Imarisai

Imarisai

Biibili peqqinnissamik kiffartuussinermi ilisimatuussuseq sioqquteqalugu

Biibili peqqinnissamik kiffartuussinermi ilisimatuussuseq sioqquteqalugu

Biibili peqqinnissamik kiffartuussinermi ilisimatuussuseq sioqquteqalugu

Inuppassuit Biibili nalugaluarlugu ingerlaannaq tunuartittarpaat. Taamaattumik inuit aatsaat qanittukkut paasilersimasaannik imaluunniit suli paasisimanngisaannik ukiut tuusintillit matuma siornali Biibilimi paasissutissaqartoq arajutsivaat. Assersuutigalugu paasissutissat inuiaat oqaluttuarisaaneranni pisimasut, naalakkersueriaatsit, ulloriarsiorneq, avatangiisit, uumassusilinnik ilinniutit, timip sulisaasianik ilinniutit tarnillu pissusiinik ilinniutit eqqartorneqarsinnaapput. Ilanngullugu nappaatinik akiuineq eqqartorneqarsinnaavoq.

BIBELI inuunermut tunngasunik imaqarpoq. Atuakkat allakkallu allat arlaannaalluunniit taassumatut inuunermut tunngasunik taama amerlatigisunik eqqartuinngillat. Inuuneq peqqinnerlu imminnut atuumassuteqarluinnartuummata tupinnanngilaq najoqqutassiat peqqinnisamut pingaaruteqartut amerlasuut Biibilimi eqqartorneqarmata. Biibilimi nappaatit assigiinngitsut arlallit allaatigineqarput, soorlu pupinneq, hæmorroider (itip sinaani taqqat allillutillu aanaartarnerat), imermik puinneq nasserinerlu. — 5 Moses 24:8; 28:27; Lúkarse 14:2; 1 Timûtiuse 5:23.

Biibilili allanneqarsimanngilaq timikkut nappaatinut tunngasunik unnersuussiniaannarluni. Kisianni nappaatit pillugit paasissutissartai ilisimatuussutsikkut eqqortuupput misissussallugillu iluaqutaasinnaallutik. Inuup timaa tussiaasiortup ima tupigusuutigitigisimavaa ima allassimalluni: „Illimmi [Jehova] pinngortippatit tartukka, katiterlunga anaanama iluani. Qutsavigissavakkit pinngortitaagama tupinnangaartumik, suliatit tupinnangaarput — tamanna nalunngilluinnarpara. Saanikka ilinnut isertugaanngillat taamani takussaanngitsumi ilusilersugaagama, nunap ataani katitigaagama. Ullukka isivit takusimavaat, tamarmik allassimapput illit allattaavinni. Aalajangersareersimapput ullussakka ulloqanngikkallarmalli.“ — Tussiaat 139:13-16.

Naak naartoq anaanami iluani toqqoqqagaluartoq, ilusinikkiartuaarnerani saarngisalu pinngoriartuaarneranni Jehovap takusinnaavaa. Jehovamut ’taarneq qaamanertut ippoq’. (Tussiaat 139 Versi 12) Taassumunnga toqqoqqasoqanngivippoq. Nakorsatut isigalugu naartoq asseqqavoq imaluunniit anaanaanit arlaamit immikkoortinneqarluni, taamaalilluni anaanap timaata ilaginngisaatut ajanneqarnissaa pinngitsoortillugu. Tussiaammili pingaartinneqartoq tassaanngilaq nakorsaqarnermut tunngasoq tassaallunili anersaamut tunngasoq, tassa Jehovap suut tamaasa takusinnaagai, allaat anaanap naartua.

Ilumioqaleqqaarnermiit timip pisatai tamarmik kinguaariit kingornuttagaattut mannissami naartulersitami ’allassimapput’. Aamma piffissat eqqortut, tassa ilumiup eqqortumik ineriartornissaa, ’aalajangersareersimallutik’ timip nalunaaqutaanit amerlasuunit kinguaariit kingornuttagaaniittunit aqunneqarput.

Tussiaasiortup Davidip ilisimatuussutsikkut annikitsualuit tamakku tamaasa naluai. Jehovalli inunnik Pinngortitsisup nalunngilai, Davidimullu tussiaat tussiaasiariteqqullugu isumassarsiaritippaa. Isornartorsiuisut ilaasa Davidip tussiaammik tamatuminnga allattuusimanera akerlilertarpaat, taamaakkaluartorli ukiut hundredellit arlallit Kristus sioqqullugu allanneqarsimasoq miserratigisinnaanagu.

