قۋانىش — قۇدايدان كەلەتىن قاسيەت
بارلىعى دا باقىتتى بولعىسى كەلەدى. الايدا سوڭعى كۇندەرى ٶمىر ٴسۇرىپ جاتقاندىقتان، اركىمنىڭ «ەرەكشە قيىن» ماسەلەلەرى بار (تىموتەگە 2-حات 3:1). كەيبىر ادامدار ادىلەتسىزدىككە كەزىككەندىكتەن نە اۋرۋعا شالدىققاندىقتان، كەيبىرى جۇمىستان شىعارىلعاندىقتان نە سۇيىكتى ادامىنان ايىرىلعاندىقتان قۋانۋدان قالعان. باسقالارى بولسا ۋايىمعا باتىراتىن نە ەڭسەنى تۇسىرەتىن ٶزگە ٴبىر جاعدايلاردىڭ كەسىرىنەن قۋانىش سەزىنبەيدى. ٴتىپتى ەحوبانىڭ قىزمەتشىلەرى دە ۇنجىرعالارى ٴتۇسۋى ارى بىرتە-بىرتە قۋانىشتارىنان ايىرىلۋى مۇمكىن. ٴسىزدىڭ جاعدايىڭىزدا وسىلاي بولسا، قۋانىشىڭىزدى قايتا جانداندىرۋ ٷشىن نە ىستەي الاسىز؟
بۇل سۇراققا جاۋاپ الۋ ٷشىن، الدىمەن شىنايى قۋانىشتىڭ نە ەكەنىن، سونداي-اق كەيبىر ادامداردىڭ قيىندىقتارعا قاراماستان قالاي قۋانىشتارىنان ايىرىلماعانىن ٴتۇسىنۋىمىز كەرەك. سوسىن قالاي ٴبىز قۋانىشىمىزدى ساقتاپ قانا قويماي، ونى ارتتىرا الاتىنىمىزدى بىلەمىز.
قۋانىش دەگەن نە؟
قۋانىشتى بولۋ جاي عانا كوڭىل كۇيدىڭ كوتەرىڭكى بولىپ ٴجۇرۋىن بىلدىرمەيدى. مىنا جايلى ويلاپ كورەيىكشى: ىشىمدىككە ماسايىپ قالعان ادام كوپ كۇلە بەرەتىن شىعار. ٴبىراق ماستىعى تارقاعاندا، ونىڭ كۇلكىسى ساپ تىيىلىپ، قيىندىعى باز باياعىداي كوپ ەكەنىن ٴتۇسىنۋى مۇمكىن. ونىڭ كوڭىل كۇيى شامالى ۋاقىتقا عانا كوتەرىلگەنمەن، بۇل شىنايى قۋانىش ەمەس (ناقىل سوزدەر 14:13).
قۋانىش دەگەنىمىز — ٴبىر جاقسى نارسەگە قول جەتكىزگەندە نە ونى كۇتكەندە تۋىندايتىن ىشكى تەرەڭ سەزىم. ول جاعدايىمىز جاقسى نە جامان بولعانىنا قاراماستان، باقىتتى سەزىنۋدى بىلدىرەدى (سالونيكالىقتارعا 1-حات 1:6). سايىپ كەلگەندە، ٴبىزدىڭ قانداي دا ٴبىر جاعدايعا بايلانىستى كوڭىل كۇيىمىز ٴتۇسۋى مۇمكىن، دەسە دە ىشتەي قۋانىش سەزىنە بەرەمىز. مىسالى، ەلشىلەردى يسا جايلى ۋاعىزداعاندارى ٷشىن ۇرىپ-سوققان بولاتىن. ايتسە دە «جوعارعى كەڭەستەن شىققان ەلشىلەر ونىڭ اتى ٷشىن قورلىق كورۋگە لايىق سانالعاندارىنا قۋاندى» (ەلشىلەردىڭ ىستەرى 5:41). ولار دۇرە سوعىلعاندارىنا ەمەس، قۇدايعا ادال بولىپ قالا العاندارىنا قۋانعان بولاتىن.
قۋانىش تۋا بىتەتىن نە ٶزدىگىنەن پايدا بولاتىن قاسيەت ەمەس. نەگە ولاي دەيمىز؟ سەبەبى شىنايى قۋانىش — كيەلى رۋح جەمىسىنىڭ ٴبىر بولىگى. قۇدايدىڭ رۋحى بىزگە قۋانىشتى قامتيتىن «جاڭا بولمىسقا» يە بولۋعا كومەكتەسەدى (ەفەستىكتەرگە 4:24؛ عالاتتىقتارعا 5:22). ال بويىمىزدا قۋانىش بولسا، قيىندىقتارمەن كۇرەسۋ وڭايىراق بولادى.
