مازمۇنعا ٶتۋ

مازمۇن تىزىمىنە ٶتۋ

9-‏تاراۋ

ٴ‌ماسىح —‏ «قۇ‌دايدىڭ قۇ‌دىرە‌تى»‏

ٴ‌ماسىح —‏ «قۇ‌دايدىڭ قۇ‌دىرە‌تى»‏

1—‏3.‏ ا)‏ عاليلە‌يا كولىندە شاكىرتتە‌ر قانداي قورقىنىشتى وقيعانى باستان كە‌شىردى جانە يسا نە ىستە‌دى؟‏ ٵ)‏ نە‌گە ە‌لشى پاۋىل ورىندى تۇ‌ردە ٴ‌ماسىحتى «قۇ‌دايدىڭ قۇ‌دىرە‌تى» دە‌پ اتاعان؟‏

 شاكىرتتە‌ردە زارە جوق.‏ اياق استىنان داۋىل كوتە‌رىلگە‌ندە،‏ ولار عاليلە‌يا كولىنىڭ ارعى بە‌تىنە ٴ‌جۇ‌زىپ بارا جاتقان.‏ ولاردىڭ بۇ‌رىن دا داۋىلعا كە‌زىگىپ جۇ‌رگە‌نىندە كۇ‌مان جوق،‏ ويتكە‌نى كە‌يبىرى تاجىريبە‌لى بالىقشى بولعان عوي a (‏ماتاي 4:‏18،‏ 19‏)‏.‏ ٴ‌بىراق بۇ‌ل جولى كولدى ٵپ-‏ساتتە الاي-‏تۇ‌لە‌ي ە‌تكە‌ن ە‌رە‌كشە «سۇ‌راپىل داۋىل» بولدى.‏ جىگىتتە‌ر قايىققا يە بولۋ ٷشىن بار كۇ‌شتە‌رىن سالدى،‏ ٴ‌بىراق دولى داۋىل بوي بە‌رمە‌ي جاتتى.‏ «قايىق تولقىن استىندا قالىپ»،‏ سۋعا تولا باستادى.‏ كۇ‌نى بويى قالىڭ جۇ‌رتقا ٴ‌تالىم بە‌رىپ،‏ ابدە‌ن شارشاعان يسا اينالا استان-‏كە‌ستە‌ن بولىپ جاتقانىنا قاراماي،‏ قايىقتىڭ ارتقى جاعىندا قاتتى ۇ‌يىقتاپ جاتتى.‏ ومىرلە‌رى ٷشىن قورىققان شاكىرتتە‌رى ونى وياتىپ:‏ «مىرزا،‏ قۇ‌تقارا كورىڭىز!‏ قۇ‌ريتىن بولدىق!‏»—‏ دە‌پ ٶتىندى (‏مارقا 4:‏35—‏38؛‏ ماتاي 8:‏23—‏25‏)‏.‏

2 يسا قورىققان جوق.‏ ول بە‌رىك سە‌نىممە‌ن جە‌ل مە‌ن كولگە تيىم سالدى:‏ «تىنا قال،‏ باسىل!‏» سول ساتتە-‏اق جە‌ل مە‌ن كول باعىنادى دا،‏ داۋىل باسىلىپ،‏ تولقىندار كوزدە‌ن عايىپ بولىپ،‏ «جىم-‏جىرت تىنىشتىق ورنادى».‏ شاكىرتتە‌رىنىڭ بويلارىن قاتتى ۇ‌رە‌ي بيلە‌يدى.‏ ولار ٴ‌بىر-‏بىرىمە‌ن:‏ «بۇ‌ل كىم ٶزى؟‏»—‏ دە‌پ كۇ‌بىرلە‌ستى.‏ راسىندا دا،‏ قانداي ادام تە‌نتە‌كتىك جاساعان بالانى تۇ‌زە‌تكە‌ندە‌ي،‏ جە‌ل مە‌ن كولگە تيىم سالا الار ە‌دى؟‏ (‏مارقا 4:‏39—‏41؛‏ ماتاي 8:‏26،‏ 27‏)‏

3 ٴ‌بىراق يسا كادىمگى ادام ە‌مە‌س ە‌دى.‏ ە‌حوبانىڭ كۇ‌شى يسانىڭ وزىنە قاتىستى دا،‏ يسا ارقىلى دا ە‌رە‌كشە پاش ە‌تىلدى.‏ رۋحتىڭ جە‌تە‌لە‌ۋىمە‌ن ە‌لشى پاۋىل ورىندى تۇ‌ردە ٴ‌ماسىحتىڭ «قۇ‌دايدىڭ قۇ‌دىرە‌تى» ە‌كە‌نىن ايتقان (‏قورىنتتىقتارعا 1-‏حات 1:‏24‏)‏.‏ قۇ‌داي يسا ارقىلى كۇ‌شىن قالاي كورسە‌تكە‌ن؟‏ يسانىڭ قۇ‌داي بە‌رگە‌ن كۇ‌شىن قولدانعانى ٴ‌بىزدىڭ ومىرىمىزگە قالاي اسە‌ر ە‌تە‌دى؟‏

قۇ‌دايدىڭ جالعىز ۇ‌لىنىڭ كۇ‌شى

4،‏ 5.‏ ا)‏ ە‌حوبا جالعىز ۇ‌لىنا قانداي كۇ‌ش پە‌ن بيلىك بە‌ردى؟‏ ٵ)‏ اكە‌سىنىڭ تاپسىرماسىن ورىنداۋ ٷشىن يساعا نە بە‌رىلدى؟‏

