1. Amerlasuut qanoq pil­liuteqarsimap­pat, aam­ma sooq?

NALITSIN­NI Guutip in­nut­tai mil­lionil­lit pil­liuteqangaarsimap­put. Amerlasuut katin­niar­natik, katisimasut meerar­taan­ngik­kal­lar­niarlutik ilaqutariil­lu pilimanian­ngitsumik inooriaaseqar­niarlutik aalajangersimap­put. Sooq? Jehovamut kif­far­tor­nermin­ni sapin­ngisamik tamaviaarusuk­kamik. Nuan­naarlutik up­peraat Jehovap pisariaqar­titamin­nik tuniumaaraatik. Pakatsis­sap­pat? Naamik! Sooq taman­na qularutigin­ngilar­put? Pis­sutaasut ilaat tas­saam­mat Jehovap Aaperaamik, ‘up­per­tunut tamanut ataataasumik’, pil­luaq­qusisimanera. – Rom 4:11.

2. (a) Hebræerit 11:8-10 naaper­torlugit sooq Aaperaap Uri kajumil­luni qimap­paa? (b) Al­laaserisami matumani suut sam­mis­savavut?

² Aaperaap il­loqarfim­mi Urimi inooriaaserisani ilorrisimaar­nar­toq kajumil­luni qimap­paa. Sooq? “Il­loqarfik aalajaatsunik toq­qavilik” utaq­qigamiuk. (Hebræerit 11:8-10 atuakkit). “Il­loqarfik” taan­na suua? Tamatuma pilersin­neqar­nis­saata utaq­qinerani Aaperaap ajor­nar­torsiutit suut nalaap­pai? Aam­ma Aaperaat nalitsin­nilu taas­suma maligas­siaanik malin­nit­tut qanoq ilaarsin­naavavut?

3. “Il­loqarfik” suna Aaperaap utaq­qivaa?

³ Il­loqarfik Aaperaap utaq­qisaa tas­saavoq Guutip naalagaaf­fia. Naalagaaf­fik taan­na Jiisusimit Kristusimit tanitanil­lu 144.000-nit naalak­kersor­neqas­saaq. Paulusip Naalagaaf­fik taan­na tas­saanerar­paa “Guutip uumasup il­loqarfia, Jerusalemi  qilam­miit­toq.” (Hebr 12:22; Saqq 5:8-10; 14:1) Guutip piumasaa qilam­misut nunarsuarmi pinias­sam­mat Jiisusip ajoqersuk­kaminut Naalagaaf­fik taan­na tikiuteq­qul­lugu qin­nutigisaq­quaa. – Matt 6:10.

4. Mosesimik al­lak­kat siul­liit 17:1, 2 aam­ma 6 naaper­torlugit il­loqarfik, tas­sa Naalagaaf­fik, Guutip neriorsuutigisaa Aaperaap qanoq ilisimasaqarfigitigaa?

⁴ Guutip naalagaaf­fia qanor­piaq aaq­qis­suus­saas­sanersoq Aaperaap nalun­ngilaa? Naamik. Ukior­pas­suar­ni paasis­sutis­sat taak­ku ‘an­ngigisamut il­ler­nar­tumut’ (NW) ilaap­put. (Ef 1:8-10; Kol 1:26, 27) Aaperaal­li nalun­ngilaa kinguaami ilaat kun­ngin­ngorumaar­tut, Jehovam­mi taamatut neriorsorsimavaa. (1 Mosesi 17:1, 2, 6 atuakkit). Guutip neriorsuutaa ima up­peritigaa al­laat Tanitaq, tas­sa Mis­siarsi Guutip naalagaaf­fiani Kun­ngiusus­saq, takusin­naal­lugulusooq. Taman­na pis­sutigalugu Jiisusip juutit nalimini inuusut ima oqarfigisin­naasimavai: “Aaperaat ataatarsi nuan­naaqaaq ul­lora takus­sagamiuk, takugamiul­lu tipaatsup­poq.” (Joh 8:56) Ersarip­poq Aaperaap nalun­ngik­kaa kinguaas­sani Naalagaaf­fim­mi Jehovap pilersitas­saani naalak­kersueqataas­sasut, Jehoval­lu neriorsuutiminik eq­quutitsinis­saa kajumil­luni utaq­qivaa.

