1-3. (a) Wetin wi lan na Prɔvabs 13:​20? (b) Wetin mek wi nid fɔ fɛn gud padi dɛn?

YU DƆN ɛva notis aw pikin kin wach in mama ɛn papa? Ivin bifo i bigin fɔ tɔk, i de lan ɔl wetin i de si ɛn yɛri. As i de big, i de bigin fɔ falamakata in mama ɛn papa ilɛksɛf i nɔ no se na dat i de du. Wi nɔ sɔprayz fɔ no se big pipul dɛnsɛf kin bigin fɔ tink ɛn du tin lɛk pipul dɛn we dɛn kin spɛn bɔku tɛm wit.

² Frɔm Prɔvabs 13:​20 wi lan se: “Udat de rakpala [“waka,” NW] wit pipul we gɛt sɛns de gɛt sɛns.” Insay dis vas, di wɔd “rakpala” min fɔ spɛn tɛm wit pɔsin. Dis nɔ min fɔ jɔs de arawnd pɔsin. Wan masta sabi bukman bin tɔk se fɔ rakpala wit pɔsin kin min fɔ lɛk di pɔsin ɛn fɔ de nia am. Pipul dɛn we wi kin spɛn bɔku tɛm wit kin mek wi du sɔntin mɔ we wi lɛk dɛn kayn pipul dɛn de.

³ Wi padi dɛn kin mek wi du gud tin ɔ bad tin. Prɔvabs 13:​20 kɔntinyu fɔ tɔk se: “If yu se na fulman kabudu yu de rɔbskin wit, yu go tɔn rederaun.” Insay Ibru langwej, fɔ “rɔbskin” wit  pɔsin kin min fɔ kip kɔmpin wit di pɔsin ɔ fɔ “mek padi” wit am. (Prɔvabs 22:​24; Di Jɔj Dɛm 14:​20) Padi dɛn we lɛk Gɔd go ɛnkɔrej wi fɔ kɔntinyu fɔ fetful to Gɔd. Fɔ ɛp wi fɔ fɛn gud padi dɛn, mek wi tɔk bɔt uskayn pipul dɛn Jiova kin pik fɔ bi in padi.

4. Wetin mek na big big ɔnɔ wi gɛt fɔ bi Gɔd in padi? Wetin mek Jiova bin kɔl Ebraam “mi padi”?

⁴ Jiova we na di Wan we gɛt di rayt fɔ rul di wan ol wɔl dɔn gi wi di chans fɔ bi in padi. Dis na big big ɔnɔ. Jiova de tek tɛm pik in padi dɛn. I de pik di wan dɛn we lɛk am ɛn we gɛt fet pan am. Tink bɔt Ebraam, i bin rɛdi fɔ du ɛnitin fɔ Gɔd. Bɔku bɔku tɛm, Ebraam bin sho se i fetful ɛn i bin de obe Gɔd. I bin ivin rɛdi fɔ sakrifays in bɔypikin we na Ayzak. Ebraam bin biliv se “Gɔd ebul mek Ayzak rayz bak, if i day.” (Di Ibru Pipul Dɛn 11:​17-19; Jɛnɛsis 22:​1, 2, 9-13) Ebraam bin fetful ɛn i bin de obe, ɛn Jiova bin kɔl am “mi padi.”—Ayzaya 41:​8; Jems 2:​21-23.

5. Aw Jiova de fil bɔt di wan dɛn we nɔ de kɔmɔt biɛn am?

⁵ Jiova valyu in padi dɛn. In padi dɛn bisin mɔ fɔ de biɛn am pas ɛni ɔda tin. (Rid Sɛkɛn Samiɛl 22:​26.) Dɛn de biɛn Jiova ɛn dɛn de obe am bikɔs dɛn lɛk am. Di Baybul tɔk se Gɔd ‘lɛk pɔsin we de waka tret na in yay ɛn i de mek am in padi,’ dat na di wan dɛn we de obe am. (Prɔvabs 3:​32) Jiova de invayt in padi dɛn fɔ bi spɛshal pipul dɛn na in  “os.” I de invayt dɛn fɔ wɔship am ɛn fɔ pre to am ɛnitɛm.—Sam 15:​1-5.

