29-تاراۋ
‹ٴماسىحتىڭ سۇيىسپەنشىلىگىن تانىپ ٴبىلۋ›
1—3. ا) يسانى اكەسىنە ۇقساۋعا تالپىندىرعان نە؟ ٵ) يسانىڭ سۇيىسپەنشىلىگىنىڭ قانداي قىرلارىن قاراستىرامىز؟
اكەسىنە ۇقساۋعا تىرىساتىن بالانى كورگەنسىڭ بە؟ بالاقاي اكەسىنىڭ جۇرىسىنە، سويلەۋ مانەرىنە نەمەسە قىلىقتارىنا ەلىكتەيتىن شىعار. ۋاقىت وتە كەلە، ونەگەلىك جانە رۋحاني قۇندىلىقتارىن دا بويىنا ٴسىڭىرۋى مۇمكىن. ٴيا، اكەسىنە قايران قالاتىن ٵرى سۇيەتىن بالا وعان ۇقساۋعا تىرىسىپ باعادى.
2 يسا مەن ونىڭ كوكتەگى اكەسىنىڭ قارىم-قاتىناسى تۋرالى نە دەۋگە بولادى؟ بىردە يسا ‹اكەسىن سۇيەتىنىن› ايتقان (جوحان 14:31). كوكتەگى اكەنى جاراتىلىس اتاۋلى پايدا بولۋدان ۇزاق ۋاقىت بۇرىن وزىمەن بىرگە بولعان ۇلىنان ارتىق ەشكىم سۇيە الماسا كەرەك. ادال ۇلىنىڭ وسىنداي سۇيىسپەنشىلىگى اكەسىنە ۇقساۋعا تالپىندىرعان (جوحان 14:9).
3 وسى كىتاپتىڭ الدىڭعى تاراۋلارىندا ەحوبانىڭ كۇشى، ادىلدىگى مەن دانالىعىن يسانىڭ كەمەلدى تۇردە كورسەتكەنىن قاراستىردىق. الايدا ول اكەسىنىڭ سۇيىسپەنشىلىگىن قالاي كورسەتتى ەكەن؟ يسانىڭ سۇيىسپەنشىلىگىنىڭ ٷش قىرىن قاراستىرىپ كورەيىك: جانقيارلىق رۋحى، مەيىرىمدى راقىمى، نەمەسە جاناشىرلىعى، كەشىرۋگە دەگەن دايارلىعى.
‹ەڭ زور سۇيىسپەنشىلىك›
4. قالاي يسا جانقيارلىقپەن سۇيىسپەنشىلىك تانىتۋدىڭ ەڭ كەرەمەت ۇلگىسىن قالدىردى؟
4 يسا جانقيارلىقپەن سۇيىسپەنشىلىك تانىتۋدىڭ ەڭ كەرەمەت ۇلگىسىن قالدىرعان. جانقيارلىق كورسەتۋگە وزگەنىڭ مۇددەسىن وزىڭدىكىنەن جوعارى قويۋ كىرەدى. يسا وسىنداي سۇيىسپەنشىلىكتى قالاي كورسەتتى؟ مۇنى ٶزى ٴتۇسىندىردى: «ادامنىڭ دوستارىنا كورسەتەتىن ەڭ زور سۇيىسپەنشىلىگى — ولار ٷشىن ٶمىرىن قۇربان ەتۋى» (جوحان 15:13). يسا ٶزىنىڭ كەمەلدى ٶمىرىن دايارلىقپەن ٴبىز ٷشىن قۇربان ەتتى. بۇل — بۇرىن-سوڭدى ادام تاراپىنان كورسەتىلمەگەن ەڭ زور سۇيىسپەنشىلىك. ٴبىراق يسا باسقا جاعىنان دا جانقيار سۇيىسپەنشىلىك تانىتقان.
