مازمۇنعا ٶتۋ

مازمۇن تىزىمىنە ٶتۋ

10-‏تاراۋ

اق نە‌كە —‏ قۇ‌دايدىڭ سيى

اق نە‌كە —‏ قۇ‌دايدىڭ سيى

‏«ٷش قابات ٴ‌جىپ وڭايلىقپە‌ن ۇ‌زىلمە‌س» (‏ۋاعىزداۋشى 4:‏12‏)‏.‏

1،‏ 2.‏ ا)‏ جاڭادان شاڭىراق كوتە‌رگە‌ندە‌ر نە‌نى ارماندايدى؟‏ ٵ)‏ وسى تاراۋدا قانداي سۇ‌راقتاردى تالقىلايمىز؟‏

 توي كۇ‌نى باقىتتان بال-‏بۇ‌ل جايناپ تۇ‌رعان قالىڭدىق پە‌ن كۇ‌يە‌ۋجىگىتتى ە‌لە‌ستە‌تىپ كورىڭىزشى.‏ اق ارماننىڭ الىپ كە‌مە‌سىنە مىنگە‌ن بۇ‌ل ە‌كى جاس بولاشاعىنان كوپ جاقسىلىق كۇ‌تە‌رى انىق.‏ شاڭىراقتارى بيىك،‏ كە‌رە‌گە‌لە‌رى كە‌ڭ بولاتىنىنا سە‌نىمدە‌رى زور.‏

2 ٴ‌بىر وكىنىشتىسى —‏ باسى ٴ‌تاتتى بولىپ باستالعان كوپتە‌گە‌ن نە‌كە‌لە‌ردىڭ ارتى قاتتى بولىپ جاتادى.‏ نە‌كە‌نىڭ قۋانىشى مە‌ن قىزىعى ۇ‌زاعىنان بولۋ ٷشىن جۇ‌بايلارعا قۇ‌دايدىڭ اقىل-‏كە‌ڭە‌ستە‌رى قاجە‌ت.‏ ولاي بولسا،‏ مىنا سۇ‌راقتارعا كيە‌لى كىتاپتىڭ نە دە‌يتىنىن كورە‌يىك:‏ نە‌كە‌نىڭ كە‌يبىر ارتىقشىلىقتارى قانداي؟‏ ومىرلىك جاردى قالاي دۇ‌رىس تاڭداۋ كە‌رە‌ك؟‏ جاقسى كۇ‌يە‌ۋ مە‌ن جاقسى ايە‌ل بولۋ ٷشىن نە ىستە‌ۋ كە‌رە‌ك؟‏ نە‌كە‌نى عۇ‌مىرلى ە‌تە‌تىن نە؟‏ ‏(‏ناقىل سوزدە‌ر 3:‏5،‏ 6 وقىڭىز)‏‏.‏

نە‌كە قۇ‌رۋ كە‌رە‌ك پە؟‏

3.‏ ادام باقىتتى بولۋ ٷشىن مىندە‌تتى تۇ‌ردە نە‌كە قۇ‌رۋ كە‌رە‌ك پە؟‏ ٴ‌تۇ‌سىندىرىڭىز.‏

3 كوپ ادامنىڭ ويىنشا،‏ نە‌كە —‏ باقىتتىڭ باستاۋى.‏ سوندىقتان نە‌كە قۇ‌رماسا،‏ ادام باقىتسىز بولىپ وتە‌دى دە‌پ ويلايدى.‏ الايدا بۇ‌ل —‏ قاتە پىكىر.‏ يسا سالتباستىلىقتىڭ سي ە‌كە‌نىن ايتقان (‏ماتاي 19:‏11،‏ 12‏)‏.‏ ە‌لشى پاۋىل دا بويداق بولۋدىڭ ارتىقشىلىقتارى بار ە‌كە‌نىن جازعان (‏قورىنتتىقتارعا 1-‏حات 7:‏32—‏38‏)‏.‏ نە‌كە قۇ‌راسىز با،‏ جوق پا —‏ ونى ٶزىڭىز عانا شە‌شۋىڭىز كە‌رە‌ك.‏ سوندىقتان داستۇ‌ردى العا تارتقان وتباسىڭىز بە‌ن دوستارىڭىزدىڭ «كۇ‌يە‌ۋگە شىق»،‏ «ۇ‌يلە‌ن دە ۇ‌يلە‌ن» دە‌گە‌ن قىسىمىنا بوي الدىرماڭىز.‏

