47-زەرتتەۋ ماقالاسى
مۇسانىڭ 3-جازباسىنان الار ساباعىمىز
«كيەلى جازبالاردىڭ ٴبارى قۇداي رۋحىنىڭ جەتەلەۋىمەن جازىلعان، ٵرى... ٴتيىمدى» (ٴتىم. 2-ح. 3:16).
98-ٵن رۋحتىڭ جەتەلەۋىمەن جازىلعان جازبالار
اڭداتپا *
1، 2. ماسىحشىلەر نەگە مۇسانىڭ 3-جازباسىن وقۋعا ىقىلاستى بولۋ كەرەك؟
ەلشى پاۋىل جاس دوسى تىموتەگە: «كيەلى جازبالاردىڭ ٴبارى قۇداي رۋحىنىڭ جەتەلەۋىمەن جازىلعان، ٵرى... ٴتيىمدى»،— دەگەن (ٴتىم. 2-ح. 3:16). بۇل جازبالارعا مۇسانىڭ 3-جازباسى دا كىرەدى. بۇل كىتاپ تۋرالى ٴسىز نە ويلايسىز؟ كەي ادامدار وندا بىزگە قاتىسى جوق ەرەجەلەردىڭ ٴتىزىمى جازىلعان دەپ جاتادى، ال شىنايى ماسىحشىلەردىڭ ويى مۇلدەم باسقا.
2 شامامەن 3500 جىل بۇرىن جازىلعان مۇسانىڭ 3-جازباسىن ەحوبا بىزگە «ٴتالىم بولسىن دەپ» ساقتاپ كەلدى (ريم. 15:4). بۇل كىتاپ ەحوبانىڭ وي-نيەتىن اشاتىندىقتان، ونى وقۋعا ىقىلاستى بولۋىمىز كەرەك. رۋحتىڭ جەتەلەۋىمەن جازىلعان وسى كىتاپتىڭ بىزگە ساباق بولار تۇستارى كوپ. ەندەشە، سولاردىڭ تورتەۋىنە توقتالايىق.
ەحوبانىڭ ىقىلاسىنا قالاي يە بولا الامىز؟
3. جىل سايىنعى كۇنانى وتەيتىن كۇنى نەگە قۇرباندىقتار شالىنعان؟
3 ٴبىرىنشى ساباق: قۇرباندىعىمىز قابىل بولسىن دەسەك، ەحوبانىڭ ىقىلاسىنا يە بولۋىمىز كەرەك. جىل سايىنعى كۇنانى وتەيتىن كۇنى يسرايل حالقى جينالاتىن جانە قۇرباندىققا مال شالىناتىن. بۇل قۇرباندىقتار ولارعا كۇنادان تازارۋلارى كەرەكتىگىن ەستەرىنە سالعان. سول كۇنى باس ٴدىني قىزمەتكەر ەڭ قاسيەتتى بولمەگە قۇرباندىقتىڭ قانىن الىپ كىرمەس بۇرىن، ٴبىر نارسە ىستەۋ كەرەك بولعان. بۇل حالىقتىڭ كۇناسى كەشىرىلۋىنەن دە اناعۇرلىم ماڭىزدى ەدى.
4. مۇسانىڭ 3-جازباسى 16:12، 13 تە ايتىلعانداي، كۇنانى وتەيتىن كۇنى باس ٴدىني قىزمەتكەر ەڭ قاسيەتتى بولمەگە العاش كىرگەندە نە ىستەگەن؟ (مۇقاباداعى سۋرەتتى قاراڭىز).