Biibilimi unnersuussineq pinaveersaartitsisoq

Guutip Israelikkunnut inatsisai ukiut 1500-t Kristus sioqqullugu Moses aqqutigalugu tunniunneqartut misissoraanni paasinarsissaaq inatsisit peqqinissaq eqqarsaatigalugu pitsaaliineq pingaartikkaat. Assersuutigalugu Mosesimik allakkat tallimaat 23:13-imi ima allassimavoq: „Sakkuutissi ilagissavaat qisumineq, anareeraangassilu anasi taassuminnga assaattassavasi.“ Anap assaanneqarnissaanik peqqussut ilitsersuutaavoq sianisooq tyfusimik dysenterimillu tunillaassuuttoqarnissaa pitsaaligamiuk — tassami ullumikkuttaaq nunani taamaaliorfiusanngitsuni inuit tuusintilikkuutaat nappaatinik tamakkuninnga toqussuteqartarput.

Mosesimik allakkat pingajui kapitali 11-mi nassuiarneqarpoq sullinerit, nersutinnguit kikkaasut ingammillu imeq minguttoq aqqutigalugit tunillaassuisoqarsinnaasoq. Paasissutissap tamatuma, nappaatit tunillaassuuttartut uumasuaqqanik tappiorannartunik pissuteqartarnerannik ilisimasamut naapertuulluinnartup, takutippaa Biibili ilisimatuussutsikkut ilisimatuunit Leeuwenhoekimit 1600-kkunni inuusimasumit Pasteurimillu 1800-kkunni inuusimasumit ukiunik tuusintilinnik siuarsimanerusoq. Aamma Mosesimik allakkat pingajui kapitali 13-imi pupinneq pillugu immikkoortitaanermik malittarisassat taamaapput.

Mosesimik allakkat pingajui 11:13-20-mi nerisassat aalajangersimasut inerteqqutaasut tassaapput ingammik timmissat tigutsisillit, assersuutigalugu nattoralik, uppik aamma qillorniat soorlu tulugaq nattoraliusarlu. Timmissat tamakku nerisariinni qullersaagamik toqunartunik imaqarsinnaaqaat. Uumasut nerisariinni alliunerusuniittut toqunartunik nerisaqarpallaartuunnginnamik ajoqutiginngikkaluarpaat, toqunartulli tamakku uumasuni neqitortuni amerliartortarput. Mosesip inatsisai malillugit uumasut neqitortuunngitsut aalajangersimasut nerisariinni allerneersut toqunartunik imaqarpallaanngitsut nerineqarsinnaapput. Neqit Israelikkunnut nereqqusaanngitsut ilaat uumasuaqqanik uumasunut annernut nipunngallutik uumasartunik takussaanngitsunik, soorlu trikininik, imaqartarput.

Maannakkut ukiut 3500-t tamatuma kingorna paasinarsisimavoq Biibilimi aammik atornerluinissamik inerteqqut Mosesip inatsisaani arlaleriarluni eqqartorneqartoq nakorsaanermut tunngatillugu iluaqutaasoq. (1 Moses 9:4; 3 Moses 3:17; 7:26; 17:10-16; 19:26; 5 Moses 12:16; 15:23) Inerteqqut tamanna Kristumiut Allagaataanni Griikerisuuni uteqqineqarpoq, apustilit suliáinik agdlagkat 15:20, 29-mi aamma 21:25-mi. Nakorsat maskiinat tartuusaliat, uummataasaliat puaasaliallu atornerisigut aamma pilattaanikkut aammik atuiallaannginnissaq imalunniit pinngitsuuilluinnarnissaq siunnerfigiartulersimavaat. Nappaatit assigiinngitsut hepatitisimik taaneqartut, AIDS, cytomegalovirusimik tunillatsissimanerit ilaat nappaatillu allarpassuit aakkut tunillaattartut tassapput silarsuarmi ’ilisimatuut’ Guutip inatsisaanik sumiginnaanerata kingunipilui.

