1-2. O musoso wa Anjelito u tu longa kubhanga ihi?

O KWILA o jitata jê Jimbangi ja Jihova? Se kyene, ki u fike kwila wala ni ukamba ni Jihova mukonda ene makamba a Jihova. Se o jitata jetu a sidivila Nzambi mba kana, etwenyoso twa tokala kubhanga nguzu phala kukala ni ukamba ni Jihova.

² Xinganeka mu musoso wa phange Anjelito. Mwene wa kudila ku mwiji exile Jimbangi ja Jihova. Maji kyoso mwene kya kituka muzangala ka divu kuma wexile ni ukamba wambote ni Nzambi. Mwene wa zwela ni kidi kyoso: “Nga sidivila ngó Jihova mukonda nga mesenene kubhanga o kima kyexile mu bhanga o mwiji wami.” Maji Anjelito, wa soto kithangana phala kutanga o Mak’â Nzambi ni kuxinganeka mu ima ya tange, anga wa mateka kusamba veji javulu kwa Jihova. Ihi ya dilongo mwene? Anjelito wambe, “Nga dilongo kwila o ukexilu umoxi wa kuzukama kwa tata yami ya kazola, Jihova, eme mwene nga tokala kukala ni ukamba ni mwene.” O musoso wa Anjelito u tu bhangesa kuxinganeka mu ibhwidisu ya beta-kota kala yiyi: O kwila o kwijiya ima yofele ya lungu ni Jihova kilombolola ku mwijiya kyambote? Ihi i tu tena kubhanga phala kwijiya kyambote Jihova?

3. O kwila o kwijiya ima yofele ya lungu ni Jihova kyene kimoxi ni ku mwijiya kyambote?

³ Etu tu tena kuxinganeka kwila twejiya Jihova mukonda dya kwijiya o dijina dyê mba kima kya zwela mwene mba kya  bhange. Maji phala kwijiya kyambote Jihova kubhinga kubhanga dingi kima. Twa bhingi kukatula kithangana phala kudilonga yalungu ni Jihova ni idifwa yê ya katunda. Kyene ngó ki twanda mateka kutendela se mukonda dyahi mwene wa zwela ni kuxinganeka kiki. Kiki kyanda tu kwatekesa kwijiya se Jihova wa wabhela o ima i twa mu xinganeka ni ima i twa mu bhanga. Twa bhingi kwijiya ihi ya mesena Jihova kokwetu, twa tokala kubhanga i twene mu dilonga.

4. Kyebhi o kudilonga o phangu ya Bibidya i tena ku tu kwatekesa?

⁴ Sayi athu a tena ku tu xongwena mukonda twa mesena kusidivila Jihova, ene katé a tu zukutisa kyoso ki tu mateka kudibunda ni mundu wê. Maji se tu dyelela kwa Jihova, mwene nuka wanda ku tu kwehelela mba ku tu xisa. Twanda bhanga ukamba ni Nzambi. O ukamba yú wanda nangenena ku mwenyu wetu woso. O kwila tu tena kwijiya kyambota Jihova? Xé, tu tena! O phangu ya tu xila o mayala akwa ituxi, kala: Mozé ni Sobha Davidi, i tu londekesa kwila tu tena kwijiya Nzambi. Kyoso ki tu dilonga o ima ya bhange ene, twanda tena kutambwijila ibhwidisu iyadi yiyi: Kyebhi ene kyeza mu kwijiya Nzambi? Madisá ebhi u tu tena kudilonga mu phangu yâ?

5. Ihi yasolo kubhanga Mozé?

⁵ Mozé wasolo kusidivila Nzambi. Kyoso Mozé kyexile ni 40 a mivu, Mozé wa solo kudilunga ni mundu wa Nzambi akwa Izalayele, mu veje dya kumesena ku mwixana kala, “mon’a ngene a mon’a Falawó.” (Jihe. 11:24) Mozé wa ditunu o kididi kya fwama. Kyoso Mozé kya kwatekesa akwa Izalayele mwene wejidile kwila Falawó weji kala ni njinda yavulu. O sobha Falawó wexile ni kutena kwavulu, akwa Ijitu exile ku mu mona kala nzambi. Kiki kya londekesa kuma Mozé wexile ni kixikanu kyakolo! Mozé wa dyelele kwa Jihova. O kidyelelu kiki kyene o kima kya kwatekesa Mozé kukala ni ukamba wa mbote ni Jihova. O ukamba yú wa nangenena ku mwenyu wê woso.—Jisa. 3:5.

