No mũhaka Jesu akorũo nĩ mũnogu thutha wa kũhoya ũtukũ mũgima na gũcoka gũthuura arutwo 12 matuĩke atũmwo. Rĩu nĩ mathaa ma mũthenya, na arĩ o na hinya na wendi wa gũteithia andũ. Areka ũguo arĩ handũ kĩrĩma-inĩ o kũu Galili, kwahoteka hakuhĩ na Kaperinaumu kũrĩa aikaraga mũno hĩndĩ ya ũtungata wake.

Kĩrĩndĩ gĩũkĩte kũrĩ we kiumĩte matũũra ma kũraya. Amwe moimĩte mwena wa mũhuro, Jerusalemu na matũũra ma Judea. Angĩ nao moimĩte taũni cia Turo na Sidoni iria irĩ gĩcũa-inĩ mwena wa rũgongo. Mokĩte kũrĩ Jesu nĩkĩ? Mokĩte “kũmũthikĩrĩria na kũhonio mĩrimũ.” Na ũguo nĩguo Jesu areka, ‘akamahonia othe.’ Ta wĩcirie ũndũ ũcio! Arĩa othe arwaru nĩ marahonio. Ningĩ Jesu no aratungata andũ arĩa ‘mathĩnagio nĩ ndaimono,’ arĩa manyamaragio nĩ araika oru a Shaitani.​—Luka 6:​17-19.

Jesu agacoka agetha handũ haaraganu kũu kĩrĩma-inĩ na kĩrĩndĩ gĩkamũthiũrũrũkĩria. Gatagatĩ ka arutwo ake, no kũhoteke atũmwo arĩa 12 nĩo maikarĩte hakuhĩ nake makĩria. Andũ othe marĩ na wendi mũnene wa gũthikĩrĩria mwarimũ ũyũ ũrahota gwĩka maũndũ ta macio ma hinya. Jesu akahunjia ndũmĩrĩri ĩraguna athikĩrĩria othe. Kuuma hĩndĩ ĩo, andũ angĩ aingĩ nĩ magunĩkĩte nĩ ndũmĩrĩri ĩyo. O na ithuĩ no tũgunĩkaga tondũ ĩkoragwo na maũndũ marikĩru ma kĩĩroho maheanĩtwo na njĩra hũthũ na ĩrataũkĩka wega. Jesu ararutana akĩhũthĩra indo na maũndũ marĩa andũ moĩ. Ũndũ ũcio nĩ ũrateithia andũ arĩa othe maracaria ũtũũro mwega ũringaine na njĩra cia Ngai mataũkĩrũo nĩ ũrĩa Jesu ararutana. Nĩ maũndũ marĩkũ maratũma mahunjio ma Jesu makorũo na ũguni mũnene ũguo?

Mũndũ o wothe nĩ endaga gũkorũo na gĩkeno. Tondũ Jesu nĩ oĩ ũguo, akambĩrĩria na gũtaarĩria arĩa makoragwo na gĩkeno kĩa ma nĩa. Ta wĩcirie ũrĩa ũndũ ũcio ũragucĩrĩria meciria ma athikĩrĩria ake. No harĩ maũndũ mamwe matarataũkĩrũo wega.

Akameera ũũ: “Gũkena-rĩ, nĩ arĩa marũmbũyagia mabataro mao ma kĩĩroho, nĩ gũkorũo Ũthamaki wa igũrũ nĩ wao. Gũkena-rĩ, nĩ arĩa macakayaga, nĩ gũkorũo nĩ makomĩrĩrio. . . . Gũkena-rĩ, nĩ arĩa mahũtagĩra na makanyotera maũndũ ma ũthingu, nĩ gũkorũo nĩ makaahũnio. . . . Gũkena-rĩ, nĩ arĩa manyamarĩtio nĩ ũndũ wa ũthingu, nĩ gũkorũo Ũthamaki wa igũrũ nĩ wao. Gũkena-rĩ, nĩ inyuĩ rĩrĩa andũ mekũmũnyũrũria na kũmũnyarira . . . nĩ ũndũ wa rĩĩtwa rĩakwa. Kenai na mũcanjamũke mũno.”​—Mathayo 5:​3-12.

