ەحوبا كۋاگەرلەرى ٴبىلىم الۋعا قالاي قارايدى؟
ٴبىزدىڭ ٴبىلىم الۋعا دەگەن كوزقاراسىمىز كيەلى كىتاپتاعى قاعيدالارعا نەگىزدەلگەن. تومەندەگىدەي قاعيدالاردى قالاي قولدانۋدى ٵربىر ەحوبا كۋاگەرى ٶزىنىڭ كيەلى كىتاپ بويىنشا تاربيەلەنگەن ار-ۇجدانىنا ساي شەشەدى a.
ٴبىلىم الۋ اسا ماڭىزدى
ٴبىلىم ادامدى «دانالىق پەن سانالىلىققا» باۋليدى. كيەلى كىتاپتا بۇل ەكى قاسيەت جوعارى باعالانادى (ناقىل سوزدەر 2:10، 11؛ 3:21، 22). ونىڭ ۇستىنە، يسا پايعامبار دا ٸزباسارلارىنا ٶزىنىڭ بۇيىرعاندارىن وزگەلەرگە ۇيرەتۋدى تاپسىرعان (ماتاي 28:19، 20). سول ٷشىن ٴبىز ٴبىر سەنىمدەگىلەردى جان-جاقتى ٴبىلىم الۋعا، مىسالى وقۋ، جازۋ، وزگەلەرمەن پىكىرلەسە ٴبىلۋ b سياقتى قابىلەتتەرىن شىڭداۋعا، سونداي-اق باسقا دىندەر مەن ٴتۇرلى مادەنيەت جايىندا بىلۋگە تالپىندىرامىز (قورىنتتىقتارعا 1-حات 9:20—22؛ تىموتەگە 1-حات 4:13).
ۇكىمەتتەر دە ٴبىلىم الۋدىڭ ماڭىزدىلىعىن تۇسىنەدى. سوندىقتان ٴجيى ولار مەكتەپتە باستاۋىش، نەگىزگى ورتا ٴبىلىم جانە جالپى ورتا ٴبىلىم الۋدى تالاپ ەتەدى. ٴبىز وسىنداي زاڭداردى ورىنداپ، كيەلى كىتاپتاعى: «ٵربىر ادام بيلىك باسىنداعىلارعا باعىنسىن»،— دەگەن سوزدەرگە قۇلاق اسامىز (ريمدىكتەرگە 13:1). بۇعان قوسا، بالالارىمىزدى ساباققا جەڭىل-جەلپى قاراماي، مەكتەپتە مەيلىنشە جاقسى وقۋعا تالپىندىرامىز c. ويتكەنى كيەلى جازبالاردا: «قانداي ٸس بولماسىن، ادامدار ٷشىن ەمەس، ەحوبا [قۇداي] ٷشىن ىستەگەندەي جان-تاندەرىڭمەن ىستەڭدەر»،— دەلىنگەن (قولوستىقتارعا 3:23).
ٴبىلىم وتباسىن اسىراۋعا كومەكتەسەدى. كيەلى كىتاپتا: «تۋىستارىنىڭ، اسىرەسە ٷي ٸشىنىڭ، قامىن ويلامايتىن ادام سەنىمنەن باس تارتقان، ول قۇدايعا سەنبەيتىن ادامنان دا جامان»،— دەلىنگەن (تىموتەگە 1-حات 5:8). زايىرلى ٴبىلىم وتباسىمىزدىڭ الدىنداعى قاسيەتتى پارىزىمىزدى ورىنداپ، ولاردىڭ قامىن ويلاۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. «ۋورلد بۋك» ەنسيكلوپەدياسىندا ايتىلعانداي، ٴبىلىم الۋدىڭ باستى ماقساتى — «ادامداردى جۇمىس ىستەيتىن... قوعامعا پايداسىن تيگىزەتىن ازاماتتار ەتۋ». ٶز ىسىنە شەبەر، ٴبىلىمدى ادام قولىنان ەشتەڭە كەلمەيتىن ٵرى نەگىزگى ٴبىلىم الماعان ادامعا قاراعاندا وتباسىنا جاقسى ٵرى تۇراقتى تۇردە قامقورلىق كورسەتە الادى (ناقىل سوزدەر 22:29).
