Landa Mbandu ya Yezu na Kulongaka ti Zola
Landa Mbandu ya Yezu na Kulongaka ti Zola
“Ata mbala mosi ve muntu me tubaka mambu mutindu muntu yai ke tuba!”—YOA. 7:46.
1. Bantu kusalaka inki ntangu bo waka mutindu Yezu vandaka kulonga?
YO FWETE vanda nde kuwa Yezu ntangu yandi vandaka kulonga kupesaka bantu kyese mpenza! Biblia ketubilaka bupusi yina yandi vandaka na yo na bantu yina kukutanaka ti yandi. Mu mbandu, Luka, nsoniki ya Evanzile, ketuba nde bantu ya bwala yina Yezu kubutukaka “vandaka kuyituka sambu na mambu ya kitoko ya [Yezu] vandaka kutuba.” Matayo ketuba nde bantu yina kuwidikilaka Yezu ntangu yandi vandaka kusala Disolo na yandi na Zulu ya Ngumba “vandaka kuyituka ngolo mutindu yandi vandaka kulonga.” Mpi Yoane ketuba nde bapolisi yina bo tindaka sambu na kukanga Yezu kuvutukaka maboko mpamba, mpi bo tubaka nde: “Ata mbala mosi ve muntu me tubaka mambu mutindu muntu yai ke tuba.”—Luka 4:22; Mat. 7:28; Yoa. 7:46.
2. Inki bametode ya kulongila Yezu kusadilaka?
2 Bapolisi yina kudikusaka ve. Ntembe kele ve nde Yezu kuvandaka Longi ya kuluta nene ya ntangu yonso. Mambu ya yandi longaka vandaka ya pwelele, ya kukonda mpasi, mpi bangindu na yandi vandaka na ndonga na mpila nde ata muntu mosi ve lendaka kutudila yo ntembe. Yandi sadilaka bingana mpi bangyufula na mayele yonso. Yandi vandaka kuwakanisa malongi na yandi na kutadilaka bantu yina yandi vandaka kulonga, ata bo vandaka ti kiyeka to ve. Yo vandaka mpasi ve na kubakisa bakyeleka yina yandi vandaka kulonga ata yo vandaka ya mudindu mpenza. Kansi, mambu yai mpamba ve kusalaka nde Yezu kuvanda Longi ya nene.
Kikalulu ya Kuluta Mfunu Kele Zola
3. Bonso longi, inki mutindu Yezu kuswaswanaka ti bamfumu ya mabundu ya ntangu na yandi?
3 Ntembe kele ve nde na kati ya balongi ya bansiku ti bafarize kuvandaka ti bantu ya mayele yina kuvandaka ti nzayilu mpi mayele ya kulonga nzayilu yina. Inki kusalaka nde mutindu ya kulonga ya Yezu kuvanda mpenza ya kuswaswana ti ya bo? Bamfumu ya mabundu ya ntangu yina kuvandaka ve ti zola sambu na bantu yina kuvandaka ve ti kiyeka. Na kisika ya kuzola bo, bo vandaka kuvweza bo mpi kumona bo bonso “bantu yina ya Nzambi me singaka.” (Yoa. 7:49) Kansi, Yezu vandaka kuwila bo mawa sambu bo vandaka “me lemba, kikesa ve, bonso mameme me konda ngungudi ya kutala bo.” (Mat. 9:36) Yandi vandaka mawete, kuditula na kisika ya bantu yankaka, mpi ntima-mbote. Dyaka, bamfumu ya mabundu kuvandaka ve na zola ya kyeleka sambu na Nzambi. (Yoa. 5:42) Kansi, Yezu vandaka kuzola Tata na yandi mpi vandaka kusepela na kusala luzolo na yandi. Bamfumu ya mabundu vandaka kusoba mambu ya Nzambi ketubaka sambu na mambote na bo mosi, kansi Yezu kuzolaka “nsangu ya Nzambi,” yandi longaka yo, kutendulaka yo, kukotilaka yo, mpi kuzingaka na kuwakana ti minsiku na yo. (Luka 11:28) Ya kyeleka, zola kumonanaka na kimuntu ya mvimba ya Kristu, yo twadisaka mambu yina yandi vandaka kulonga, mutindu yandi sadilaka bantu mambu, mpi mutindu yandi longaka bo.
