တၢ်မၤလိ ၆
“ပိာ်မုၣ်အခိၣ် မ့ၢ်ပိာ်ခွါ”
“ပိာ်မုၣ်အခိၣ် မ့ၢ်ပိာ်ခွါ” လီၤ.—၁ ကရံၣ်သူး ၁၁:၃.
တၢ်သးဝံၣ် ၁၃ ခရံာ်, မ့ၢ်ပှၤဒိဂ့ၤတဲာ်ဘၣ်လၢပဂီၢ်
တၢ်မၤလိအံၤ အတၢ်တိာ်ပာ် *
၁. ဖဲဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဂၤ ဆိကမိၣ်ထီၣ်ဝဲလၢ ကဆီဟံၣ်ဆီဃီ ဒီးဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတဂၤဂၤအခါ အကဘၣ်သံကွၢ်လီၤ အသးဒ်လဲၣ်.
ယ့ၣ်ၡူးခရံာ်မ့ၢ် ပှၤလၢပှၤပှဲၤတဂၤ ဒီးခရံာ်ဖိခဲလၢာ်အိၣ်လၢ အတၢ်စိတၢ်ကမီၤဖီလာ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ခရံာ်ဖိပိာ်မုၣ်လၢ အဆီဟံၣ်ဆီဃီန့ၣ် အိၣ်ဝဲလၢပိာ်ခွါလၢ အတလၢတပှဲၤဘၣ်တဂၤ အတၢ်စိတၢ်ကမီၤအဖီလာ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ တၢ်ကီတၢ်ခဲဟဲအိၣ်ထီၣ်ဝဲလီၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဂၤ မ့ၢ်ဆိကမိၣ်လၢ အကဆီဟံၣ်ဆီဃီဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတဂၤဂၤန့ၣ် အကြၢးသံကွၢ်လီၤအသးလၢ ‘ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါအံၤ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အမ့ၢ်ဟံၣ်ခိၣ်လၢအဂ့ၤတဂၤဒ်လဲၣ်. လၢအတၢ်အိၣ်မူအပူၤန့ၣ် မ့ၢ်အပာ်ယဟိဝၤယွၤ လၢနီၣ်ဂံၢ်တၢဧါ. အဝဲမ့ၢ်တပာ်ဘၣ်န့ၣ် ဖဲယဆီဟံၣ်ဆီဃီဒီးအီၤအခါ အဝဲကမ့ၢ်ဟံၣ်ခိၣ်လၢအဂ့ၤတဂၤ ကသ့ဒ်လဲၣ်.’ တကးဒံးဘၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်န့ၣ် အကဘၣ်သံကွၢ်လီၤအသးလၢ ‘ယအိၣ်ဒီးတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါ မနုၤတဖၣ်လၢ အကကဲဘျုးလၢ ယတၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီအဂီၢ်လဲၣ်. ယမ့ၢ်ပှၤလၢ အအိၣ်ဒီးတၢ်ဝံသးစူၤ ဒီးသးအိၣ်ဟ့ၣ်တၢ်ညီတဂၤဧါ. ဒီးယတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် မ့ၢ်အဂၢၢ်ကျၢၤလံဧါ.’ (စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ၄:၉, ၁၂) ပိာ်မုၣ်တဂၤ တချုးဖဲအဆီဟံၣ်ဆီဃီဒံးဘၣ်အခါ အမ့ၢ်မၤတၢ်ဆၢတဲလၢအဘၣ်န့ၣ် ကမၤစၢၤအီၤလၢ အတၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီ ကပှဲၤဒီးတၢ်သူၣ်ခုသးခု ဒီးကကဲထီၣ်မါလၢအဂ့ၤတဂၤလီၤ.
၂. လၢတၢ်မၤလိအံၤအပူၤ ပကတဲသကိး တၢ်ဂ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.
၂ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်လၢအကကွဲၢ်တဖၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်ဒိဂ့ၤတဲာ်ဘၣ် ခီဖျိဆီၣ်လီၤအသး ဒီးအိၣ်လၢအဝၤတၢ်ပၢဖီလာ်လီၤ. အဃိ ပကဘၣ်ပတြၢၤ အဝဲသ့ၣ်လီၤ. ပသးခုဒိၣ်မးလၢ ပမၤသကိးဘၣ် ယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤဃုာ်ဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်လၢ အသးတီတဖၣ်အံၤလီၤ. လၢတၢ်မၤလိအံၤအပူၤ ပကတဲသကိးတၢ်သံကွၢ် သၢဖျၢၣ်လၢအမ့ၢ်ဝဲ (၁) မါတဂၤ ထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်ကီတၢ်ခဲမနုၤလဲၣ်. (၂) ဘၣ်မနုၤအဃိ မါတဂၤကဘၣ်အိၣ်လၢ အဝၤတၢ်ပၢဖီလာ်လဲၣ်. (၃) ဒီးယ့ၣ်ၡူး, နီၢ်အဘံၤကါယံးလး ဒီးနီၢ်မၤရံ လၢအမ့ၢ်စီၤယိၤသးအမါ ဒိးပၢလီၤအသးလၢ ပှၤဂၤအဖီလာ်န့ၣ် ခရံာ်ဖိနီၢ်ဒီမါဝၤတဖၣ် မၤလိန့ၢ်တၢ်မနုၤသ့လဲၣ်.
မါသ့ၣ်တဖၣ်ထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်ကီတၢ်ခဲမနုၤလဲၣ်
၃. ဘၣ်မနုၤအဃိ တၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီန့ၣ် တလၢတပှဲၤဘၣ်လဲၣ်.
