Pinngortitarsuaq Guuti Ajugaqanngitsoq pillugu ersersitsivoq
‘Illit, Naalagarput Guuterpullu, qinngaqqunnanngilaq pigissallugu naalannaat; illimmi suut tamaasa pinngortippatit.’ — SAQQ 4:11.
1. Jehovamik upperinnilluinnartuarnerluta qanoq qulakkeersinnaavarput?
INUPPASSUIT oqartarput takusinnaasatik kisiisa upperisinnaallugit. Biibilimili allassimavoq ‘kialluunniit Guuti takusimanngisaannaraa’. (Joh 1:18) Guutimik upperinninngitsut taassuminnga upperinnileqqullugit qanoq ikiorsinnaavavut? Uagut Jehovamik ‘Guutimik takussaanngitsumik’ upperinnilluinnartuarnerluta qanoq qulakkeersinnaavarput? (Kol 1:15) Paaseqqaartariaqarparput ilinniartitsissutigineqartartut sorliit Guuti pillugu sallusuissummik ersernerlutsitsinersut. Taava Biibilip atorluartarnissaa ilikkartariaqarparput isumaliutersuutaannaasut tamakku ‘Guutimik ilisimasaqarnermut assortuisuunerat’ uppernarsarsinnaaqqullugu. — 2 Kor 10:4, 5.
2, 3. Ilinniartitsissutigineqartartut marluk Guuti pillugu sallusuissummik ilinniarnissamut akornutaasut eqqaakkit.
2 Ilinniartitsinerluutit ilaat inunnik salloqittaasoq Guutilu pillugu sallusuissummik ilinniarnissamut ajoqutaasoq tassaavoq pinngoriartuaarsimaneraaneq. Inuit ilinniartitsissutaat tamanna Biibilimi allassimasunut naapertuutinngilaq inunnillu neriuutaarutsitsisarluni. Pinngoriartuaarsimanermik upperinnittut isumaqarput inuuneq imminik pilersimasoq; taamaassimagaluarpalli inuup inuunera siunertaqassanngikkaluarpoq.
3 Kristumiuunerartut ilaasa Biibili allassimaneratorluinnaq paasisarpaat ajoqersuutigalugulu avataarsua aamma nunarsuaq uummassusillillu tassaniittut tamarmik ukiut 10.000-it missaasa matuma siorna pinngortitaasimasut. Oqartarput Guutip ulluni, nalunaaquttap-akunnerinik 24-nik sivisussusilinni, arfiniliinnarni suut tamaasa pinngortikkai. Ajoqersuut tamanna kreationismemik taaneqartarpoq. Inuit tamatuminnga upperinnittut ilisimatuussutsikkut uppernarsaatit upperisaminnut naapertuutinngitsut akueriumasanngilaat. Biibilimik ataqqinnittuugaluartut ilinniartitsissutigisaat Guutip oqaasianik tutsuiginnikkuminaatsitsipput. Sooq? Kreationisme naapertussagaanni Biibili tunngavissaqarluarnanilu eqqoqqissaanngitsoorpasippoq. Inuit kreationismemik ilinniartitsissutiginnittut kristumiut siulliit nalaanni inuusut ilaannut eqqaanarput, taakkumi aallussilluarlutik guutisioraluarput “eqqorluartumilli ilisimasaqarnatik”. (Rom 10:2, NW) Pinngoriartuaarsimanermik kreationismemillu ajoqersuutit ‘pallittaalisaliatut’ ittut eqqunngitsuunerat uppernarsarniarlugu Guutip oqaasia qanoq atorsinnaavarput? * Taamaaliorsinnaavugut aatsaat Biibilimi ajoqersuutigineqartut eqqorluartumik ilisimasaqarfiginiarlugit ilungersorutta.