Jesu arenda kuuga atĩa akiuga “gũkena”? Ndararia ũhoro wa mũndũ gũkorũo acanjamũkĩte, ta rĩrĩa areka ũndũ ũramũkenia. Gĩkeno kĩa ma nĩ makĩria ma ũguo. Nĩ hamwe na gũkorũo mũndũ aiganĩire, kuumana na maũndũ mega ahingĩtie ũtũũro-inĩ.

Jesu aroiga atĩ andũ arĩa marũmbũyagia mabataro mao ma kĩĩroho, makaigua ũru nĩ gũkorũo marĩ ehia, makamenya Ngai na makamũtungatĩra, nĩo makoragwo na gĩkeno kĩa ma. O na gũtuĩka nĩ mamenagwo na makanyarirũo nĩ ũndũ wa gwĩka wendi wa Ngai, nĩ makenaga nĩ ũndũ wa kũmenya nĩ marakenia Ngai na atĩ nĩ akaamahe kĩheo kĩa muoyo wa tene na tene.

No andũ aingĩ meciragia atĩ gũkorũo mũndũ agaacĩrĩte na gũthingata ikeno nĩkuo gũtũmaga  mũndũ akorũo na gĩkeno. Ĩndĩ Jesu akoiga ũndũ ngũrani. Akĩringithania ũndũ ũgũtũma amwe a athikĩrĩria ake mecirie, akameera ũũ: “Kaĩ mũrĩ na haaro-ĩ, inyuĩ itonga, nĩ gũkorũo nĩ mũrĩkĩtie kwamũkĩra igai rĩanyu rĩothe. Kaĩ mũrĩ na haaro-ĩ, inyuĩ mũhũnĩte rĩu, nĩ gũkorũo nĩ mũkaahũta. Kaĩ mũrĩ na haaro-ĩ, inyuĩ mũratheka rĩu, nĩ gũkorũo nĩ mũgaacakaya na mũrĩre. Kaĩ mũrĩ na haaro-ĩ, rĩrĩa andũ mekũmũgaathĩrĩria, nĩ gũkorũo no taguo maithe mao ma tene meekaga anabii a maheeni.”​—Luka 6:​24-26.

Hihi nĩ na njĩra ĩrĩkũ gũkorũo na ũtonga, gũtheka, na kũgaathĩrĩrio kũrehaga haaro? Tondũ rĩrĩa mũndũ arĩ na indo icio na agacienda mũno, no age gwĩkĩrĩra ũhoro wa gũtungatĩra Ngai, na kwoguo age gĩkeno kĩa ma. Jesu ndaroiga atĩ mũndũ gũkorũo arĩ mũthĩni kana ahũtiĩ nĩkuo gũtũmaga akorũo na gĩkeno. No kaingĩ andũ a kĩrathi gĩa thĩ nĩo mamũkagĩra morutani ma Jesu na makagĩa na kĩrathimo gĩa gũkorũo na gĩkeno kĩa ma.

Akĩaria ũhoro wa arutwo ake, Jesu akoiga: “Nĩ inyuĩ cumbĩ wa thĩ.” (Mathayo 5:13) No ndararia ũhoro wa cumbĩ ta ũrĩa wĩkĩragwo irio. Ĩndĩ, cumbĩ nĩ ũtũmaga kĩndũ gĩtigathũke na ihenya. Cumbĩ ta ũcio mũingĩ nĩ ũigagwo hakuhĩ na kĩgongona hekarũ-inĩ ya Ngai wa gũitĩrĩria indo iria irarutwo magongona. Ningĩ nĩ ũrũgamagĩrĩra kwaga kũbutha. (Maũndũ ma Alawii 2:13; Ezekieli 43:​23, 24) Arutwo a Jesu nĩ “cumbĩ wa thĩ” na njĩra ya atĩ ũtungata wao, nĩ ũteithagia andũ metheme kũbutha kĩĩroho na kĩĩmĩtugo. Hatarĩ nganja, ndũmĩrĩri yao no ĩtũme arĩa othe maramĩamũkĩra matũũre muoyo.