5. Qanoq nalun­ngilar­put Aaperaat “il­loqarfim­mik” Guutip pilersitaanik utaq­qisaqar­toq?

⁵ Aaperaap ‘il­loqarfim­mik’, tas­sa Naalagaaf­fim­mik, Guutip pilersitaanik utaq­qisaqar­nini qanoq takutip­paa? Aaperaap nunarsuarmi naalagaaf­fiit suul­luun­niit in­nut­taaf­figin­ngilai. Angalaan­navip­poq, aalajangersimasumik angerlarsimaf­feqan­ngilaq nunamilu kun­ngimik tapersersugaqarani. Tamatuma saniatigut Aaperaat kun­ngeqarfim­mik nam­mineq pilersitsiniarsarin­ngilaq. Jehovali naalat­tuar­paa taas­sumalu neriorsuutaata eq­quun­nis­saa utaq­qiuarlugu. Taamaalior­nermigut Jehovamut up­perluar­tuunini takutip­paa. Unam­miniar­nar­tut misigisaasa ilaat uagul­lu maligas­siaa qanoq ilin­niarfigisin­naanerlugu maan­na misis­soriar­tigu.

6. Il­loqarfik Uri qanoq it­tuusimava?

⁶ Il­loqarfik Aaperaap qimataa toq­qis­sisimanar­tuuvoq, isuman­naatsuuvoq pigis­saarfiul­lunilu.  Il­loqarfik qarmarsuaqarami saneraasigul­lu pingasutigut ikerasaasalianik avatanger­neqarsimagami il­lersugaal­luar­poq. Urimi inuit al­lan­nermut kisitsinermul­lu ilin­niarsimal­luar­put. Il­loqarfil­lu niuerfiungaar­tarsimagunar­poq, itsar­nisarsiuum­mi as­saanermin­ni niuer­nermut ator­neqar­tar­tunik amerlasuunik nas­saarsimap­put. Angerlarsimaf­fiit qarmasis­sianik sanaajup­put manis­sunik qaqorsak­kanil­lu iigaqarlutik. Ilaat 13-inik 14-inil­luun­niit initaqar­put kusanaqisumil­lu naatsiiveqarlutik.

7. Sooq Aaperaap im­minik ilaqut­taminil­lu Jehovap il­lersuiumaar­nera up­perisariaqar­paa?

⁷ Aaperaap im­minik ilaqut­taminil­lu Jehovap il­lersuiumaar­nera up­perisariaqar­paa. Sooq? Il­loqarfik Uri toq­qis­sisimanar­toq ilorrisimaar­nar­torlu qimal­lugu Kana’animi nunaan­narmi tuper­ni ineqaleramik. Tamatuma kinguneranik ilaqut­tanilu qarmarsuar­nit ikerasaasalianil­lu il­lersugaajun­naarlutik akeq­qamin­nit saas­sun­neqariaan­naaler­put.

8. Aaperaat ilaan­ni qanoq misigisaqar­pa?

⁸ Aaperaat Guutip piumasaatut ilior­poq. Ilaan­nili Jehovap nunami or­neq­qusaani kaan­nersuaqaler­poq, Aaperaal­lu ilaqut­tami nerisas­saqar­tin­nis­saat ajor­nakusoor­tiler­paa. Ima kaan­nersuaqar­tigaaq al­laat Egyptenimut nuuk­kal­lar­nis­samin­nik aalajanger­tariaqarluni. Egyptenimiitil­lutil­li Faraop Aaperaat nulianik arsaar­paa. Qular­nan­ngitsumik Aaperaat er­numangaarsimas­saaq, Jehoval­li ikiuineratigut Faraop Sara Aaperaamut uter­teq­qip­paa. – 1 Mos 12:10-19.