اتا-انالار بالالارىن ەرەسەك ومىرگە دايىنداۋ ارقىلى دا ولاردىڭ قامىن ويلايدى. بۇل رەتتە بالالاردى مەكتەپتە وقىتۋ تاپتىرماس كومەك ەكەنى انىق (قورىنتتىقتارعا 2-حات 12:14). ٴبىز اتا-انالاردى تۇراتىن جەرلەرىندە ٴبىلىم الۋ قيىن، اقىلى، مادەنيەتكە قايشى كەلسە دە، بالالارىنا نەگىزگى ٴبىلىم الۋعا جاعداي جاساۋعا شاقىرامىز d. سونىمەن قاتار بالالارىنا جاقسى وقۋعا قالاي كومەكتەسە الاتىنىنا قاتىستى اقىل-كەڭەستەر بەرىپ تۇرامىز e.
ٴبىلىم الۋدى شەشكەندە جان-جاقتى سالماقتاپ-سارالاۋ قاجەت
ٴبىلىم الۋدى شەشكەندە ٴبارىن سالماقتاپ-سارالايمىز. قۇداي سوزىندە: «اڭعال ٵربىر سوزگە سەنەدى، پاراساتتى ٵر قادامىن ويلاپ باسادى»،— دەلىنگەن (ناقىل سوزدەر 14:15). قانداي ٴبىلىم الاتىنىمىزدى شەشكەندە جانە ونىڭ باعاسىن، ساپاسىن قاراستىرعاندا، ٴبىز وسى قاعيداعا جۇگىنەمىز. مىسال ٷشىن، كاسىپتىك دايارلاۋ كۋرستارى ۋاقىتتى ٴتيىمدى پايدالانىپ، ساپالى ٴبىلىم الۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.
قۇداي جايلى ٴبىلىم زايىرلى بىلىمنەن الدەقايدا اسىپ تۇسەدى. زايىرلى بىلىمنەن ەرەكشەلىگى — كيەلى كىتاپتاعى ٴبىلىم قۇدايدى تانىپ-بىلۋگە ٵرى ماڭگى ٶمىر سۇرۋگە جول اشادى (جوحان 17:3). سونداي-اق بۇل ٴبىلىم مورالدىق قۇندىلىقتاردى — «ادىلدىك، ادىلەت پەن تۋرالىقتى... جاقسىلىق اتاۋلىنى» ۇيرەتەدى (ناقىل سوزدەر 2:9). ەلشى پاۋىل، قازىرگى تىلمەن ايتقاندا، ۋنيۆەرسيتەتتى بىتىرگەن. سويتسە دە ول ٴماسىح يسا تۋرالى ٴبىلىمدى «اسا قۇندى ٴبىلىم» دەپ اتاعان (فىلىپىلىكتەرگە 3:8؛ ەلشىلەردىڭ ىستەرى 22:3). بۇگىنگى تاڭدا دا ەحوبا كۋاگەرلەرىنىڭ كوبىسى جوعارى ٴبىلىم العان، دەسە دە ولار قۇداي جايلى ٴبىلىمنىڭ الدەقايدا قۇندى ەكەنىنە سەنىمدى f.
قۇداي جايلى ٴبىلىم كەرەمەت ونەگەلىك قۇندىلىقتارعا ۇيرەتەدى
جوعارى ٴبىلىم ادامنىڭ ونەگەلىك قۇندىلىقتارىنا جانە قۇدايمەن قارىم-قاتىناسىنا قاۋىپ ٴتوندىرۋى مۇمكىن
كيەلى كىتاپتا مىناداي ناقىل ٴسوز بار: «پاراساتتى قاتەردى كورىپ، باس ساۋعالار» (ناقىل سوزدەر 22:3). ەحوبا كۋاگەرلەرى كەيبىر جوعارى وقۋ ورىندارىندا ٴبىلىم الۋ ولاردىڭ ونەگەلىك قۇندىلىقتارىنا، قۇدايمەن قارىم-قاتىناسىنا كەرى ىقپال ەتەدى دەپ ەسەپتەيدى. سوندىقتان كوبىسى وسىنداي ورتادا ٴبىلىم الماۋدى يا بالالارىن وقىتپاۋدى ٴجون كورەدى. ونىڭ ۇستىنە، ولار جوعارى وقۋ ورىندارى ٴجيى تومەندەگىدەي قاتە پىكىرلەردى العا تارتاتىنىن بىلەدى:
قاتە پىكىر: اقشا باقىت پەن قاۋىپسىزدىككە جەتكىزەدى
جوعارعى ٴبىلىم الۋ تابىسى مول جۇمىسقا تۇرۋدىڭ بىردەن-ٴبىر جولى دەگەن كوزقاراس كەڭ تاراعاندىقتان، كوپ اقشا تابۋ ماقساتىمەن عانا وقۋعا تۇسەتىندەر سانى كۇن ساناپ وسۋدە. كەيبىرەۋلەر اقشاڭ بولسا، باقىتتى دا قاۋىپسىز ٶمىر كەشەسىڭ دەگەن ويدا. الايدا كيەلى كىتاپتان مۇنداي كوزقاراستىڭ بوس اۋرەشىلىك ەكەنى كورىنەدى (ۋاعىزداۋشى 5:10). بۇدان دا ماڭىزدىسى، وندا «اقشاقۇمارلىق — بار جاماندىقتىڭ ٴتۇپتامىرى» ەكەنى ٵرى اقشانىڭ كەسىرىنەن ادامدار قۇدايعا دەگەن سەنىمىن جوعالتىپ الۋى مۇمكىن ەكەنى ايتىلعان (تىموتەگە 1-حات 6:10). ەحوبا كۋاگەرلەرى «الدامشى بايلىقتىڭ» تۇزاعىنا ٴتۇسىپ قالماۋ ٷشىن بارىن سالادى (ماتاي 13:22).