Ningĩ Jesu akeera arutwo ake ũũ: “Nĩ inyuĩ ũtheri wa thĩ.” Tawa ndũkunĩkagĩrio na gĩkabu, no ũigagĩrĩrũo handũ igũrũ, nĩguo ũmũrĩkĩre andũ. Kwoguo Jesu akoiga: “Rekei ũtheri wanyu ũtheragĩre andũ, nĩguo monage ciĩko cianyu njega na makagooca Ithe wanyu wa igũrũ.”​—Mathayo 5:14-16.

Atongoria a ndini ya Kĩyahudi marona Jesu arĩ muni Watho wa Ngai, na ica ikuhĩ marabangaga ũrĩa mekũmũũraga. Nĩ ũndũ ũcio Jesu akoiga ũũ: “Mũtigecirie ndokire kũniina Watho kana ũhoro wa Anabii. Ndiokire kũũniina, ĩndĩ ndokire kũũhingia.”​—Mathayo 5:17.

 Jesu nĩ atĩĩte mũno Watho wa Ngai na ekĩraga arĩa angĩ ngoro meke o ũguo. Na nĩkĩo aroiga ũũ: “Mũndũ o wothe ũtarũmagĩrĩra rĩathani o na rĩmwe rĩa macio manyinyi mũno na akaruta andũ angĩ kwaga kũmarũmĩrĩra, ndagĩrĩire Ũthamaki-inĩ wa igũrũ.” Arenda kuuga atĩ mũndũ ta ũcio ndakaingĩra Ũthamaki-inĩ o na hanini. Agacoka akoiga: “No mũndũ o wothe ũmarũmagĩrĩra na akamarutana, nĩ agetagwo mũnene Ũthamaki-inĩ wa igũrũ.”​—Mathayo 5:19.

Jesu aramenereria nginya mĩerekera ĩrĩa ĩtũmaga mũndũ oine Watho wa Ngai. Thutha wa kuuga atĩ Watho ugĩte “Ndũkanoragane,” akongerera ũũ: “Ũrĩa wothe ũkoragana nĩ agaatuĩrũo igooti-inĩ.” (Mathayo 5:​21, 22) Gũthiĩ na mbere kũrakarĩra mũndũ ũrĩa ũngĩ nĩ ũndũ mũru mũno, no gũtũme nginya mũndũ oragane. Nĩ ũndũ ũcio Jesu agataarĩria ũrĩa mũndũ abatiĩ gwĩka nĩguo acokie thayũ akoiga: “Ningĩ, ũngĩkorũo ũgĩtwara kĩheo gĩaku kĩgongona-inĩ na ũrĩ hau ũririkane atĩ harĩ ũndũ mũtaraiguithania na mũrũ wa Ithe wanyu, tiga kĩheo gĩaku hau, wambe ũthiĩ ũkaiguane na mũrũ wa Ithe wanyu, warĩkia ũcoke ũrute kĩheo kĩu gĩaku.”​—Mathayo 5:​23, 24.