6. Aw wi go sho se wi lɛk Jizɔs?

⁶ Jizɔs bin tɔk se: “Ɛnibɔdi we lɛk mi go du wetin a lan am fɔ du. Mi Papa go lɛk di pɔsin.” (Jɔn 14:​23) So fɔ bi Jiova in padi, wi nid bak fɔ lɛk Jizɔs ɛn du wetin i tich wi fɔ du. Fɔ ɛgzampul, wi go du wetin Jizɔs bin tɛl wi fɔ du, fɔ prich di gud nyuz ɛn mek pipul dɛn bi in disaypul dɛn. (Matyu 28:​19, 20; Jɔn 14:​15, 21) Bikɔs wi lɛk Jizɔs, wi de tray fɔ falamakata am gud gud wan. (Pita In Fɔs Lɛta 2:​21) Jiova gladi we i de si wi de tray tranga wan fɔ falamakata in Pikin pan ɛnitin we wi de se ɛn du.

7. Wetin mek wi fɔ mek shɔ se wi mek padi wit pipul dɛn we na Jiova in padi dɛn?

⁷ Jiova in padi dɛn fetful to am, dɛn nɔ de kɔmɔt biɛn am, dɛn de obe am, ɛn dɛn lɛk in Pikin. Wi de pik di sem kayn padi dɛn we Jiova de pik? If yu padi dɛn de falamakata Jizɔs ɛn dɛn bizi de tich ɔda pipul dɛn bɔt Gɔd in Kiŋdɔm, dat go ɛp yu fɔ bi gud pɔsin ɛn fɔ kɔntinyu fɔ de biɛn Jiova.

8. Wetin yu lɛk bɔt di padi biznɛs bitwin Ruth ɛn Naomi?

⁸ Insay di Baybul, wi kin rid bɔt bɔku pipul dɛn we na padi dɛn, lɛk di padi biznɛs we bin de bitwin Ruth ɛn in mɔdɛnlɔ we na Naomi. Dɛn uman dɛn ya bin kɔmɔt na difrɛn kɔntri dɛn ɛn dɛn mɛn na difrɛn say dɛn, ɛn Naomi ol pas Ruth fa fawe. Bɔt dɛn bin bi tayt padi dɛn bikɔs dɛn ɔl tu bin lɛk  Jiova. We Naomi bin want fɔ lɛf Moab ɛn go bak na Izrɛl, Ruth bin “fasin am lɛk krab lɔs.” I bin tɛl Naomi se: ‘Yu pipul go bi misɛf yon pipul ɛn di PAPA GƆD we yu de wɔship na in misɛf go wɔship.’ (Ruth 1:​14, 16) Ruth bin rili gud to Naomi. We dɛn rich na Izrɛl, Ruth bin wok tranga wan fɔ sɔpɔt in padi. Naomi bin rili lɛk Ruth ɛn i bin de gi am gud advays. Ruth bin de lisin to Naomi, ɛn dat bin mek dɛn ɔl tu bin gɛt bɔku blɛsin dɛn.—Ruth 3:​6.

9. Wetin sɔprayz yu bɔt di padi biznɛs we bin de bitwin Devid ɛn Jonɛthan?

⁹ Devid ɛn Jonɛthan na ɔda ɛgzampul, dɛn ɔl tu na bin gud padi dɛn we bin de biɛn Jiova. Jonɛthan bin ol fɔ Devid fɔ 30 ia ɛn na in bin fɔ bi di nɛks kiŋ na Izrɛl. (Fɔs Samiɛl 17:​33; 31:​2; Sɛkɛn Samiɛl 5:​4) Bɔt we i bin kam fɔ no se na Devid Jiova dɔn pik fɔ bi kiŋ, i nɔ bin jɛlɔs ɔ tray fɔ fɛt wit Devid. Bifo dat, Jonɛthan bin du ɔl wetin i ebul fɔ sɔpɔt Devid. Fɔ ɛgzampul, we Devid bin de pan denja, Jonɛthan bin ɛp am fɔ biliv PAPA GƆD [“Jiova,” NW]. Jonɛthan bin ivin put in layf pan denja fɔ Devid. (Fɔs Samiɛl 23:​16, 17) Devid bak bin kɔntinyu fɔ de biɛn in padi. I bin prɔmis fɔ kia fɔ Jonɛthan in famili, ɛn i bin kip to in prɔmis ivin afta we Jonɛthan bin day.—Fɔs Samiɛl 18:​1; 20:​15-17, 30-34; Sɛkɛn Samiɛl 9:​1-7.

