DISOLO YA KULONGUKA 34
NKUNGA 107 Mbandu ya Zola ya Nzambi
Monisila Nsumuki Zola mpi Wila Yandi Mawa
“Na ntima ya mbote na yandi, Nzambi ke sosa kunata nge na kubalula ntima.”—BAR. 2:4.
NA BUNKUFI
Na disolo yai, beto ta tubila mutindu bankuluntu ke salaka ngolo sambu na kusadisa bampangi yina me sala masumu ya nene.
1. Inki ke kuminaka bampangi ya nkaka yina ke salaka masumu ya nene?
NA DISOLO ya me luta, beto monaka mutindu ntumwa Polo sadisaka bampangi na kuyidika disumu ya nene yina salamaka na Korinto. Muntu yango balulaka ve ntima yo yina bo katulaka yandi na dibundu. Kansi, mutindu verse ya me simba disolo yai ke monisa, Nzambi ke sadisaka muntu yina me sala disumu ya nene na kubalula ntima. (Bar. 2:4) Inki mutindu bankuluntu lenda sadisa bampangi yina me sala masumu ya nene na kubalula ntima?
2-3. Inki beto fwete sala kana beto me zaba nde mpangi mosi me sala disumu ya nene mpi sambu na nki?
2 Na ntwala nde bankuluntu kusadisa muntu, bo fwete bakisa ntete mbote diambu yina muntu yango me sala. Inki beto fwete sala kana beto me zaba nde mpangi mosi me sala disumu ya nene yina lenda sala nde bo katula yandi na dibundu? Beto fwete songa yandi na kuzabisa yo bankuluntu sambu bo sadisa yandi.—Yez. 1:18; Bis. 20:28; 1 Pie. 5:2.
3 Inki beto ta sala kana mpangi yango me buya kusonga bankuluntu mambu yango? Beto mosi ta songa bankuluntu sambu bo sadisa yandi. Kusala mutindu yina ta monisa nde beto ke zolaka mpangi na beto sambu beto ke zola ve nde yandi kufwa na kimpeve. Kana muntu yina salaka disumu ke landa kusala mambu yina ya mbi, yandi ta bebisa mpenza kinduku na yandi ti Yehowa. Diaka, yandi lenda bebisa lukumu ya dibundu. Yo yina, beto fwete monisa kikesa mpi kuzabisa bankuluntu sambu beto ke zolaka Yehowa mpi mpangi yango.—Nk. 27:14.
MUTINDU BANKULUNTU KE SADISAKA BAMPANGI YINA ME SALA MASUMU YA NENE
4. Inki kele lukanu ya bankuluntu ntangu bo ke solula ti mpangi yina me sala disumu ya nene?
4 Kana mpangi mosi me sala disumu ya nene, kimvuka ya bankuluntu ke ponaka bampangi tatu sambu bo solula ti yandi. a Bankuluntu yina bo me pona fwete monisa bukati-kati mpi kudikulumusa. Ntangu bo ke sala bikesa ya kusadisa mpangi yina me sala disumu, bo fwete zaba nde bo ta soba ve mabanza ya mpangi yina na kingolo-ngolo. (Kul. 30:19) Bankuluntu ke zabaka nde bantu yonso ve ya ke sala masumu ta balula ntima mutindu ntotila Davidi salaka. (2 Sam. 12:13) Bankaka ke buyaka kulemfuka na bandongisila ya Yehowa. (Kuy. 4:6-8) Ata mpidina, lukanu ya bankuluntu ke vandaka ya kusala kaka bikesa sambu na kusadisa muntu yango na kubalula ntima. Inki ta sadisa bo ntangu bo ke solula ti mpangi yina me sala disumu?
5. Inki ndongisila bankuluntu fwete yibuka ntangu bo ke solula ti mpangi yina me sala disumu? (2 Timoteo 2:24-26) (Tala mpi kifwanisu.)
5 Bankuluntu ke zabaka nde mpangi ya me sala disumu kele dimeme ya mfunu mingi yina me vila. (Luka 15:4, 6) Ntangu bo ke solula, bo ta tuba ve mpi ta sala ve mambu yina ta pesa muntu yina mpasi; diaka bankuluntu fwete yindula ve nde kima ya mfunu kele kaka kuyula mpangi yango bangiufula mpi kubaka bamvutu. Bo fwete monisa mpi bikalulu yina kele na 2 Timoteo 2:24-26. (Tanga.) Ntangu bankuluntu ke sala ngolo sambu na kusadisa muntu yina salaka disumu, bo fwete vanda mawete mpi ntima-mbote.
