Zola—Kikalulu Mosi ya Mfunu Mingi
YEHOWA pesaka ntumwa Polo mpeve santu sambu na kusonika bikalulu uvwa ya mpeve santu na yandi. (Bagalatia 5:22, 23) Bo ke bingaka bikalulu yai ya kitoko “mbuma ya mpeve.” * Mbuma yai ke sadisaka muntu na kukuma ti “kimuntu ya mpa” yina Bakristu fwete lwata. (Bakolosai 3:10) Mutindu nti ke butaka bambuma kana bo ke losila yo masa mbote, muntu mpi lenda yedisa bikalulu yai ya kitoko kana yandi ke bika mpeve santu kutwadisa yandi.—Nkunga 1:1-3.
Kikalulu ya ntete yina Polo tubilaka kele zola. Sambu na nki zola kele mfunu mingi? Polo tubaka nde kukonda zola, yandi kele “mpamba.” (1 Bakorinto 13:2) Kansi zola kele nki, nki mutindu beto lenda yedisa yo mpi kumonisa yo konso kilumbu?
ZOLA KELE NKI?
Ata yo kele mpasi na kutendula zola mbote-mbote, Biblia ke monisa mutindu muntu ya kele ti zola ke yindulaka mpi ke salaka mambu. Mu mbandu, yandi ke vandaka “ntima-nda mpi ntima-mbote” mpi “ke waka kiese ti kieleka.” Yandi “ke fikaka mambu yonso, ke kwikilaka mambu yonso, ke tulaka ntima na mambu yonso, ke kangaka ntima na mambu yonso.” Yandi ke zolaka mingi bantu, ke tudilaka bo dikebi mpi ke vandaka nduku ya mbote. Kansi kana muntu kele ve ti zola, yandi ke vandaka ti kimpala, lulendo, bwimi, ke salaka mambu ya nsoni mpi ke lolulaka ve bantu. Beto ke salaka bikesa na kuvanda ve ti bikalulu yai ya mbi, kansi beto ke zolaka mingi bantu, zola na beto “ke sosaka ve mambote na yo mosi.”—1 Bakorinto 13:4-8.
YEHOWA TI YEZU KELE BAMBANDU YA KULUTA MBOTE YA ZOLA
“Nzambi kele zola.” (1 Yoane 4:8) Bisalu mpi mambu na yandi yonso ke monisaka zola. Zola ya kuluta nene yina yandi me monisilaka bantu kele mutindu yandi tindaka Yezu na ntoto sambu na kumona mpasi mpi kufwa sambu na beto. Ntumwa Yoane tubaka nde: “Yina mutindu zola ya Nzambi monanaka sambu na beto, nde Nzambi tindaka Mwana na yandi mosi kaka ya kubutuka na nsi-ntoto sambu beto baka luzingu na nzila na yandi. Zola yina kele mutindu yai: yo kele ve nde beto me zolaka Nzambi, kansi nde yandi muntu zolaka beto mpi yandi tindaka Mwana na yandi bonso kimenga ya kuwakanisa beto ti yandi sambu na masumu na beto.” (1 Yoane 4:9, 10) Zola ke pusaka Nzambi na kulolula masumu na beto, kupesa beto kivuvu mpi luzingu.
Yezu monisaka nde yandi ke zolaka bantu ntangu yandi pesaka luzingu na yandi sambu na kulungisa luzolo ya Nzambi. Ntumwa Polo tubaka nde: “Na kuwakana ti ‘luzolo’ yina, bo me santisaka beto na nzila ya dikabu ya nitu ya Yezu Kristu mbala mosi mpamba.” (Baebreo 10:9, 10) Ata muntu mosi ve lenda monisa zola ya nene ya mutindu yai. Yezu tubaka nde: “Ata muntu mosi ve kele na zola ya nene kuluta yai, nde muntu kupesa luzingu na yandi sambu na banduku na yandi.” (Yoane 15:13) Keti bantu lenda landa mbandu ya zola ya Yehowa ti Yezu? Ee! Beto tadila mutindu beto lenda sala yo.