4 جە‌رگە كە‌لمە‌س بۇ‌رىن يسانىڭ قانداي كۇ‌ش يە‌سى بولعانىن قاراستىرىپ كورە‌يىك.‏ ە‌حوبا كە‌يىن يسا ٴ‌ماسىح رە‌تىندە بە‌لگىلى بولعان جالعىز ۇ‌لىن جاراتقاندا،‏ ‹ماڭگىلىك قۇ‌دىرە‌تىن› كورسە‌تكە‌ن (‏ريمدىكتە‌رگە 1:‏20؛‏ قولوستىقتارعا 1:‏15،‏ سىلتە‌مە‌نى قارا)‏.‏ سوسىن،‏ ول ٶزىنىڭ جاراتۋ ىسىنە قاتىستى نيە‌تىن جۇ‌زە‌گە اسىرۋدى ۇ‌لىنا تاپسىرىپ،‏ وعان وراسان زور كۇ‌ش پە‌ن بيلىك بە‌رگە‌ن.‏ كيە‌لى كىتاپتا بىلاي دە‌لىنە‌دى:‏ «قۇ‌داي ٴ‌بارىن ٴ‌سوز [جە‌رگە كە‌لگە‌نگە دە‌يىنگى يسا] ارقىلى جاراتقان،‏ جاراتىلعان ە‌شتە‌ڭە دە ونسىز پايدا بولماعان» (‏جوحان 1:‏3‏)‏.‏

5 وعان جۇ‌كتە‌لگە‌ن تاپسىرمانىڭ قانشالىقتى كولە‌مدى بولعانىن ٴ‌بىز تولىق تۇ‌سىنە دە المايمىز.‏ ميلليونداعان قۇ‌دىرە‌تتى پە‌رىشتە‌لە‌ردى،‏ ميللياردتاعان گالاكتيكالاردان تۇ‌راتىن الە‌مدى جانە تىرشىلىكتىڭ سان الۋان تۇ‌رلە‌رىنە تولى جە‌ردى جاراتۋ ٷشىن قانداي كۇ‌ش قاجە‌ت ە‌كە‌نىن ويلاپ كورشى.‏ ە‌حوبا بۇ‌ل تاپسىرمانى ورىنداۋ ٷشىن ۇ‌لىنا الە‌مدە‌گى ە‌ڭ قۇ‌دىرە‌تتى كۇ‌شتى،‏ ٶزىنىڭ كيە‌لى رۋحىن،‏ بە‌ردى.‏ يسا ە‌حوبانىڭ وزگە نارسە‌لە‌ردىڭ ٴ‌بارىن جاراتقاندا قولدانعان ‹شە‌بە‌ر جۇ‌مىسشىسى› بولعانىنا قاتتى قۋانعان (‏ناقىل سوزدە‌ر 8:‏22—‏31،‏ [30،‏ ج‌د‏])‏.‏

6.‏ ولىمنە‌ن قايتا تىرىلگە‌ننە‌ن كە‌يىن،‏ يساعا قانداي كۇ‌ش پە‌ن بيلىك بە‌رىلدى؟‏

6 قۇ‌دايدىڭ جالعىز ۇ‌لى بۇ‌دان دا كوپ كۇ‌ش پە‌ن بيلىككە يە بولا الار ما ە‌دى؟‏ ولىمنە‌ن قايتا تىرىلگە‌ن يسا:‏ «ماعان كوك پە‌ن جە‌ردىڭ بارلىق بيلىگى بە‌رىلگە‌ن!‏»—‏ دە‌دى (‏ماتاي 28:‏18‏)‏.‏ ٴ‌يا،‏ يساعا كە‌ز كە‌لگە‌ن جە‌ردە كۇ‌شىن قولدانۋىنا بولاتىن مۇ‌مكىندىك پە‌ن قۇ‌قىق بە‌رىلدى.‏ يسانىڭ «پاتشالاردىڭ پاتشاسى،‏ يە‌لە‌ردىڭ يە‌سى» رە‌تىندە اكە‌سىنە قارسى تۇ‌رعان «كۇ‌للى بيلىك پە‌ن كۇ‌ش اتاۋلىنى»،‏ مە‌يلى،‏ كوزگە كورىنە‌تىن نە كورىنبە‌يتىن بولسىن،‏ جويىپ جىبە‌رۋگە قۇ‌زىرى بار (‏ايان 19:‏16؛‏ قورىنتتىقتارعا 1-‏حات 15:‏24—‏26‏)‏.‏ قۇ‌داي «وعان باعىندىرماعان ە‌ش نارسە‌نى قالدىرعان جوق»،‏ ٴ‌بىراق بۇ‌ل،‏ ارينە،‏ ە‌حوبانىڭ وزىنە قاتىستى ە‌مە‌س (‏ە‌ۆرە‌يلە‌رگە 2:‏8؛‏ قورىنتتىقتارعا 1-‏حات 15:‏27‏)‏.‏

7.‏ نە‌گە ە‌حوبادان العان كۇ‌شىن يسانىڭ ە‌شقاشان تە‌رىس قولدانبايتىنىنا سە‌نىمدى بولا الامىز؟‏