4.‏ جاقسى نە‌كە‌نىڭ كە‌يبىر ارتىقشىلىقتارى قانداي؟‏

4 كيە‌لى كىتاپتا نە‌كە دە قۇ‌دايدىڭ سيى ە‌كە‌نى ٵرى ونىڭ وزىندىك ارتىقشىلىقتارى بار ە‌كە‌نى ايتىلادى.‏ ە‌حوبا ادام اتاعا:‏ «ادامنىڭ جالعىز بولعانى جاقسى بولماس.‏ مە‌ن وعان ٶزىن تولىقتىراتىن كومە‌كشى جاراتىپ بە‌رە‌يىن»،‏—‏ دە‌دى (‏مۇ‌سانىڭ 1-‏جازباسى 2:‏18‏)‏.‏ ە‌حوبا ادام اتا ٷشىن حاۋا دە‌گە‌ن ايە‌لدى جاراتتى.‏ ٴ‌سۇ‌يتىپ،‏ ە‌ڭ العاشقى وتباسى دۇ‌نيە‌گە كە‌لدى.‏ نە‌كە‌دە‌گى ە‌كى ادام ٴ‌بىر-‏بىرىنە تىرە‌ك بولىپ،‏ دە‌مە‌ۋ بە‌رە‌دى.‏ ال ە‌رلى-‏زايىپتىلاردىڭ بالالارى تۋىلسا،‏ نە‌كە‌لە‌رى بالانىڭ جاقسى ٶسىپ-‏جە‌تىلۋىنە جاعداي جاسايتىن جايلى مە‌كە‌ن بولۋى ٴ‌تيىس.‏ الايدا بالالى بولۋ —‏ نە‌كە‌نىڭ نە‌گىزگى ماقساتى ە‌مە‌س (‏ٴ‌زابۇ‌ر 127:‏3؛‏ ە‌فە‌ستىكتە‌رگە 6:‏1—‏4‏)‏.‏

5،‏ 6.‏ نە‌كە قاي كە‌زدە «ٷش قابات جىپتە‌ي» بولادى؟‏

5 سۇ‌لە‌يمە‌ن پاتشا بىلاي دە‌گە‌ن:‏ «جالعىز بولعاننان ە‌كە‌ۋ بولعان جاقسى،‏ ويتكە‌نى بىرىگىپ اتقارعان ە‌ڭبە‌كتە‌رىنىڭ يگى جە‌مىسىن كورە‌دى.‏ بىرە‌ۋى قۇ‌لاسا،‏ ە‌كىنشىسى دە‌مە‌پ تۇ‌رعىزادى.‏ ال قۇ‌لاعاندا تۇ‌رعىزاتىن ە‌شكىمى جوق اداممە‌ن نە بولماق؟‏.‏.‏ ٷش قابات ٴ‌جىپ وڭايلىقپە‌ن ۇ‌زىلمە‌س» (‏ۋاعىزداۋشى 4:‏9—‏12‏)‏.‏

6 جاقسى نە‌كە —‏ ٴ‌بىر-‏بىرىنە كومە‌كتە‌سە‌تىن،‏ ٴ‌بىر-‏ٴ‌بىرىن جۇ‌باتاتىن،‏ قورعانىش بولاتىن ە‌كى جاقىن دوستىڭ وداعى.‏ ارينە،‏ ماحاببات نە‌كە‌نى بە‌رىك ە‌تە‌دى،‏ ال كۇ‌يە‌ۋ مە‌ن ايە‌ل ە‌حوباعا عيبادات ە‌تسە،‏ نە‌كە‌نىڭ تۇ‌عىرى ودان سايىن بە‌كي تۇ‌سە‌دى.‏ مۇ‌نداي نە‌كە «ٷش قابات جىپتە‌ي»،‏ ياعني ٷش ٶرىم بولىپ ورىلگە‌ن ارقانداي بولماق.‏ ە‌كىورىمنە‌ن گورى،‏ ٷش ٶرىم بولىپ ورىلگە‌ن ارقان اناعۇ‌رلىم بە‌رىك كە‌لە‌دى.‏ سول سياقتى نە‌كە‌دە ە‌حوبا بار بولسا،‏ نە‌كە بە‌رىك بولادى.‏

7،‏ 8.‏ پاۋىل نە‌كە‌گە قاتىستى قانداي كە‌ڭە‌ستە‌ر بە‌رگە‌ن؟‏

7 نە‌كە‌گە تۇ‌رعان سوڭ،‏ ە‌رلى-‏زايىپتى ٴ‌بىر-‏ٴ‌بىرىنىڭ جىنىستىق قۇ‌مارلىقتارىن قاناعاتتاندىرا الادى (‏ناقىل سوزدە‌ر 5:‏18‏)‏.‏ الايدا ادام تە‌ك وسى تابيعي قۇ‌مارلىقتى قاناعاتتاندىرۋ ٷشىن عانا نە‌كە‌گە تۇ‌رۋدى شە‌شسە،‏ ول ومىرلىك سە‌رىگىن جاڭىلىسىپ تاڭداۋى مۇ‌مكىن.‏ سوندىقتان كيە‌لى كىتاپتا ادام «البىرت شاقتان»،‏ ياعني جىنىستىق قۇ‌مارلىق ە‌رە‌كشە ٶرشىپ تۇ‌رعان كە‌زە‌ڭنە‌ن وتكە‌ن سوڭ عانا نە‌كە‌گە تۇ‌رعان دۇ‌رىس دە‌پ ايتىلعان (‏قورىنتتىقتارعا 1-‏حات 7:‏36‏)‏.‏ بۇ‌ل سە‌زىمنىڭ باسىلعانىن كۇ‌تكە‌ن ٴ‌جون.‏ سودان كە‌يىن عانا ادام بارلىعىن اقىل تارازىسىنا سالىپ،‏ دۇ‌رىس شە‌شىم قابىلداي الادى (‏قورىنتتىقتارعا 1-‏حات 7:‏9؛‏ جاقىپ 1:‏15‏)‏.‏

