Ũrĩa Ũngĩthiĩ na Mbere na Ũtũũro Ũkĩhũthĩra Mbeca Nini Kũrĩ Iria Ũrarĩ Nacio

OBED nĩ ithe wa ciana igĩrĩ. Kwa ihinda rĩa mĩaka ikũmi aakoretwo akĩruta wĩra mũkawa-inĩ ũmwe mũnene taũni-inĩ ĩmwe nene ya Afrika na ndwarĩ ũndũ mũritũ harĩ we kũhingĩria famĩlĩ yake mabataro mao. Nĩ aahotaga gũtwara famĩlĩ yake kũndũ kwa nyamũ bũrũri-inĩ wao nĩguo magekenie. Maũndũ macio mothe nĩ maakinyire mũthia rĩrĩa aabutirũo thutha wa wĩra mũkawa-inĩ ũcio kũnyiha.

Wĩra-inĩ wake ũrĩa aarutĩte kwa ihinda rĩ mĩaka makĩria ma 22, Stephen nĩ aanenehetio nginya agatuĩka mũrũgamĩrĩri mũnene thĩinĩ wa bengi. Mamwe ma maũndũ ma mwanya marĩa aaheagwo wĩra-inĩ ũcio wake nĩ nyũmba nene, ngari, aruti wĩra a mũciĩ, na agathomithĩrio ciana ciake macukuru-inĩ ma goro mũno. Rĩrĩa bengi ĩyo yambĩrĩirie kũgarũrĩra maũndũ ma aruti wĩra ayo, akĩbutwo. Stephen aroiga ũũ: “Niĩ o hamwe na famĩlĩ yakwa nĩ twamakire mũno. Ngĩkua ngoro mũno, ngĩrakara, na ngĩgĩyo nĩ guoya.”

Macio nĩ maũndũ monekaga kaingĩ. Gũthũka kwa wonjoria thĩinĩ wa thĩ yothe nĩ gũtũmĩte andũ milioni nyingĩ arĩa maarĩ na mawĩra monaga mbeca nyingĩ mate mawĩra mao. Aingĩ arĩa mahotete kuona wĩra ũngĩ mararĩhwo mbeca nini o na kũrĩ na wongerereku mũnene mũno wa thogora wa indo. Gũtirĩ bũrũri o na ũmwe thĩinĩ wa thĩ, nginya marĩa matongu, ũtangĩgĩa mathĩna ma mbeca.

Bata wa Kũgĩa na Ũũgĩ Mũkinyanĩru

Angĩkorũo tuonaga mbeca nini kana nĩ tũtete mawĩra maitũ, no tũritũhĩrũo na njĩra hũthũ nĩ meciria matagĩrĩire. Hatarĩ nganja, mũndũ ndangĩĩthema biũ kũigua arĩ na guoya. O na kũrĩ ũguo-rĩ, mũndũ ũmwe warĩ mũũgĩ oigire ũũ: “Ũngĩtuĩka wa kũũrũo nĩ hinya mũthenya wa mĩnyamaro-rĩ, hinya waku no mũnyinyi.” (Thimo 24:10) Ithenya rĩa kũmaka rĩrĩa maũndũ ma kĩĩmbeca maathũka, tũrabatara gũthoma Kiugo kĩa Ngai nĩguo tũgĩe na “ũũgĩ mũkinyanĩru.”—Thimo 2:7.

O na gũtuĩka Bibilia ti ibuku rĩa gũtongoria mũndũ maũndũ-inĩ ma mbeca, ũtaaro wayo mũkinyanĩru wa kũhiũrania na maũndũ ta macio nĩ ũteithĩtie andũ milioni nyingĩ thĩinĩ wa thĩ yothe. Reke tũthuthurie motaaro mamwe ma mũthingi marĩa Bibilia ĩheanaga.