6. Ihi i tu tena kudilonga mu phangu ya Mozé?

⁶ Disá dyebhi di twa dilongo? Kala Mozé etwenyoso twala ni kima phala kusola: O kwila twanda sola kusidivila Nzambi ni kudilunga ni mundu wê? Etwenyoso tu tena kubhanga yoso ni yoso phala kusidivila Nzambi, maji o mwenyu wetu u tena kubhita mu ilwezu mukonda dya yó kejiya Jihova. Maji se tu dyelela kwa Tata yetu ya dyulu, twanda xikina ni kidi kyoso kwila mwene wanda ku tu kwatekesa!

7-8. Mozé wa suluka mu kudilonga ihi?

⁷ Mozé wa suluka ni kudilonga yalungu ni idifwa ya Jihova ni kubhanga o vondadi Yê. Mu kifika, kyoso Mozé kya mu bhingile phala kwendesa o kifuxi kya akwa Izalayele kyexile mu ubhika, mu kukamba kidyelelu mwene wa zwela mu jiveji javulu kuma keji tena. Nzambi wa mu tambwijila mu ku londekesa henda, yu wa kwatekesa Mozé. (Mak. 4:10-16) Kyebhi kya di tundu? Mozé wambata o njimbu ya kutena ya kufundisa, kwa Falawó. Mozé wa mono o kutena kwa dikota kwa Nzambi kyoso Jihova kya bhulula akwá Izalayele, maji wa bwika Falawó ni kifuxi kyê kya masoladi mu Kalunga ka Kusuka.—Mak. 14:26-31; Jisá. 136:15.

⁸ Kyoso Mozé kya tundu mu Ijitu ni akwa Izalayele, ene exile mu dikola mba kulokalala kyavulu. Né kiki, Mozé wa tale kyambote o mwanyu wa dikota wa Jihova mu kudibhana ni mundu wê. Jihova wa a bhulula mu ubhika. (Jisá. 78:40-43) Mozé wa mono we Jihova  kulondekesa o kulenduka kwê, kyoso Mwene kya lungulula o kixinganeku Kyê, kyoso Mozé kya mu bhingi phala kulungulula ibhanzelu yê.—Mak. 32:9-14.

9. Kala kilondekesa Jihebelewu 11:27, kyebhi Mozé kya kolesa o ukamba wê ni Jihova?

⁹ Mu kikangalakata, o ukamba wa Mozé ni Jihova wa kolele dingi. Kyedile kala wa mu mona Tat’ê ya dyulu. (Tanga Jihebelewu 11:27.) O Bibidya ilondekesa kyebhi kyexile o ukamba yú mu kuzwela: “Jihova anga u kala kuzwela ni Mozé, pholo ni pholo kala muthu woso-woso kya zwela ni kamba dyê.”—Mak. 33:11.

10. Phala kwijiya kyambote Jihova, ihi i twa bhingi kubhanga?

¹⁰ Disá dyebhi di twa dilongo? Phala kwijiya kyambote Jihova ki twa tokala ngó kudilonga o idifwa yê, maji twa tokala kubhanga o vondadi yê. Lelu Jihova wa mesena kuma, o athu “oso a bhuluke, eze mu kwijiya o kidi.” (1 Tim. 2:3, 4) Phala kubhanga o vondadi ya Nzambi, twa tokala kulonga akwetu ya lungu ni Jihova.

11. Kyoso ki tu longa akwetu yalungu ni Jihova kyebhi ki twiza mu kwijiya dingi kyambote Jihova?

¹¹ Kyoso ki tuya ni kulonga akwetu yalungu ni Jihova etu we twiza mu kwijiya kyambote mwene. Mu kifika, twene mu mona o henda ya Jihova kyoso kya twendesa kwa yó a fwamena o mwenyu ki wabhwa. (Nzwá 6:44; Ika. 13:48) Twene mu mona o kutena kwa Maka a Nzambi, mukonda ene mu kwatekesa o maxibhulu metu kuxisa o idifwa ni kulungulula o ukexilu wa mwenyu wâ. (Kol. 3:9, 10) Twene mu mona we o mwanyu wê ni athu mu mbambe yetu, mukonda mwene u tu tumikisa kwa ene mu veji javulu phala kwa longa yalungu ni mwene phala a bhuluke.—Loma 10:13-15.

12. Kala kilondekesa Makatukilu 33:13, ihi ya bhingi Mozé ni mukonda dyahi?

¹² Mozé wa bhana valolo mu ukamba wê ni Jihova. Bhu kaxi ka Mozé Jihova wa bhange ikalakalu yavulu ya kutena. Mu kyenyiki, Mozé wejidile kyambote Jihova. Maji né kiki, mwene wexile mu bhinga hanji o kikwatekesu kya Jihova phala ku mwijiya kyambote. (Tanga Makatukilu 33:13.) Kyoso Mozé kya bhingi o kikwatekesu kiki, mwene wexile kya ni 80 a mivu, maji né kiki mwene wejidile hanji kuma sayi dingi ima yavulu phala kudilonga yalungu ni Tat’ê ya dyulu.