၃ တၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲတၢ်ဟ့ၣ်အလၢအပှဲၤတခါလၢ အဟဲလၢယဟိဝၤယွၤအအိၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိသ့ၣ်တဖၣ် တလၢတပှဲၤဘၣ်. (၁ ယိၤဟၣ် ၁:၈) ခီဖျိ လၢတၢ်ဂ့ၢ်အံၤအဃိ ကစၢ်ယွၤအကလုၢ်ကထါ ဟ့ၣ်ပလီၢ် ပှၤလၢအဆီဟံၣ်ဆီဃီတဖၣ် “ကအိၣ်ဒီးတၢ်ကီတၢ်ခဲ အါမံၤလီၤ.” (၁ ကရံၣ်သူး ၇:၂၈) မါတဖၣ် ကထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်လီၤ.
၄. ဘၣ်မနုၤအဃိ မါတဂၤ ကအိၣ်လၢ အဝၤတၢ်ပၢဖီလာ်အဂီၢ် တညီဝဲဘၣ်လဲၣ်.
၄ ခီဖျိလၢ လုၢ်လၢ်တၢ်ဆဲးတၢ်လၤတဖၣ်အဃိ မါတဂၤကအိၣ်လၢ အဝၤတၢ်ပၢဖီလာ်အဂီၢ် တညီဝဲဘၣ်. မါရံစိၤ လၢအအိၣ်လၢ ကီၢ်အမဲရကၤန့ၣ် တဲဝဲလၢ “တၢ်လီၢ်လၢယဒိၣ်ထီၣ်န့ၣ် ပိာ်မုၣ်တဖၣ် အတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်အိၣ်ဒ်သိးဒီး ပိာ်ခွါလီၤ. ယသ့ၣ်ညါလၢ ယဟိဝၤယွၤပာ်လီၤဝဲ တၢ်ကဲခိၣ်ကဲနၢ် အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤအဃိ ယဟိဝၤယွၤအဲၣ်ဒိးဝဲလၢ ပိာ်မုၣ်တဖၣ် ကအိၣ်ဒီးတၢ်ဆီၣ်လီၤသး ဒီးကတူၢ်လိာ်တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤအံၤလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် တဘျီတခီၣ် ကီလၢယကအိၣ်ဒီး တၢ်ထံၣ်အကြၢးအဘၣ်လၢ တၢ်ကဲခိၣ်ကဲနၢ်အဖီခိၣ်အံၤလီၤ.”
၅. လုၢ်လၢ်လၢ အတလီၤပလိာ်ဒီး လံာ်စီဆှံအတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲဘၣ်န့ၣ် မၤဘၣ်ဒိဝဲ ပိာ်မုၣ်တဖၣ် အတၢ်အိၣ်မူဒ်လဲၣ်.
၅ ပိာ်မုၣ်တနီၤန့ၣ် ဆီဟံၣ်ဆီဃီဘၣ်ဒီး ပိာ်ခွါလၢ အဆိကမိၣ်ဆံး ပိာ်မုၣ်လီၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်အံၤဘၤ လၢအအိၣ်လၢကလံၤထံး အမဲရကၤန့ၣ် တဲဝဲလၢ “တၢ်လီၢ်လၢယဒိၣ်ထီၣ်န့ၣ် ပိာ်ခွါကဘၣ်အီၣ်ဆိတၢ်လၢညါ မ့မ့ၢ်ပိာ်မုၣ်န့ၣ် ကဘၣ်အီၣ်တၢ်လၢခံလီၤ. ပိာ်မုၣ်လၢအသးစၢ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် အကဘၣ်ဖီအီၣ်တၢ် ဒီးမၤကဆှဲကဆှီဟံၣ်ဃီလီၤ. မ့မ့ၢ်ဖိခွါန့ၣ် အမိဒီးအဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်သ့ၣ်တဖၣ် ကဘၣ်မၤန့ၢ်တၢ်လၢအဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်လီၤ. ဒီးအဝဲသ့ၣ်န့ၣ် ပှၤပာ်အဝဲသ့ၣ်ဒ် ‘စီၤပၤလၢဟံၣ်ပူၤ’ အသိးလီၤ.” ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ယ့လံၤ လၢအအိၣ်လၢ အ့ၡၢၣ်န့ၣ် တဲဝဲလၢ “လၢပကျိာ်န့ၣ် တၢ်ကတိၤဒိအိၣ်ဝဲလၢ ပိာ်မုၣ်န့ၣ်တလိၣ်လၢ ကအိၣ်ဒီးတၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့ဒီး တၢ်သ့တၢ်ဘၣ်ဘၣ်. အဝဲသ့ၣ်မူဒါန့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ ကမၤဝဲဟံၣ်ဃီ တၢ်မၤခဲလၢာ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲသ့ၣ်ကတဲဖျါထီၣ် အတၢ်ထံၣ်ဒီး အတၢ်တူၢ်ဘၣ်လၢ အဝၤအဖီခိၣ်န့ၣ် တသ့ဘၣ်.” ဝၤတဂၤလၢ အအိၣ်ဒီးတၢ်ထံၣ်ဒ်အံၤ ဒီးတမၤထွဲလံာ်စီဆှံတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲဘၣ်န့ၣ် ကဲထီၣ်တၢ်ကီတၢ်ခဲ လၢအမါအဂီၢ်လီၤ. ဒီးဝၤတဖၣ်အံၤ တကွၢ်လိမၤဒိး ယ့ၣ်ၡူးအဒိအတဲာ် ဒီးတမၤဝဲယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဘၣ်သးဘၣ်.—အ့းဖ့းစူး ၅:၂၈, ၂၉; ၁ ပ့းတရူး ၃:၇.
