Baka Balusakumunu na Nzila ya Ntotila Yina Mpeve ya Nzambi Ketwadisaka!

“Ntotila yango ta fulukaka na Mpeve ya Mfumu Nzambi.”​—YEZ. 11:2.

1. Inki bantu yankaka metubaka sambu na kumonisa kudibanza na bo sambu na mambu ya nsi-ntoto?

NA MVU 2006, Stephen Hawking, muntu ya kelongukaka bambwetete, baplanete ti bima yankaka ya zulu, kuyulaka nde: “Inki mutindu bantu lenda zinga bamvula 100 yankaka, na nsi-ntoto mosi yina mambu ya politiki, ya luzingu ya bantu mpi ya mupepe mebeba mpenza?” Disolo mosi ya kubasikaka na zulunalu mosi (New Statesman) kutubaka nde: “Beto memanisaka ve kinsukami to metulaka ve ngemba na nsi-ntoto. Kansi, yo kemonana nde beto mekotisaka kinsukami mpi mekatulaka ngemba. Yo ketendula ve nde beto memekaka ve kusala ata kima mosi. Beto memekaka mambu yonso: banda na luyalu ya kominizme tii na kapitalizme; banda na Société des Nations tii na kubuyisa binwaninu ya nikleyere. Beto menwanaka ‘bitumba mingi sambu na kusukisa bitumba’ na kwikilaka nde beto mezaba mutindu ya kusukisa bitumba.”

2. Inki mutindu ntama mingi ve Yehowa tamonisa nde yandi kele ti nswa ya kuvanda Mfumu na nsi-ntoto ya mvimba?

² Mambu ya mutindu yai keyitukisaka ve bansadi ya Yehowa. Biblia kezabisa beto nde Nzambi kugangaka ve bantu sambu bo kuditwadisa. (Yer. 10:23) Yehowa mpamba muntu kele ti nswa ya kuvanda Mfumu na beto. Yo yina, yandi kele ti nswa ya kutudila beto minsiku, ya kumonisa nki lukanu beto fwete vanda na yo na luzingu, mpi ya kutwadisa beto na kulungisa lukanu yango. Dyaka, kubika fyoti yandi tasadila kiyeka na yandi sambu na kusukisa bikesa ya menungaka ve yina bantu mesalaka sambu na kuditudila baluyalu. Kaka na ntangu yina, yandi tafwa bantu yonso yina sambu bo mebuyaka nswa na yandi ya kuyala, bo mesalaka nde bantu kubikala na kimpika ya masumu, ya kukonda kukuka, mpi ya “nzambi ya ntangu yai,” Satana Dyabulu.​—2 Kor. 4:4.

3. Inki mambu Yezaya kutubaka na yina metala Mesia?

³ Na nsi-ntoto ya mpa yina takuma Paladisu, bantu tamona luyalu ya zola ya Yehowa na nzila ya Kimfumu ya Mesia. (Dan. 7:13, 14) Na yina metala Ntotila na yo, Yezaya kubikulaka nde: “Kimfumu ya dikanda ya Davidi kele bonso nti ya bo me zenga; mutindu lutangu ke basikaka na kitini ya nti, mutindu yo yina mpi ntotila ya mpa ta kwisa kubasika na kati ya bana ya Davidi mwana ya Yese. Ntotila yango ta fulukaka na mpeve ya Mfumu Nzambi: Mpeve ya Nzambi ta pesaka yandi mayele ti ngangu, yandi ta pesaka yandi mpila ya kuzaba kuyala bantu na yandi. Ntotila yango ta zabaka luzolo ya Mfumu Nzambi, yandi ta zitisaka yandi.” (Yez. 11:1, 2) Na nki mitindu ya sikisiki mpeve santu ya Nzambi mepesaka ‘lutangu ya kitini ya nti ya Yese’​—Yezu Kristu—​kiyeka ya kuyala bantu? Luyalu na yandi tanata nki balusakumunu? Mpi nki beto fwete sala sambu na kubaka balusakumunu yango?

Nzambi Mepesaka Yezu Makuki ya Kuyala

4-6. Inki nzayilu ya mfunu Yezu kele na yo yina tasadisa yandi na kusala bonso Ntotila, Nganga-Nzambi ya Nene, mpi Zuzi mosi ya mayele mpi ya mawa mpenza?

⁴ Yehowa kezolaka nde bantu na yandi kukuma bantu ya kukuka na nsi ya lutwadisu ya Ntotila, Nganga-Nzambi ya Nene, mpi Zuzi mosi ya mayele mpi ya mawa mpenza. Yo yina, Nzambi meponaka Yezu Kristu, yina yandi sadisaka na nzila ya mpeve santu sambu yandi fwana na kulungisa mikumba yina ya kuluta mfunu. Beto tadila mwa bikuma yina tasala nde Yezu kulungisa na mutindu ya kukuka mikumba yina Nzambi mepesaka yandi.

