Nĩ Kĩĩ Gĩtũmaga Aira a Jehova Maririkane Gĩkuũ kĩa Jesu na Njĩra Ngũrani na Ndini Iria Ingĩ?
Tũrũmagĩrĩra biũ ũrĩa Bibilia yugĩte hĩndĩ ĩrĩa tũgũkũngũĩra Irio cia Hwaĩ-inĩ cia Mwathani, na no cio ciĩtagwo “Irio cia Mwathani,” Pasaka ya Mũico, kana Kĩririkano gĩa gĩkuũ kĩa Jesu. (1 Akorintho 11:20; The Bible in Gikũyũ) Ngũrani na ũguo, mawĩtĩkio na mĩtugo ĩmwe ya ndini ingĩ igũrũ rĩgiĩ gĩkũngũĩro kĩu ndĩkoragwo ĩringaine na ũrutani wa Bibilia.
Muoroto
Muoroto wa Irio cia Hwaĩ-inĩ cia Mwathani nĩ kũririkana Jesu na njĩra ya kuonania ngatho citũ nĩ ũndũ wa igongona rĩrĩa aarutire nĩ ũndũ witũ. (Mathayo 20:28; 1 Akorintho 11:24) Kĩririkano kĩu ti thakaramendi kana mũtugo wa ndini ũrĩa wĩkagwo atĩ nĩguo ũrehere andũ maũndũ mega ta gũtugwo kana kuoherũo mehia. a Bibilia ĩrutanaga atĩ no tuoheirũo mehia kũgerera wĩtĩkio harĩ Jesu tu, no ti kũgerera mũtugo mũna wa kĩndini.—Aroma 3:25; 1 Johana 2:1, 2.
Twagĩrĩirũo gwĩka ũguo maita maigana?
Jesu eerire arutwo ake makũngũyagĩre Irio cia Hwaĩ-inĩ cia Mwathani, no ndoigire magĩrĩirũo gwĩka ũguo maita maigana. (Luka 22:19) Andũ amwe monaga ta kwagĩrĩire gũkũngũĩrũo o mweri, angĩ o kiumia, o mũthenya, maita maigana ũna o mũthenya, kana rĩrĩa mũndũ angĩona ta kwagĩrĩire. O na kũrĩ ũguo, harĩ maũndũ twagĩrĩirũo gũthuthuria.
Jesu aambĩrĩirie gĩkũngũĩro kĩa Irio cia Hwaĩ-inĩ cia Mwathani mũthenya wa Pasaka ya Kĩyahudi, na agĩcoka agĩkua mũthenya o ro ũcio. (Mathayo 26:1, 2) Ũcio ti ũndũ werehire o ũguo. Maandĩko maringithanagia igongona rĩa Jesu na rĩa kagondu karĩa kaarutagwo mũthenya wa Pasaka. (1 Akorintho 5:7, 8) Pasaka yakũngũyagĩrũo riita rĩmwe o mwaka. (Thama 12:1-6; Maũndũ ma Alawii 23:5) O ũndũ ũmwe na ũcio, Kĩririkano gĩa gĩkuũ kĩa Jesu gĩekagwo riita rĩmwe o mwaka nĩ Akristiano a tene, b na Aira a Jehova marũmagĩrĩra mũtaratara o ũcio ũrĩa wonanĩtio nĩ Bibilia.
Tarĩki na Thaa
Mũtaratara ũrĩa Jesu aarũmĩrĩire nĩ ũtũteithagia kũmenya tarĩki na thaa cia Kĩririkano. Aambĩrĩirie gĩkũngũĩro kĩu thutha wa riũa gũthũa mũthenya wa Nisani 14, mwaka wa 33 Thutha wa Kristo (T.K.), kũringana na karenda ya mahinda ma Bibilia. (Mathayo 26:18-20, 26) Twĩkaga Kĩririkano gĩa gĩkuũ kĩa Jesu mũthenya ũcio o mwaka tũkĩrũmĩrĩra kĩonereria kĩa Akristiano a tene. c
O na gũtuĩka mũthenya wa Nisani 14, 33 T.K. warĩ mũthenya wa Njumaa, tarĩki icio no iringane na mũthenya ũngĩ o mwaka. Tũmenyaga tarĩki cia mũthenya ũcio o mwaka tũkĩhũthĩra mũtaratara o ta ũrĩa wahũthagĩrũo matukũ-inĩ ma Jesu, handũ ha kũrũmĩrĩra ũrĩa ũhũthagĩrũo karenda-inĩ ya kĩĩrĩu ya Kĩyahudi. d
Mũgate na ndibei
Hĩndĩ ya Irio cia Hwaĩ-inĩ cia Mwathani, Jesu aahũthĩrire mũgate ũtarĩ mwĩkĩre ndawa ya kũimbia na ndibei ndune iria maatigĩtie thutha wa gũkũngũĩra Pasaka. (Mathayo 26:26-28) Tũkĩrũmĩrĩra kĩonereria gĩake, tũhũthagĩra mũgate ũtarĩ mwĩkĩre ndawa ya kũimbia na ũtarĩ muongerere indo ingĩ, na ndibei ndune, no ti maĩ ma thabibũ kana ndibei yongereirũo indo ingĩ.