Watho ũngĩ wĩgiĩ ũtharia. Jesu akoiga: “Nĩ mũiguĩte atĩ nĩ kwerirũo: ‘Ndũkanatharie.’ No niĩ ngũmwĩra atĩ, mũndũ o wothe wĩroragĩra mũtumia arĩ na merirĩria moru nĩ arĩkĩtie gũtharia nake ngoro-inĩ yake.” (Mathayo 5:​27, 28) Jesu ndararia ũhoro wa rĩciria rĩũru kũhĩtũka meciria-inĩ, ĩndĩ aratĩtĩrithia ũritũ wa rĩrĩa mũndũ athiĩ na mbere ‘kwĩrorera.’ Gũthiĩ na mbere kwĩrorera kaingĩ kwarahũraga merirĩria moru. Mweke ũngĩcoka wĩyumĩrie, mũndũ no aingĩre ũtharia-inĩ. Mũndũ angĩgirĩrĩria atĩa ũndũ ta ũcio ndũgekĩke? Nĩ arabatara kuoya makinya maritũ. Jesu akoiga: “Angĩkorũo riitho rĩaku rĩa ũrĩo nĩ rĩrakũhĩngithia, rĩkũũre ũrĩte. . . . Angĩkorũo guoko gwaku kwa ũrĩo nĩ kũrakũhĩngithia, gũtinie ũgũte.”​—Mathayo 5:​29, 30.

Nĩguo mahonokie muoyo wao, andũ amwe nĩ metĩkagĩra gũtinio guoko kana kũgũrũ gwĩ kũrwaru mũno. Nĩkĩo Jesu aroiga atĩ harĩ bata ‘gũte’ ũndũ kana kĩndũ o gĩothe, o na angĩkorũo nĩ kĩa bata atĩa ta riitho kana guoko, nĩguo mũndũ etheme meciria ma waganu na moimĩrĩro mamo moru. Jesu agataarĩria ũũ: “Nĩ kaba ũũrũo nĩ kĩĩga kĩmwe gĩaku gũkĩra mwĩrĩ waku wothe ũikio Jehanamu” (harĩa gĩko gĩacinagĩrũo nja ya rũthingo rwa Jerusalemu), ũndũ ũrĩa wonanagia kũninwo gwa tene na tene.

Jesu ningĩ akaheana ũtaaro wĩgiĩ kũhiũrania na andũ arĩa matuurithagia na mageka ũru arĩa angĩ. Akoiga: “Ndũkanagiane na mũndũ ũrĩa mũru, no mũndũ o wothe angĩkũgũtha rũthĩa rwa ũrĩo, mũnengere rũu rũngĩ o naruo.” (Mathayo 5:39) Ũguo ti kuuga atĩ mũndũ ndagĩrĩirũo nĩ kwĩgitĩra kana kũgitĩra famĩlĩ yake ĩrĩ ũgwati-inĩ. Jesu aragweta kũgũtha rũhĩ, rũrĩa mũndũ  agũthaga ũrĩa ũngĩ ti nĩgetha amũgere ngero kana amũũrage, ĩndĩ nĩguo amũtuurithie. Arenda kuuga atĩ mũndũ angĩgũcogotha nĩguo mũrũe kana mũkararanie, na njĩra ya gũkũgũtha rũhĩ kana kũhũthĩra ciugo cia gũgũtuuria, ndũkerĩhĩrie.

Ũtaaro ũcio ũringaine na watho wa Ngai wa kwenda mũndũ ũcio ũngĩ. Kwoguo Jesu agataara athikĩrĩria ake ũũ: “Endagai thũ cianyu na mũhoyagĩre arĩa mamũnyariraga.” Akaheana gĩtũmi gĩa gwĩka ũguo akoiga: “Nĩ getha mũtuĩke ariũ a Ithe wanyu wa igũrũ, tondũ atũmaga riũa rĩake rĩarĩre andũ arĩa oru na arĩa ega.”​—Mathayo 5:44, 45.

Jesu akarĩkĩrĩria ũhoro ũcio na kuuga ũũ: “No mũhaka mũkoragwo mũrĩ akinyanĩru, ta ũrĩa Ithe wanyu wa igũrũ arĩ mũkinyanĩru.” (Mathayo 5:48) Hatarĩ nganja, ndarenda kuuga atĩ andũ no makorũo marĩ akinyanĩru. Ĩndĩ tũngĩĩgerekania na Ngai, no tũhote kwandandũra wendo witũ nginya harĩ thũ citũ. Na ciugo ingĩ nĩ ta eendaga kuuga: “Iguanagĩrai tha, o ta ũrĩa Ithe wanyu aiguanagĩra tha.”​—Luka 6:36.

