‘Beno vanda lulendo ve’

“Nzambi kele mbeni ya bantu ya lulendo, kansi yandi ke songaka mambote na yandi na bantu yina ke na lulendo ve.” ​—⁠1 PIERE 5:⁠5.

1, 2. Inki bikalulu zole ya kewakanaka ve kele ti bupusi mingi na luzingu ya bantu?

 NA KATI ya bikalulu yina Ndinga ya Nzambi kebendilaka dikebi na beto, kele ti bikalulu zole kewakanaka ve. Yonso zole kevandaka ti bupusi mingi na luzingu ya bantu. Ya ntete kele ‘kukonda lulendo.’ (1 Piere 5:⁠5) Diksionere mosi ketendula nde ‘kukonda lulendo’ kele “kuvanda ti kikalulu to mabanza ya kudikulumusa, kukonda kudisikisa na lulendo yonso.” Kuvanda lulendo ve kezo tuba kudikulumusa, ebuna na meso ya Nzambi, yo kele kikalulu mosi ya mbote kibeni.

² Kikalulu yina ya kewakana ve ti yina ya ntete kele lulendo. Bo ketendula yo bonso “kuditudila ntima na kiteso mosi ya kulutisa ndilu,” to “kumona bantu yankaka mpamba.” Yo ketalaka mambu ya bantu yankaka ve, mpi yo kesosaka kuzwa bima ya kinsuni na bwimi yonso, mpi kuzwa mambote yankaka kukonda kutala mambu yina yo lenda sala na bantu yankaka. Biblia ketubila mbuma mosi ya yo mebutaka: “Bantu ya nkaka kele bamfumu ebuna bankaka ke mona mpasi.” Yo ketuba nde ‘kuzola kuzwa bima mingi kuluta bankaka’ kele “kaka mupepe” sambu, na lufwa “yandi ta baka ata kima mosi ve.” Nzambi kezolaka ve lulendo ya mutindu yina.​—⁠Longi 4:4; 5:14 (15, NW); 8:⁠9.

Mpeve yina keyala na inza

3. Inki mpeve keyala mpenza inza?

³ Na kati ya bikalulu yai zole, nki kikalulu inza kele na yo bubu yai? Inki mpeve keyala mpenza na inza? Mukanda mosi ketuba nde: “Ata mvu-nkama yankaka ve meluta mvu-nkama ya 20 na mambu ya mubulu . . . ya kuluta mbi.” (World Military and Social Expenditures 1996) Bantu kiteso ya bamiliyo 100 mefwa na mvu-nkama yai sambu na mavwanga ya kunwanina kiyeka ya politiki, ya kimvwama, mutindu mosi mpi ti kimbeni ya bansi, ya mabundu, ya bandinga, ti ya bikanda. Kikalulu ya kulanda kaka mambu ya muntu yandi mosi mekuma mpi mingi. Zulunalu mosi tubaka nde: “Na kati ya mambu ya kepesa bantu mpasi beto lenda tanga mubulu ya buzoba, kubebisa bana, kufwa makwela, kikalulu ya kulauka malafu, SIDA, batoko kekudifwa, dyamba, bantu ya nku, kuladisa bantu na kingolongolo, makwela ya mezabana ve na leta, kubasisa mavumu, bafilme ti mikanda ya kesonga mambu ya nsoni, . . . luvunu, kuyiba, kukusa bantu na mambu ya politiki . . . Bangindu ya kutuba nde yai mambu ya mbote, yai ya mbi kele dyaka ve.” (Chicago Tribune) Yo yina, mukanda mosi (UN Chronicle) tubaka nde: “Bimvuka ya bantu ke na kubeba.”

4, 5. Inki mutindu mbikudulu ya Biblia metendula mbotembote kikalulu ya inza sambu na bilumbu na beto?

