GĨCUNJĨ GĨA 16
Tua Itua rĩa Gũtungatĩra Ngai
1, 2. Nĩ kĩũria kĩrĩkũ arĩ o mũhaka wĩyũrie, na gwĩka ũguo nĩ kwa bata nĩkĩ?
NĨ ŨNDŨ wa kwĩruta Bibilia, rĩu nĩ ũmenyete atĩ andũ aingĩ arĩa moigaga nĩ matungatagĩra Ngai, marutanaga kana mageka maũndũ marĩa Ngai athũire. (2 Akorintho 6:17) Nĩkĩo Jehova atwathĩte tuume thĩinĩ wa ndini cia maheeni, na nĩcio ciĩtagwo “Babuloni Ũrĩa Mũnene.” (Kũguũrĩrio 18:2, 4) Wee ũgwĩka atĩa? O mũndũ arĩ na itua agĩrĩirũo gũtua, na no mũhaka twĩyũrie, ‘Ngwenda gũtungatĩra Ngai na njĩra ĩrĩa arenda ndĩmũtungatĩre nayo-ĩ, kana ngwenda kũmũtungatĩra o ũrĩa menyerete?’
2 Angĩkorũo nĩ ũtiganĩte na ndini ya maheeni kana ũkandĩka marũa ma kuuma kuo, nĩ wĩkĩte wega. Ĩndĩ no gũkorũo nginya rĩu nĩ harĩ mĩtugo kana maũndũ mamwe ma ndini cia maheeni wonaga matarĩ moru. Reke twarĩrĩrie mĩtugo ĩmwe ta ĩyo na maũndũ macio nĩguo tuone bata wa kũmona ta ũrĩa Jehova amonaga.
GŨTHATHAIYA MĨHIANANO NA ANDŨ ARĨA MAKUĨTE
3. (a) Nĩ kĩĩ kĩngĩtũma andũ amwe mone arĩ ũndũ mũritũ gũtiga kũhũthĩra mĩhianano ũthathaiya-inĩ wao? (b) Bibilia yugaga atĩa ũhoro-inĩ wĩgiĩ kũhũthĩra mĩhianano tũgĩthathaiya Ngai?
3 Andũ amwe nĩ mahũthĩrĩte mĩhianano kwa ihinda rĩa mĩaka mĩingĩ kana magakorũo na handũ hamũre ha gũthathaĩria Ngai kwao mũciĩ. Angĩkorũo ũrĩ ũmwe wao, no wone arĩ ũndũ mũritũ kana ta arĩ mahĩtia gũthathaiya Ngai ũtarĩ na maũndũ macio. Ĩndĩ ririkana atĩ Jehova nĩ atũrutaga ũrĩa twagĩrĩirũo kũmũthathaiya. Bibilia nĩ Thama 20:4, 5; Thaburi 115:4-8; Isaia 42:8; 1 Johana 5:21.
ĩtwĩraga wega atĩ Jehova ndendaga tũhũthĩre mĩhianano tũkĩmũthathaiya.—Thoma4. (a) Nĩkĩ tũtiagĩrĩirũo gũthathaiya andũ arĩa makuĩte? (b) Nĩ kĩĩ gĩatũmire Jehova ere andũ ake matikagerie kwaranĩria na andũ arĩa makuĩte?
4 Andũ amwe no mahũthĩre mahinda maingĩ, hinya wao, na mbeca makĩgeria gũkenia andũ ao arĩa makuĩte. O na no mamathathaiye. Ĩndĩ nĩ twĩrutĩte atĩ andũ arĩa makuĩte matingĩtũteithia kana matwĩke maũndũ moru. Matikoragwo marĩ muoyo kũndũ kũngĩ. O na nĩ ũgwati kũgeria kwaranĩria nao tondũ ũhoro o wothe ũngĩoneka ta ũroima kũrĩ mũndũ wa famĩlĩ ũkuĩte, ũngĩkorũo ũkiuma kũrĩ ndaimono. Nĩkĩo Jehova aathĩte Aisiraeli matikanagerie kwaranĩria na arĩa makuĩte o na kana meingĩranie na maũndũ mangĩ ma ndaimono.—Gũcokerithia Maathani 18:10-12; rora Kohoro ka 26 na 31 Mũico-inĩ wa Ibuku.