ەلىكتەگىمىز كەلەتىن تۇلعالار
ەحوبا جەر بەتىندە بۇگىندە ٴبىز كورىپ جۇرگەن جامان ىستەردىڭ ەمەس، جاقسى نارسەلەردىڭ ورىن العانىن قالاعان. ٴبىراق ادامدار زۇلىم ىستەر جاساپ جاتسا دا، ول قۋانىشىن ەش جوعالتپايدى. كيەلى كىتاپتا: «كۇش پەن شاتتىق [ونىڭ] كيەلى تۇراعىندا»،— دەلىنگەن (شەجىرەلەر 1-جازبا 16:27). بۇعان قوسا، قىزمەتشىلەرى دە يگى ىستەرىمەن ونىڭ جۇرەگىن قۋانتىپ ٴجۇر (ناقىل سوزدەر 27:11).
جاعداي ٴبىز كۇتكەندەي بولماي قالسا دا، قۋانىشىمىزدان اينىماساق، ەحوباعا ەلىكتەيتىنىمىزدى كورسەتەمىز. ۋايىمداۋدىڭ ورنىنا، قولىمىزدا بار جاقسى *.
نارسەلەر جايلى ويلانايىق ارى بولاشاقتا الدەقايدا جاقسى جايتتاردىڭ بولاتىنىن شىدامدىلىقپەن كۇتەيىككيەلى كىتاپتا قيىندىقتارى كوپ بولعانىنا قاراماستان قۋانىشتارىن ساقتاپ قالعان ادامداردىڭ مىسالدارى كوپ. ىبىرايىم ٶمىرىنە قاۋىپ ٴتونىپ تۇرسا دا جانە باسقالاردىڭ كەسىرىنەن قيىندىقتارعا دۋشار بولسا دا، قۋانىشىن ساقتاپ قالعان (مۇسانىڭ 1-جازباسى 12:10—20؛ 14:8—16؛ 16:4، 5؛ 20:1—18؛ 21:8، 9). نەنىڭ ارقاسىندا؟ ول ٴماسىح بيلىك جۇرگىزەتىن جاڭا دۇنيەدە ٶمىر ٴسۇرۋ ٷمىتى جايلى ويلاعان (مۇسانىڭ 1-جازباسى 22:15—18؛ ەۆرەيلەرگە 11:10). يسا: «ىبىرايىم مەنىڭ كۇنىمدى كورەمىن دەپ، قاتتى قۋاندى»،— دەگەن (جوحان 8:56). ٴبىز دە بولاشاقتا سەزىنەتىن قۋانىشىمىز جايلى ۇنەمى ويلانىپ جۇرەتىن بولساق، ىبىرايىمنىڭ ۇلگىسىنە ەلىكتەيمىز (ريمدىكتەرگە 8:21).
پاۋىل مەن سىيلاس تا باستارىنان وتكەرگەن كوپ قيىندىقتارعا قاراماستان، سەنىمدەرىن بەرىك ساقتاعان ارى قۋانىشتارىنان اينىماعان. مىسالى، ەكەۋىن وڭدىرماي ساباپ، تۇرمەگە تاستاعاندا، ولار «دۇعا ەتىپ، قۇدايدى انمەن ماداقتادى» (ەلشىلەردىڭ ىستەرى 16:23—25). قۇدايدىڭ بولاشاققا قاتىستى ۋادەلەرى جايلى ۇنەمى ويلاعاندىقتان، ولار قيىندىقتارىنا توزە الدى. سونداي-اق ٴماسىحتىڭ ٸزباسارى بولعاندارى ٷشىن ازاپ شىگىپ جاتقاندارىن بىلگەندەرى ولارعا قۋانىش سىيلادى. ٴبىز قۇدايعا ادال قىزمەت ەتۋدىڭ اكەلەر جاقسى جەمىستەرى جايلى ويلاعاندا، پاۋىل مەن سىيلاسقا ەلىكتەيمىز (فىلىپىلىكتەرگە 1:12—14).
ٴبىزدىڭ كۇندەرىمىزدە دە ٶمىردىڭ تاۋقىمەتىنە قاراماستان قۋانىشتارىن ساقتاپ قالعان باۋىرلاستار كوپتەپ تابىلادى. مىسالى، فيليپپيندە 2013-جىلدىڭ قاراشاسىندا ورىن العان حايان اتتى سۇراپىل داۋىلدان 1000 نان اسا كۋاگەر وتباسى ٷيسىز-كۇيسىز قالدى. تاكلوبان قالاسىنىڭ تۇرعىنى جوردجتىڭ ٷيىنىڭ كۇل-تالقانى شىققان. ول بىلاي دەيدى: «باستارىنا تۇسكەن جاعدايعا قاراماستان، باۋىرلاستار وتە قۋانىشتى. بۇل سەزىمىمىزدى ٴسوزبەن ايتىپ جەتكىزۋ قيىن». ەحوبانىڭ بىزگە جاساعان جاقسىلىعىن سانامىزدا ۇستاپ، ريزاشىلىق ٴبىلدىرىپ وتىرساق، قانداي اۋىر جاعدايلار بولماسىن، قۋانىشىمىزدى ساقتاپ قالامىز. ەحوبا قۋانۋىمىزعا نەگىز بەرەتىن تاعى قانداي سىيلار بەرىپ جاتىر؟
قۋانۋعا سەبەپ كوپ
قۋانىشتى بولۋىمىزدىڭ ەڭ باستى سەبەبى — ەحوبامەن قارىم-قاتىناسىمىز. ٴبىز بۇكىل عالامنىڭ پاتشاسىن بىلەمىز. ول — ٴبىزدىڭ اكەمىز، قۇدايىمىز ارى دوسىمىز! (ٴزابۇر 71:17، 18).