5. نەگە قۇدايدىڭ جالعىز ۇلىنىڭ كوكتەن جەرگە كەلۋى جانقيارلىقپەن كورسەتكەن سۇيىسپەنشىلىك بولدى؟
5 قۇدايدىڭ جالعىز ۇلى ادام بولعانعا دەيىن كوكتە مارتەبەلى ٵرى جوعارى دارەجەلى بولعان. ول ەحوبامەن جانە مىڭ سان رۋحاني جاراتىلىستارمەن تىعىز قارىم-قاتىناستا ەدى. وسىنداي ارتىقشىلىقتارىنا قاراماستان، «قۇدىرەتى مەن سالتاناتتى ۇلىلىعىنان ٶز ەركىمەن باس تارتىپ، قۇلدىڭ كەيپىن قابىلداپ، ادام سەكىلدى دۇنيەگە كەلىپ، كادىمگى ادامعا ۇقساپ كورىندى» (فىلىپىلىكتەرگە 2:7). يسا دايارلىق رۋحىن تانىتىپ، ‹شايتان بيلىگىن جۇرگىزىپ وتىرعان› دۇنيەدەگى كۇناكار ادامدار اراسىندا ٶمىر سۇرۋگە كەلدى (جوحاننىڭ 1-حاتى 5:19). بۇل قۇداي ۇلىنىڭ جانقيارلىقپەن كورسەتكەن سۇيىسپەنشىلىگى ەمەس پە؟
6، 7. ا) جەردە قىزمەت ەتكەن كەزدە، يسا قالاي جانقيار سۇيىسپەنشىلىك كورسەتكەن؟ ٵ) جوحان 19:25—27 تارماقتاردا جانقيار سۇيىسپەنشىلىگىنىڭ قانداي اسا تارتىمدى كورىنىسى تۋرالى جازىلعان؟
6 جەردە قىزمەت ەتكەن كەزىنىڭ بارىندە يسا كوپتەگەن جولدارمەن جانقيار سۇيىسپەنشىلىك كورسەتكەن. ول تولىقتاي رياسىز بولدى، ٵرى قىزمەتىن بەرىلە اتقارعانى سونشا — ادامعا ٴتان كادىمگى قاجەتتىلىكتەردەن باس تارتقان. «تۇلكىنىڭ ٸنى بار، قۇستىڭ ۇياسى بار، ال كوكتەن كەلگەن بيلەۋشىنىڭ باس تىرەيتىن تۇراعى دا جوق»،— دەدى ول (ماتاي 8:20). شەبەر اعاش ۇستاسى بولعان يسا وزىنە ىڭعايلى ٷي سالىپ الۋعا نەمەسە ادەمى جيھاز جاساپ، ونى ساتىپ ٴبىراز قاراجات جيناۋعا ۋاقىت بولۋىنە بولار ەدى. ٴبىراق ول ٶزىنىڭ شەبەرلىگىن مال-مۇلىك جيناۋ ٷشىن قولدانبادى.
7 يسانىڭ جانقيار سۇيىسپەنشىلىگىنىڭ اسا تارتىمدى كورىنىسىنىڭ ٴبىرى جوحان 19:25—27 تارماقتاردا جازىلعان. ولەر كۇنى ٴتۇس كەزىندە يسانىڭ ساناسى مەن جۇرەگىندە نەشەمە ويلار مەن سەزىمدەر بولعانىن ويلاپ كورشى: بورەنەدە ازاپ شەگىپ تۇرعان ول شاكىرتتەرى مەن ۋاعىزداۋ ٸسى تۋرالى ۋايىمدادى، اسىرەسە مىنسىزدىگىن ساقتاعانى اكەسىنىڭ ەسىمىنە قالاي اسەر ەتەتىنىن ويلادى. ويتكەنى ادامزاتتىڭ بۇكىل بولاشاعى يساعا بايلانىستى بولىپ تۇردى عوي! سوعان قاراماستان ٴدال ولەر الدىندا اناسى ٴماريامنىڭ دا (ٴماريام ول ۋاقىتتا جەسىر بولعانعا ۇقسايدى) قامىن ويلاعان. يسا ەلشى جوحاننان ٴماريامعا ٶز اناسىنداي قامقورلىق ەتۋدى وتىنەدى. ەلشى سول كەزدەن باستاپ، ٴماريامدى ٶز ۇيىنە الادى. وسىلايشا يسا اناسىنا تاندىك جانە رۋحاني جاعىنان قامقورلىق كورسەتىلۋىنە قام جاسادى. جانقيار سۇيىسپەنشىلىكتىڭ نەتكەن تارتىمدى كورىنىسى!
