Weji Kala ni Ujitu Bhu Pholo ya Nzambi
ETU TWENE mu sidivila Jihova twa mesena kwila mwene u tu bhana ujitu ni mabesá. Maji kyebhi ki tu tena kukala ni ujitu bhu pholo ya Nzambi? Mu ithangana ya soneka o Bibidya, say athu a tele ituxi yonene a tambula dingi o ujitu mba a a xikina kwala Nzambi. Amukwa akexile ni idifwa yambote ku dimatekenu, maji ku disukilu a texi o ujitu wâ bhu pholo ya Nzambi. Kyenyiki, twa bhingi ku dibhwidisa: “Ihi yene mu sota Jihova ku muthu?” O phangu ya Lebowamu, wexile Sobha ya Judá i tena ku tu kwatekesa kusanga o kitambwijilu.
WA MATEKA KYAYIBHA
Solomá tata ya Lebowamu, wa tumina kala Sobha ya Izalayele mu 40 a mivu. (1 Jisobha 11:42) Kyoso kyafu tat’ê, Lebowamu wa túndu ku Jeluzaleme way ku Xikeme phala kukituka Sobha. (2 Malunda 10:1) O kwila mwene wexile ni woma wa kubhingana tat’ê ku usobha? Solomá a mwijidile kala njimu ya Sobha. Mu kubhita kithangana, Lebowamu wa tokalele kulondekesa se wexile ni unjimu wa soko phala kubatula maka a bhonzo.
Akwa Izalayele a divwile wila a mu a tatesa, kyenyiki a tumikisa mukunji phala kutangela Lebowamu kwila: “Jungu yetu tat’enu wa tu nemesa na-yu, kiki-phe eye tu sosolole ubhika wa kabhikolo wa tat’enu, ni jungu ya neme ya tu bhinjika jinga na-yu, nda tu ku bhikile.”—2 Malunda 10: 3, 4.
Lebowamu wexile ni maka a bhonzo, wa bhingile kusola. Se mwene wa bhangele o vondadi ya mundu, kikale mwene ni mwiji woso wa tungile mu inzo ya usobha, keji kala dingi ni mawkembu moso exile na-u. Maji, se wa ditunine kubhanga o vondadi ya mundu, eji mu bhukumukina. Ihi ya bhange? Kya dyanga, wa zwela ni adyakime a kexile mu kwatekesa tat’ê. Ene a mu tangela phala kubhanga o vondadi ya mundu. Maji Lebowamu way we mu zwela ni minzangala ni akwa, yú wa solwé ku talatala kyayibha o mundu. Mwene wa ambela: “Se o jungu yenu tat’etu wa i nemesene, eme-phe nga-ndu mi tela-ku dingi; tat’etu wa mi beta jinga ni jiswanzu, eme-phe nga-ndu mi beta ni jimbalanganza.”—2 Malunda 10:6-14.
Wa mono-bhu disá phala etu? Mu izuwa ya lelu, twala ni adyakime ene mu sidivila Jihova mu mivu yavulu. Ene a tena ku tu kwatekesa kusola kyambote. Tu londekese kwila twa dimuka mu kukayela o itendelesu yâ.—Jobe 12:12.
“ENE A BELESELA O KIZWELU KYA JIHOVA”
Lebowamu wa sokejeka o kifuxi kyê kya masoladi, way mu luwa ita ni miji ya mu bhukumukina. Maji, Jihova wa tumikisa Semaya phala ku mu tangela: “Ki mu bande, mba mwa kà bhanga ita ni phange jenu, o an’a Izalayele; vutukenu kala muthu aye kubhata dyê, mbata kima kya mu bhita kiki eme 1 Jisobha 12:21-24. *—Tala kulwiji.
mwene nga ki bhange.—O kwila Lebowamu weji tumaka Jihova? Kyeji mu bhonza inga kana? Ihi yeji banza o mundu ya lungu ni Sobha yiyi ya ubhe? Mwene wambele kwila weji kwa beta ni “jimbalanganza,” maji kindala mwene ka mu bhanga kima, né mwene o mundu wa mu lungulukila! (Sokesa ni 2 Malunda 13:7.) O Sobha ni kifuxi kyê kyoso a belesela, “ene anga evwa kya zwela Ngana, anga a vutuka kala kya a tangela Jihova.” Ka xinganeka se kyebhi kyeji kwa tala o mundu, a vutuka ku dima.
Disá dyebhi di tu dilonga ku musoso yú? Unjimu kubelesela Nzambi ithangana yoso, né mwene se a tu xongwena mu kubhanga kiki. Se tu kala tu athu a belesela, Nzambi wa-nda tu besowala ithangana yoso.—Matendelelu 28:2.
O kwila Lebowamu wa tambula dibesá mukonda dya kubelesela kwê? Lebowamu wa suluka hanji ni kutumina o mwiji wa Juda ni wa Bejamí, yú wa bhange yoso phala kutunga jimbonge ja ubhe mu ji mbambe jiji. Mwene wa tungu jimbanza ja ungúngu, mwene ‘wa ji kolesa “kyavulu kinéne.’ (2 Malunda 11:5-12) Kya beta-kota mwene wa belesela o ijila ya Jihova mu ka kithangana. Kuma o kwinyi dya miji dya mateka kubheza iteka, avulu mudyâ ayi mu Jeluzaleme, phala kukwatekesa Lebowamu ni ubhezelu wa kidi. (2 Malunda 11:16, 17) Kifwa, mukonda dya kubelesela Jihova, o Utuminu wa Lebowamu wa kolele.
