28 تاراۋ
كىمگە باعىنۋىمىز كەرەك؟
كەيدە كىمدى تىڭداۋ كەرەكتىگىن ٴبىلۋ قيىن بوپ جاتادى. ويتكەنى اتا-اناڭ بىلاي ىستە دەسە، ٴمۇعالىمىڭ نەمەسە ساقشىلار قىزمەتكەرى باسقاشا ىستە دەپ ايتۋى مۇمكىن. سونداي كەزدە كىمدى تىڭداۋىڭ كەرەك؟ ~
وسى كىتاپتىڭ 7 تاراۋىندا ٴبىز ەفەستىكتەرگە 6:1—3 تارماقتارىن وقىعانبىز. ول جەردە بالا اتا-اناسىنىڭ ٴتىلىن الۋ كەرەكتىگى جايلى بىلاي دەلىنگەن: «بالالار، اتا-انالارىڭا مويىنسۇنىڭدار، ويتكەنى بۇل قۇدايدىڭ ەركىنە ساي ٵرى دۇرىس». قۇداي اتا-اناڭا قاي كەزدە مويىنسۇنعانىڭدى قالايدى؟ ~ اتا-اناڭ قۇدايدىڭ زاڭىنا ۇيرەتكەندە، ولاردىڭ ٴتىلىن الۋىڭ كەرەك.
الايدا كەيبىر ۇلكەن ادامدار ەحوباعا سەنبەيدى. سوندىقتان ولار بالالارعا مەكتەپتە باقىلاۋ جۇمىسىن بىرەۋدەن كوشىرۋگە نەمەسە دۇكەننەن قانداي دا ٴبىر زاتتى اقشاسىن تولەمەي الىپ كەتۋگە بولادى دەۋى مۇمكىن. ٴبىراق بالانىڭ بىرەۋدى الداعانى نەمەسە ۇرلىق جاساعانى دۇرىس پا، ايتشى؟ ~
ەسىڭدە شىعار، نابۋحودونوسور پاتشا بارلىق ادامعا التىن مۇسىنگە تابىنۋدى بۇيىرعان ەدى. سوندا شيدراق، ميشاق جانە ابدەناگو مۇسىنگە تابىنباعان. نەگە ەكەنىن بىلەسىڭ بە؟ ~ ويتكەنى ولار كيەلى جازبالاردان تەك ەحوباعا عيبادات ەتۋ كەرەك ەكەنىن بىلگەن (مىسىردان شىعۋ 20:3؛ ماتاي 4:10).
يسا ولگەننەن كەيىن، ونىڭ ەلشىلەرى جوعارعى كەڭەستىڭ الدىنا اكەلىنەدى. جوعارعى كەڭەس ياھۋديلەردىڭ باستى ٴدىني سوتى بولعان. سوتتا باس ٴدىني قىزمەتكەر قايافا ەلشىلەرگە: «ٴبىز سەندەرگە يسانىڭ اتىنان ٴتالىم بەرمەڭدەر دەپ ەلشىلەردىڭ ىستەرى 5:27—29).
قاتاڭ ەسكەرتكەن ەدىك قوي! ال سەندەر تالىمدەرىڭدى بۇكىل يەرۋساليمگە تاراتتىڭدار»،— دەپ اشۋلاندى. ەلشىلەر نەگە جوعارعى كەڭەستىڭ بۇيرىعىن ورىندامادى؟ ~ پەتىر ەلشىلەردىڭ اتىنان بىلاي دەپ جاۋاپ بەردى: «بيلەۋشى رەتىندە ادامعا ەمەس، قۇدايعا مويىنسۇنۋىمىز كەرەك» (سول زاماندا ياھۋدي ٴدىنباسىلارىنىڭ ىقپالى زور ەدى. الايدا ولاردىڭ ەلى ريم مەملەكەتىنىڭ قول استىندا بولاتىن. ٴريمنىڭ پاتشاسى سەزار دەپ اتالعان. ياھۋديلەر سەزاردىڭ ەلدەرىنە بيلىك ەتكەنىن قالاماسا دا، ريم مەملەكەتى حالىق ٷشىن جاقسى ىستەر جاسايتىن. قازىرگى كەزدە دە مەملەكەتتى باسقارىپ وتىرعان ۇكىمەت ٶز ازاماتتارى ٷشىن جاقسى ىستەر جاسايدى. سول جاقسىلىقتاردىڭ سەن قايسىسىن بىلەسىڭ؟ ~
مىسالى، مەملەكەت جۇرەتىن جولدار سالادى. ٴبىزدى قورعاۋ ٷشىن پوليسەيلەر مەن ورتسوندىرۋشىلەرگە ايلىق تولەيدى. سونداي-اق بالالاردى مەكتەپتە وقىتادى جانە قارتتارعا قامقورلىق كورسەتەدى. مۇنىڭ بارىنە مەملەكەت اقشا جۇمسايدى. ولار اقشانى قايدان الادى؟ ~ ادامداردان. ولاردىڭ مەملەكەتكە بەرەتىن اقشاسى سالىق دەپ اتالادى.