Timigissarneq peqqinnissamut pingaaruteqarpoq, tamannalu Biibilimi ilalerneqarpoq. Sapaatip-akunneranut pingasoriarluni 20 minuttiinnaat atorlugit timigissartaraanni uummallulernissamik aallu ingerlaarneranik nappaateqalernissamik aarleqquteqarnannginnerusarpoq. Timigissarneq ikiortigalugu inuk HDL-kolesterolimik iluaqutaasumik peqarnerulersarpoq, nukeqarnerulersarluni, eqaannerulersarluni iluarusunnerulersarlunilu. Biibilimi timigissarnerup iluaqutaassusia ilalerneqaraluartoq, anersaakkut ineriartorneq iluaqutaaneroqisoq pingaartinneqarneruvoq: ’Timitsigummi sungiusarnerput imma iluaqutaavoq, Guutimilli mianerinninneq sunut tamanut iluaqutaavoq inuunermut matumunnga piumaartussamullu atasumik unnersuummik ilaqarami.’ — 1 Timûtiuse 4:8.

Ileqqussanik najoqqutassat Biibilimeersut tassaapput nappaatinut kinguaassiuutitigut tunillaattartunut illersuutissat pitsaanerpaat. Nappaatit tamakku qularnanngitsumik aamma taamanikkut piusimapput ukiunili hundredelippassuarni ilisimatuut tamakkua nalusimagaluarpaat. — 2 Moses 20:14; Rûmamiut 1:26, 27; 1 Korintumiut 6:9, 18; Galâsiamiut 5:19.

„Atuagaq ilisimatuussutsikkut eqqorluinnartoq“

Hippokrates nakorsaavoq griikeriusoq ukiuni 400-kkunni 300-kkunnilu ukiunik naatsorsueriaatsitta siornagut inuusimasoq ’nakorsaasinnaassutsip ataataa’-tut ilisimaneqartoq. Biibililli peqqinnissaq nappaatillu pillugit oqaasiisa ilarpassui ukiut tuusintit tamatuma siornagut Mosesimit allanneqarsimapput. Atuagassiami The AMA News-imi tamanna pillugu allakkat nakorsap allassimasai saqqummersinneqarput: „Nakorsat pikkorinnerpaat ilisimasaqarnerpaallu isummersimapput Biibili tassaasoq atuagaq ilisimatuussutsikkut eqqorluinnartoq. . . . Biibilip inuuneq, nappaatip suussusianik paasinninneq, nappaatinik katsorsaaneq pitsaaliinerlu pillugit paasissutissartai siuarsimanerungaarlutillu eqqorluarnerungaarput Hippokratesip isumaliutaanit — ilaat suli uppernarsarneqarsimanngitsunit ilaallu eqqunngissunit.“

Dr. A. Rendle Short atuakkiamini The Bible and Modern Medicine-mi allassimavoq inuiaat Israelikkut sanilerisaasa eqqiluisaarnissamik inatsiseqartut inatsisaat siulliarsuppasissuusut. „Taamaattumik tupinnaqaaq,“ taama allappoq, „Biibilimi — ilisimatoorpalaartuunnginnerarneqartartumi — eqqiluisaarnissamik peqqussuteqarmat. Aamma tupinnaqaaq inuiaat aatsaat inussiaanermit aniguisut, arlaleriarlutik akeqqaminnit ajugaaffigineqartartut ilaannikkullu tigusaaqqasarsimasut atuagaateqartarmata taama sianitigisunik silassoritsigisunillu peqqinissamik unnersuussutinik imalinnik.“

Eqqarsartaatsikkut nappaatit

Nappaatit aalajangersimasut eqqarsaataatsimut attuumassuteqarsinnaanerat eqqarsaatigalugu Biibili aamma kingusiinnakkut aatsaat paasineqarsimasunik imaqarpoq — tamanna nakorsaanermik ilisimatuunik suli akuerineqaqqajanngitsoq. Isumap timikkullu nappaateqarnerup imminnut attuumassuteqarnerat Biibilimi paasisimasaqarluartumik allaatigineqarpoq. Ussatit 17:22-mi ima allassimavoq: „Uummatikkut nuannaarneq peqqinnartuuvoq, nikallungarnerli saanernik aseroriartortitsisarpoq.“ Malugeriaruk oqaatsit tamakku assuarinninnginnerat, piviusunilli eqqartuisuinnaanerat. Allassimaffimmi kajumissaarneqanngilagut nikallungasorujussuaq oqarfigiinnaqqullugu imminut naalakkerluni nuannaarniarsariinnassasoq.

Isumalluarneq iluaqutaaqaaq; isumaalunneq annilaanganerlu aserornarput. „Isumakuluuteqarnerup inuk artorsaatissittarpaa, inussiarnersumilli oqaaserisat nuannaalersittarpaat.“ (Ussatit 12:25) Ussatit kapitali 18, versi 14 eqqarsaatigeqqissaarneqartariaqarpoq: „Napparsimasoq neriuuteqarnerata inuutittarpaa, neriuutaarukkaannili inuuneq attanneq ajornaqaaq.“ Allassimaffimmi matumani takutinneqarpoq annersaakkut nukeqaraanni timikkut nappaateqarneq artornannginnerusartoq.