UPPERNEQ UPPERNARSAATISSAQARPOQ TUNNGAVISSAQARLUARLUNILU
4. Uppernerput sunik tunngaveqartariaqarpa?
4 Biibilimi ilinniartitsissutigineqarpoq ilisimassuseq erlinnartuutitut pingaartissagipput. (Uss 10:14) Jehovap kissaatigaa uppernerput uppernarsaatinik tunngavilersorluakkanillu tunngaveqassasoq, inuit eqqarsartaasiannik upperisarsiornikkulluunniit ileqqunik tunngaveqarnani. (Hebræerit 11:1 atuaruk). Guuti upperilluinnassagutsigu taassuma piunera qularinngivittariaqarparput. (Hebræerit 11:6 atuaruk). Piuneranik uppernerput arlaannik upperisaqarusunnermik pissuteqanngilaq. Guuteqarnera upperaarput tamanna silatusaarluarnermut akerliunngimmat piviusunillu misissuinikuugatta.
5. Guutip piunerata qularinngivinnissaanut pissutaasut ilaat eqqaajuk.
5 Apustilip Paulusip nassuiarpaa Guuti takusinnaanngikkaluarlutigu taassuma piunera qularinngivissinnaagipput. Jehova pillugu ima allappoq: “Ittuinnartumik pissaanera Guutiussusialu, silarsuup pinngortitaaneraniilli takussaagaluarput suliaasigullu ilisimaneqarlutik.” (Rom 1:20) Guutip piuneranik qularinnittut Paulusip allataanik upperinnileqqullugit qanoq ikiorsinnaavigit? Guutip pissaaneranik ilisimassusianillu uppernarsaatit pinngortitarsuarmiittut eqqarsaatigikkit. Immikkoortuni tulliuttuni assersuutigineqartut ilaat atorsinnaavatit.
GUUTIP PISSAANERA PINNGORTITARSUARMI ERSERPOQ
6, 7. Jehovap pissaanera suni marlunni erserpa?
6 Jehovap pissaanera uagutsinnik illersuutaasuni marlunni erserpoq. Taakku marluk tassaapput nunarsuup silaannartaa magneteqarfialu. Nunarsuup silaannartaa uagutsinnik anersaartorsinnaatitsiinnarnani aamma illersuutaavoq. Ujararujussuit sukkasoorujussuarmik avataarsuatigoortut nunarsuaq eqqorunikku ajoquserujussuarsinnaavaat, amerlanertigulli nunarsuaq eqqorneq ajorpaat nunarsuup silaannartaanut pigaangamik ikuallallutik nunguttaramik. Ikuallakkaangamik alutornartumik qaammaallattarput, taamaalinerallu ullorissap anaatut taasarparput.
7 Aamma nunarsuup magneteqarfia illersuutigaarput. Nunarsuup iluata qiterpiaaniippoq ilulequtaa, ilulequtaatalu silarliup annertunersaa saviminiuvoq imerpalasoq kissartoq. Ilulequt silarleq tamanna pilersitsivoq magneteqarfimmik sakkortuumik nunarsuarmik poorsimatitsisutullusooq ittumik avataarsuanullu allaat ungasissumut siassimasumik. Magneteqarfik tamanna seqinermut qinngornernullu seqernup avataatungaani qaararnerit pilersitaannut ulorianartunut illersuutigaarput. Qinngornerit tamakku nunarsuarmut anngukkaluarunik uumassusilinnik tamanik suujunnaarsitsisussaagaluit magneteqarfimmit millugunneqartutut ittarput avataarsuanilu allamut sangutinneqartarlutik. Magneteqarfik takussaanngitsuugaluartoq tamatuma sunniinera takusinnaasarparput Qalasersuup avannarliup kujalliullu eqqaani unnukkut alutornartunik arsarneqaleraangat. Ila, Jehovap pissaaneqassusia! — Esaja 40:26 atuaruk.
GUUTIP ILISIMASSUSIA PINNGORTITARSUARMI ERSERPOQ
8, 9. Jehovap ilisimassusia kaaviiaartuni uumaannartitsisuni qanoq erserpa?