⁵Yezu mezaba Nzambi mbote-mbote mpenza kuluta bantu yonso. Mwana mosi kaka ya kubutuka mezabaka Tata banda ntama kibeni kuluta bantu yonso yankaka, ziku na nsungi ya bamiliare mingi ya bamvula. Na nsungi yina, Yezu kubakaka  nzayilu ya mudindu ya Yehowa, yo yina Biblia lendaka kutuba nde yandi “me fwanana na [Nzambi] mpenza.” (Kol. 1:15) Yezu yandi mosi kutubaka nde: “Muntu yina me mona mono yandi me mona mpi Tata.”​—Yoa. 14:9.

⁶Katula Yehowa, Yezu mezaba mbote mpenza bima yonso ya lugangu, tanga mpi bantu. Kolosai 1:16, 17 ketuba nde: “Bima yonso yina kele na zulu ti yina kele awa na nsi-ntoto, bima yina ke monikaka ti yina ke monikaka ve, . . . Nzambi salaka yina yonso na lusadisu ya Kristo. . . . Ntangu Nzambi vandaka me sala ntete ve bima yonso, Kristo vandaka; bima yonso me vukanaka mpi sambu na yandi Kristo.” Yindula fyoti mambu yai! Yezu, yina kele “kapita ya kisalu” ya Nzambi, kusadisaka na lugangu ya bima yonso yankaka. Yo yina, yandi kebakisaka bima yonso ya luyalanganu ya mvimba, banda na bima ya fyoti-fyoti tii na butomfu ya kuyituka ya muntu. Ee, Kristu kele mpenza mayele ya memonisamaka bonso muntu.​—Bing. 8:12, 22, 30, 31.

7, 8. Inki mutindu mpeve ya Nzambi kusadisaka Yezu na kisalu na yandi ya kusamuna?

⁷Nzambi kupakulaka Yezu ti mpeve santu na yandi. Yezu kutubaka nde: “Mpeve ya Mfumu Nzambi kele na mono. Yandi solaka mono sambu na kuzabisa nsangu ya mbote na bansukami, yandi tindaka mono na kuzabisa bantu yina ya bo kangaka na bitumba nde bo ta bikisa bo, mpi na kuzabisa bantu ya kufwa-meso nde bo ta mona diaka. Yandi tindaka mono mpi na bantu yina ya bo ke monisaka mpasi, sambu na kukatula bo na mpasi yina, mpi sambu na kuzabisa bantu nde na mvula yai Mfumu Nzambi ta tala bantu na yandi na disu ya mbote!” (Luka 4:18, 19) Yo kele pwelele nde ntangu Yezu kubakaka mbotika, mpeve santu kuyibusaka yandi mambu yina yandi longukaka na nsungi ya luzingu na yandi na ntwala ya kuzinga bonso muntu, tanga mpi mambu yina Nzambi kuzolaka nde yandi sala na nsungi ya kisalu na yandi ya kusamuna na ntoto bonso Mesia.​—Tanga Yezaya 42:1; Luka 3:21, 22; Yoane 12:50.

⁸ Sambu mpeve santu kupesaka yandi ngolo mpi sambu yandi vandaka ti nitu mpi mabanza ya kukuka, Yezu kuvandaka kaka ve muntu ya kuluta nene ya ntangu yonso, kansi mpi Longi ya kuluta nene. Ya kyeleka, bawi na yandi “vandaka kuyituka ngolo mutindu yandi vandaka kulonga.” (Mat. 7:28) Ya ntete, Yezu kuvandaka ti makuki ya kukatula mambu yina kele na kisina ya bampasi ya bantu​—masumu, kukonda kukuka, mpi kukonda nzayilu ya Nzambi. Dyaka, yandi lendaka kumona mambu yina bantu kuvandaka na yo na ntima mpi kusadila bo mambu na kutadila mambu yango.​—Mat. 9:4; Yoa. 1:47.

9. Na ntangu nge keyindulula mambu yina Yezu kukutakana ti yo na ntoto, nki mutindu yo kekumisaka ngolo ntima ya nge ketudilaka yandi bonso Mfumu?