Tarnip nappaataanik ilisimatuup James T. Fisherip Jesusip qaqqami oqaluusaata eqqarsartaatsikkut naleqassusia ima allaatigisimavaa: „Assersuutigalugu, sianissutsimik peqqissuutitsiniarneq pillugu tarnip nakorsaasa pikkorinnerpaat ukiut ingerlaneranni allaaserisarsimasaat pingaarnersiorneqartuuppata — eqikkarlugillu iluarsarlugillu pingaannginnerusortaat piiarneqartuuppata — ilumiui kisiisa tigullugit qalipaajarneqartuuppata, ilisimatuussutsillu ilumoortup ilaannamininngui salluliutaanngitsut tamakku taalliortunut ullumikkut inuusunut pikkorinnernut eqqorluartumik oqaasertalerlugit taalliaritinneqartuuppata, inernera tassaannaassagaluarpoq Qaqqami Oqaluutsimik, allamut naleqqiunneqarsinnaanngitsumik, eqikkaaneq pikkorluppaloqalunilu ilaannakuusoq.“ — A Few Buttons Missing, qupperneq 273.

Eqqarsaatimmi peqqissutsitsinnut sunniuteqarsinnaapput, tamannali isumaqartariaqanngilaq nappaat timikkut pissuteqanngitsuusoq. Taamaattumik siullermik timikkut pisariaqartitat ikiorsiiviginiaqqaarneqarnissaat nappaammillu akuerinninneq pingaarput, napparsimasoq naammagittarsinnaaqqullugu isumalluarnissaanik kajumissaajutigalugu. Tamanna ingammik pingaaruteqarpoq ajorunnaarnissaq pissutsit aaqqissuussaaneranni matumani ilimananngippat.

Adam ajortulioreersorlu inuiaat tamarmik kingornuttakkamik toqusussaalerput. (Rûmamiut 5:12) Taamaattumik inuup peqqissusia anersaakkut ingerlaneranut amerlanertigut naleqqiunneqarsinnaanngilaq. Tamanna eqqaamasariaqarparput inuit isumatsassimasut iliorfigissagutsigik.

Nakorsap inisissimaffia

Kristumiup nakorsat nakorsaanermillu ilisimatusarneq nutaanerusoq qanoq isumaqarfigissavai? Biibili naapertorlugu pissutissaqanngilagut nakorsat ingasattumik pingaartissallugit imaluunniit nakorsaqarnermik ilisimatusarneq peqqinnissamut neriuutituatut isigissallugu. Akerlianilli pissutissaqarpugut. Markusip oqaluttuaraa ’arnaq ukiut aqqaneq-marluk aanaarsinnartoq nakorsanillu amerlasuunit naalliutsinneqangaarsimasoq, pinilu tamaasa nungussimagai, iluarsinanili killormut ajoriartorsinnartoq’. (Mákorse 5:25-29) Naak ajornartorsiut nalinginnaasoq tamanna ullumikkut amerlanertigut katsorsarneqarsinnaagaluartoq suli nappaateqartarpoq katsorsarneqarsinnaanngitsunik, nutaallu takkussuuttuarput.

Biibilimili ingasattajaarineq alla aamma tapersersorneqanngilaq, tassa nakorsaanermik ilisimatuussutsimik tunuartitsineq. Ilaasa nakorsat pingaartikkumanagit namminnerli imaluunniit suliaritinneq nakorsanut tunganngitsoq massakkorpiaq uitsatigineqartoq pingaarnerutippaat. Kulorsamiut 4:14-imi Lukas ’nakorsaasoq asanartoq’-mik taaneqarpoq qularnanngitsumik anersaakkut piukkunnaatini pissutigalugit nakorsatullu pikkorissutsi pissutiginagu. Taamaattorli nakorsaq ileqqussatigut illersorneqarsinnaanngitsumik imaluunniit Guutip oqaasianut naapertuutinngitsumik suleriaasilik qularnanngitsumik Biibilip ilaanik isumassarsisitaalluni allannissamik pisinnaatitaasimanavianngilaq.