“BENO LANDA KUTAMBULA NA ZOLA”
Polo ke siamisa beto nde: “Beno landa mbandu ya Nzambi, sambu beno kele bana yina yandi ke zolaka mingi, mpi beno landa kutambula na zola, mutindu Kristu mpi zolaka beto mpi yandi pesaka luzingu na yandi sambu na beto.” (Baefezo 5:1, 2) ‘Kulanda kutambula na zola’ ke tendula nki? Yo ke tendula kumonisa zola ntangu yonso. Beto ke tubaka kaka ve nde beto ke zolaka bantu. Kansi beto ke monisaka yo na mambu yina beto ke salaka. Yoane sonikaka nde: “Bana ya fioti, beto fwete zola kaka ve na bangogo to na ludimi, kansi na bisalu mpi na kieleka.” (1 Yoane 3:18) Mu mbandu, beto ke longaka ‘nsangu ya mbote ya Kimfumu’ sambu beto ke zolaka Yehowa mpi bantu ya nkaka. (Matayo 24:14; Luka 10:27) Beto ke ‘landaka kutambula mpi na zola’ ntangu beto ke vandaka ntima-nda, mawete mpi ke lolulaka bantu. Beto ke sadilaka ndongisila yai: “Mutindu Yehowa lolulaka beno na ntima ya mvimba, beno fwete sala mpi mutindu mosi.”—Bakolosai 3:13.
Kupesa bantu bandongisila to kusungika bo ke tendula ve nde beto ke zolaka bo ve. Mu mbandu, bibuti ya nkaka ke pesaka mwana konso kima yina yandi ke lomba sambu yandi dila ve. Kansi kibuti yina ke zolaka mwana na yandi ta sungika yandi kana yo kele mfunu. Mutindu mosi, ata Nzambi ke zola, “[yandi] ke pesaka ndola na bantu yina yandi ke zolaka.” (Baebreo 12:6) Yo ke lombaka kupesa ndola kana yo me fwana. (Bingana 3:11, 12) Beto vila ve nde beto yonso kele bantu ya kukonda kukuka mpi bantangu ya nkaka beto ke monisaka ve zola. Yo yina beto yonso lenda sala ngolo na kumonisa zola. Inki mutindu? Beto tadila mitindu tatu.
INKI MUTINDU BETO LENDA YEDISA ZOLA?
Ya ntete, lomba Nzambi mpeve santu sambu na kumonisa zola. Yezu tubaka nde Yehowa ke pesaka “mpeve santu na bantu yina ke lombaka yandi yo.” (Luka 11:13) Beto fwete ndima nde kana beto ke lomba mpeve santu mpi kubika nde yo sadisa beto, beto ta monisa zola ya mingi. (Bagalatia 5:16) Mu mbandu, kana nge kele nkuluntu, nge lenda lomba mpeve santu sambu yo sadisa nge na kupesa bampangi bandongisila ya Biblia ti zola. Kana nge kele kibuti, nge lenda lomba mpeve ya Nzambi sambu yo sadisa nge na kupesa bana ndola na zola yonso, kansi na makasi ve.
Ya zole, yindula mutindu Yezu monisaka zola ata bantu vandaka kumonisa yandi mpasi. (1 Piere 2:21, 23) Kana muntu me sala nge mbi to nge me kutana ti diambu mosi ya mbi, kudiyula nde, ‘kana yo vandaka Yezu, yandi zolaka kusala nki?’ Mpangi-nkento Leigh ke yulaka ngiufula yai na ntwala ya kusala mambu, yo ke sadisaka yandi mingi. Yandi ke tuba nde: “Kilumbu mosi, nduku na mono ya kisalu tindilaka banduku ya nkaka ya kisalu bansangu ya mbi sambu na mono mpi mutindu mono ke salaka kisalu. Yo pesaka mono mpasi mingi. Na nima, mono kudiyulaka nde, ‘Inki mutindu mono lenda landa mbandu ya Yezu na mambu ya nduku yai me sadila mono?’ Na nima ya kuyindula mambu yina Yezu zolaka kusala, mono bakaka lukanu ya kuvila yo mpi kuyindula yo diaka ve. Diaka, bo zabisaka mono nde nduku yina vandaka kubela ngolo mpi vandaka kuniokwama na mabanza. Mono monaka nde yandi bakisaka ve mambu yina yandi sonikilaka mono. Kuyindula mutindu Yezu monisaka zola ata ntangu bantu bangikaka yandi sadisaka mono na kumonisila nduku yina zola.” Kana beto ke landa mbandu ya Yezu, beto ta monisilaka bantu zola ntangu yonso.