‹يسانىڭ جانى اشىدى›
8. كيەلى كىتاپتا يسانىڭ مەيىرباندىعىن سۋرەتتەۋ ٷشىن قولدانىلعان گرەك ٴسوزىنىڭ ماعىناسى قانداي؟
8 اكەسى ىسپەتتى يسا دا راقىمدى ٵرى مەيىربان بولعان. جازبالاردا يسا قاسىرەت شەگىپ جۇرگەندەرگە قول ۇشىن بەرۋگە دايار اسا جاناشىر ادام رەتىندە سۋرەتتەلەدى. يسانىڭ مەيىرباندىلىعىن سۋرەتتەۋ ٷشىن كيەلى كىتاپتا «جانى اشۋ» دەگەن گرەك ٴسوزى قولدانىلعان. ٴبىر عالىم وسى سوزگە قاتىستى بىلاي دەگەن: «بۇل...ادامنىڭ جان دۇنيەسىن تولقىتاتىن سەزىمدى سۋرەتتەيدى. بۇل — مەيىرباندىقتى بىلدىرەتىن گرەك تىلىندەگى ەڭ پارمەندى ٴسوز». يسانىڭ زور مەيىرباندىعى ارەكەتكە تالپىندىرعان جاعدايلاردىڭ كەيبىرىن قاراستىرىپ كورەيىك.
9، 10. ا) نەگە يسا مەن ەلشىلەر وڭاشا جەر ىزدەدى؟ ٵ) حالىق تىنىشتىعىن بۇزعاندا، يسا بۇعان قالاي قارادى جانە نەگە؟
9 رۋحاني قاجەتتىلىكتەردى قاناعاتتاندىرۋعا دەگەن تالپىنىس. مارقا 6:30—34 تارماقتاردان يسانى جاناشىرلىق تانىتۋعا تالپىندىرعان باستى نارسە نە ەكەنى كورىنەدى. سول وقيعانى كوز الدىڭا ەلەستەتىپ كورشى: ەندى عانا اۋقىمدى ۋاعىزداۋ ٸسىن ٴبىتىرىپ كەلگەن ەلشىلەردىڭ كوڭىلدەرى الىپ ۇشىپ تۇر. ولار كورگەن-بىلگەندەرىنىڭ ٴبارىن يساعا ايتىپ جەتكىزۋگە اسىق. ٴبىراق قالىڭ حالىق جينالعاندىقتان، يسا مەن ەلشىلەرىنىڭ ٴتىپتى تاماقتانۋعا دا مۇرشالارى بولمايدى. ەلشىلەرىنىڭ شارشاعانىن بايقاعان يسا ولارعا: «تەك وزدەرىڭ عانا ماعان ەرىپ وڭاشا ٴبىر جەرگە بارىپ، ٴبىراز تىنىعىپ دەمالىڭدار!»— دەيدى. سونىمەن ولار قايىققا ٴمىنىپ، عاليلەيا كولىنىڭ تەرىسكەي بەتىمەن ٴجۇزىپ ٶتىپ، وڭاشا ٴبىر جەرگە جونەلەدى. ٴبىراق ولاردىڭ كەتىپ بارا جاتقانىن حالىق كورەدى. ال وزگە بىرەۋلەرى مۇنى ەستيدى. ولار تەرىسكەي جاعالاۋمەن جۇگىرىپ وتىرىپ، كولدىڭ ارعى بەتىنە قايىقتان بۇرىن جەتەدى!
10 يسا تىنىشتىعىنىڭ بۇزىلعانىنا رەنجىدى مە؟ ارينە، جوق! ٶزىن كۇتىپ تۇرعان مىڭداعان ادامدى كورگەندە، جۇرەگى ەلجىرەدى. مارقا بىلاي دەپ جازدى: «يسا... جينالعان ۇلكەن توبىردى كورىپ، جانى اشىدى. سەبەبى ولار باعۋشىسى جوق قويلار سياقتى ەدى. سوندىقتان يسا جينالعاندارعا كوپ ٴتالىم بەردى». يسا حالىقتى رۋحاني قاجەتتىلىكتەرى بار جەكە ادامدار رەتىندە قاراستىرعان. ولار قورعاپ، باعىت-باعدار بەرەتىن باقتاشىسى جوق، اداسىپ قالعان دارمەنسىز قويلار ىسپەتتى ەدى. يسا قامقور باعۋشى بولۋعا ٴتيىس تاس جۇرەك ٴدىنباسىلارىنىڭ قاراپايىم حالىقتى ەلەۋسىز قالدىرعانىن بىلەتىن (جوحان 7:47—49). حالىقتى اياپ كەتكەن يسا ولارعا «قۇداي پاتشالىعى تۋرالى» ٴتالىم بەرە باستايدى (لۇقا 9:11). بايقاشى، ٴتالىمىن حالىقتىڭ قالاي قابىلدايتىنىن بىلمەي جاتىپ، يسانىڭ ولارعا جانى اشىعان. باسقا سوزدەرمەن ايتقاندا، ونىڭ بويىندا مەيىرباندىق سەزىمى ٴتالىم بەرگەنىنىڭ ناتيجەسىندە تۋعان جوق، قايتا، ٴتالىم بەرۋگە تالپىندىرعان.
