တၢ်ဘူၣ်​တၢ်ဘါ​လၢ ဟီၣ်ခိၣ်​ဒီဘ့ၣ် ဒ်သိး​ဒီး ရိမ့ၤ​ခဲးသလ့း​အ​တၢ်ဘါ, အီသဒီး​အ​တၢ်ဘါ, ဘူးဒး​တၢ်ဘါ, ဒီး​တၢ်ဘူၣ်​တၢ်ဘါ​အဂၤ​တဖၣ် ပာ်လီၤ​တၢ်သိၣ်​တၢ်သီ​လၢ​အခိၣ်​အ​နၢ်​တဖၣ် န့ၢ်မါ​န့ၢ်ဝၤ​တ​သ့​ဘၣ်. ဒီး​ပှၤ​အါဂၤ​ဆိကမိၣ်​ဝဲ​လၢ မုၢ်မဆါ​တနံၤ​အံၤ ခီဖျိ​လၢ​လုၢ်လၢ်​တခါ​အံၤ​အဃိ ပ​ထံၣ်ဘၣ်​တၢ်ဘူၣ်​တၢ်ဘါ အ​ကလုာ်​ကလုာ်​အ​ခိၣ်နၢ်​တဖၣ် အ​မံၤဟူသၣ်ဖျါ​ထီၣ်​လၢ တၢ်မၤ​ကမၣ်မုၣ်​ကမၣ်ခွါ​လီၤ.

လၢတၢ်န့ၣ်​အဃိ ပ​ကြၢး​သံကွၢ်​တၢ်​ဒ်အံၤ​လီၤ. မ့ၢ်​လံာ်စီဆှံ​အ​တၢ်သိၣ်​တၢ်သီ အိၣ်​လၢ​ခရံာ်ဖိ​ခိၣ်နၢ်​တဖၣ် န့ၢ်မါ​န့ၢ်ဝၤ​တ​သ့​ဘၣ်​ဧါ. ဒ်သိး​ပ​က​စံးဆၢ​တၢ်​သံကွၢ်​အံၤ​အဂီၢ် ပ​က​ဃု​သ့ၣ်ညါ​ဘၣ်ဃး​ဒီး လုၢ်လၢ်​တခါ​အံၤ ဟဲ​အိၣ်​ထီၣ်ဝဲ​ဒ်လဲၣ်, ဘၣ်​မနုၤ​အဃိ လုၢ်လၢ်​အံၤ​အါထီၣ်​ဂီၢ်​ထီၣ်ဝဲ​လဲၣ် ဒီး​လုၢ်လၢ်​တခါ​အံၤ ကစၢ်​ယွၤ​ထံၣ်ဝဲ​ဒ်လဲၣ်.

ဖဲ ၂၀၀၆ အ​နံၣ်​န့ၣ် ရိမ့ၤ​ခဲးသလ့း ပၤပၤ ဘဲနဒံၤ ၁၆ ဂၤတဂၤ​တဲဖျါထီၣ်​ဝဲ​လၢ တၢ်ဘူၣ်​တၢ်ဘါ​အ​တၢ်သိၣ်​တၢ်သီ လၢ​ခရံာ်ဖိ​ခိၣ်နၢ်​တဖၣ် န့ၢ်​မၤန့ၢ်​ဝၤ​တ​သ့​ဘၣ်​န့ၣ် အ​ခီၣ်ထံး​ခီၣ်ဘိ​ဟဲ​လီၤစၢၤ​လၢ “လုၢ်လၢ်​တခါ​လၢ ဘၣ်​တၢ်​ဒုးအိၣ်​ထီၣ်​အီၤ​ဖဲ တၢ်မၢဖိ​တဖၣ်​သံ​ဝံၤ​အလီၢ်​ခံ တယံာ်ဘၣ်​န့ၣ်​လီၤ.”