Jesu agathiĩ na mbere na mahunjio make, akeera athikĩrĩria ake ũũ: “Mwĩmenyagĩrĩrei mũtigekage maũndũ ma ũthingu rĩrĩa mũrĩ mbere ya andũ nĩguo muonwo nĩo.” Jesu akĩmenereria wĩrutĩri Ngai wa ũhinga, akongerera ũũ: “Rĩrĩa mũkũheana iheo, tigagai kũhuuha coro ta ũrĩa andũ arĩa hinga mekaga.” (Mathayo 6:​1, 2) Nĩ ũndũ mwega kũheana iheo mũndũ atekwĩyonithania.

Jesu agacoka akoiga ũũ: “Ningĩ rĩrĩa mũkũhoya, mũtigekage ta andũ arĩa hinga, tondũ mendaga kũhoya marũgamĩte thunagogi-inĩ na magomano-inĩ ma njĩra nĩguo monwo nĩ andũ.” Handũ ha ũguo, akoiga: “Rĩrĩa ũkũhoya, thiaga nyũmba yaku thĩinĩ, na thutha wa kũhinga mũrango, ũkahoya Ithe witũ ũrĩa ũrĩ hitho-inĩ.” (Mathayo 6:​5, 6) Jesu ndaronania atĩ kũhoya hingo ciothe mbere ya andũ nĩ ũru, tondũ o nake we mwene anahoya na njĩra ta ĩyo. Aramenereria mahoya marĩa mũndũ ahoyaga nĩguo onwo nĩ andũ na mamũgathĩrĩrie.

Agataara kĩrĩndĩ ũũ: “Rĩrĩa ũkũhoya ndũgacokagĩre maũndũ o marĩa marĩa, ta ũrĩa andũ a ndũrĩrĩ mekaga.” (Mathayo 6:7) Jesu ndaroiga atĩ kũhoya igũrũ rĩgiĩ ũndũ mũna maita maingĩ nĩ ũru. Aronania ti wega hingo ciothe gũcokacokagĩra maũndũ “o marĩa marĩa.” Agacoka akamaruta mahoya ma kĩonereria marĩ na maũndũ mũgwanja. Ma mbere matatũ mekĩrĩire kĩhooto kĩa Ngai gĩa gwathana na mĩoroto yake​​—nĩyo rĩĩtwa rĩake rĩtherio, Ũthamaki wake ũũke, na atĩ wendi wake wĩkwo. Thutha wa maũndũ macio norĩo tu twagĩrĩirũo kũhoya nĩ ũndũ wa maũndũ maitũ megiĩ irio cia o mũthenya na kuoherũo mehia, o hamwe na kũhoya tũtikagerio gũkĩra ũrĩa tũngĩhota gwĩtiria na kũhonokio kuumana na ũrĩa mũru.

 Hihi indo citũ ibatiĩ gũkorũo irĩ cia bata na gĩkĩro kĩrĩkũ? Jesu akeera kĩrĩndĩ ũũ: “Tigai kwĩigĩra mũthithũ gũkũ thĩ, kũrĩa memenyi na gutu irĩaga na kũrĩa aici matonyaga makaiya.” Ũcio nĩ ũndũ wa bata! Indo cia kĩĩmwĩrĩ no ithire, na gũkorũo nacio gũtitũmaga tũkorũo tũrĩ a bata harĩ Ngai. Nĩ ũndũ ũcio Jesu akoiga: “Mwĩigĩrei mũthithũ kũũrĩa igũrũ.” Tũngĩka ũguo na njĩra ya kũiga ũtungata wa Ngai mbere ũtũũro-inĩ witũ. Gũtirĩ mũndũ ũngĩtũtunya mũrũgamo witũ mwega na Ngai kana kĩheo kĩaguo kĩa muoyo wa tene na tene. Hatarĩ nganja, ciugo ici cia Jesu nĩ cia ma: “Harĩa mũthithũ waku ũrĩ, hau nĩho ngoro yaku o nayo ĩrĩkoragwo.”​—Mathayo 6:​19-21.