4, 5. (a) Sambu na nki yo kele mfunu na kulonga ti zola? (b) Ntangu beto kelonga, sambu na nki nzayilu ti mayele kele mpi mfunu?
4 Ebuna inki beto lenda tuba sambu na beto? Sambu beto kele balongoki ya Kristu, beto kele ti mpusa ya kulanda mbandu na yandi na kisalu na beto ya kusamuna mpi na luzingu na beto. (1 Pie. 2:21) Yo yina, lukanu na beto kele kaka ve ya kupesa nzayilu ya Biblia kansi mpi ya kumonisa bikalulu ya Yehowa, mingimingi zola na yandi. Ata beto kele ti nzayilu mingi to fyoti, mayele ya kulongila mingi to fyoti, zola ya beto kemonisaka tasadisa beto na kusimba bantima ya bantu yina beto kelongaka. Sambu na kusala mbote mpenza kisalu na beto ya kukumisa bantu balongoki, beto fwete landa mbandu ya Yezu na kulongaka ti zola.
5 Ya kyeleka, sambu na kuvanda balongi ya mbote, beto kele ti mfunu ya nzayilu ya disolo na beto mpi ya mayele sambu na kulonga nzayilu yango. Yezu kusadisaka balongoki na yandi na kuvanda ti bikalulu yina yonso zole, mpi Yehowa, na nzila ya organizasio na yandi, kesadisa beto na kusala mutindu mosi bubu yai. (Tanga Yezaya 54:13; Luka 12:42.) Ata mpidina, lukanu na beto fwete vanda ya kulonga ti mabanza na beto kaka ve kansi mpi ti bantima na beto. Ntangu nzayilu, mayele mpi zola kesalaka kumosi, yo lenda buta mbuma ya kuluta mbote. Ebuna, na nki mitindu beto lenda monisa zola ntangu beto kelonga? Inki mutindu Yezu ti balongoki na yandi kusalaka mutindu yina? Bika beto tadila yo.
Beto Fwete Zola Yehowa
6. Inki mutindu beto ketubilaka muntu yina beto kezolaka?
6 Beto kezolaka kutubila bima yina beto kezolaka. Ntangu beto ketubilaka kima yina beto kezolaka na ntima na beto, beto kekumaka kyese-kyese mpi bikalulu na beto yonso kemonisaka kikesa mpi zola na beto. Dyambu yai kele mpenza kyeleka ntangu beto ketubilaka muntu yina beto kezolaka. Mbala mingi, beto kevandaka ti mpusa ya ngolo ya kuzabisa bankaka mambu yina beto mezaba sambu na muntu yina. Beto kekumisaka mpi kenwaninaka yandi. Beto kesalaka yo sambu beto kezolaka nde bantu yankaka kusepela ti muntu yina mpi ti bikalulu na yandi mutindu beto kesalaka yo.