9. Aaperaat ilaqutaalu qanoq ajor­nar­torsior­pat?

⁹ Aaperaat ilaqutaalu ajor­nar­torsiungaar­put. Nulia Sara, asangaagaa, meerar­taarsin­naan­ngilaq, ukior­pas­suar­nilu taman­na aliasuutigisarsimavaat. Taamaal­luni Sarap inus­siaatini, Hagari, Aaperaamut nulis­siutsip­paa meerar­taas­sun­nias­sam­matik. Hagarili Ismaelimik naar­tulerami Saramik nikas­saasaler­poq. Pis­sutsit ima ajorsitigim­mata Sarap Hagari angerlarsimaf­fim­min­niit qimaatip­paa. – 1 Mos 16:1-6.

10. Aaperaap Jehovamik tatigin­nin­nera qanoq misilin­neqar­pa?

¹⁰ Naggataatigut Sara naar­tuler­poq, er­ner­taar­pul­lu Aaperaap Iisaamik atsigaanik. Aaperaap er­nini tamaasa, Ismaeli Iisaarlu, asavai. Ismaelil­li Iisaaq ajor­tumik pisarmagu Aaperaap Ismaeli Hagarilu aal­lar­tit­tariaqaler­pai. (1 Mos 21:9, NW; 1 Mos 21:10-14) Aam­ma ukior­pas­suit qaangium­mata Jehovap Aaperaat peq­quaa Iisaaq pil­liutigis­sagaa. (1 Mos 22:1, 2; Hebr 11:17-19) Pisuni taak­kunani marlun­ni Aaperaap up­perisariaqar­paa er­nini pil­lugit Jehovap neriorsuutai eq­quuk­kumaar­tut.

11. Sooq Aaperaap erinitsajuil­luni Jehova utaq­qisariaqarsimavaa?

¹¹ Aaperaap erinitsajuil­luni Jehova utaq­qisariaqarsimavaa. Ilaqut­tanilu Ur qimak­kamik­ku 70-it sin­nerlugit ukioqan­nguatsiar­poq. (1 Mos 11:31–12:4) Ukiut 100-t mis­saan­ni tuper­ni najugaqar­poq Kana’anil­lu nunaa angalaarfigalugu. 175-inik ukioqarluni toquvoq. (1 Mos 25:7) Kinguaas­sanili pil­lugit Jehovap neriorsuutigisaata eq­quun­nera takun­ngilaa, aam­ma il­loqarfiup, tas­sa Guutip naalagaaf­fiata, pilersin­neqar­nera misigin­ngilaa. Taamaak­kaluar­toq Aaperaat “utoq­qarsuan­ngorluni eq­qis­sil­luni toquvoq”. (1 Mos 25:8, Testamentitoqaq) Unam­miniagas­sar­pas­suaqaraluarluni up­per­tuar­poq Jehovalu kajumil­luni utaq­qiuarlugu. Sooq piner­tusaarsin­naasimava? Aaperaat inuunini tamaat Jehovamit il­lersor­neqarlunilu ikin­ngutitut pineqar­tarami. – 1 Mos 15:1; Es 41:8; Jaak 2:22, 23.

12. Suna utaq­qivar­put, suul­lu sam­mis­savavut?

 ¹² Aaperaat as­sigalugu il­loqarfik aalajaatsunik toq­qavilik utaq­qivar­put. Pilersin­neqar­nis­saali utaq­qin­ngilar­put. Guutip naalagaaf­fia 1914-imi pilersin­neqar­poq qilam­milu tamak­kiisumik naalak­kersuilerluni. (Saqq 12:7-10) Nunarsuarmili tamak­kiisumik naalak­kersuiler­nis­saa utaq­qivar­put. Utaq­qinitsin­ni Aaperaatut Saratul­lu unam­miniar­nar­tunik misigisaqar­tar­pugut. Nalitsin­ni Jehovap kif­fai Aaperaap maligas­siaanik malin­nis­sin­naasimap­pat? Aaperaatut Saratul­lu up­perluar­tuul­lutil­lu erinitsajuis­simasor­pas­suit misigisalik­kersaarutaat Napasuliaq Alapernaarsuiffik-mi atuar­neqarsin­naap­put. Taak­kua ilaat qanoq ilin­niarfigisin­naanerlutigit sam­meriar­tigu.