O KITUXI NI KUDYELA KWA LEBOWAMU
Maji kyoso o utuminu wa Lebowamu ki wa xikama kyambote, mwene wa bhange kima kyayibha. Mwene ka kexile dingi mu belesela o ijila ya Jihova, wa mateka kubheza jinzambi ja makutu! Maji mukonda dyahi? O kwila manyâ wexile mukwa Amone, mwéne wa mu funyisa? (1 Jisobha 14:21) O kwila o mwiji wene wa mu funyisa kubheza iteka? Ki twejya, maji twejiya kwila o mwiji woso wa kayela o phangu yê yayibha. Kyenyiki, Jihova wehela Sizake mukwa Ijitu, kutambula jimbonge javulu ja tokala ku utuminu wa Juda. Kiki kya bhiti, né mwene Lebowamu wa kolesele kyambote o jimbanza jê!—1 Jisobha 14:22-24; 2 Malunda 12:1-4.
O kuyibha kwa di bandekesa dingi kyoso Sizake kyeza mu tambula o mbonge mwexile o utuminu wa Lebowamu, ku Jeluzaleme. Mu kithangana Kyenyiki o polofeta Semaya wa tudila njimbu ya Nzambi kwa Lebowamu ni ilamba yê: “Enu mwa ngi xisa eme, kyene we eme ki nga mi’ehelela bhu lukwaku lwa Sizake.” Kyebhi kya divu Lebowamu ni kibazelu kiki? Mwene wa xikina o kibazelu! O Bibidya yamba: “O adyakime oso a Izalayele ni sobha, a toloka kwa Jihova, anga a zwela, exi: ‘Jihova wa lungu’ê! Mukwa kidi.’” Kyenyiki, Jihova wa bhulula Lebowamu, Jeluzaleme ka i bwika.—2 Malunda 12:5-7, 12.
Mu kubhita o ima yiyi, Lebowamu wa suluka mu utuminu wa Juda. Ande dya ufwilu wê, mwene wa bhana mawjitu ku an’ê oso. Nange wa ki bhange phala o an’ê a mukwa ka bhukumukine phang’yâ Abiya, weji mu bhingana kala sobha. (2 Malunda 11:21-23) Mu kubhanga kiki Lebowamu wa londekesa o unjimu wa mu kambele mu unzangala wê.
LEBOWAMU WEXILE MUTHU WAMBOTE INGA MUTHU WAYIBHA?
Sumbala Lebowamu wa bhange we ima yambote, ya lungu ni utuminu wê no Bibidya yamba: ‘Mwene wa bhange kya ibha.’ Mukonda dyahi? Mukonda mwene “ka yukisa o muxima wê mu kusota Jihova.” Kyenyiki mwene kexile ni ujitu bhu pholo ya Jihova.—2 Malunda 12:14.
Disá dyebhi di tu dilonga ku ima ya bhiti ku mwenyu wa Lebowamu? Say ithangana mwene wa belesela Nzambi. Mwene wa bhange we ima yambote phala o mundu wa Jihova. Maji kexile ni ukamba wambote ni Jihova. Mwene kexile we ni vondadi ya kusangulukisa o muxima wa Jihova. Kyenyiki ka suluka ni kubhanga o mbote maji wa mateka kubheza jinzambi ja makutu: U tena ku dibhwidisa: ‘O kwila kyoso Lebowamu kya xikina o kibazelu kya Jihova, wa ki bhangela mukonda dya kudyela o itondalu yê yú wa mesenene kusangulukisa Nzambi? Inga wa ki bhange ngó mukonda akwa a mu tangela phala ku ki bhanga?’ (2 Malunda 11:3, 4; 12:6) Mu kubhita ithangana wa bhange dingi ima yayibha. Mwene ka difwile ni kukwê Sobha Davidi! Mu kidi Davidi wa tondala we. Maji mwene wa dyela o ituxi yê ni kidi kyoso. Mwene wa zolo Jihova ni ubhezelu wa kidi, ku mwenyu wê woso.—1 Jisobha 14:8; Jisálamu 51:1, 17; 63:1.
Tu tena kudilonga ima yavulu ku musoso yú wa Bibidya. Kima kyambote kyoso athu kya dikila o miji yâ anga a bhanga ima yambote phala akwa. Maji, phala Jihova ku tu xikina, twa tokala ku mu bheza mu ukexilu wa mu wabhela, twa tokala we kukala ni ukamba wambote ni mwene.
Phala kubhanga o ima iyadi yiyi, twa bhingi kuzola Jihova ni muxima wetu woso. Mu kifika, phala túbhya ki tu jime, kubhinga kubandekesa-mu jihunyi. Kyene kimoxi we! Twa bhingi kutanga o Bibidya izuwa yoso, kuxinganeka mu milongi i tu tanga, ni kukolokota mu kusamba, phala o henda yetu kwa Nzambi ki i zoze. (Jisálamu 1:2; Loma 12:12) O henda yiyi, ya-nda tu bhangesa kusangulukisa Jihova mu yoso i tu bhanga. Ya-nda tu bhangesa we kudyela o ituxi yetu ni kidi kyoso ni kubhinga kwa Jihova phala n’a tu loloka. Mu kusuluka, ki twa-nda difwa ni Lebowamu maji twa-nda kolokota mu ubhezelu wa kidi.—Juda 20, 21.
^ kax. 9 Mukonda dya kubhukumuka kwa Solomá, Nzambi wambelele kya kwila o utuminu wa Izalayele eji u wana mu luyadi.—1 Jisobha 11:31.