⁴ Mambu yai kesalama na inza ya mvimba. Yo kesalama kaka mutindu Biblia kutubaka yo na ntwala sambu na ntangu na beto: “Nge fweti zaba mambu yai nde: Na bilumbu ya nsuka ta vanda mpasi mingi. Bantu ta zolaka bantu ya nkaka ve, bo ta zolaka kaka mbongo; bo ta kuditulaka, bo ta vandaka lulendo mingi; bo ta vwenzaka Nzambi, bo ta tulaka ntu-ngolo na batata ti bamama na bo; bo ta zabaka kupesa mersi ve; bo ta zitisaka mambu ya Nzambi ve; bo ta vandaka nku mingi, bo ta zingaka kaka na kimbeni, bo ta kumaka songi-songi, bo ta waka makasi nswalu, bo ta zolaka kusala bantu ya nkaka mpasi, bo ta zolaka ve mambu ya mbote; bo ta zolaka kuteka bantu ya nkaka; bo ta vandaka na kifu ya kusala mambu kukonda kuyindula ntete; ntima na bo ta vanda me fuluka na lulendo mingi.”​—⁠2 Timoteo 3:​1-4.

⁵ Yai kele mutindu ya mbote ya kutubila mpeve ya keyala na inza. Kikalulu ya bwimi ya kutuba nde mono ntete kemonana mingi. Kimbeni ya makanda kemonanaka na kimbeni yina bantu kevandaka na yo na kati na bo. Mu mbandu, na bansaka ya kunwanina kisika ya ntete, bantu mingi yina kesalaka bansaka yango kezolaka kuvanda muntu ya ntete kukonda kutala mutindu yo kepesa bantu yankaka mpasi, yo vanda na mabanza to na nitu. Kikalulu yai ya kutala kaka mambu ya muntu yandi mosi kekotaka ti na bana mpi yo kelandaka kusalama na mambu mingi na luzingu ya bambuta. Yo kesalaka nde bantu “ke nwanaka bo na bo, bo ke vandaka kimpala, bo ke waka makasi, bo ke tulaka ntembe. Bo ke kabanaka, bo ke buyanaka bo na bo.”​—⁠Galatia 5:​19-21.

6. Nani muntu kezolaka nde bwimi kumwangana na bantu yonso, mpi nki mutindu Yehowa keyindulaka sambu na kikalulu yai?

⁶ Biblia kemonisa nde kikalulu ya kutala kaka mambu ya muntu yandi mosi ya kele na inza yai kemonisa kikalulu ya muntu yina bo “ke bingaka [Diabulu mpi] Satana; yandi muntu ke kusaka bantu yonso.” Sambu na yina metala bupusi yina Satana kele na yo na zulu ya bantu yina kezinga na bilumbu ya nsuka yai ya mpasi, Biblia kutubaka dezia nde: “Mawa mingi na ntoto . . . sambu Satana me kwisa kukulumuka kuna na beno; yandi me dasuka, sambu yandi me zaba nde ntangu mingi ve me bika na yandi.” (Kusonga 12:​9-12) Na yau, yandi ti bantu na yandi, bademo, bo kesala ngolo kibeni sambu na kukotisa mabanza ya bwimi na ntu ya bantu. Ebuna nki Yehowa keyindula sambu na kikalulu ya mutindu yai? Ndinga na Yandi ketuba nde: “Mfumu Nzambi ke zolaka ve bantu ya lulendo, yandi ta pesa bo ndola kaka.”​—⁠Bingana 16:⁠5.