⁹Yezu kuzingaka bonso muntu. Mambu yina Yezu kukutanaka ti yo bonso muntu mpi kinduku ya ngolo ya yandi salaka ti bantu ya kukonda kukuka kusadisaka yandi mingi na kumonisa nde yandi kele ti makuki ya kuvanda Ntotila. Ntumwa Polo kusonikaka nde: “Yo vandaka mfunu nde Yesu fweti kuma kiteso mosi na bampangi na yandi na mambu yonso, sambu na kukuma mfumu na bo ya banganga-Nzambi na meso ya Nzambi, mfumu yina ke wilaka bantu ya masumu mawa, yina ya bo lenda tula ntima sambu Nzambi kulolula bo. Yesu yandi mosi monaka mpasi, Nzambi mpi mekaka yandi; yo yina yandi lenda sadisa mpi bantu yina ya Nzambi ke mekaka.” (Baeb. 2:17, 18) Sambu Yezu ‘kumekamaka,’ yandi lenda kuditula na kisika ya bantu yina kekutana ti bampasi. Mawa ya Yezu kumonanaka pwelele na nsungi ya kisalu na yandi ya kusamuna na ntoto. Bambefo, bantu ya kuvandaka ti bifu, bantu ya bo vandaka kunyokula, ata nkutu bana,  kupusanaka penepene na yandi kukonda mpasi. (Mar. 5:22-24, 38-42; 10:14-16) Bantu ya kudikulumusa mpi bayina kuvandaka ti mpusa ya kulonguka mambu ya Nzambi kupusanaka mpi penepene na yandi. Kansi, bantu ya lulendo mpi bayina vandaka ‘kuzola Nzambi’ ve, kubuyaka, kumengaka, mpi kutelaminaka yandi.​—Yoa. 5:40-42; 11:47-53.

10. Na nki mutindu ya nene Yezu kumonisaka zola na yandi sambu na beto?

¹⁰Yezu kupesaka luzingu na yandi sambu na mambote na beto. Ziku nzikisa ya kuluta nene ya kemonisa nde Yezu mefwana mpenza na kuvanda Mfumu kuvandaka luzolo na yandi ya kufwa sambu na beto. (Tanga Nkunga 40:7-11.) Yandi tubaka nde: “Kuzola ya kuluta nene ya muntu lenda vanda na yo na ntima yo yai: kana yandi pesa moyo na yandi sambu na banduku na yandi.” (Yoa. 15:13) Ya kyeleka, na kuswaswana ti bamfumu ya kukonda kukuka, bayina kezingaka mbala mingi luzingu ya byese sambu na mbongo ya bo kebakaka na bantu ya bo keyalaka, Yezu kupesaka luzingu na yandi sambu na bantu.​—Mat. 20:28.

Nzambi Mepesaka Yezu Kiyeka ya Kupesa Bantu Mambote ya Nkudulu

11. Sambu na nki beto lenda tula ntima ya mvimba na Yezu bonso Ngulusi na beto?

¹¹ Yo mefwana mpenza nde Yezu, Nganga-Nzambi ya Nene, kuvanda muntu yina kebaka kisika ya ntete sambu na kupesa beto mambote ya kimenga na yandi ya nkudulu! Nkutu, na nsungi ya kisalu na yandi ya kusamuna na ntoto, Yezu kumonisaka beto na ntwala mambu yina yandi tasala na Luyalu na yandi ya Bamvula Funda, mambote yina beto lenda baka kana beto kele ya kwikama. Yandi belulaka bambefo ti bantu ya kuvandaka ti bifu, kufutumunaka bafwa, kudisaka bibuka ya bantu, mpi nkutu kuyalaka bima ya luyalanganu. (Mat. 8:26; 14:14-21; Luka 7:14, 15) Dyaka, yandi salaka ve mambu yai sambu na kubenda dikebi na kiyeka ti ngolo na yandi, kansi sambu na kumonisa mawa mpi zola na yandi. Yezu kuzabisaka muntu mosi ya vandaka ti maladi ya lepre yina kubondilaka yandi na kubelula yandi nde: “Mono me zola.” (Mar. 1:40, 41) Yezu tamonisa mawa ya mutindu mosi na Luyalu na yandi ya Bamvula Funda, kansi na ntangu yina yandi tasala yo na ntoto ya mvimba.

12. Inki mutindu Yezaya 11:9 talungana?

¹² Kristu ti bantu yina tayala ti yandi talanda na kusala kisalu ya kulonga bantu na kimpeve yina Yezu kuyantikaka bamvula kiteso ya 2 000 meluta. Ebuna, bangogo yai ya kele na Yezaya 11:9 talungana: “Ntoto ta fulukaka na mambu yai: kuzaba Mfumu Nzambi, mutindu nzadi-mungwa ke fulukaka na masa.” Ntembe kele ve nde kisalu yai ya kulonga bantu mambu ya Nzambi tatadila mpi mutindu ya kuyidika ntoto ti bigangwa na yo mingi, mutindu Nzambi kupesaka Adami mukumba ya kusala yo na luyantiku. Na nsuka ya bamvula 1 000, lukanu ya Nzambi ya kisina yina kele na Kuyantika 1:28 tavanda melungana, mpi bantu tavanda mebaka mambote yonso ya kimenga ya nkudulu.