ဘၣ်ဆၣ် ခရံာ်ဖိ​လၢ​တၢ်မၢဖိ​အ​စိၤ​န့ၣ် တ​မၤထွဲ​ဝဲ​တၢ်ဘူၣ်​တၢ်ဘါ​အ​လုၢ်လၢ်​တခါ​အံၤ​ဘၣ်. စီၤ​ပီလူး​လၢ အိၣ်မူဘၣ်ဝဲ​လၢ​တၢ်မၢဖိ​အ​စိၤ​န့ၣ် ဟ့ၣ်ပလီၢ်​ပှၤ​စူၢ်​တၢ်နာ်​တၢ်​ကဒဲကဒဲ ဘၣ်ဃး​ဒီး​ပှၤ​တနီၤ​လၢ “က​နာ်​သး​တဖၣ်​လၢ​အ​လီတၢ်” ဒီး “တြီဝဲ​ဒ်သိး​ပှၤ​သု​တ​န့ၢ်မါ​န့ၢ်ဝၤ​တဂ့ၤ” အဂီၢ်​လီၤ.—၁ တံၤမသ့း ၄:၁-၃.

စးထီၣ်​ဖဲ​ခံ​ယၤဖှိၣ်​အဆၢ​ကတီၢ်​န့ၣ် လုၢ်လၢ်​တခါ​အံၤ ဘၣ်​တၢ်​ဒုးအိၣ်​ထီၣ်​အီၤ​လၢ ကီၢ်​မုၢ်နုာ် “ခရံာ်ဖိ” အ​သရိာ်​တဖၣ်​အ​ပူၤ​လီၤ. ဒ် Celibacy and Religious Traditions အ​လံာ်​ပာ်ဖျါ​ထီၣ်ဝဲ​အသိး လုၢ်လၢ်​အံၤ “လီၤပလိာ်​အသး​ဒီး တၢ်​တြီ​တၢ်မံဃုာ် လၢ​အ​ဟဲ​ပၢၢ်ထီၣ် လၢ​ရိမ့ၤ​အ​ဘီမုၢ်​အ​တၢ်ပၢ​အ​ဖီလာ်​န့ၣ်​လီၤ.”

ဒ်​တၢ်​ဆၢကတီၢ်​လဲၤ​ပူၤကွံာ်ဝဲ​အသိး သရိာ်​ခိၣ်နၢ်​တဖၣ်​မၤဝဲ​တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​လၢ အ​ဆီၣ်ထွဲ​သရိာ်​ခိၣ်နၢ်​တဖၣ် ဒ်သိး​အ​သု​တ​ဟံးန့ၢ်​မါ​ဟံးန့ၢ်​ဝၤ​တဂ့ၤ​အဂီၢ်​လီၤ. တကးဒံးဘၣ် သရိာ်​ခိၣ်နၢ်​လၢပျၢၤ​တဖၣ်​န့ၣ် ဆီၣ်ထွဲ​ဝဲ လုၢ်လၢ်​တခါ​အံၤ​လီၤ. အဝဲသ့ၣ်​ဆိကမိၣ်​ဝဲ​လၢ တၢ်မံဃုာ် မ့ၢ်​တၢ်​လၢ​အ​တ​ကဆှီ​ဘၣ်​အဃိ ပှၤလၢ​အ​ဟံးထီၣ်​ဖီၣ်ထီၣ် သရိာ်​ခိၣ်နၢ်​မူဒါ​တဖၣ်​န့ၣ် မၤဝဲ​တ​သ့​ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် Encyclopædia Britannica ပာ်ဖျါ​ထီၣ်ဝဲ​လၢ “တုၤ​လီၤ​လၢ​တဆံ​ယၤဖှိၣ်​န့ၣ် ခဲးသလ့း​အ​စီၤသီ​အါဂၤ ဒီး​ဘံၡီး​တနီၤ​ဒၣ်လဲာ် အိၣ်ဒီး​အမါ​လီၤ.”