Yehowa kevandaka ti bantu yina kele lulendo ve

7. Inki mutindu Yehowa kebakaka bantu yina kekudikulumusaka, mpi nki yandi kelongaka bo?

⁷ Kansi, Yehowa kesakumunaka bantu yina kele lulendo ve. Na nkunga yina yandi yimbilaka Yehowa, Ntotila Davidi tubaka nde: “Nge ke gulusaka bantu yina ke kudikulumusaka, kansi nge ke kulumusaka bantu yina ke kudinangulaka.” (2 Samuele 22:​1, 28) Yo yina Ndinga ya Nzambi kelongisila beto mutindu yai: “Beno sosa Yehowa, beno yonso bantu ya kudikulumusa na ntoto . . . Beno sosa lunungu, beno sosa kudikulumusa. Mbala yankaka bo tabumba beno na kilumbu ya makasi ya Yehowa.” (Sofonia 2:​3, NW) Bantu yina kesosaka Yehowa na kudikulumusa yonso, Yandi kelongaka bo na kuyedisa bikalulu ya kuswaswana kibeni ti yina ya inza yai. ‘Yandi [talonga, NW] bantu yina ke kudikulumusaka nzila na yandi.’ (Nkunga 25:9; Yezaya 54:13) Nzila yango kele nzila ya zola. Yo ketubilaka kusala mambu ya mbote yina kewakana ti bansiku ya Nzambi. Biblia ketuba nde, zola yai ya kezitisaka minsiku ‘ke kudisongaka ve, ke lulendo mpi ve, . . . ke sosaka ve mambote ya yo mosi.’ (1 Korinto 13:​1-8) Yo kemonanaka mpi na kikalulu ya kudikulumusa.

8, 9. (a) Zola yina kezitisaka minsiku mekatukaka wapi? (b) Keti yo kele mfunu na kulanda zola ti kikalulu ya kudikulumusa yina Yezu monisaka?

⁸ Polo ti Bakristu yankaka ya mvu-nkama ya ntete longukaka zola ya mutindu yai na malongi ya Yezu. Ebuna Yezu longukaka yo na Tata na yandi, Yehowa, yina Biblia ketubilaka nde: “Nzambi kele zola.” (1 Yoane 4:​8, NW) Yezu zabaka nde Nzambi zolaka nde yandi kuzitisa nsiku ya zola na luzingu na yandi, ye yandi salaka yo. (Yoane 6:38) Yo yina yandi vandaka kuwila bantu yina vandaka kunyokwama, bansukami, ti bansumuki mawa. (Matayo 9:36) Yandi zabisaka bo nde: “Beno kwisa na mono, beno yonso bantu yina me lemba, sambu beno ke nata kilo ya nene, ebuna mono ta pesa beno ntangu ya kupema. Beno baka kilo na mono, beno nata yo; beno vanda balonguki na mono, sambu mono kele muntu ya pima, mono kele muntu ya ntima ya [kudikulumusa, NW].”​—⁠Matayo 11:​28, 29.

⁹ Yezu monisaka balongoki na yandi mfunu ya kulanda zola ti kikalulu ya kudikulumusa na yandi ntangu yandi tubaka nde: “Kana beno ke zolana beno na beno, bantu yonso ta zaba nde beno kele balonguki na mono.” (Yoane 13:35) Yo lombaka nde bo vanda ya kukabwana ti inza yai ya ketalaka kaka mambote ya muntu yandi mosi. Yo yina Yezu zabisaka balandi na yandi nde: “Bo kele bantu ya nsi-ntoto yai ve.” (Yoane 17:14) Ve, bo kevandaka lulendo ve, mpi bo kele ve ti kikalulu ya bwimi bonso yina kele na inza yai ya Satana. Kansi, bo kelandaka kikalulu ya zola ti ya kudikulumusa yina Yezu monisaka.

10. Inki Yehowa kesala ti bantu yina kekudikulumusaka na bilumbu na beto?

¹⁰ Ndinga ya Nzambi kutubaka dezia nde na bilumbu ya nsuka yai, Nzambi tavukisa bantu ya kudikulumusa ya ntoto ya mvimba na kimvuka mosi ya nene ya bantu yina tamonisaka zola ti kudikulumusa. Yo yina, bantu ya Yehowa kemonisaka kikalulu ya kudikulumusa, ata bo kezingaka na kati ya inza ya ke na kukuma ti kikalulu ya lulendo mingi. Bantu yai ketuba nde: “Beto tombuka na ngumba ya Mfumu Nzambi [lusambu na yandi ya kyeleka mpi ya kuzanguka], . . . yandi muntu ta longa beto mambu ya yandi zola nde beto sala; beto mpi ta landa mambu [nzila] ya yandi ta songa beto.” (Yezaya 2:​2, 3) Bambangi ya Yehowa kele kimvuka yango ya bantu yina ketambula na nzila ya Nzambi. Na kati na bo kele ti “[kibuka mosi ya nene, NW]; ata muntu mosi ve lungaka kutanga bantu yina yonso. Bantu yina vandaka ya makanda yonso ti ya bandinga yonso ti ya bansi yonso.” (Kusonga 7:⁠9) Kibuka yai ya nene kele ti bantu bamiliyo mingi ntangu yai. Inki mutindu Yehowa kelonga bo na kuvanda bantu ya kudikulumusa?