ۇلى ۇستاز جەردە ٶمىر سۇرگەن زاماندا، ياھۋديلەردىڭ كوبىسى ريم مەملەكەتىنە سالىق تولەگىسى كەلمەگەن. سوندىقتان ٴبىر كۇنى ٴدىني قىزمەتكەرلەر بىرنەشە كىسىنى يساعا جىبەرىپ، ونى سوزدەن ۇستاماق بولادى. الگى كىسىلەر يسادان: «پاتشاعا سالىق تولەۋىمىز كەرەك پە، جوق پا؟»— دەپ سۇرايدى. ولار بۇل سۇراقتى ادەيى قويعان بولاتىن. يسا «ٴيا، تولەۋ كەرەك» دەسە، ياھۋديلەر ونى جەك كورىپ كەتەر ەدى. ال «جوق، تولەمەۋ كەرەك» دەپ ايتا المايدى، ويتكەنى بۇل دۇرىس بولماس ەدى.
سوندا يسا قالاي جاۋاپ بەردى؟ «ماعان تيىندارىڭدى كورسەتىڭدەرشى»،— دەدى. وعان تيىندى كورسەتكەندە، يسا: «مىنا سۋرەت پەن جازۋ كىمدىكى؟»— دەپ سۇرادى. الگى كىسىلەر: «پاتشانىكى»،— دەگەندە، يسا: «ەندەشە پاتشانىكىن پاتشاعا، ال قۇدايدىكىن قۇدايعا بەرىڭدەر»،— دەپ جاۋاپ بەردى (لۇقا 20:19—26).
مۇنداي جاۋاپپەن ەشكىم داۋلاسا المادى. پاتشا حالىق ٷشىن جاقسىلىقتار جاساعاندىقتان، وعان سول جاقسىلىعىن ٶزى شىعارىپ وتىرعان اقشامەن قايتارعان دۇرىس ەدى. وسىلايشا يسا جاقسى ىستەرى ٷشىن مەملەكەتكە سالىق تولەۋىمىز كەرەكتىگىن كورسەتتى.
ارينە، سەن سالىق تولەۋگە ٵلى كىشكەنتايسىڭ. ٴبىراق مەملەكەتتىڭ الدىندا قانداي مىندەتىڭ بار ەكەنىن بىلەسىڭ بە؟ ~ سەن مەملەكەتتىڭ زاڭىنا باعىنۋىڭ كەرەك. كيەلى كىتاپتا: «بيلىگى بارلارعا باعىنىڭدار»،— دەلىنگەن. مۇندا بيلىگى بارلار دەپ مەملەكەتتەگى قولىنا بيلىك بەرىلگەن ادامداردى ايتىپ تۇر. دەمەك، قۇدايدىڭ ٶزى بىزدەن مەملەكەتتىڭ زاڭدارىنا مويىنسۇنۋدى تالاپ ەتەدى (مىسالى، كوشەدە قوقىس تاستاۋعا بولمايدى دەگەن زاڭ بولسا، وسى زاڭعا باعىنۋىڭ كەرەك پە؟ ~ ٴيا، قۇداي باعىنعانىڭدى قالايدى. ال ساقشىلار قىزمەتكەرىنە شە؟ ~ مەملەكەت وعان دا ادامداردى قورعاۋ ٷشىن ايلىق تولەيدى. سوندىقتان ساقشىلارعا باعىنۋ مەملەكەتتىك بيلىككە باعىنۋمەن بىردەي.