ဖဲ ၁၁၂၃ ဒီး ၁၁၃၉ နံၣ်​လၢ​ဝ့ၢ်​ရိမ့ၤ​အ​ပူၤ​န့ၣ် ပှၤ​မၤ Lateran Councils တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​ဒီး ပာ်ဂၢၢ်​ပာ်ကျၢၤ​တၢ်သိၣ်​တၢ်သီ​လၢ သရိာ်​ခိၣ်နၢ်​တဖၣ် န့ၢ်မါ​န့ၢ်ဝၤ​တ​သ့​ဘၣ်. ဒီး​ရိမ့ၤ​ခဲးသလ့း​အ​တၢ်ဘူၣ်​တၢ်ဘါ မၤထွဲ​ဝဲ​တၢ်သိၣ်​တၢ်သီ​အံၤ တုၤ​လီၤ​လၢ​မုၢ်မဆါ​တနံၤ​အံၤ​လီၤ. ခီဖျိ​လၢ အဝဲသ့ၣ်​မၤထွဲ​ဝဲ တၢ်ဘူၣ်​တၢ်ဘါ​အ​တၢ်သိၣ်​တၢ်သီ​တခါ​အံၤ​အဃိ ကဲထီၣ်​တၢ်​ဒီသဒၢ ဒ်သိး​ခဲးသလ့း​စီၤသီ​တဖၣ် သု​တ​ဟ့ၣ်သါ​လီၤ​သရိာ်​အ​တၢ်စုလီၢ်​ခီၣ်​ခိ​တဖၣ်​ဆူ အဖိ​အ​အိၣ်​တဂ့ၤ​အဂီၢ်​လီၤ.

ကစၢ်​ယွၤ​အ​တၢ်ထံၣ် ဘၣ်ဃး​ဒီး တၢ်​တြီ​တၢ်​န့ၢ်မါ​န့ၢ်ဝၤ​န့ၣ် လံာ်စီဆှံ​ပာ်ဖျါ​ထီၣ်ဝဲ လီၤတံၢ်​လီၤဆဲး​လီၤ. လၢ​လံာ်စီဆှံ​အ​ပူၤ ပ​ဖးဘၣ်​ယ့ၣ်ၡူး​အ​တၢ်ကတိၤ​လၢ အ​ဘၣ်ဃး​ဒီး​ပှၤ​အိၣ်သဘျ့ ဒ်သိး​ဒီး​အီၤ​လၢ “မူခိၣ်​အဘီ​အမုၢ်” အဂီၢ်​လီၤ. (မးသဲ ၁၉:၁၂) ဒ်​န့ၣ်​အသိး တၢ်မၢဖိ​ပီလူး​တဲ​ဘၣ်ဃး​ဒီး ခရံာ်ဖိ​တဖၣ်​လၢ အဆၢ​တဲာ်လီၤ​အသး​လၢ ကအိၣ်​သဘျ့ ဒ်သိး​ဒီး​အီၤ​လၢ “တၢ်သးခု​အ​ကစီၣ်” အဂီၢ်​လီၤ.—၁ ကရံၣ်သူး ၇:၃၇, ၃၈; ၉:၂၃.

ဘၣ်ဆၣ် ယ့ၣ်ၡူး​ဒီး​စီၤ​ပီလူး တ​ဟ့ၣ်လီၤ​တၢ်မၤလိာ်​လၢ ပှၤလၢ​အ​တီခိၣ်ရိၤမဲ​တၢ်​လၢ တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​အ​ပူၤ​န့ၣ် က​ဘၣ်​အိၣ်သဘျ့​ဝဲ​ဘၣ်. ယ့ၣ်ၡူး​တဲဝဲ​လၢ တၢ်အိၣ်​သဘျ့​န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲ “တၢ်ဟ့ၣ်” တခါ​လၢ​အပျဲၢ်​အဘီၣ်​ကိးဂၤ​ဒဲး တ​ဒိးန့ၢ်​ဘၣ်​ဝဲ​ဘၣ်. ဖဲ​စီၤ​ပီလူး​ကွဲး​ဘၣ်ဃး​ဒီး “ပှၤလၢ​အ​တ​န့ၢ်မါ​န့ၢ်ဝၤ​တဖၣ်” အခါ အဝဲ​အၢၣ်လီၤ​ဝဲ​လၢ “မ့မ့ၢ်​ဒ်​ပှၤလၢ​အ​ဒိး တၢ်​သးကညီၤ​လၢ ကစၢ်​လၢ​အ​က​မ့ၢ် ပှၤ​အ​ကလုၢ်တီ​အသိး​န့ၣ်, ယ​ဟ့ၣ်​ယ​တၢ်​ဆိကမိၣ်​လီၤ.”—မးသဲ ၁၉:၁၁; ၁ ကရံၣ်သူး ၇:၂၅.