Longuka na kuvanda muntu ya kukonda lulendo

11, 12. Inki mutindu bansadi ya Nzambi kemonisaka kikalulu ya kudikulumusa?

¹¹ Mpeve ya Nzambi yina ke na kusala na kati ya bantu na yandi, kesadisa bo na kununga mpeve ya mbi ya inza mpi na kumonisa bambuma ya mpeve ya Nzambi. Mpeve yai kemonikaka na ‘zola, kiese, ngemba, kukanga ntima, kusala mambote na bantu ya nkaka, ntima ya mbote, lukwikilu, ntima ya pima, kudiyala.’ (Galatia 5:​22, 23) Sambu na kusadisa bo bo yedisa bikalulu yina, Biblia kelongisila bansadi ya Nzambi na kuvanda ‘lulendo ve, na kusosa ve mambu ya makasi na kati na bo, na kutula meso na bima ya ngani ve.’ (Galatia 5:26) Mutindu mosi mpi Polo tubaka nde: “Beno lenda kudisonga ve. Kansi beno vanda na mabanza ya mbote ya kukonda lulendo.”​—⁠Roma 12:⁠3.

¹² Ndinga ya Nzambi kezabisa Bakristu ya kyeleka na kusala ve ‘ata kima mosi sambu na lukumu na bo mosi, to sambu na mabanza ya mpamba-mpamba ya kudisonga; kansi na kudikulumusa na meso ya bantu ya nkaka, konso muntu kubaka bantu ya nkaka [yina kesadilaka Nzambi] nde bo me luta yandi na mbote. Konso muntu kusosa mpi mambote ya bantu ya nkaka kansi mambote na yandi mosi mpamba ve.’ (Filipi 2:​3, 4) “Mbote konso muntu kusosa ve mambote na yandi mosi, kansi yandi kusosa mambote ya muntu ya nkaka.” (1 Korinto 10:24) Ya kyeleka, “kuzola ya ntima ke sadisaka” bantu yankaka na bangogo ti bisalu ya kukonda bwimi. (1 Korinto 8:⁠1) Yo kesadisaka bantu na kusala kumosi, kansi na kutesana ve. Kikalulu ya kutuba nde mono ntete kele na kisika ve na kati ya bansadi ya Yehowa.

13. Sambu na nki bantu fwete longuka kikalulu ya kudikulumusa, mpi nki mutindu muntu lenda longuka yo?

¹³ Kansi, sambu beto kele bantu ya kukonda kukuka, beto kebutukaka ve ti kikalulu ya kudikulumusa. (Nkunga 51:⁠5) Beto fwete longuka kikalulu yai. Dyambu yai lenda vanda mpasi na bantu yina melongukaka ve banzila ya Yehowa banda na bumwana, kansi ya mendima banzila yai na kimbuta. Bo kele dezia ti kimuntu yina mesalama na bikalulu ya inza yai ya ntama. Na yau, bo fwete longuka na ‘kubikisa bikalulu na bo yina ya ntama, sambu yo vandaka kubenda bo na kuzinga luzingu yina ya bo vandaka na yo ntete’ mpi bo ‘lwata bikalulu ya mpa yina me fwanana na Nzambi yina salaka yo, yo ke monikaka na luzingu ya mbote, ya santu ti ya kieleka.’ (Efezo 4:​22, 24) Ti lusadisu ya Nzambi, bantu ya masonga lenda sala mambu yina yandi kesonga bo: “Beno fweti wila bantu mawa mingi, beno fweti vanda bantu ya mbote, beno lenda kudisonga ve, beno fweti vanda pima, beno fweti kanga ntima.” (Beto bantu metengimisa bisono.)​—⁠Kolosai 3:⁠12.