၆. ဒ်သိးမါသ့ၣ်တဖၣ် တၢ်ရ့လိာ်သး ဒီးယဟိဝၤယွၤကဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ်အဂီၢ် အဝဲသ့ၣ် ကဘၣ်မၤတၢ်မနုၤလဲၣ်.
၆ ဒ်ပမၤလိဘၣ် တၢ်မၤလိလၢအပူၤကွံာ်တခါအသိး ယဟိဝၤယွၤအဲၣ်ဒိးဝဲလၢ ခရံာ်ဖိလၢအမ့ၢ်ဝၤန့ၣ် ကဘၣ်ကွၢ်ထွဲအဟံၣ်ဖိဃီဖိ အတၢ်လိၣ်ဘၣ်လၢ နီၢ်သး, သးအတၢ်တူၢ်ဘၣ် ဒီးနီၢ်ခိတခီလီၤ. (၁ တံၤမသ့း ၅:၈) ဘၣ်ဆၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်လၢ အဆီဟံၣ်ဆီဃီတဖၣ်န့ၣ် ကဘၣ်ဟံးန့ၢ်တၢ်ဆၢကတီၢ် လၢကဖးကစၢ်ယွၤ ကလုၢ်ကထါကိးနံၤဒဲး ဒီးကဆိကမိၣ်ထံ တၢ်လၢအဖးဝဲတဖၣ် ဒီးဃ့ဘါထုကဖၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်လၢ အသးဒီဖျၢၣ်ညါလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အကမၤဝဲဒ်န့ၣ်အဂီၢ် တၢ်ကီတၢ်ခဲအိၣ်ဝဲလီၤ. မ့ၢ်လၢမါတဖၣ် အတၢ်ဖံးတၢ်မၤအါအဃိ ကမၤဝဲနီၢ်သးအတၢ်လိၣ်ဘၣ်အဂီၢ် အတၢ်ဆၢကတီၢ်ဒီး အဂံၢ်အဘါတအိၣ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် အရ့ဒိၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်ကဘၣ်ထဲးဂံၢ်ထဲးဘါ ဒီးဟံးန့ၢ်တၢ်ဆၢကတီၢ်လီၤ. ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်. မ့ၢ်လၢယဟိဝၤယွၤအဲၣ်ဒိးဝဲလၢ ပဝဲတဂၤစုာ်စုာ် ပကမၤဂ့ၤထီၣ်ဒီး ပၢၤဃာ်ပတၢ်ရ့လိာ်သး လၢအဂ့ၤဒီးအီၤလီၤ.—မၤတၢ် ၁၇:၂၇.
၇. မါတဂၤ ဒ်သိးကမၤလၢပှဲၤအမူဒါလၢ ယဟိဝၤယွၤဟ့ၣ်လီၤအီၤအဂီၢ် အဝဲကဘၣ်သ့ၣ်ညါ တၢ်ဂ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.
၇ ပသ့ၣ်ညါလၢ မါတဂၤ ကဘၣ်ဂုာ်ကျဲးစၢးဆူၣ်ဆူၣ် ဒ်သိးအကအိၣ်လၢ အဝၤလၢအတလၢပှဲၤဘၣ်တဂၤ အတၢ်ပၢဖီလာ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဒ်သိးအကမၤလၢပှဲၤမူဒါလၢ ယဟိဝၤယွၤဟ့ၣ်လီၤအီၤအဂီၢ် အဝဲကဘၣ်နၢ်ပၢၢ် ဒီးတူၢ်လိာ်ဝဲလံာ်စီဆှံ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲလၢ ဘၣ်မနုၤအဃိ ကဘၣ်အိၣ်လၢ အဝၤတၢ်ပၢဖီလာ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ.
ဘၣ်မနုၤအဃိ မါတဂၤကဘၣ်အိၣ်လၢ အဝၤတၢ်ပၢဖီလာ်လဲၣ်
၈. ဒ် အ့းဖ့းစူး ၅:၂၂-၂၄ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး ဘၣ်မနုၤအဃိ ခရံာ်ဖိလၢအမ့ၢ်မါတဂၤ ကဘၣ်အိၣ်လၢ အဝၤတၢ်ပၢဖီလာ်လဲၣ်.
၈ ခရံာ်ဖိလၢအမ့ၢ်မါတဂၤန့ၣ် အကဘၣ်အိၣ်လၢ အဝၤတၢ်ပၢဖီလာ် ခီဖျိလၢယဟိဝၤယွၤ အဲၣ်ဒိးလၢအကမၤထွဲတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤအံၤလီၤ. (ဖး အ့းဖ့းစူး ၅:၂၂-၂၄ တက့ၢ်.) မ့ၢ်လၢအဝဲနာ်န့ၢ်အပၢ် ယဟိဝၤယွၤဒီး သ့ၣ်ညါဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤအဲၣ်အီၤဒီး ယဟိဝၤယွၤအဲၣ်ဒိးဝဲလၢ အကဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်လၢ အဂ့ၤကတၢၢ်လီၤ.—၅ မိၤၡ့ ၆:၂၄; ၁ ယိၤဟၣ် ၅:၃.
၉. ခရံာ်ဖိဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဂၤ ဖဲအအိၣ်လၢအဝၤတၢ်ပၢဖီလာ်အခါ အဘျုးအိၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်.
စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၁၉:၁၆၅) ခီဖျိလၢ အမၤဝဲဒ်န့ၣ်အဃိ အဘျုးအိၣ်လၢ အဖိအဝၤ ဒီးအနီၢ်ကစၢ်အဂီၢ်စ့ၢ်ကီးလီၤ.