«يسا قولىن سوزىپ، دەنەسىنە تيگىزدى»
11، 12. ا) يسانىڭ زامانىندا الاپەسپەن اۋىراتىندارعا جۇرت قالاي قارايتىن، ٴبىراق يساعا «ٷستى-باسىن الاپەس قاپتاعان» ٴبىر ادام جاقىنداپ كەلگەندە، ول نە ىستەدى؟ ٵ) يسانىڭ قولىن تيگىزگەنى الاپەس كىسىگە قالاي اسەر ەتكەن بولۋى مۇمكىن جانە ٴبىر دارىگەرمەن بولعان جايتتان بۇل قالاي كورىنەدى؟
11 قاسىرەتتى جەڭىلدەتۋگە دەگەن تالپىنىس. ٵر ٴتۇرلى ناۋقاسى بار ادامدار يسانىڭ مەيىرباندىعىن بىلەتىن، سوندىقتان وعان جاقىنداعىسى كەلەتىن. بۇل اسىرەسە يسا مەن وعان ەرىپ جۇرگەن حالىققا «ٷستى-باسىن الاپەس قاپتاعان» ٴبىر ادام جاقىنداپ كەلگەندە بولعان جايتتان جاقسى كورىنەدى (لۇقا 5:12). ول ۋاقىتتا الاپەس ادام اۋرۋىن جۇقتىرماۋ ٷشىن وزگەلەرگە جولامايتىن (رۋلاردى ساناۋ 5:1—4). الايدا ۋاقىت وتە كەلە، راۆۆيندىك ۇستازدار قاتاڭ نۇسقاۋلار ويلاپ تاۋىپ، وزگەلەردىڭ الاپەستەرگە قاتىگەزدىكپەن قاراۋلارىنا تۇرتكى بولعان a. ٴبىراق يسانىڭ الگى كىسىگە نە ىستەگەنىنە كوڭىل ٴبولشى: «بىردە الاپەسپەن اۋىرعان ٴبىر كىسى يسانىڭ قاسىنا كەلدى دە، تىزە بۇگىپ تاعزىم ەتىپ: — ەگەر قالاساڭىز، مەنى قۇلانتازا ساۋىقتىرا الاسىز،— دەپ ٶتىندى. وعان جانى اشىعان يسا قولىن سوزىپ، دەنەسىنە تيگىزدى دە: — قالايمىن، قۇلانتازا ساۋىعىپ كەت!— دەدى. سول ساتتە-اق اۋرۋ ادام الاپەسىنەن ارىلىپ، تازاردى» (مارقا 1:40—42). يسا الاپەسپەن اۋىراتىن كىسىنىڭ ادامدار اراسىنا كەلۋى مۇسا زاڭىنا قايشى ەكەنىن بىلگەن. سويتسە دە ونى قۋىپ جىبەرۋدىڭ ورنىنا، قاتتى جانى اشىپ كەتكەنى سونشا — ادام سەنبەيتىن ارەكەت ىستەيدى. ول قولىن سوزىپ، ونىڭ دەنەسىنە تيگىزدى!