بۇدان بولەك، ەحوبانىڭ بىزگە ٶمىر بەرگەنىنە جانە سونىڭ قىزىعىن كورە الاتىنداي ەتىپ جاراتقانىنا العىسىمىز شىكسىز (ۋاعىزداۋشى 3:12، 13). ٴبىزدى ٶزىنە جاقىنداتىپ تارتقاندىقتان، ونىڭ بىزگە قاتىستى ەركىن تۇسىنە الامىز، قالاي ٶمىر كەشۋ كەرەكتىگىن دە بىلەمىز (قولوستىقتارعا 1:9، 10). الايدا باسىم كوپشىلىك ٶمىردىڭ ٴمانىن تۇسىنبەيدى. وسى ايىرماشىلىققا نازار اۋدارىپ پاۋىل بىلاي دەگەن: «قۇداي ٶزىن سۇيەتىندەرگە كوز كورىپ، قۇلاق ەستىمەگەن، ادام ويىنا ەشقاشان كەلمەگەن نارسەلەردى دايىنداپ قويعان. بۇنى قۇداي بىزگە ٶز رۋحى ارقىلى اشتى» (قورىنتتىقتارعا 1-حات 2:9، 10). ەحوبانىڭ ەركى مەن نيەتىن تۇسىنگەنىمىز بىزگە قۋانىش سىيلايدى.
ەحوبا بۇدان دا كوپ جاقسىلىق جاسادى. كۇنالارىمىزدىڭ كەشىرىلۋىنە قام جاسادى (جوحاننىڭ 1-حاتى 2:12). جاقىن ارادا ورنايتىن جاڭا دۇنيەدە ٶمىر ٴسۇرۋ ٷمىتىن بەردى (ريمدىكتەرگە 12:12). قازىردىڭ ٶزىندە ٴبىز ەحوبانىڭ ارقاسىندا وعان بىرگە عيبادات ەتەتىن كوپتەگەن دوستار تاپتىق (ٴزابۇر 133:1). ول ٴبىزدى شايتان مەن جىن-پەرىلەردەن دە قورعايدى (ٴزابۇر 91:11). ەحوبانىڭ وسى تاماشا باتالارى جايىندا ۇنەمى ويلانىپ جۇرەتىن بولساق، قۋانىشىمىز ارتا تۇسپەك (فىلىپىلىكتەرگە 4:4).
قالاي قۋانىشىمىزعا قۋانىش قوسا الامىز؟
قۋانىشتى بولىپ جۇرگەن ٴماسىحشى ودان سايىن قۋانىشتى بولا الا ما؟ «بۇلاردى مەنىڭ قۋانىشىم سەندەردە دە بولسىن، ارى قۋانىشتارىڭ تولىق بولسىن جوحان 15:11). دەمەك، ٴبىز قاشاندا قۋانىشىمىزدى ارتتىرا الامىز. قۋانىشتى وتقا تەڭەسەك بولادى. وتتىڭ جالىنىن كۇشەيتكىمىز كەلسە، كوبىرەك وتىن سالۋ كەرەك. قۋانىشقا يە بولۋىمىزعا كومەكتەسەتىن كيەلى رۋح ەكەنىن ەستە ساقتايىق. ەندەشە، قۋانىشتى ارتتىرۋ ٷشىن دۇعادا قۇدايدان كيەلى رۋح سۇراي بەرۋىمىز قاجەت. سونىمەن قاتار كيەلى رۋحتىڭ جەتەلەۋىمەن جازىلعان قۇداي ٴسوزىنەن وقىعاندارىمىز جايلى وي جۇگىرتە بەرۋىمىز كەرەك (ٴزابۇر 1:1، 2؛ لۇقا 11:13).