7. Zola ya Yezu sambu na Nzambi kupusaka yandi na kusala inki?
7 Na ntwala nde beto yedisa zola sambu na Yehowa na ntima ya bantu yankaka, beto fwete zaba mpi kuzola yandi beto mosi. Nkutu, lusambu ya kyeleka mesimbama na zola sambu na Nzambi. (Mat. 22:36-38) Yezu kupesaka mbandu ya kukuka. Yandi zolaka Yehowa na ntima, na luzolo, na mabanza, mpi na ngolo na yandi yonso. Sambu yandi lutisaka mbala yankaka bamiliare ya bamvula na zulu kumosi ti Tata na yandi ya zulu, Yezu kuzabaka yandi mbote. Yo butaka inki? Yezu kutubaka nde: “Mono ke zolaka Tata.” (Yoa. 14:31) Zola yina kumonanaka na mambu yonso yina Yezu kutubaka mpi kusalaka. Yo pusaka yandi na kusala ntangu yonso mambu yina kepesaka Nzambi kyese. (Yoa. 8:29) Yo pusaka yandi na kumonisa luvunu ya bantwadisi ya mabundu yina vandaka kutuba nde bo kemonisaka Nzambi. Yo pusaka yandi mpi na kutuba sambu na Yehowa mpi na kusadisa bankaka na kuzaba mpi kuzola Nzambi.
8. Zola sambu na Nzambi kupusaka balongoki ya Yezu na kusala inki?
8 Bonso Yezu, balongoki na yandi ya mvu-nkama ya ntete kuzolaka Yehowa, mpi zola yai kupusaka bo na kusamuna nsangu ya mbote ti kikesa. Bo fulusaka Yeruzalemi ti malongi na bo, ata nkutu bantwadisi ya mabundu ya ngolo kunyokulaka bo. Balongoki lendaka ve kuyambula kutuba sambu na mambu yina ya bo monaka ti ya bo waka. (Bis. 4:20; 5:28) Bo zabaka nde Yehowa kuvandaka ti bo mpi zolaka kusakumuna bo; mpi yandi sakumunaka bo mpenza! Nkutu, bamvula 30 kulungaka ve na nima ya lufwa ya Yezu, ntumwa Polo kusonikaka nde bo longaka nsangu ya mbote na “bigangwa yonso yina kele na nsi ya zulu.”—Kol. 1:23, NW.
9. Inki mutindu beto lenda kumisa ngolo zola na beto sambu na Nzambi?
9 Kana beto kezola kuvanda balongi ya mbote mpenza, beto mpi fwete zikisa nde beto kelanda na kukumisa ngolo zola na beto sambu na Nzambi. Inki mutindu beto lenda sala yo? Na kusolulaka ti Nzambi mbala na mbala na nzila ya kisambu. Beto kekumisaka mpi ngolo zola na beto sambu na Nzambi na ntangu beto kelongukaka Ndinga na yandi, ketangaka mikanda yina ketendulaka Biblia, mpi kekwendaka na balukutakanu ya Bukristu. Kana nzayilu na beto sambu na Nzambi kuyela, ntima na beto tafuluka na zola sambu na yandi. Ebuna, ntangu beto kemonisa zola na beto sambu na Nzambi na bisalu ti na bangogo, bantu yankaka tamona yo mpi yo lenda benda bo na Yehowa.—Tanga Nkunga 104:33, 34.
Beto Fwete Zola Mambu ya Beto Kelonga
10. Inki kele kidimbu ya kesadisaka na kuzaba longi ya mbote?
10 Kidimbu ya kesadisaka bantu na kuzaba longi ya mbote kele zola na yandi sambu na mambu yina yandi kelongaka. Yandi fwete kwikila nde mambu ya yandi kelonga kele ya kyeleka, nde yo kele mfunu, mpi nde yo kele na valere mingi. Kana longi kekudibanza sambu na mambu yina yandi kelonga, kikesa na yandi tamonana pwelele, mpi yo tavanda ti bupusi ya ngolo na bantu yina yandi kelonga. Na ndambu yankaka, kana longi kesepela mpenza ve ti mambu ya yandi kelonga, keti yandi lenda vingila nde balongoki na yandi kubaka na valere mambu yina bo kewidikila? Kumona ve mpamba mbandu yina nge kepesa bonso longi ya Ndinga ya Nzambi. Yezu kutubaka nde: “Konso mwana-kalasi yina me longuka mbote-mbote imene, yandi ta vanda bonso longi na yandi.”—Luka 6:40.