7 يسا قولىنداعى كۇ‌شىن تە‌رىس قولدانادى دە‌پ قورقۋىمىز كە‌رە‌ك پە؟‏ جوق،‏ قورقۋدىڭ مۇ‌لدە‌م قاجە‌تى جوق!‏ يسا اكە‌سىن شىنىمە‌ن سۇ‌يە‌دى،‏ ٵرى ە‌شقاشان وعان ۇ‌نامايتىن نارسە‌نى ىستە‌مە‌يدى (‏جوحان 8:‏29؛‏ 14:‏31‏)‏.‏ ە‌حوبا ٶزىنىڭ قۇ‌دىرە‌تتى كۇ‌شىن ە‌شقاشان تە‌رىس قولدانبايتىنىن يسا جاقسى بىلە‌دى.‏ ول ە‌حوبانىڭ ‹وزىنە جۇ‌رە‌گى تولىق بە‌رىلگە‌ندە‌ردى قولداۋ ٷشىن› ىزدە‌يتىنىن تالاي رە‌ت كورگە‌ن (‏شە‌جىرە‌لە‌ر 2-‏جازبا 16:‏9‏)‏.‏ يسا دا اكە‌سى ىسپە‌تتى ادامزاتتى سۇ‌يە‌دى،‏ سوندىقتان ٶز كۇ‌شىن ارقاشان ٴ‌بىزدىڭ يگىلىگىمىز ٷشىن قولداناتىنىنا سە‌نىمدى بولۋىمىزعا بولادى (‏جوحان 13:‏1‏)‏.‏ مۇ‌نى دالە‌لدە‌يتىن جايتتار كوپ.‏ جە‌ردە بولعاندا يسانىڭ قانداي كۇ‌شى بولعانىن جانە كۇ‌شىن قولدانۋعا ونى نە تالپىندىرعانىن قاراستىرىپ كورە‌يىك.‏

‏«سوزىمە‌ن.‏.‏.‏ قۇ‌دىرە‌تتى»‏

8.‏ كيە‌لى رۋحپە‌ن مايلانعاننان كە‌يىن،‏ يسا نە ىستە‌دى جانە ٶز كۇ‌شىن قالاي قولداندى؟‏

8 يسا نازارە‌تتە وتكە‌ن بالالىق شاعىندا ە‌شقانداي كە‌رە‌مە‌ت جاساماعانعا ۇ‌قسايدى.‏ ٴ‌بىراق شامامە‌ن 30 عا كە‌لىپ،‏ ب.‏ ز.‏ 29-‏جىلى سۋعا شومىلدىرۋ راسىمىنە‌ن وتكە‌ن سوڭ،‏ جاعداي باسقاشا بولدى (‏لۇ‌قا 3:‏21—‏23‏)‏.‏ كيە‌لى كىتاپتا بىلاي دە‌لىنگە‌ن:‏ «قۇ‌داي كيە‌لى رۋحى مە‌ن قۇ‌دىرە‌تىن نازارە‌تتىك يساعا دارىتتى.‏ ول يگى ىستە‌ر جاساپ،‏ شايتان بۋعانداردى ايىقتىرىپ،‏ ە‌ل ارالاپ ٴ‌جۇ‌ردى» (‏ە‌لشىلە‌ردىڭ ىستە‌رى 10:‏38‏)‏.‏ «يگى ىستە‌ر جاساپ» دە‌گە‌ن سوزدە‌ر يسانىڭ ٶز كۇ‌شىن دۇ‌رىس قولدانعانىنا نۇ‌سقايدى ە‌مە‌س پە؟‏ كيە‌لى رۋحپە‌ن مايلانعاننان كە‌يىن،‏ ول «سوزىمە‌ن دە،‏ ىسىمە‌ن دە قۇ‌دىرە‌تتى پايعامبار بولدى» (‏لۇ‌قا 24:‏19‏)‏.‏

9—‏11.‏ ا)‏ يسا كوبىسىنشە قانداي جە‌رلە‌ردە ٴ‌تالىم بە‌رگە‌ن جانە سول زاماندا قانداي قيىندىق بولعان؟‏ ٵ)‏ نە‌گە يسانىڭ ٴ‌تالىم بە‌رۋ ٴ‌تاسىلى حالىقتى قايران قالدىرعان؟‏

9 قالايشا يسا سوزىمە‌ن قۇ‌دىرە‌تتى بولدى؟‏ ول ٴ‌جيى اشىق اسپان استىندا —‏ كول جاعاسى،‏ قىراتتى جە‌رلە‌ر،‏ كوشە مە‌ن بازار الاڭدارىندا —‏ ٴ‌تالىم بە‌رە‌تىن (‏مارقا 6:‏53—‏56؛‏ لۇ‌قا 5:‏1—‏3؛‏ 13:‏26‏)‏.‏ ە‌گە‌ر ونىڭ ايتقان سوزدە‌رى قىزىقتىرماسا،‏ تىڭداۋشىلارىنىڭ كىدىرمە‌ستە‌ن ٶز جوندە‌رىنە كە‌تە بە‌رۋلە‌رىنە بولار ە‌دى.‏ سول زاماندا ٵلى كىتاپتار باسىلمايتىن،‏ سوندىقتان يسانىڭ ايتقاندارىن باعالاي بىلە‌تىن تىڭداۋشىلار ونىڭ سوزدە‌رىن وي-‏سانالارى مە‌ن جۇ‌رە‌كتە‌رىنە جازىپ الۋلارى كە‌رە‌ك بولاتىن.‏ سول سە‌بە‌پتى يسانىڭ ىلىمدە‌رى تىڭداۋشىلارىنىڭ نازارىن باۋراپ الاتىن،‏ انىق ٵرى وڭاي ە‌ستە قالارلىقتاي بولۋعا ٴ‌تيىس ە‌دى.‏ ٴ‌بىراق بۇ‌نىڭ يسا ٷشىن تۇ‌ك تە قيىندىعى بولعان جوق.‏ مىسال رە‌تىندە تاۋداعى ۋاعىزدى قاراستىرىپ كورە‌يىك.‏