၉ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ အတၢ်ထံၣ်အိၣ်ဝဲလၢ ပိာ်မုၣ်တဖၣ်န့ၣ် တလိၣ်အိၣ်လၢ အဝၤတၢ်ပၢဖီလာ်ဘၣ်. ဒီးတလိၣ်စ့ၢ်ကီးလၢ ကမၤထွဲယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲဘၣ်. ပှၤလၢအဆီၣ်ထွဲ တၢ်ထံၣ်ဒ်အံၤသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် တသ့ၣ်ညါဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤအဲၣ်အဝဲသ့ၣ်ဘၣ်. ယဟိဝၤယွၤတဟ့ၣ်လီၤ တၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢ ကကဲထီၣ်တၢ်ကီတၢ်ခဲလၢ မါလၢအလုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်သ့ၣ်တဖၣ် အဂီၢ်ဘၣ်. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်လၢ အမၤတၢ်ဆူၣ်ဆူၣ် လၢအဒိကနၣ် ယဟိဝၤယွၤအကလုၢ် ဒီးအိၣ်လၢအဝၤ တၢ်ပၢဖီလာ်တဖၣ်န့ၣ် မၤစၢၤဝဲအဟံၣ်ဖိဃီဖိလၢ ကအိၣ်ဒီးတၢ်ဃူတၢ်ဖိးအဂီၢ်လီၤ. (၁၀. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခၤရိၤ အတၢ်ကတိၤန့ၣ် ပမၤလိန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မနုၤလဲၣ်.
၁၀ မါလၢအအိၣ်လၢ အဝၤလၢတလၢတပှဲၤဘၣ်တဂၤ အတၢ်ပၢဖီလာ်န့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အအဲၣ်ယဟိဝၤယွၤ ဒီးပာ်ကဲယဟိဝၤယွၤလီၤ. မ့ၢ်လၢယဟိဝၤယွၤမ့ၢ်ပှၤလၢ အဒုးအိၣ်ထီၣ်ဝဲ ဟံၣ်ခိၣ်အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤအဃိလီၤ. ဒီပုၢ်ဝဲမုၣ်ခၤရိၤ လၢအအိၣ်လၢ ကလံၤထံး အမဲရကၤန့ၣ် တဲဝဲလၢ “ယသ့ၣ်ညါလၢ ယဝၤန့ၣ်အမၤကမၣ်တၢ်သ့. ဒီးဖဲအမၤကမၣ်ဘၣ်တၢ်အခါ ယသ့ၣ်ညါလၢ ယကဘၣ်ရ့ဒီးအီၤဒ်လဲၣ်. ယအိၣ်ဒီးတၢ်ထံၣ်ဒ်အံၤန့ၣ် ခီဖျိလၢ ယအဲၣ်ဒိးပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ ယတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤအဃိလီၤ. အဃိ ယဂုာ်ကျဲးစၢးအိၣ်လၢ ယဝၤအတၢ်ပၢဖီလာ် မ့ၢ်လၢယအဲၣ်ဒိးမၤသးခု ယပၢ်လၢမူခိၣ်အသးလီၤ.”
၁၁. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်အဲနံး(စ်) ကပျၢ်ကွံာ် ပှၤဂၤတၢ်ကမၣ်အဂီၢ် တၢ်မနုၤမၤစၢၤအီၤလဲၣ် ဒီးပမၤလိန့ၢ်တၢ်လၢအအိၣ်ဒ်လဲၣ်.
၁၁ ဝၤတဂၤ မ့ၢ်တနၢ်ပၢၢ်စၢၤအမါ အတၢ်တူၢ်ဘၣ်ဒီး အတၢ်ဘၣ်ယိၣ်ဘၣ်ဘှီဘၣ်န့ၣ် ကီလၢအမါ ကပာ်ကဲအီၤ ဒီးကအိၣ်လၢအတၢ်ပၢဖီလာ်လီၤ. ပကကွၢ်သကိး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်အဲနံး(စ်) ဖဲတၢ်ကဲထီၣ်သးဒီးအီၤအခါ အဝဲမၤဝဲဒ်လဲၣ်. အတဲဝဲလၢ “ယဂုာ်ကျဲးစၢးဒ်သိး ယတသးထီၣ်တၢ်ညီညီဘၣ်. ယသ့ၣ်ညါလၢ ပဝဲခဲလၢာ် ပမၤကမၣ်ဘၣ်တၢ်သ့လီၤ. ယဖီတၢၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲယကပျၢ်ကွံာ် ပှၤဂၤအတၢ်ကမၣ်လၢာ်လၢာ်ဆ့ဆ့ ဒ်ယဟိဝၤယွၤအသိးလီၤ. ဖဲယပျၢ်ကွံာ် ပှၤဂၤအတၢ်ကမၣ်အခါ ယသးမုာ်ထီၣ်က့ၤဝဲလီၤ.” (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၈၆:၅) မါလၢအပျၢ်ကွံာ် ပှၤဂၤအတၢ်ကမၣ်လၢာ်လၢာ်ဆ့ဆ့န့ၣ် ညီဒိၣ်မးလၢ အကအိၣ်လၢအဝၤတၢ်ပၢဖီလာ်လီၤ.
ပှၤဒိဂ့ၤတဲာ်ဘၣ်အဂ့ၢ် လၢအအိၣ်လၢလံာ်စီဆှံအပူၤတဖၣ်န့ၣ် ပမၤလိန့ၢ်တၢ်မနုၤသ့လဲၣ်
၁၂. ပကမၤလိသကိး မတၤတဖၣ်အဒိအတဲာ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤလဲၣ်.