Mutindu bangungudi ya ntangu ya ntama vandaka kusala, bankuluntu ke salaka bikesa sambu na kusosa dimeme yina me vila (Tala paragrafe 5)
6. Inki mutindu bankuluntu ke kudibongisaka na ntwala ya kusolula ti mpangi yina me sala disumu? (Baroma 2:4)
6 Bankuluntu ke kudibongisaka na ntwala. Bo ke landaka mbandu ya Yehowa na mutindu na bo ya kusadila muntu yina salaka disumu mambu, bo ke yibukaka mambu yina Polo tubaka nde: “Na ntima ya mbote na yandi, Nzambi ke sosa kunata nge na kubalula ntima.” (Tanga Baroma 2:4.) Bankuluntu fwete landa mbandu ya Kristu ntangu bo ke tanina mameme. (Yez. 11:3, 4; Mat. 18:18-20) Na ntwala ya kusolula ti mpangi yina me sala disumu, bankuluntu yina bo ponaka ke sambaka sambu Yehowa kusadisa bo na kulungisa lukanu na bo ya kusadisa muntu yango na kubalula ntima. Bo ke tangaka Biblia mpi mikanda na beto mpi ke sambaka Yehowa na kupesa bo mayele ya kutadila diambu yango. Bo ta sosa kuzaba mambu mingi ya luzingu ya muntu yango, yina mbala ya nkaka pusaka yandi na kuyindula, kutuba to kusala diambu mosi buna.—Bing. 20:5.
7-8. Inki mutindu bankuluntu ke landaka mbandu ya Yehowa ntangu bo ke solula ti mpangi yina salaka disumu?
7 Bankuluntu ke landaka mbandu ya ntima-nda ya Yehowa. Bo ke landaka kuyibuka mutindu Yehowa sadilaka bantu ya ntangu ya ntama yina salaka masumu mambu. Mu mbandu, Yehowa monisilaka Kaini ntima-nda, yandi songaka Kaini nde kana Kaini kukeba ve yandi ta sala disumu, kansi kana yandi soba mpi kulemfuka, Yehowa ta sakumuna yandi. (Kuy. 4:6, 7) Yehowa tindaka profete Natani na kusadisa ntotila Davidi, Natani sadilaka mbandu mosi yina simbaka ntima ya Davidi. (2 Sam. 12:1-7) Yehowa ‘landaka kutinda’ baprofete na yandi “mbala na mbala” na bantu na yandi ya Izraele ya ntu-ngolo. (Yer. 7:24, 25) Yandi vandaka ve kuvingila nde bantu na yandi yai kubalula ntete ntima na ntwala nde yandi sadisa bo. Kansi, yandi sadisaka bo sambu bo balula ntima.
8 Bankuluntu ke landaka mbandu ya Yehowa ntangu bo ke sala bikesa ya kusadisa bampangi yina me sala masumu ya nene. Ntangu bo ke sadisa mpangi yina salaka disumu, bo ta solula ti yandi na “ntima ya nda yonso” mutindu 2 Timoteo 4:2 ke monisa yo. Yo yina, ntangu yonso yina nkuluntu ke sadisa muntu yina salaka disumu, yandi fwete vanda ntima-nda mpi ntima-madidi. Kana nkuluntu kuwa makasi, yo lenda sala nde mpangi yina salaka disumu kuwa diaka ve bandongisila na yandi to kubalula diaka ve ntima.
9-10. Inki mutindu bankuluntu lenda sadisa mpangi yina me sala disumu na kubakisa mambu ya mbi yina yandi me sala?
9 Bankuluntu ke salaka ngolo sambu na kuzaba mambu yina pusaka mpangi na kusala disumu. Mu mbandu, keti kimpeve ya mpangi yina vandaka diaka mbote ve sambu yandi vandaka kusala diaka ve kulonguka na yandi mosi to kusamuna? Keti yandi vandaka diaka ve kusamba Yehowa mbala na mbala to bisambu na yandi kumaka zulu-zulu? Keti yandi kudipesaka na mambu yina yedisaka banzala ya mbi na ntima na yandi? Keti yandi ponaka ve mbote bantu yina yandi vandaka kukangama ti bo to bansaka na yandi ya kulutisa ntangu? Inki mutindu mambu yai bebisaka ntima na yandi? Keti yandi ke bakisa mutindu balukanu na yandi ya bilumbu yina mpi mambu yina yandi me sala me pesa Tata na yandi Yehowa mpasi?
10 Ntangu bankuluntu ke yula yandi bangiufula yai ya mfunu mingi, kukonda kutula dikebi na mambu ya kukonda mfunu, bo ta sadisa yandi na mawete yonso na kubakisa mambu yina lembisaka kimpeve na yandi. (Bing. 20:5) Diaka, mutindu Natani sadilaka mbandu sambu na kusadisa Davidi, bankuluntu lenda sadila bambandu sambu na kusadisa mpangi yina me sala disumu na kuyindula mpi kubakisa mbote-mbote mambu ya mbi yina yandi me sala. Mbala ya nkaka, kaka na mbala ya ntete yina bo ta solula ti mpangi yango, yandi lenda wa mpasi mingi sambu na mambu ya mbi yina yandi me sala mpi kubalula ntima.