5. Nĩ kĩĩ kĩngĩgũteithia nĩguo ũtige kũhũthĩra mĩhianano rĩrĩa ũrathathaiya Ngai kana nĩguo ũtige gũthathaiya arĩa makuĩte?
5 Nĩ kĩĩ kĩngĩgũteithia nĩguo ũtige kũhũthĩra mĩhianano rĩrĩa ũrathathaiya Ngai kana nĩguo ũtige gũthathaiya andũ arĩa makuĩte? Ũrabatara gũthoma Bibilia na wĩcũranie na njĩra ndikĩru ũrĩa Jehova onaga maũndũ macio. Amonaga marĩ “magigi.” (Gũcokerithia Maathani 27:15) Hoyaga Jehova o mũthenya nĩguo agũteithie wone maũndũ ta ũrĩa amonaga na ũhote kũmũthathaiya na njĩra ĩrĩa endaga. (Isaia 55:9) Korũo na ma atĩ Jehova nĩ egũkũhe hinya ũrĩa ũrabatara nĩguo ũhote kweheria ũndũ o wothe ũhutanĩtie na ũthathaiya wa maheeni ũtũũro-inĩ waku.
HIHI NĨ TWAGĨRĨIRŨO GŨKŨNGŨĨRA KRISMASI?
6. Nĩ kĩĩ gĩatũmire Dicemba 25 ĩthuurũo ĩrĩ ya gũkũngũyagĩra gũciarũo kwa Jesu?
6 Krismasi nĩ thigũkũ ĩmwe ya iria ciendetwo mũno thĩinĩ wa thĩ, na andũ aingĩ meciragia atĩ nĩ ya gũkũngũĩra Luka 2:8-12) Arutwo a Jesu matiakũngũyagĩra Krismasi. Ibuku rĩmwe riugaga atĩ mĩaka 200 thutha wa Jesu gũciarũo, “gũtirĩ mũndũ wamenyaga rĩrĩa aaciarirũo, na no andũ anini maatindanagĩra na ũndũ ũcio.” (Sacred Origins of Profound Things) Krismasi yambĩrĩirie gũkũngũĩrũo mĩaka ta 300 thutha wa Jesu gũciarũo.
gũciarũo kwa Jesu. No ũrĩa kũrĩ nĩ atĩ Krismasi ĩkoragwo ĩhutanĩtie na ũthathaiya wa maheeni. Ibuku rĩmwe riugaga atĩ athathaiya a ngai cia maheeni a Roma maakũngũyagĩra gũciarũo kwa riũa mũthenya wa Dicemba 25. No tondũ atongoria a ndini nĩ meendaga athathaiya acio a ngai cia maheeni matuĩke Akristiano, magĩtua itua rĩa gũkũngũyagĩra gũciarũo kwa Jesu mũthenya wa Dicemba 25, o na gũtuĩka tirĩo aaciarirũo. (7. Akristiano a ma magaga gũkũngũĩra Krismasi nĩkĩ?
7 Andũ aingĩ nĩ moĩ atĩ Krismasi na mĩtugo ĩrĩa ĩkagwo hĩndĩ ĩyo ta ndĩa na kũheana iheo, yoimanire na athathaiya a ngai cia maheeni. Kwa ngerekano, kũrĩ hĩndĩ andũ maagirĩtio gũkũngũĩra Krismasi bũrũri-inĩ wa Ngeretha na icigo imwe cia Amerika nĩ ũndũ wa gũkorũo yumanĩte na ũthathaiya wa ngai cia maheeni. Mũndũ ũrĩa ũngĩamĩkũngũĩire nĩ aaherithagio. Ĩndĩ o kahora, andũ nĩ maambĩrĩirie kũmĩkũngũĩra o rĩngĩ. Akristiano a ma magaga gũkũngũĩra Krismasi nĩkĩ? Tondũ nĩ mendaga gũkenia Ngai maũndũ-inĩ mothe marĩa mekaga.
HIHI NĨ TWAGĨRĨIRŨO GŨKŨNGŨĨRA MŨTHENYA WA GŨCIARŨO?
8, 9. Akristiano a tene maagaga gũkũngũĩra mũthenya wa gũciarũo nĩkĩ?