14. Inki mutindu Yezu monisaka nde yandi zolaka ve kikalulu ya kuditombula?

¹⁴ Yo lombaka nde balongoki ya Yezu kulonguka kikalulu yina. Bo vandaka bambuta ntangu bo kumaka balongoki na yandi mpi bo vandaka na kamwa mpeve ya inza ya kuwila bankaka na kati na bo kimpala. Ntangu mama ya balongoki na yandi zole lombaka kisika ya lukumu sambu na bana na yandi, Yezu vutulaka nde: “Beno zaba nde bamfumu ke yalaka bantu na kingolo-ngolo. Beno zaba mpi nde bantu ya nene ke songaka bo nde bo ke na kiyeka. Kansi yo ta vanda mpidina ve na kati na beno. Kana muntu mosi na kati na beno zola vanda mbuta, yandi fweti sadila bantu ya nkaka. Ebuna kana muntu mosi na kati na beno zola vanda mfumu, yandi fweti vanda mpika ya bantu ya nkaka. Mutindu mosi bonso Mwana-muntu [Yezu]; yandi kwisaka ve sambu bantu kusadila yandi, kansi yandi kwisaka sambu na kusadila bantu ti na kupesa bo moyo na yandi bonso mbongo ya kukatula bantu mingi na kimpika ya masumu.” (Matayo 20:​20-28) Ntangu Yezu zabisaka balongoki na yandi na kusadila ve biyeka na bo sambu na kumeka kuditombula, yandi yikaka nde: “Beno kele bampangi.”​—⁠Matayo 23:⁠8.

15. Inki mabanza bantu yina kesosa kukuma bankengi fwete vanda na yo?

¹⁵ Longoki ya kyeleka ya Yezu kele nsadi, ee, mpika ya bampangi na yandi Bakristu. (Galatia 5:13) Yo kele mpidina mingimingi na bantu yina kezola kulungisa malombu sambu na kinkengi na kati na dibundu. Bo fwete nwana ve sambu na kuzwa lukumu to kiyeka, bo fwete ‘vanda ve ti mabanza ya kuyala bantu yina ya Nzambi pesaka bo na kutala, kansi bo fweti vanda bantu yina ke songaka mbandu ya mbote na kati ya bantu na bo.’ (1 Piere 5:⁠3) Ya kyeleka, mpeve ya kusosa kaka mambote ya muntu yandi mosi kele kidimbu ya kemonisaka nde muntu yango mefwana ve na kuvanda nkengi. Muntu ya mutindu yina tavanda kigonsa sambu na dibundu. Ya kyeleka, ‘kuzola kuvanda nkengi’ kele dyambu mosi ya mbote, kansi yo fwete katuka na mpusa ya kusadisa Bakristu yankaka. Kisalu yai kele ve kima ya lukumu to kiyeka, sambu bankengi fwete vanda bantu yina kele na kikalulu ya kudikulumusa mingi na kati ya dibundu.​—⁠1 Timoteo 3:​1, 6.

16. Sambu na nki bo tubilaka mambu yina Diotrefesi salaka na Ndinga ya Nzambi?

¹⁶ Ntumwa Yoane kebenda dikebi na beto na muntu mosi yina vandaka ti mabanza ya mbi, na ntangu yandi ketuba nde: “Mono sonikaka mwa-mukanda na dibundu na beno, kansi Diotrefesi, muntu yina ke zolaka kuvanda [na kisika ya ntete na kati na beno, yandi kezitisaka ve ata kima mosi ya kekatukaka na beto, NW].” Muntu yai vandaka kuzitisa ve bangindu ya bantu yankaka sambu yandi vandaka kusosa lukumu na yandi mosi. Yo yina mpeve ya Nzambi kupusaka Yoane na kusonika na Biblia mambu yina Diotrefesi kusalaka sambu na mpeve na yandi ya kutuba nde mono ntete.​—⁠3 Yoane 9, 10.

