Ũguo tiguo rĩandĩko rĩrĩ rĩkoragwo rĩkĩenda kuuga. Handũ ha ũguo, rĩkoragwo rĩkĩaria ũhoro wĩgiĩ mũndũ ũgũaga, na njĩra ya gũcemania na moritũ kaingĩ no agokĩra kana agakirĩrĩria na kwoguo akaga gũtoorio nĩmo.

Ta reke twĩcirie ũhoro wa mĩhari ĩrĩa ĩthiũrũrũkĩirie mũhari ũcio. “Ndũkanaikare wohetie hakuhĩ na nyũmba ya mũndũ mũthingu ta mũndũ mwaganu; na ndũkanathũkie handũ hake ha kũhurũka. Nĩ gũkorũo mũndũ mũthingu no agwe maita mũgwanja, o agĩũkĩraga, no andũ arĩa aganu mahĩngagwo nĩ mathĩna magatoorio. Rĩrĩa thũ yaku yagwa, ndũgakenage, na rĩrĩa yahĩngwo-rĩ, ndũkarekage ngoro yaku ĩkene.”​—Thim. 24:15-17.

Andũ amwe meciragia atĩ mũhari wa 16 waragĩrĩria ũhoro wa mũndũ ũgũaga mehia-inĩ no agacoka akerira. Atongoria erĩ a ndini bũrũri-inĩ wa Ngeretha maandĩkire atĩ “ahunjia mahinda-inĩ ma tene na mahinda-inĩ maya, manataarĩria mũhari ũcio” na njĩra ĩyo. Atongoria acio a ndini moongereire atĩ mawoni ta macio monanagia atĩ “mũndũ mwega no agwe . . . mehia-inĩ maritũ, no gũtirĩ hĩndĩ Ngai atigaga kũmwenda, na hĩndĩ ciothe agwa nĩ okĩraga thutha wa kwĩrira.” Mũndũ ũtarenda gũtiga kwĩhia no akenio nĩ mawoni ta macio. No ecirie atĩ o na angĩka mehia maita maingĩ Ngai no arĩmuohagĩra.

No ũguo tiguo mũhari ũcio wa 16 wendaga kuuga.

Kiugo gĩa Kĩhibirania kĩrĩa gĩtaũrĩtwo ‘kũgwa’ thĩinĩ wa mũhari wa 16 na 17, no kĩhũthĩrũo na njĩra itiganĩte. Kwa ngerekano no kĩhũthĩrũo kuonania ũrĩa ndegwa ĩngĩgwa njĩra-inĩ, ũrĩa mũndũ angĩgwa kuuma igũrũ, na ũrĩa kahiga kangĩgwa thĩ. (Gũcok. 22:4, 8; Amos 9:9) Ningĩ kiugo kĩu no kĩhũthĩrũo na njĩra ya ngerekano, ta ũrĩa kĩhũthĩrĩtwo thĩinĩ wa mĩhari ĩno: “Jehova nĩ atongoragia makinya ma mũndũ hĩndĩ ĩrĩa akenio nĩ njĩra ya mũndũ ũcio. O na mũndũ ũcio angĩhĩngwo, ndagũaga, nĩ gũkorũo Jehova nĩ amũnyitagĩrĩra na guoko gwake.”​​—Thab. 37:23, 24; Thim. 11:5; 13:17; 17:20.

O na kũrĩ ũguo, ta rora ciugo ciaaririo nĩ profesa wĩtagwo Edward H. Plumptre, ooigire: “Kiugo gĩa Kĩhibirania kĩrĩa gĩtaũrĩtwo [‘kũgwa’] gũtirĩ handũ kĩhũthagĩrũo kwaria ũhoro wa kũgwa mehia-inĩ.” Nake mũthomi ũngĩ aataarĩirie mũhari ũcio wa 16 ũũ: “Ũngĩkorũo ũrĩ ũndũ wa tũhũ kũhinyĩrĩria andũ a Ngai tondũ nĩ metiiragia, no andũ arĩa aganu matihotaga!”

Kwoguo, Thimo 24:16 ndĩaragia ũhoro wĩgiĩ mũndũ kũgwa mehia-inĩ, no yaragia ũhoro wĩgiĩ mũndũ gũcemania na moritũ maita maingĩ. Thĩinĩ wa mũtabarĩre ũyũ mũũru wa maũndũ, mũndũ mũthingu no acemanie na mathĩna ma mwĩrĩ kana moritũ mangĩ. O na no anyarirũo nĩ thirikari nĩ ũndũ wa wĩtĩkio wake. No nĩ ehokaga atĩ Ngai nĩ ekũmũteithia kũhiũrania na moritũ macio na amatoorie. Na githĩ ti maita maingĩ waneyonera ndungata cia Ngai ikĩhiũrania na moritũ na ikamatooria? Mahotaga gwĩka ũguo nĩkĩ? Bibilia ĩtwĩraga: “Jehova nĩ atiiragĩrĩra arĩa othe maragwa na agokĩria arĩa othe mainamĩte.”​—Thab. 41:1-3; 145:14-19.

“Mũndũ mũthingu” ndakenaga rĩrĩa andũ arĩa angĩ maracemania na mathĩna. Handũ ha ũguo, nĩ akenaga nĩ kũmenya atĩ “maũndũ nĩ magaathiĩ wega harĩ andũ arĩa metigĩrĩte Ngai ũrĩa wa ma, tondũ nĩ mamwĩtigĩrĩte.”​—Koh. 8:11-13; Ayub. 31:3-6; Thab. 27:5, 6.