مۇسانىڭ 3-جازباسى 16:12، 13 وقىڭىز. كۇنانى وتەيتىن كۇنگى جاعدايدى ەلەستەتەيىك. باس ٴدىني قىزمەتكەر كيەلى شاتىرعا كىرىپ بارا جاتىر. ول سول كۇنى ەڭ قاسيەتتى بولمەگە ٷش رەت كىرۋى ٴتيىس. بۇل ونىڭ ٴبىرىنشى رەت كىرۋى. ونىڭ ٴبىر قولىندا حوش ٴيىستى زاتقا تولعان ىدىس، ال ەكىنشى قولىندا شوق تولتىرىلعان التىن قالاق بار. ول ەڭ قاسيەتتى بولمەنىڭ الدىنداعى شىمىلدىققا كەلىپ، ٴسال كىدىرەدى. سودان كەيىن زور قۇرمەتپەن ەڭ قاسيەتتى بولمەگە كىرىپ، كەلىسىم ساندىعىنىڭ الدىنا تۇرادى. بەينەلى ماعىنادا ول ٴدال ەحوبانىڭ الدىنا كەلىپ تۇر! ەندى ول كيەلى حوش ٴيىستى زاتتاردى قىزعان شوقتىڭ ۇستىنە مۇقيات سالادى. سول كەزدە بولمەنىڭ ٸشى حوش ٴيىستى زاتتىڭ جۇپار يىسىمەن اڭقىپ كەتەدى *. بۇدان كەيىن باس ٴدىني قىزمەتكەر كۇنانىڭ قۇنىن وتەۋ قۇرباندىعىنىڭ قانىن الىپ، ەڭ قاسيەتتى بولمەگە قايتا كىرەدى. بايقاساڭىز، ول حوش ٴيىستى زاتتى كۇنانىڭ قۇنىن وتەۋ قۇرباندىعىنىڭ قانىن الىپ كىرمەس بۇرىن تۇتەتتى.
45. كۇنانى وتەيتىن كۇنى حوش ٴيىستى زاتتىڭ قولدانىلعانىنان نە بىلۋگە بولادى؟
5 كۇنانى وتەيتىن كۇنى حوش ٴيىستى زاتتىڭ قولدانىلعانىنان نە بىلۋگە بولادى؟ كيەلى كىتاپتا ەحوبانىڭ ادال قىزمەتشىلەرىنىڭ دۇعالارى «حوش ٴيىستى تارتۋداي» دەلىنگەن (ٴزاب. 141:2؛ ايان 5:8). جوعارىدا ايتىلعانداي، باس ٴدىني قىزمەتكەر ەحوبانىڭ الدىنا حوش ٴيىستى زاتتى زور قۇرمەتپەن الىپ كىرگەن. سول سەكىلدى، ٴبىز دە ەحوباعا دۇعا ەتكەندە، مۇنى زور قۇرمەتپەن ىستەيمىز، بويىمىزدى قاستەرلى سەزىم بيلەيدى. بالانىڭ اكەسىنە جاقىنداي الاتىنى سياقتى، ٴبىز دە الەمنىڭ جاراتۋشىسىمەن سويلەسىپ، وعان جاقىنداي الامىز. وسىنداي مۇمكىندىك بەرىپ وتىرعانى ٷشىن وعان شەكسىز ريزامىز! (جاق. 4:8). ەحوبا بىزگە دوستارىنداي قارايدى (ٴزاب. 25:14). وسى مارتەبەنى باعالاعاندىقتان، ونىڭ كوڭىلىن ەشقاشان قالدىرعىمىز كەلمەيدى.
6. باس ٴدىني قىزمەتكەر قۇرباندىق ۇسىنباس بۇرىن حوش ٴيىستى زاتتى تۇتەتكەنىنەن نە بىلەمىز؟
6 تاعى ەسكە تۇسىرسەك، باس ٴدىني قىزمەتكەر قۇرباندىق ۇسىنباس بۇرىن حوش ٴيىستى زاتتى تۇتەتەتىن. وسىلايشا ول الدىمەن قۇدايدىڭ ىقىلاسىنا يە بولعانىنا كوز جەتكىزىپ الاتىن، سودان كەيىن عانا قۇرباندىعىن ۇسىناتىن. بۇدان نە بىلەمىز؟ يسا جەردە بولعاندا، ٶمىرىن قۇرباندىققا بەرمەس بۇرىن ماڭىزدى ٴبىر نارسەنى، ادامزاتتى قۇتقارۋدان دا ماڭىزدى نارسەنى، ىستەۋ كەرەك بولدى. ول نە نارسە ەدى؟ ەحوبا قۇرباندىعىن قابىل الۋ ٷشىن يسا ادال دا ٴمىنسىز ٶمىر ٴسۇرۋ كەرەك ەدى. وسىلايشا ول ەحوبانىڭ جولىمەن ٴجۇرۋ ەڭ جاقسى ٶمىر جولى ەكەنىن پاش ەتپەك ەدى. ول اكەسىنىڭ بۇكىلالەمدىك بيلىگىن اقتاپ، ونىڭ بيلىك ەتۋ جولى ٵدىل دە دۇرىس ەكەنىن دالەلدەمەك ەدى.
