Mufwidi ya Sarepta Bakaka Balusakumunu Sambu na Lukwikilu na Yandi
NKENTO mosi ya mufwidi me yamba mwana na yandi mosi kaka ya bakala. Yo ke yitukisa yandi. Ntangu fioti na ntwala, yandi nataka mvumbi ya mwana na yandi na maboko. Ntangu yai, nkento yango ke tala mwana na yandi yina me futumuka mpi ke seka na kiese yonso. Munzenza yina kwisaka na nkento yango tubaka nde: ‘Tala, mwana na nge ke na luzingu.’
Lufutumuku yai ya kuyituka salamaka bamvula kiteso ya 3 000 me luta. Nge lenda tanga disolo yai na 1 Bantotila kapu 17. Munzenza yina kwisaka na nzo ya nkento yina kele Eliya, profete ya Nzambi. Ebuna, nani kele nkento yina? Yandi kele mufwidi mosi yina zina na yandi me zabanaka ve mpi yandi vandaka kuzinga na mbanza Sarepta. Lufutumuku ya mwana na yandi kele mosi ya mambu yina kumisaka lukwikilu na yandi ngolo. Kutadila disolo na yandi ta sadisa beto na kubaka malongi mingi ya mfunu.
ELIYA MONAKA MUFWIDI YINA VANDAKA TI LUKWIKILU
Yehowa tubaka nde na nsungi mosi ya luyalu ya Akabi ntotila ya mbi ya Izraele, mvula ta noka ve na ntangu mosi ya nda. Ntangu Eliya bikulaka na yina me tala musibu yina, Nzambi taninaka yandi na maboko ya Akabi mpi disaka profete na mutindu ya kimangu, mampa ti misuni yina bakwanga-kwanga vandaka kunatila yandi. Na nima, Yehowa songaka Eliya nde: ‘Telama, mpi kwenda na Sarepta, ya Sidoni, mpi zinga kuna. Tala! Mono ta pesa ntuma na nkento mosi ya mufwidi kuna sambu na kupesaka nge madia.’—1 Bant. 17:1-9.
Ntangu Eliya kumaka na Sarepta, yandi monaka mufwidi mosi ya nsukami ke lokuta mwa bankuni. Keti yo vandaka nkento yina ta pesaka profete madia? Inki mutindu yandi lendaka kusala yo sambu yandi vandaka nsukami? Ata Eliya vandaka ti baketi-keti, yandi yantikaka kusolula ti nkento yina. Eliya tubaka nde: ‘Pardo, natila mono ndambu ya masa na dikopa sambu mono nwa.’ Ntangu yandi vandaka kukwenda kubakila yandi masa, Eliya yikaka nde: ‘Pardo, natila mono kitini ya dimpa.’ (1 Bant. 17:10, 11) Kupesa munzenza masa yangisaka ve mufwidi, kansi kupesa yandi dimpa vandaka diambu ya mpasi.
Mufwidi vutulaka nde: ‘Mutindu Yehowa Nzambi na nge kele kibeni na luzingu, mono kele ve ti dimpa, mono kele kaka na diboko mosi ya fufu ya mampa na dibungu ya nene mpi ndambu ya mafuta na dibungu ya fioti. Ntangu yai mono ke lokuta ndambu ya bankuni, mpi mono ta kwenda mpi ta sala kima mosi sambu na mono mosi mpi mwana na mono ya bakala. Na nima ya kudia, beto ta fwa.’ (1 Bant. 17:12) Beto tadila malongi yina beto ke baka na disolo yai.
Mufwidi ndimaka nde Eliya vandaka muntu ya Izraele yina vandaka kutina Nzambi boma. Yo ke monana pwelele na bangogo na yandi: ‘Mutindu Yehowa Nzambi na nge kele kibeni na luzingu.’ Yo ke monana nde ata yandi zabaka mambu fioti na yina me tala Yehowa Nzambi ya Izraele, yandi vandaka ve kubinga yandi “Nzambi na mono.” Yandi vandaka kuzinga na Sarepta, ‘mbanza ya Sidoni,’ to ziku yo vandaka kutwadisama na Sidoni, mbanza ya insi Fenisia. Ntembe kele ve nde, bansambidi ya Baale vandaka kuzinga na Sarepta. Ata mpidina, Yehowa monaka diambu mosi ya mfunu mingi na mufwidi yina.
Ata mufwidi ya Sarepta vandaka kuzinga na kati ya bansambidi ya biteki, yandi monisaka lukwikilu. Yehowa tindaka Eliya na nkento yai sambu na mambote na yandi mpi ya profete. Beto lenda baka dilongi ya mfunu na diambu yai.