Ya tatu, longuka na kumonisa zola ya kuditambika. Bantu ke zabaka balongoki ya Yezu sambu na zola ya mutindu yai. (Yoane 13:34, 35) Yezu monisaka zola ya mutindu yai mpi bikilaka beto mbandu ya kuluta mbote. Inki mutindu? Ntangu yandi kwisaka na ntoto, “yandi yambulaka bima yonso” mpi ndimaka nkutu kufwa sambu na mambote na beto. (Bafilipi 2:5-8) Kana beto ke landa mbandu ya zola ya kuditambika ya Yezu, mabanza mpi mawi na beto ta kuma bonso ya Yezu mpi beto ta tula mambote ya bantu ya nkaka na kisika ya ntete.
KUMONISA ZOLA KE NATAKA MAMBOTE
Beto ke bakaka mambote mingi ntangu beto ke monisaka zola. Beto tadila bambandu zole:
-
DIBUTA YA NTOTO YA MVIMBA: Sambu beto ke zolanaka, beto ke zabaka nde na konso dibundu yina beto ke kwenda, bampangi ta yamba beto na kiese. Kuzaba nde “kimvuka ya mvimba ya bampangi na . . . nsi-ntoto” ke zolaka nge kele mpenza lusakumunu! (1 Piere 5:9) Zola ya mutindu yai ke vandaka kaka na Bambangi ya Yehowa.
-
NGEMBA: “Kukanga ntima na mambu ya muntu ya nkaka na zola” ke sadisaka beto na kuvanda na “bumosi . . . na ngemba yina ke vukisaka beto.” (Baefezo 4:2, 3) Beto ke monaka yo na balukutakanu na beto ya dibundu mpi ya nene. Keti nge ke ndima ve nde ngemba ya mutindu yai kele kibeni ve na ntoto yai ya kukabwana? (Nkunga 119:165; Yezaya 54:13) Ntangu beto ke zingaka na ngemba ti bampangi, beto ke zolaka bo mpenza mpi yo ke pesaka Tata na beto ya zulu kiese.—Nkunga 133:1-3; Matayo 5:9.
“ZOLA KE TUNGAKA”
Polo sonikaka nde: “Zola ke tungaka.” (1 Bakorinto 8:1) Yo ke tendula nki? Polo ke tendula yo na 1 Bakorinto kapu 13 yina bantu ya nkaka ke bingaka nde, “Nkunga ya Zola.” Zola ke sosaka mambote ya bantu ya nkaka. Zola ke tulaka dikebi na mambote ya bantu ya nkaka. (1 Bakorinto 10:24; 13:5) Zola ke sadisaka beto na kuvanda ti mabanza ya mbote, luzitu, ntima-nda mpi mawete. Yo ke sadisaka mabuta na kuzolana mpi mabundu na kuvanda na bumosi.—Bakolosai 3:14.
Beto lenda monisila bantu zola na mitindu mingi, kansi kuzola Nzambi kele mfunu kuluta mpi yo kele zola ya kuluta ngolo. Sambu na nki? Sambu zola na beto sambu na Nzambi ke vukisaka beto! Bantu ya bansi, ya bampusu mpi ya bandinga yonso ke sambilaka Yehowa na bumosi disongidila “dipeka na dipeka.” (Sefania 3:9) Bika beto monisa konso kilumbu kikalulu yai ya mfunu mingi ya mbuma ya mpeve santu ya Nzambi.
^ par. 2 Yai kele disolo ya ntete na masolo uvwa yina ta tubila kikalulu mosi mosi ya mbuma ya mpeve.