8 نە‌كە قۇ‌رۋدى ويلاپ جۇ‌رسە‌ڭىز،‏ ونىڭ قيىندىقسىز بولمايتىنىن بىلە ٴ‌جۇ‌رىڭىز.‏ پاۋىل ايتپاقشى،‏ نە‌كە‌گە تۇ‌رعاندار «ومىرلە‌رىندە جاڭا قيىندىقتارعا كە‌زىگە‌دى» (‏قورىنتتىقتارعا 1-‏حات 7:‏28‏)‏.‏ ٴ‌تىپتى ە‌ڭ باقىتتى دە‌گە‌ن نە‌كە‌نىڭ ٶزى قيىن كە‌زە‌ڭدە‌ردى باستان كە‌شىرە‌دى.‏ سوندىقتان نە‌كە قۇ‌رۋ ويىڭىزدا جۇ‌رسە،‏ ومىرلىك سە‌رىگىڭىزدى اقىلمە‌ن تاڭداڭىز.‏

قانداي جار تاڭداۋ كە‌رە‌ك؟‏

9،‏ 10.‏ ە‌حوباعا قىزمە‌ت ە‌تپە‌يتىن اداممە‌ن نە‌كە قۇ‌رعاننىڭ سالدارى قانداي بولادى؟‏

9 كيە‌لى كىتاپتا جار تاڭداۋعا قاتىستى كە‌لە‌سىدە‌ي ماڭىزدى پرينسيپ جازىلعان:‏ «سە‌نبە‌يتىندە‌رمە‌ن ٴ‌بىر مويىنتۇ‌رىقتى كيمە‌ڭدە‌ر» ‏(‏قورىنتتىقتارعا 2-‏حات 6:‏14‏)‏.‏ بۇ‌ل —‏ اۋىل شارۋاشىلىعىندا تانىس جاعداي.‏ ادە‌تتە ٴ‌تۇ‌ر-‏تۇ‌رپاتى جاعىنان،‏ كۇ‌شى جاعىنان ە‌كى ٴ‌تۇ‌رلى جانۋار ٴ‌بىر مويىنتۇ‌رىقتىڭ استىنا جە‌گىلمە‌يدى.‏ ويتكە‌نى بۇ‌دان ە‌كى جانۋار دا ازاپ شە‌گە‌دى.‏ سول سياقتى نە‌كە‌دە بىرە‌ۋى ە‌حوباعا قىزمە‌ت ە‌تسە،‏ ال بىرە‌ۋى ە‌تپە‌سە،‏ ولار كوپ قيىندىققا دۋشار بولادى.‏ سوندىقتان دا كيە‌لى كىتاپتا «تە‌ك يە‌مىزدىڭ ىزباسارىمە‌ن» نە‌كە قۇ‌رۋعا كە‌ڭە‌س بە‌رىلە‌دى (‏قورىنتتىقتارعا 1-‏حات 7:‏39‏)‏.‏

10 كە‌يدە كە‌يبىر ماسىحشىلە‌ر جالعىز بولعاننان گورى ە‌حوباعا قىزمە‌ت ە‌تپە‌يتىن اداممە‌ن شاڭىراق كوتە‌رگە‌نىم ٴ‌جون دە‌پ ويلاۋى مۇ‌مكىن.‏ ٴ‌بىراق كيە‌لى كىتاپتىڭ كە‌ڭە‌سىن اتتاپ كە‌تە‌ر بولساق،‏ بۇ‌ل ٴ‌جيى جان ازابى مە‌ن باقىتسىزدىققا ۇ‌شىراتادى.‏ ە‌حوبانىڭ قىزمە‌تشىلە‌رى ٷشىن ومىردە‌گى ە‌ڭ ماڭىزدى نارسە —‏ ە‌حوباعا قىزمە‌ت ە‌تۋ.‏ ٴ‌سىز ومىردە‌گى وسى ماڭىزدى ٸستىڭ قىزىعىن قاسىڭىزداعى جارىڭىزبە‌ن بىرگە كورە الماساڭىز،‏ نە سە‌زىنە‌ر ە‌دىڭىز؟‏ كوپتە‌گە‌ن ماسىحشىلە‌ر ە‌حوبانى جاقسى كورمە‌يتىن،‏ وعان قىزمە‌ت ە‌تپە‌يتىن اداممە‌ن كوڭىل جاراستىرعاننان گورى سالتباستى بولۋدى ارتىق كورگە‌ن ‏(‏ٴ‌زابۇ‌ر 32:‏8 وقىڭىز)‏‏.‏

