1-3. Yezu salaka nki sambu kisalu ya kusamuna kusalama na bisika mingi, mpi nki bangiufula beto fwete kudiyula?

 YEZU samunaka bamvula zole na Galilea ya mvimba. (Tanga Matayo 9:35-38.) Yandi kwendaka na bambanza mpi na babwala mingi; yandi longaka na basinagoga mpi samunaka nsangu ya mbote ya Kimfumu. Bisika yonso yina yandi vandaka kusamuna, bantu vandaka kukwisa mingi. Yezu tubaka nde, “bambuma ya kukatula kele mingi” mpi yo lombaka nde bansadi kuvanda mingi.

² Yezu salaka nki sambu kisalu ya kusamuna kusalama na bisika mingi? Yandi tindaka bantumwa na yandi 12 “na kusamuna Kimfumu ya Nzambi.” (Luka 9:1, 2) Ziku, bantumwa vandaka kudiyula nki mutindu bo ta sala kisalu yai. Na ntwala ya kukabula bo, Yezu longaka bo na zola yonso, malongi yina yandi bakaka na tata na yandi ya zulu.

³ Sesepi yai beto lenda kudiyula nde: Inki malongi Yezu bakaka na tata na yandi? Inki malongi Yezu pesaka bantumwa na yandi? Keti Ntotila yina kele Mesia ke longaka balongoki na yandi ya bubu yai mutindu ya kusala kisalu na bo? Kana ee, inki mutindu?

4. Tata ya Yezu longaka yandi na wapi, mpi nki ntangu?

⁴ Yezu monisaka pwelele nde Tata na yandi longaka yandi. Kilumbu mosi, yandi tubaka nde: “Kaka mutindu Tata longaka mono, mono ke tuba mambu yai.” (Yoa. 8:28) Bo longaka Yezu na wapi mpi nki ntangu? Yo ke pwelele nde Nzambi yantikaka kulonga Yezu mutindu ya kusala kisalu ya Mwana ya ntete, kaka ntangu fioti na nima ya kuganga yandi. (Bakol. 1:15) Yezu vandaka ti Tata na yandi na zulu, mpi yandi lutisaka bamvula mingi sambu na kuwidikila mpi kutala “Longi ya Nene.” (Yez. 30:20, NW) Yo yina Yezu longukaka mambu mingi kibeni; yandi longukaka bikalulu, bisalu mpi balukanu ya Tata na yandi.

5. Inki malongi Tata pesaka Mwana na yandi sambu na kuzaba kisalu yina yandi fwete sala na ntoto?

⁵ Na ntangu ya me fwana, Yehowa longaka mwana na yandi mutindu ya kusala kisalu yina yandi fwete sala na ntoto. Beto tadila mbikudulu mosi ya ke tubila bangwisana ya Longi ya Nene ti Mwana na yandi ya ntete. (Tanga Yezaya 50:4, 5.) Mbikudulu yai  ke tuba nde Yehowa vandaka kutedimisa mwana na yandi “konso suka.” Bangogo yai ya kifwani ke monisa dibanza ya longi yina ke tedimisaka mwana na yandi ya nzo-nkanda na suka-suka sambu na kulonga yandi. Mukanda mosi ya ke tendulaka Biblia ke tuba nde: “Yehowa . . . kotisaka yandi na nzo-nkanda mpi longaka yandi mambu yina yandi fwete longa mpi mutindu yandi fwete sala yo.” Na nzo-nkanda yina ya zulu, Yehowa longaka mwana na yandi ‘mambu yina yandi fwete tuba mpi yina yandi fwete tubila.’ (Yoa. 12:49) Tata songaka mpi mwana na yandi mutindu ya kulonga. a Ntangu Yezu vandaka na ntoto, yandi sadilaka mbote malongi yina yandi bakaka na kisalu na yandi ya kusamuna; yandi longaka mpi balongoki na yandi mutindu ya kusala kisalu na bo ya kusamuna.

6, 7. (a) Inki malongi Yezu pesaka bantumwa na yandi, mpi yo sadisaka bo na kusala inki? (b) Yezu ke sadisaka balongoki na yandi na kubaka malongi ya nki mutindu bubu yai?