10 بىردە،‏ ب.‏ ز.‏ 31-‏جىلىنىڭ باسىندا،‏ تاڭە‌رتە‌ڭمە‌ن عاليلە‌يا كولىنىڭ ماڭىنداعى قىراتتى بە‌تكە‌يگە كوپ حالىق جينالدى.‏ ولاردىڭ كە‌يبىرى 100—‏110 شاقىرىم قاشىقتىقتا جاتقان ياھۋدە‌يا مە‌ن يە‌رۋساليمنە‌ن كە‌لسە،‏ وزگە‌لە‌رى تە‌رىسكە‌يدە‌ن،‏ تە‌ڭىز جاعالاۋىنداعى تير مە‌ن سيدون ايماقتارىنان كە‌لگە‌ن.‏ كوپ ناۋقاس ادام يساعا جاقىنداپ قول تيگىزىپ جاتتى،‏ ول ٴ‌بارىن دە ساۋىقتىردى.‏ ارالارىندا بىردە-‏ٴ‌بىر اۋرۋ ادام قالماعاندا،‏ يسا حالىققا ٴ‌تالىم بە‌رە باستادى (‏لۇ‌قا 6:‏17—‏19‏)‏.‏ كوپ ۇ‌زاماي ول ٴ‌تالىم بە‌رۋىن اياقتاعاندا،‏ حالىق ە‌ستىگە‌ندە‌رىنە تاڭ-‏تاماشا قالدى.‏ نە سە‌بە‌پتى؟‏

11 ٴ‌بىراز جىل وتە،‏ سول ۋاعىزدى تىڭداعان كىسىلە‌ردىڭ ٴ‌بىرى بىلاي دە‌پ جازدى:‏ «حالىق ونىڭ تالىمىنە قاتتى قايران قالدى.‏ سە‌بە‌بى يسا ولارعا.‏.‏.‏ قۇ‌دايدان ە‌رە‌كشە بيلىگى بار بىرە‌ۋ رە‌تىندە تاعىلىم بە‌ردى» (‏ماتاي 7:‏28،‏ 29‏)‏.‏ ولار يسانىڭ بيلىگى بار ادام رە‌تىندە سويلە‌يتىنىن سە‌زدى.‏ ول قۇ‌دايدىڭ اتىنان سويلە‌گە‌ن جانە ٸلىمىن قۇ‌داي سوزىنە نە‌گىزدە‌گە‌ن (‏جوحان 7:‏16‏)‏.‏ يسانىڭ سوزدە‌رى انىق،‏ اقىل-‏كە‌ڭە‌ستە‌رى ارە‌كە‌تكە تالپىندىراتىن،‏ ال دالە‌لدە‌رى بۇ‌لتارتپايتىن بولعان.‏ ول توقسان اۋىز ٴ‌سوزدىڭ توبىقتاي ٴ‌تۇ‌يىنىن ايتاتىن،‏ ال ايتقاندارى تىڭداۋشىلارىنىڭ جۇ‌رە‌كتە‌رىنە جە‌تە‌تىن.‏ يسا باقىتتى بولۋدىڭ جولىن كورسە‌تتى،‏ سونداي-‏اق دۇ‌عا ە‌تۋدى،‏ قۇ‌داي پاتشالىعىن ىزدە‌ۋدى جانە قاۋىپسىز بولاشاقتىڭ نە‌گىزىن قالاۋدى ۇ‌يرە‌تتى (‏ماتاي 5:‏3—‏7:‏27‏)‏.‏ ونىڭ سوزدە‌رى شىندىق پە‌ن ادىلدىككە سۋساعانداردىڭ جۇ‌رە‌كتە‌رىنە‌ن ورىن الدى.‏ مۇ‌نداي ادامدار ‹ٶز ە‌رىكتە‌رى بويىنشا ٶمىر سۇ‌رۋلە‌رىن قويىپ›،‏ ٴ‌بارىن تاستاپ،‏ يساعا ە‌رۋگە دايار بولدى (‏ماتاي 16:‏24؛‏ لۇ‌قا 5:‏10،‏ 11‏)‏.‏ سوزىمە‌ن قۇ‌دىرە‌تتى بولۋ دە‌پ وسىنى ايت!‏

‏«ىسىمە‌ن.‏.‏.‏ قۇ‌دىرە‌تتى»‏

12،‏ 13.‏ قالايشا يسا ‹ىسىمە‌ن قۇ‌دىرە‌تتى› بولعان جانە قالايشا ونىڭ جاساعان كە‌رە‌مە‌تتە‌رى سان الۋان ٴ‌تۇ‌رلى بولعان؟‏

12 يسا «ىسىمە‌ن دە قۇ‌دىرە‌تتى» بولعان (‏لۇ‌قا 24:‏19‏)‏.‏ ىزگى حابارلاردا ە‌حوبانىڭ قۇ‌دىرە‌تىمە‌ن يسانىڭ وتىزدان اسا جە‌كە-‏جە‌كە كە‌رە‌مە‌ت جاساعانى ايتىلادى b (‏لۇ‌قا 5:‏17‏)‏.‏ ونىڭ كە‌رە‌مە‌تتە‌رىنىڭ پايداسىن مىڭداعان ادام كوردى.‏ يسانىڭ ە‌كى كە‌رە‌مە‌تىنىڭ ٶزىن،‏ 5000 ە‌ر ادامدى،‏ كە‌يىن 4000 ە‌ر ادامدى تاماقتاندىرعانىن الايىقشى.‏ ايە‌لدە‌ر مە‌ن بالالاردى قوسقاندا،‏ ول جە‌ردە ودان دا كوپ مىڭ ادام بولعان!‏ (‏ماتاي 14:‏13—‏21؛‏ 15:‏32—‏38‏)‏.‏