13. Qatan­ngut Walden qanoq ilin­niarfigaajuk?

¹³ Pilliuteqariaan­naagit. Guutip naalagaaf­fia inuunitsin­ni sal­liuk­kutsigu Jehovamit iluarisaajumal­luta Aaperaatul­li pil­liuteqariaan­naas­saagut. (Matt 6:33; Mark 10:28-30) Qatan­ngut Bill Walden taamaalior­poq. * 1942-mi U.S. universitymi Bill sanaar­tor­nermi ingeniøritut ilin­niar­nerminik naam­mas­sin­ningajalerluni Jehovap Nalunaajaasuinik atuaq­qis­saaqateqar­taler­poq. Bill angusereer­nis­saanut ilin­niar­titsisuisa ilaata sulif­fis­saanik akis­sarsiagis­saarfiusumik pis­sarsis­sus­simagaluar­paa, Billilli itigar­tip­paa. Nas­suiaap­paa Guutimut suli an­nerusumik kif­far­torusun­nerul­luni. Kingunitsian­ngua Bill sak­kutuun­ngoq­quneqar­poq. Ataq­qin­nit­tumik sak­kutuujusin­naan­ngin­nerar­poq, tamatumali kinguneranik aningaasar­pas­suar­nik akiligas­sin­neqar­poq ukiunilu tal­limani par­naarus­sas­san­ngor­tin­neqarluni. Ukiut pingasut qaangium­mata iperagaavoq. Kingusin­nerusuk­kut Ilin­niarfim­mut Gileadimut qaaq­qusaavoq Afrikamilu ajoqersuiar­tor­titatut kif­far­tulerluni. Taava Billip Eva katip­paa, pil­liuteqar­tariaqaraluarlutil­lu Afrikami kif­far­toqatigiiler­put. Ukiut arlal­lit qaangium­mata  USA-mut uter­put Billip anaanaa paaq­qutariniarlugu. Inuunermini misigisimasani pil­lugit Bill ima oqar­poq: “Ukiut 70-it sin­nerlugit Jehovamut kif­far­torsin­naatitaanera eq­qarsaatigigaangak­ku nuan­naar­nermik qujamasun­nermil­lu isik­ka im­mat­tar­put. Kif­far­tor­nerma inuunin­ni pingaar­ner­paatin­nis­saanut ikior­tarsimam­manga Jehova qutsavigingaar­tar­para.” Il­lim­mi? Pif­fis­saq tamaat kif­far­tor­nis­samut periarfis­saqar­pit?

14-15. Aap­pariit Apostolidis qanoq ilin­niarfigaagit?

¹⁴ Ajornartor­siuteqan­ngivin­nissat ilimageqinagu. Aaperaap misigisaanit ilik­kar­par­put Jehovamut inuuner­tik tamaat kif­far­tor­tut al­laat aam­ma ajor­nar­torsiuteqar­tar­tut. (Jaak 1:2; 1 Petr 5:9) Aristotelis Apostolidisip taman­na up­per­narsivaa. * Taan­na 1946-mi Grækenlandimi kuisip­poq, 1952-imilu ar­naq Elenimik atilik im­misul­li anguniagalik aap­pas­siar­taaraa. Eleni nap­parsimalermat paasivaat qaratsamigut naasoqarsimasoq, suliaritip­porlu. Katin­neran­niil­li ukiualuit qaangiut­tut qaratsamigut naasoqaq­qip­poq. Suliariteq­qin­nermi kinguneranik Elenip timaata ilaa nukil­laar­poq oqalut­tar­neralu in­narler­neqarluni. Nap­parsimagaluarluni oqar­tus­saasunil­lu malersor­neqaraluarlutik Eleni kif­far­tor­nermini aal­lus­siuar­poq.

