KUUMA NGOTHI-INĨ: HIHI NĨ WAGĨRĨIRŨO GWĨTIGĨRA ITHIRĨRO RĨA THĨ?
Hihi Nĩ Wagĩrĩirũo Gwĩtigĩra Ithirĩro Rĩa Thĩ?
Hihi wee ũiguaga atĩa igũrũ rĩa Dicemba 21, 2012, mũthenya ũrĩa thĩinĩ wa kalenda ya Maya andũ aingĩ marakoretwo makiuga atĩ nĩ kũngĩkagĩa na ũgarũrũku mũnene thĩinĩ wa thĩ? Gũkĩringana na ũrĩa werĩgĩrĩire, no ũigue ũcoketwo nĩ thayũ, ũkuĩte ngoro, kana wage gũtindanĩra. Hihi ũrarĩ ũrathi o ũngĩ ũtarĩ wa ma wa ithirĩro rĩa thĩ?
Ĩ narĩo “ithirĩro rĩa thĩ” rĩrĩa rĩgwetetwo thĩinĩ wa Bibilia? (Mathayo 24:3, King James Version) Andũ amwe metigagĩra atĩ thĩ nĩ ĩgaacinwo. Andũ angĩ meriragĩria gũkoona maũndũ marĩa magekĩka hĩndĩ ya ithirĩro. Andũ aingĩ nao nĩ manogetio nĩ gũtũũra meragwo atĩ ithirĩro rĩrĩ hakuhĩ. No to gũkorũo mawoni macio moimanaga na maũndũ ma gwĩcirĩrio handũ ha maũndũ ma ma?
Wahota kũgegio weruta ũrĩa Bibilia yugaga kũna igũrũ rĩa ithirĩro rĩa thĩ. Bibilia to kũheana ĩheanaga itũmi cia kwĩrĩgĩrĩra hĩndĩ ya ithirĩro, no ningĩ nĩ ĩtaaragĩria atĩ andũ amwe nĩ mangĩkona ta ithirĩro rĩikarire mũno na manogio nĩ gweterera na makue ngoro. Tũrakũũria wĩcirie ũhoro wa macokio ma Bibilia harĩ ciũria imwe iria ciũragio kaingĩ ciĩgiĩ ithirĩro rĩa thĩ.
Hihi thĩ nĩ ĩgaacinwo na yanangwo?
MACOKIO MA BIBILIA: “Thĩ-rĩ, [Ngai] aamĩakĩrĩire igũrũ rĩa itina ciayo, ndĩkae gũkenyenyeka o na tene.”—THABURI 104:5.
Thĩ ndĩkaanangwo na njĩra ya gũcinwo na mwaki kana na njĩra ĩngĩ o yothe. Ithenya rĩa ũguo, Bibilia ĩrutanaga atĩ thĩ ĩno nĩyo mũciĩ wa mũndũ wa tene na tene. Thaburi 37:29 yugaga ũũ: “Arĩa athingu nĩo makagaya thĩ, na gũtũũra mamĩtũũre o nginya tene.”—Thaburi 115:16; Isaia 45:18.
Thuutha wa Ngai kũũmba thĩ, oigire atĩ ‘yarĩ njega mũno,’ na ũguo noguo amĩonaga nginya rĩu. (Kĩambĩrĩria 1:31) Ithenya rĩa kũbanga kũmĩananga, we eranĩire “kũnina arĩa monũhaga thĩ” na kũmĩgitĩra ndĩkanae kwanagwo biũ.—Kũguũrĩrio 11:18.
No no wĩcirie atĩ 2 Petero 3:7 yonanagia atĩ thĩ ĩno nĩ ĩgaacinwo. Mũhari ũcio wa Bibilia ugaga ũũ: “Igũrũ rĩrĩa rĩĩ ho rĩu, o na thĩ, nĩ kũigĩrũo ciigĩirũo mwaki.” Na githĩ mũhari ũcio ndũrakĩonania atĩ thĩ nĩ ĩgaacinwo? Ũrĩa kũrĩ nĩ atĩ, rĩmwe na rĩmwe Bibilia nĩ ĩhũthagĩra ciugo “igũrũ,” “thĩ,” na “mwaki” na njĩra ya mũhaano. Kwa ngerekano, Kĩambĩrĩria 11:1 ĩkiuga atĩ “thĩ yothe yarĩ o mwarĩrie ũmwe,” ĩhũthĩrĩte kiugo “thĩ” kuuga andũ.