၁၂ ပှၤတနီၤနီၤထံၣ်ဝဲလၢ ပှၤလၢအအိၣ်လၢ ပှၤဂၤအတၢ်ပၢဖီလာ်န့ၣ် မ့ၢ်ပှၤဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် တၢ်ထံၣ်ဒ်အံၤန့ၣ် ကမၣ်ဝဲလီၤ. လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ပှၤလၢအအိၣ်လၢ ပှၤဂၤအတၢ်ပၢဖီလာ်န့ၣ် မ့ၢ်ပှၤလၢအအိၣ်ဒီး တၢ်သူၣ်ဒူသးဒူလီၤ. ပကကွၢ်သကိး
ပမၤလိန့ၢ်တၢ်လၢ ယ့ၣ်ၡူး, နီၢ်အဘံၤကါယံးလး ဒီးနီၢ်မၤရံ အအိၣ်ကသ့ဒ်လဲၣ်.၁၃. ဘၣ်မနုၤအဃိ ယ့ၣ်ၡူးဒိးပၢလီၤအသးလၢ ယဟိဝၤယွၤအတၢ်ပၢဖီလာ်လဲၣ်. တဲဖျါထီၣ်တက့ၢ်.
၁၃ ယ့ၣ်ၡူး ဒိးပၢလီၤအသးလၢ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ပၢဖီလာ်န့ၣ် တမ့ၢ်လၢ အတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်ဒီး အတၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့တအိၣ်ဘၣ် အဃိန့ၣ်ဘၣ်. ယ့ၣ်ၡူးန့ၣ် အသိၣ်လိတၢ်ယိယိဖိ ဒီးပှၤနၢ်ပၢၢ်ဘၣ်အီၤညီအဃိ ဖျါလၢအအိၣ်ဒီး တၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့လီၤ. (ယိၤဟၣ် ၇:၄၅, ၄၆) ယဟိဝၤယွၤသ့ၣ်ညါဝဲလၢ ယ့ၣ်ၡူးအိၣ်ဒီးတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်ဒီး ယဟိဝၤယွၤပျဲဝဲလၢ ယ့ၣ်ၡူးကမၤသကိးတၢ်ဒီးအီၤ ဖဲအတ့လီၤကယဲၢ် တၢ်အိၣ်လၢမူခိၣ်ဒီး ဟီၣ်ခိၣ်အခါန့ၣ်လီၤ. (ကတိၤဒိ ၈:၃၀; ဧ့ၤဘြံၤ ၁:၂-၄) ဒီးဖဲယ့ၣ်ၡူး ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤ ဝံၤအလီၢ်ခံ ယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်လီၤအီၤ “ကယဲၢ်တၢ်စိတၢ်ကမီၤ လၢမူခိၣ်ဒီးဟီၣ်ခိၣ်” ခဲလၢာ်လီၤ. (မးသဲ ၂၈:၁၈) ယ့ၣ်ၡူးသန့ၤအသးလၢ ယဟိဝၤယွၤ ဒီးမၤထွဲဝဲအတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲလီၤ. ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်. ခီဖျိလၢယ့ၣ်ၡူးအဲၣ်အပၢ်အဃိလီၤ.—ယိၤဟၣ် ၁၄:၃၁.
၁၄. (က) ယဟိဝၤယွၤအတၢ်ထံၣ်အိၣ်လၢ ပိာ်မုၣ်အဖီခိၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် ဝၤတဂၤမၤလိန့ၢ်တၢ်မနုၤသ့ဒ်လဲၣ်. (ခ) တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်ဖဲ ကတိၤဒိ ၃၁ အပူၤန့ၣ် ဝၤတဂၤမၤလိန့ၢ် တၢ်မနုၤလဲၣ်.
၁၄ ဝၤသ့ၣ်တဖၣ် မၤလိန့ၢ်တၢ်မနုၤသ့လဲၣ်. ယဟိဝၤယွၤတမၢဝဲ မါတဂၤကအိၣ်လၢအဝၤတၢ်ပၢဖီလာ် ခီဖျိလၢ ယဟိဝၤယွၤထံၣ်ဝဲလၢ ပိာ်မုၣ်အပတီၢ်ဖုၣ်န့ၢ်ဒံး ပိာ်ခွါအဃိန့ၣ်ဘၣ်. ယဟိဝၤယွၤအနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်လဲာ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲဒၣ်လၢ အဃုထၢထီၣ် ပိာ်မုၣ်တနီၤလၢ ကပၢဃုာ်တၢ်ဒီး ခရံာ်လၢမူခိၣ်လီၤ. (ကလၤတံ ၃:၂၆-၂၉) ယဟိဝၤယွၤ နာ်န့ၢ်အဖိခွါအဃိ ဟ့ၣ်လီၤအီၤ တၢ်စိတၢ်ကမီၤလီၤ. ဒ်န့ၣ်အသိး ဝၤလၢအကူၣ်တၢ်သ့န့ၣ် ကနာ်န့ၢ်အမါဒီး ကဟ့ၣ်လီၤမူဒါလၢ အမါအအိၣ်လီၤ. လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ မါလၢအကူၣ်တၢ်သ့န့ၣ် မၤတၢ်ကဲထီၣ်လိၣ်ထီၣ်အါမံၤလီၤ. အဒိ, အဝဲကကွၢ်ထွဲ ဟံၣ်ဃီတၢ်ဖံးတၢ်မၤ, ပှ့ၤဒီးဆါတၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲ ဒီးဖံးအီၣ်မၤအီၣ်တၢ်သ့လီၤ. (ဖး ကတိၤဒိ ၃၁:၁၅, ၁၆, ၁၈ တက့ၢ်.) အဝဲတမ့ၢ်ကုၢ်ဘၣ် ဒီးအအိၣ်ဒီးတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ကပာ်ဖျါထီၣ်အတၢ်ထံၣ်လီၤ. အဃိ အဝၤနာ်န့ၢ်အီၤ ဒီးဒိကနၣ်န့ၢ်ဝဲ အတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်ဟ့ၣ်ဖးတဖၣ်လီၤ. (ဖး ကတိၤဒိ ၃၁:၁၁, ၂၆, ၂၇ တက့ၢ်.) ဖဲပိာ်ခွါတဂၤရ့ဒီးအမါလၢ တၢ်ပာ်ကဲပူၤအခါ ညီဒိၣ်မးလၢ အမါကအိၣ်လၢ အဝၤတၢ်ပၢဖီလာ်လီၤ.