تاعى ٴبىر جاعدايدى الايىق. سەن جولدان وتپەك بولعاندا، ساقشىلار قىزمەتكەرى: «توقتا!»— دەسە، نە ىستەۋىڭ كەرەك؟ ~ باسقالار ونى تىڭداماي، جولدان ٶتىپ جاتسا، سەن دە وتەسىڭ بە؟ ~ جوق، جۇرۋگە رۇقسات بەرمەيىنشە، جالعىز ٶزىڭ قالىپ كەتسەڭ دە، كۇتىپ تۇرۋىڭ كەرەك. قۇداي سەنەن وسىنى تالاپ ەتەدى.
سەن تۇراتىن كوشەدە ٴبىر وقىس جاعداي بولدى دەلىك. سوندا ساقشىلار ادامدارعا: «ۇيلەرىڭە كىرىڭدەر! كوشەگە شىقپاڭدار!»— دەپ ايتۋى مۇمكىن. الايدا كوشەدەگى ايقاي-شۋدى ەستىپ، نە بولىپ جاتقانىن سەنىڭ دە كورگىڭ كەلەدى. ٴبىراق ساعان كوشەگە شىعۋعا بولا ما؟ ~ بۇلاي ەتسەڭ، بيلىگى بارلارعا مويىنسۇنعانىڭ با؟ ~
سونداي-اق مەملەكەت بالالار ٷشىن مەكتەپتەر سالادى جانە مۇعالىمدەرگە ايلىق تولەيدى. قۇداي مۇعالىمدەرگە باعىنعانىڭدى قالاي ما؟ ~ ويلانىپ كورشى. مەملەكەت ادامداردى قورعاعانى ٷشىن ساقشىلارعا ايلىق تولەيدى. مۇعالىمدەرگە دە ايلىق تولەيدى، ويتكەنى ولار بالالارعا ٴبىلىم بەرىپ جاتىر. سوندىقتان ساقشىلارعا دا، مۇعالىمگە دە باعىنعانىڭ مەملەكەتتىك بيلىككە باعىنۋىڭ بولىپ تابىلادى.
ال ەگەر ٴمۇعالىم ٴبىر زاتقا نە ادامعا تابىنۋ بولىپ تابىلاتىن ارەكەتتى تالاپ ەتسە، ونىڭ ايتقانىن ىستەۋىڭ كەرەك پە؟ ~ نابۋحودونوسور پاتشا تالاپ ەتسە دە، ٷش ەۆرەي جىگىت مۇسىنگە تابىنعان جوق. نەگە ەكەنى ەسىڭدە مە؟ ~ ولار قۇدايعا مويىنسۇنعىسى كەلدى.
ۋيلل ديۋرانت دەگەن تاريحشىنىڭ ايتۋىنشا، العاشقى ماسىحشىلەر «سەزارعا شەكسىز بەرىلگەندىك تانىتپاعان». ويتكەنى ولار شەكسىز بەرىلگەندىكتى تەك ەحوباعا تانىتقان. ولاي بولسا، ٴبىز دە ەڭ الدىمەن قۇدايعا باعىنۋىمىز كەرەك.
سونىمەن، ٴبىز مەملەكەتتىك بيلىككە باعىنامىز، ويتكەنى قۇداي سولاي ەتكەنىمىزدى قالايدى. ٴبىراق مەملەكەتتىك بيلىك قۇدايعا ۇنامايتىن نارسەنى تالاپ ەتسە، نە ىستەۋىمىز كەرەك؟ ~ ونداي كەزدە ەلشىلەر سياقتى: «بيلەۋشى رەتىندە ادامعا ەمەس، قۇدايعا مويىنسۇنۋىمىز كەرەك»،— دەپ ايتامىز (ەلشىلەردىڭ ىستەرى 5:29).
كيەلى كىتاپ مەملەكەتتىك زاڭدى قۇرمەتتەۋگە ۇيرەتەدى. مۇنى كەلەسى تارماقتاردان وقىپ كورەيىك: ماتاي 5:41؛ تيتكە 3:1 جانە پەتىردىڭ 1-حاتى 2:12—14.