Agĩtĩtĩrithia ũndũ ũcio, Jesu akaheana ngerekano ĩno: “Tawa wa mwĩrĩ nĩ riitho. Kwoguo, riitho rĩaku rĩngĩkorũo nĩ irũngĩrĩru, mwĩrĩ waku wothe ũrĩkoragwo na ũtheri. No angĩkorũo riitho rĩaku rĩrĩ na ũiru, mwĩrĩ waku wothe ũrĩkoragwo na nduma.” (Mathayo 6:​22, 23) Rĩrĩa riitho ritũ rĩraruta wĩra wega, nĩ ta tawa ũramũrĩkĩra mwĩrĩ. No nĩgetha rĩhaane ũguo, no mũhaka rĩikare rĩrorete kĩndũ kĩmwe, nĩguo tũtigakũrie muonere ũtagĩrĩire wĩgiĩ ũtũũro. Gwĩkĩrĩra indo cia kĩĩmwĩrĩ handũ ha gũtungatĩra Ngai no gũtũme ‘mwĩrĩ wothe ũkoragwo na nduma,’ hihi tũgucĩrĩrio gwĩka maũndũ ma nduma.

Jesu agacoka akaheana ngerekano ĩno: “Gũtirĩ mũndũ ũngĩhota gũtungatĩra athani erĩ, nĩ gũkorũo egũthũũra ũmwe na ende ũrĩa ũngĩ kana egwatanie na ũmwe na anyarare ũcio ũngĩ. Mũtingĩtungatĩra Ngai na mũtungatĩre Ũtonga.”​—Mathayo 6:24.

Amwe arĩa marathikĩrĩria Jesu no gũkorũo nĩ mararigwo magĩrĩirũo gũkorũo na mawoni marĩkũ megiĩ indo iria marabatara cia kĩĩmwĩrĩ. Kwoguo akamomĩrĩria atĩ matibatiĩ gũtangĩka mangĩiga ũtungata wa Ngai mbere. Akameera: “Rorai na kinyi nyoni cia rĩera-inĩ; itihandaga kana ikagetha kana ikaiga irio makũmbĩ, no Ithe  wanyu wa igũrũ nĩ aciheaga gĩa kũrĩa.”​—Mathayo 6:26.

Ĩ namo mahũa ma gĩthaka marĩa marĩ hau kĩrĩma-inĩ? Jesu akoiga atĩ “o na Suleimani na riri wake wothe ndaagemete ta rĩmwe rĩamo.” Ũndũ ũcio ũronania atĩa? “Angĩkorũo ũguo nĩguo Ngai ahumbaga mĩmera ya gĩthaka, ĩrĩa ĩkoragwo ho ũmũthĩ na rũciũ ĩgaikio mwaki-inĩ-rĩ, githĩ ndarĩkĩmũhumbaga inyuĩ?” (Mathayo 6:​29, 30) Jesu akoiga ũndũ ũyũ wa ũũgĩ: “Mũtikanatangĩke mũkiugaga, ‘Tũkũrĩa kĩĩ?’ kana, ‘Tũkũnyua kĩĩ?’ kana, ‘Tũkwĩhumba kĩĩ?’ . . . Ithe wanyu wa igũrũ nĩ oĩ atĩ nĩ mũbataraga maũndũ macio mothe. Nĩ ũndũ ũcio-rĩ, caragiai Ũthamaki wa Ngai mbere na ũthingu wake, namo maũndũ macio mangĩ mothe nĩ mũrĩongagĩrĩrũo.”​—Mathayo 6:​31-33.