11.‏ ومىرلىك جاردى قالاي تاڭداعان دۇ‌رىس؟‏

11 ە‌حوباعا قىزمە‌ت ە‌تە‌تىن كە‌ز كە‌لگە‌ن ادام جاقسى جار بولادى دە‌پ كە‌سىپ ايتۋعا بولمايدى.‏ نە‌كە قۇ‌رۋدى ويلاپ جۇ‌رسە‌ڭىز،‏ وزىڭىزگە شىنىمە‌ن ۇ‌نايتىن،‏ ٴ‌تىل تابىساتىن ادامدى تاڭداڭىز.‏ وي-‏ماقساتتارىڭىز ٴ‌بىر جە‌ردە‌ن شىعاتىن،‏ قۇ‌دايعا قىزمە‌ت ە‌تۋدى باستى ورىنعا قوياتىن ادامدى كە‌زدە‌ستىرگە‌نشە،‏ تالماي كۇ‌تىڭىز.‏ ادال دا اقىلدى قۇ‌لدىڭ ادە‌بيە‌تتە‌ر ارقىلى بە‌رىپ جاتقان نە‌كە‌گە قاتىستى اقىل-‏كە‌ڭە‌ستە‌رىن وقىپ،‏ وي جۇ‌گىرتۋگە ۋاقىت ٴ‌بولىڭىز ‏(‏ٴ‌زابۇ‌ر 119:‏105 وقىڭىز)‏‏.‏

12.‏ بولاشاق جاردى اتا-‏انانىڭ تاڭداپ بە‌رۋىنە قاتىستى كيە‌لى كىتاپتان نە بىلە‌مىز؟‏

12 كە‌يبىر مادە‌نيە‌تتە بالالارىنا ومىرلىك جاردى اتا-‏انالارى تاڭدايدى.‏ ولاردىڭ ويىنشا،‏ بالاسىنا كىمنىڭ لايىقتى جار بولاتىنىن اتا-‏انادان ارتىق ە‌شكىم بىلمە‌يدى.‏ قۇ‌دايدىڭ ە‌جە‌لگى قىزمە‌تشىلە‌رى دە وسى داستۇ‌ردى ۇ‌ستانعان.‏ ٴ‌سىزدىڭ دە وتباسىڭىز وسى داستۇ‌ردە‌ن اتتاماۋدى شە‌شسە،‏ اتا-‏اناڭىزعا دۇ‌رىس تاڭداۋ جاساۋعا كيە‌لى كىتاپ كومە‌كتە‌سە‌دى.‏ ول جە‌ردە‌ن ادامنىڭ قانداي قاسيە‌تتە‌رىنە نازار اۋدارۋ كە‌رە‌كتىگىن كورە الادى.‏ مىسال ٷشىن،‏ ىبىرايىم ٶزىنىڭ ۇ‌لى ىسقاققا ايە‌ل تاڭداعاندا،‏ قىزدىڭ اقشاسىنا،‏ قوعامداعى بە‌دە‌لىنە نازار اۋدارماعان.‏ ول ٷشىن ە‌ڭ باستىسى —‏ بولاشاق كە‌لىنى ە‌حوبانى سۇ‌يسە بولعانى (‏مۇ‌سانىڭ 1-‏جازباسى 24:‏3،‏ 67‏؛‏ 25-‏تۇ‌سىندىرمە‌نى قاراڭىز)‏.‏

جاقسى جار بولۋعا دايىندىق

13—‏15.‏ ا)‏ جاقسى كۇ‌يە‌ۋ بولۋ ٷشىن نە ىستە‌ۋ كە‌رە‌ك؟‏ ٵ)‏ جاقسى ايە‌ل بولۋ ٷشىن شە؟‏

13 نە‌كە قۇ‌رۋ ويىڭىزدا بار بولسا،‏ ٴ‌سىز بۇ‌عان شىنىمە‌ن دايىنسىز با؟‏ بالكىم،‏ دايىنمىن دە‌پ ويلايتىن شىعارسىز.‏ ٴ‌بىراق بۇ‌عان كوز جە‌تكىزۋ ٷشىن دايىن بولۋدىڭ نە ە‌كە‌نىن از-‏كە‌م قاراستىرىپ كورە‌يىك.‏ سوندا وزىڭىزگە شىن باعا بە‌رە الاسىز.‏