8 Jehovap ilisimassusia pillugu paasisaqarsinnaavugut nunarsuarmi uumassuseqaannarsinnaalersitsinera eqqarsaatigigutsigu. Assersuuteqariarta: Takorlooruk illoqarfik kaajallallugu qarmarsualik. Inuit millionillit tassani najugaqartut illoqarfiup avataanut imertarsinnaanngillat igitassanillu illoqarfiup avataanukaassisinnaanatik. Illoqarfik taamaattoq ingerlaannangajak minguttoorujussuanngussaaq inuuffigineqarsinnaajunnaarlunilu. Nunarsuarmi pissutsit taamaapajaarput imeq tarajoqanngitsoq killeqarmat igitassallu avataarsuanut igikkiartorsinnaannginnatsigit. Nunarsuarli uumassusillit tamarmik uumaannarnissamut pisariaqartitaannik naassaanngitsumut pilersuisinnaavoq. Qanoq? Nunarsuaq uumassusillit pisariaqartitaannik tupinnaannartumik sunik tamanik atoqqiisinnaagami.
9 Misissoriartigu uumassusillit anersaartorsinnaaqqullugit nunarsuup iltimik pilersuinera. Pinngortitat milliardillit anersaartornerminni ilti (O2) ilummooriarlugu kuldioxidi (CO2) silammoortarpaat. Taamaakkaluartoq ilti nungunngisaannassaaq kuldioxideqarpallaalinngisaannassallunilu. Sooq? Naasut kuldioxidi, imeq, seqernup qinngorneri inuussutissallu milluguteriarlugit kulhydratinik iltimillu pilersitsisarmata. Tamanna fotosyntesemik taaneqartarpoq. Anersaartoraangatta iltimik kuldioxidimillu kaaviiaaqataatitsisarpugut. Jehova naasut pinngortitani atorlugit ‘tamanut inuunermik anersaartornermillu tunisisarpoq’. (ApS 17:25) Ilisimassusersuata tupinnassusia!
10, 11. Monarksommerfuglimut guldsmedimullu tunngatillugit Jehovap ilisimassusia qanoq erserpa?
10 Jehovap ilisimassusia aamma erserpoq nunarsuarmi uumassusilippassuarni. Missingerneqarsimavoq nunarsuarmi uumassusillit assigiinngitsut 2 millioniniit 100 millionit tungaannut amerlatigisut. (Tussiaat 104:24 atuaruk). Pinngortitat taakkua ilamininnguinik paasiniaalaarnitsinni Pinngortitsisup ilisimassusersua malugiuk.
11 Assersuutigalugu pakkalussat ilaata monarksommerfuglip qarasaa mikisuararsuuvoq kuglepennip nuuatut atsigaluni. Qarasaa taama mikitigigaluarluni pakkaluaq taanna 3000 kilometerit missaattut ungasitsigisumut Canadamiit Mexicomut seqineq sammivissiuutigalugu timmisinnaavoq. Seqineq assigiimmik sammiveqartuaannanngimmat qanoq ililluni taamaaliorsinnaava? Jehovap pakkalussap qarasaa mikisunnguaq pinngortissimavaa seqineq uninngaannanngikkaluartoq pakkaluaq toraakkaminut timmisinnaatillugu. Aamma sullernit ilaat guldsmedi eqqarsaatigiuk. Isai marluk marluullutik immikkut 30.000-t missaannik igalaasartaqarput. Sullernup taassuma qarasaata mikisunnguup paasissutissat isimi igalaasartarpassuatigut pisani paasisinnaavai aalaallanninnguillu tamarluinnaasa malugisinnaallugit.
12, 13. Jehovap cellenik pinngortitsisimanera sooq tupinnangaarpa?
12 Jehovap uumassusillit tamarmik sananeqaataannik cellenik pinngortitsisimanera tupinnangaarpoq. Assersuutigalugu illit timinni 100 billionit missaannik celleqarpoq. Cellet taakku tamarmik immikkut iluaniipput allunaasaasatut amitsuaraararsuartut ittoq dna-mik (deoxyribonukleinsyre-mik) taaneqartartoq. Paasissutissat timerpit tamarmiusup sananeqarnissaanut pisariaqartut dna-miipput.