⁶ Mutindu beto tubilaka yo na luyantiku, nki malongi Yezu pesaka bantumwa na yandi? Na kutadila Matayo kapu 10, yandi pesaka bo bantuma ya siki-siki sambu na kisalu ya kusamuna; mu mbandu: kisika bo fwete longa (baverse 5, 6), nsangu yina bo fwete longa (verse 7), mfunu ya kutula ntima na Yehowa (baverse 9, 10), mutindu ya kusolula ti bantu (baverse 11-13), mambu yina bo fwete sala kana bantu me yamba bo ve (baverse 14, 15), mpi mambu yina bo fwete sala kana bo me kutana ti mbangika (baverse 16-23). b Malongi ya pwelele yina Yezu pesaka bantumwa na yandi sadisaka bo na kutwadisa kisalu ya kusamuna nsangu ya mbote na mvu-nkama ya ntete ya ntangu na beto.

⁷ Ebuna bubu yai? Yezu, Ntotila ya Kimfumu ya Nzambi, me pesaka balongoki na yandi kisalu ya kuluta mfunu: kusamuna “nsangu yai ya mbote ya Kimfumu na ntoto ya mvimba sambu na kuta kimbangi na makanda yonso.” (Mat. 24:14) Keti yandi me longaka beto mutindu ya kusala kisalu yai ya kuluta mfunu? Ee. Banda na zulu, Ntotila me salaka yonso sambu na kulonga balongoki na yandi mutindu ya kulonga na nganda ya dibundu, mpi mutindu ya kulungisa mikumba ya nene na dibundu.

8, 9. (a) Inki kele lukanu ya ntete ya Nzo-Nkanda ya Kisalu ya Teokrasi? (b) Inki mutindu nzo-nkanda yai me sadisaka nge na kusala mbote kisalu na nge ya kusamuna?

⁸ Banda ntama, organizasio ya Yehowa ke sadilaka balukutakanu ya nene, mpi balukutakanu ya dibundu, mu mbandu Lukutakanu ya Kisalu, sambu na kulonga bansadi ya Nzambi mutindu ya kusamuna. Kansi, yantika 1940, bampangi ya Nto-Kimvuka yantikaka kubaka bangidika sambu na kulonga bansamuni na nsadisa ya banzo-nkanda mingi.

⁹ Nzo-Nkanda ya Kisalu ya Teokrasi. Mutindu beto monaka yo na kapu ya me luta, nzo-nkanda yai yantikaka na 1943. Keti lukanu na yo kele kaka ya kulonga bana ya nzo-nkanda mutindu ya kusala badiskure ya mbote na balukutakanu ya dibundu? Ve. Lukanu na yo ya ntete ke vandaka ya kulonga bansadi ya Nzambi mutindu ya kusadila mayele na bo ya kutuba sambu na kukumisa Yehowa na kisalu ya kusamuna. (Nk. 150:6) Bampangi yonso  ya babakala ti ya bankento, yina me sonikisaka bazina na nzo-nkanda yai, ke kumaka bansamuni ya mbote ya Kimfumu.

10, 11. Nzo-Nkanda ya Gileadi ke longaka banani bubu yai, mpi inki kele lukanu ya malongi na yo?

¹⁰ Gileadi, Nzo-Nkanda ya Biblia ya la Société Watch Tower. Nzo-Nkanda yai yantikaka na Kintete, Februari 1, 1943. Na luyantiku, lukanu na yo vandaka ya kulonga bapasudi-nzila mpi bansadi ya nkaka ya ntangu yonso mutindu ya kusala kisalu ya kimisionere na nsi-ntoto ya mvimba. Kansi, yantika na Oktobri 2011, nzo-nkanda yai me kumaka kulonga kaka bampangi yina ke salaka dezia kisalu ya nene ya ntangu yonso, disongidila bapasudi-nzila ya nene, bankengi-ntambudi ti bankento na bo, bampangi ya dibuta ya Betele mpi bamisionere yina me kota ntete ve na nzo-nkanda yai.

¹¹ Inki kele lukanu ya malongi ya Nzo-Nkanda ya Gileadi? Longi mosi ya ntama ya nzo-nkanda yai tubaka nde: “Yo ke sadisaka bana ya nzo-nkanda na kulonguka mingi Ndinga ya Nzambi sambu na kukumisa lukwikilu na bo ngolo; yo ke sadisaka bo mpi na kutomisa bikalulu ya kimpeve yina kele mfunu sambu na kununga bampasi yina bo ta kutana ti yo. Diaka, lukanu ya ntete ya malongi yina kele ya kupesa balongoki mpusa ya ngolo ya kusala kisalu ya kusamuna.”—Baef. 4:11.