Atũmwo na andũ angĩ marĩ na ngoro njega marenda gũikara na njĩra ĩkenagia Ngai, no ti ũndũ mũhũthũ harĩ o. Kwa ngerekano, Afarisai aingĩ nĩ mokagĩrĩra na makamenereria andũ na njĩra njũru. Kwoguo Jesu akahatĩrĩria athikĩrĩria ake akameera: “Tigai gũtuagĩra andũ arĩa angĩ nĩguo Ngai ndakanamũtuĩre, nĩ gũkorũo ituĩro rĩrĩa mũtuanagĩra narĩo, nĩrĩo mũgaatuĩrũo narĩo.”​—Mathayo 7:​1, 2.

Nĩ ũgwati kũrũmĩrĩra ũtongoria wa Afarisai acio mamenagĩrĩria andũ ta ũrĩa Jesu aronania na ngerekano ĩno: “Hihi mũtumumu no atongorie mũtumumu ũrĩa ũngĩ? Githĩ eerĩ to kũgwa mangĩgwa irima-inĩ?” Nĩ ũndũ ũcio-rĩ, athikĩrĩria a Jesu makĩagĩrĩirũo kuona andũ arĩa angĩ na njĩra ĩrĩkũ? Matiagĩrĩirũo kũmamenereria tondũ macio mangĩkorũo marĩ mahĩtia manene. Akoria ũũ: “Ũngĩhota atĩa kwĩra mũrũ wa Ithe wanyu, ‘Reke ngũrute kahuti kau karĩ riitho rĩaku,’ no wee mwene ndũrarora rũbito rũrĩa rũrĩ riitho rĩaku? Hinga ĩno! Amba ũrute rũbito rũu rũrĩ riitho rĩaku mwene, na hĩndĩ ĩyo nĩ ũkũhota kuona wega ũrĩa ũngĩruta kahuti kau karĩ riitho rĩa mũrũ wa Ithe wanyu.”​—Luka 6:​39-42.

Ũguo ti kuuga atĩ arutwo matiagĩrĩirũo nĩ gũtua cira o na hanini. Jesu akameera ũũ: “Mũtikanahe ngui indo iria ciamũrĩirũo Ngai, o na kana mũikĩrie ngũrũe ruru cianyu.” (Mathayo 7:6) Ma cia Kiugo kĩa Ngai nĩ cia goro mũno, ta ruru cia mũhaano. Andũ amwe mangĩka o ta nyamũ mage kuonania ngatho harĩ ma icio cia goro, arutwo mabatiĩ kũmatiga na methe arĩa megũciamũkĩra.

Agĩcokerera ũhoro wĩgiĩ mahoya, Jesu agatĩtĩrithia bata wa kũhoya na kĩyo, akoiga: “Thiĩi na mbere kũhoya, na nĩ mũkũheo.” Ngai nĩ akoragwo ehaarĩirie gũcokia mahoya ta ũrĩa Jesu aratĩtĩrithia na kũria ũũ: “Nũ kũna gatagatĩ-inĩ kanyu ũngĩhoyũo mũgate nĩ mũrũwe amũhe ihiga? . . . Nĩ ũndũ ũcio-rĩ, angĩkorũo inyuĩ o na gũtuĩka mũrĩ ehia nĩ mũĩ kũhe ciana cianyu iheo njega-rĩ, ĩ nake Ithe wanyu wa igũrũ, githĩ arĩa mamũhoyaga ndarĩmaheaga indo njega!”​—Mathayo 7:​7-11.

