Esterimik allakkanit pingaarnersat
Jehovap oqaasia uumavoq
Esterimik allakkanit pingaarnersat
PILERSAARUT iluatsinngitsoortussaanngilaq. Juutit nungutitaalluinnassapput. Ullormi aalajangersimasumi juutit naalagaaffimmiittut, Indiamiit Nubiamut (tassa Etiopiamut) isorartutigisumiittut, tamarmik piuneerunneqassapput. Taama isumaqarpoq angut pilersaarusiortoq. Pingaaruteqartorli paasinngitsoorsimavaa. Qilaap Guutiata toqqakkamisut innuttani qanorluunniit navianartorsioraluarpata annaassinnaavai. Juutit qanoq aniguisinneqarnerat Biibilimi Esterimik allakkani oqaluttuarineqarpoq.
Esterimik allakkat utoqqaap juutiusup Mordokajimik atillip allatarai Perserillu kunngiata Ahasverusip, imaluunniit Xerxesi I-ip, naalakkersuisuunerata nalaani ukiut 18-it ingerlaneranni pisimasut sammineqarput. Oqaluttuap tamatuma pissanganartup takutippaa Jehovap innuttani naalagaaffimmi isorartuumi siammasikkaluartut akeraasa pilersaarutipiluinit qanoq annaassinnaagai. Tamatuminnga ilisimasaqarneq ullumikkut Jehovap innuttaanut, nunani 235-ni illernartumik kiffartortunut, uppernikkut nakussatsinnarpoq. Inuit Esterimik allakkani oqaluttuarineqartut ilaarusutatsinnik aamma ilaarnaveersaartariaqakkatsinnik ilaqarput. Aap, „Guutip oqaasia uumavoq sunniisinnaassuseqarlunilu“. — Hebræerit 4:12.
Dronningi akuliuttariaqalerpoq
(Esteri 1:1–5:14)
Kunngi Ahasverusi ukiut naalakkersuiffimmi pingajuanni (493-imi u.n.s.) qassimiuaartitsivoq. Dronningi Vashti, pinnersutut ilisimaneqartoq, kunngimit iluarineerulluinnarpoq dronningiujunnaarsitaallunilu. Arnaq juutiusoq Hadassa niviarsiat pinnersorpassuit naalagaaffimmiittut akornannit toqqarneqarpoq taanna kingoraarlugu dronninginngortussatut. Illooqqami Mordokajip siunnersuutaa malillugu juutiunini isertuppaa Perseritullu atini, Esteri, atorlugu.
Piffissap ingerlanerani angut makitasooq Hamanimik atilik ministeriuninngortillugu qaffatsinneqarpoq. Hamani Mordokajip ’seeqqummerfigerusunngimmani’ kamalerpoq, taamaattumillu juutit Perserit naalagaaffianniittut tamaasa nungutinniarlugit pilersaalerpoq. (Esteri 3:2) Ahasverusi tapersersortissarsiaraa, taamatullu nungusaasoqarnissaanik kunngi allakkatigut peqqussutiliortillugu iluatsitsivoq. Mordokaji ’puunik atisivoq arsanillu saalluni’. (Esteri 4:1) Maanna Esteri akuliuttariaqalerpoq. Kunngi ministeriunerlu neriartoqquai. Qaaqqusissut ilassilluarpaat, aqagumullu Esterip qaaqqoqqippai. Hamani nuannaarpoq. Mordokajili kamaateqaa ataqqerusunngimmani. Hamani pilersaarpoq aqagumut neriartunnginnerminni Mordokaji toqutsinniarlugu.
Allassimaffiit pillugit apeqqutit akineqartut:
1:3-5 — Qassimiuaarneq ullunik 180-inik sivisussuseqarpa? Biibilimi allassimanngilaq qassimiuaarneq taama sivisutigisoq, kunngilli naalagaaffimmi alutornartup angingaassusia pisuussutaalu atorfilittaminut ulluni 180-ini isiginnaartippai. Imaassinnaavoq kunngi sivisuumik katersuunnermi tamatumani naalagaaffimmi alutornassusianik isiginnaartitsisimasoq naalagartat kakkanniarfiginiarlugit pilersaarutiminillu piviusunngortitsisinnaanerminik qularunnaarsinniarlugit. Taamaassimassappat versi 3-mi 5-imilu pineqartoq tassaasinnaavoq ullut 180-it naaneranni ulluni arfineq-marlunni qassimiuaarneq.
