 35) Bo vandaka kuzitisa “nsiku ya Kristu,” yina katukaka na minsiku yina Nzambi sonikaka na bantima na bo, kansi na matadi ve. Nsiku yai ke twadisaka Bakristu ya bisika yonso mpi ke natilaka bo mambote.—Bagalatia 6:2.

11. “Nsiku ya Kristu” ke tadila nki mambu zole ya luzingu ya Bakristu?

¹¹ Izraele ya kimpeve bakaka mambote mingi ya lutwadisu ya Yehowa na nzila ya Yezu. Na ntwala ya kusala kuwakana ya mpa, Yezu pesaka bansiku zole ya mfunu mingi. Nsiku mosi vandaka sambu na kisalu ya kusamuna, mpi ya nkaka vandaka kutadila mutindu ya kusadila bampangi mambu. Bansiku  yai vandaka kutadila Bakristu yonso, ti beto mpi bubu yai, yo vanda bayina kele ti kivuvu ya kuzinga mvula na mvula na zulu to awa na ntoto.

12. Inki bansoba salamaka na kisalu ya kusamuna?

¹² Na ntangu ya ntama, bantu ya makanda vandaka kukwenda kaka na Izraele sambu na kusadila Yehowa. (1 Bantotila 8:41-43) Kansi na nima, Yezu pesaka ntuma yina kele na Matayo 28:19, 20. (Tanga.) Yezu songaka balongoki na yandi na kukwenda na bantu yonso. Na Pantekoti ya mvu 33, Yehowa monisaka luzolo na yandi: Bantu fwete longa nsangu ya mbote na nsi-ntoto ya mvimba. Na kilumbu yina, bantu kiteso ya 120 ya dibundu yina ya mpa fulukaka ti mpeve santu; bo yantikaka kulonga Bayuda ti bantu ya makanda yina kotaka na dibundu ya Bayuda, na bandinga mingi. (Bisalu 2:4-11) Na nima, bo yantikaka kusamuna na bisika mingi tii na Samaria. Banda na mvu 36, bo yantikaka kulonga bantu yonso, ata Bantu ya Makanda yina vandaka ve ya kuyotisa. Bakristu bakisaka nde bo fwete kwenda kulonga bantu na nsi-ntoto ya mvimba!

13, 14. (a) ‘Nsiku ya mpa’ ya Yezu ke lomba beto na kusala nki? (b) Mbandu ya Yezu ke longa beto nki?

¹³ Yezu pesaka mpi “nsiku mosi ya mpa” ya ke tadila mutindu ya kusadila bampangi mambu. (Tanga Yoane 13:34, 35.) Konso kilumbu beto fwete monisila bo zola; beto fwete ndima mpi kufwa sambu na bo. Mambu yai vandaka ve na Nsiku ya Moize.—Matayo 22:39; 1 Yoane 3:16.

¹⁴ Yezu pesaka mbandu ya kuluta mbote na yina me tala kumonisa zola yai ya kukonda bwimi. Yandi zolaka mingi balongoki na yandi mpi ndimaka kufwa sambu na bo. Yandi ke zolaka mpi nde balongoki na yandi yonso kusala mpidina. Yo yina beto fwete ndima kumona mpasi, ata nkutu kufwa sambu na bampangi na beto.—1 Batesalonika 2:8.

15, 16. Inki mambu me sobaka na bilumbu na beto, mpi nki mutindu Nzambi ke twadisaka beto?

¹⁵ Yezu me tulaka “mpika ya kwikama mpi ya mayele” sambu na kupesa balongoki na yandi madia ya kimpeve na ntangu ya me fwana. (Matayo 24:45-47) Madia yango ke tadila mpi bantuma ya mfunu yina bansadi ya Nzambi ke bakaka kana mambu me soba. Inki mambu me sobaka na bilumbu na beto?

¹⁶ Beto ke zinga na “bilumbu ya nsuka,” mpi ntama mingi ve beto ta kutana ti mpasi mosi ya nene yina me salamaka ntete ve. (2 Timoteo 3:1; Marko 13:19) Diaka, bo me kulaka Satana ti bademo na yandi na zulu mpi bo me losaka bo na ntoto; bo ke pesa bantu mpasi mingi kibeni. (Kusonga 12:9, 12) Katula yo, bubu yai beto ke zitisaka ntuma ya Yezu ya kusamuna na bantu yonso ya nsi-ntoto mpi na bandinga mingi kuluta Bakristu ya ntama!

17, 18. Inki mutindu beto fwete tadila bantuma yina Nzambi ke pesaka beto?

¹⁷ Dibundu ya Nzambi ke pesaka beto bima mingi yina ke sadisaka beto na kusamuna mbote. Keti nge ke sadilaka yo? Na balukutakanu na beto, bo ke songaka beto mutindu ya mbote ya kusadila bima yango. Keti nge ke bakisaka nde bangidika yai kele ya Nzambi?

¹⁸ Sambu Nzambi kusakumuna beto, beto fwete tula dikebi na bantuma yonso yina  yandi ke pesa beto na nzila ya dibundu. Kulemfuka bubu yai ta sadisa beto na kuzitisa bantuma yina beto ta baka na ntangu ya “mpasi ya nene,” ntangu Nzambi ta fwa nsi-ntoto yai ya mbi ya Satana. (Matayo 24:21) Na nima, Nzambi ta pesa beto bantuma ya mpa na nsi-ntoto ya mpa ya lunungu, yina ta vanda ve ata fioti ti mambu ya mbi ya Satana.

19, 20. Inki barulo ta kanguka na nsi-ntoto ya mpa, mpi yo ta sadisa beto na nki?

¹⁹ Na bilumbu ya Moize, yo lombaka kupesa dikanda ya Izraele bantuma ya mpa; yo yina Nzambi pesaka bo Nsiku. Na nima, Bakristu bakaka ntuma ya kuzitisa “nsiku ya Kristu.” Mutindu mosi, Biblia ke zabisa beto nde na nsi-ntoto ya mpa beto ta baka barulo yina ta vanda ti bantuma ya mpa. (Tanga Kusonga 20:12.) Ntembe kele ve nde, barulo yina ta tendula bantuma ya Yehowa, yina bantu fwete zitisa na ntangu yina. Ntangu bantu yonso, ata bayina ta futumuka, ta longuka yo, bo ta zaba mambu yina Nzambi ke lomba bo na kusala. Yo ta sadisa beto na kuzaba mambu mingi ya Yehowa. Beto ta zaba mpi Biblia mbote-mbote; yo ta sadisa beto na kusadila bankaka mambu na zola, na luzitu, mpi na mutindu ya mbote na Paladisu. (Yezaya 26:9) Yindula mambu mingi yina beto ta zaba mpi ta longa bantu na nsi ya lutwadisu ya Ntotila na beto, Yezu Kristu!

²⁰ Kana beto landa mambu yina ta ‘vanda na barulo,’ mpi kubikala ya kwikama na Yehowa na kumekama ya nsuka, yandi ta sonika kimakulu bazina na beto na “rulo ya luzingu.” Pana beto ta baka luzingu ya mvula na mvula! Yo yina, beto fwete TELAMA, disongidila kutanga Biblia; KUTALA, disongidila kubakisa mambu yo ke longa beto; mpi KUWA, disongidila kuzitisa bantuma ya Nzambi bubu yai. Kana beto sala mpidina, beto ta guluka na mpasi ya nene mpi beto ta landa na kulonguka mvula na mvula mambu ya Yehowa, Nzambi na beto ya zola mpi ya mayele.—Longi 3:11; Baroma 11:33.