دەپ ايتتىم»،— دەدى يسا (قۋانىشىمىزدى ارتتىراتىن تاعى ٴبىر جايت — ەحوبانى قۋانتاتىن ىستەردە بەلسەندى بولۋ (ٴزابۇر 35:27؛ 112:1). نەگە بۇلاي؟ ٴبىزدىڭ قانداي ماقساتپەن جاراتىلعانىمىز جايلى كيەلى كىتاپتا بىلاي دەلىنگەن: «قۇدايدان قورقىپ، بۇيرىقتارىن ورىندا، سەبەبى ادام بالاسىنىڭ بار پارىزى — وسى» (ۋاعىزداۋشى 12:13). ٴبىز قۇداي ەركىن ورىنداۋ ٷشىن جارالعانبىز. دەمەك، ەحوباعا قىزمەت ەتەتىن بولساق، ٶمىردىڭ ناعىز راقاتىن كورەمىز *.
قۋانىشتىڭ تيگىزەر پايداسى
قۋانىشىمىزدى ارتتىرا ٴجۇرىپ، ٴبىز مۇنىڭ كوپتەگەن يگىلىگىن كورەمىز. ماسەلەن، قيىندىقتارىمىزعا قاراماي، ارى قاراي دا قۋانىشپەن قىزمەت ەتىپ جۇرگەندە، ەحوباعا ودان بەتەر ۇنامدى بولا تۇسەمىز (مۇسانىڭ 5-جازباسى 16:15؛ سالونيكالىقتارعا 1-حات 5:16—18). سونداي-اق شىنايى قۋانىشقا يە بولعاندىقتان، دۇنيە-مۇلىك جيناۋدى ٶمىردەگى باستى مۇرات دەپ سانامايمىز. قايتا، قۇداي پاتشالىعىنىڭ مۇددەسى ٷشىن بۇرىنعىدان دا كوپ قۇرباندىقتارعا بارۋعا تىرىسامىز (ماتاي 13:44). ەحوباعا كوبىرەك بەرۋدىڭ يگى جەمىسىن كورگەندە، قۋانىشىمىزعا قۋانىش قوسىلادى، ٶز-وزىمىزگە كوڭىلىمىز تولادى جانە باسقالارعا دا قۋانىش سىيلايتىن بولامىز (ەلشىلەردىڭ ىستەرى 20:35؛ فىلىپىلىكتەرگە 1:3—5).
وعان قوسا، قۋانىشىمىز ارتقان ۇستىنە ارتا بەرسە، دەنساۋلىعىمىز دا جاقسارا ٴتۇسۋى مۇمكىن. كيەلى كىتاپتا: «قۋانىشتى جۇرەك جاقسى شيپا بولار»،— دەلىنگەن (ناقىل سوزدەر 17:22). قۇراما شتاتتارداعى نەبراسكا ۋنيۆەرسيتەتىندە دەنساۋلىق جايلى ىزدەنىس جۇرگىزگەن زەرتتەۋشى كيەلى كىتاپتى قۇپتايتىن ٴسوز ايتتى. ول بىلاي دەيدى: «قازىر باقىت پەن قاناعات سەزىنەتىن بولساڭىز، الداعى ۋاقىتتا دەنساۋلىعىڭىز اناعۇرلىم جاقسى بولاتىنى ٴسوزسىز».
قورىتىندىلايتىن بولساق، ەرەكشە قيىن ۋاقىتتا ٶمىر ٴسۇرىپ جاتساق تا، شىنايى قۋانىشقا يە بولا الامىز. ول ٷشىن دۇعا ەتۋ، وقىپ-زەرتتەۋ جانە قۇداي ٴسوزىنەن وقىعاندارىمىزدى وي ەلەگىنەن وتكىزۋ ارقىلى كيەلى رۋحقا كەنەلە بەرۋىمىز كەرەك. سونداي-اق ەحوبانىڭ جاساپ جاتقان جاقسىلىعى جايلى ويلانۋ، وزگەلەردىڭ سەنىمىنە ەلىكتەۋ جانە قۇداي ەركىن ورىنداۋعا كۇش سالۋ ارقىلى قۋانىشىمىزعا قۋانىش قوسامىز. سوندا ٴبىز: «ٵدىل جان ەحوبانى ويلاپ قۋانادى ارى ودان پانا تابادى»،— دەگەن ٴسوزدەردىڭ راستىعىنا ٶزىمىز كوز جەتكىزەمىز (ٴزابۇر 64:10).
^ 10-ابزاس «كيەلى رۋحتىڭ جەمىسى» تاقىرىبىنداعى ٴبىرقاتار ماقالانىڭ كەيىنگى سانىندا شىدامدىلىق قاسيەتىن قاراستىراتىن بولامىز.
^ 20-ابزاس كوبىرەك قۋانىش سەزىنۋدىڭ تاعى قانداي تاسىلدەرى بار ەكەنىن « قۋانىشتى ارتتىرۋدىڭ قوسىمشا جولدارى» دەگەن قورشاۋدان بىلە الاسىز.