11. Sambu na nki Yezu kuzolaka mambu yina yandi vandaka kulonga?
11 Yezu kuzolaka mambu yina yandi vandaka kulonga. Yandi zabaka nde yandi vandaka ti kima mosi ya mfunu ya kuzabisa: Kyeleka na yina metala Tata na yandi ya zulu, “mambu yina ya Nzambi” ketubaka mpi ‘mambu ya ke pesaka moyo ya mvula na mvula.’ (Yoa. 3:34; 6:68) Bonso nsemo mosi ya ngolo, bakyeleka yina Yezu kulongaka kumonisaka pwelele mambu yina kuvandaka ya mbi mpi yina kuvandaka ya mbote. Yo nataka kivuvu mpi kikesa na bantu ya kudikulumusa yina bantwadisi ya mabundu ya luvunu vandaka kukusa mpi bayina Dyabulu vandaka kunyokula. (Bis. 10:38) Zola yina Yezu kuvandaka na yo sambu na kyeleka kemonana na malongi na yandi kaka ve, kansi mpi na mambu yonso yina yandi salaka.
12. Inki mutindu ntumwa Polo vandaka kudiwa sambu na nsangu ya mbote?
12 Bonso Yezu, balongoki na yandi kuzolaka mpi kubakaka kyeleka ya metala Yehowa mpi Kristu na valere mingi na mpila nde bambeni kukukaka ve kulembisa bo na kuzabisa yo na bantu yankaka. Polo kusonikilaka bampangi na yandi Bakristu yina kuvandaka na Roma nde: “Mono ke zola kwisa kuzabisa Nsangu ya Mbote . . . Mono ke monaka nsoni ve na kuzabisa nsangu ya mbote yina. Sambu na nsangu ya mbote Nzambi ke gulusaka bantu yina yonso ke tulaka ntima na Yesu Kristo.” (Roma 1:15, 16) Kusamuna kyeleka kuvandaka lukumu sambu na Polo. Yandi sonikaka nde: “Nzambi me pesaka mono makabu yai ya kuzabisa nsangu ya mbote na bantu yina kele Bayuda ve sambu na kimvwama ya kukonda nsuka ya Kristo.” (Ef. 3:8) Yo kele mpasi ve na kuyindula kikesa ya Polo ntangu yandi vandaka kulonga bankaka mambu ya metala Yehowa mpi balukanu na Yandi.
13. Sambu na nki bikuma beto fwete zola nsangu ya mbote?
13 Nsangu ya mbote yina kele na Ndinga ya Nzambi kesadisaka beto na kuzaba Ngangi mpi na kukuma ti bangwisana ya zola ti yandi. Nsangu yina ya mbote kepesaka bamvutu ya mbote na bangyufula ya mfunu ya luzingu mpi yo kele ti ngolo ya kunata bansoba na luzingu na beto, na kupesa beto kivuvu, mpi ngolo na ntangu ya mpasi. Dyaka, yo kesongaka nzila ya kenataka na luzingu ya mbote yina tasuka ve. Kele ve ti nzayilu yankaka ya meluta nsangu ya mbote ti mfunu. Yo kele dikabu ya ntalu mingi mpenza ya mepesamaka na beto mpi yo kenatilaka beto kyese mingi kibeni. Mpi yo kenatilaka beto dyaka kyese mingi ntangu beto kekabulaka dikabu yango ti bankaka.—Bis. 20:35.