¹⁵ Aristotelisip nuliani ukiuni 30-ni paaq­qutaraa. Tamatuma saniatigut utoq­qaaner­tatut kif­far­tor­poq, ataatsimeersuar­nermi ataatsimiititalianut peqataasar­poq ataatsimeersuar­tarfilioqataal­lunilu. 1987-imi Eleni oqaluus­sitil­luni aq­qunar­poq, tamatumalu kinguneranik ukiuni pingasuni ilisimajun­naaq­qareerluni toquvoq. Aristotelis misigisani pil­lugit ima oqar­poq: “Ukiut ingerlaneran­ni atuk­kat erloqinar­tut, unam­miniar­nar­tut imaan­naan­ngitsut pis­sutsil­lu piareersimaf­figin­ngisat piner­tusisil­lungalu qasusuis­suseqalersip­paan­nga, ajor­nar­torsiutil­li qaanger­niar­nis­saan­nut Jehovap nukim­mik pisariaqar­titan­nik tuniuaan­nar­tar­paanga.” (Tuss 94:18, 19) Qanorluun­niit ajor­nar­torsiuteqaraluarlutik sapin­ngisar­tik tamaat kif­far­tor­tut Jehovap asangaar­pai!

16. Qatan­ngutip Knorrip nuliani qanoq siun­nersor­paa?

 ¹⁶ Siunissaq eqqarsaatigiuaruk. Aaperaap siunis­sami Jehovamit akis­sarsisin­neqar­nis­sani eq­qarsaatigiuarsimavaa, taman­nalu ajor­nar­torsior­til­luni piner­tusaar­nis­saminut iluaqutigaa. Aam­ma qatan­ngutip Audrey Hydep siunis­saq pil­lugu neriuutini eq­qarsaatigiuar­paa. * Uia siul­leq, Nathan H. Knorr, kræfterluni toquvoq, uineq­qiutaalu, Glen­n Hyde, alzheimersimik nap­paateqaler­poq. Nathanip sapaatip akun­nialui qaangiup­pata toqusus­saal­luni oqaaserisimasai Audreyip piner­tusaar­nis­saminut iluaqutigai. Ima oqalut­tuar­poq: “Nathanip ima eq­qaasip­paanga: ‘Neriuuter­put toquk­kut qular­narun­naar­poq, naal­lioq­qin­ngisaan­nas­saagul­lu.’ Taava ima kajumis­saar­paanga: ‘Siunis­sami akis­sarsisin­neqarumaar­nerit eq­qarsaatigisaruk.’ ... Imalu nangip­poq: ‘Ulapit­tuarit, sapin­ngisan­nik al­lanik ikiuisarit. Taava inuunerit nuan­naarutigis­savat.’” Al­lanut ajun­ngitsulior­nis­samut ulap­puteqar­tuar­nis­saq neriuutitsin­nil­lu nuan­naarutigin­nin­nis­saq siun­nersuutitsialaavoq! – Rom 12:12.

17. (a) Siunis­samik eq­qarsaatigin­nit­tuar­nis­satsin­nut sooq pis­sutis­saqarluar­pugut? (b) Mika 7:7-imi al­las­simasut maleruar­neri siunis­sami pil­luaq­quneqar­nis­samut qanoq iluaqutigis­savavut?

¹⁷ Siunis­samik eq­qarsaatigin­nit­tuar­nis­satsin­nut aatsaat taama pis­sutis­saqar­tigaagut. Silarsuarmi pisunit erser­poq ul­lus­sani kingul­ler­paani inuusugut. Il­loqarfiup aalajaatsumik toq­qavil­lip nunarsuarmi tamak­kiisumik naalak­kersuinis­saa qanit­tuk­kut utaq­qisariaarutis­savar­put. Asasat­ta toqusunit makitin­neqar­nerat pil­luaq­qus­sutis­sar­pas­suat­ta ilagaat. Taamanik­kus­samut Aaperaat up­per­nini erinitsajuin­ninilu pil­lugit ilaqut­tanilu nunarsuarmi makititaanermik­kut Jehovamit akis­sarsisin­neqas­saaq. Il­lit tikil­luaq­quseqataas­savit? Aaperaatut Guutip naalagaaf­fia pil­lugu pil­liuteqariaan­naaguit, qanorluun­niit ajor­nar­torsioraluarlutit up­per­tuaruit aam­ma erinitsajuil­lutit Jehova utaq­qiuaruk­ku taamaaliorsin­naas­saatit. – Mika 7:7 atuakkit.