Ĩka Mathabu. Ta wĩcirie ũhoro wa ciugo cia Jesu iria irĩ thĩinĩ wa Luka 14:28: “Nĩ mũndũ ũrĩkũ wanyu, akĩenda gwaka nyũmba ndaya na igũrũ, ũtangĩamba gũikara thĩ, agatare mbia iria cia kũmĩakithia, amenye kana arĩ na cia kũigana cia kũmĩrĩkia?” Kũhũthĩra ũtaaro ũcio nĩ kuuga kũbanga na kwandĩka indo iria ũrabatara kũgũra na ndũkahũthĩre mbeca makĩria ma ũrĩa wabanga. No o ta ũrĩa Obed aroiga, ũndũ ũcio no ũkorũo wĩ mũritũ. Aroiga ũũ: “Itanabutwo wĩra, twamenyerete kũgũra indo nyingĩ mũno iria kũna tũtaabataraga. Gũtirĩ hĩndĩ twabangaga indo iria tũrenda kũgũra tondũ twarĩ na mbeca cia kũigana cia kũgũra o kĩrĩa gĩothe tũngĩendire.” Kũbanga mbere nĩ gũgũtũteithia tũtigĩrĩre atĩ mbeca iria nini tũrĩ nacio nĩ ciahũthĩrũo kũgũra indo iria famĩlĩ ĩrabatara.

Garũrĩra Mũtũũrĩre Waku. Hatarĩ nganja, gwĩtĩkĩra mũtũũrĩre wa thĩ gũkĩra ũrĩa ũramenyerete  ti ũndũ mũhũthũ, no nĩ kwa bata. Stephen aroiga ũũ: “Nĩguo tũtige kũhũthĩra mbeca nyingĩ, twathaamĩire nyũmba itũ, o na gũtuĩka yarĩ nini, na ndĩarĩ njega ta ĩrĩa twaikaraga. Tũgĩthaamĩria ciana cukuru ingĩ njega itarĩ cia goro mũno.”

Kwaranĩria kwega thĩinĩ wa famĩlĩ nĩ kwa bata mũno angĩkorũo nĩ mũkwenda kũhota mũtũũrĩre mwerũ. Austin, ũrĩa warutaga wĩra bengi kwa ihinda rĩa mĩaka kenda atanabutwo, aroiga ũũ: “Twĩ na mũtumia wakwa twaikarire thĩ na tũkĩandĩka indo iria kũna twabataraga. No mũhaka tũngĩanyihirie mbeca iria twahũthagĩra kũgũra irio, gwĩkenia na kũgũra nguo. Nĩ ngenaga tondũ andũ a famĩlĩ yakwa nĩ maanyitanĩire na niĩ nĩguo twĩke ũgarũrũku ũcio.” Hatarĩ nganja-rĩ, ciana nyinyi no ciage kũmenya bata wa ũgarũrũku ũcio, no mũrĩ aciari no mũmateithĩrĩrie mataũkĩrũo.

Korũo Wĩhaarĩirie Gwĩtĩkĩra Mawĩra Mangĩ. Angĩkorũo ũmenyerete mawĩra ma wabici, kũruta mawĩra marabatara hinya mũingĩ no kuoneke ta arĩ ũndũ mũritũ. Austin aroiga ũũ: “Warĩ ũndũ mũritũ mũno gwĩtĩkĩra kũruta wĩra ũtarĩ wa wabici, tondũ ndaamenyerete gũkorũo ndĩ mũnene thĩinĩ wa bengi.” Ũndũ ũcio ti wa gũtũmakia tondũ Bibilia yugaga ũũ thĩinĩ wa Thimo 29:25 “Gwĩtigĩra andũ kũrehagĩre mũndũ mũtego.” Gũikaraga ũgĩĩciragia ũrĩa andũ arĩa angĩ mekuuga gũtingĩkũhe mbeca cia kũhingĩria famĩlĩ yaku mabataro mayo. Nĩ kĩĩ kĩngĩgũteithia ũtoorie mwĩcirĩrie ta ũcio ũtagĩrĩire?