Nzambi Mepesaka Yezu Kiyeka ya Kusambisa

13. Inki mutindu Yezu kumonisaka zola na yandi sambu na lunungu?

¹³ Kristu kele “muntu ya Nzambi solaka sambu na kusambisa bantu ya moyo ti bantu ya kufwa.” (Bis. 10:42) Yo yina, yo kepesa mpenza kikesa na kuzaba nde Yezu kele ti nitu ya lenda fwa ve, mpi nde yandi melwataka lunungu ti kwikama ngolo bonso mukaba na luketo na yandi! (Yez. 11:5) Yandi vandaka kumenga bwimi, luvunu, ti mambu yankaka ya mbi, mpi yandi nganinaka bantu yina vandaka kudibanza ve sambu na bampasi ya bankaka. (Mat. 23:1-8, 25-28; Mar. 3:5) Dyaka, Yezu kumonisaka nde kimuntu ya nganda kekusaka yandi ve, “sambu yandi mosi zabaka mbote-mbote mambu yina kele na kati ya ntima ya bantu.”​—Yoa. 2:25.

14. Na nki mutindu Yezu kemonisaka zola na yandi sambu na lunungu bubu yai, mpi nki bangyufula beto fwete kudiyula?

¹⁴ Yezu kelanda na kumonisa zola na yandi sambu na lunungu ntangu yandi kekengila kampanye ya kusamuna mpi ya kulonga, yina kele kampanye ya kuluta nene na disolo ya luzingu ya bantu. Ata muntu mosi ve, ata guvernema mosi ve, mpi ata mpeve mosi ve ya mbi lenda sukisa kisalu yai ya kesalama sambu na kupesa Nzambi kyese mingi. Yo yina, beto lenda tula ntima ya mvimba nde ntangu Armagedoni tamana, lunungu ya Nzambi tavanda menunga. (Tanga Yezaya 11:4; Matayo 16:27.) Kudiyula nde: ‘Keti mu kemonisaka nkadilu ya Yezu na bantu ya mu kekutanaka  ti bo na kisalu ya kusamuna? Keti mu kepesaka Yehowa mambu na mono ya kuluta mbote ata kana mavimpi to luzingu lenda tula bandilu na mambu yina mu lenda sala?’

15. Kukonda kuvila nki mambu lenda sadisa beto na kupesa Nzambi mambu na beto ya kuluta mbote?

¹⁵ Beto tasadila Nzambi na ntima ya mvimba kana beto kevila ve nde kisalu ya kusamuna kele kisalu na yandi. Yandi pesaka ntuma nde beto sala yo; yandi ketwadisaka yo na nzila ya Mwana na yandi; mpi yandi kepesaka bayina kesalaka yo ngolo na nzila ya mpeve santu. Keti nge kebakaka na mbalu dikabu ya nge kele na yo ya kusala kumosi ti Nzambi mpi ti Mwana na yandi ya yandi ketwadisaka na nzila ya mpeve? Kana Yehowa ve, nani dyaka lendaka kupusa bantu kuluta bamilio nsambwadi, mingi na kati na bo kele bantu yina bo ketadilaka bonso “bantu ya mfunu mingi ve mpi nde bo me longukaka ve,” na kuzabisa bantu nsangu ya Kimfumu na bansi 236?​—Bis. 4:13.

Baka Lusakumunu na Nzila ya Kristu!

16. Kuyantika 22:18 kemonisa inki na yina metala balusakumunu ya Nzambi?

¹⁶ Yehowa kusongaka Abrahami nde: “Bantu yonso ya nsi-ntoto ta lombaka mono na kusakumuna bo mutindu mono me sakumunaka bana na nge. Mono ta sala mambu yai yonso sambu nge lemfukilaka mono.” (Kuy. 22:18) Verse yai kemonisa nde bantu yina kemonaka nde yo kele lukumu na kusadila Nzambi ti Mwana na yandi lenda tula ntima mpi kuvingila balusakumunu yina Nkuna ya Mesia tanata. Mpi bubu yai, bo kevandaka ti balusakumunu yina na mabanza na ntangu bo kesalaka kisalu ya Nzambi.

17, 18. Inki balusilu ya Yehowa beto ketanga na Kulonga 28:2, mpi mambu yango ketendula inki sambu na beto?