၁၅. မါသ့ၣ်တဖၣ် ကွၢ်လိမၤဒိး ယ့ၣ်ၡူးအဒိအတဲာ်ကသ့ဒ်လဲၣ်.
၁၅ မါသ့ၣ်တဖၣ် မၤလိန့ၢ်တၢ်မနုၤသ့လဲၣ်. ယ့ၣ်ၡူးမၤတၢ်ကဲထီၣ်လိၣ်ထီၣ်အါမး သနာ်က့ အဝဲဆဲးဒိးပၢလီၤအသးလၢ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ပၢဖီလာ်လီၤ. (၁ ကရံၣ်သူး ၁၅:၂၈; ဖံလံးပံၤ ၂:၅, ၆) ဒ်န့ၣ်အသိး ပိာ်မုၣ်လၢအကူၣ်တၢ်သ့န့ၣ် မၤထွဲဝဲယ့ၣ်ၡူးအဒိအတဲာ် ဒီးကအိၣ်လၢ အဝၤတၢ်ပၢဖီလာ်ထီဘိလီၤ. အဝဲဆီၣ်ထွဲအဝၤန့ၣ် မ့ၢ်လၢအအဲၣ်အဝၤ တကးဒံးဘၣ် အအဲၣ်ယဟိဝၤယွၤ ဒီးယူးယီၣ်ပာ်ကဲ ယဟိဝၤယွၤအဃိလီၤ.
၁၆. ဒ် ၁ ၡမူၤအ့လး ၂၅:၃, ၂၃-၂၈ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး နီၢ်အဘံၤကါယံးလး ထံၣ်ဘၣ်တၢ်ကီတၢ်ခဲမနုၤလဲၣ်. (ကွၢ်တၢ်ဂီၤလၢ လံာ်ကုခိၣ်တက့ၢ်.)
၁၆ နီၢ်အဘံၤကါယံးလး အဝၤန့ၣ် အမံၤမ့ၢ်ဝဲစီၤနၤဘိၣ်လီၤ. အဝၤမ့ၢ်ပှၤလၢ အအဲၣ်လီၤထဲအသးဒီး အပာ်ထီၣ်ထီအသးလီၤ. ဒီးအဝဲမ့ၢ်စ့ၢ်ကီးပှၤလၢ အတသ့ၣ်ညါဆၢက့ၤ ပှၤဂၤအဘျုးဘၣ်. နီၢ်အဘံၤကါယံးလးလၢအဟံၣ်ဖိဃီဖိပူၤ တၢ်ကီတၢ်ခဲမ့ၢ်အိၣ်ဒ်လဲၣ်ဂ့ၤဒ်လဲၣ်ဂ့ၤ အတမၤကတၢၢ်ကွံာ် အတၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီဘၣ်. အဝဲမ့ၢ်အိၣ်ဃိကလာ် ဒီးအမ့ၢ်ပျဲဝဲလၢ စီၤဒၤဝံးအခ့အပှၤတဖၣ် မၤသံအဝၤန့ၣ်သ့. ဘၣ်ဆၣ် လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် အဒီသဒၢအဝၤ စီၤနၤဘိၣ် ဒီးအဟံၣ်ဖိဃီဖိလီၤ. ထံၣ်တမှံကွၢ် အဝဲကဘၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်သးဒူထဲလဲၣ် ဖဲအဝဲလဲၤထံၣ်လိာ်သးဒီး ပှၤသုးဖိအဂၤ ၄၀၀ အခါ ဒီးဖဲန့ၣ် အဝဲဘၣ်ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်ပာ်ကဲလၢ စီၤဒၤဝံးအဖီခိၣ်န့ၣ်တက့ၢ်. ဒီးအဝဲလဲၤဃ့ပျၢ်န့ၢ် တၢ်ကမၣ်လၢအဝၤအဂီၢ်လီၤ. (ဖး ၁ ၡမူၤအ့လး ၂၅:၃, ၂၃-၂၈ တက့ၢ်.) စီၤဒၤဝံးသ့ၣ်ညါဝဲ ယဟိဝၤယွၤသူဝဲ ပိာ်မုၣ်လၢအသူၣ်ဒူသးဒူတဂၤအံၤ လၢကဟ့ၣ်ကူၣ်အီၤ ဒ်သိးအသုတမၤဘၣ် တၢ်ကမၣ်ဖးဒိၣ် တဂ့ၤအဂီၢ်လီၤ.
၁၇. ဝၤသ့ၣ်တဖၣ် မၤလိန့ၢ်တၢ်လၢ စီၤဒၤဝံးဒီး နီၢ်အဘံၤကါယံးလး အအိၣ်ကသ့ဒ်လဲၣ်.