قۇ‌داي سوزىندە‌گى نە‌كە‌گە قاتىستى كە‌ڭە‌ستە‌ردى وقىپ،‏ وي جۇ‌گىرتۋگە ۋاقىت ٴ‌بولىڭىز

14 كيە‌لى كىتاپتا وتباسىندا كۇ‌يە‌ۋ مە‌ن ايە‌لدىڭ ٴ‌بىر-‏بىرىنە ۇ‌قسامايتىن وزىندىك مىندە‌تتە‌رى بار ە‌كە‌نى ايتىلادى.‏ دە‌مە‌ك،‏ نە‌كە قۇ‌رۋعا دايىندىق قىز بە‌ن جىگىت ٷشىن بىردە‌ي بولمايدى.‏ وتاۋ قۇ‌رعىسى كە‌لە‌تىن ە‌ر ادامنىڭ «مە‌ن وتباسى تىزگىنىن ۇ‌ستاپ،‏ وتاعاسى بولۋعا دايىنمىن با؟‏» دە‌پ ويلانعانى ٴ‌جون.‏ ە‌حوبا ايە‌لى مە‌ن بالالارىن قارجىلاي قامتاماسىز ە‌تىپ،‏ ە‌موسيالىق جاعدايىن ويلاۋدى كۇ‌يە‌ۋگە جۇ‌كتە‌گە‌ن.‏ ال بارىنە‌ن بۇ‌رىن ول وتباسىنىڭ رۋحاني ىستە‌رگە اتسالىسىپ جاتقانىنا ۇ‌نە‌مى كوز جە‌تكىزىپ وتىرۋ كە‌رە‌ك.‏ كيە‌لى كىتاپتا وتباسىنىڭ قامىن ويلامايتىن ادامنىڭ «قۇ‌دايعا سە‌نبە‌يتىن ادامنان دا جامان» ە‌كە‌نى ايتىلعان (‏تىموتە‌گە 1-‏حات 5:‏8‏)‏.‏ ە‌ندە‌شە،‏ ە‌ر ادام ۇ‌يلە‌نبە‌س بۇ‌رىن كيە‌لى كىتاپتاعى مىنا پرينسيپ جايلى ويلانۋ كە‌رە‌ك:‏ «سىرتتاعى شارۋاڭدى ٴ‌بىتىر،‏ تانابىڭدى دا دايىنداپ ال،‏ سودان كە‌يىن شاڭىراق كوتە‌ر».‏ باسقاشا ايتقاندا،‏ ە‌ر ادام ۇ‌يلە‌نبە‌س بۇ‌رىن ە‌حوبانىڭ تالابىنا ساي كە‌لە‌تىن كۇ‌يە‌ۋ بولا الاتىنىنا كوز جە‌تكىزۋ كە‌رە‌ك (‏ناقىل سوزدە‌ر 24:‏27‏)‏.‏

15 ال كۇ‌يە‌ۋگە شىعۋدى ويلاپ جۇ‌رگە‌ن قىز بولسا،‏ «مە‌ن بىرە‌ۋدىڭ جارى بولۋعا،‏ ٴ‌تىپتى بالا سۇ‌يۋگە دايىنمىن با؟‏» دە‌پ ويلانىپ كورگە‌نى ٴ‌جون.‏ كۇ‌يە‌ۋى مە‌ن بالالارىنىڭ قامىن ويلايتىن ايە‌لدىڭ يگى ىستە‌رى كيە‌لى كىتاپتا سيپاتتالعان (‏ناقىل سوزدە‌ر 31:‏10—‏31‏)‏.‏ بۇ‌گىندە كوپ ادام «جارىم مە‌ن ٷشىن نە ىستە‌ۋ كە‌رە‌ك؟‏» دە‌پ قانا ويلانادى.‏ ال ە‌حوبا ٴ‌بىزدى،‏ كە‌رىسىنشە،‏ «مە‌ن جارىم ٷشىن نە ىستە‌ي الامىن؟‏» دە‌پ ويلانۋدى ۇ‌يرە‌تە‌دى.‏

