قايتا ٴتىرىلۋ دەگەن نە؟
كيەلى كىتاپتىڭ جاۋابى
كيەلى جازبالاردا «قايتا ٴتىرىلۋ» دەپ اۋدارىلعان گرەكتىڭ «اناستاسيس» ٴسوزى «تۇرۋ»، «كوتەرىلۋ» دەگەندى بىلدىرەدى. قايتا تىرىلگەن ادام ولىمنەن تۇرىپ، بۇرىن قانداي ادام بولسا، ٴدال سونداي بولىپ ومىرگە ورالادى (قورىنتتىقتارعا 1-حات 15:12، 13).
ادەتتە ٴتاۋرات، ٴزابۇر دەپ اتالاتىن ەۆرەي جازبالارىندا «قايتا ٴتىرىلۋ» ٴسوزى كەزدەسپەگەنمەن، وندا سوعان مەڭزەيتىن تارماقتار بار. مىسالى، قۇداي وشيا پايعامبار ارقىلى مىناداي ۋادە جازدىرعان: «كوردىڭ ۋىسىنان ولاردى بوساتامىن، ولىمنەن قايتارىپ الامىن» (وشيا 13:14؛ ٵيۇپ 14:13—15؛ يشايا 26:19؛ دانيال 12:2، 13).
ادامدار قايدا تىرىلەدى؟ كەيبىر ادامدار ماسىحپەن بىرگە پاتشا رەتىندە بيلىك ەتۋ ٷشىن كوكتەگى ومىرگە تىرىلەدى (قورىنتتىقتارعا 2-حات 5:1؛ ايان 5:9، 10). كيەلى كىتاپتا بۇل «العاشقى قايتا ٴتىرىلۋ» جانە «ٴبىرىنشى قايتا ٴتىرىلۋ» دەپ اتالادى. بۇل سوزدەردەن بۇدان باسقا تاعى ٴبىر قايتا ٴتىرىلۋدىڭ بولاتىنىن بىلۋگە بولادى (ايان 20:6؛ فىلىپىلىكتەرگە 3:11). بۇل قايتا ٴتىرىلۋ جەر بەتىندە بولادى. قايتا تىرىلەتىندەردىڭ باسىم بولىگى جەردە ٶمىر ٴسۇرۋ ٷشىن تىرىلەدى (ٴزابۇر 37:29).
ادامدار قالاي تىرىلەدى؟ قۇداي يساعا ولگەندەردى تىرىلتەتىن قۇدىرەت بەرگەن (جوحان 11:25). يسا «قابىردەگىلەردىڭ ٴبارىن» ومىرگە قايتاراتىن بولادى. ولاردىڭ ٴارقايسىسىن وزىنە ٴتان ەرەكشەلىگىمەن، مىنەز-قۇلقىمەن، ەستەلىگىمەن تىرىلتەدى (جوحان 5:28، 29). كوكتە ٶمىر سۇرەتىندەر رۋحاني دەنەمەن تىرىلەدى. ال جەردە ٶمىر سۇرەتىندەر تاندىك دەنەمەن تىرىلەدى، ٵرى ولاردىڭ ٴتانى ەش كەمشىلىكسىز، ٴمىنسىز بولادى (يشايا 33:24؛ 35:5، 6؛ قورىنتتىقتارعا 1-حات 15: 42—44، 50).
كىمدەر قايتا تىرىلەدى؟ كيەلى كىتاپتا «ادىلدەردىڭ دە، ادىلەتسىزدەردىڭ دە قايتا تىرىلەتىنى» ايتىلعان (ەلشىلەردىڭ ىستەرى 24:15). «ادىلدەرگە» نۇح، سارا، ىبىرايىم سياقتى قۇدايدىڭ ادال قىزمەتشىلەرى جاتادى (مۇسانىڭ 1-جازباسى 6:9؛ ەۆرەيلەرگە 11:11؛ جاقىپ 2:21). ال «ادىلەتسىزدەرگە» قۇدايدىڭ تالاپتارى جونىندە بىلۋگە جانە ونى ومىردە قولدانۋعا مۇمكىندىكتەرى بولماعاندار جاتادى.
الايدا زۇلىمدىققا بەلشەسىنەن باتىپ، ەش وزگەرمەيتىندەر قايتا تىرىلمەيدى. ونداي ادامدار ولگەندە ٴبىرجولا جويىلادى (ماتاي 23:33؛ ەۆرەيلەرگە 10:26، 27).