13. Kyebhi ki tu tena kulondekesa kwila twa mu bhana valolo ku ukamba wetu ni Nzambi?

¹³ Disá dyebhi di twa dilongo? Né mwene se twa mu sidivila kya Jihova tundé ukulu mba kana, twa tokala kusuluka mu kukolesa o ukamba wetu ni mwene. Tu tena kulondekesa kwila twa mu bhana valolo ku ukamba wetu kwa Nzambi mu kusamba kwa mwene.

14. Mukonda dyahi o musambu u tu kwatekesa kudilonga dingi yalungu ni Nzambi?

¹⁴ Kudizwelesa kyambote ene o manyinga a bhana o mwenyu ku ukamba. O kukala ni ukamba wa mbote ni Nzambi, wa bhingi kusamba kwa mwene, ki wa tokala kukala ni hele mba wôma wa kuzwela o ima i wa mu xinganeka mba i wa mu divwa. (Efe. 6:18) O phange Krista wa tungu ku Turquia, wa zwela: “O henda yami ni kidyelelu kyami kwa Jihova kiya ni kudibandekesa mu kithangana ni kithangana, kyoso ki ngi mu tangela o ixinganeku yami bhu kaxi ka musambu ni kumona kyebhi mwene kya ngi kwatekesa. Kumona kyoso Jihova kya tambwijila o misambu yami, ku ngi kwatekesa kumona Jihova kala Tata ni Dikamba.”

15. Ihi ya zwela Jihova yalungu ni sobha Davidi?

¹⁵ Kyoso kya vwalele sobha Davidi, o jitata jê ni athu a mu kondolokele exile abhezi a Jihova. Maji Davidi ka kituka mu bhezi a Jihova  mukonda dya jitata jê. Mwene wa kolesa o ukamba we ni Nzambi. Jihova wa mu zolele kyavulu. Jihova katé wa mu ximana mu kuzwela “muthu wa ngi zelela ku muxima.” (Ika. 13:22) Kyebhi Davidi kyeza mu bhanga ukamba ni Jihova?

16. Ihi ya dilongo Davidi yalungu ni Jihova mu kumona o ibhangelu yê?

¹⁶ Davidi wa dilongo yalungu ni Jihova bhu kaxi ka ibhangelu. Kyoso Davidi kyexile muzangala wa bhiti ithangana yavulu bhu kanga mukulanga o jimbudi. Nange kwene mwene kwa mateka o kuxinganeka mu ibhangelu yâ Jihova. Mu kifika, kyoso Davidi kyexile kutala kudyulu mu usuku, mwene kexile mu yalé ngó o jithethembwa, kana. Maji mwene wexile mu xinganeka we mu idifwa ya Muthu wa bhange o jithethembwa. Kyene kya bhangesa Davidi kusoneka: “Mawúlu ma tumbula o fuma ya Nzambi; o mu dinga ni dinga mwa d’idikisa o ufunu wa maku mê.” (Jisá. 19:1, 2) Kyoso Davidi kyexile mu xinganeka mu ukexilu wa bhange o athu oso, mwene wa mono kikalakalu kya unjimu wa Jihova. (Jisá. 139:14) Kyoso Davidi kyexile muxinganeka mu ima ya bhange Jihova, mwene wexile mu mona kwila wa tolo kyavulu mu kudisokesa ni Jihova.—Jisá. 139:6.

17. Ihi i tu tena kudilonga se tu xinganeka mu ibhangelu?

¹⁷ Disá dyebhi di twa dilongo? Kuwabhela kutala o ibhangelu. O kukala ni kithangana kya kuyala o ngongo yiyi ya fwama ni kudiwana ni ibhangelu yiyi! Mu kizuwa ni kizuwa xinganeka mu ibhangelu ya kukondoloka, kala ithulu, yama ni athu, kiki kyanda kulonga yalungu ni Jihova. Kala kizuwa wanda dilonga dingi yalungu ni Tat’ê ya kazola. (Loma 1:20) Kala kizuwa ni kizuwa wanda mona o henda yé kudibhandekesa ni nguzu.