1:8 — Una qanoq paasisariaqarpa: ’Imertarput ileqqoreqqusaq malillugu: inanneqarnatik’? (1900/1961) Perserit taamatut ataatsimooqatigiinnerminni ileqqorisimagunarpaat aalajangersimasumik annertussusilimmik imeqqusisarneq. Uanili kunngi Ahasverusi taamaaliunngilaq. Qinerlerfissiat ilaanni ima allassimavoq: „Qanorsuaq imaluunniit qanorluunniit annikitsigisumik imersinnaasimapput.“
1:10-12 — Sooruna dronningi Vashti kunngimukarusunngitsoq? Biibilimik ilisimatuut ilaat isumaqarput dronningi naalakkumanngitsoq kunngip qaaqqusaasa aalakoortut takkuanni nikanarsarumannginnami. Aammali imaassinnaavoq dronningi taanna pinnersoq naalasseriitsuujuaannartoq. Pissutiginiagaa Biibilimi eqqaaneqanngilaq, taamanili naalagartat isumaqarput uiminut naalakkumannginnera iliuuseqarfigineqartariaqartoq Vashtillu maligassiuinerlunnera arnanut Perserit naalagaaffianni nunap immikkoortuiniittunut tamanut sunniuteqassasoq.
2:14-17 — Esterip kunngi inuunerloqatigaa? Naagga. Oqaluttuami allassimavoq arnat allat kunngimukartut ullaakkut illup aappaanut, kunngip kiffaanit angutaassutaajagaasumit, „panerfaanik paarsisumit“, nakkutigineqartumut utertut. Arnat unnuami kunngimiittut tassunga panerfanngortarput. Esterili kunngimeereerami panerfaat illuannukaanneqanngilaq. Esteri Ahasverusimukaanneqarami „kunngip Esteri arnanit allanit tamanit asasarinerulerpaa, Esterilu kunngimit ajunngisaarfigineqarlunilu asannittuliorfigineqarpoq niviarsianit allanit tamanit annerusumik“. (Esteri 2:17) Qanoruna ililluni Ahasverusimit ’ajunngisaarfigineqalersoq asannittuliorfigineqalerlunilu’? Allanit nuannarineqalernermisulli. „Taassuma [Hegajip] arnaq inuusuttoq taanna iluarisarilerpaa ajunngisaarfigisarilerlugulu.“ (Esteri 2:8, 9) Hegajip Esteri ajunngisaarfigilerpaa malugisani — isikkua pissuserinneralu — kisiisa tunngavigalugit. Aap, „takunnittut tamarmik Esteri iluarinarteqaat“. (Esteri 2:15) Taamatuttaaq kunngip Esteri ajuutigilerpaa taamaattumillu asalerlugu.
3:2; 5:9 — Sooruna Mordokajip Hamani seeqqummerfigerussunngikkaa? Israelikkut eqqunngitsuliorneq ajorput inuup atorfikkaajunera akueralugu seeqqummerfiginnikkaangamik. Hamanimulli tunngatillugu allaavoq. Hamani Agagikkuuvoq, Amalekikkuugunarluni, Jehovalu aalajangersimavoq Amalekikkut piuneerutitaassasut. (5 Mosesi 25:19) Mordokajip Hamanimik seeqqummerfiginninneq Jehovamut ilumoorfiginninngitsuliornertut isigaa. Juutiunini innersuussutigalugu taamaaliorumanngilluinnarpoq. — Esteri 3:3, 4.
Ilinniarfigisinnaasavut:
2:10, 20; 4:12-16. Esteri Jehovamik pallorfiginnittup inersimalluartup siunnersuutaanik ilitsersuutaanillu ilassinnippoq. Silatusaassaagut ’siulersortivut naalakkutsigit peqqusaallu maleruarutsigit’. — Hebræerit 13:17.