Mabanza ya mbote

17. Inki mutindu Piere, Polo ti Barnabasi monisaka kikalulu ya kudikulumusa?

¹⁷ Bambandu ya mabanza ya mbote yina ya kemonisa kikalulu ya kudikulumusa kele mingi na kati ya Biblia. Ntangu Piere kotaka na nzo ya Korneye, Korneye “bwaka na makulu ya Piere sambu na kusamba yandi.” Kansi na kisika ya kundima luzitu yina ya kuleba, “Piere tedimisaka yandi nde: ‘Telama ka nge. Mono mpi, mono kele kaka muntu bonso nge.’ ” (Bisalu 10:​25, 26) Ntangu Polo ti Barnabasi vandaka na Listre, Polo belulaka muntu mosi ya vandaka kutambula kifu banda lubutuku na yandi. Ebuna, ntangu bantu monaka mambu yina bo tubaka nde bantumwa yai vandaka banzambi. Kansi, Polo ti Barnabasi “pasulaka bilele na bo. Bo kwendaka kukota nswalu na kati ya bantu, bo yulaka bo na ndinga ya ngolo nde: ‘Sambu na nki beno ke sala mambu yai? Beto kele kaka bantu [ya kesalaka mbi] bonso beno.’ ” (Bisalu 14:​8-15) Bakristu yai ya kudikulumusa ndimaka ve lukumu yina bantu vandaka kupesa bo.

18. Sambu na kikalulu na yandi ya kudikulumusa, nki wanzio mosi ya ngolo zabisaka Yoane?

¹⁸ Ntangu ‘Yesu Kristo songaka Yoane mambu,’ wanzio muntu kwisaka kuzabisa yandi yo. (Kusonga 1:⁠1) Kana beto tala ngolo yina wanzio vandaka na yo, beto lenda bakisa sambu na nki Yoane waka boma, sambu wanzio mosi kufwaka bantu ya Asiria 185000 na mpimpa mosi. (2 Bantotila 19:35) Yoane keta nde: “Mono waka mambu yai yonso, mono monaka yo. Ebuna ntangu mono waka yo ti ya mono monaka yo imene, mono fukamaka na makulu ya wanzio yina songaka mono yo, sambu na kusamba yandi. Kansi wanzio tubilaka mono nde: ‘Ve, kusamba mono ve! Kansi samba Nzambi! Sambu beto yonso, ti nge, ti bampangi na nge . . . beto yonso ke sadilaka [Nzambi].’ ” (Kusonga 22:​8, 9) Wanzio yai monisaka kikalulu ya kudikulumusa ya ngolo mpenza!

19, 20. Monisa kuswaswana yina kele na mutindu bazenerale ya Roma vandaka kumonisa lulendo na bo kana bo menunga bitumba ti mutindu Yezu monisaka kikalulu ya kudikulumusa.

¹⁹ Yezu vandaka mbandu ya kuluta mbote ya bantu yina kumonisaka kikalulu ya kudikulumusa. Yandi vandaka Mwana mosi kaka ya kubutukaka ya Nzambi, yina tavanda Ntotila ya Kimfumu ya zulu ya Nzambi. Ntangu yandi zabisaka bantu nde yandi kele ntotila, yandi salaka yo ve mutindu bazenerale ya Roma vandaka kusala. Bo vandaka kupesa bo lukumu mingi. Basoda vandaka kutambula na ntwala na bo ti bapusupusu ya kutula wolo ti ivware. Bampunda ya mpembe vandaka kubenda yo, to mpi banzyoko, bantambu, to batigre. Na kati ya bantu yina vandaka kutambula, kuvandaka ti bantu yina vandaka kubula miziki mpi kuyimba bankunga ya kununga. Bampunda vandaka kubenda bapusupusu yina vandaka ti bima mingi yina bo botulaka na bambeni sambu na kusonga mambu yina kesalamaka na mvita. Bo vandaka kusonga mpi bantotila, ti bana na bo, ti bazenerale yina bo kangaka bonso bampika, ti mabuta na bo. Mbala mingi bo vandaka kubikisa bo kinkonga sambu na kukitisa bo. Mambu yai vandaka kumonisa lulendo, ti kikalulu ya kudisonga.