7. يسانىڭ جەردەگى بۇكىل ٶمىرى اكەسىنە نەگە ۇنامدى بولدى؟
7 يسا جەردە ٶمىر سۇرگەندە ەحوباعا كەمەلدى تۇردە مويىنسۇنعان. ازعىرۋلار دا، قيىندىقتار دا، ٴتىپتى ازاپتى ولىممەن ولەتىنىن بىلگەنى دە اكەسىنىڭ بيلىگىن قورعاۋعا دەگەن ىقىلاسىن سوندىرمەدى (ٴفىلىپ. 2:8). سىناقتارعا كەزىككەندە، يسا «قاتتى داۋىستاپ، كوز جاسىن توگىپ» دۇعا ەتكەن (ەۆر. 5:7). ونىڭ ىستىق دۇعالارى ەحوباعا ادال ەكەنىن كورسەتتى، ٵرى مويىنسۇنعىش بولۋعا دەگەن قالاۋىن ارتتىردى. يسانىڭ دۇعالارى ەحوبا ٷشىن حوش ٴيىستى زاتتىڭ جۇپارىنداي بولدى. يسانىڭ بۇكىل ٶمىرى اكەسىنە ۇنامدى بولدى ٵرى ونىڭ بۇكىلالەمدىك بيلىگىن قورعادى.
8. يسانىڭ ٶمىرىن قالاي ۇلگى ەتە الامىز؟
8 ەحوباعا بارىمىزدى سالىپ مويىنسۇنساق ٵرى ادال بولساق، يساعا ەلىكتەيمىز. سىناقتارعا كەزىككەندە، ەحوبادان كومەك سۇراپ ىستىق-ىستىق دۇعا ەتەمىز، ويتكەنى وعان ۇنامدى بولعىمىز كەلەدى. وسىلاي ونىڭ بيلىگىن قولدايتىنىمىزدى كورسەتەمىز. ەگەر ەحوبا جەك كورەتىن ىستەردى جاساساق، ول دۇعالارىمىزدى تىڭدامايتىنىن جاقسى بىلەمىز. ال ەحوبانىڭ نورمالارىنا ساي ٴجۇرىپ-تۇرساق، جۇرەكتەن شىققان دۇعالارىمىز ول ٷشىن حوش ٴيىستى تارتۋداي بولادى. سونداي-اق ٴمىنسىز، ادال بولعانىمىز بەن مويىنسۇنعانىمىز ەحوبا ٷشىن جاعىمدى ەكەنىنە كۇمانىمىز جوق (ناق. س. 27:11).
ەحوباعا قىزمەت ەتۋگە ٴبىزدى سۇيىسپەنشىلىك پەن ريزاشىلىق تالپىندىرادى
9. تاتۋلىق قۇرباندىعى نە سەبەپتى ۇسىنىلاتىن؟
9 ەكىنشى ساباق: ەحوباعا قىزمەت ەتۋگە ٴبىزدى ريزاشىلىق تالپىندىرادى. وسى تالپىندىرۋشى كۇشتىڭ ماڭىزدىلىعىن ٴتۇسىنۋ ٷشىن يسرايلدىكتەر ۇسىنعان تاتۋلىق قۇرباندىعىن قاراستىرايىق *. مۇسانىڭ 3-جازباسىنان يسرايلدىكتەر تاتۋلىق قۇرباندىعىن «ريزاشىلىق ٴبىلدىرۋ ٷشىن» اكەلگەنىن بىلەمىز (مۇس. 3-ج. 7:11—13، 16—18). ولار بۇل قۇرباندىقتى مىندەتتى بولعاندىقتان ەمەس، وزدەرى قالاعاندىقتان اكەلگەن. دەمەك، ولار قۇدايلارى ەحوبانى سۇيگەندىكتەن، ٶز ەرىكتەرىمەن وسى قۇرباندىقتى ۇسىنعان. قۇرباندىق ۇسىنعان ادام وتباسىمەن، ٴدىني قىزمەتكەرمەن بىرگە قۇرباندىققا شالعان مالدىڭ ەتىن جەيتىن. ٴبىراق مالدىڭ بەلگىلى ٴبىر بولىكتەرى تەك ەحوباعا عانا ۇسىنىلاتىن. قاي بولىكتەرى؟