Ndini imwe nĩ ihũthagĩra mũgate wĩna ndawa ya kũimbia, no ndawa ya kũimbia thĩinĩ wa Bibilia ĩrũgamagĩrĩra mehia na gũthũka. (Luka 12:1; 1 Akorintho 5:6-8; Agalatia 5:7-9) Kwoguo no mũgate ũtekĩrĩtwo ndawa ya kũimbia kana indo ingĩ ũngĩrũgamĩrĩra mwĩrĩ wa Jesu ũrĩa ũtaarĩ na mehia. (1 Petero 2:22) Ũndũ ũngĩ ũtanyitĩtwo mbaru nĩ Bibilia nĩ kũhũthĩra maĩ ma thabibũ matarĩ magagatu handũ ha ndibei. Ndini imwe ciĩkaga ũguo tondũ wa kuona ta Akristiano matagĩrĩirũo kũhũthĩra njohi.—1 Timotheo 5:23.
Mũgate na ndibei ihũthagĩrũo na njĩra ya ngerekano
Mũgate ũtarĩ mwĩkĩre ndawa ya kũimbia na ndibei ndune iria ihũthagĩrũo Kĩririkano-inĩ ikoragwo irĩ cia kũrũgamĩrĩra mwĩrĩ na thakame ya Kristo. Iticenjagia kana igatukana na njĩra ya kĩama igatuĩka mwĩrĩ na thakame ya Jesu ta ũrĩa andũ amwe meciragia. Reke tuone Maandĩko mangĩgũteithia gũtaũkĩrũo nĩ ũndũ ũcio.
Korũo Jesu eeraga arutwo ake manyue thakame yake, angĩakorirũo akĩmeera moine watho wa Ngai wĩgiĩ kwaga kũhũthĩra thakame. (Kĩambĩrĩria 9:4; Atũmwo 15:28, 29) Jesu ndangĩekire ũguo tondũ gũtirĩ hĩndĩ angĩerire andũ moine watho wa Ngai wĩgiĩ kuona thakame ĩrĩ theru.—Johana 8:28, 29.
Atũmwo matingĩakorirũo makĩnyua thakame ya Jesu tondũ aarĩ o muoyo na thakame yake ndĩaitĩtwo.—Mathayo 26:28.
Jesu aarutire igongona rĩake “riita rĩmwe rĩa kũigana.” (Ahibirania 9:25, 26) O na kũrĩ ũguo, korũo mũgate na ndibei ciatuĩkire mwĩrĩ na thakame yake hĩndĩ ya Irio cia Hwaĩ-inĩ cia Mwathani, arĩa marĩaga na makanyua mangĩkoragwo magĩcokera igongona rĩake.
Jesu aaugire: “Ĩkagai ũũ nĩguo mũndirikanage,” no ti “nĩ ũndũ wa igongona rĩakwa.”—1 Akorintho 11:24.
Andũ arĩa metĩkĩtie atĩ mũgate na ndibei ituĩkaga mwĩrĩ na thakame ya Jesu, maigaga mũthingi wa ũrutani ũcio harĩ ũrĩa Bibilia imwe itaũrĩte mĩhari ĩmwe ya Bibilia. Kwa ngerekano, Bibilia imwe cionanagia Jesu akiuga ũũ ũhoro-inĩ wĩgiĩ ndibei: “Ĩno nĩyo thakame yakwa.” (Mathayo 26:28) O na kũrĩ ũguo, ciugo icio no itaũrũo ũũ: “Ĩno ĩrũgamĩrĩire thakame yakwa” kana “Ĩno ĩronania thakame yakwa.” e Jesu aacihũthĩrire irĩ ngerekano, o ta ũrĩa aahũthagĩra ngerekano maita maingĩ akĩrutana.—Mathayo 13:34, 35.