တကးဒံးဘၣ် လံာ်စီဆှံ​ပာ်ဖျါ​ထီၣ်ဝဲ ခရံာ်ဖိ​အါဂၤ​လၢ အ​တီခိၣ်ရိၤမဲ​တၢ်​လၢ​တၢ်မၢဖိ​အ​စိၤ ဃုာ်ဒီး​တၢ်မၢဖိ​ပ့းတရူး​န့ၣ် အိၣ်ဒီး​အမါ​လီၤ. (မးသဲ ၈:၁၄; မၢ်ကူး ၁:၂၉-၃၁; ၁ ကရံၣ်သူး ၉:၅) ဖဲ​န့ၣ်​အဆၢ​ကတီၢ် ခီဖျိ​လၢ တၢ်မၤ​ကမၣ်မုၣ်​ကမၣ်ခွါ​အိၣ်​အါဝဲ​အဃိ စီၤ​ပီလူး​ကွဲးဝဲ​လၢ ခရံာ်ဖိ​အပှၤကွၢ်တၢ်​တဂၤ မ့ၢ်​ဆီဟံၣ်​ဆီဃီ​န့ၣ် အဝဲ​က​ဘၣ် “အိၣ်ဒီး​အမါ​ထဲ​တဂၤဧိၤ” ဒီး “လုၢ်ဒိၣ်​ထီၣ်​အဖိ​အလံၤ ဒ်သိး​ကအိၣ်​ဒီး​တၢ်စူၢ်​အီၤ” အဂီၢ်​လီၤ.—၁ တံၤမသ့း ၃:၂, ၄, ခ့ခါစှီၤကျိာ်.

ခရံာ်ဖိ​လၢညါ​လၢ​အ​တီခိၣ်ရိၤမဲ​တၢ်​တဖၣ်​အံၤ အိၣ်ဒီး​အမါ​အဃိ အဝဲသ့ၣ်​တ​ဟးဆှဲး​တၢ်မံဃုာ်​လိာ်သး​ဘၣ်. မ့ၢ်​လၢ​လံာ်စီဆှံ​ဟ့ၣ်သဆၣ်​ထီၣ်​ဝၤ​တဖၣ်​လၢ က “မၤတၢ်​ကြၢး​ဒီး​အမါ” လၢ​အ​အဲၣ်ဒိးစံးဝဲ တၢ်မံဃုာ်​န့ၣ်​လီၤ. (၁ ကရံၣ်သူး ၇:၃-၅) လၢတၢ်န့ၣ်​အဃိ ပ​ထံၣ်ဘၣ်​လၢ​ကစၢ်​ယွၤ​တ​ပာ်လီၤ​ဝဲ တၢ်သိၣ်​တၢ်သီ​လၢ ခရံာ်ဖိ​လၢ​အ​တီခိၣ်ရိၤမဲ​တၢ်​တဖၣ် က​ဘၣ်​အိၣ်သဘျ့​အဂီၢ်​န့ၣ်​ဘၣ်.

ကစၢ်​ယွၤ​မ့ၢ်​တ​ပာ်လီၤ​တၢ်သိၣ်​တၢ်သီ လၢ​ပ​က​ဘၣ်​အိၣ်သဘျ့​ဘၣ်​န့ၣ် ဘၣ်​မနုၤ​အဃိ ယ့ၣ်ၡူး​ဒီး​စီၤ​ပီလူး တဲဝဲ​လၢ​တၢ်အိၣ်​သဘျ့​န့ၣ် အိၣ်ဒီး​အဘျုး​လဲၣ်. ခီဖျိ​လၢ ပှၤလၢ​အ​အိၣ်သဘျ့​တဖၣ်​န့ၣ် အိၣ်ဒီး​တၢ်ခွဲး​တၢ်ယာ်​အါမး​လၢ က​တဲဘၣ်​ပှၤဂၤ​လၢ ဘီမုၢ်​တၢ်သးခု​ကစီၣ်​အဃိ​လီၤ. အဂၤ​တမံၤ​န့ၣ် မ့ၢ်​လၢ​အဝဲသ့ၣ်​တ​လိၣ်​ဘၣ်ယိၣ်​တၢ်​လၢ အဖိ​အမါ​အဂီၢ်​အဃိ အ​တၢ်​ဆၢကတီၢ်​အိၣ်​အါန့ၢ်ဒံး ပှၤလၢ​အ​ဆီဟံၣ်​ဆီဃီ​တဖၣ်​န့ၣ်​လီၤ.—၁ ကရံၣ်သူး ၇:၃၂-၃၅.