قايتا ٴتىرىلۋ قاشان بولادى؟ كيەلى كىتاپتا الدىن الا ايتىلعانداي، كوكتە ٶمىر سۇرەتىندەر ٴماسىح وسىندا بولاتىن كەزدە (بۇل كەز 1914-جىلى باستالدى) تىرىلەدى (قورىنتتىقتارعا 1-حات 15:21—23). ال جەردە ٶمىر سۇرەتىندەر يسا ٴماسىحتىڭ مىڭجىلدىق پاتشالىعى كەزىندە، جەردە جۇماق ورناعان كەزدە، تىرىلەدى (لۇقا 23:43؛ ايان 20:6، 12، 13).
قايتا ٴتىرىلۋدىڭ بولاتىنىنا نەگە سەنە الامىز؟ كيەلى جازبالاردا توعىز ادامنىڭ قايتا تىرىلگەنى جايلى جازىلعان جانە وسى وقيعالاردى ٶز كوزدەرىمەن كورگەن ادامدار بولعان (پاتشالار 1-جازبا 17:17—24؛ پاتشالار 2-جازبا 4:32—37؛ 13:20، 21؛ لۇقا 7:11—17؛ 8:40—56؛ جوحان 11:38—44؛ ەلشىلەردىڭ ىستەرى 9:36—42؛ 20:7—12؛ قورىنتتىقتارعا 1-حات 15:3—6). اسىرەسە يسانىڭ ەلازاردى تىرىلتكەنى كوڭىل قويۋعا تۇرارلىق. ەلازاردىڭ ولگەنىنە ٴتورت كۇن بولعاندا، يسا جۇرت الدىندا كەرەمەت جاساپ ونى ٴتىرىلتتى (جوحان 11:39، 42). بۇنى ٴتىپتى يسانىڭ قارسىلاستارى دا جوققا شىعارا المادى. سوندىقتان ولار يسا مەن ەلازاردىڭ كوزىن كۇرتۋدى ويلاستىردى (جوحان 11:47، 53؛ 12:9—11).
كيەلى كىتاپتان بىلەتىنىمىزدەي، قۇداي تاعالانىڭ ولگەندەردى قايتا تىرىلتۋگە قۇدىرەتى دە جەتەدى، ىقىلاسى دا بار. ول قايتا تىرىلتكىسى كەلەتىن ادام جايلى بارلىق مالىمەتتى بىلەدى، ويتكەنى ونىڭ ەستە ساقتاۋ قابىلەتى شەكسىز (ٵيۇپ 37:23؛ ماتاي 10:30؛ لۇقا 20:37، 38). ٴيا، قۇداي ولگەندەردى تىرىلتكىسى كەلەدى ٵرى تىرىلتە الادى دا! كيەلى كىتاپتا قۇدايدىڭ بۇل قالاۋى جايىندا: «سەن ٶز قولىڭنان شىققان جاراتىلىستى كورۋدى اڭسايسىڭ»،— دەلىنگەن (ٵيۇپ 14:15).
قايتا ٴتىرىلۋ جايلى جاڭساق پىكىرلەر
جاڭساق پىكىر: قايتا ٴتىرىلۋ دەگەن — جان مەن ٴتاننىڭ بىرىگۋى.
شىندىق: كيەلى كىتاپتا «جان» دەگەن ٴسوز ولگەننەن كەيىن ادامنىڭ دەنەسىنەن بولەك ٶمىر سۇرەتىن جاندى ەمەس، ادامنىڭ ٶزىن بىلدىرەدى (مۇسانىڭ 1-جازباسى 2:7، سىلتەمە؛ ەزەكيەل 18:4). ادام قايتا تىرىلگەن كەزدە، بۇرىنعى جانىمەن بىرىكپەيدى، قايتا، ٴتىرى جان بولىپ قايتا جاراتىلادى.
جاڭساق پىكىر: كەيبىر ادامدار قايتا تىرىلە سالا جويىلىپ كەتەدى.
شىندىق: كيەلى كىتاپتا «زۇلىمدىق جاساعانداردىڭ سوتتالۋ ٷشىن تىرىلەتىنى» ايتىلعان (جوحان 5:29). الايدا ولار ولگەنگە دەيىنگى ىستەرى ٷشىن ەمەس، قايتا، تىرىلگەننەن كەيىنگى ىستەرى ٷشىن سوتتالادى. يسا: «قۇداي ۇلىنىڭ داۋسىن ەستيتىن ۋاقىت كەلە جاتىر... ال وعان قۇلاق اسقاندار ٶمىر سۇرەدى»،— دەگەن (جوحان 5:25). قايتا تىرىلگەننەن كەيىن يساعا قۇلاق اساتىنداردىڭ ەسىمدەرى «ٶمىر شيىرشىعىنا» جازىلادى (ايان 20:12، 13).
جاڭساق پىكىر: ادام ولگەنگە دەيىنگى دەنەسىمەن تىرىلەدى.
شىندىق: ادام ولگەندە دەنەسى ٴشىرىپ، توپىراققا اينالادى (ۋاعىزداۋشى 3:19، 20).