Bantu yonso ve ya mbanza ya Sarepta yina vandaka kusambila Baale vandaka bantu ya mbi kibeni. Ntangu Yehowa tindaka Eliya na mufwidi yina, Yehowa monisaka nde yandi ke monaka mabanza ya mbote yina bantu yina me kuma ntete ve bansadi na yandi ke vandaka ti yo. Nkutu, “na konso dikanda [Nzambi] ke ndimaka muntu yina ke tinaka yandi boma mpi ke salaka mambu ya mbote.”—Bis. 10:35.
Na nki mambu bantu ya teritware na nge me fwanana ti mufwidi ya Sarepta? Ata bo ke zingaka na kati ya bansambidi ya mabundu ya luvunu, bo lenda vandaka na mpusa ya ngolo ya kusala diambu mosi ya mbote. Mbala ya nkaka, bo me zaba mambu fioti na yina me tala Yehowa mpidina bo ta vanda na mfunu ya lusadisu kana bo ndima lusambu ya kieleka. Keti nge ke sosaka bantu ya mutindu yina sambu na kusadisa bo?
‘SADILA MONO NTETE DIMPA MOSI YA FIOTI’
Beto tadila na dikebi yonso diambu yina Eliya lombaka mufwidi. Mufwidi katukaka kuzabisa Eliya nde na nima ya kuyidika mwa madia sambu na yandi mosi mpi mwana na yandi, bo ta dia mpi na nima ta fwa. Kansi, Eliya tubaka nki? ‘Kuwa boma ve. Kwenda mpi sala mutindu nge me tuba. Kansi sadila mono ntete dimpa mosi ya fioti ti bima yina kele kuna, mpi natila mono yo. Na nima, nge lenda sala kima mosi sambu na nge mpi mwana na nge. Sambu Yehowa Nzambi ya Izraele ke tuba mpidiyai: “Dibungu ya fufu ya mampa ta mana ve, mpi dibungu ya fioti ya mafuta ta mana ve tii na kilumbu yina Yehowa ta nokisa mvula na zulu ya ntoto.”’—1 Bant. 17:11-14.
Bantu ya nkaka lenda tuba nde: ‘Beto pesa nge madia ya nsuka yina beto me bikala ti yo? Nge ke ta nsaka.’ Kansi, mufwidi tubaka ve mpidina. Ata yandi zabaka mambu fioti na yina me tala Yehowa, yandi kwikilaka na Eliya mpi salaka mutindu yandi songaka yandi. Lukwikilu na yandi mekamaka ngolo mpi yandi bakaka lukanu ya mbote kibeni!
Nzambi yambulaka ve mufwidi yai ya nsukami. Kaka mutindu Eliya silaka yandi, Yehowa kumisaka mingi bima ya fioti yina yandi vandaka ti yo, sambu nde yo sadisa Eliya, nkento yina, mpi mwana na yandi tii ntangu mvula ta yantika kunoka. Ya kieleka, ‘dibungu ya fufu ya mampa manaka ve, mpi dibungu ya fioti ya mafuta kaukaka ve, na kuwakana ti mambu yina Yehowa tubaka na nzila ya Eliya.’ (1 Bant. 17:16; 18:1) Kana nkento yina buyaka kusala mambu yina Eliya tubaka, dimpa mosi yina yandi salaka na ndambu ya fufu mpi ya mafuta yina yandi vandaka ti yo zolaka kuvanda madia na yandi ya nsuka. Kansi, yandi monisaka lukwikilu, tudilaka Yehowa ntima, mpi pesaka ntete Eliya madia.
Dilongi yina beto lenda baka kele nde, Nzambi ke sakumunaka bantu yina ke monisaka lukwikilu. Kana kwikama na nge me mekama mpi nge me monisa lukwikilu, Yehowa ta sadisa nge. Yandi ta vanda Mupesi, Ntanini mpi Nduku sambu na kusadisa nge na kununga kumekama yina.—Kub. 3:13-15.
Nzozulu ya Nkengi ya Sioni ya 1898 (Kingelesi) tubilaka dilongi yina beto lenda baka na disolo ya mufwidi: “Sambu nkento yina vandaka ti lukwikilu ya me fwana sambu na kulemfuka, yandi fwanaka kibeni na kubaka lusadisu ya Mfumu na nzila ya profete; kana yandi monisaka ve lukwikilu, mufwidi ya nkaka zolaka kumonana yina zolaka kumonisa bulemfu. Yo kele mutindu mosi sambu na beto—na nzietelo na beto ya Bakristu, Mfumu ke nataka beto na kisika yina yandi ke mekaka lukwikilu na beto. Kana beto monisa lukwikilu, beto ta baka balusakumunu; kana beto monisa yo ve beto ta baka ve balusakumunu.”
