1-2. Бьрак дәрһәԛа ширәтдайинеда чь һин буйә?

ГӘЛӘК сал пешда, дӧ рʹуспи чубун мала хушкәке, йа кӧ ԝәхтәке нәдьһатә щьвата. Йәк жь ԝан бьра чәнд рʹезед Кʹьтеба Пироз, йед кӧ нишан дькьн ԝәки щьвинед мә чьԛас фәрз ьн, жерʹа хԝәнд. Әв рʹуспи дьфькьри кӧ сәрледан гәләк баш дәрбаз бу, ле чахе әԝана рʹабун кӧ һәрʹьн, хушке гот: «Бьрано, һун һʹале мьн ԛәт фәʹм накьн». Сәд һʹәйф кӧ серида, ԝана ле нәпьрсин кӧ чь чәтьнайед ԝе һәнә, ле дәрберʹа ширәт дане. Ләма жи, бь ньһерʹандьна хушке, әв ширәт бекер бу.

² Рʹуспийе кӧ ширәт дабу ԝе хушке, ӧса дьбежә: «Пешийе, әз дьфькьрим кӧ хушк ширәта мә пьшт гӧһе хԝәва авит. Ле һеди-һеди, мьн фәʹм кьр кӧ рʹаст ә мьн рʹезед баш жерʹа хԝәндьн, ле мьн пьрсед лазьм нәданә ԝе. Дәԝсе, ԝе дьһа баш буйа кӧ мьн пешийе ле бьпьрсийа: ‹Һʹале тә ча нә? Әз чьда дькарьм али тә бькьм?›» Бьре мә ве рʹоже дәрсәкә фәрз станд. Иро, әԝ ида шьванәки дьлшәԝат ә у кери хушк-бьра те.

3. Щьватеда кʹе гәрәке ширәта бьдә?

 ³ Рʹуспи ча шьванед щьвате һатьнә кʹьфшкьрьне. Ләма жи әԝана щабдар ьн, ԝәки ширәта бьдьнә хушк-бьра, гава һʹәԝщәти һәйә. Ле йәкә щарна лазьм ә, ԝәки кәсед дьн жи ширәта бьдьн. Мәсәлә, хушк йан бьрак дькарә сәр һʹиме Кʹьтеба Пироз ширәте бьдә һәваләки хԝә (Зәбур 141:5; Мәтʹәлок 25:12). Йан жи, хушкәкә әʹмьрда мәзьн дькарә сәр һʹиме Тито 2:3-5, ширәте бьдә хушкәкә  щаһьл. Ӧса жи, де-бав гәрәке тʹьме ширәта бьдьнә зарʹед хԝә у ԝана рʹаст кьн. Рʹаст ә әв готар бона рʹуспийа һатийә һазьркьрьне, ле йәкә һәр кәс жь мә дькарә жь ве готаре кʹаре бьстинә, ԝәки ширәтед ӧса бьдә, йед кӧ дьле мәрьва «ша дькьн» (Мәтʹәлок 27:9).

4. Ве готареда, әме дина хԝә бьдьн чь?

⁴ Ве готареда, әме дина хԝә бьдьн ван чар пьрсед дәрһәԛа ширәтдайине: (1) Ширәт гәрәке бь чь нете бе дайине? (2) Гәло әв ширәт бь рʹасти лазьм ә? (3) Дьһа баш ә кʹе ве ширәте бьдә? (4) Әм ча дькарьн ширәтед керһати бьдьн?

5. Гава әм ширәта дьдьн, гәрәке нета мә чь бә? (1 Корьнтʹи 13:4, 7)