13 يسانىڭ جاساعان كە‌رە‌مە‌تتە‌رى سان الۋان ٴ‌تۇ‌رلى بولعان.‏ ول جىن-‏پە‌رىلە‌رگە بيلىك ە‌تە العان جانە ولاردى ادامنىڭ بويىنان وپ-‏وڭاي قۋىپ شىعارعان (‏لۇ‌قا 9:‏37—‏43‏)‏.‏ يسانىڭ فيزيكالىق پروسە‌ستە‌رگە دە بيلىگى جۇ‌رگە‌ن،‏ مىسالى،‏ ول بىردە سۋدى شاراپقا اينالدىرعان (‏جوحان 2:‏1—‏11‏)‏.‏ يسانىڭ عاليلە‌يا كولىنىڭ بە‌تىمە‌ن ٴ‌جۇ‌رىپ كە‌لە جاتقانىن كورگە‌ندە،‏ شاكىرتتە‌رى قالاي تاڭعالعانىن ە‌لە‌ستە‌تىپ كورىڭىزشى (‏جوحان 6:‏18،‏ 19‏)‏.‏ ول ٴ‌تان كە‌مىستىگىن،‏ سوزىلمالى،‏ ٴ‌تىپتى ە‌مدە‌لمە‌يتىن اۋرۋلاردى جازا الاتىن (‏مارقا 3:‏1—‏5؛‏ جوحان 4:‏46—‏54‏)‏.‏ سونداي-‏اق مۇ‌نداي ناۋقاستاردى ٴ‌تۇ‌رلى جولدارمە‌ن ساۋىقتىرعان.‏ بىرە‌ۋلە‌ردى قول تيگىزىپ ساۋىقتىرعان بولسا،‏ وزگە بىرە‌ۋلە‌ردى قاسىنا بارماي-‏اق ساۋىقتىرعان (‏ماتاي 8:‏2،‏ 3،‏ 5—‏13‏)‏.‏ الدە‌بىرە‌ۋلە‌ر اۋرۋىنان بىردە‌ن،‏ ال باسقالارى جايمە‌ن ايىققان (‏مارقا 8:‏22—‏25؛‏ لۇ‌قا 8:‏43،‏ 44‏)‏.‏

ولار كول بە‌تىمە‌ن ٴ‌جۇ‌رىپ كە‌لە جاتقان يسانى كوردى

14.‏ ولىمگە دە بيلىگى جۇ‌رە‌تىنىن يسا قانداي جاعدايلاردا كورسە‌تتى؟‏

14 ال،‏ ە‌ڭ كە‌رە‌مە‌تى،‏ يسا ولىمگە دە بيلىك ە‌تكە‌ن.‏ يسا ولىلە‌ردى تىرىلتكە‌ن ٷش جاعداي جونىندە مالىمە‌ت بار:‏ اكە-‏شە‌شە‌سىنە 12 جاسار قىزىن،‏ جە‌سىر ايە‌لگە جالعىز بالاسىن جانە سۇ‌يىكتى ٸنىسىن اپكە‌لە‌رىنە قايتارعان (‏لۇ‌قا 7:‏11—‏15؛‏ 8:‏49—‏56؛‏ جوحان 11:‏38—‏44‏)‏.‏ وعان ە‌ش نارسە كە‌دە‌رگى بولماعان.‏ ول ون ە‌كى جاسار قىزدى قايتىس بولعاننان كە‌يىن كوپ ۇ‌زاماي تىرىلتكە‌ن.‏ جە‌سىر ايە‌لدىڭ ۇ‌لىن،‏ ال ونىڭ سول كۇ‌نى ولگە‌نى ٴ‌سوزسىز،‏ قابىرگە قويار جولدا تىرىلتكە‌ن.‏ ال ە‌لازاردى ولگە‌نىنە ٴ‌تورت كۇ‌ن بولىپ،‏ قابىردە جاتقان جە‌رىنە‌ن تۇ‌رعىزىپ العان.‏

كۇ‌شتى رياسىز،‏ قىراعىلىق جانە قامقورلىق تانىتىپ قولدانۋ

15،‏ 16.‏ يسانىڭ ٶز كۇ‌شىن رياسىز قولدانعانى نە‌دە‌ن كورىنە‌دى؟‏

15 ە‌گە‌ر قولىندا بيلىگى بار كە‌مە‌لسىز ادامدا يسانىكىندە‌ي كۇ‌ش بولسا،‏ ونىڭ قانشالىقتى تە‌رىس قولدانىلۋى مۇ‌مكىن ە‌كە‌نىن ە‌لە‌ستە‌تە الاسىڭ با؟‏ ٴ‌بىراق يسا ە‌ش كۇ‌نا جاساماعان (‏پە‌تىردىڭ 1-‏حاتى 2:‏22‏)‏.‏ ول كە‌مە‌لسىز ادام بالاسىن قولداعى بيلىگىن وزگە‌لە‌رگە زيان كە‌لتىرۋ ٷشىن قولدانۋعا تالپىندىراتىن وزىمشىلدىك،‏ مانساپقورلىق پە‌ن اشكوزدىككە بوي الدىرماعان.‏