²⁰ Swaswanisa yo ti mutindu Yezu kudipesaka yandi mosi. Yandi ndimaka kudipesa na kudikulumusa yonso sambu na kulungisa mambu yina mbikudulu tubaka sambu na yandi. Yo tubaka nde: “Tala ntotila na beno ke kwisila beno. Yandi kele muntu ya masonga, yandi ke kwisa na kiese ti kikesa bonso muntu me nunga na tribinale to na bitumba. Yandi kele muntu ya pima, yandi me vanda na zulu ya mpunda, na zulu ya mwana-mpunda.” Yandi tambulaka ti kudikulumusa yonso na zulu ya mbisi mosi ya kenataka bima ya kilo, kansi na zulu ya pusupusu yina bo kebenda na bambisi ya kitoko ve. (Zakaria 9:9; Matayo 21:​4, 5) Bantu ya kudikulumusa kele na kyese mingi mpenza sambu Yehowa meponaka Yezu sambu na kuvanda Ntotila yina tayala na zulu ya ntoto ya mvimba na inza ya mpa. Yandi kele mpenza muntu mosi ya kudikulumusa, ya zola, ya kuzaba kusadisa bantu na mpasi, ya mawa!​—⁠Yezaya 9:​6, 7; Filipi 2:​5-8.

21. Kikalulu ya kudikulumusa kesongaka nki?

²¹ Mutindu Yezu, Piere, Polo, ti babakala mpi bankento yankaka ya lukwikilu monisaka kikalulu ya kudikulumusa na ntangu ya ntama, yo kekatula dibanza ya kutuba nde kudikulumusa kele kukonda ngolo. Kansi, yo kesonga ngolo ya mabanza, sambu bantu yai ya beto metanga vandaka kikesa mingi. Bo vandaka ti ngolo ya mabanza mpi na bikalulu, yo yina bo kangaka ntima na ntwala ya mimekamu ya ngolo. (Baebreo, kapu 11) Bubu yai mpi, na ntangu bansadi ya Yehowa kemonisaka kikalulu ya kudikulumusa, bo kevandaka mpi ti kikesa ya mutindu mosi sambu Nzambi kepesaka ngolo ya mpeve santu na yandi na bantu yina kele ti kikalulu ya kudikulumusa. Yo yina, bo kesyamisa beto nde: “Beno yonso beno fweti sadisana beno na beno kukonda lulendo, sambu . . . Nzambi kele mbeni ya bantu ya lulendo, kansi yandi ke songaka mambote na yandi na bantu yina ke na lulendo ve. [Beno kudikulumusa na nsi ya diboko ya ngolo ya Nzambi, mpidina yandi tatombula beno na ntangu ya mbote, NW].”​—⁠1 Piere 5:​5, 6; 2 Korinto 4:⁠7.

22. Inki beto tatubila na disolo yina melanda?

²² Kele dyaka ti mutindu yankaka ya mbote yina bansadi ya Nzambi lenda sadila sambu na kumonisa kikalulu ya kudikulumusa. Yo kesadisaka na kuyedisa zola mpi kusala kumosi na mabundu. Ya kyeleka, yo kele kitini mosi ya mfunu ya kikalulu ya kudikulumusa. Beto tatubila yo na disolo ya melanda.

Beto vutukila

◻ Tendula mpeve ya keyala inza yai.

◻ Inki mutindu Nzambi kesadisaka bantu yina kele ti kikalulu ya kudikulumusa?

◻ Sambu na nki beto fwete longuka kikalulu ya kudikulumusa?

◻ Pesa bambandu fyoti ya bantu ya kele na Biblia yina kumonisaka kikalulu ya kudikulumusa.

[Bangiufula ya disolo ya kulonguka]

 [Kifwanisu ya kele na lutiti 25]

Wanzio zabisaka Yoane nde: “Ve, kusala mpidina ve! Mono kele mpika bonso beno”