⁵ Рʹуспи хушк-бьра һʹьз дькьн. Ләма жи гава әԝана дьвиньн, ԝәки кәсәк кʹәтийә сәр рʹекә шаш, әԝана бь һʹьзкьрьне ширәте дьдьн ԝи (Галати 6:1). Ле пешийа кӧ рʹуспи тʹәви ԝи хушк йан бьрайи хәбәр дьн, ԝе баш бә ԝәки әԝана һʹӧнӧред кӧ жь һʹьзкьрьне тен, әʹйан кьн: «Һʹьзкьрьн думькдьреж у ширьн ә . . . һәр гав дадьхә, һәр гав баԝәр дькә, һәр гав хԝәйигӧман ә, һәр гав сәбьр дькә» (1 Корьнтʹи 13:4, 7 бьхунә). Ԝе баш бә кӧ рʹуспи сәр ван рʹеза кʹур бьфькьрьн, ԝәки тедәрхьн бь чь нете әԝана дьхԝазьн ширәте бьдьн у чь щурʹәйи. Чьрʹа әԝ йәк фәрз ә? Гава кәсе кӧ ширәте дьстинә дьвинә ԝәки рʹуспи бона ԝи хәм дькә у ԝи һʹьз дькә, ԝирʹа ԝе дьһа һеса бә ширәте ԛәбул кә (Рʹомайи 12:10).

6. Паԝлос чьда мәсәләкә баш һишт?

⁶ Паԝлосе шанди рʹуспийарʹа мәсәләкә баш һишт. Мәсәлә, гава хушк-бьред бажаре Тʹесалонике һʹәԝще ширәте бун, Паԝлос хԝә паш нәхьст, ԝәки бь һʹьзкьрьне ширәте бьдә ԝан. Нәʹмед хԝәда, Паԝлосе шанди пешийе бәʹса амьни, сәбьр у щәфе ԝан кьр. Ӧса жи, әԝи ԝанрʹа гот кӧ һʹале ԝан һеса нинә у пʹайе ԝан да, чьмки ԝана бәр зерандьна сәбьр дькьр (1 Тʹесалоники 1:3; 2 Тʹесалоники 1:4). Сәрда жи, әԝи ԝанрʹа гот кӧ әԝана бона хушк-бьред дьн мәсәләкә баш ьн (1 Тʹесалоники 1:8, 9). Готьнед Паԝлос бешьк дьле ԝан ша кьр! Те кʹьфше кӧ Паԝлос хушк у бьред Тʹесалонике гәләк һʹьз дькьр. Ләма жи, ширәтед кӧ Паԝлос нәʹмед хԝәда дан ԝан, гәләк керһати бун (1 Тʹесалоники 4:1, 3-5, 11; 2 Тʹесалоники 3:11, 12).

7. Щарна чьрʹа зор ә кӧ кәсәк ширәта ԛәбул кә?

⁷ Гәло чахе ширәт бь щурʹәки нәрʹаст тенә дайине, ахьри чь йә? Рʹуспики щерʹьбанди ӧса гот: «Һьнә кәс ширәте ԛәбул накьн, нә кӧ чьмки ширәт нәрʹаст ә, ле чьмки ширәт бь һʹьзкьрьн нәһатийә дайине». Әм жь ве йәке чь һин дьбьн? Һәгәр ширәт нә кӧ сәрт, ле бь һʹьзкьрьне бе дайине, ԝи чахи хушк-бьра ԝе дьһа һеса ширәте ԛәбул кьн.

8. Пешийа кӧ рʹуспи ширәта бьдьн, ԝе баш бә кӧ әԝана жь хԝә чь бьпьрсьн?

⁸ Гәрәке рʹуспийед щьвате бь ләз ширәта нәдьн хушк-бьра (Мәтʹәлок 29:20). Пешийа кӧ рʹуспик ширәте бьдә кәсәки, ԝе баш бә кӧ әԝ жь хԝә бьпьрсә: «Гәло бь рʹасти лазьм ә ԝәки әз ԝирʹа тьштәки бежьм? Гәло бь рʹасти кьред ԝи шаш ьн? Гәло әԝи ԛанунәкә Кʹьтеба  Пироз тʹәрʹьбандийә? Йан проблем тʹәне әв ә, кӧ әԝ тьшта щурʹәки дьн дькә, нә кӧ чаԝа әз дькьм?» Һәгәр рʹуспик сәд сәләфи баԝәр нинә, кӧ ширәте бьдә кәсәки йан на, ԝе дьһа баш бә ԝәки әԝ жь рʹуспики дьн бьпьрсә, һәла бь рʹасти ԛанунәкә Кʹьтеба Пироз һатийә тʹәрʹьбандьне у бь рʹасти лазьм ә ширәт бе дайине, йан на (2 Тимотʹейо 3:16, 17).