12, 13. Inki mambote Nzo-Nkanda ya Gileadi me nataka na kisalu ya kusamuna na ntoto ya mvimba? Pesa mbandu.

¹² Inki mambote Nzo-Nkanda ya Gileadi me nataka na kisalu ya kusamuna na ntoto ya mvimba? Yantika 1943, bampangi kuluta 8 500 me longukaka na nzo-nkanda yai, c mpi bamisionere yina me longukaka na Nzo-Nkanda ya Gileadi ke salaka na bansi kuluta 170 na ntoto ya mvimba. Bamisionere ke sadilaka mbote malongi yina bo bakaka; bo ke pesaka mbandu ya kikesa na kisalu ya kusamuna mpi bo ke longaka bampangi ya nkaka na kusala mutindu mosi. Mbala mingi, bamisionere me twadisaka kisalu na bisika yina bansamuni vandaka fioti to na bisika yina bansamuni vandaka ve.

¹³ Beto tadila mambu yina salamaka na Japon; na nsungi ya Mvita ya Zole ya Ntoto ya Mvimba, bampangi vandaka kusamuna diaka ve na mutindu ya me fwana. Na Augusti 1949, bansamuni vandaka fioti, na nsi ya kumi. Kansi, na nsuka ya mvula yai, bamisionere 13 ya Nzo-Nkanda ya Gileadi vandaka kusamuna mingi na Japon. Bamisionere mingi ya nkaka kwisaka. Na luyantiku, bamisionere vandaka kusamuna kaka na bambanza ya nene. Na nima, bo kwendaka na bambanza ya nkaka. Bamisionere vandaka kusiamisa na kikesa yonso balongoki na bo ti bampangi ya nkaka na kukuma bapasudi-nzila. Kikesa yina bamisionere salaka butaka mbuma ya mbote. Bubu yai, Japon kele ti bansamuni ya Kimfumu kuluta 216 000, mpi kiteso ya 40% kele bapasudi-nzila! d

14. Banzo-nkanda ya Bukristu ke monisaka pwelele nde Ntotila ke salaka nki? (Tala mpi lupangu “ Banzo-Nkanda Yina Ke Longaka Bansamuni ya Kimfumu,” lutiti 188.)

¹⁴ Banzo-nkanda ya nkaka ya teokrasi. Nzo-Nkanda ya Kisalu ya Kimupasudi-Nzila, Nzo-Nkanda ya Biblia ya Bakristu Yina Me Kwelaka, mpi Nzo-Nkanda ya Biblia ya Bampangi-Babakala Yina Me Kwelaka Ve me sadisaka bampangi yina kotaka kuna na  kuyedisa kimpeve mpi kutwadisa kisalu ya kusamuna na kikesa yonso. e Banzo-nkanda yai yonso ya Bukristu ke monisa pwelele nde Ntotila na beto ke pesaka balongoki na yandi mambu yonso yina bo kele na yo mfunu sambu na kusala kisalu na bo.—2 Tim. 4:5.

15. Inki mutindu bampangi yina kele ti mikumba lenda landa mbandu ya Yezu?

¹⁵ Yibuka mbikudulu ya Yezaya yina ke monisa mutindu Nzambi longaka Yezu. Na “nzo-nkanda” yina ya zulu, Mwana longukaka mutindu ya “kupesa kikesa na muntu yina ke na yo ve.” (Yez. 50:4) Yezu sadilaka malongi yina ntangu yandi kwisaka na ntoto; yandi pesaka kikesa na bantu yina vandaka ‘kumona mpasi mpi kunata kilo ya mingi.’ (Mat. 11:28-30) Bonso Yezu, bampangi-babakala yina kele ti mikumba fwete pesa bampangi na bo ya babakala mpi ya bankento kikesa. Yo yina, bo me basisaka banzo-nkanda mingi sambu na kusadisa bampangi-babakala ya me fwana na kusadisa bampangi na bo mbote kibeni.

16, 17. Inki kele lukanu ya Nzo-Nkanda ya Kisalu ya Kimfumu? (Tala mpi noti na nsi ya lutiti.)