10. مۇسانىڭ 3-جازباسى 3:6، 12، 14—16 تارماقتاردا جازىلعان تاتۋلىق قۇرباندىعى قاي جاعىنان يسانىڭ قىزمەتىنە ۇقسايدى؟
10 ٷشىنشى ساباق: ەحوباعا بارىمىزدى بەرۋگە سۇيىسپەنشىلىك تالپىندىرادى. ەحوبا مايدى مالدىڭ ەڭ جاقسى بولىگى دەپ ەسەپتەگەن. سونداي-اق بۇيرەك سياقتى مالدىڭ باسقا دا بولىكتەرىن ەرەكشە باعالى ساناعان (مۇسانىڭ 3-جازباسى 3:6، 12، 14—16 وقىڭىز). يسرايلدىك كىسى مالدىڭ وسى بولىكتەرى مەن مايىن ٶز ەركىمەن قۇرباندىققا بەرگەندە، بۇل ەحوباعا ەرەكشە ۇنايتىن. بۇنداي قۇرباندىق ۇسىنۋىمەن ادام قۇدايعا ەڭ جاقسىسىن بەرگىسى كەلەتىنىن كورسەتەتىن. سول سياقتى، يسا دا ەحوبانى جاقسى كورىپ، وعان بار ىنتاسىمەن قىزمەت ەتۋ ارقىلى وزىندە باردىڭ ەڭ جاقسىسىن ۇسىندى (جوح. 14:31). يساعا قۇدايدىڭ ەركىن ورىنداۋ زور قاناعات اكەلگەن، ول قۇداي زاڭدارىن قاتتى سۇيگەن (ٴزاب. 40:8). يسانىڭ زور ىقىلاسپەن قىزمەت ەتىپ جاتقانىن كورگەندە ەحوبا قانشالىقتى ريزا بولدى دەسەڭىزشى!
11. قىزمەتىمىز قاي جاعىنان تاتۋلىق قۇرباندىعىنا ۇقسايدى جانە بۇل بىزگە نەگە جۇبانىش بەرەدى؟
11 ەحوباعا دەگەن قىزمەتىمىز تاتۋلىق قۇرباندىعىنا ۇقسايدى. ويتكەنى ٶز ەركىمىزبەن قىزمەت ەتۋ ارقىلى ونى سۇيەتىنىمىزدى كورسەتەمىز. ونى بار جۇرەگىمىزبەن جاقسى كورگەندىكتەن، وعان ەڭ جاقسىمىزدى بەرەمىز. ميلليونداعان ادام ەحوبا مەن ونىڭ نورمالارىن شىن جاقسى كورگەندىكتەن، وعان قىزمەت ەتىپ ٴجۇر. وسىنداي قىزمەتشىلەرىنىڭ قۇلشىنىسىن كورگەندە، ەحوبانىڭ جۇرەگى شاتتىققا تولاتىنى ٴسوزسىز! ەحوبانىڭ ٸس-ارەكەتىمىزدى عانا ەمەس، ارەكەتىمىزدىڭ ارتىنداعى نيەتىمىزدى دە كورىپ، باعالايتىنى بىزگە جۇبانىش بەرەدى. مىسالى، جاسىڭىز ۇلعايعاندىقتان، ٶزىڭىز قالاعانداي قىزمەت ەتە الماساڭىز، ەحوبا جاعدايىڭىزدى تۇسىنەتىنىنە سەنىمدى بولىڭىز. بالكىم، ەحوباعا از-كەم بەرىپ جۇرگەندەي سەزىنەرسىز، ٴبىراق ول قولىڭىزدان كەلگەنشە قىزمەت ەتۋگە تالپىندىرىپ جاتقان سۇيىسپەنشىلىگىڭىزدى كورەدى، ٵرى قولدان كەلگەندى بەرىپ جاتقانىڭىزدى قۋانا قابىلدايدى.
