Kuvanda ya Kristu Ketendula Nki Sambu na Nge?
Kuvanda ya Kristu Ketendula Nki Sambu na Nge?
“Nki tavanda kidimbu ya kuvanda na nge ti ya [kemonisa nde] ngidika yai ya bima kekwenda na nsuka?”—MAT. 24:3, NW.
1. Inki ngyufula ya kebenda dikebi yina bantumwa kuyulaka Yezu?
BAMVULA kiteso ya mafunda zole meluta, bantumwa iya vandaka kusolula na zulu ya Ngumba ya Banti ya Olive ti Mfumu na bo Yezu, ebuna bo yulaka yandi nde: “Nki tavanda kidimbu ya kuvanda na nge ti ya [kemonisa nde] ngidika yai ya bima kekwenda na nsuka?” (Mat. 24:3, NW) Na ngyufula yina, bantumwa kutubilaka mambu zole ya mfunu: “kuvanda” ya Yezu mpi kidimbu ya kemonisa nde “ngidika yai ya bima kekwenda na nsuka.” Mambu yina ketendula inki?
2. Bangogo “kekwenda na nsuka” ketendula ntetentete inki?
2 Beto tadila ntete dyambu ya zole, disongidila bangogo “kekwenda na nsuka,” yina kele mbalula ya ngogo ya Kigreki syn·teʹlei·a. Traduction du monde nouveau kebalulaka ntangu yonso ngogo yai nde “kekwenda na nsuka,” kansi ngogo ya Kigreki yina mefwanana na yo, te’los, bo kebalulaka yo nde “nsuka.” Beto lenda pesa mbandu ya diskure mosi ya bo kesala na Nzo ya Kimfumu sambu na kumonisa luswaswanu yina kele na ntendula ya bangogo yai zole. Kana bo ketuba nde diskure kekwenda na nsuka, yo ketendula nde mutubi mekuma na kitini ya nsuka mpi yandi keyibusa bawi mambu yina yandi tubilaka mpi kemonisa mutindu bo lenda sadila yo na luzingu na bo. Kansi, nsuka ya diskure kele ntangu mutubi kekatuka na estrade. Mutindu mosi, Biblia kesadila bangogo “ngidika yai ya bima kekwenda na nsuka” sambu na kutubila nsungi ya ntangu yina kenata na nsuka, mpi nsuka ya ntangu yango.
3. Tanga mwa mambu yina kesalama na nsungi ya kuvanda ya Yezu.
3 Ngogo “kuvanda” yina bantumwa kutubilaka ketendula inki? Yo kele mbalula ya ngogo ya Kigreki pa·rou·siʹa. Kuvanda, to pa·rou·siʹa, ya Kristu kuyantikaka ntangu yandi bakaka Kimfumu na zulu na mvu 1914, mpi yo talanda tii na ‘mpasi ya nene,’ ntangu yandi takwisa kufwa bantu ya mbi. (Mat. 24:21) Mambu mingi kesalama na nsungi ya kuvanda ya Yezu, na kati na yo beto lenda tanga “bilumbu ya nsuka” ya ngidika yai ya mbi, kuvukisama ya bantu yina Nzambi mesolaka, mpi lufutumuku na bo sambu na kukwenda kuzinga na zulu. (2 Tim. 3:1; 1 Kor. 15:23; 1 Tes. 4:15-17; 2 Tes. 2:1) Beto lenda tuba nde nsungi ya ntangu ya “ngidika yai ya bima kekwenda na nsuka” (syn·teʹlei·a) kefwanana ti nsungi yina Biblia kebinga nde kuvanda ya Kristu, (pa·rou·siʹa).
Nsungi Mosi ya Nda
4. Inki mutindu kuvanda ya Yezu kefwanana ti mambu yina kusalamaka na bilumbu ya Noa?
4 Mutindu pa·rou·siʹa ketendula nsungi mosi ya nda kewakana ti mambu yina Yezu kutubaka sambu na yina metala kuvanda na yandi. (Tanga Matayo 24:37-39, NW.) Simba nde Yezu kuwakanisaka ve kuvanda na yandi ti nsungi ya nkufi ya Mvula ya Ngolo yina kunokaka na bilumbu ya Noa. Kansi, yandi fwanisaka kuvanda na yandi ti nsungi ya nda yina kunataka na Mvula ya Ngolo. Na kati ya nsungi yina ya nda, beto ketanga mpi ntangu Noa kutungaka maswa mpi kusalaka kisalu ya kusamuna, mpi yo zingaka tii ntangu Mvula ya Ngolo kunokaka. Mambu yina kusalamaka na nsungi ya bamvula mingi. Mutindu mosi, na kati ya kuvanda ya Kristu, beto ketanga mpi mambu yina kenata na mpasi ya nene, yika mpi mpasi ya nene yo mosi.—2 Tes. 1:6-9.