قاتە پىكىر: ادام جوعارى ٴبىلىم بەرەتىن اتاق-دارەجەگە ۇمتىلۋ كەرەك
مىسالى، گرۋزيانىڭ بۇرىنعى پرەمەر-ٴمينيسترى نيكا گيلاۋري ٶز جەرلەستەرىنىڭ كوزقاراسى تۋرالى بىلاي دەگەن: «گرۋزيادا ۋنيۆەرسيتەتتىك ديپلوم ادامنىڭ قوعامدا سيلى بولۋى ٷشىن قاجەت-اق... [بۇرىن] ديپلومى جوق جاستار ٶز وتباسىلارىن ۇياتقا قالدىراتىن بولعان» g. الايدا كيەلى كىتاپ وسى الەمدە اتاق-داڭق ىزدەمەۋ كەرەكتىگىن ەسكەرتەدى. كەزىندە يسا پايعامبار وسىلاي قۇرمەت-داڭق ىزدەگەن دىنباسىلارىنا: «ٴبىر-بىرىڭنەن قۇرمەت كۇتسەڭدەر، قالاي ماعان سەنبەكسىڭدەر؟»— دەگەن (جوحان 5:44). جوعارعى وقۋ ورىندارى ادامدى مەنمەن، تاكاپپار ەتىپ جىبەرۋى مۇمكىن، ال قۇداي بۇنى جەك كورەدى (ناقىل سوزدەر 6:16، 17؛ پەتىردىڭ 1-حاتى 5:5).
قاتە پىكىر: نەنىڭ جاقسى، نەنىڭ جامان ەكەنىن ٵر ادام ٶزى شەشەدى
ەحوبا كۋاگەرلەرى نەنىڭ جاقسى، نەنىڭ جامان ەكەنىنە قاتىستى قۇدايدىڭ نورمالارىن ۇستانادى (يشايا 5:20). ال، ىشىمدىك پەن ەسىرتكى جونىندەگى ٴبىر جۋرنالدا ايتىلعانداي، قۇرداستارى قىسىم كورسەتكەندىكتەن كوپتەگەن ۋنيۆەرسيتەت ستۋدەنتتەرى «جاقسى مەن جامانعا قاتىستى قالىپتاسقان كوزقاراستارىنا قايشى نارسەلەردى ىستەي باستايدى» h. بۇل كيەلى كىتاپتاعى «جامان ورتا جاقسى ادەتتەن ايىرادى» دەگەن سوزدەردىڭ قالت ايتىلماعانىن ايعاقتايدى (قورىنتتىقتارعا 1-حات 15:33). جوعارعى وقۋ ورىندارىندا وقيتىندار ٴجيى ماسكۇنەمدىك، ەسىرتكى قابىلداۋ، نەكەگە دەيىنگى جىنىستىق قاتىناس سياقتى قۇداي ايىپتايتىن ىستەرگە بارىپ جاتادى، ٴتىپتى وزگەلەردى دە وسىعان ۇگىتتەيدى (قورىنتتىقتارعا 1-حات 6:9، 10؛ قورىنتتىقتارعا 2-حات 7:1).