12. ەحوبا تاتۋلىق قۇرباندىقتارىنا قالاي قاراعان، بۇل ٴبىزدى قالاي جىگەرلەندىرەدى؟
12 تاتۋلىق قۇرباندىعىنان نە بىلەمىز؟ مالدىڭ ەڭ جاقسى بولىكتەرى ورتەلىپ، ٴتۇتىنى كوككە كوتەرىلگەندە ەحوبا ريزا بولاتىن. سول سياقتى، جان-تانىڭىزبەن ٵرى قۇلشىنىسپەن اتقارعان قىزمەتىڭىز ەحوبا ٷشىن ۇنامدى ەكەنىن ەستەن شىعارماڭىز (قول. 3:23). ونىڭ سىزگە قاراپ ريزا بولىپ، كۇلىمسىرەپ تۇرعانىن ەلەستەتىپ كورىڭىزشى. ەحوبا قىزمەتتەگى ازدى-كوپتى ىنتاڭىزدى اسا باعالى قازىناداي كورىپ، ماڭگىلىك بويى ەسىنەن شىعارمايدى (مات. 6:20؛ ەۆر. 6:10).
ەحوبا ٶز ۇيىمىن جارىلقايدى
13. مۇسانىڭ 3-جازباسى 9:23، 24 كە ساي، ەحوبا ٴدىني قىزمەتكەرلىكتى ماقۇلدايتىنىن قالاي كورسەتتى؟
13 ٴتورتىنشى ساباق: ەحوبا ۇيىمىنىڭ جەردەگى بولىگىن جارىلقاۋدا. ب.ز.ب. 1512-جىلى سيناي تاۋىنىڭ ەتەگىنە كيەلى شاتىر قۇرىلعاندا نە بولعانىن قاراستىرىپ كورەيىك (مۇس. 2-ج. 40:17). مۇسا ٴدىني قىزمەتكەرلەردى تاعايىنداۋ ٴراسىمىن وتكىزدى، ٴدىني قىزمەتكەرلەر بولىپ حارون مەن ونىڭ ۇلدارى تاعايىندالدى. ولار العاش رەت مالدى قۇرباندىققا شالعاندا، يسرايل حالقى جينالىپ، باقىلاپ تۇردى (مۇس. 3-ج. 9:1—5). ەحوبا جاڭادان قۇرىلعان ٴدىني قىزمەتكەرلىكتى ماقۇلداعانىن قالاي كورسەتتى؟ حارون مەن مۇسا حالىققا باتا بەرگەندە، ەحوبادان وت ٴتۇسىپ، قۇرباندىق وشاعىنداعى قۇرباندىقتى جالماپ قويدى (مۇسانىڭ 3-جازباسى 9:23، 24 وقىڭىز).
14. ەحوبانىڭ يسرايلدەگى دىني قىزمەتكەرلىكتى ماقۇلداعانى نەگە ٴبىزدى دە قىزىقتىرۋ كەرەك؟
14 كوكتەن تۇسكەن وت نەنىڭ بەلگىسى بولدى؟ بۇل وت ەحوبا ٶزى ٴدىني قىزمەتكەرلىككە تاڭداعان حارون مەن ونىڭ ۇلدارىن ماقۇلدايتىنىن جانە قولدايتىنىن كورسەتتى. يسرايلدىكتەر ەحوبانىڭ ٴدىني قىزمەتكەرلەردى قولدايتىنىن انىق كورگەندە، وزدەرى دە ولاردى قولداۋ كەرەكتىگىن ٴتۇسىندى. ەحوبانىڭ يسرايلدەگى ٴدىني قىزمەتكەرلىكتى ماقۇلداعانى نەگە ٴبىزدى دە قىزىقتىرۋ كەرەك؟ ويتكەنى بۇل ٴدىني قىزمەتكەرلىك ودان دا ۇلى دىني قىزمەتكەرلىكتىڭ كولەڭكەسى ەدى. يسا — ۇلى باس ٴدىني قىزمەتكەر. سونداي-اق ونىمەن بىرگە كوكتە ٴدىني قىزمەتكەر ٵرى پاتشا بولىپ 144000 بيلىك ەتپەك (ەۆر. 4:14؛ 8:3—5؛ 10:1).