11. Inki mutindu Yezu vandaka kusadila bansumuki mambu?
11 Bankuluntu fwete landa mbandu ya Yezu. Ntangu Yezu yina futumukaka solulaka ti Saule muntu ya Tarse, yandi sadisaka Saule na kuyindula ntangu yandi yulaka yandi ngiufula yai: “Saule, Saule, sambu na nki nge ke monisa mono mpasi?” Ngiufula ya Yezu sadisaka Saule na kubakisa kibeni mambu ya mbi yina yandi vandaka kusala. (Bis. 9:3-6) Sambu na “Yezabele,” Yezu tubaka nde: “Mono pesaka yandi ntangu sambu yandi balula ntima.”—Kus. 2:20, 21.
12-13. Inki mutindu bankuluntu lenda pesa mpangi yina me sala disumu dibaku ya kubalula ntima? (Tala mpi kifwanisu.)
12 Kana bankuluntu ke landa mbandu ya Yezu, bo ta yindula ve nswalu nde mpangi ya me sala disumu ta balula ve ntima. Bampangi ya nkaka ke balulaka ntima kaka na mbala ya ntete yina bankuluntu me solula ti bo, kansi yo ke lombaka mwa ntangu sambu na bankaka. Yo yina, bankuluntu lenda solula ti yandi mbala na mbala. Mbala ya nkaka yo ta pusa yandi na kuyindula mingi mambu yina bankuluntu me solula ti yandi. Yandi lenda kudikulumusa mpi kusamba Yehowa. (Nk. 32:5; 38:18) Yo yina, kana bankuluntu ke solula ti mpangi yango mbala na mbala, yandi lenda monisa bikalulu ya mbote yina yandi monisaka ve na mbala ya ntete.
13 Sambu bankuluntu kusadisa mpangi yina salaka disumu na kubalula ntima, bo fwete kuditula na kisika na yandi mpi kumonisila yandi ntima ya mbote. Bankuluntu ke sambaka mpi ke ndimaka nde Yehowa ta sakumuna bikesa yina bo ke sala mpi nde mpangi yina salaka disumu ta balula ntima.—2 Tim. 2:25, 26.
Bankuluntu lenda solula mbala mingi ti mpangi yina me sala disumu sambu na kupesa yandi dibaku ya kubalula ntima (Tala paragrafe 12)
14. Kana mpangi yina salaka disumu me balula ntima, lukumu kele ya nani?
14 Kana muntu yina salaka disumu me balula ntima, yo ke pesaka kiese mingi! (Luka 15:7, 10) Lukumu kele ya nani? Ya bankuluntu? Yibuka mambu yai ya Polo sonikaka sambu na bantu yina salaka masumu: “Mbala ya nkaka Nzambi lenda pesa bo nzila ya kubalula ntima.” (2 Tim. 2:25) Yehowa muntu ke sadisaka muntu na kusoba mabanza mpi bikalulu kansi bantu ve. Polo ke tendula mambu ya mbote yina ke salamaka ntangu muntu me balula ntima. Yo lenda sadisa yandi na kubakisa diaka mbote malongi ya Biblia, kukuma diaka ti mabanza ya mbote mpi kukuma kutelamina mitambu ya Satana.—2 Tim 2:26.
15. Inki mutindu bankuluntu ta landa kusadisa mpangi yina salaka disumu mpi me balula ntima?
15 Kana mpangi yina salaka disumu me balula ntima, bankuluntu yina ke tadila diambu na yandi ta kwendaka kutala yandi sambu na kulanda kusadisa yandi na kununga mitambu ya Satana mpi kusala mambu ya mbote. (Baeb. 12:12, 13) Ya kieleka, bankuluntu ta zabisa ve bantu ya nkaka disumu ya mpangi yango. Kansi nki dibundu fwete zaba?
“NGANINA BO NA MESO YA BANTU YONSO”
16. Bangogo “bantu yonso” ya Polo me sadila na 1 Timoteo 5:20 ke tadila banani?
16 Tanga 1 Timoteo 5:20. Polo sonikilaka Timoteo yina vandaka mpi nkuluntu mutindu ya kunganina “bantu yina kele ti kikalulu ya kusala masumu.” Inki Polo zolaka kutuba? Yandi vandaka kutuba mpenza ve nde dibundu ya mvimba fwete mona mutindu bo ke nganina mpangi yango. Kansi, yandi vandaka kutubila bantu fioti yina zabaka disumu yango. Mbala ya nkaka bo monaka mpangi yango ntangu yandi salaka disumu to mpangi yango songaka bo. Bankuluntu ta zabisa kaka na kinsweki bantu yina zabaka mambu yango nde bo me tadila yo mpi bo me sadisa mpangi yango.