13 Dna qanoq paasissutissaqartigaa? Paasissutissat dna-mi grammimi ataasiinnarmiissinnaasut paasissutissanut cd-mi ataatsimiissinnaasunut naleqqiuteriartigit. Paasissutissat oqaatsinik ujarlerfissiamiittut tamarmik cd-mi ataatsimiissinnaapput. Plastikkimerngup imartussusia. Paasissutissalli dna-mi grammimi ataasiinnarmiissinnaapput cd-t billionit imarisinnaasaat. Allatulluunniit oqaatigalugu dna-mi panertumi alussaateeqqamiissinnaasumi paasissutissaqarpoq ullumikkut inuit inuusut tamarmik 350-eriaataasa pilersinnissaannut naammattunik!
14. Ilisimatuut paasisaat qanoq sunnerneqaatigaagit?
14 Kunngi Daavi allappoq inuup timaanik pinngortitsinissamut paasissutissat pisariaqartut tamaasa Jehovap atuakkamut allassimagaalusooq. Daavi ima allappoq: “Ilumiuulerlaajusunga isivit takuaannga, timimalu pisataasa arlaannaalluunniit piunngikkallarmat timima pisatassai tamarmik ullullu taakkua piulerfissaat illit atuagaatinni allassimapput.” (Tuss 139:16, NW) Daavip timimi qanoq pinngortinneqarsimanera eqqarsaatigigaangamiuk Jehovamik unnersiutiginnikkusuttarnera paasinarpoq. Ullumikkut ilisimatuut inuup timaa pillugu paasisarpassuinik tupigusuutiginninnerput Jehovamik unnersiutiginninnerulissutigalugu tussiaasiortutut Jehova ima unnersiutigerusupparput: “Qutsavigissavakkit pinngortitaagama tupinnangaartumik, suliatit tupinnangaarput, tamanna nalunngilluinnarpara!” (Tuss 139:14) Ilumummi pinngortitarsuaq avatangiiserput Guutip piuneranut uppernarsaataavoq!
ALLAT PINNGORTITSISUMIK AJUGAQANNGITSUMIK ATAQQINNEQQULLUGIT IKIUKKIT
15, 16. Atuagassiaativut Jehovap pinngortitsisinnaaneranik qanoq pingaartitsilissutaappat?
15 Ukiorpassuarni atuagassiaativut Guutip pinngortitaanik paasissutissiisut inuit millionillit Guuti pillugu paasisaqarnissamut iluaqutigisarsimavaat. Assersuutigalugu Vågn op! septembari 2006-imoortoq ima saqqaqarpoq: “Findes der en Skaber?” Atuagassiami immikkut ittumi tamatumani siunertaavoq pinngoriartuaarsimaneraanermit kreationismemillu tappiillisitaasimasunik ikiuinissaq. Atuagassiaq tamanna pillugu qatanngut arnaq immikkoortortaqarfimmut USA-miittumut ima allappoq: “Atuagassiaq immikkut ittoq atorlugu immikkut suliniarneq ingerlalluaqaaq. Arnap uumassusilerinermik ilinniartitsisup atuagassiat 20-t piumavai atuartitani tunerusukkamigit.” Qatanngut angut ima allappoq: “1940-kkut naalerneranniilli oqaluussisartuuvunga 75-iliingajalerlungalu, qaammammili Vågn op!-imik immikkut ittumik neqeroorutiginniffiusumi oqaluussinera aatsaat taama nuannaarutigitigaara!”
16 2008-miilli Vågn op!-ini amerlanerni ilaasarpoq allaaserisaq ima qulequtalik: “Står der en designer bag?” Allaaserisani taakkunani erseqqissarneqartarput pinngortitarsuaq qanoq tupinnartigisoq Pinngortitsisuttalu ilusilersuillaqqissorsuup piliai inunnit qanoq ilaarniarsarineqartartut. Aamma 2010-mi quppersagaq Er livet en Skabers værk? saqqummerpoq. Jehovap pinngortitsisinnaanera pillugu taassumunnga qujamasunneruleqqulluta quppersagaq tamanna nuannersunik assiliartaqarlunilu titartagartaqarpoq. Immikkoortortat naaneranni apeqqutit iluaqutigalugit atuartoq paasissutissanik aatsaannguummat atuakkaminik eqqarsaatiginnissinnaavoq. Quppersagatsialaavoq oqaluussinermi atugassaq.