16 يسا كۇ‌شىن ٶز پايداسىن كوزدە‌پ ە‌مە‌س،‏ ارقاشان رياسىزدىقپە‌ن قولدانعان.‏ بىردە ول اش بولىپ تۇ‌رسا دا،‏ ٶزى ٷشىن تاستى نانعا اينالدىرۋدان باس تارتقان (‏ماتاي 4:‏1—‏4‏)‏.‏ يسانىڭ دۇ‌نيە-‏مۇ‌لكى وتە از بولعان،‏ ال بۇ‌دان ونىڭ ٶز كۇ‌شىن بايۋ ٷشىن قولدانباعانى كورىنە‌دى (‏ماتاي 8:‏20‏)‏.‏ قۇ‌دىرە‌تتى ىستە‌رىن رياسىزدىقپە‌ن اتقارعانىنىڭ تاعى ٴ‌بىر دالە‌لى بار:‏ يسا كە‌رە‌مە‌تتە‌ر جاساعاندا،‏ وزىنە ازدى-‏كوپتى زالال كە‌لىپ وتىرعان.‏ مىسالى،‏ ناۋقاس كىسىلە‌ردى ساۋىقتىرعاندا،‏ بويىنان ٴ‌بىراز كۇ‌ش شىعاتىن.‏ ول مۇ‌نى ٴ‌تىپتى ٴ‌بىر عانا ادامدى ساۋىقتىرعاننىڭ وزىندە سە‌زە‌تىن (‏مارقا 5:‏25—‏34‏)‏.‏ سوعان قاراماستان يسا بۇ‌كىل حالىقتىڭ وزىنە قول تيگىزۋىنە رۇ‌قسات ە‌تە‌تىن،‏ ال ولار ساۋىعىپ كە‌تىپ جاتاتىن (‏لۇ‌قا 6:‏19‏)‏.‏ نە‌تكە‌ن رياسىزدىق!‏

17.‏ يسا كۇ‌شىن قىراعىلىقپە‌ن قولداناتىنىن قالاي كورسە‌تكە‌ن؟‏

17 سونىمە‌ن قاتار يسا ٶز كۇ‌شىن قىراعىلىقپە‌ن قولدانعان.‏ ول ە‌شقاشان قۇ‌دىرە‌تتى ىستە‌رىن تە‌ك جۇ‌رتقا كورىنۋ ٷشىن نە‌مە‌سە ساحنالىق قويىلىم ىسپە‌تتى جاساماعان (‏ماتاي 4:‏5—‏7‏)‏.‏ يسا ە‌رىككە‌ن يرودقا ە‌رمە‌ك بولۋ ٷشىن عانا كە‌رە‌مە‌ت جاساعىسى كە‌لمە‌گە‌ن (‏لۇ‌قا 23:‏8،‏ 9‏)‏.‏ ول كۇ‌شىن جارناما ە‌تپە‌گە‌ن،‏ قايتا،‏ ٶزى ساۋىقتىرعان ادامدارعا ە‌شكىمگە ٴ‌تىس جارماۋدى ە‌سكە‌رتە‌تىن (‏مارقا 5:‏43؛‏ 7:‏36‏)‏.‏ يسا ٶزى جايلى جۇ‌رتتىڭ داۋرىقپا اڭگىمە‌گە ە‌لىگىپ تۇ‌جىرىم جاساعانىن قالاماعان (‏ماتاي 12:‏15—‏19‏)‏.‏

18—‏20.‏ ا)‏ يسانىڭ كۇ‌شىن قالاي قولدانعانىنا نە اسە‌ر ە‌تكە‌ن؟‏ ٵ)‏ يسانىڭ ٴ‌بىر ساڭىراۋ كىسىنى ە‌مدە‌گە‌نى ساعان قالاي اسە‌ر ە‌تتى؟‏

18 كۇ‌شى بار بولا تۇ‌را وزگە‌لە‌ردىڭ قاجە‌تتىلىگىن ە‌سكە‌رىپ،‏ قايعىسىنا ورتاقتاسپايتىن بيلە‌ۋشىلە‌رگە قۇ‌دىرە‌تتى كىسى يسا مۇ‌لدە‌م ۇ‌قسامايتىن.‏ ول حالىقتىڭ قامىن ويلايتىن.‏ جاپا شە‌گىپ جۇ‌رگە‌ندە‌ردىڭ تۇ‌رلە‌رىن كورگە‌ننىڭ ٶزى يسانىڭ كوڭىلىن تولقىتىپ،‏ بويىندا ولاردىڭ قايعىسىن جە‌ڭىلدە‌تۋگە دە‌گە‌ن ىقىلاس وياتاتىن (‏ماتاي 14:‏14‏)‏.‏ يسا ولاردىڭ سە‌زىمدە‌رى مە‌ن قاجە‌تتىلىكتە‌رىنە مۇ‌قيات بولعان؛‏ ونىڭ جاناشىر قامقورلىعى كۇ‌شىن قالاي قولداناتىنىنا اسە‌ر ە‌تە‌تىن.‏ وسىعان قاتىستى مارقا 7:‏31—‏37 دە جۇ‌رە‌ككە جىلى تيە‌تىن مىسال جازىلعان.‏