8 Gĩkũngũĩro kĩngĩ kĩendetwo mũno nĩ andũ aingĩ nĩ kĩa mũthenya wao wa gũciarũo. No hihi Akristiano nĩ magĩrĩirũo gũkũngũĩra mũthenya wa gũciarũo? Andũ arĩa magwetetwo thĩinĩ wa Bibilia atĩ nĩ maakũngũĩire mũthenya wao wa gũciarũo matiarĩ athathaiya a Jehova. Kĩambĩrĩria 40:20; Mariko 6:21) Ikũngũĩro cia mũthenya wa gũciarũo ciahũthagĩrũo kũhe ngai cia maheeni gĩtĩo. Nĩkĩo Akristiano a tene “moonaga gũkũngũĩra mũthenya wa gũciarũo ũrĩ mũtugo wa andũ arĩa maathathayagia ngai cia maheeni.”—The World Book Encyclopedia.
(9 Aroma na Angiriki a tene meetĩkĩtie atĩ nĩ kwarĩ roho wakoragwo ho mũndũ agĩciarũo, na roho ũcio wamũgitagĩra ũtũũro-inĩ wake wothe. Ibuku rĩmwe riugaga ũũ: “Roho ũcio warĩ na ũkuruhanu wĩ na kĩriga hamwe na ngai ĩrĩa yaciarirũo mũthenya ũrĩa mũndũ ũcio aciarũo.”—The Lore of Birthdays.
10. Nĩkĩ Akristiano matiagĩrĩirũo gũkũngũĩra mũthenya wa gũciarũo?
10 Hihi nĩ ũkuona ta Jehova akenagio nĩ thigũkũ kana ikũngũĩro iria ihutanĩtie na ndini cia maheeni? (Isaia 65:11, 12) Aca. Ũndũ ũcio nĩguo ũtũmaga tũtigakũngũĩre mũthenya wa gũciarũo kana thigũkũ o yothe ĩhutanĩtie na ndini cia maheeni.
HARĨ BATA KŨMENYA KĨHUMO
11. Andũ amwe makũngũyagĩra thigũkũ nĩkĩ? Nĩ ũndũ ũrĩkũ wagĩrĩirũo gũkorũo ũrĩ wa bata makĩria harĩ wee?
11 Andũ amwe nĩ moĩ atĩ Krismasi na thigũkũ ingĩ ciumanĩte na ũthathaiya wa ngai cia maheeni, ĩndĩ no mathiaga na mbere gũcikũngũĩra. Monaga thigũkũ irĩ o mweke mwega wa gũkorũo hamwe na famĩlĩ ciao. Hihi ũguo nĩguo wee wonaga? Ti mahĩtia kwenda gũkorũo hamwe na famĩlĩ yanyu. Jehova nĩwe waambĩrĩirie famĩlĩ na nĩ endaga tũkoragwo na ũiguano mwega hamwe na famĩlĩ citũ. (Aefeso 3:14, 15) O na kũrĩ ũguo, ũndũ ũrĩa wagĩrĩirũo gũkorũo ũrĩ wa bata makĩria nĩ kũgĩa ũrata mwega hamwe na Jehova handũ ha kũgeria gũkenia andũ a famĩlĩ na njĩra ya gũkũngũĩra thigũkũ ciumanĩte na ndini cia maheeni. Nĩkĩo mũtũmwo Paulo ooigire ũũ: “Thiĩi na mbere gũthuthuria nĩguo mũkũũrane maũndũ marĩa metĩkĩrĩkĩte nĩ Mwathani.”—Aefeso 5:10.
12. Nĩ kĩĩ kĩngĩtũma thigũkũ yage gwĩtĩkĩrĩka nĩ Jehova?
12 Andũ aingĩ meciragia atĩ ti ũndũ wa bata kũmenya kĩhumo gĩa thigũkũ, no Jehova onaga maũndũ na njĩra ngũrani. Ndakenagio nĩ thigũkũ iria ciumanĩte na ũthathaiya wa maheeni na iria itũũgagĩria andũ kana marũũri ma bũrũri. Kwa ngerekano, Amisiri nĩ maarĩ na thigũkũ nyingĩ cia gũkũngũĩra ngai ciao cia maheeni. Thutha wa Aisiraeli kuuma Misiri, nĩ maakũngũĩire thigũkũ ĩmwe yoimanĩte na ũthathaiya wa maheeni na makĩmĩta “gĩathĩ kĩa Jehova.” No ũndũ ũcio nĩ watũmire Jehova amaherithie. (Thama 32:2-10) O ta ũrĩa mũnabii Isaia ooigire, tũtiagĩrĩirũo ‘kũhutia kĩndũ gĩtarĩ gĩtheru!’—Thoma Isaia 52:11.