Jesu agacoka akagweta ciugo iria ciũĩkaine mũno ciĩgiĩ mĩikaranĩrie akoiga: “Maũndũ mothe marĩa mũngĩenda andũ arĩa angĩ mamwĩkage, no mũhaka o na inyuĩ mũmekage o tamo.” Na githĩ ithuothe tũtibatiĩ kũnyita ciugo icio na tũcihũthagĩre  mĩikaranĩrie-inĩ itũ na andũ arĩa angĩ? Gwĩka ũguo no gũkorũo gũtarĩ ũndũ mũhũthũ ta ũrĩa ũtaaro ũyũ wa Jesu ũronania: “Tonyerai mũromo ũrĩa mũceke tondũ mũromo nĩ mwariĩ na njĩra ĩrĩa ĩkinyagia andũ harĩ kũniinwo nĩ njaramu, na andũ arĩa aingĩ nĩyo mageraga; no mũromo nĩ mũceke na njĩra ĩrĩa ĩkinyagia andũ harĩ muoyo nĩ ngunderu, na andũ arĩa mamĩonaga nĩ anini.”​—Mathayo 7:​12-14.

Nĩ harĩ andũ mangĩgeria kũhĩtithia arutwo moime njĩra-inĩ ya muoyo, nĩkĩo Jesu araheana mũkaana ũyũ: “Mwĩhũgagei anabii a maheeni arĩa mokaga kũrĩ inyuĩ mehumbĩte rũũa rwa ng’ondu, no thĩinĩ nĩ njũi ndĩani.” (Mathayo 7:15) Jesu akoiga atĩ mĩtĩ mĩega na mĩũru no ĩmenyekane na matunda mayo. No taguo o na andũ. Kwoguo, no tũkũũrane anabii a maheeni kũgerera morutani na mĩtugo yao. Agataarĩria atĩ to ũrĩa tu mũndũ oigaga ũtũmaga atuĩke mũrutwo wake, no nĩ nginya ũrĩa ekaga. Ĩ angĩkorũo andũ amwe moigaga atĩ Jesu nĩ Mwathani wao, no matiĩkaga wendi wa Ngai? Jesu akoiga ũũ: “Hĩndĩ ĩyo nĩ ngaameera atĩrĩ: ‘Niĩ ndimũũĩ inyuĩ! Njehererai, inyuĩ mwĩkaga maũndũ moru!’”​—Mathayo 7:23.

Akĩrĩkĩrĩria mahunjio make, Jesu akoiga ũũ: “Mũndũ wothe ũiguaga ciugo icio ciakwa na agaciathĩkĩra nĩ ta mũndũ mũũgĩ, ũrĩa waakire nyũmba yake igũrũ rĩa ihiga. Na mbura ĩkiura, gũkĩgĩa mũiyũro na rũhuho rũnene rũkĩhurutana na rũkĩhũũra nyũmba ĩyo, no ndĩathũkangire tondũ yaakĩtwo igũrũ rĩa ihiga.” (Mathayo 7:​24, 25) Nyũmba ĩyo yagire gũthũkanga nĩkĩ? Tondũ mũndũ ũcio ‘eenjire thĩ na agĩaka mũthingi igũrũ rĩa ihiga.’ (Luka 6:48) Kwoguo to kũigua tu ciugo cia Jesu kũbataranagia. No mũhaka twĩrutanĩrie biũ ‘gũciĩka.’

Ĩ nake ũrĩa “ũiguaga ciugo icio” no “akaaga gũciathĩkĩra?” Atariĩ “ta mũndũ mũkĩgu, ũrĩa waakire nyũmba yake igũrũ rĩa mũthanga.” (Mathayo 7:26) Mbura, mũiyũro, na huho no itũme nyũmba ta ĩyo ĩgwe.

Kĩrĩndĩ nĩ kĩgegu mũno nĩ njĩra ĩrĩa Jesu ararutana nayo mahunjio-inĩ maya. Areka ũguo ta mũndũ ũrĩ na wathani no ti ta atongoria a ndini. No kũhoteke aingĩ a arĩa maramũthikĩrĩria nĩ megũtuĩka arutwo ake.