18. Kala kilondekesa o Jisálamu 18, Davidi wejidile ihi?

¹⁸ Davidi wejidile kwila Jihova wexile ku mu kwatekesa. Mu kifika, kyoso Davidi kya zokela o jimbudi jê ku hoji ni úlusu, mwene wejidile kwila Jihova mwene wexile ku mu kwatekesa kutolola o yama. Kyoso mwene kya tolola o dizonda Ngoliya, Davidi wa mono ni kidi kyoso kwila Jihova mwene wa mu mu kwendesa. (1 Sam. 17:37) Ni kyoso mwene kya lengele o mukwa lwimbi, sobha Sawulu, Davidi wejidile kuma kiki kya bhiti mukonda Jihova mwene wa mu bhulula. (Jisá. 18, kabesalyu) Se Davidi wexile mukwa lwimbi hinu weji banza kuma wa tolola o ima yoso iná mu ngunzu yé mwene. Maji Davidi wexile muthu wa lenduka, wejidile kwila Jihova mwene wexile ku mu kwatekesa ku mwenyu wê.—Jisá. 138:6.

19. Ihi i tu tena kudilonga mu phangu ya Davidi?

¹⁹ Disá dyebhi di twa dilongo? Twa bhingi kubhanga dingi kima mu veji dya kubhinga ngó o kikwateku. Twa tokala we kusota kwijiya kyoso kya tu kwatekesa ni kyebhi kya tu kwatekesa. Se tu kala tu athu alenduka twanda tendela kwila ki tu tena kubhanga o ima yoso mu dyetu, ni kwila Jihova u tu kwatekesa kubhanga o ima ki tu tena ku ibhanga. Kyoso ki tu mona o kikwatekesu kya Jihova o ukamba wetu ni mwene ukola dingi. Phange Izake mu Fiji wa mu sidivila Jihova mu mivu yavulu wa xikina o kidi kiki. Mwene wambe: “Kyoso ki ngi tala o mwenyu wami kudima, ngi tena kumona kyebhi Jihova kya ngi kwatekesa tundé ki nga mateka kudilonga o Bibidya katé lelu. Kyenyiki, ngi mona kwila, Jihova muthu wa kidi mwene.”

20. Ihi i tu tena kudilonga mu ukamba wa Davidi ni Nzambi?

²⁰ Davidi wa kayela o idifwa ya Jihova. Jihova wa tu bhange ni uhete wa ku kayela o idifwa yê. (Dim. 1:26) Kudilonga kyambote o idifwa yê, kwanda ku tu watekesa ku mu kayela. Davidi weza mu kwijiya kyambote Tat’ê ya dyulu.  Kyenyiki, mwene wa tena ku mu kayela mu kudibhana ni akwâ. Tala ngó o kifika kiki. Davidi wate kituxi kwa Jihova, kyoso kya bhange o undumbu ni Bete-Seba, yú wa jibha mwadi wê. (2 Sam. 11:1-4, 15) Maji Jihova wa solo kulondekesa henda kwa Davidi, diyala dya londekesele henda ku akwá. Mukonda Davidi wexile ni ukamba wambote ni Jihova, mwene wa kituka sobha ya kazola mu kaxi ka Izalayele. Jihova wa mu kitula Davidi phangu ya Jisobha phala akwa Izalayele.—1 Jis. 15:11; 2 Jis. 14:1-3.

21. Kala kilodekesa Efezu 4:24 ni 5:1, ihi ibhita kyoso ki tu “fikisa mba kukayela Nzambi”?

²¹ Disá dyebhi di twa dilongo? Twa bhingi “kufikisa mba kukayela Nzambi.” Kyoso ki tu kayela Nzambi, tu katula mbote ni kudilonga ima yavulu ni mwene. Kyoso ki tu kayela o idifwa ya Nzambi, etu we tu londekesa kwila tu an’ê.—Tanga Efezu 4:24; 5:1.

22-23. Ihi yanda bhita sê tu kumbidila o ima i twa dilongo yalungu ni Jihova?

²² Kala ki twa mono, tu tena kudilonga dingi ya lungu ni Jihova bhu kaxi ka ibhangelu yê ni Bibidya. O Bibidya yezala ni phangu ya jiselevende jafiyele ja Nzambi, ji tu tena kukayela kala Mozé ni Davidi. Jihova wene mu bhanga bhandu yê. Etu we twa bhingi kubhanga o mbandu yetu, mu kubhanga yoso i tu tena phala kudilonga yalungu ni mwene.

²³ Etu nuka twanda kwehela kima ku tu fidisa kudilonga yalungu ni Jihova. (Ndo. 3:11) O kima kya beta-kota ko kima ki twejiya yalungu ni mwene, maji o ima i tu bhanga ni ima i twejiya. Se tu kumbidila o ima i twa dilongo, twanda sota kukayela o tat’êtu ya henda, twanda mu zukama dingi. (Tiya. 4:8) Bhu kaxi ka Maka Mê, mwene wa kanena kwila nuka wanda kwehelela yó a mu bhanga yoso phala ku mwijiya dingi kyambote.