5. Inki mutindu bangogo yina kele na Kusonga kapu ya 6 kemonisa nde kuvanda ya Yezu kele nsungi ya ntangu mosi ya nda?
5 Bambikudulu yankaka ya Biblia kemonisa pwelele nde kuvanda ya Kristu ketendula nsungi mosi ya nda, kansi kaka ve kukwisa na yandi sambu na kufwa bantu ya mbi. Mukanda ya Kusonga kemonisa Yezu ketambwisa mpunda mosi ya mpembe mpi bo mepesa yandi mpu ya Kimfumu. (Tanga Kusonga 6:1-8.) Na nima ya kubaka Kimfumu na mvu 1914, Biblia kemonisa Yezu bonso muntu yina “vandaka ntete me nunga mingi na bitumba; yandi kwendaka sambu na kununga diaka.” Ebuna, disolo kemonisa nde bampunda ya mukubu ya kuswaswana vandaka kukwenda na nima na yandi. Na kutadila mbikudulu, bampunda yai kele kifwani ya bitumba, nzala mpi maladi. Mambu yai yonso kesalama na nsungi ya nda yina Biblia kebinga nde “bilumbu ya nsuka.” Beto kemona kulungana ya mbikudulu yai na ntangu na beto.
6. Kusonga kapu ya 12 kesadisa beto na kubakisa nki sambu na yina metala kuvanda ya Kristu?
6 Kusonga kapu ya 12 ketubila mambu yankaka ya ketadila kutulama ya Kimfumu ya Nzambi na zulu. Yo ketuba nde bitumba kusalamaka na zulu. Mishele, disongidila Yezu Kristu na kiyeka na yandi na zulu, kumosi ti bawanzyo na yandi kunwanaka ti Satana mpi bademo na yandi. Na nsuka, Mishele ti bawanzyo na yandi kulosaka Satana ti bademo na yandi na ntoto. Disolo ketela beto nde Satana kele na makasi mingi, “sambu yandi me zaba nde ntangu mingi ve me bika na yandi.” (Tanga Kusonga 12:7-12.) Yo yina, yo kele pwelele nde na nima ya kutulama ya Kimfumu ya Kristu na zulu, nsungi ya ntangu mosi ya “mawa mingi” sambu na ntoto mpi sambu na bantu kulandaka.
7. Nkunga ya zole ketubila inki, mpi nki dibaku yo kepesa?
7 Nkunga ya zole mpi ketubila mbikudulu ya kutulama ya Yezu bonso Ntotila na Ngumba ya Sioni na zulu. (Tanga Nkunga 2:5-9; 110:1, 2.) Kansi, nkunga yai kemonisa mpi nde kele ti nsungi mosi ya ntangu yina bo kepesa bamfumu ya ntoto, kumosi ti bantu na bo, dibaku ya kulemfuka na luyalu ya Kristu. Bo kelongisila bo na ‘kuvanda mayele’ mpi na kundima nde bo sungika bo. Ee, na nsungi ya ntangu yango, kyese tavanda sambu ‘na bantu yonso yina ketina na Nzambi sambu yandi tanina bo’ mpi ya kesadila yandi ti Ntotila yina yandi metulaka. Yo yina, na nsungi ya kuvanda ya Yezu na kiyeka ya Kimfumu, bamfumu ti bantu na bo kele ti dibaku ya kusala bansoba.—Nk. 2:10-12.
Kuzaba Kidimbu
8, 9. Nani zolaka kuzaba kidimbu ya kuvanda ya Kristu mpi kubakisa ntendula na yo?