¹⁷ Kilumbu mosi, Nzambi kutubaka na nkuna ya kinsuni ya Abrahami, dikanda ya Izraele, nde: “Beno lemfuka na Mfumu Nzambi, Nzambi na beno, ebuna beno ta monaka mambote yai yonso [yina kele na Nsiku ya kuwakana].” (Kul. 28:2) Beto lenda tuba mutindu mosi sambu na bansadi ya Nzambi bubu yai. Kana nge kele ti mpusa ya kubaka balusakumunu ya Yehowa, landa na ‘kulemfukila’ yandi. Ebuna, nge “ta monaka” balusakumunu na yandi. Kansi, dyambu yai ketendula inki?

¹⁸ Ntembe kele ve nde kulemfuka ketadila mpi kutula dikebi na mambu yina Ndinga ya Nzambi ketubaka mpi na madya ya kimpeve yina yandi kepesaka beto. (Mat. 24:45) Yo ketendula kulemfukila Nzambi ti Mwana na yandi. Yezu kutubaka nde: ‘Bantu yina kebingaka mono nde: “Mfumu, Mfumu”, bo yonso ve takota na Kimfumu ya Nzambi, kansi bantu yina kesalaka luzolo ya Tata na mono yina kele na zulu, bo kaka bantu takota na Kimfumu ya Nzambi.’ (Mat. 7:21) Mpi kulemfukila Nzambi ketendula kulemfuka na luzolo yonso na ngidika yina yandi metulaka, disongidila dibundu ya Bukristu ti bankuluntu yina yandi meponaka, ‘makabu ya bantu.’​—Ef. 4:8.

19. Inki beto lenda sala sambu na kubaka lusakumunu?

¹⁹ Na kati ya ‘makabu yai ya bantu’ beto ketanga bamambre ya Nto-Kimvuka, bayina kesalaka bonso mimonisi ya dibundu ya mvimba ya Bukristu. (Bis. 15:2, 6) Ya kyeleka, nkadilu na beto na ntwala ya bampangi ya kimpeve ya Kristu kele dyambu mosi ya mfunu yina tamonisa mutindu Yezu tasambisa beto na nsungi ya mpasi ya nene ya kekwisa. (Mat. 25:34-40) Yo yina, mutindu mosi ya beto lenda baka lusakumunu kele kupesa maboko na kwikama yonso na bapakulami ya Nzambi.

20. (a) Inki kele mukumba ya mfunu ya ‘makabu ya bantu’? (b) Inki mutindu beto lenda monisa nde beto kemonisaka ntonda na bampangi yai?

²⁰ Na kati ya ‘makabu ya bantu’ beto ketanga mpi bamambre ya Bakomite ya Filiale, bankengi-ntambudi, mpi bankuluntu ya mabundu​—bo yonso keponamaka na mpeve santu. (Bis. 20:28) Mukumba ya ntetentete ya bampangi yai kele ya kutunga bantu ya Nzambi na kimpeve tii kuna “beto ta zaba kuvanda na kimvuka mosi sambu na lukwikilu na beto, sambu beto zaba Mwana-Nzambi; beto ta kuma bambuta, kimbuta na beto ta fwanana mpenza na kimbuta ya Kristo.” (Ef. 4:13) Ya kyeleka, bonso beto yonso, bo kele bantu ya kukonda kukuka. Ata mpidina, beto kebakaka balusakumunu ntangu beto kemonisaka  ntonda sambu na kingungudi na bo ya zola.​—Baeb. 13:7, 17.

21. Sambu na nki beto fwete lemfuka na Mwana ya Nzambi kukonda kusukinina?

²¹ Ntama mingi ve, Kristu tafwa ngidika ya mbi ya Satana. Ntangu yo tasalama, luzingu na beto tavanda na maboko ya Yezu sambu Nzambi mepesaka yandi kiyeka ya kutwadisa “kibuka ya nene” (NW) na “banto ya masa ya moyo.” (Kus. 7:9, 16, 17) Yo yina, bika beto sala ngolo mpenza ntangu yai sambu na kulemfuka na luzolo mpi na ntonda yonso na Ntotila yina mpeve ya Yehowa ketwadisaka.

Inki Malongi Nge Mebaka na . . .

• Yezaya 11:1-5?

• Marko 1:40, 41?

• Bisalu 10:42?

• Kuyantika 22:18?

[Bangyufula ya Disolo ya Kulonguka]

[Kifwanisu ya kele na lutiti 25]

Mawa ya Yezu kumonanaka pwelele ntangu yandi futumunaka mwana-nkento ya Yairusi