19 ٴ‌بىر كۇ‌نى قالىڭ حالىق يسانى تاۋىپ الىپ،‏ اۋرۋ ادامداردى اكە‌لە‌دى دە،‏ ول ٴ‌بارىن ايىقتىرادى (‏ماتاي 15:‏29،‏ 30‏)‏.‏ ٴ‌بىراق يسانىڭ نازارى ٴ‌بىر كىسىگە ە‌رە‌كشە اۋادى.‏ ول كىسى ساڭىراۋ،‏ ٴ‌تىلىنىڭ دە مۇ‌كىسى بار ە‌دى.‏ يسا ونىڭ ە‌رە‌كشە قوبالجىپ،‏ قىسىلىپ تۇ‌رعانىن سە‌زسە كە‌رە‌ك.‏ يسا ونى قامقورلىقپە‌ن ە‌لدىڭ كوزىنە‌ن تاسا جە‌رگە اپارادى دا،‏ ىمداپ نە ىستە‌يتىنىن كورسە‌تىپ،‏ ‹ە‌كى ساۋساعىن ونىڭ قۇ‌لاقتارىنا تىعادى.‏ بۇ‌دان كە‌يىن تۇ‌كىرىپ تاستاپ،‏ قولىن كە‌متاردىڭ تىلىنە تيگىزە‌دى›‏ c (‏مارقا 7:‏33‏)‏.‏ سوسىن،‏ دۇ‌عا ايتىپ تۇ‌رىپ كۇ‌رسىنە‌دى.‏ بۇ‌ل ارە‌كە‌تى سول كىسىگە «مە‌نىڭ ساعان ىستە‌يتىنىم قۇ‌دايدان كە‌لگە‌ن كۇ‌شتىڭ ارقاسىندا» دە‌گە‌ندى بىلدىرگە‌نى ە‌دى.‏ اقىرىندا،‏ يسا:‏ «اشىل!‏»—‏ دە‌يدى (‏مارقا 7:‏34‏)‏.‏ سودان الگى كىسىنىڭ قۇ‌لاعى اشىلىپ،‏ ٴ‌تىلى دە كۇ‌رمە‌لمە‌ي سويلە‌يتىن بولادى.‏

20 يسانىڭ قۇ‌داي بە‌رگە‌ن كۇ‌شىن جاپا شە‌گىپ جۇ‌رگە‌ندە‌ردى ە‌مدە‌ۋ ٷشىن قولدانعاندا دا،‏ ادامنىڭ سە‌زىمىن ە‌سكە‌رگە‌نى قالايشا جۇ‌رە‌ككە جىلى تيە‌دى دە‌سە‌ڭشى!‏ پاتشالىعىنداعى بيلىكتى ە‌حوبانىڭ وسىنداي جاناشىر ٵرى قامقور بيلە‌ۋشىگە تاپسىرعانى كوڭىلىمىزگە جۇ‌بانىش بە‌رە‌دى ە‌مە‌س پە؟‏

بولاشاقتىڭ نىشانى

21،‏ 22.‏ ا)‏ يسانىڭ كە‌رە‌مە‌تتە‌رى نە‌نىڭ نىشانى بولعان؟‏ ٵ)‏ يسا تابيعي كۇ‌شتە‌رگە بيلىگىن جۇ‌رگىزە الاتىندىقتان،‏ پاتشا رە‌تىندە بيلىك ە‌تكە‌ندە نە بولادى دە‌پ كۇ‌تە الامىز؟‏

21 يسانىڭ جە‌ر بە‌تىندە جاساعان قۇ‌دىرە‌تتى ىستە‌رى —‏ بولاشاقتاعى الدە‌قايدا زور باتالاردىڭ مۇ‌نارتقان ساۋلە‌سى عانا.‏ قۇ‌دايدىڭ جاڭا دۇ‌نيە‌سىندە يسا تاعى دا كە‌رە‌مە‌تتە‌ر جاسايتىن بولادى،‏ ٴ‌بىراق ولار وتە كولە‌مدى بولماق!‏ كوڭىل تولقىتاتىن وسىنداي وزگە‌رىستە‌ردىڭ كە‌يبىرىن قاراستىرىپ كورە‌يىك.‏

22 يسا جە‌ر ە‌كولوگياسىن كە‌رە‌مە‌ت تە‌پە-‏تە‌ڭدىكتە بولاتىنداي ە‌تىپ قالپىنا كە‌لتىرە‌دى.‏ ونىڭ جە‌لگە تيىم سالىپ،‏ تابيعات كۇ‌شتە‌رىنە بيلىگىن جۇ‌رگىزە الاتىنىن ە‌سىڭە ٴ‌تۇ‌سىرشى.‏ ولاي بولسا،‏ يسا پاتشا بولعاندا،‏ ادامزاتتىڭ تايفۋن،‏ جە‌ر سىلكىنىسى،‏ جانارتاۋدىڭ اتقىلاۋى جانە باسقا دا تابيعي اپاتتاردان قورقۋىنا نە‌گىز بولمايتىنى ٴ‌شۇ‌باسىز.‏ يسا كە‌زىندە شە‌بە‌ر جۇ‌مىسشى رە‌تىندە ە‌حوبامە‌ن جە‌ر مە‌ن ونداعى تىرشىلىك اتاۋلىنى جاراتۋعا قاتىسقاندىقتان،‏ پلانە‌تامىزدىڭ قالاي قۇ‌راستىرىلعانىن تولىق تۇ‌سىنە‌دى.‏ سونداي-‏اق ونىڭ رە‌سۋرستارىن قالاي دۇ‌رىس پايدالانۋدى دا بىلە‌دى.‏ يسا باسشىلىق ە‌تكە‌ن ۋاقىتتا،‏ بۇ‌كىل جە‌ر بە‌تى جۇ‌ماققا اينالادى (‏لۇ‌قا 23:‏43،‏ ج‌د‏)‏.‏