8 Ntangu Bafarize kuyulaka yandi nki ntangu Kimfumu zolaka kukwisa, Yezu kuvutulaka nde “ke na kima ve ya bantu lenda mona na meso.” (Luka 17:20, 21) Bantu yina kele ve Bakristu tabakisa ve ata kima. Bo bakisaka nkutu ve nde Yezu muntu tavanda ntotila. Ebuna, nani zolaka kuzaba kidimbu ya kuvanda ya Kristu mpi kubakisa ntendula na yo?
9 Yezu kulandaka na kutuba nde balongoki na yandi tamona kidimbu pwelele, kaka mutindu bo kemonaka “ntangu ya nzasi ke bwaka; nsemo na yo ke kwendaka na ndambu yonso ya nsi-ntoto ya mvimba.” (Tanga Luka 17:24-29.) Kima yankaka ya kebenda dikebi kele nde Matayo 24:23-27 kemonisa pwelele nde Kristu vandaka kutubila kidimbu ya kuvanda na yandi.
Mbandu ya Kemona Kidimbu
10, 11. (a) Inki ntendula zulunalu yai kupesaka ntete na yina metala “mbandu” ya bo ketubila na Matayo 24:34? (b) Balongoki ya Kristu kubakisaka nde bo lenda tanga banani na kati ya “mbandu” yina?
10 Zulunalu yai kutendulaka ntete nde, na mvu-nkama ya ntete, “mbandu yai” ya bo ketubila na Matayo 24:34 (NW) vandaka kutendula “mbandu ya Bayuda yina kuvandaka ve na lukwikilu mpi yina kuzingaka na nsungi mosi buna.” a Beto vandaka kumona nde ntendula yina kufwanaka sambu bisika yonso yina Yezu kusadilaka ngogo “mbandu,” yo vandaka kupesa kaka dibanza ya mbi mpi mbala mingi, yandi sadilaka bangogo bonso “bantu ya mbi” sambu na kutubila mbandu yango. (Mat. 12:39; 17:17; Mar. 8:38) Zulunalu yai kutendulaka nde na yina metala kulungana na yo na bilumbu na beto, Yezu vandaka kutubila “mbandu” ya mbi ya bantu yina kele ve Bakristu yina zolaka kumona mambu yina tasalama ntangu “ngidika yai ya bima kekwenda na nsuka” (syn·teʹlei·a) mpi ntangu nsuka (teʹlos) ya ngidika yango takwisa.
11 Yo ke kyeleka nde ntangu Yezu kusadilaka ngogo “mbandu,” yandi vandaka kusonga mpi kutubila bantu ya mbi ya bilumbu na yandi. Kansi, keti ngogo “mbandu” yina Yezu sadilaka na Matayo 24:34 vandaka kutendula bantu ya mbi ya ntangu na yandi? Yibuka nde balongoki na yandi iya kukwendaka kuyula yandi “ntangu bo vandaka kaka bo mosi mpamba.” (Mat. 24:3) Sambu Yezu vandaka kutubila ve bantu ya mbi ntangu yandi sadilaka “mbandu yai,” ntembe kele ve nde bantumwa yina kubakisaka nde bo ti balongoki yankaka kuvandaka mpi na kati ya “mbandu” yina taluta ve “kana mambu yina yonso me bwa ntete ve.”
12. Baverse yina kelanda kemonisa nki na yina metala bantu yina Yezu vandaka kutubila ntangu yandi sadilaka ngogo “mbandu”?
12 Inki mepusa beto na kutuba mutindu yai? Na kutadilaka na dikebi yonso baverse yina kelanda. Na Matayo 24:32, 33, Yezu kutubaka nde: “Beno longuka malongi ya nti ya bafige. Kana balutangu na yo me yantika kubasisa matiti, beno zaba mbote nde ntangu ya mvula me kuma penepene. Mutindu mosi, beno mpi kana beno mona nde mambu yina yonso ke bwa, beno fweti zaba nde ntangu yina me kuma penepene, mambu yina ke zola kubwa.” (Fwanisa ti Marko 13:28-30; Luka 21:30-32.) Ebuna, na Matayo 24:34, beto ketanga nde: “Mono ke tubila beno mambu ya kieleka: [mbandu yai taluta ve ata fyoti, NW] kana mambu yina yonso me bwa ntete ve.”
13, 14. Sambu na nki beto lenda tuba nde “mbandu” yina Yezu tubilaka fwete vanda balongoki na yandi?