၁၇ ဝၤသ့ၣ်တဖၣ် မၤလိန့ၢ်တၢ်မနုၤသ့လဲၣ်. နီၢ်အဘံၤကါယံးလးန့ၣ် မ့ၢ်ပိာ်မုၣ်လၢအကူၣ်တၢ်သ့တဂၤလီၤ. အဃိ စီၤဒၤဝံးဒိကနၣ်ဝဲ အတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်ဒီး တမၤသံဘၣ်ဝဲ ပှၤလၢအတၢ်ကမၣ်တအိၣ်တဖၣ်န့ၣ်ဘၣ်. ဒ်န့ၣ်အသိး ဝၤလၢအကူၣ်တၢ်သ့န့ၣ် ဖဲအဝဲသ့ၣ်ကဘၣ်မၤ တၢ်ဆၢတဲာ်လၢ အရ့ဒိၣ်တဖၣ်အခါ အဝဲကဒိကနၣ်န့ၢ်ဝဲ အမါအတၢ်ထံၣ်လီၤတံၢ်လီၤဆဲးလီၤ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အမါအ
တၢ်ထံၣ်န့ၣ် ကမၤစၢၤအီၤလၢ ကဟးဆှဲးဝဲ တၢ်ဆၢတဲာ်လၢအကမၣ်တဖၣ်လီၤ.၁၈. မါသ့ၣ်တဖၣ် မၤလိန့ၢ်တၢ်လၢ နီၢ်အဘံၤကါယံးလး အအိၣ်ကသ့ဒ်လဲၣ်.
၁၈ မါသ့ၣ်တဖၣ် မၤလိန့ၢ်တၢ်မနုၤသ့လဲၣ်. မါလၢအအဲၣ်ယဟိဝၤယွၤ ဒီးပာ်ကဲယဟိဝၤယွၤန့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်ထံၣ်လၢအဂ့ၤလီၤ. အဝၤမ့ၢ်တဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤ ဒီးတမၤထွဲယဟိဝၤယွၤ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီဘၣ် သနာ်က့ အဝဲကဲထီၣ်ဒိဂ့ၤတဲာ်ဘၣ်လၢ အဟံၣ်ဖိဃီဖိအဂီၢ်သ့လီၤ. အဃိ အဝဲတမၤကတၢၢ်ကွံာ် အတၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် အဝဲကပာ်ကဲဒီး ကအိၣ်လၢ အဝၤတၢ်ပၢဖီလာ်လီၤ. တကးဒံးဘၣ် အဝဲကဂုာ်ကျဲးစၢး မၤစၢၤအဝၤလၢ ကမၤလိဝဲယဟိဝၤယွၤအဂ့ၢ်လီၤ. (၁ ပ့းတရူး ၃:၁, ၂) အဝၤမ့ၢ်တတူၢ်လိာ် တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီဘၣ်ဒၣ်လဲာ် ခီဖျိလၢ အပာ်လီၤဒိဂ့ၤတဲာ်ဘၣ်အဃိ ယဟိဝၤယွၤပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ အတၢ်သးတီ လၢအအိၣ်လၢ အဝၤတၢ်ပၢဖီလာ်န့ၣ်လီၤ.
၁၉. မါတဂၤတကြၢးဒိကနၣ် အဝၤကလုၢ်လၢ အဆၢကတီၢ်ဖဲလဲၣ်.
၁၉ မါလၢအအိၣ်လၢ အဝၤတၢ်ပၢဖီလာ်တဖၣ်န့ၣ် အဝၤမ့ၢ်မၢအမၤတၢ်လၢ အထီဒါဒီး လံာ်စီဆှံအတၢ်ဘျၢ ဒီးတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲတဖၣ်န့ၣ် အဝဲတဆီၣ်ထွဲအဝၤဘၣ်. အဒိ, ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်လၢ အဝၤတမ့ၢ် ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးန့ၣ် အဝၤကမၢအလံၣ်အီၣ်လီအီၣ်တၢ်, ဟုၣ်တၢ် ဒီးမၤတၢ်လၢအထီဒါလိာ်အသး ဒီးလံာ်စီဆှံလီၤ. ခရံာ်ဖိခဲလၢာ် ဃုာ်ဒီးဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်လၢ အဆီဟံၣ်ဆီဃီတဖၣ်န့ၣ် ကဘၣ်ဟ့ၣ်တၢ်စံးဆၢလၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်လီၤ. အဃိ အဝၤမ့ၢ်မၢအမၤတၢ်လၢ အထီဒါလိာ်သးဒီး လံာ်စီဆှံန့ၣ် အကဘၣ်ဂ့ၢ်လိာ်ကွံာ်ဝဲ ဒီးကဘၣ်ၡဲပၠးအဝၤလၢ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအပူၤ လၢဘၣ်မနုၤအဃိ အတမၤဝဲဒ်န့ၣ်ဘၣ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ.—မၤတၢ် ၅:၂၉.
၂၀. နီၢ်မၤရံအိၣ်ဒီး တၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤဂ့ၤမးန့ၣ် ပသ့ၣ်ညါဘၣ်ဒ်လဲၣ်.