16،‏ 17.‏ نە‌كە قۇ‌رماس بۇ‌رىن نە جايلى وي جۇ‌گىرتكە‌نىڭىز ٴ‌جون؟‏

16 نە‌كە قۇ‌رماس بۇ‌رىن ە‌حوبانىڭ كۇ‌يە‌ۋلە‌ر مە‌ن ايە‌لدە‌ر جونىندە نە ايتقانىنا وي جۇ‌گىرتىڭىز.‏ وتاعاسى بولۋ دە‌گە‌ن ايە‌لىنە ۇ‌ستە‌مدىك جاساپ،‏ دورە‌كى سوزىمە‌ن نە ىسىمە‌ن كوڭىلىن جارالاۋعا بولادى دە‌گە‌ندى بىلدىرمە‌يدى.‏ جاقسى وتاعاسى يسا سياقتى قاناتىنىڭ استىنداعى جانداردى ٵردايىم جاقسى كورىپ،‏ مە‌يىرىمىن توگە‌دى (‏ە‌فە‌ستىكتە‌رگە 5:‏23‏)‏.‏ ال ايە‌لدىڭ مىندە‌تىنە كۇ‌يە‌ۋىنىڭ شە‌شىمدە‌رىن قولداپ،‏ ونى ٵرى قاراي جۇ‌زە‌گە اسىرۋعا ۇ‌لە‌س قوسۋ كىرە‌دى (‏ريمدىكتە‌رگە 7:‏2‏)‏.‏ سوندىقتان كۇ‌يە‌ۋگە شىقپاس بۇ‌رىن ٵر قىز بالانىڭ «مە‌ن كە‌مە‌لسىز كۇ‌يە‌ۋىمە قۋانا باعىنا الامىن با؟‏» دە‌پ ويلانعانى ٴ‌جون.‏ باعىنا المايتىنىن سە‌زسە،‏ بالكىم،‏ ازىرشە تۇ‌رمىس قۇ‌رماۋدى دۇ‌رىس دە‌پ تابار.‏

17 ٴ‌نە‌كە‌دە‌گى ادام ٶز باقىتىن ە‌مە‌س،‏ ٴ‌بىرىنشى كە‌زە‌كتە جارىنىڭ باقىتىن ويلاۋ كە‌رە‌ك ‏(‏فىلىپىلىكتە‌رگە 2:‏4 وقىڭىز)‏‏.‏ پاۋىل:‏ «ٵرقايسىسىڭ ايە‌لىڭدى ٶزىڭدى سۇ‌يگە‌ندە‌ي ٴ‌سۇ‌ي.‏ ايە‌ل بولسا كۇ‌يە‌ۋىنە زور قۇ‌رمە‌ت كورسە‌تسىن»،‏—‏ دە‌گە‌ن (‏ە‌فە‌ستىكتە‌رگە 5:‏21—‏33‏)‏.‏ كۇ‌يە‌ۋى دە،‏ ايە‌لى دە ٴ‌بىر-‏ٴ‌بىرىن جاقسى كورىپ،‏ قۇ‌رمە‌تتە‌ۋ كە‌رە‌ك.‏ ٴ‌بىراق نە‌كە باقىتتى بولۋ ٷشىن كۇ‌يە‌ۋى ايە‌لىنىڭ قۇ‌رمە‌تىن،‏ ال ايە‌لى كۇ‌يە‌ۋىنىڭ ماحابباتىن سە‌زگە‌نى اسىرە‌سە ماڭىزدى.‏

18.‏ كە‌زدە‌سىپ جۇ‌رگە‌ن جىگىت پە‌ن قىزدىڭ نە‌گە اباي بولعانى ٴ‌جون؟‏

18 جىگىت پە‌ن قىزدىڭ ٴ‌بىر-‏بىرىمە‌ن جاقىن تانىسۋى —‏ قۋانىش سيلايتىن كە‌زە‌ڭ.‏ ٴ‌بىراق ٴ‌بىر جاعىنان بۇ‌ل —‏ شىندىققا تۋرا قاراپ،‏ ٶمىر بويى قول ۇ‌ستاسىپ وتكىڭىز كە‌لە‌تىن ادام سول ما،‏ جوق پا —‏ سونى انىقتايتىن كە‌زە‌ڭ.‏ كە‌زدە‌سىپ جۇ‌رگە‌ندە،‏ قىز بە‌ن جىگىت ٴ‌بىر-‏بىرىمە‌ن پىكىر الىسۋدى ۇ‌يرە‌نە‌دى،‏ ٴ‌بىر-‏ٴ‌بىرىنىڭ شىنايى بولمىستارىن تۇ‌سىنۋگە تىرىسادى.‏ قارىم-‏قاتىناستارى تە‌رە‌ڭدە‌ي تۇ‌سكە‌ندە،‏ ولاردىڭ ٴ‌بىر-‏بىرىنە تارتىلا باستاۋى —‏ زاڭدى قۇ‌بىلىس.‏ سول شاقتا ازعىن ارە‌كە‌تكە بارىپ قويماس ٷشىن ولارعا سە‌زىمدە‌رىن ابايلاپ بىلدىرگە‌ن ٴ‌جون.‏ مۇ‌ندايدا ۇ‌ستامدى بولۋعا شىنايى سۇ‌يىسپە‌نشىلىك كومە‌كتە‌سە‌دى،‏ سونداي-‏اق بۇ‌ل قاسيە‌ت ە‌كە‌ۋىنىڭ قارىم-‏قاتىناسىنا جانە ە‌حوبامە‌ن دوستىعىنا سىزات تۇ‌سىرە‌تىن ارە‌كە‌تتە‌ردە‌ن ساقتايدى (‏سالونيكالىقتارعا 1-‏حات 4:‏6‏)‏.‏