13 Mutindu Matayo 24:33 kemonisa yo, Yezu kutubaka nde balongoki na yandi, yina zolaka kupakulama ntama mingi ve na mpeve santu, bantu fwete bakisa ntangu bo tamona “mambu yina yonso.” Yo yina, yo fwete vanda nde Yezu vandaka kutubila balongoki na yandi ntangu yandi tubaka mambu yina beto metanga na verse 34 nde: “Mbandu yai taluta ve ata fyoti kana mambu yina yonso me bwa ntete ve.”
14 Na kuswaswana ti bantu yina kele ve Bakristu, balongoki ya Yezu tasuka kaka ve na kumona kidimbu, kansi bo tabakisa mpi ntendula na yo. Bo ‘talonguka’ na mambu ya kelungisa kidimbu yina mpi ‘tazaba’ ntendula na yo ya kyeleka. Bo zolaka kubakisa mpenza nde “ntangu yina me kuma penepene.” Ata yo kele kyeleka nde Bayuda ya kukonda lukwikilu mpi Bakristu ya kupakulama ya kwikama kumonaka na kiteso mosi buna kulungana ya bangogo ya Yezu na mvu-nkama ya ntete, kaka balongoki na yandi ya kupakulama mpamba bantu kulongukaka na mambu yina, mpi kubakisaka ntendula ya kyeleka ya mambu yina bo monaka.
15. (a) Banani kele “mbandu” ya bantu yina kezinga ntangu yai yina Yezu kutubilaka? (b) Sambu na nki beto lenda zaba ve bamvula ikwa “mbandu yai” tazinga? (Tala lupangu na lutiti 29.)
15 Bubu yai, bantu yina kebakisaka mpenza ve kyeleka ya Biblia keyindula nde tii bubu yai “ke na kima ve ya bantu [ke] mona na meso” na yina metala kidimbu ya kuvanda ya Yezu. Bo keyindula nde mambu yonso kelanda na kusalama mutindu yo vandaka kusalama banda ntama. (2 Pie. 3:4) Kansi, kimvuka ya Yoane ya ntangu na beto, disongidila, bampangi ya kupakulama ya Kristu yina kele ya kwikama, mezabaka pwelele kidimbu kaka mutindu bo kemonaka nsemo ya nzasi mpi bo mebakisaka ntendula na yo ya kyeleka. Na kimvuka, bapakulami yai kele “mbandu” ya bantu yina kezinga ntangu yai mpi yina taluta ve “kana mambu yina yonso me bwa ntete ve.” b Dyambu yai ketendula nde na kati ya bampangi ya kupakulama ya Kristu, bankaka tavanda na luzingu na ntoto ntangu mpasi ya nene yina mbikudulu kutubilaka tayantika.
“Kangula Meso”
16. Balongoki yonso ya Kristu fwete sala inki?
16 Beto fwete suka kaka ve na kuzaba kidimbu, kansi yo kelomba mambu mingi. Yezu kulandaka na kutuba nde: “Mambu yai ya mono ke tuba na beno, mono ke tuba yo mpi na bantu yonso: Beno kangula meso!” (Mar. 13:37) Dyambu yai kele mfunu mingi sambu na beto yonso bubu yai, ata beto kele bapakulami to bantu ya kibuka ya nene. Bamvula kuluta makumi uvua melutaka banda Nzambi kutulaka Yezu Ntotila na zulu na mvu 1914. Ata yo lenda vanda mpasi, beto fwete vanda ya kuyilama mpi kukangula meso. Kima kesadisa beto na kusala mambu yai kele kubakisa nde Kristu kele ntangu yai Ntotila ya kukonda kumonana. Dyambu yai kesadisa beto na kubakisa nde kubika fyoti yandi takwisa kufwa bambeni na yandi “na ntangu yina ya [beto] ta zaba ve nde yandi ke kwisa.”—Luka 12:40.