Mĩhari ĩrĩa ĩrigicĩirie 2 Petero 3:7 yonanagia atĩ igũrũ, thĩ, na mwaki iria igwetetwo hau nĩ cia mũhaano. Mũhari wa 5 na 6 ĩringithanagia ũndũ ũcio na Mũiyũro wa hĩndĩ ya Nuhu. Hĩndĩ ĩyo, thĩ ĩrĩa yarĩ ho nĩ yaniinirũo, no thĩ ĩno itũ ndĩaniinirũo. Kwoguo, “thĩ” ĩrĩa Bibilia yugaga atĩ nĩ yanangirũo hĩndĩ ya Mũiyũro nĩ andũ othe arĩa maarĩ aganu na maarĩ na ũhinya arĩa maatũũraga hĩndĩ ĩyo. Ningĩ Mũiyũro nĩ waanangire “igũrũ”—andũ arĩa maathaga andũ acio. (Kĩambĩrĩria 6:11) O ũndũ ũmwe, 2 Petero 3:7 yonanagia ũrĩa andũ arĩa aganu o hamwe na thirikari ciao makaanangwo biũ ta arĩ gũcinwo na mwaki.
Nĩ maũndũ marĩkũ magekĩka hĩndĩ ya ithirĩro rĩa thĩ?
MACOKIO MA BIBILIA: “Thĩ nĩ gũthira ĩrathira, o na mwĩrirĩrio wayo; no rĩrĩ, ũrĩa wĩkaga ũrĩa Ngai endaga, ũcio nĩ wa gũtũũra nginya tene o na tene.”—1 JOHANA 2:17.
“Thĩ” ĩrĩa ĩgũthira ti thĩ ĩno itũ, no nĩ andũ othe thĩinĩ wa thĩ arĩa matatũũraga kũringana na wendi wa Ngai. O ta ũrĩa ndagĩtarĩ angĩeheria handũ harwaru kansa nĩguo ahonokie mũndũ, noguo o na Ngai ‘akaang’ũria’ kana eherie andũ arĩa aganu nĩguo andũ arĩa ega makenere ũtũũro biũ thĩinĩ wa thĩ. (Thaburi 37:9) Na njĩra ĩyo, “ithirĩro rĩa thĩ” nĩ ũndũ mwega.
Muonere ũrĩa wagĩrĩire ta ũcio wĩgiĩ “ithirĩro rĩa thĩ” nĩ wonanĩtio nĩ Bibilia iria itaũrĩte ciugo icio ta “mũthia wa mũtabarĩre ũyũ wa maũndũ” kana ‘mũthia wa mahinda maya.’ (Mathayo 24:3; New International Version) Tondũ andũ o na thĩ ĩno nĩ makaahonoka hĩndĩ ya ithirĩro-rĩ, na githĩ ti gũkĩonania atĩ nĩ gũkagĩa na mahinda merũ, mũtabarĩre mwerũ wa maũndũ thuutha ũcio? Bibilia ĩcokagia atĩ nĩ gũgaakorũo, tondũ nĩ yugaga ũhoro wa “hingo ĩrĩa ĩgoka thutha.”—Luka 18:30.
Jesu eetire ihinda rĩu rĩgoka “hĩndĩ ya kwerũhio kwa maũndũ mothe.” Hĩndĩ ĩyo, Ngai nĩ agaacokeria andũ ũkinyanĩru o ta ũrĩa aatanyĩte o kĩambĩrĩria. (Mathayo 19:28, NIV) Hĩndĩ ĩyo tũgaakenera
- Thĩ njerũ ĩrĩ na ũgitĩri na ũingĩ wa indo harĩ andũ othe.—Isaia 35:1; Mika 4:4.
- Wĩra mwega na ũgaatũmaga tũiganĩre.—Isaia 65:21-23.
- Kũhonio kwa andũ othe.—Isaia 33:24.
- Andũ akũrũ gũcokio wĩthĩ.—Ayubu 33:25.
- Kũriũkio kwa akuũ.—Johana 5:28, 29.
Tweka “ũrĩa Ngai endaga,” ũrĩa atwĩraga twĩke, tũtikũbatara gwĩtigĩra ithirĩro rĩa thĩ. Ithenya rĩa ũguo, no twĩrirĩrie hĩndĩ ĩyo ĩkinye.
Hihi ithirĩro rĩa thĩ kũna rĩrĩ hakuhĩ?
MACOKIO MA BIBILIA: “Mwona maũndũ macio magĩkinya, menyai atĩ ũthamaki wa Ngai wĩ hakuhĩ.”—LUKA 21:31.
Ibuku-inĩ rĩĩtagwo The Last Days Are Here Again, Profesa ũmwe wĩtagwo Richard Kyle aandĩkire ũũ: “mogarũrũku marĩa maroimĩra o rĩmwe na ngahĩha nĩ iratũma andũ mambĩrĩrie gwĩcirĩria ũhoro wa ithirĩro rĩa thĩ.” Ũndũ ũcio wĩkĩkaga makĩria rĩrĩa andũ maaremwo nĩ gũtaarĩria maũndũ macio.