12 يسانىڭ دەنەسىنە قولىن تيگىزگەنى سول كىسى ٷشىن نەنى بىلدىرگەنىن بىلەسىڭ بە؟ مىسال رەتىندە ومىردە بولعان ٴبىر جاعدايدى قاراستىرىپ كورەيىك. الاپەس اۋرۋىن ەمدەيتىن مامان پول براند ٷندىستاندا بولعان ٴبىر وقيعانى اڭگىمەلەپ بەردى. ناۋقاستى تەكسەرۋ بارىسىندا دارىگەر الاپەسپەن اۋىراتىن كىسىنىڭ يىعىنا قولىن قويىپ تۇرىپ، قانداي ەم قابىلدايتىنىن اۋدارماشى ارقىلى تۇسىندىرەدى. كەنەت، ناۋقاس كىسى جىلاپ جىبەرەدى. دارىگەر: «وعاش نارسە ايتىپ قويدىم با؟»— دەپ سۇرايدى. اۋدارماشى سۇراقتى ناۋقاس جىگىتكە اۋدارادى دا، دارىگەرگە بىلاي دەيدى: «جوق. ول يىعىنان ۇستاعانىڭىزعا جىلاپ تۇرعانىن ايتتى. وسى ۋاقىتقا دەيىن، قانشاما جىل بويى وعان ەشكىم قولىن تيگىزبەگەن ەكەن». يسا دەنەسىنە قولىن تيگىزگەن كىسى ٷشىن مۇنىڭ بۇدان دا زور ٴمانى بولدى. ويتكەنى وسىدان كەيىن ول ٶزىن سونشا جەك كورىنىشتى ەتكەن اۋرۋىنان ارىلدى عوي!
13، 14. ا) ناين قالاسىنا جەتكەندە، يسا كىمدەردى كەزىكتىردى جانە سول جاعدايدى اسا اۋىر ەتكەن نە؟ ٵ) يسانىڭ مەيىرباندىعى نايندا تۇراتىن جەسىر ايەل ٷشىن نە ىستەۋگە تالپىندىردى؟
13 قايعىدان ارىلتۋعا دەگەن تالپىنىس. وزگەنىڭ قايعىسى يسانىڭ جانىنا باتاتىن. مىسالى، لۇقا 7:11—15 تارماقتاردا جازىلعان وقيعانى قاراستىرىپ كورەيىكشى. بۇل وقيعا يسانىڭ قىزمەتىنىڭ ورتا شەنىندە بولعان. بىردە ول عاليلەيا ولكەسىندەگى ناين قالاسىنىڭ سىرتىنا كەلىپ، قالا قاقپاسىنا جاقىنداعاندا، جۇرت بىرەۋدىڭ سۇيەگىن جەرلەۋگە الىپ شىعىپ كەلە جاتادى. بۇل اسا اۋىر جاعداي ەدى. ٴبىر جەسىر ايەلدىڭ جالعىز بالاسى قايتىس بولعان ەكەن. جەسىر ايەل كۇيەۋىن جەرلەگەندە دە، وسىنداي راسىمگە قاتىسقان بولۋ كەرەك. ال ەندى ۇلىن جەرلەگەلى كەلەدى، ول ونىڭ مەدەۋ تۇتقان جالعىز ارقا سۇيەرى بولعان شىعار. ول جەردە كۇڭىرەنىپ جاتقان جوقتاۋشىلار مەن ازالى اۋەندەر تارتىپ كەلە جاتقان وزگە ادامدار دا بار بولۋ كەرەك (ەرەميا 9:17، 18؛ ماتاي 9:23). الايدا يسانىڭ نازارى بالاسىنىڭ تابىتىنىڭ قاسىندا كەلە جاتقان قايعىعا باتقان اناعا اۋادى.
14 ۇلىنان ايىرىلعان اناعا يسانىڭ ‹جانى اشيدى›. جۇمساق داۋىسپەن يسا ونى: «جىلاماڭىز!»— دەپ جۇباتادى. سوسىن، جاقىنداپ كەلىپ، تابىتتى ۇستايدى. ونى كوتەرگەندەر توقتايدى، ولارمەن بىرگە ٴراسىمنىڭ اتقارىلۋى دا توقتاسا كەرەك. يسا ٶلى دەنەگە سەنىمدى داۋىسپەن: «بالام، ساعان ايتامىن، تۇرەگەل!»— دەيدى. سودان كەيىن نە بولدى؟ تەرەڭ ۇيقىدان ويانعان ادامشا «ولگەن جىگىت تۇرەگەلىپ وتىرىپ، سويلەي باستادى»! بۇدان كەيىن جانعا اسا جىلى تيەتىن سوزدەر جازىلعان: «يسا ونى شەشەسىنە تابىس ەتتى».