14. Inki mutindu beto lenda kumisa ngolo zola na beto sambu na mambu ya beto kelonga?
14 Inki nge lenda sala sambu na kukumisa dyaka ngolo zola na nge sambu na nsangu ya mbote? Ntangu nge ketanga Ndinga ya Nzambi, pema bantangu yankaka sambu na kuyindulula mambu yina nge ketanga. Mu mbandu, yindula nde nge ketambula nzila mosi ti Yezu ntangu yandi vandaka kusala kisalu na yandi ya kusamuna na ntoto to kesala nzyetelo kumosi ti ntumwa Polo. Yindula nde nge kele na nsi-ntoto ya mpa, mpi mona na mabanza mutindu luzingu kele ya kuswaswana. Yindulula balusakumunu yina nge mebakaka sambu na bulemfu na nge na nsangu ya mbote. Kana nge bika nde zola na nge sambu na nsangu ya mbote kuvanda kaka ngolo, bantu yina nge kelonga tamona zola yina. Yo yina, beto fwete yindula mbotembote mambu ya beto melongukaka mpi kutula dikebi na mambu ya beto kelongaka.—Tanga 1 Timoteo 4:15, 16.
Beto Fwete Zola Bantu
15. Sambu na nki longi fwete zola balongoki na yandi?
15 Longi ya mbote kesalaka na mpila nde balongoki na yandi kudiyangisa ve sambu na kuvanda ti mpusa ya ngolo ya kudikotisa na mambu ya bo kelonguka mpi na kupesa bangindu na bo na kyese yonso. Longi ya zola kepesaka nzayilu sambu yandi kekudibanzaka na masonga yonso sambu na balongoki na yandi. Yandi kewakanisaka malongi na yandi na bampusa na bo mpi na kiteso na bo ya kubakisa mambu. Yandi ketadilaka mayele mpi luzingu ya balongoki na yandi. Kana balongi kele ti zola ya mutindu yai, balongoki tabakisa yo, ebuna kulonga mpi kulonguka tavanda kitoko.
16. Na nki mitindu Yezu kumonisaka zola sambu na bantu?
16 Yezu kumonisaka zola ya mutindu yina. Yandi monisaka zola ya kuluta nene ntangu yandi pesaka luzingu na yandi ya kimuntu ya kukuka na mpila nde bankaka kuguluka. (Yoa. 15:13) Na nsungi ya kisalu na yandi, Yezu kudibanzaka kukonda kulemba sambu na bampusa ya bantu ya kinsuni mpi mingimingi sambu na bampusa na bo ya kimpeve. Na kisika ya kuvingila nde bantu kukwisa na yandi, yandi salaka bankama ya bakilometre na makulu sambu na kuzabisa bo nsangu ya mbote. (Mat. 4:23-25; Luka 8:1) Yandi vandaka ntima-nda mpi vandaka kubakisa bantu mbote. Ntangu yo vandaka mfunu nde yandi sungika balongoki na yandi, yandi salaka yo ti zola. (Mar. 9:33-37) Yandi syamisaka bo na kumonisa nde yandi vandaka kutudila bo ntima nde bo zolaka kukuma bansamuni ya mbote ya nsangu ya mbote. Ata muntu mosi ve memonanaka longi ya zola bonso Yezu. Zola yina yandi monisilaka balongoki na yandi kupusaka bo mpi na kuzola yandi mpi na kuzitisa bansiku na yandi.—Tanga Yoane 14:15.
17. Inki mutindu balongoki ya Yezu kumonisaka zola sambu na bantu yankaka?
17 Bonso Yezu, balongoki na yandi kumonisaka zola ya ngolo sambu na bantu yina bo vandaka kulonga. Bo sadilaka bankaka mpi bo nungaka na kuzabisa nsangu ya mbote ata yo lombaka kukanga ntima na minyokudi mpi kutula luzingu na bo na kigonsa. Bo vandaka kuzola mpenza bantu yina bo vandaka kusadisa na kimpeve! Bangogo yai ya ntumwa Polo kusonikaka kesimba mpenza ntima: “Beto tondaka kusonga beno kiyeka na beto ya kintumwa ya Kristo, kansi ntangu beto vandaka kuna na beno, beto vandaka kusala na ntima mosi ya pima, bonso mama yina ke kebaka bana na yandi. Beto zolaka beno mingi, yo yina beto kabilaka beno nsangu ya mbote ya Nzambi kaka ve, kansi beto vandaka me yilama mpi na kukabila beno moyo na beto mosi, sambu kuzola yina ya beto zolaka beno yo vandaka kuzola mosi ya nene.”—1 Tes. 2:7, 8.