O na kũrĩ ũguo, anabii a Bibilia arĩa maaririe ũhoro wa ithirĩro matiageragia gũtaarĩria kĩrĩa gĩatũmaga maũndũ moru mekĩke hĩndĩ yao. Ithenya rĩa ũguo, maatongoririo nĩ Ngai kũgerera roho mataarĩrie maũndũ marĩa mangĩkonania atĩ ithirĩro rĩa thĩ rĩrĩ hakuhĩ. Ta wĩcirie ũhoro wa morathi mamwe ma mo na wĩtuĩre itua rĩaku mwene rĩa kana maũndũ macio nĩ marahinga mahinda maitũ.
O ta ũrĩa Jesu oigire, kuona “maũndũ macio mothe” gũtũmenyithagia atĩ ithirĩro rĩa thĩ rĩrĩ hakuhĩ. (Mathayo 24:33) Aira a Jehova metĩkĩtie atĩ ũira ũcio nĩ wa kwĩhokeka, na nĩ mamenyithagia andũ arĩa angĩ wĩtĩkio wao na njĩra ya kũhunjia thĩinĩ wa mabũrũri 236.
Hihi andũ kwĩrĩgĩrĩra ithirĩro na rĩkaga gũkinya nĩ kuuga atĩ gũtirĩ hingo rĩgooka?
MACOKIO MA BIBILIA: “Hĩndĩ ĩrĩa andũ moigaga atĩ, Nĩ kũrĩ thayũ, na gũtirĩ mburuga-rĩ, o hĩndĩ ĩo nĩyo makahobanĩrio nĩ kwanangwo kwa narua, o ta ũrĩa mũtumia wĩ na ihu akoragĩrĩrũo nĩ ruo rũa kũrũmwo; nao matikahonoka o na atĩa.”—1 ATHESALONIKE 5:3.
Bibilia ĩringithanagia kwanagwo gwa thĩ na kwambĩrĩria kwa ruo rwa mũtumia wĩ nda—ruo rwa mũtumia ũcio no mũhaka rũũke na rũũkaga o rĩmwe. Mahinda maya matwerekeirie harĩ ithirĩro o namo no ta mũtumia ũcio, tondũ nĩ aiguaga maũndũ ma kũmũmenyithia atĩ arĩ hakuhĩ kũgĩa mwana, marĩa mathiaga makĩongererekaga. Ndagĩtarĩ wake no ecirĩrie mũthenya ũrĩa akaagĩa mwana; no rĩrĩ, o na ũndũ ũcio ũngĩhaana ta ũraikaikara, no egũkorũo na ma atĩ mwana wake no egũciarũo thuutha wa ihinda inini. O ũndũ ũmwe-rĩ, o na gũtuĩka andũ manerĩgĩrĩra ithirĩro na rĩkaga gũkinya, ũndũ ũcio ndũngĩgarũra ũũma wa atĩ tũratũũra “matukũ marĩa ma kũrigĩrĩria.”—2 Timotheo 3:1.
No no ũũrie ũũ: ‘Angĩkorũo imenyithia cia kuonania atĩ ithirĩro rĩrĩ hakuhĩ nĩ ironeka wega ũguo-rĩ, nĩ kĩĩ gĩtũmaga andũ aingĩ mage gũciona?’ Bibilia yonanagia atĩ, hĩndĩ ĩrĩa ithirĩro rĩngĩgaakorũo hakuhĩ, andũ aingĩ matingĩgaatindanĩra na imenyithia. Ithenya rĩa kuona mogarũrũku marĩa marĩ kuo matukũ-inĩ ma kũrigĩrĩria, mangĩkaanyũrũrania ũũ: “Kuuma o hĩndĩ ĩrĩa maithe maitũ maakomire-rĩ, maũndũ mothe matũire o ta ũrĩa maatariĩ kuuma o rĩrĩa thĩ yombirũo.” (2 Petero 3:3, 4) Na njĩra ĩngĩ, imenyithia cia matukũ ma kũrigĩrĩria nĩ ironeka wega, no andũ aingĩ matingĩgatindanĩra nacio.—Mathayo 24:38, 39.
Gĩcunjĩ gĩkĩ kĩarĩrĩria o ũira mũnini wa Maandĩko wa kuonania atĩ ithirĩro rĩrĩ hakuhĩ. * Hihi no wende kwĩruta ũhoro makĩria? Angĩkorũo nĩguo-rĩ, no warie na Aira a Jehova na wĩtĩkĩre kwĩruta Bibilia nao hatarĩ marĩhi. No mwĩrutagĩre gwaku mũciĩ, kana handũ hangĩ harĩa hakwagĩrĩire, kana o na mũkĩhũthĩra thimũ. Kĩrĩa ũrabatara kwĩrutĩra no mahinda maku tu, na ũguni ũrĩa ũkũgĩa naguo nĩ mũnene mũno.
^ kib. 39 Nĩguo wone ũhoro makĩria, rora gĩcunjĩ gĩa 9, “Hihi Tũratũũra ‘Matukũ Marĩa ma Kũrigĩrĩria’?,” kĩa ibuku Bibilia Ĩrutanaga Atĩa Kũna? rĩrĩa rĩcabĩtwo nĩ Aira a Jehova.