17. Kubakisa mambu yai fwete pusa beto na kusala inki, mpi nki fwete vanda lukanu na beto?
17 Kubakisa ntendula ya kuvanda ya Kristu fwete pusa beto na kusala mambu kukonda kusukinina. Beto kezaba nde Yezu kele dezia Mfumu mpi keyala na zulu banda na mvu 1914. Ntama mingi ve, yandi takwisa kufwa bantu ya mbi mpi tanata bansoba ya nene na nsi-ntoto ya mvimba. Yo yina, beto fwete kumisa ngolo lukanu na beto ya kusala mingi na kisalu yina Yezu kutubilaka ntangu yandi tubaka nde: “Bo ta longaka nsangu yai ya mbote ya Kimfumu na nsi-ntoto ya mvimba, na mpila nde bantu ya makanda yonso kuwa yo. Ebuna na nima, nsuka [teʹlos] ya ntoto ta kwisa.”—Mat. 24:14.
[Banoti na nsi ya lutiti]
a Tala Nzozulu ya Nkengi ya Novembri 1, 1995, balutiti 22-25, 29 mpi Nzozulu ya Nkengi ya Kifalansa ya Novembri 1, 1995, balutiti 30, 31.
b Kulungana ya Mbona-meso ya ntete yina kele na mukanda ya Kusonga kewakana ti mbandu ya bantu yina kezinga ntangu yai. (Kus. 1:10–3:22) Dyambu yai kemonisa nde kilumbu ya Mfumu kuyantikaka na mvu 1914 mpi yo takwenda tii kuna mupakulami ya kwikama ya nsuka tafwa mpi tafutumuka.—Tala mukanda La Révélation : le grand dénouement est proche ! ya Kifalansa na lutiti 24, paragrafe ya 4.
Inki Mvutu Nge Tapesa?
• Inki mutindu beto kezaba nde kuvanda ya Yezu kele nsungi mosi ya nda?
• Nani kezaba kidimbu ya kuvanda ya Yezu mpi kebakisa ntendula na yo?
• Banani kele mbandu ya bantu ya kezinga ntangu yai yina bo ketubila na Matayo 24:34, NW?
• Sambu na nki beto lenda zaba ve bamvula ikwa “mbandu yai” tazinga?
[Bangyufula ya disolo ya kulonguka]
[Lupangu ya kele na lutiti 29]
Keti Beto Lenda Zaba Bamvula Ikwa “Mbandu Yai” Tazinga?
Mbala mingi, bantu kesadilaka ngogo “mbandu” sambu na kutubila bantu ya bamvula ya kuswaswana ya kezinga na nsungi mosi buna to ntangu kima mosi mesalama. Mu mbandu, Kubasika 1:6 (NW) ketuba nde: “Nsukansuka, Yozefi, bampangi na yandi, mpi mbandu yina yonso kufwaka.” Yozefi ti bampangi na yandi kuvandaka na bamvula ya kuswaswana, kansi bo monaka mambu ya mutindu mosi na nsungi ya ntangu mosi. Bampangi ya Yozefi yina kubutukaka na ntwala na yandi kuvandaka mpi na kati ya “mbandu yina.” Bankaka kubikalaka na luzingu ntangu Yozefi kufwaka. (Kuy. 50:24) Bantu yankaka ya “mbandu yina,” bonso Benyamini, kubutukaka na nima ya Yozefi, mpi yo lenda vanda nde yandi landaka na kuzinga ata na nima ya lufwa ya Yozefi.
Yo yina, kana bo kesadila ngogo “mbandu” sambu na kutubila bantu yina kezinga na nsungi mosi buna, beto lenda tuba ve bamvula ikwa mbandu yina tasala, kansi beto kezaba nde nsungi ya ntangu yina kele ti nsuka mpi yo tavanda ve nda kuluta. Yo yina, ntangu Yezu kusadilaka ngogo “mbandu yai” na Matayo 24:34, (NW) yandi pesaka ve balongoki na yandi metode sambu na kusadisa bo na kuzaba nki ntangu “bilumbu ya nsuka” tasuka. Kansi, Yezu kulandaka na kubenda dikebi na bo nde bo tazaba ve ‘kilumbu to ntangu yango.’—2 Tim. 3:1; Mat. 24:36.
[Kifwanisu ya kele na lutiti 26]
Na nima ya kubaka Kimfumu na mvu 1914, Biblia kemonisa Yezu bonso muntu yina “vandaka ntete me nunga”
[Kifwanisu ya kele na lutiti 28]
“[Mbandu yai taluta ve ata fyoti, NW] kana mambu yina yonso me bwa ntete ve”