23.‏ پاتشا رە‌تىندە يسا ادامزاتتىڭ قاجە‌تتىلىكتە‌رىن قالاي قاناعاتتاندىرادى؟‏

23 ادامزاتتىڭ قاجە‌تتىلىكتە‌رى جونىندە نە دە‌ۋگە بولادى؟‏ يسانىڭ ازعانتاي عانا اسپە‌ن مىڭداعان ادامدى قالاعانىنشا تويدىرا الاتىندىعى اشتىق بولمايتىنىنا سە‌نىمدىلىك بە‌رە‌دى.‏ جە‌ر بە‌تىندە استىق مول ٵرى ادىلدىكپە‌ن ۇ‌لە‌ستىرىلە‌تىن بولادى،‏ اشتىق اتاۋلى ٴ‌تۇ‌پ تامىرىمە‌ن قۇ‌ريدى (‏ٴ‌زابۋر 72:‏16 [71:‏16])‏.‏ يسا قۇ‌دىرە‌تىنىڭ ارقاسىندا اۋرۋ اتاۋلىنى جويىپ،‏ سونداي-‏اق زاعيپ،‏ ساڭىراۋ،‏ كە‌متار،‏ اقساق جانداردى تولىق ٵرى ماڭگىگە ايىقتىرادى (‏يشايا 33:‏24؛‏ 35:‏5،‏ 6‏)‏.‏ ال ولىلە‌ردى تىرىلتە الاتىندىعى اكە‌سى ە‌سىنە الۋدى اڭسايتىن ادامداردى يسانىڭ كوكتە‌گى قۇ‌دىرە‌تتى پاتشا رە‌تىندە قايتا تىرىلتە‌تىنىنە كە‌پىلدىك بە‌رە‌دى (‏جوحان 5:‏28،‏ 29‏)‏.‏

24.‏ يسانىڭ كۇ‌شى تۋرالى وي جۇ‌گىرتكە‌ندە،‏ نە‌نى جادىمىزدا ۇ‌ستاعانىمىز ٴ‌جون جانە نە‌گە؟‏

24 يسانىڭ كۇ‌شى جونىندە وي جۇ‌گىرتە وتىرىپ،‏ ۇ‌لى اكە‌سىنە كە‌مە‌لدى تۇ‌ردە ە‌لىكتە‌يتىنىن جادىمىزدا ۇ‌ستايىق (‏جوحان 14:‏9‏)‏.‏ يسانىڭ كۇ‌شىن قالاي قولدانعانىنان اكە‌سىنىڭ ٶز كۇ‌شىن قالاي قولداناتىنى انىق كورىنە‌دى.‏ مىسالى،‏ ٴ‌بىر الاپە‌س كىسىنى يسانىڭ قانداي جاناشىرلىقپە‌ن ساۋىقتىرعانى تۋرالى ويلاشى.‏ جانى اشىپ،‏ ە‌لجىرە‌گە‌ن يسا الگى كىسىگە قولىن تيگىزىپ:‏ «قالايمىن»،‏—‏ دە‌يدى (‏مارقا 1:‏40—‏42‏)‏.‏ ە‌حوبا وسىنداي تارماقتار ارقىلى،‏ بىلايشا ايتقاندا:‏ «مىنە،‏ مە‌ن كۇ‌شىمدى وسىلاي قولدانامىن!‏»—‏ دە‌يدى.‏ كۇ‌شىن وسىنداي سۇ‌يىسپە‌نشىلىكپە‌ن قولداناتىنى ٷشىن قۇ‌دىرە‌تتى قۇ‌دايىمىزدى ماداقتاپ،‏ ريزاشىلىعىڭدى بىلدىرگىڭ كە‌لە‌دى ە‌مە‌س پە؟‏

a عاليلە‌يا كولىندە اياق استى داۋىلدىڭ بولۋى ۇ‌يرە‌نشىكتى قۇ‌بىلىس.‏ تە‌ڭىز دە‌ڭگە‌يىنە‌ن (‏شامامە‌ن 200 مە‌تردە‌ي)‏ تومە‌ن ورنالاسقاندىقتان،‏ اينالاداعى باسقا جە‌رگە قاراعاندا ونداعى اۋا اناعۇ‌رلىم جىلى،‏ وسىنىڭ سالدارىنان اتموسفە‌راداعى اۋا تە‌مپە‌راتۋراسى وزگە‌رىپ تۇ‌رادى.‏ سونداي-‏اق عاليلە‌يا كولىنىڭ تە‌رىسكە‌ي جاعىندا ورنالاسقان حە‌رمون تاۋىنان يوردان وزە‌نىنىڭ اڭعارىمە‌ن قاتتى جە‌ل سوعادى.‏ مۇ‌لگىگە‌ن تىنىشتىق قاس-‏قاعىم ساتتە سۇ‌راپىل داۋىلعا اينالىپ كە‌تۋى مۇ‌مكىن.‏

b كە‌يدە ىزگى حابارلاردا كوپ كە‌رە‌مە‌تتى جالپىلاپ ٴ‌بىر جاعداي رە‌تىندە سۋرە‌تتە‌ي سالادى.‏ مىسالى،‏ بىردە يساعا «كۇ‌للى قالا حالقى» كە‌لىپ،‏ ول «تالاي» ناۋقاستاردى ساۋىقتىرعان (‏مارقا 1:‏32—‏34‏)‏.‏

c ياھۋديلە‌ر ٷشىن دە،‏ باسقا حالىقتار ٷشىن دە تۇ‌كىرۋ ە‌مدە‌ۋدىڭ بە‌لگىسى بولاتىن،‏ سونداي-‏اق راۆۆيندە‌ردىڭ جازبالارىندا دا ە‌م ٷشىن سىلە‌كە‌يدىڭ قولدانىلاتىنى جازىلعان.‏ ٴ‌بىراق يسا ە‌مدە‌گە‌لى جاتقانىن الگى كىسىگە ٴ‌تۇ‌سىندىرۋ ٷشىن عانا تۇ‌كىرسە كە‌رە‌ك.‏ قالاي بولعان كۇ‌ندە دە،‏ يسا سىلە‌كە‌يىن تابيعي ە‌م رە‌تىندە قولدانباعان.‏