17, 18. (a) Angajoqqaat qanoq akisussaaffeqarpat? (b) Ilaqutariittut atuaqqissaaqatigiinnermi pinngortitsineq pillugu atuagassiaativut qanoq atornikuuisigit?
17 Angajoqqaajususi, qitornasilu ilaqutariittut atuaqqissaaqatigiinnermi quppersagaq misissorpisiuk? Taamaaliorussi qitornasi Guutimik ajugaqanngitsumik pingaartitsinerulernissaannik ikiussavasi. Immaqa qitornaqarpusi inuusuttuaqqanik GU-mi ilinniartunik. Pinngoriartuaarsimanermik ilinniartitsissutiginnittut qitornasi isumaqalersinniarsaraat Guuteqanngitsoq. Pinngoriartuaarsimaneq ilisimatuunit ilinniartitsisunillu aamma pinngortitarsuaq pillugu tv-kkut aallakaatitassiani filminilu ilumoortutut saqqummiunneqartarpoq. Inuusuttuaraatisi ikiorsinnaavasi quppersagaq Fem gode spørgsmål om livets oprindelse 2010-mi saqqummersoq atorlugu sallusuissummik illersuisinnaaqqullugit. Quppersagaq taanna aamma quppersagaq Er livet en Skabers værk? inuusuttunut kajumissaarutaapput ‘isumatusaarsinnaanerup’ ilinniarnissaanut. (Uss 2:10, 11) Taakku marluk kalaallisuunngortitaanngillat qallunaatuunngortitaallutilli. Pitsaassaaq sapinngisassinnik taakku misissorussigit qitornasi pinngoriartuaarsimanermik ilinniartitsinerluummik akiuisinnaanissaannik ikiorsinnaajumallugit. Quppersakkat taakku marluk iluaqutigalugit atuarfimmi ilinniakkatik tunngavissaqarluarnersut paasisinnaassavaat. *
18 Ilaannikkut nutaarsiassaqarfinni oqaatiginiarneqartarpoq ilisimatuut nassaavi ujaranngorsimasut pinngoriartuaarsimanermut uppernarsaataasut. Aamma ilisimatuut laboratoriami inuunermik pilersitsisinnaanngornerarneqartarput. Quppersagaq Fem gode spørgsmål om livets oprindelse allataavoq atuartut namminneq naliliisinnaaqqullugit nutaarsiassani tusakkatik ilumoornersut ilumuunnginnersulluunniit. Angajoqqaajususi, qitornasi ikiorsigit qularnatik sooq Pinngortitsisoqarneranik upperinninnerminnik nassuiaasinnaaqqullugit. — 1 Petrusi 3:15 atuaruk.
19. Tamatta qanoq immikkut pisinnaatitaaffeqarpugut?
19 Jehovap pissusii nuannersut pillugit paasisarpassuaqarsinnaavugut pinngortitsineq pillugu atuagassianik taassuma peqatigiissortaanit pisartakkatsinnik atuaraangatta. Uppernarsaaterpassuit Jehovamik uummammit pisumik unnersiutiginnikkusulersitsipput. (Tuss 19:2, 3) Jehova sunik tamanik Pinngortitsisuugami ataqqineqartariaqarlunilu unnersiutigineqartariaqarpoq — tamannalu immikkut pisinnaatitaaffigaarput! — 1 Tim 1:17.
^ par. 3 Kreationismemik upperinnittut ikiorumallugit takuuk quppersagaq Er livet en Skabers værk? qupp. 24-28.
^ par. 17 Kalaallisut paasissutissaqarneruvoq ukunani: Quppersagaq Guutip ilumut soqutigaatigut? qupp. 4-8; Napasuliaq Alapernaarsuiffik 1. juuli 2007-imoortoq, qupp. 23-27 aamma 1. marsi 2011-moortoq, qupp. 10-14.