15. ا) يسانىڭ جاناشىرلىعى تۋرالى ۇزىندىلەردەن مەيىرباندىق پەن ارەكەتتىڭ اراسىنداعى بايلانىس قالاي كورىنەدى؟ ٵ) قالاي ٴبىز يساعا ەلىكتەي الامىز؟
15 وسى ۇزىندىلەردەن نە نارسەگە ۇيرەنۋگە بولادى؟ بايقاساڭ، ٵر وقيعادان مەيىرباندىق پەن ارەكەتتىڭ ٶزارا بايلانىسى كورىنەدى. يسا وزگەنىڭ قاسىرەتىن كورگەندە جانى اۋىراتىن، ٵرى مۇنداي مەيىرباندىعى ارەكەتكە تالپىندىراتىن. قالاي ٴبىز ونىڭ ۇلگىسىنە ەلىكتەي الامىز؟ ٴماسىحشى بولعاندىقتان ٴبىز ىزگى حاباردى ۋاعىزداۋعا جانە شاكىرت دايىنداۋعا مىندەتتىمىز. ارينە، ٴبىز مۇنى ەڭ الدىمەن قۇدايدى سۇيگەندىكتەن ىستەيمىز. الايدا بۇل ٸستىڭ مەيىربان بولۋدى تالاپ ەتەتىنىن دە ۇمىتپالىق. ەگەر يسا سياقتى ٴبىزدىڭ دە ادامدارعا جانىمىز اشيتىن بولسا، ولارعا ىزگى حاباردى جەتكىزۋ ٷشىن قولدان كەلگەننىڭ ٴبارىن ىستەيتىن بولامىز (ماتاي 22:37—39). ال قايعىرىپ نە جاپا شەگىپ جۇرگەن باۋىرلاستار جونىندە نە دەۋگە بولادى؟ ٴبىز كەرەمەت تۇردە ساۋىقتىرىپ نەمەسە ولىلەردى تىرىلتە المايمىز. دەسە دە ولارعا كوڭىل ٴبولۋ نەمەسە ناقتى كومەك ۇسىنۋ ارقىلى مەيىرباندىق تانىتۋعا بولادى (ەفەستىكتەرگە 4:32).
«اكە، ولاردى كەشىرە گور!»
16. قالايشا يسا ٴتىپتى ازاپ شەگۋ باعاناسىندا شەگەلەۋلى تۇرعان كەزىندە دە، كەشىرۋگە دايىن ەكەنىن كورسەتتى؟
16 يسا كوكتەگى اكەسىنىڭ سۇيىسپەنشىلىگىنە تاعى ٴبىر جاعىنان ەلىكتەگەن: ول ‹كەشىرۋگە دايىن› بولعان (ٴزابۋر 86:5، جد؛ [85:5]). ٴتىپتى ازاپ شەگۋ باعاناسىندا شەگەلەۋلى تۇرعاندا دا، وسىنداي دايارلىعىن كورسەتكەن. ماسقارا ولىمگە كەسىلىپ، اياق قولى شەگەلەۋلى تۇرعان يسا نە ايتتى؟ ەحوبادان جەندەتتەرىن جازالاۋدى ٶتىندى مە؟ جوق، كەرىسىنشە، ونىڭ سوڭعى سوزدەرىنىڭ ٴبىرى مىناداي ەدى: «اكە، ولاردى كەشىرە گور! ولار نە ىستەپ جاتقاندارىن تۇسىنبەيدى» (لۇقا 23:34) b.
17—19. يسا وزىنەن ٷش رەت تانعان ەلشى پەتىردى كەشىرگەنىن قالاي كورسەتتى؟
17 ٴسىرا، ەلشى پەتىرمەن بولعان جاعدايدان يسانىڭ كەشىرىمدىلىگىنىڭ ودان دا تارتىمدى جاعى كورىنەر. پەتىردىڭ يسانى قاتتى جاقسى كورگەندىگىندە داۋ جوق. يسانىڭ ٶمىرىنىڭ سوڭعى ٴتۇنى 14 نيساندا پەتىر وعان: «مىرزا، سىزبەن بىرگە تۇرمەگە دە، ولىمگە دە بارۋعا دايىنمىن!»— دەيدى. سويتسە دە بىرنەشە ساعاتتان كەيىن-اق ول ٷش رەت يسانى ٴتىپتى تانىمايتىنىن ايتادى! كيەلى كىتاپتا پەتىر ٷشىنشى رەت يسادان تانعاندا نە بولعانى ايتىلعان: «يەمىز بۇرىلىپ، پەتىرگە قارادى». اۋىر كۇناسىنە وكىنىپ، وزەگى ورتەنگەن پەتىر «سىرتقا شىعىپ، قاتتى جىلادى». سول كۇنى يسا ولگەندە، پەتىردىڭ كوڭىلىندە: «يەم مەنى كەشىردى مە ەكەن؟»— دەگەن سۇراق قالسا كەرەك (لۇقا 22:33، 61، 62).