15، 16. ەحوبا «ادال دا اقىلدى قۇلدى» ماقۇلدايتىنىن قالاي كورسەتۋدە؟
15 1919-جىلى يسا مايلانعان ەر باۋىرلاستاردىڭ شاعىن توبىن «ادال دا اقىلدى قۇل» ەتىپ تاعايىندادى. سول قۇل ۋاعىز ىسىندە باسشىلىقتى قولعا الىپ، ٴماسىحتىڭ ٸزباسارلارىنا «اس-سۋىن ۋاقتىلى بەرىپ» وتىر (مات. 24:45). ەحوبانىڭ ادال دا اقىلدى قۇلدى ماقۇلدايتىنىن انىق كورىپ ٴجۇرمىز بە؟
16 شايتان مەن ونىڭ دۇنيەسى ادال دا اقىلدى قۇلدىڭ جۇمىسىن توقتاتۋ ٷشىن بارىنشا تىرىسۋدا. ەحوبانىڭ كومەگىنسىز ادال دا اقىلدى قۇل جۇمىستارىن اتقارا الماس مات. 24:14). ەحوبا بۇگىندە ٶز ۇيىمىنا باعىت-باعدار بەرىپ، جومارتتىقپەن جارىلقاپ وتىرعانىنا كۇمان جوق.
ەدى. ادال قۇل ەكى دۇنيەجۇزىلىك سوعىس پەن اياۋسىز قۋعىن-سۇرگىنگە، عالامدىق ەكونوميكالىق داعدارىس پەن ادىلەتسىزدىككە قاراماي، يسانىڭ جەردەگى ٸزباسارلارىنا ۋاقتىلى اس-سۋ بەرىپ كەلەدى. بۇگىندەگى رۋحاني اس-سۋدىڭ مولشىلىعى جايلى ويلانىپ كورەيىكشى، ولار 900 دەن استام تىلدە قولجەتىمدى ٵرى تەگىن. بۇل — قۇدايدىڭ ادال دا اقىلدى قۇلدى ماقۇلدايتىنىنىڭ بۇلتارتپاس دالەلى. مۇنىڭ تاعى ٴبىر دالەلى — ۋاعىز ٸسى. راسىندا دا، ىزگى حابار «بۇكىل جەر بەتىندە ۋاعىزدالۋدا» (17. ەحوبانىڭ ۇيىمىن قولدايتىنىمىزدى قالاي كورسەتە الامىز؟
17 وزىمىزدەن «ەحوبانىڭ ۇيىمىنىڭ جەردەگى بولىگىنە جاتاتىنىما ريزامىن با؟» دەپ سۇرايىق. مۇسانىڭ كۇنىندە ەحوبا ٶزى تاعايىنداعان ادامداردى ماقۇلدايتىنىن كورسەتۋ ٷشىن كوكتەن وت تۇسىرگەنىندەي، بۇگىندە دە ٶز ۇيىمىن قولدانىپ جاتقانىن انىق كورسەتۋدە. ٴيا، بىزدە ريزاشىل بولۋعا سەبەپ كوپ (سال. 1-ح. 5:18، 19). ەحوبانىڭ ۇيىمىن قولدايتىنىمىزدى قالاي كورسەتە الامىز؟ باسىلىمدارىمىزدا، قاۋىم كەزدەسۋلەرىندە، كونگرەستەردە ايتىلاتىن كيەلى كىتاپقا نەگىزدەلگەن باسشىلىقتارعا مويىنسۇنۋ ارقىلى. بۇعان قوسا، ۋاعىزداۋ مەن ٴتالىم بەرۋ ىسىنە تولىق اتسالىسۋ ارقىلى دا ۇيىمدى قولدايتىنىمىزدى كورسەتەمىز (قور. 1-ح. 15:58).
18. ٴسىز نە ىستەۋگە بەكىندىڭىز؟
18 ەندەشە، مۇسانىڭ 3-جازباسىنان ۇيرەنگەندەرىمىزدى قولدانۋعا اسىق بولايىق. قۇرباندىقتارىمىز قابىل بولۋ ٷشىن ەحوبانىڭ ىقىلاسىنا كەنەلە بەرەيىك. ەحوباعا قىزمەت ەتۋگە ٴبىزدى ريزاشىلىق تالپىندىرا بەرگەي. ەحوبانى بار جۇرەگىمىزبەن سۇيگەندىكتەن، وعان ەڭ جاقسىمىزدى بەرە بەرەيىك. سونىمەن قاتار ەحوبا جارىلقاپ وتىرعان ۇيىمدى شىن جۇرەكتەن قولدايىق. وسىلايشا ەحوباعا ونىڭ كۋاگەرى بولۋ مارتەبەسىن اسا قىمبات كورەتىنىمىزدى پاش ەتەمىز!