Qularnanngitsumik Lukasip nakorsaanermik periaatsit taamanikkut nutaanerusut maleruartarsimavai, oqaatsimmi nakorsaanermut tunngasut Hippokratesimeerpasissut atortarpai. Naak Hippokrates kukkuneqanngittuaannanngikkaluarluni nakorsaanermi tunngaveqarluartumik eqqarsaariaaseq suleriaaserlu atulersinniarsimavai, upperisapalaat peqqinissamillu nappaatinik isumaliuutit upperisarsiorpalaartut tunuartillugit. Jesusip Lúkarse 5:31-mi assersuusiaata paasiuminartup aamma takutippaa misilittagalinnik nakorsaqarneq pingaaruteqartoq: ’Peqqissut katsorsaasumik pisariaqanngillat, kisianni napparsimasut.’

Biibili naapertorlugu aamma pissutissaqanngilagut antibiotikat antiseptikallu pisariaqarpata atornissaat ingasaassilluta akueriumannginnissaannut. Jeremia 46:11-mi aamma 51:8-mi tarnutissaq Gileadimeersoq eqqartorneqarpoq eqqiaataasoq aammali immaqa nipaallisaataasoq. Biibilimi nakorsaatit atornissaannut akerliliissuteqanngilaq.

Kisianni antibiotikat amerlasuut nappaatit tunillannartut niviukkat, ippernat siuteqqullu aqqutigalugit siammartarnerat pinngitsoortissinnaasimanngilaat — silarsuarmilu toqusunut amerlanerpaanut nappaatit tamakku pissutaasarput. Eqqiluisaarnermut nappatsaaliinermullu sulisut najoqqutassiat Biibilimeersut tunngaviusut naapertorlugit eqqakkat peertariaqarpaat, imeq atortussaasoq illersortariaqarlugu, sullinernik nakkutilliisariaqarlutik aamma inummit-inummut aamma assammit-qanermut attaveqarnerit pillugit malittarisassaqartariaqarlutik. Allaat 1970-ikkunni napparsimmavinni nakorsat napparsimasunillu paarsisut errorfiit siniffiillu qulaanni eqqaasitsinermik allagartat takusinnaasarpaat ima allassimasut: „Assatit asattakkit!“ — tamannami tassaavoq tunillaassuinissamut pitsaaliinerit pingaarnerpaartaat.

Oqaaseq mianersoqqussutaasoq

Nakorsap, kiropraktorip, homøopatip imaluunniit ikinngutip ajunngitsumik isumaqaraluarluni ilisimasakitsup — aap, kinaluunniit napparsimasumik siunnersuisoq akisussaaffeqaqaaq. Ingammik taamaappoq siunnersuut ajoqutaappat imaluunniit piffissamik asiutitsiinnarnarpat napparsimasup sunniuteqarluarnerusumik passunneqarnissaraluanit. Biibilimi nappaatinik ilisimannittunut napparsimasunullu, immaqa tamaviaarlutik ajorunnaarusuttunut, arlalinnik mianersoqqussuteqarpoq ilinniarsimanani katsorsaaniartarneq anersaalerinerlu pillugit. Eqqaamajuk Ussatit 14:15-imi allassimasoq: „Nakutikkuminartup upperisarpai oqaaserineqartut suut tamaasa, silatuulli alloriarnini sianigeqqissaartarpai.“

Najoqqutassiat Biibilimeersut peqqinnissaq pillugu ullumikkut atorsinnaappat? Soorlu Mosesip inatsisaasa pingaartumik pitsaaliineq piniartaraat ullumikkut paasinarsivoq pitsaaliineq katsorsaanermit pitsaanerusoq. Nalitsinni Silarsuarmi Peqqinnissamik Peqatigiiffiup WHO-p misilittagaqarfigaa ’pitsaaliineq katsorsaanerpassuarnit pitsaanerusoq’.

Kristumiup peqqinnissaq eqqarsaatigalugu siunissaq ataqqinnittumik isigisariaqarpaa, peqqissutsi Guutip naalannarsisinnissaanut atorumallugu Guutillu naalagaaffianut tunngasut annertusarniarlugit. Guutimmi naalagaaffiata ataani neriorsuut Jesajap allagaaniittoq piviusunngorumaarpoq: „Nunatsinni oqartoqassanngilaq: ’Napparsimavunga!’“ — Jesaja 33:24. (gD 22/11 91)

[Qupp. 4-mi assiliartaq]

’Illit [Guuti] pinngortipparma . . . katiterlunga anaanama iluani.’ ’Saanikka ilinnut isertugaanngillat taamani takussaanngitsumi ilusilersugaagama.’