9. Ль гора 1 Тимотʹейо 2:9, 10, ширәтед дәрһәԛа кʹьнщхԝәкьрьне гәрәке чаԝа бенә дайине?

⁹ Ве мәсәле бинә бәр чʹәʹве хԝә. Бәʹса хәбәре, рʹуспик сәва кʹьнщ йан хәмьландьна хушк йан бьраки әʹщьз дьбә. Һʹәта кӧ әԝ ширәте бьдә, ԝе баш бә ԝәки әԝ жь хԝә бьпьрсә: «Гәло ль гора Кʹьтеба Пироз бь рʹасти мәʹни һәйә ԝәки әз тьштәки бежьм?». Рʹуспи нахԝазә ль гора ньһерʹандьна хԝә ширәте бьдә, ләма жи әԝ жь рʹуспики дьн, йан жь хушк-бьраки гьһишти дьпьрсә, һәла бь рʹасти лазьм ә ве дәрәщеда ширәте бьдә. Әԝана дькарьн тʹәвайи шеԝьр кьн, кӧ Паԝлосе шанди дәрһәԛа ве йәке чь готьбу (1 Тимотʹейо 2:9, 10 бьхунә). Паԝлосе шанди бәʹса принсипед конкрет нәкьрьбу, ле әԝи гот ԝәки кʹьнщед Мәсиһийа гәрәке щайиз у маԛул бьн, у бь зедәйи нәкʹәвьн чʹәʹва. Ле Паԝлос рʹастә-рʹаст нәготьбу, кӧ гәрәке әԝ кʹижан кʹьнща хԝә кьн у кʹижан на. Әԝи фәʹм дькьр, ԝәки һʹәта хушк-бьра жь синоред кӧ Кʹьтеба Пироз датинә, дәрнакʹәвьн, әԝана дькарьн ль гора дьле хԝә сафикьрьна бькьн. Ләма жи гава рʹуспи жь хԝә дьпьрсьн, һәла лазьм ә кӧ ширәт бе дайине йан на, гәрәке әԝана тедәрхьн һәла кʹьнщед ԝи кәси бь рʹасти маԛул у щайиз ьн, йан на.

10. Гәрәке әм сәр бьжартьнед шәхси ча бьньһерʹьн?

¹⁰ Гәрәке әм бир нәкьн кӧ бьжартьнед шәхси йед дӧ Мәсиһийед гьһишти, дькарьн жь һәв щӧдә бьн, ле һәрдӧ жи дькарьн рʹаст бьн. Ләма жи гәрәке әм зоре хушк-бьра нәкьн, ԝәки әԝана ль гора ньһерʹандьна мә бьжартьна бькьн (Рʹомайи 14:10).

11-12. Һәгәр ширәт лазьм бә, ԝе баш бә кӧ рʹуспи жь хԝә чь бьпьрсьн, у чьрʹа?

¹¹ Һәгәр лазьм бә кӧ ширәт бе дайине, гәло кʹе гәрәке ширәте бьдә? Пешийа кӧ рʹуспи ширәта бьдьн хушкед меркьри йан жи зарʹа, гәрәке әԝана тʹәви малхе мале хәбәр дьн. Дьбәкә малхе мале бьхԝазә хԝәха ширәте бьдә нәфәред хԝә. * Йан жи, дьбәкә әԝ бьхԝазә кӧ  гава ширәт бе дайине, әԝ жи ԝедәре бә. Ӧса жи, ча мә  абзаса 3-да дит, щарна дьһа баш ә ԝәки хушкед әʹмьрда мәзьн ширәта бьдьн хушкед щаһьл.