Nĩa marĩaga mũgate na makanyua ndibei?
Rĩrĩa Aira a Jehova marakũngũĩra Irio cia Hwaĩ-inĩ cia Mwathani, no andũ anini tu marĩaga mũgate na makanyua ndibei. Nĩkĩ hihi?
Thakame ya Jesu ĩrĩa yaitirũo nĩ yaambĩrĩirie “kĩrĩkanĩro kĩerũ” kĩrĩa gĩacokire ithenya rĩa kĩrĩkanĩro kĩrĩa Jehova Ngai aarĩkanĩire na rũrĩrĩ rwa Isiraeli. (Ahibirania 8:10-13) Arĩa marĩ thĩinĩ wa kĩrĩkanĩro kĩu kĩerũ nĩo marĩaga mũgate na makanyua ndibei. Ti Akristiano othe marĩ thĩinĩ wa kĩrĩkanĩro kĩu, no nĩ “arĩa metĩtwo” nĩ Ngai na njĩra ya mwanya. (Ahibirania 9:15; Luka 22:20) Acio nĩo magaathana hamwe na Kristo kũrĩa igũrũ, na Bibilia yugaga atĩ arĩa maheetwo mweke ũcio nĩ andũ 144,000.—Luka 22:28-30; Kũguũrĩrio 5:9, 10; 14:1, 3.
Ngũrani na “karũũru kanini” ka arĩa magaathana hamwe na Kristo, aingĩ aitũ tũkoragwo na kĩĩrĩgĩrĩro gĩa gũkorũo tũrĩ a “kĩrĩndĩ kĩnene” kĩrĩa gĩkaaheo muoyo wa tene na tene gũkũ thĩ. (Luka 12:32; Kũguũrĩrio 7:9, 10) O na gũtuĩka ithuĩ arĩa tũrĩ na kĩĩrĩgĩrĩro gĩa gũgaatũũra gũkũ thĩ tũtirĩaga mũgate kana tũkanyua ndibei, nĩ tũnyitanagĩra hamwe nĩguo tuonanie ngatho citũ nĩ ũndũ wa igongona rĩrĩa Jesu aarutire nĩ ũndũ witũ.—1 Johana 2:2.
a Ibuku rĩa McClintock and Strong’s Cyclopedia, Volume IX, karatathi ka 212, riugaga ũũ: “Kiugo thakaramendi gĩtikoragwo thĩinĩ wa Kĩrĩkanĩro Kĩerũ; na kiugo gĩa Kĩngiriki μυστήριον [my·steʹri·on] gũtirĩ handũ kĩhũthĩragwo hĩndĩ ya kũbatithio kana ya irio cia Mwathani, kana gĩkũngũĩro-inĩ kĩngĩ o gĩothe.”
b Rora The New Schaff-Herzog Encyclopedia of Religious Knowledge, Volume IV, karatathi ka 43-44, na McClintock and Strong’s Cyclopedia, Volume VIII, karatathi ka 836.
c Rora The New Cambridge History of the Bible, Volume 1, karatathi ka 841.
d Karenda ya kĩĩrĩu ya Kĩyahudi yonanagia mweri wa Nisani wambagĩrĩria rĩrĩa mweri wonwo rĩa mbere nĩ athuthuria a sayansi, no mũtaratara ũcio tiguo wahũthagĩrũo mahinda-inĩ ma Jesu. Ngũrani na ũguo, mweri wa Nisani wambagĩrĩria rĩrĩa mweri woneka rĩa mbere Jerusalemu, na no gũkorũo kũrĩ mũthenya ũmwe kana makĩria thutha wa rĩrĩa athuthuria a sayansi mawona. Ngũrani ĩyo nĩyo ĩtũmaga rĩmwe na rĩmwe mũthenya ũrĩa Aira a Jehova makũngũyagĩra Kĩririkano ũkorũo ũrĩ ngũrani na rĩrĩa Ayahudi a kĩĩrĩu mekaga Pasaka.
e Rora A New Translation of the Bible, ya James Moffatt; The New Testament—A Translation in the Language of the People, ya Charles B. Williams; na The Original New Testament, ya Hugh J. Schonfield.