Ntangu beto me kutanaka ti bampasi, beto fwete sosa lutwadisu ya Nzambi na Masonuku mpi na mikanda yina ke tendulaka Biblia. Na nima, beto fwete sala mambu na kuwakana ti lutwadisu ya Yehowa ata yo lenda vanda mpasi na kundima yo. Ya kieleka, beto ta baka balusakumunu kana beto ke sala mambu na kuwakana ti kingana yai ya mayele: ‘Tudila Yehowa ntima na nge ya mvimba kansi kutula ve ntima na mayele na nge mosi. Na banzila na nge yonso, yindula yandi, ebuna yandi ta kumisa banzila na nge ya kusungama.’—Bing. 3:5, 6.
‘KETI NGE KWISAKA SAMBU NA KUFWA MWANA NA MONO?’
Lukwikilu ya mufwidi zolaka kumekama na diambu ya nkaka. Biblia ke tuba nde: ‘Na nima ya mambu yai, mwana ya nkento yina vandaka munkwa-nzo, belaka, mpi maladi na yandi kumaka ngolo kibeni yo yina yandi vandaka kupema diaka ve.’ Sambu yandi vandaka kusosa kikuma yina mwana na yandi fwaka, nkento yango yulaka Eliya nde: ‘Muntu ya Nzambi ya kieleka, nki diambu ya mbi mono me sala nge? Keti nge kwisaka sambu na kuyibukisa mono kifu na mono mpi sambu na kufwa mwana na mono?’ (1 Bant. 17:17, 18) Bangogo yina ya mpasi ke tendula nki?
Keti nkento yango yibukaka disumu mosi yina yangisaka kansansa na yandi? Keti yandi yindulaka nde, Nzambi fwaka mwana na yandi sambu na diambu mosi ya mbi yina yandi salaka mpi tindaka Eliya sambu na kunatila yandi nsangu ya lufwa? Biblia ke tubila yo ve, kansi diambu mosi ya mfunu kele nde: Mufwidi yina fundaka ve Nzambi nde yandi me konda lunungu.
Eliya waka mpasi mingi na ntima sambu na lufwa ya mwana yina mpi sambu na ngindu yina mufwidi vandaka na yo nde, kukwisa ya profete na nzo na yandi vandaka na kisina ya mpasi na yandi. Eliya nataka mvumbi ya mwana yina fwaka na suku ya zulu mpi yandi bokaka nde: ‘O Yehowa Nzambi na mono, keti nge ke sala mpi mbi na nkento yai ya mufwidi yina mono ke zinga ti yandi na kufwaka mwana na yandi?’ Profete Eliya lendaka ve kundima nsoni yina diambu yai lendaka kunata na zina ya Nzambi kana yandi bika nde, mufwidi yai ya mawete mpi yina yambaka yandi mbote kuniokwama diaka mingi. Yo yina Eliya bondilaka nde: ‘O Yehowa Nzambi na mono, pardo, bika nde luzingu ya mwana yai kuvutukila yandi.’—1 Bant. 17:20, 21.
‘TALA, MWANA NA NGE KELE NA LUZINGU’
Yehowa widikilaka kisambu ya Eliya. Mufwidi pesaka Eliya madia mpi monisaka lukwikilu. Yo ke monana nde, Nzambi pesaka nzila nde mwana yina kufwa na maladi yina sambu yandi zabaka nde lufutumuku ya ntete yina Masonuku ke tubila ta salama, mpi yo ta pesa kivuvu na bambandu yina ta kwisa na nima. Ntangu Eliya sambaka, Yehowa vutulaka mwana yina na luzingu. Yindula kiese yina mufwidi waka ntangu Eliya tubaka nde: ‘Tala, mwana na nge kele na luzingu’! Na nima mufwidi songaka Eliya nde: ‘Ntangu yai mono me zaba kibeni nde nge kele muntu ya Nzambi mpi nde mambu ya Yehowa yina kele na munoko na nge kele ya kieleka.’—1 Bant. 17:22-24.
Mukanda ya 1 Bantotila 17 ke tubila diaka ve nkento yai. Kansi sambu Yezu tubaka mambu ya mbote sambu na yandi, mbala ya nkaka mufwidi yai lutisaka bilumbu na yandi ya nsuka bonso nsadi ya kwikama ya Yehowa. (Luka 4:25, 26) Disolo na yandi ke longa beto nde, Nzambi ke sakumunaka bantu yina ke sadilaka bansadi na yandi mambu ya mbote. (Mat. 25:34-40) Yo ke monisa mpi nde, Nzambi ke lungisaka bampusa ya bantu ya kwikama, ata na bantangu ya mpasi ya ngolo. (Mat. 6:25-34) Disolo yai ke monisa pwelele nde, Yehowa kele na mpusa ya ngolo mpi makuki ya kufutumuna bafwa. (Bis. 24:15) Ya kieleka, mambu yai yonso kele bikuma ya mbote kibeni ya fwete pusa beto na kuyibuka mufwidi ya Sarepta.