¹² Хенщи ве йәке, ԝе баш бә ԝәки рʹуспи жь хԝә бьпьрсьн: «Гәло ве дәрәщеда ԝе дьһа баш бә әз ширәте бьдьм, йан кәсәки дьн?» Мәсәлә, мәрьве кӧ хԝә беԛимәт һʹәсаб дькә, ԝе дьбәкә дьһа һеса ширәта ви рʹуспи ԛәбул кә, йе кӧ хԝәха жи рʹасти ве проблеме һатьбу у дькарә һʹале ԝи һе баш фәʹм бькә. Һьлбәт лазьм ә кӧ һʹәму рʹуспи хушк-бьра һелан кьн у хԝәстьна ԝан зедә кьн, ԝәки әԝана хԝә ль гора Ньвисаред Пироз рʹаст бькьн. Ләма жи һәгәр ширәт лазьм бә, тьште һәри фәрз нә әв ә, кӧ рʹуспи чьԛас щерʹьбанди йә, ле әв ә, кӧ ширәт гәрәке бе дайине.

13-14. Чьрʹа фәрз ә ԝәки рʹуспи рʹьнд гӧһ бьдьн хушк-бьра?

¹³Рʹьнд гӧһ бьдә. Гава рʹуспик хԝә һазьр дькә ԝәки ширәте бьдә, ԝе баш бә кӧ әԝ жь хԝә бьпьрсә: «Гәло әз дәрһәԛа ви кәси чь заньм? Жийина ԝида чь дьԛәԝьмә? Дьбәкә әз һаш жь чәтьнайед ԝи тʹӧнә мә? Гәло әԝ ньһа һе зедә һʹәԝще чь йә?»

¹⁴ Әв принсипа жь Аԛуб 1:19, бешьк бона кәсед кӧ ширәте дьдьн, гәләк керһати йә: «Бьра һәр мәрьв бьһистьнеда сәрхԝә бә, ле хәбәрдан у һерскʹәтьнеда гьран бә». Тӧ дьбәкә дьфькьри, ԝәки тӧ дәрһәԛа кәсәки һәр тьшти зани, ле гәло бь рʹасти ӧса йә? Мәтʹәлок 18:13 ӧса дьбежә: «Йе һе нәбьһисти щабе дьдә, әԝ беһʹьш у ԛара ԝи йә». Ләма жи ԝе баш бә, ԝәки тӧ бәри пешьн жь ви кәси бьпьрси һәла чь ԛәԝьмийә. Пешийа кӧ тӧ хәбәр ди, рʹьнд гӧһ бьде. Рʹуспийе кӧ мә дәстпека готареда бәʹса ԝи кьрьбу, фәʹм кьр ԝәки пешийа кӧ әԝи ширәт бьда хушке, ԝе дьһа баш буйа ԝәки әԝи пьрсед ӧса бьда ԝе: «Тӧ ԛә ча ни? Әз ча дькарьм али тә бькьм?» Һәгәр рʹуспи хирәт бькьн кӧ һʹале хушк-бьра рʹьнд фәʹм бькьн, әԝе бькарьбьн дьһа баш али ԝан бькьн у ԝана ԛәԝи кьн.

15. Рʹуспи ча дькарьн рʹеза жь Мәтʹәлок 27:23 бьдьнә хәбате?

¹⁵Кәри рʹьнд нас бькә. Чаԝа кӧ дәстпекеда һатьбу готьне, сәва кӧ әм ширәтед керһати бьдьн, бәс нинә кӧ әм тʹәне чәнд рʹеза бьхуньн. Хушк-бьред мә гәрәке бьвиньн, ԝәки әм ԝана фәʹм дькьн, бона ԝан хәм дькьн у жь дьл дьхԝазьн али ԝан бькьн (Мәтʹәлок 27:23 бьхунә). Бона ве йәке, ԝе баш бә кӧ рʹуспи чь жь дәсте ԝан те бькьн, ԝәки тʹәви хушк-бьра һәвалтийе бькьн.

16. Чь ԝе али рʹуспийа бькә ԝәки ширәтед керһати бьдьн?

¹⁶ Рʹуспи һәмьки нахԝазьн кӧ хушк-бьра бьфькьрьн, ԝәки әԝана тʹәне  һьнге тенә щәм ԝан, гава лазьм ә ширәте бьдьнә ԝан. Әԝана гәрәке һәр гав тʹәви хушк-бьра хәбәр дьн, дәрһәԛа һʹале ԝан бьпьрсьн, у ԝәʹде чәтьнайа кʹеләка ԝан бьн. Рʹуспики щерʹьбанди ӧса дьбежә: «Һәгәр тӧ ӧса бьки, әԝана ԝе тә ча һәвале хԝә һʹәсаб кьн. Паше, гава лазьм бә ԝәки тӧ ширәте бьди ԝан, әԝ йәк ԝе тәрʹа дьһа һеса бә». Хенщи ве йәке, һәгәр рʹуспи ӧса бькьн, хушк-бьрарʹа ԝе дьһа һеса бә ширәтед ԝан ԛәбул кьн.