10. Wetin yu lan bɔt padi biznɛs frɔm di tri Ibru dɛn ɛgzampul?

¹⁰ Shedrak, Mishak, ɛn Abɛdnigo na bin tri yɔŋ Ibru padi dɛn we dɛn bin kapchɔ di tɛm we dɛn bin smɔl smɔl. Pan ɔl we dɛn bin de fa frɔm dɛn  fambul dɛn, dɛn bin de ɛp dɛnsɛf fɔ kɔntinyu fɔ de fetful wan to Jiova. Leta, we dɛn bin dɔn big, Kiŋ Nɛbyukadnɛza bin du sɔntin we bin tɛst dɛn fet bay we i bin tɛl dɛn fɔ wɔship wan aydɔl we i bin mek wit gold. Shedrak, Mishak, ɛn Abɛdnigo nɔ bin gri fɔ wɔship di aydɔl ɛn dɛn bin tɛl di kiŋ se: “Wi nɔ go wok fɔ yu gɔd dɛn ɔ wɔship di gold imej we yu dɔn bil.” We dɛn bin du dɛn sɔntin we tɛst dɛn fet, dɛn tri padi dɛn ya bin kɔntinyu fɔ de biɛn dɛn Gɔd.—Daniɛl 1:​1-17; 3:​12, 16-28.

11. Aw wi no se Pɔl ɛn Timoti na bin gud padi dɛn?

¹¹ We di apɔsul Pɔl bin mit wan yɔŋman we nem Timoti, i bin si se Timoti rili lɛk Jiova ɛn i rili bisin bɔt di kɔngrigeshɔn. So Pɔl bin tren Timoti fɔ ɛp di brɔda ɛn sista dɛn we de na difrɛn say dɛn. (Di Apɔsul Dɛn Wok [Akt] 16:​1-8; 17:​10-14) Timoti bin wok tranga wan ɛn dat bin mek Pɔl bin tɔk se: “I de wok wit mi, . . . fɔ mek mɔ ɛn mɔ pipul biliv di gud nyuz.” Pɔl bin no se Timoti bin rili “want fɔ ɛp” di brɔda ɛn sista dɛn. As dɛn bin de wok tranga wan fɔ sav Jiova, Pɔl ɛn Timoti bin bi gud padi dɛn.—Lɛta Fɔ Filipay 2:​20-22; Fɔs Lɛta Fɔ Kɔrint 4:​17.

12, 13. (a) Wetin mek wi nid fɔ tek tɛm pik wi padi dɛn ivin insay di kɔngrigeshɔn? (b) Wetin mek di apɔsul Pɔl bin gi di wɔnin we de na Fɔs Lɛta Fɔ Kɔrint 15:​33?

¹² Insay di kɔngrigeshɔn, wi kin lan frɔm wi brɔda ɛn sista dɛn ɛn wi kin ɛp wisɛf fɔ kɔntinyu fɔ de fetful wan to Jiova. (Rid Lɛta Fɔ Rom 1:​11, 12.)  Bɔt ivin insay di kɔngrigeshɔn, wi nid fɔ tek tɛm pik udat dɛn fɔ bi wi tayt padi. Wi gɛt bɔku difrɛn brɔda ɛn sista dɛn we gɛt difrɛn kɔlchɔ dɛn ɛn mɛn difrɛn we dɛn. Sɔm pan dɛn na nyu wan dɛn na di kɔngrigeshɔn, ɛn ɔda wan dɛn dɔn de sav Jiova fɔ lɔng tɛm. I kin tek tɛm fɔ mek pɔsin in padi biznɛs wit Jiova gro, jɔs lɛk aw i kin tek tɛm fɔ mek frut rɛp. So wi nid fɔ de bia ɛn lɛk wisɛf ɛn tek tɛm pik gud padi dɛn ɔltɛm.—Lɛta Fɔ Rom 14:​1; 15:​1; Di Ibru Pipul Dɛn 5:​12–6:​3.

 ¹³ Sɔntɛnde, siriɔs tin kin apin na di kɔngrigeshɔn, ɛn wi nid fɔ rili tek tɛm. I go bi se wan brɔda ɔ sista de du tin dɛn we di Baybul se nɔ fayn. Ɔ sɔmbɔdi go bigin gɛt di abit fɔ de grɔmbul ɛn dat go ambɔg di kɔngrigeshɔn. Dis nɔ kin sɔprayz wi bikɔs ivin insay di fɔstɛm Kristian dɛn tɛm, sɔntɛnde prɔblɛm dɛn bin de apin na di kɔngrigeshɔn. Infakt, di apɔsul Pɔl bin wɔn Kristian dɛn we bin de da tɛm de se: “Una nɔ mek ɛnibɔdi mek una ful. ‘Bad kɔmpin de pwɛl pɔsin’” in gud abit dɛn. (Fɔs Lɛta Fɔ Kɔrint 15:​12, 33) Pɔl bin wɔn Timoti bak se i fɔ tek tɛm pik udat de bi in tayt padi. Wisɛf fɔ du di sem tin tide.—Rid Sɛkɛn Lɛta To Timoti 2:​20-22.