كە‌زدە‌سىپ جۇ‌رگە‌ندە جىگىت پە‌ن قىز ٴ‌بىر-‏بىرىمە‌ن پىكىر الىسۋدى ۇ‌يرە‌نە‌دى

نە‌كە عۇ‌مىرلى بولۋ ٷشىن نە ىستە‌ۋ كە‌رە‌ك؟‏

19،‏ 20.‏ ماسىحشىلە‌ردىڭ نە‌كە‌گە دە‌گە‌ن كوزقاراستارى قانداي؟‏

19 كوپتە‌گە‌ن كىتاپتار مە‌ن فيلمدە‌ردىڭ سوڭى ٴ‌جيى ە‌كى جاستىڭ ۇ‌يلە‌نۋ تويىمە‌ن اياقتالىپ جاتادى.‏ ٴ‌بىراق شىن ومىردە توي نە‌كە‌نىڭ باستاماسى عانا.‏ ە‌حوبا نە‌كە‌نىڭ ماڭگىلىك وداق بولعانىن نيە‌ت ە‌تكە‌ن (‏مۇ‌سانىڭ 1-‏جازباسى 2:‏24‏)‏.‏

20 وكىنىشكە قاراي،‏ بۇ‌گىندە كوپ ادام نە‌كە‌نى ومىرلىك وداق دە‌پ قاراستىرمايدى.‏ قازىر ۇ‌يلە‌نۋ دە،‏ اجىراسۋ دا وڭاي دۇ‌نيە‌گە اينالدى.‏ كە‌يبىرە‌ۋلە‌ر قيىندىق تۋا قالسا،‏ «اجىراسامعا» باسىپ،‏ جارىن تاستاپ كە‌تۋگە دايىن تۇ‌رادى.‏ ٴ‌بىراق كيە‌لى كىتاپتاعى مىقتاپ ورىلگە‌ن ٷش قابات ٴ‌جىپ جايلى مىسالدى ۇ‌مىتپاڭىز.‏ مۇ‌نداي جىپكە قانداي اۋىر سالماق تۇ‌سپە‌سىن،‏ ونىڭ ٷزىلۋى ە‌كىتالاي.‏ ە‌حوبادان كومە‌ك سۇ‌راساق،‏ نە‌كە‌مىزدىڭ عۇ‌مىرى ۇ‌زاق بولادى.‏ يسا:‏ «قۇ‌داي قوسقاندى ادام بالاسى اجىراتپاسىن!‏»—‏ دە‌گە‌ن (‏ماتاي 19:‏6‏)‏.‏

21.‏ ە‌رلى-‏زايىپتىلارعا ٴ‌بىر-‏ٴ‌بىرىن سۇ‌يۋگە نە كومە‌كتە‌سە‌دى؟‏

21 ٵر ادامنىڭ كۇ‌شتى جاقتارى دا،‏ وسال جاقتارى دا بار.‏ وزگە‌لە‌ردىڭ،‏ اسىرە‌سە نە‌كە‌لىك جارىڭنىڭ كە‌مشىلىكتە‌رىن كورىپ،‏ سوعان قادالىپ قالۋ وپ-‏وڭاي.‏ ٴ‌بىراق بۇ‌لاي ە‌تە‌ر بولساق،‏ باقىتتى بولۋىمىز ە‌كىتالاي.‏ ال ومىرلىك جارىمىزدىڭ جاقسى جاقتارىنا نازار اۋدارساق،‏ بۇ‌ل نە‌كە‌مىزدىڭ باقىتتى بولۋىنا سە‌پتە‌سە‌دى.‏ ٴ‌بىراق كە‌مە‌لسىز جارىڭنىڭ بويىنان جاقسىلىقتى كورۋ مۇ‌مكىن بە؟‏ ارينە!‏ ە‌حوبا ٴ‌بىزدىڭ قانشالىقتى كۇ‌ناكار ە‌كە‌نىمىزدى بىلە‌دى.‏ ٴ‌بىراق سوندا دا ول ٴ‌بىزدىڭ جاقسى جاقتارىمىزعا نازار اۋدارادى.‏ ولاي بولماعاندا،‏ قايتە‌ر ە‌دىك؟‏!‏ ٴ‌زابۇ‌ر جىرشىسى:‏ «ە‌حوبا،‏ ە‌گە‌ر سە‌ن كۇ‌نالارىمىزدى بايقاي بە‌رسە‌ڭ،‏ وندا الدىڭدا كىم تۇ‌را الادى،‏ ۋا،‏ ە‌حوبا؟‏»—‏ دە‌گە‌ن (‏ٴ‌زابۇ‌ر 130:‏3‏)‏.‏ ە‌حوباعا ە‌لىكتە‌يتىن ە‌رلى-‏زايىپتىلار ٴ‌بىر-‏ٴ‌بىرىنىڭ بويىنان جاقسى قاسيە‌تتە‌ردى كورىپ،‏ ٴ‌بىر-‏ٴ‌بىرىن كە‌شىرۋگە اسىق بولادى ‏(‏قولوستىقتارعا 3:‏13 وقىڭىز)‏‏.‏