HEAGA ANDŨ ARĨA ANGĨ GĨTĨO
13. Nĩ ciũria irĩkũ ũngĩgĩa nacio ũngĩtua itua rĩa gũtiga gũkũngũyagĩra thigũkũ?
13 Ũngĩtua itua rĩa gũtiga gũkũngũyagĩra thigũkũ, no wĩyũrie ciũria nyingĩ. Kwa ngerekano: Njagĩrĩirũo gwĩka atĩa andũ arĩa tũrutaga wĩra nao mangĩnjũria kĩrĩa gĩtũmaga ndikanyitanĩre nao harĩ gũkũngũĩra Krismasi? Njagĩrĩirũo gwĩka atĩa mũndũ angĩhe kĩheo gĩa Krismasi? Njagĩrĩirũo gwĩka atĩa angĩkorũo mũndũ ũrĩa tũhikanĩtie nake nĩ arenda tũkũngũĩre thigũkũ? Ingĩteithia ciana ciakwa atĩa nĩguo itikaigue ũũru nĩ ũndũ wa kwaga gũkũngũĩra thigũkũ kana mũthenya wao wa gũciarũo?
14, 15. Ũngĩka atĩa mũndũ angĩkwĩra nĩ arakwendera thigũkũ njega kana angĩkũhe kĩheo?
14 Harĩ bata kũhũthĩra ũũgĩ nĩguo ũmenye ũrĩa ũkuuga kana ũrĩa ũgwĩka. Kwa ngerekano, mũndũ angĩkwĩra nĩ arakwendera thigũkũ njega, ti wega kũmũkirĩra. No ũmwĩre ũũ: “Nĩ wega.” No angĩkorũo mũndũ ũcio no ende kũmenya makĩria, no ũmũtaarĩrie kĩrĩa gĩtũmaga Akolosai 4:6) No ũmũtaarĩrie atĩ nĩ wendete kũhũthĩra mahinda hamwe na andũ arĩa angĩ na kũheana iheo, no ndwendaga gwĩka ũguo hĩndĩ ya thigũkũ icio.
ndũgakũngũĩre thigũkũ ĩyo. O na kũrĩ ũguo, hingo ciothe hũthagĩra ũũgĩ, na ũkaaragia na njĩra njega na ĩrĩ na gĩtĩo. Bibilia yugaga ũũ: “Rekei ciugo cianyu ikoragwo irĩ cia ũtugi hingo ciothe, ta ciĩkĩrĩtwo cumbĩ, nĩgetha mũmenyage ũrĩa mwagĩrĩirũo gũcokeria o mũndũ.” (15 Wagĩrĩirũo gwĩka atĩa mũndũ angĩkũhe kĩheo? Bibilia ndĩtũheete mawatho maingĩ megiĩ ũrĩa twagĩrĩirũo gwĩka, no nĩ ĩtwĩrĩte atĩ nĩ twagĩrĩirũo gũtũũria thamiri njega. (1 Timotheo 1:18, 19) Kwahoteka mũndũ ũrĩa ũrakũhe kĩheo kĩu ndoĩ atĩ ndũkũngũyagĩra thigũkũ ĩyo. Kana rĩngĩ no akwĩre ũũ: “Nĩ njũĩ atĩ ndũkũngũyagĩra thigũkũ ĩno, no nĩ ndĩrenda gũkũhe kĩheo gĩkĩ.” O ũrĩa kũngĩkorũo kũrĩ, no ũtue itua rĩa gwĩtĩkĩra kana kwaga gwĩtĩkĩra kĩheo kĩu. Ĩndĩ itua o rĩothe ũngĩtua, tigĩrĩra atĩ nĩ watigwo na thamiri theru. Tũtingĩenda gwĩka ũndũ o wothe ũngĩthũkia ũrata witũ na Jehova.
Ĩ NAO ANDŨ A FAMĨLĨ?