14. Aw di padi dɛn we wi de pik de afɛkt wi padi biznɛs wit Jiova?

¹⁴ Wi fɔ protɛkt wi padi biznɛs wit Jiova. Na di impɔtant tin dat we wi gɛt we pas ɔl. So wi fɔ avɔyd fɔ mek tayt padi biznɛs wit ɛnibɔdi we go mek wi nɔ gɛt bɛtɛ fet igen ɛn pwɛl wi padi biznɛs wit Jiova. Jɔs lɛk we wi nɔ go sok spɔnj insay dɔti wata ɛn tink se i go fulɔp wit klin wata, na so wi nɔ go gɛt padi dɛn we de du bad tin ɛn tink se i go izi fɔ wi fɔ du di tin dɛn we rayt. Wi nid fɔ tek tɛm pik wi tayt padi dɛn.—Fɔs Lɛta Fɔ Kɔrint 5:​6; Sɛkɛn Lɛta Fɔ Tɛsalonayka 3:​6, 7, 14.

15. Wetin yu go du fɔ mek gud padi dɛn insay di kɔngrigeshɔn?

¹⁵ Insay di kɔngrigeshɔn, yu kin ebul fɔ fɛn pipul dɛn we rili lɛk Jiova. Dɛn kin bi yu tayt padi. (Sam 133:​1) Nɔ jɔs luk fɔ padi dɛn we una ɔl na di sem ej ɔ we una ɔl kɔmɔt di sem say. Mɛmba se Jonɛthan  bin big pas Devid fa fawe, ɛn Ruth bin yɔŋ pas Naomi fa fawe. Wi want fɔ fala di advays we de na di Baybul we se: “Una fɔ sho se una at opin” wayd wan. (Sɛkɛn Lɛta Fɔ Kɔrint 6:​13; rid Pita In Fɔs Lɛta 2:​17.) Ɛn di mɔ we yu de falamakata Jiova, na di mɔ ɔda pipul dɛn go want fɔ bi yu padi.

16, 17. Wetin wi nɔ fɔ du if sɔmbɔdi insay di kɔngrigeshɔn du wi bad?

¹⁶ Insay ɛni famili, ɔlman gɛt difrɛn we aw i de biev, aw i de tink bɔt sɔntin, ɛn difrɛn we dɛn fɔ du tin. Na di sem tin de apin na di kɔngrigeshɔn. Dɛn difrɛn we dɛn ya kin mek layf wɔndaful, ɛn wi kin lan bɔku tin frɔm wisɛf. Bɔt sɔntɛnde, dɛn difrɛn we dɛn ya we wi kin du tin kin mek wi nɔ kin ɔndastand wi brɔda ɔ sista dɛn ɛn wi kin ivin vɛks pan dɛn. Sɔntɛnde, wi at kin wam ɔ wi kin fil bad. (Prɔvabs 12:​18) Yu tink se wi fɔ alaw dɛn prɔblɛm dɛn ya fɔ mek wi at pwɛl ɔ avɔyd di kɔngrigeshɔn?

¹⁷ Nɔ, dat nɔ fɔ bi. Ivin if sɔmbɔdi du wi sɔntin we mek wi fil bad, wi nɔ fɔ ɛva avɔyd di kɔngrigeshɔn. Nɔto Jiova du wi bad. Na in gi wi layf ɛn bɔku ɔda tin dɛn. I fit fɔ mek wi lɛk am ɛn kɔntinyu fɔ de biɛn am. (Rɛvɛleshɔn 4:​11) Di kɔngrigeshɔn na gift we Jiova gi wi fɔ ɛp wi fɔ kɔntinyu fɔ gɛt fet mɔ ɛn mɔ. (Di Ibru Pipul Dɛn 13:​17) Wi nɔ go ɛva trowe dis gift we Jiova dɔn gi wi jɔs bikɔs sɔmbɔdi mek wi fil bad.—Rid Sam 119:​165.

18. (a) Wetin go mek wi gɛt wanwɔd wit wi brɔda ɛn sista dɛn? (b) Wetin mek wi fɔ fɔgiv ɔda pipul dɛn?