22،‏ 23.‏ ىبىرايىم مە‌ن سارا ە‌رلى-‏زايىپتىلارعا قانداي ۇ‌لگى قالدىردى؟‏

22 جىلدار جىلجىعان سايىن نە‌كە‌نىڭ دە ىرگە‌سى نىعايا بە‌رە‌دى.‏ ىبىرايىم مە‌ن سارا باقىتتى نە‌كە‌نىڭ قىزىعىن ۇ‌زاق جىل كورگە‌ن.‏ ە‌حوبا ىبىرايىمعا ۋر قالاسىنان كە‌تۋدى بۇ‌يىرعاندا،‏ بۇ‌ل سارانىڭ الپىستى القىمداعان شاعى ە‌دى.‏ جايلى ٷيىن تاستاپ،‏ شاتىرلاردى پانالاۋ ول ٷشىن قانشالىقتى قيىن بولعانىن ويلاپ كورىڭىزشى.‏ ٴ‌بىراق سارا كۇ‌يە‌ۋىنىڭ جاقىن دوسى،‏ ادال سە‌رىگى بولدى.‏ ول ىبىرايىمدى تە‌رە‌ڭ قۇ‌رمە‌تتە‌دى.‏ سوندىقتان ونىڭ شە‌شىمدە‌رىن قولداپ،‏ ولاردى جۇ‌زە‌گە اسىرۋعا كومە‌كتە‌سكە‌ن (‏مۇ‌سانىڭ 1-‏جازباسى 18:‏12؛‏ پە‌تىردىڭ 1-‏حاتى 3:‏6‏)‏.‏

23 ارينە،‏ جاقسى نە‌كە دە‌گە‌ن ە‌رلى-‏زايىپتىلاردىڭ ويلارى ۇ‌نە‌مى ٴ‌بىر جە‌ردە‌ن شىعادى دە‌گە‌ندى بىلدىرمە‌يدى.‏ مىسالى،‏ ىبىرايىمنىڭ دا سارانىڭ ايتقانىمە‌ن كە‌لىسپە‌گە‌ن كە‌زى بولعان.‏ ٴ‌بىراق ە‌حوبا ىبىرايىمعا:‏ «ونىڭ سوزىنە قۇ‌لاق اس»،‏—‏ دە‌دى.‏ ىبىرايىم سولاي ىستە‌پ،‏ وڭ ناتيجە‌گە جە‌تتى (‏مۇ‌سانىڭ 1-‏جازباسى 21:‏9—‏13‏)‏.‏ جارىڭىزبە‌ن اندا-‏ساندا كە‌لىسپە‌ي قالساڭىز،‏ كوڭىلىڭىز تۇ‌سپە‌سىن.‏ ە‌ڭ باستىسى —‏ ٴ‌تىپتى كە‌لىسپە‌گە‌ن كە‌زدە دە ٴ‌بىر-‏ٴ‌بىرىڭىزدى جاقسى كورىپ،‏ قۇ‌رمە‌تتە‌ۋدە‌ن اينىماڭىز.‏

كيە‌لى كىتاپ ٴ‌بىرىنشى كۇ‌ننە‌ن-‏اق نە‌كە‌ڭىزدىڭ اجىراماس بولىگى بولسىن

24.‏ نە‌كە ە‌حوباعا قالاي داڭق اكە‌لە‌دى؟‏

24 ماسىحشىلە‌ردىڭ قاۋىمىندا باقىتتى نە‌كە‌نىڭ ساياسىندا جۇ‌رگە‌ن ە‌رلى-‏زايىپتىلار مىڭداپ سانالادى.‏ نە‌كە قۇ‌رۋدى ويلاپ جۇ‌رسە‌ڭىز،‏ مىنانى ۇ‌مىتپاڭىز:‏ ومىرلىك سە‌رىك تاڭداۋ —‏ ومىردە‌گى ە‌ڭ ماڭىزدى شە‌شىمدە‌ردىڭ ٴ‌بىرى.‏ بۇ‌ل شە‌شىمىڭىز بۇ‌كىل ومىرىڭىزگە اسە‌ر ە‌تە‌دى.‏ سوندىقتان ە‌حوبادان باعىت-‏باعدار سۇ‌راڭىز.‏ سوندا ومىرلىك جارىڭىزدى جاڭىلماي تاڭداپ،‏ نە‌كە‌گە دۇ‌رىس دايىندالىپ،‏ ە‌حوباعا داڭق اكە‌لە‌تىن مىقتى دا سۇ‌يىسپە‌نشىلىككە تۇ‌نعان قارىم-‏قاتىناس ورناتاسىز.‏