18, 19. (a) Sambu na nki beto kevandaka ti luzolo ya kusala bibansa sambu na kulungisa kisalu ya kusamuna? (b) Pesa mbandu ya kemonisa nde bantu yankaka kemonaka zola yina beto kemonisaka?
18 Mutindu mosi, na ntangu na beto, Bambangi ya Yehowa kesamuna na ntoto ya mvimba sambu na kusosa bantu yina kele na mpusa ya kuzaba Nzambi mpi ya kusadila yandi. Nkutu, na bamvula 17 ya mekatuka kuluta, beto lutisaka bangunga kuluta miliare mosi konso mvula na kisalu ya kusamuna mpi ya kukumisa bantu balongoki, mpi beto kelanda na kusala kisalu yango. Beto kesalaka buna na luzolo yonso, ata kisalu ya kusamuna kelombaka nde beto tambika ntangu, ngolo, mpi bima na beto ya kinsuni. Bonso Yezu, beto kebakisaka nde Tata na beto ya zola yina kele na zulu kezolaka nde bantu kubaka nzayilu yina kenataka na luzingu ya mvula na mvula. (Yoa. 17:3; 1 Tim. 2:3, 4) Zola kepusaka beto na kusadisa bantu ya ntima ya masonga na kuzaba mpi kuzola Yehowa bonso beto.
19 Bantu yankaka kemonaka zola yina beto kemonisaka. Mu mbandu, mpangi-nkento mosi ya mupasudi-nzila na États-Unis kesonikaka mikanda sambu na kupesa kikesa na bantu yina kefwilaka bantu yina bo kezolaka. Bakala mosi kuvutudilaka yandi mvutu nde: “Ntetentete mu yitukaka na kumona nde muntu mosi kusala kikesa ya mutindu yai sambu na kusonikila muntu yina yandi mezaba ve sambu na kusadisa yandi na kukanga-ntima na ntangu ya mpasi. Mu lenda sukisa kaka nde nge kezolaka bantu yankaka mpi Nzambi yina ketwadisaka bantu na nzila ya luzingu.”
20. Sambu na nki yo kele mfunu na kulonga ti zola?
20 Bantu ketubaka nde ntangu zola mpi mayele kesalaka kumosi, yo kesalaka kisalu ya kitoko mpenza. Na ntangu beto kelongaka, beto kesosaka kusadisa balongoki na beto na kukuma ti mabanza yina kezaba Yehowa mpi ntima yina kezola yandi. Ee, sambu na kuvanda mpenza balongi ya mbote, beto kele ti mfunu ya zola yina kele ti bitini tatu: zola sambu na Nzambi, zola sambu na kyeleka, mpi zola sambu na bantu. Na ntangu beto keyedisa zola ya mutindu yina mpi kemonisa yo na kisalu na beto ya kusamuna, beto kebaka kaka ve kyese ya kekatukaka na kupesa kansi mpi ya kuzaba nde beto kelanda mbandu ya Yezu mpi kesepidisa Yehowa.
Inki Mvutu Nge Tapesa?
• Ntangu beto kelonga bankaka nsangu ya mbote, sambu na nki yo kele mfunu na kuvanda ti . . .
zola sambu na Nzambi?
zola sambu na mambu ya beto kelonga?
zola sambu na bantu yina beto kelonga?
[Bangyufula ya disolo ya kulonguka]
[Kifwanisu ya kele na lutiti 17]
Inki kusalaka nde mutindu ya kulonga ya Yezu kuswaswana ti ya balongi ya bansiku ti bafarize?
[Kifwanisu ya kele na lutiti 20]
Sambu na kulonga mbote, yo kelombaka kuvanda ti nzayilu, mayele mpi, kuluta yonso, zola