2:11; 4:5. ’Tamatta immikkut nammineq iluaqutissarput pinnagu inoqatittattaaq iluaqutissaat isumagisariaqarparput’. — Filippimiut 2:4.
2:15. Esterip anneruniajuitsuunini imminullu naalakkersinnaanini ersersippaa Hegajip isumagititaanit pinnersaatinik amerlanerusunik atisanilluunniit kusanarnerusunik kissaateqannginnermigut. Esterip kunngimit iluarisaalissutigaa ’uummat, inummi isertugaasoq, anersaap piuaatsup qanilaartullu kusanassusia aserortussaanngitsoq’. — 1 Petrusi 3:4.
2:21-23. Esteri Mordokajilu ’naalakkersuisunut qullersarisanut’ naalatsigitinnermut tunngatillugu maligassiuilluartuupput. — Romamiut 13:1.
3:4. Esterip juutiunerminik nipangiussineratulli, pissutsini aalajangersimasuni kinaassutsitsinnik nipangiussineq silatusaarnerusinnaavoq. Apeqqutinulli pingaarutilinnut, soorlu Jehovap kisimi oqartussaaneranut assuarnaassutsitsinnulluunniit, tunngatillugu isummerfigisassaqartilluta Jehovamut nalunaajaasunitta oqaluttuarinissaa qunugilinngisaannassavarput.
4:3. Misilinneqaraangatta nakussatseqqulluta ilisimassuseqalerniarlutalu qinunikkut Jehova saaffigisassavarput.
4:6-8. Mordokaji Hamanikkut perlulioqatigiinniarnerata kingunerisinnaasaat pinngitsoortinniarlugit misiliilluni eqqartuussisukkoortitsivoq. — Filippimiut 1:7, NV.
4:14. Mordokajip Jehovamik tatiginninnera maligassaalluarpoq.
4:16. Esterip pissutsit toqunerminik kinguneqarsinnaagaluartut Jehovamik tatiginnilluinnarluni aalajaalluni sapiillunilu iliuuseqarfigai. Pingaaruteqarpoq Jehovamik tatiginninnerup ilikkarnissaa, imminut tatiginani.
5:6-8. Ahasverusimit iluarisaalerumalluni Esterip Ahasverusi neriartoqqoqqippaa. Silatusaarpoq, uaguttaaq taamaattariaqarpugut. — Ussatit 14:15.
PAARLATTUANIK PISOQARPOQ
(Esteri 6:1–10:3)
Pisoqarnerujartortillugu pissutsit allanngorput. Hamani Mordokajimut nivinngagaaffissaliaanut nivinngarneqarpoq, nivinngagaasussaagaluarlu ministeriuninngorpoq. Juutinimmi nungusaasoqarnissaanik pilersaarut? Aamma tamatumani pissanganartumik pisoqarpoq.
Esterip aalajaatsup sapiissutsini takuteqqippaa. Inuunini ulorianartorsiortillugu kunngimut sassarpoq qinnuigalugulu toqoraatitsiniarluni Hamanip pilersaarutaa arlaatigut iliuuseqarluni pinngitsoorteqqullugu. Ahasverusip nalunngilaa qanoq iliortoqartariaqartoq. Taamaattumik ulloq toqoraaffiginiagaat nalliummat Esteri 10:3.
juutit toqutaanatik taakkuninnga ajoqusiiniartut toqutaapput. Mordokaji peqqusivoq aniguisitaanersuaq tamanna eqqaaniarlugu ukiut tamaasa purimisiorfik nalliussineqartassasoq. Mordokaji „kunngimut Ahasverusimut tullersortunngorsimavoq“. „Inuiaqatimi pilluarnissaat anguniagaraa oqalunnermigullu kingulissani tamaasa iluaqutissiortarlugit.“ —Allassimaffiit pillugit apeqqutit akineqartut:
7:4, NV — Juutinik piuneerutsitsineq qanoq ’kunngimut ajoqutaassagami’? Periaaserilluni juutit inussiatut tunineqarsinnaanerat eqqaallugu Esterip erseqqissarpaa piuneerussaassagaluarunik kunngimut ajoqutaassasoq. Sølvit talentit 10.000-it Hamanip akiliutigiumasai ikinneerarsuupput aningaasarpassuarnut, Hamanip juutit inussiatut tuniniarlugit pilersaarutigisimagaluarpagu kunngip iluanaarutigisinnaasaraluanut, sanilliullugit. Aamma Hamanip pilersaarutini piviusunngortissimagaluarpagu kunngip dronningini annaassimassagaluarpaa.