18 ول بۇل سۇراقتىڭ جاۋابىن ۇزاق كۇتپەدى. يسا 16 نيسان كۇنى تاڭەرتەڭ قايتا ٴتىرىلتىلدى دە، تاپ سول كۇنى بولۋ كەرەك، ول پەتىردىڭ جەكە وزىنە كورىنەدى (لۇقا 24:34؛ قورىنتتىقتارعا 1-حات 15:4—8). نەگە يسا وزىنەن سونشاما تانعان ەلشىسىنە وسىلايشا جەكە كوڭىل ٴبولدى؟ ول ٶزىنىڭ كۇناسىنە وكىنگەن پەتىردى ٵلى دە جاقسى كورەتىنىن ٵرى باعالايتىنىنا سەندىرگىسى كەلگەن بولۋ كەرەك. ٴبىراق يسا بۇدان دا كوپ نارسە ىستەدى.
19 ٴبىراز ۋاقىت وتكەن سوڭ، ول عاليلەيا كولىنىڭ جاعاسىندا شاكىرتتەرىنە كورىنەدى. سول جەردە يسا (يەسىنەن ٷش رەت تانعان) پەتىردەن ٶزىن سۇيە مە، جوق پا، سونى ٷش رەت سۇرايدى. ٷشىنشى رەت سۇراعاندا، پەتىر: «يەم، ٴسىز ٴبارىن دە بىلەسىز، ٴسىزدى جاقسى كورەتىنىمدى دە بىلەسىز»،— دەپ جاۋاپ بەرەدى. ارينە، ادامنىڭ جۇرەگىندە نە بارىن بىلە الاتىن يسا پەتىردىڭ ٶزىن سۇيەتىنىن دە، وزىنە دەگەن اياۋلى سەزىمىن دە جاقسى بىلەتىن. سويتسە دە ونىڭ ٶز سۇيىسپەنشىلىگىن راستاۋىنا مۇمكىندىك بەرەدى. بۇعان قوسا، يسا وعان ‹توقتى-قوزىلارىن باعىپ›، «قاراپ» ٴجۇرۋدى تاپسىرادى (جوحان 21:15—17). بۇدان بۇرىن پەتىرگە ۋاعىزداۋ ٸسى تاپسىرىلعان ەدى (لۇقا 5:10). ەندى سەنىم ارتاتىنىنىڭ زور دالەلى رەتىندە وعان ۇلكەن جاۋاپكەرشىلىك — ٴماسىحتىڭ بولاشاق ٸزباسارلارىنىڭ قامىن ويلاۋ ٸسىن — جۇكتەپ وتىر. ال ٴسال كەيىنىرەك يسا پەتىرگە شاكىرتتەردىڭ ىسىنە قاتىستى ماڭىزدى تاپسىرما بەردى (ەلشىلەردىڭ ىستەرى 2:1—41). يسانىڭ كەشىرىپ جانە ٵلى دە وزىنە سەنىم ارتاتىنىن بىلگەنى پەتىرگە قانداي جەڭىلدىك بولعان بولۋ كەرەك دەسەڭشى!
‹ٴماسىحتىڭ سۇيىسپەنشىلىگىن تانىپ ٴبىلدىڭ› بە؟
20، 21. قالايشا ٴبىز ‹ٴماسىحتىڭ سۇيىسپەنشىلىگىن تانىپ بىلە› الامىز؟
20 راسىندا دا، ەحوبانىڭ سوزىندە ٴماسىحتىڭ سۇيىسپەنشىلىگى كوركەم سۋرەتتەلگەن. الايدا يسانىڭ سۇيىسپەنشىلىگىن ٴبىز قالاي قابىلداۋىمىز كەرەك؟ كيەلى كىتاپ ٴبىزدى ‹ٴبىلىم اتاۋلىدان اسىپ تۇسەتىن ٴماسىحتىڭ سۇيىسپەنشىلىگىن تانىپ بىلۋگە› شاقىرادى (ەفەستىكتەرگە 3:19، جد). ٶزىمىز كورگەندەي، ىزگى حابارلاردا جازىلعان يسانىڭ ٶمىرى مەن قىزمەتىنەن ٴماسىحتىڭ سۇيىسپەنشىلىگى جايىندا كوپ نارسە بىلۋگە بولادى. الايدا ‹ٴماسىحتىڭ سۇيىسپەنشىلىگىن تانىپ بىلۋگە› بۇل جايلى كيەلى كىتاپتا نە ايتىلعانىنان حاباردار بولۋدان الدەقايدا كوپ نارسە كىرەدى.