¹⁶ Nzo-Nkanda ya Kisalu ya Kimfumu. Nzo-nkanda ya ntete yantikaka na Marsi 9, 1959, na ndambu ya Sudi ya mbanza  Lansing, na New York. Bo vandaka kulonga bankengi-ntambudi mpi bansadi ya mabundu na nsungi ya ngonda mosi. Na luyantiku, bo vandaka kulonga na Kingelesi, mpi na nima, bo yantikaka kubalula malongi na bandinga ya nkaka; malembe-malembe bo kumaka kulonga bampangi-babakala na ntoto ya mvimba. f

¹⁷ Sambu na lukanu ya Nzo-Nkanda ya Kisalu ya Kimfumu, Annuaire des Témoins de Jéhovah 1962 tubaka nde: “Na nsi-ntoto yai ya kele ti mambu mingi, muntu yina kele nkengi na dibundu ya Bambangi ya Yehowa fwete yidikaka mbote mambu ya luzingu na yandi sambu na kutudila bampangi yonso ya dibundu dikebi ya me fwana, mpi kuvanda lusakumunu sambu na bo. Kansi yandi fwete yambulaka ve dibuta na yandi mosi kaka sambu na kusadisa dibundu; yandi fwete vanda na bukati-kati. Yo kele dibaku ya mbote kibeni, ya bo me pesaka bampangi yina kele ti mikumba na mabundu ya nsi-ntoto ya mvimba, ya kukota na Nzo-Nkanda ya Kisalu ya Kimfumu mpi kubaka malongi yina ta sadisa bo na kusala mambu yina Biblia ke lombaka bo na kusala!”—1 Tim. 3:1-7; Tito 1:5-9.

18. Inki mutindu bansadi yonso ya Nzambi ke bakaka mambote ya Nzo-Nkanda ya Kisalu ya Kimfumu?

 ¹⁸ Bansadi yonso ya Nzambi me bakaka mambote ya Nzo-Nkanda ya Kisalu ya Kimfumu. Inki mutindu? Ntangu bankuluntu mpi bansadi ya kisalu ke sadilaka mambu yina bo longukaka na nzo-nkanda, bonso Yezu, bo ke pesaka bampangi na bo kikesa. Keti nge ke sepelaka ve kana nkuluntu to nsadi ya kisalu me tubila nge na mawete yonso, me widikila nge na dikebi yonso, to me pesa nge kikesa? (1 Bate. 5:11) Bampangi-babakala yai ya me fwana kele kibeni lusakumunu sambu na mabundu na bo!

19. Inki banzo-nkanda ya nkaka Komite Sambu na Kulonga ke talaka, mpi sambu na nki bo me salaka banzo-nkanda yina?

¹⁹ Banzo-nkanda ya nkaka ya Bukristu. Komite Sambu na Kulonga ya Nto-Kimvuka ke talaka banzo-nkanda ya nkaka yina ke longaka bampangi-babakala yina kele ti mikumba na dibundu ya Yehowa. Bo me salaka banzo-nkanda yina sambu na kusadisa bampangi-babakala yina kele ti mikumba, mu mbandu, bankuluntu, bankengi-ntambudi, mpi bampangi ya Komite ya Filiale, sambu na kulungisa mikumba na bo mbote-mbote. Malongi yai ya me simbama na Biblia ke pesaka bo kikesa ya kutanina kimpeve na bo mpi kusadila minsiku ya Masonuku na bangwisana na bo ti mameme ya ntalu, yina Yehowa me pesaka bo na kutala.—1 Pie. 5:1-3.

20. Sambu na nki Yezu lendaka kutuba nde, beto yonso “ta longama na Yehowa,” mpi nki kele lukanu na nge?

²⁰ Ya kieleka, Ntotila yina kele Mesia me salaka yonso sambu bo longa balongoki na yandi mbote kibeni. Malongi yonso ke katukaka na zulu: Yehowa longaka Mwana na yandi, mpi Mwana na yandi ke longaka balongoki na yandi. Yo yina, Yezu lendaka kutuba nde, “bo yonso ta longama na Yehowa.” (Yoa. 6:45; Yez. 54:13) Yo yina, beto sala yonso sambu na kubaka mambote ya malongi yina Ntotila na beto ke pesaka beto, yo vanda na Nzo-Nkanda ya Kisalu ya Teokrasi, na balukutakanu ya nkaka ya dibundu, to na banzo-nkanda ya nkaka yina beto me tubila na kapu yai. Beto vila mpi ve nde, lukanu ya ntete ya malongi yai yonso kele ya kusadisa beto na kuvanda ngolo na kimpeve sambu na kusala mbote kisalu na beto ya kusamuna.