7:8 — Sooq kunngip kiffaasa Hamanip kiinaa ulippaat?Taamaaliorsimagunarput takutinniarlugu Hamanip kanngunartuliorsimanera imaluunniit eqqartuunneqartussanngornera. Ujarlerfissiami ima allassimasoqarpoq: „Itsaq toqutassat ilaatigut niaqui ulinneqartarput.“
8:17 — Sooq ’naalagaaffiup inuisa ilaat amerlasuut ilagiinnut juutinut ilannguppat’? Persiamiorpassuit juutit upperisaannut ilanngussimapput isumaqaramik peqqussut nutaaq Guutip juutinik najuineranut nalunaaqutaasoq. Zakariap allagaani siulittuutip eqquunnerani aamma taamaaliortoqarpoq. Ima allassimavoq: „Inuiaat assigiinngitsut tamarmik angutitaasa ilaasa quliullutik angut Judakkuusoq ataaseq atisaata nuuagut tigullugu oqarumaarput: Ingerlaqatigissavassi tusaratsigu Guutip najoraasi.“ — Zakaria 8:23.
9:10, 15, 16 — Sooruna juutit pigisanik ujajaanngitsut peqqussummi inerteqqutaanngikkaluartoq? Taamaaliunnginnermikkut erseqqissumik takutippaat inuuinnarnissartik siunertaralugu pisuunngornissaq siunertarinagu.
Ilinniarfigisinnaasavut:
6:6-10. „Imminut pingaartinneq ajunaarnerup siulerisarpaa, makitasaarnerlu naakkiunnerup.“ — Ussatit 16:18.
7:3, 4. Sapiilluta Jehovap Nalunaajaasuisa ilagigaatigut allanut oqaluttuarisarparput akerlilersorneqassagaluaruttaluunniit?
8:3-6. Oqartussaasut eqqartuussiviillu uagutsinnut akeraasunut illersoqqulluta qinnuigisinnaavavut taamaaliortariaqarlutalu.
8:5. Esterip peqqussummut inuiaqatimi nungutitaanissaanik siunertalimmut tunngatillugu kunngip akisussaaqataanera periaaserilluni oqaatiginngilaa. Uaguttaaq oqartussaasunut oqaluussigaangatta periaaserittariaqarpugut.
9:22. Piitsortavut puigussanngilagut. — Galatiamiut 2:10.
Jehova ’annaanneqartitsissaaq’
Guutip Esterip kunngikkormiutut ataqqinassusiligaaneranut atatillugu siunertaa Mordokajip oqaatigaa. Juutit ulorianartorsiuleramik iisinnginniarput, Guutimullu ikioqqullutik qinupput. Dronningi qaaqquneqarnani kunngimukartarpoq, tamatigullu ilassilluarneqartarluni. Unnuami nalorninartorsiorfiusumi kunngi sinissaaruppoq. Aap, Esterimik allakkat imaraat Jehovap innuttami iluaqutigisaannik pisut qanoq aquttarai.
Esterimik oqaluttuaq pissanganartoq ingammik uagutsinnut „naggatissap“ nalaani inuusunut qiimmaallannarpoq. (Danieli 12:4) „Ullussami tassani“, imaluunniit naggatissap naalernerani, Gogi Magogimeersoq — Saatani Diaavulu — Jehovap innuttaanik tamakkiisumik saassussissaaq. Siunertarissavaa ilumoorlutik pallorfiginnittut nungutitaanissaat. Esterip nalaani pisoqarneratulli Jehovap pallorfiginnitsini ’annaanneqartissavai’. — Ezekieli 38:16-23; Esteri 4:14. (wE 3/1 06)
[Qupp. 10-mi assiliartaq]
Esteri Mordokajilu Ahasverusip saavani