 ¹⁸ Wi lɛk wi brɔda ɛn sista dɛn ɛn wi want fɔ gɛt wanwɔd wit dɛn. Jiova no se wi nɔ pafɛkt, so wisɛf fɔ no dat. (Prɔvabs 17:​9; Pita In Fɔs Lɛta 4:​8) Wi ɔl de mek mistek, bɔt lɔv go ɛp wi fɔ kɔntinyu fɔ “padin” wi brɔda ɛn sista dɛn if dɛn du wi ɛnitin. (Lɛta Fɔ Ɛfisɔs 4:​32) Lɔv go mek wi nɔ tɔn smɔl prɔblɛm to big prɔblɛm. Na tru se we sɔmbɔdi mek wi vɛks, i nɔ kin izi fɔ wi fɔ stɔp fɔ tink bɔt wetin di pɔsin du. I izi fɔ mek wi vɛks ɛn kip grɔj we pɔsin du wi bad. Bɔt dis go jɔs mek wi nɔ gladi ɛn kɔntinyu fɔ vɛks. We wi fɔgiv di pɔsin we ɔfɛnd wi, dat go mek wi gɛt kolat, wanwɔd go de na di kɔngrigeshɔn ɛn di tin we impɔtant pas ɔl na dat, wi go gɛt tayt padi biznɛs wit Jiova.—Matyu 6:​14, 15; Lyuk 17:​3, 4; Lɛta Fɔ Rom 14:​19.

19. Ustɛm wi fɔ stɔp fɔ kip kɔmpin wit sɔmbɔdi na di kɔngrigeshɔn?

¹⁹ Insay famili we gɛt lɔv, ɔlman de du tin we go mek di ɔda pɔsin gladi. Imajin se wan pɔsin tɔn in bak pan di famili, ɔlman na di famili dɔn tray tranga wan fɔ ɛp am, bɔt i stil nɔ gri fɔ mek dɛn ɛp am. I go disayd fɔ lɛf di os, ɔ di wan we de oba di famili go tɛl am fɔ lɛf di os. Na di sem tin kin apin na di kɔngrigeshɔn. Sɔmbɔdi kin disayd fɔ kɔntinyu fɔ du di tin dɛn we go mek Jiova nɔ gladi ɛn i kin ambɔg di kɔngrigeshɔn. I nɔ kin gri fɔ mek dɛn ɛp am ɛn i kin sho dis bay di tin dɛn we i de  du fɔ se i nɔ want fɔ de na di kɔngrigeshɔn igen. I kin disayd fɔ lɛf di kɔngrigeshɔn fɔ insɛf, ɔ dɛn go disfɛloship am. If dis kayn tin apin, di Baybul wɔn wi klia wan se wi nɔ fɔ “gɛt natin fɔ du” wit am. (Rid Fɔs Lɛta Fɔ Kɔrint 5:​11-13; Jɔn In Sɛkɛn Lɛta 9-11) Dis nɔ kin rili izi fɔ wi if di pɔsin na wi padi ɔ na wi fambul. Bɔt we dɛn kayn tin ya apin, wi go want fɔ sho se wi de biɛn Jiova tigi tigi wan pas ɛni ɔda pɔsin.—Luk Ɛndnot 8 na pej 241.

20, 21. (a) Aw di arenjmɛnt we de fɔ disfɛloship pɔsin de sho lɔv? (b) Wetin mek i impɔtant fɔ tek tɛm pik wi padi dɛn?

²⁰ Di arenjmɛnt fɔ disfɛloship pɔsin na wan we dat we Jiova de sho se i lɛk wi. Dis arenjmɛnt de protɛkt di kɔngrigeshɔn frɔm dɛn wan dɛn we nɔ bisin bɔt Jiova in lɔ dɛn. (Fɔs Lɛta Fɔ Kɔrint 5:​7; Di Ibru Pipul Dɛn 12:​15, 16) I de ɛp wi fɔ sho se wi lɛk Jiova, wi lɛk in oli nem, ɛn in lɔ dɛn. (Pita In Fɔs Lɛta 1:​15, 16) Ɛn di arenjmɛnt fɔ disfɛloship de sho lɔv fɔ di pɔsin we nɔ de wit wi na di kɔngrigeshɔn igen. Dis we aw dɛn de kɔrɛkt am nɔ rili izi, bɔt i go ɛp di pɔsin fɔ no se na bad tin i de du ɛn dat go ɛp am fɔ chenj. Bɔku pan di wan dɛn we dɛn bin dɔn disfɛloship dɔn kam bak to Jiova ɛn wi bin gladi fɔ wɛlkɔm dɛn bak na di kɔngrigeshɔn.—Di Ibru Pipul Dɛn 12:​11.

²¹ Wi padi dɛn kin afɛkt wi ɛni kayn we. So i impɔtant fɔ mek wi tek tɛm pik di rayt wan dɛn. If wi lɛk di wan dɛn we lɛk Jiova, wi go de arawnd pipul dɛn we go ɛp wi fɔ kɔntinyu fɔ fetful to Jiova sote go.