قاتە پىكىر: جوعارعى ٴبىلىم — الەمدەگى احۋالدى جاقسارتۋدىڭ ەڭ جاقسى جولى
ارينە، كوپ ادام جوعارعى بىلىمگە بايلىق قۋىپ، اتاق-دارەجەگە يا ٴلاززات-ەرمەككە قول جەتكىزۋ ٷشىن ەمەس، وزدەرىن جەتىلدىرۋ ٷشىن جانە الەمنىڭ احۋالىن جاقسارتۋ ٷشىن ۇمتىلادى. بۇل يگى ماقسات بولعانمەن، ەحوبا كۋاگەرلەرى باسقا كوزقاراستى ۇستانادى. يسا پايعامبار سياقتى، ولار دا دۇنيەدەگى جاعدايدى تەك قۇداي پاتشالىعى، نەمەسە ۇكىمەتى، عانا جاقسارتا الادى دەپ سەنەدى (ماتاي 6:9، 10). الايدا ٴبىز الەمدەگى قيىنشىلىقتاردىڭ ٴبارىن قۇداي پاتشالىعى شەشىپ بەرەدى دەپ قول قۋسىرىپ وتىرا بەرمەيمىز. يسا پايعامبار سەكىلدى ٴبىز دە «پاتشالىق جايلى ىزگى حاباردى» بۇكىل جەرجۇزىنە جاريالاپ، جىل سايىن ٴجۇز مىڭداعان ادامعا ومىرلەرىن جاقسى جاققا وزگەرتۋگە كومەكتەسۋدەمىز i (ماتاي 24:14).
a اتا-اناسىمەن تۇراتىن كۋاگەر جاستار، قۇدايدىڭ زاڭدارىنا قايشى كەلمەسە، ٴبىلىم الۋ ماسەلەسىندە اتا-اناسىنا مويىنسۇنادى (قولوستىقتارعا 3:20).
b وسى ورايدا ٴبىز «وقۋ-جازۋدى ۇيرەنەيىك» سياقتى ساۋات اشۋ قۇرالدارىنىڭ 11 ميلليوننان استام داناسىن باسىپ شىعاردىق. سونداي-اق دۇنيەجۇزى بويىنشا 120 تىلدە ساۋات اشۋ كۋرستارىن تەگىن وتكىزەمىز. 2003—2017-جىلدار ارالىعىندا ٴبىز 70000 داي ادامعا وقۋ مەن جازۋدى ۇيرەتتىك.
c «مەكتەپتى تاستاعانىم دۇرىس پا؟» (حانزۇشا) دەگەن ماقالانى قاراڭىز.
d مىسالى، اتا-انالاردى ۇلدارىن دا، قىزدارىن دا مەكتەپكە بەرۋگە تالپىندىرامىز. «بالامدى مەكتەپكە بەرۋىم كەرەك پە؟» دەگەن ماقالانى قاراڭىز («كۇزەت مۇناراسى»، (حانزۇشا) 2003-جىل، 15-ناۋرىز).
e «بالاڭىزدىڭ ۇلگەرىمىن قالاي جاقسارتا الاسىز؟» دەگەن ماقالانى قاراڭىز.
f ٴبىزدىڭ org.jw سايتىمىزداعى «تىرشىلىكتىڭ پايدا بولۋىنا قاتىستى پىكىرلەر» دەگەن ايداردى قاراڭىز.
g «Practical Economics: Economic Transformation and Government Reform in Georgia 2004-2012»، 170-بەت.
h «Journal of Alcohol and Drug Education»، 61-توم، 1-سانى، ٴساۋىر، 2017-جىل، 72-بەت.
i كيەلى كىتاپ پەن قۇداي پاتشالىعى تۋرالى حاباردىڭ كەرەمەت اسەرى تۋرالى org.jw تور بەكەتىندەگى «كيەلى كىتاپ ادام ٶمىرىن وزگەرتەدى» دەگەن ايداردان وقىپ كورىڭىز.
قىزىقتى بولار مالىمەتتەر
كۇزەت مۇناراسى
ٴبىلىم مەن بايلىق كەمەل كەلەشەكتىڭ كەپىلى مە؟
كوپ ادام جوعارى ٴبىلىم مەن مول بايلىق ۇمىتتەرىن اقتاي بەرمەيتىنىن تۇسىنگەن.
كيەلى كىتاپ تالىمدەرى
كيەلى كىتاپ كۋرسىن باستاپ كورىڭىز
قۇداي ٴسوزى — كيەلى كىتاپتى جەكە تالىمگەرمەن تالقىلاپ كورىڭىز. كۋرس تەگىن.