96-ٵن قۇدايدىڭ بەرگەن قازىناسى
^ 5-ابزاس مۇسانىڭ 3-جازباسىندا ەحوبانىڭ ەجەلگى يسرايل حالقىنا بەرگەن زاڭدارى جازىلعان. ماسىحشىلەر بۇل زاڭداردى ۇستانۋعا مىندەتتى بولماسا دا، ونىڭ كوپ پايداسىن كورە الادى. وسى ماقالادا مۇسانىڭ 3-جازباسىنان الار ماڭىزدى ساباقتاردى تالقىلايمىز.
^ 4-ابزاس كيەلى شاتىردا تۇتەتىلەتىن حوش ٴيىستى زات قاسيەتتى بولىپ سانالعان، ٵرى يسرايلدىكتەر ونى تەك ەحوباعا عيبادات ەتۋ ٷشىن قولدانعان (مۇس. 2-ج. 30:34—38). ٴبىرىنشى عاسىرداعى ماسىحشىلەردىڭ ٴدىني ماقساتتا حوش ٴيىستى زات تۇتەتكەنى جايلى ەشقانداي مالىمەت جوق.
^ 9-ابزاس تاتۋلىق قۇرباندىعى جايلى كوبىرەك ٴبىلۋ ٷشىن «كيەلى جازبالاردى ٴتۇسىنۋ» (حانزۇشا) كىتابىنىڭ 1-ت.، 691-ب. جانە 2012-جىلدىڭ 15-قاڭتارىنداعى «كۇزەت مۇناراسىنىڭ» 19-بەتىندەگى 11-ابزاستى (حانزۇشا) قاراڭىز.
^ 54-ابزاس سۋرەت سيپاتتاماسى: كۇنانى وتەيتىن كۇنى باس ٴدىني قىزمەتكەر ەڭ قاسيەتتى بولمەگە حوش ٴيىستى زات پەن شوقتى الىپ كىرگەندە، بولمەنىڭ ٸشى جۇپار يىسپەن اڭقىپ كەتەتىن. كەيىنىرەك ول ەڭ قاسيەتتى بولمەگە قايتا كىرىپ، كۇنا ٷشىن شالىنعان قۇرباندىقتىڭ قانىن ۇسىناتىن.
^ 56-ابزاس سۋرەت سيپاتتاماسى: يسرايلدىك كىسى تاتۋلىق قۇرباندىعىن ۇسىنۋ ٷشىن ٴدىني قىزمەتكەرگە قوي اكەلىپ تۇر. وسىلايشا ول وتباسىمەن بىرگە ەحوباعا ريزا ەكەنىن كورسەتتى.
^ 58-ابزاس سۋرەت سيپاتتاماسى: يسا جەردە بولعاندا قۇداي زاڭدارىن بەكەم ۇستانۋ ارقىلى جانە ٸزباسارلارىنا دا سولاي ەتۋدى ۇيرەتۋ ارقىلى ەحوبانى قاتتى سۇيەتىنىن كورسەتتى.
^ 60-ابزاس سۋرەت سيپاتتاماسى: قارت باۋىرلاس مۇمكىندىگىنىڭ شەكتەۋلى ەكەنىنە قاراماي، ەحوباعا ەڭ جاقسىسىن بەرۋ ٷشىن حات جازىپ ۋاعىزداۋدا.
^ 62-ابزاس سۋرەت سيپاتتاماسى: 2019-جىل، اقپان ايى. باسقارۋشى كەڭەستىڭ مۇشەسى گەرريت ليوش باۋىرلاس «جاڭا دۇنيە اۋدارماسىنىڭ» قايتا قاراستىرىلعان نۇسقاسى نەمىس تىلىندە جارىق كورگەنىن ريزاشىل تىڭدارمانعا حابارلاپ تۇر. بۇگىندە گەرمانياداعى جاريالاۋشىلار وسى ەكى باۋىرلاس سياقتى، جاڭا شىققان كيەلى كىتاپتارىن قىزمەتتە قۋانا قولدانىپ ٴجۇر.