16. Wagĩrĩirũo gwĩka atĩa angĩkorũo andũ a famĩlĩ yanyu nĩ marenda gũkũngũĩra thigũkũ?
16 Wagĩrĩirũo gwĩka atĩa angĩkorũo andũ a famĩlĩ yanyu nĩ marenda gũkũngũĩra thigũkũ? Ndwagĩrĩirũo gũkararania nao. Ririkana atĩ marĩ na kĩhooto gĩa gũtua ũrĩa mekwenda gwĩka. Aria nao na njĩra njega na ũtĩe matua mao o ta ũrĩa ũngĩenda matĩe matua maku. (Thoma Mathayo 7:12.) No wagĩrĩirũo gwĩka atĩa angĩkorũo marenda ũkorũo hamwe nao hĩndĩ ya thigũkũ ĩyo? Mbere ya gũtua ũrĩa ũgwĩka, amba ũhoe Jehova agũteithie gũtua itua rĩrĩa rĩagĩrĩire. Wĩcirie ũhoro wa ũndũ ũcio na wĩke ũthuthuria. Ririkana atĩ wendi waku nĩ gũkenagia Jehova hĩndĩ ciothe.
17. Ũngĩka atĩa nĩguo ũteithie ciana ciaku itikone ta kũrĩ kĩndũ iraga ciona andũ arĩa angĩ magĩkũngũĩra thigũkũ?
17 Ũngĩka atĩa nĩguo ũteithie ciana ciaku itikaigue ũũru ciona andũ arĩa angĩ magĩkũngũĩra thigũkũ? No ũbange rĩmwe na rĩmwe mũgakoragwo na mahinda ma gũkenanĩra hamwe. Ningĩ no ũmaheage iheo o na materĩgĩrĩire. Kĩheo kĩmwe kĩega ũngĩhe ciana ciaku nĩ kũhũthĩra mahinda hamwe nacio na gũcionia wendo.
THATHAYAGIA NGAI NA NJĨRA ĨRĨA YAGĨRĨIRE
18. Twagĩrĩirũo gũthiaga mĩcemanio ya Gĩkristiano nĩkĩ?
18 Nĩguo tũkenie Jehova, nĩ twagĩrĩirũo kuuma ndini-inĩ cia maheeni na gũtigana na mĩtugo na thigũkũ iria ihutanĩtie nacio. Ningĩ nĩ twagĩrĩirũo gũthathaiya Ngai na njĩra ĩrĩa yagĩrĩire. Tũngĩka ũguo atĩa? Ũndũ ũmwe nĩ gũthiaga mĩcemanio ya Gĩkristiano tũtegũtĩrĩria. (Thoma Ahibirania 10:24, 25.) Mĩcemanio ĩkoragwo ĩrĩ gĩcunjĩ kĩa bata mũno kĩa ũthathaiya wa ma. (Thaburi 22:22; 122:1) No twĩkĩrane ngoro na arĩa angĩ rĩrĩa twacemania hamwe.—Aroma 1:12.
19. Kwĩra andũ arĩa angĩ maũndũ marĩa wĩrutĩte kuuma Bibilia-inĩ nĩ kwa bata nĩkĩ?
19 Ũndũ ũngĩ ũngĩka nĩguo ũthathaiye Ngai na njĩra ĩrĩa yagĩrĩire nĩ kwĩra andũ arĩa angĩ maũndũ marĩa wĩrutĩte kuuma Bibilia-inĩ. Andũ aingĩ nĩ maiguaga ũũru mũno nĩ ũndũ wa maũndũ moru marĩa marekĩka gũkũ thĩ. Kwahoteka nĩ ũĩ andũ amwe ta acio. Meere ũhoro wa kĩĩrĩgĩrĩro kĩa magegania kĩrĩa wĩ nakĩo kĩa ihinda rĩũkĩte. O ũrĩa ũgũthiĩ na mbere gũthiaga mĩcemanio ya Gĩkristiano na kwĩra arĩa angĩ ũhoro wa ma ya Bibilia, noguo ũtarĩiguaga ũkĩenda kũnyitanĩra rĩngĩ na ndini cia maheeni kana mĩtugo yacio. Korũo na ma atĩ nĩ ũrĩkoragwo na gĩkeno na Jehova nĩ arĩrathimaga kĩyo gĩaku angĩkorũo nĩ ũgũtua itua rĩa kũmũthathaiya na njĩra ĩrĩa yagĩrĩire.—Malaki 3:10.