តើលោកអ្នកដឹងឬទេ?
តើមានទីសំអាងអ្វីក្រៅពីគម្ពីរដែលបញ្ជាក់ថាជនជាតិអ៊ីស្រាអែលបានធ្វើជាខ្ញុំបម្រើនៅស្រុកអេស៊ីប?
គម្ពីររៀបរាប់ថា ក្រោយពីជនជាតិម៉ាឌានបាននាំយ៉ូសែបទៅស្រុកអេស៊ីប យ៉ាកុបដែលជាឪពុករបស់គាត់និងក្រុមគ្រួសារបានរើចេញពីស្រុកកាណានទៅស្រុកអេស៊ីប។ ពួកគេបានរស់នៅតំបន់មួយនៅស្រុកអេស៊ីបដែលគេហៅថាកូសែន ជាកន្លែងដែលទន្លេនីលហូរចូលសមុទ្រមេឌីទែរ៉ានេ។ (លោ. ៤៧:១, ៦) ក្រោយមក ជនជាតិអ៊ីស្រាអែល«បានទៅជាស្តុកស្តម្ភឡើងសន្ធឹក» ឃើញដូច្នេះជនជាតិអេស៊ីបចាប់ផ្ដើមខ្លាច ហើយបានបង្ខំពួកគេឲ្យធ្វើជាខ្ញុំបម្រើ។—និក្ខ. ១:៧-១៤
អ្នកវិភាគគម្ពីរខ្លះមើលងាយកំណត់ហេតុគម្ពីរនេះ ហើយថានេះគឺជារឿងប្រឌិត។ ប៉ុន្តែ សព្វថ្ងៃនេះមានទីសំអាងដែលបញ្ជាក់ថាកូនចៅសិម *ពិតជាធ្លាប់រស់នៅជាខ្ញុំបម្រើនាស្រុកអេស៊ីបសម័យបុរាណ។
ជាឧទាហរណ៍ បុរាណវត្ថុវិទូបានរកឃើញភូមិបុរាណនៅភាគខាងជើងស្រុកអេស៊ីប។ បណ្ឌិតម្នាក់ឈ្មោះចន ប៊ីមសិនរៀបរាប់ថា នៅទីនោះមានទីសំអាងដែលបញ្ជាក់ថាមានភូមិជាង២០ដែលជារបស់កូនចៅសិម។ បន្ថែមទៅទៀត អ្នកស្រាវជ្រាវអំពីជនជាតិអេស៊ីបម្នាក់ឈ្មោះជេម ហុបមែយើ និយាយថា៖ «ចាប់ពីឆ្នាំ១៨០០ដល់ឆ្នាំ១៥៤០ មុនគ.ស. ស្រុកអេស៊ីបជាកន្លែងល្អដែលគួរឲ្យចង់រើមកនៅ សម្រាប់មនុស្សដែលនិយាយភាសារបស់កូនចៅសិមនិងដែលរស់នៅទ្វីបអាស៊ីខាងលិច»។ គាត់បន្ថែមថា៖ «គ្រានោះគឺជាគ្រាដែលអាប្រាហាំ អ៊ីសាក និងយ៉ាកុបរស់នៅ ហើយគឺស្រដៀងនឹងស្ថានភាពនិងគ្រាដែលបានត្រូវរៀបរាប់ក្នុងសៀវភៅលោកុប្បត្ដិ»។
គេក៏បានរកឃើញទីសំអាងមួយទៀតនៅភាគខាងត្បូងស្រុកអេស៊ីប ដែលជាឯកសារដែលប្រហែលជាមកពីឆ្នាំ២០០០ដល់ឆ្នាំ១៦០០ មុនគ.ស.។ ក្នុងឯកសារនោះមានបញ្ជីឈ្មោះរបស់ខ្ញុំបម្រើដែលធ្វើការនៅផ្ទះមួយនាភាគខាងត្បូងស្រុកអេស៊ីប។ ក្នុងបញ្ជីនោះមានឈ្មោះ៤០ជាងដែលជាឈ្មោះរបស់កូនចៅសិម។ ខ្ញុំបម្រើទាំងនោះ បានធ្វើការជាអ្នកធ្វើម្ហូប អ្នកត្បាញ និងកម្មករ។ ជេម ហុបមែយើ ក៏និយាយទៀតថា៖ «ដោយសារកូនចៅសិមជាង៤០នាក់ធ្វើការនៅផ្ទះតែមួយ . . . [យើងអាចសន្និដ្ឋានថា]កូនចៅសិមដែលនៅស្រុកអេស៊ីបទាំងមូលច្បាស់ជាមានគ្នាច្រើន»។
បុរាណវត្ថុវិទូម្នាក់ឈ្មោះដាវីឌ រ៉ូលសរសេរថា ឈ្មោះខ្លះរបស់ខ្ញុំបម្រើក្នុងបញ្ជីនោះ«ស្ដាប់ទៅស្រដៀងនឹងឈ្មោះដែលមាននៅក្នុងគម្ពីរ»។ ជាឧទាហរណ៍ ឯកសារនោះមានឈ្មោះស្រដៀងនឹងឈ្មោះអ៊ីសាខារ អេស៊ើរ និងស៊ីប្រា។ (និក្ខ. ១:៣, ៤, ១៥) ដាវីឌ រ៉ូលសន្និដ្ឋានថា «នេះជាភ័ស្តុតាងពិតប្រាកដដែលបញ្ជាក់ថាជនជាតិអ៊ីស្រាអែលបានធ្វើជាខ្ញុំបម្រើនៅស្រុកអេស៊ីប»។
បណ្ឌិតចន ប៊ីមសិននិយាយថា៖ «ការរៀបរាប់ក្នុងគម្ពីរអំពីការជាប់ចំណងនៅស្រុកអេស៊ីបនិងការរំដោះចេញពីស្រុកនោះ គឺត្រឹមត្រូវតាមប្រវត្ដិសាស្ត្រ»។
^ វគ្គ 4 សិមជាកូនប្រុសម្នាក់ក្នុងចំណោមកូនប្រុសបីនាក់របស់ណូអេ។ កូនចៅរបស់សិម ទំនងជារួមបញ្ចូលជនជាតិអេឡាំ ជនជាតិអាសស៊ើរ ជនជាតិខាល់ដេ ជនជាតិហេប្រឺ ជនជាតិស៊ីរី និងកុលសម្ព័ន្ធផ្សេងៗនៃជនជាតិអារ៉ាប់។