ခဲအံၤ​ပ​က​ဆိကမိၣ်​ကွၢ် ဒ့ဘ့း​အဂ့ၢ်​အကျိၤ​လီၤ. ဒ့ဘ့း​အိၣ်​လၢ​ကီၢ်မဲးကစံၣ်ကိၣ် ဒီး​မၤ​တၢ်မၤ​ဖဲ​န့ၣ်​လီၤ. လၢခံ​အဝဲ​ဟးထီၣ်​လၢ​အ​တၢ်မၤ ဒီး​လဲၤ​သုးလီၢ်​သုးကျဲ​ဆူ ကီၢ်ခီးစတၣ် ရံးကၣ် အ​လီၢ်ကဝီၤ​ဒ်သိး က​တဲဘၣ်​ပှၤဂၤ​ဘၣ်ဃး​ဒီး ဘီမုၢ်​တၢ်သးခု​ကစီၣ်​အဂီၢ်​လီၤ. မ့ၢ်​အဝဲ​တူၢ်ဘၣ်​ဝဲ​လၢ အ​တၢ်အိၣ်​သဘျ့​န့ၣ် ကဲဘျုး​လၢ​အဂီၢ်​ဧါ. ကဲဘျုး​ဝဲ​လီၤ. ဒီး​အဝဲ​တဲဝဲ​လၢ “ခီဖျိ​လၢ​လုၢ်လၢ်​ဒီး​တၢ်အိၣ်သး လီၤဆီ​ဝဲ​အဃိ တၢ်ကီ​တၢ်ခဲ​အိၣ်ဝဲ​စ့ၢ်ကီး​လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် မ့ၢ်​လၢ​ယ​အိၣ်သဘျ့​ဒီး ယ​တဘၣ်​လိၣ်​ဘၣ်ယိၣ်​တၢ်​လၢ ယ​ဖိ​ယ​မါ​အဂီၢ်​အဃိ ညီဝဲ​လၢ​ယ​ဂီၢ်​ဖးဒိၣ်​ညါ.”

ချီဒံၤယၤ မ့ၢ်​ခရံာ်ဖိ​ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​မုၣ်​တဂၤ​လၢ အ​အိၣ်သဘျ့​ဒီး အဝဲ​လဲၤ​သုးလီၢ်​သုးကျဲ​ဆူ တၢ်လီၢ်​လၢ​ပှၤ​လိၣ်ဘၣ် ပှၤ​စံၣ်တဲၤ​တဲလီၤ​တၢ်ဖိ​န့ၣ်​လီၤ. အဝဲ​တဲဝဲ​လၢ– “ယ​မၤ​ကစၢ်​ယွၤ​အ​တၢ်မၤ ဖဲ​အံၤ​မုာ်​ဒိၣ်မး. ဖဲ​ယ​ထံၣ်ဘၣ်​လၢ ကစၢ်​ယွၤ​အံးထွဲ​ကွၢ်ထွဲ​ယၤ​အခါ ယ​တၢ်နာ်​ဒီး ယ​တၢ်​ရ့လိာ်သး​ဒီး​အီၤ ဂၢၢ်ကျၢၤ​ထီၣ်ဝဲ​လီၤ.”

တၢ်အိၣ်​သဘျ့​န့ၣ် အဘျုး​အိၣ်ဝဲ​လီၤ. ချီဒံၤယၤ တဲဝဲ​လၢ– “န​မ့မ့ၢ်​ပှၤလၢ​အ​ဆီဟံၣ်​ဆီဃီ​မ့ၢ်ဂ့ၤ ပှၤ​အိၣ်သဘျ့​မ့ၢ်ဂ့ၤ တမ့ၢ်​တၢ်​လၢ​အရ့ဒိၣ်​ဝဲ​ဘၣ်. န​မ့ၢ်​မၤ​ယဟိဝၤ​ယွၤ​အ​တၢ်မၤ​လၢ အဂ့ၤ​ကတၢၢ်​န့ၣ် န​က​ဒိးန့ၢ်​ဘၣ်​တၢ်သးခု​လီၤ.”—စံးထီၣ်​ပတြၢၤ ၁၁၉:၁, ၂.