17. Kana bantu mingi me zaba disumu ya mpangi mosi me sala to nsuka-nsuka yo ta zabana, inki luzayisu ta pesama mpi sambu na nki?
17 Bantangu ya nkaka bampangi mingi na dibundu lenda zaba disumu ya mpangi mosi to nsuka-nsuka disumu yango ta zabana mingi. Kana mpidina, bangogo kunganina na meso ya “bantu yonso” ta tendula dibundu ya mvimba. Yo yina, nkuluntu mosi ta pesa luzayisu nde bo me nganina mpangi yango. Sambu na nki? Polo ke pesa mvutu nde: Yo ta “vanda lukebisu sambu na bantu ya nkaka” sambu bo sala ve masumu.
18. Inki mutindu bankuluntu ke yidikaka masumu ya baleke yina me bakaka mbotika kansi me lungisa ntete ve bamvula 18? (Tala mpi kifwanisu.)
18 Inki bankuluntu ta sala kana bana yina me bakaka mbotika, bayina me lungisa ntete ve bamvula 18, me sala disumu ya nene? Kimvuka ya bankuluntu ta pona bankuluntu zole yina ta solula ti leke yango na ntwala ya bibuti b na yandi yina kele Bambangi ya Yehowa. Bankuluntu yina zole ta sosa kuzaba bikesa yina bibuti me sala dezia sambu na kusadisa mwana na bo na kubalula ntima. Kana mwana yango kele ti mabanza ya mbote mpi bibuti na yandi me sadisa yandi dezia, bankuluntu yina zole lenda mona nde yo kele diaka ve mfunu na kunata diambu yango ntama. Sambu beto me zaba nde Yehowa me pesaka bibuti mukumba ya kusungika bana na bo na zola yonso. (Kul. 6:6, 7; Bing. 6:20; 22:6; Baef. 6:2-4) Diaka, bankuluntu yina zole ta solulaka ti bibuti yina sambu na kuzaba kana bo ke sadisa mwana yina na mutindu ya me fwana. Kansi nki ta salama kana leke yango ke landa kusala mambu yina ya mbi. Kana mpidina, bankuluntu tatu ta solula ti yandi na ntwala ya bibuti na yandi yina kele Bambangi ya Yehowa.
Kana leke mosi ya me lungisa ntete ve bamvula 18 me sala disumu, bankuluntu zole ta solula ti yandi na ntwala ya bibuti na yandi yina kele Bambangi (Tala paragrafe 18)
“YEHOWA KELE KIBENI TI LUTONDO MPI YANDI KE WILAKA BANTU MAWA”
19. Inki mutindu bankuluntu ke salaka ngolo na kulanda mbandu ya Yehowa ntangu bo ke solula ti bampangi yina me sala masumu?
19 Bankuluntu yina ke tadila diambu yango kele ti mukumba ya kutanina bunkete ya dibundu. (1 Bak. 5:7) Bo kele mpi ti mukumba ya kusadisa bampangi yina me sala masumu na kubalula ntima. Sambu na kulungisa lukanu yai, bankuluntu fwete vanda ti mabanza ya mbote mpi kundima nde bampangi yina ta soba. Sambu na nki? Sambu bo ke landaka mbandu ya Yehowa, yina “kele kibeni ti lutondo mpi yandi ke wilaka bantu mawa.” (Yak. 5:11) Tala mutindu ntumwa Yoane yina kumaka mbuta landaka mbandu ya Yehowa, yandi tubaka nde: “Bana na mono ya fioti, mono ke sonikila beno mambu yai sambu beno sala ve masumu. Kansi, kana muntu me sala disumu, beto kele na nsadisi yina kele ti Tata, Yezu Kristu, muntu ya lunungu.”—1 Yoa. 2:1.
20. Inki beto ta longuka na disolo ya nsuka ya Nzozulu ya Nkengi yai?
20 Diambu ya mawa kele nde, bantangu ya nkaka mpangi lenda buya kubalula ntima, kana mpidina bankuluntu fwete katula yandi na dibundu. Inki bankuluntu ke salaka na mambu ya mutindu yai. Disolo ya nsuka ya Nzozulu ya Nkengi yai ta tubila yo.
NKUNGA 103 Bangungudi Ke Makabu ya Bantu
a Ntete, beto vandaka kubinga bankuluntu yina ke tadila disumu ya mpangi mosi nde komite ya kusambisa. Kansi ntangu bo ke sadisaka mpangi, bo ke salaka mambu mingi kansi ve kaka kusambisa, yo yina beto ta kuma kubinga yo komite ya bankuluntu.
b Yo lenda vanda bibuti to mpangi ya nkaka yina ke taninaka mwana yango