17. Илаһи кʹәнге лазьм ә ԝәки рʹуспи бь нәрми у бь сәбьр бьн?

¹⁷Һʹәйф у бь сәбьр бә. Һәгәр кәсәк серида ширәта сәр һʹиме Кʹьтеба Пироз ԛәбул нәкә жи, лазьм ә кӧ рʹуспи диса жи һʹәйф у бь сәбьр бьн. Һәгәр ширәта ԝан дәрберʹа ԛәбул накьн йан жи надьнә хәбате, гәрәке әԝана һерс нәкʹәвьн. Дәрһәԛа Иса ӧса һатьбу готьне: «Әԝ ԛамише пʹәрчʹьԛи һур накә, пʹьлта дьчʹьрусә венасинә» (Мәтта 12:20). Ләма жи ԝе баш бә, кӧ рʹуспи дӧайед хԝәйә шәхсида жь Йаһоԝа һиви кә, ԝәки кәсе кӧ һʹәԝще ширәте йә кʹәрәм кә, али ԝи бькә нета ширәте фәʹм кә у ве ширәте бьдә хәбате. Дьбәкә ԝи кәсирʹа, йе кӧ ширәте дьстинә, ԝәхт лазьм ә ԝәки сәр ве ширәте бьфькьрә. Һәгәр ширәт бь сәбьр у бь нәрми бе дайине, ԝе ԝирʹа дьһа һеса бе ширәте ԛәбул кә. Һәмьки фәрз ә ԝәки ширәт тʹьме сәр һʹиме Кʹьтеба Пироз бе дайине.

18. (а) Дәрһәԛа ширәтдайине, гәрәке әм чь бир нәкьн? (б) Ԝе баш бә кӧ де-бав чь шеԝьр кьн?

¹⁸Жь шашийед хԝә дәрсе һин бә. Һʹәта кӧ әм нәгьһижьнә беԛьсуртийе, әме нькарьбьн бь тʹәмами ширәтед жь ве готаре биньн сери (Аԛуб 3:2). Һәмьки әме шашийа бькьн, ле гәрәке әм жь ван шашийа дәрса һин бьн. Һәгәр хушк-бьред мә тʹәхмин кьн, ԝәки әм ԝана һʹьз дькьн, ԝе ԝанрʹа дьһа һеса бә шашийед мә бьбахшиньн (Бьньһерʹә чаргошә бь наве « Ширәт бона Де-Бава»).

19. Әм ча дькарьн дьле хушк-бьра ша кьн?

¹⁹ Ча мә дит, щарна һеса нинә кӧ әм ширәтед керһати бьдьн. Әм гӧнәкʹар ьн, у әв мәрьве кӧ әм ширәте дьдьне жи, гӧнәкʹар ә. Принсипед кӧ мә ве готареда шеԝьр кьр, бир нәкә. Бь һʹьзкьрьн у бь нета рʹаст ширәте бьдә. Ӧса жи, чахе тӧ дьхԝази ширәтәк бьди, жь хԝә бьпьрсә һәла бь рʹасти лазьм ә кӧ ширәт бе дайине, у ԝе дьһа баш бә кӧ кʹе ширәте бьдә. Пешийа кӧ тӧ ширәте бьди, пьрса бьдә ви мәрьви у рʹьнд гӧһ бьдә ԝи, ԝәки һʹале ԝи рʹьнд фәʹм бьки. Хирәт бькә ԝәки тӧ ньһерʹандьна ԝи фәʹм бьки. Һʹәйф бә у тʹәви хушк-бьра һәвалтийе бькә. Ӧса жи, бир нәкә ԝәки ширәта тә гәрәке нә тʹәне керһати бә, ле ӧса жи дьле хушк-бьра ша кә (Мәтʹәлок 27:9).