21 «تانىپ ٴبىلۋ» دەپ اۋدارىلعان گرەك ٴسوزى «ٸس جۇزىندە، ٶز ومىرىڭدە» دەگەن ويعا نۇسقايدى. ەگەر ٴبىز يسا سياقتى وزگەنىڭ مۇددەسىن وزىمىزدىكىنەن جوعارى قويىپ، مەيىرباندىقپەن ولاردىڭ قاجەتتىلىكتەرىن قاناعاتتاندىرىپ جانە شىن جۇرەكتەن كەشىرۋ ارقىلى سۇيىسپەنشىلىك تانىتار بولساق، ونىڭ نە سەزىنگەنىن شىنىمەن تۇسىنە الامىز. وسىلايشا ٶز ومىرىمىزدە قولدانۋ ارقىلى ‹ٴبىلىم اتاۋلىدان اسىپ تۇسەتىن ٴماسىحتىڭ سۇيىسپەنشىلىگىن تانىپ بىلەمىز›. سونداي-اق ماسىحكە ۇقساي تۇسكەن سايىن، ول كەمەلدى تۇردە ەلىكتەگەن ٴسۇيۋشى قۇداي ەحوباعا جاقىنداي تۇسەتىنىمىزدى ەشقاشان ۇمىتپالىق.
a راۆۆيندىك ۇستازداردىڭ ەرەجەلەرى بويىنشا، الاپەس كىسىگە ٴتورت شىنتاقتان (شامامەن 1،8 مەتر) ارتىق جاقىنداۋعا بولمايتىن. ال جەل سوعىپ تۇرسا، الاپەس كىسى 100 شىنتاق (شامامەن 45 مەتر) قاشىقتىقتى ساقتاۋعا ٴتيىس بولعان. «ميدراش راببادا» ەكى راۆۆين جونىندە ايتىلعان، ولاردىڭ ٴبىرى الاپەستەردەن جاسىرىنىپ جۇرسە، ەكىنشىسى تاس لاقتىرىپ قۋىپ جىبەرەتىنى اڭگىمەلەنەدى. الاپەسپەن اۋىراتىندار ەلدەن الاستاتىلۋدىڭ قالاي جانعا باتاتىنىن، سونداي-اق جەك كورىنىشتى بولۋ مەن ەشكىمگە كەرەكسىز سەزىنۋدىڭ نە ەكەنىن بىلگەن.
b كەيبىر كونە قولجازبالاردا لۇقا 23:34-تارماقتىڭ ٴبىرىنشى جارتىسى الىنىپ تاستالعان. الايدا كوپتەگەن وزگە بەدەلدى قولجازبالاردا اتالمىش سوزدەر بار بولعاندىقتان، ولار «جاڭا دۇنيە اۋدارماسى» مەن باسقا دا اۋدارمالارعا ەندىرىلدى. بۇل سوزدەردى يسا ٶزىن ولىمگە كەسكەن ريم ساربازدارىنا قاتىستى ايتقان بولۋ كەرەك. يسانىڭ شىنىمەن كىم ەكەنىن بىلمەگەن ولار نە ىستەپ جاتقاندارىن تۇسىنبەگەن. يسا سونداي-اق ٶزىن ٶلتىرۋدى تالاپ ەتكەن، ٴبىراق كەيىننەن وعان سەنگەن ياھۋديلەردى دە ايتقان بولۋى مۇمكىن (ەلشىلەردىڭ ىستەرى 2:36—38). ال يسانىڭ وسىلاي ولتىرىلۋىنە تۇرتكى بولعان ٴدىنباسىلارىنىڭ كىناسى الدەقايدا اۋىر ەدى، ويتكەنى ولار مۇنى زالىمدىقپەن ادەيى ىستەگەن. ولاردىڭ كوبىسى كەشىرىمگە لايىقسىز ەدى (جوحان 11:45—53).