Ũndũ ũmwe ũngĩgũteithia nĩ wĩnyihia. Thutha wa gũtigithio wĩra mũkawa-inĩ, Obed nĩ aaheirũo wĩra wa gũthondekaga ngari nĩ mũndũ ũmwe maarutaga wĩra nake. Wĩra ũcio nĩ watũmaga mathiĩ rũgendo rũraya makĩgera barabara ciarĩ na rũkũngũ kũgũra rangi na indo ingĩ. Obed aroiga ũũ: “Ndiendaga wĩra ũcio, no hatiarĩ na mwĩhoko wa kuona wĩra ũngĩ mwegega. Wĩnyihia nĩguo wandeithirie hote kũruta wĩra ũcio, ũrĩa waheaga mũcara mũnini mũno gũkĩra ũrĩa ndaarĩ naguo hau mbere, no nĩ waiganaga kũhingia mabataro ma famĩlĩ yakwa.” Hihi no ũgunĩke nĩ ũndũ wa gũkorũo na mwerekera ta ũcio?

Iganĩra. Ibuku rĩmwe rĩa gũtaarĩria ciugo riugaga atĩ mũndũ ũiganagĩra nĩ ũrĩa “ũkoragwo na gĩkeno na akaiganĩra na ũrĩa maũndũ matariĩ.” Ũndũ ũcio no woneke ta ũtangĩhoteka harĩ mũndũ ũrĩ na mathĩna ma mbeca. O na kũrĩ ũguo-rĩ, ta wĩcirie ũhoro wa ciugo cia mũtũmwo Paulo, ũrĩa warĩ mũmishonarĩ wamenyete ũhoro wa kwaga indo arabatara: ‘Nĩndĩĩrutĩte kũiganwo nĩ maũndũ o marĩa ndĩ namo. Nĩ’menyerete gũikara ndĩ mũkĩaru, na ngamenyera gũikara ndĩ mũtongu: kũndũ guothe o na maũndũ-inĩ mothe nĩndutĩtwo kũhũna o na kũhũta, na ningĩ gũtonga o na kwaga.’—Afilipi 4:11, 12.

Hihi no tũkorũo tũtarĩ na mathĩna ma mbeca ũmũthĩ, no tondũ mahinda marathiĩ makĩgarũrũkaga, no tũkorũo na mahinda maritũ hĩndĩ ĩngĩ. No tũgunĩke mũno tũngĩoya na ũritũ ũtaaro ũyũ wa Paulo watongoririo na roho: “Na rĩrĩ, mũndũ kwĩamũrĩra Ngai hamwe na kũiganwo nĩ kĩrĩa arĩ nakĩo, ũguo nĩguo ũtonga mũnene: ĩndĩ tũngĩgĩa na irio na nguo-rĩ, no tũiganio nĩcio.” Paulo ndeeraga andũ matuĩke igũũta, no aamonagia ũrĩa mangĩiga maũndũ ma kĩĩmwĩrĩ harĩa magĩrĩire.—1 Timotheo 6:6, 8.

Kĩhumo gĩa Gĩkeno kĩa Ma

Gĩkeno kĩa ma gĩtiumanaga na gũkorũo na kĩndũ o gĩothe tũngĩenda, kana gũtũũra mũtũũrĩre mũhũthũ twĩ na indo nyingĩ. Jesu we mwene oigire ũũ: “Kũheana nĩkuo kũrehage gĩkeno kũrĩ kũheo.” Nĩ ma, gĩkeno na kũiganĩra ciumanaga na kũhũthĩra indo iria twĩ nacio gũteithĩrĩria andũ arĩa angĩ na gũkorũo tũkĩmekĩra ngoro.—Atũmwo 20:35.

Mũũmbi witũ, Jehova Ngai, nĩ amenyaga wega mabataro maitũ mothe. Kũgerera Kiugo gĩake Bibilia, nĩ atũheete ũtaaro mũkinyanĩru ũrĩa ũteithĩtie andũ aingĩ maagĩrie ũtũũro wao na metheme mĩtangĩko ĩtarĩ ya o mũhaka. Hatarĩ nganja, tũtingĩhota gwĩka ũgarũrũku o rĩmwe, kana mathĩna maitũ ma mbeca mathire o rĩo. No Jesu nĩ aaheanire ũũma harĩ arĩa othe ‘mambaga gũcaria ũthamaki wa Ngai o na ũthingu wake’ atĩ nĩ marĩheagwo mabataro mao ma o mũthenya.—Mathayo 6:33.