၂၀ နီၢ်မၤရံ အိၣ်ဒီးတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤ ဂ့ၤမးလီၤ. နီၢ်မၤရံန့ၣ် ဖျါလၢအဝဲနၢ်ပၢၢ် လံာ်စီဆှံတၢ်ကွဲးအသးတဖၣ် ဂ့ၤဂ့ၤလီၤ. ဖဲအတဲသကိးတၢ်ဒီး နီၢ်အ့းလံၤစါဘ့းအခါ အဝဲယၢၤထီၣ်ဝဲ လံာ်စီဆှံအဆၢလၢ ဧ့ၤဘြံၤအကျိာ်အဘျီ ၂၀ ဘျဲၣ်ညါလီၤ. (လူၤကၣ် ၁:၄၆-၅၅) ဆိကမိၣ်ကွၢ် တၢ်ဂ့ၢ်အံၤတက့ၢ်. နီၢ်မၤရံ ပာ်တၢ်အဲၣ်တီ ဒီးစီၤယိၤသး သနာ်က့ ယဟိဝၤယွၤအမူခိၣ်ကလူး တလဲၤတဲဆိတၢ်ဒီး စီၤယိၤသးဘၣ်. မူခိၣ်ကလူးလဲၤဆိလၢ နီၢ်မၤရံအအိၣ်ဒီး တဲဘၣ်အီၤလၢ အဝဲကအိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်န့ၢ်ဝဲ ကစၢ်ယွၤအဖိခွါလီၤ. (လူၤကၣ် ၁:၂၆-၃၃) ယဟိဝၤယွၤ သ့ၣ်ညါနီၢ်မၤရံအဂ့ၢ်ဂ့ၤဂ့ၤ ဒီးသ့ၣ်ညါဝဲလၢ နီၢ်မၤရံအဲၣ်အီၤ ဒီးကကွၢ်ထွဲအဖိခွါလီၤ. ဖဲယ့ၣ်ၡူးသံ ဒီးဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤ လၢမူခိၣ်အခါဒၣ်လဲာ် နီၢ်မၤရံဆဲးအိၣ်ဒီး တၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤဂ့ၤမးလီၤ.—မၤတၢ် ၁:၁၄.
၂၁. လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ် ဘၣ်ဃးဒီးနီၢ်မၤရံအဂ့ၢ်န့ၣ် ဝၤသ့ၣ်တဖၣ် မၤလိန့ၢ်တၢ်မနုၤသ့လဲၣ်.
၂၁ ဝၤသ့ၣ်တဖၣ် မၤလိန့ၢ်တၢ်မနုၤသ့လဲၣ်. ဝၤလၢအအိၣ်ဒီး တၢ်ကူၣ်သ့န့ၣ် ဖဲအမါသ့ၣ်ညါ လံာ်စီဆှံအဆၢဂ့ၤဂ့ၤအခါ အဝဲကသးခုဝဲလီၤ. အဝဲတတူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ အမါအဲၣ်ဒိးကဲဟံၣ်ခိၣ်လၢ အလီၢ်ဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် အသ့ၣ်ညါဝဲလၢ ပိာ်မုၣ်လၢအိၣ်ဒီး တၢ်သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ် လံာ်စီဆှံတၢ်သိၣ်တၢ်သီ ဒီးလံာ်စီဆှံအတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲတဖၣ်န့ၣ် ကဲထီၣ်တၢ်ဘျုးတၢ်ဖှိၣ်လၢ အဟံၣ်ဖိဃီဖိအဂီၢ်လီၤ. မါလၢအတၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့ မ့ၢ်အါန့ၢ်ဒံး အဝၤဒၣ်လဲာ် အဝၤအိၣ်ဒီးမူဒါလၢ ကဘၣ်တီခိၣ်ရိၤမဲ အဟံၣ်ဖိဃီဖိတၢ်မၤလိလံာ်စီဆှံ ဒီးဘီမုၢ်အတၢ်ဖံးတၢ်မၤတဖၣ်လီၤ.—၂၂. မါသ့ၣ်တဖၣ် မၤလိန့ၢ်တၢ်လၢ နီၢ်မၤရံအအိၣ် ကသ့ဒ်လဲၣ်.
၂၂ မါသ့ၣ်တဖၣ် မၤလိန့ၢ်တၢ်မနုၤသ့လဲၣ်. ပိာ်မုၣ်တဂၤ ကဘၣ်အိၣ်လၢ အဝၤအတၢ်ပၢဖီလာ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဒ်သိးအနီၢ်သးကဆူၣ်အဂီၢ် အနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲ ကဘၣ်မၤဝဲလီၤ. (ကလၤတံ ၆:၅) အဃိ အကဘၣ်ဟံးန့ၢ် တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ ကမၤဝဲအနီၢ်ကစၢ် တၢ်မၤလိလံာ်စီဆှံ ဒီးကဆိကမိၣ်ထံ တၢ်လၢအမၤလိဝဲတဖၣ်လီၤ. အမ့ၢ်မၤဝဲဒ်န့ၣ်န့ၣ် ကမၤစၢၤအီၤလၢ အကအိၣ်ဒီးတၢ်အဲၣ် ဒီးတၢ်ယူးယီၣ်ပာ်ကဲ ယဟိဝၤယွၤလီၤ. တကးဒံးဘၣ် အဝဲကသးခု လၢအအိၣ်ဘၣ်လၢ အဝၤတၢ်ပၢဖီလာ်အခါလီၤ.
၂၃. မါလၢအအိၣ်လၢ အဝၤတၢ်ပၢဖီလာ်တဖၣ်န့ၣ် ကဲဘျုးလၢ အနီၢ်ကစၢ်, အဟံၣ်ဖိဃီဖိ ဒီးအတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အဂီၢ်ဒ်လဲၣ်.
၂၃ မါလၢအဆဲးအိၣ်လၢ အဝၤတၢ်ပၢဖီလာ်န့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်အဲၣ်ယဟိဝၤယွၤလီၤ. အဃိ အဝဲသ့ၣ်သးခုအါန့ၢ်ဒံး ပှၤလၢအဂ့ၢ်လိာ်ကွံာ် ယဟိဝၤယွၤအတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤလၢ အဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ကဲခိၣ်ကဲနၢ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်ဒိဂ့ၤတဲာ်ဘၣ်လၢ ပိာ်မုၣ်ပိာ်ခွါသးစၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အဂီၢ်လီၤ. ခီဖျိလၢ အဝဲသ့ၣ်ဒိဂ့ၤတဲာ်ဘၣ် အဃိ တၢ်ဃူတၢ်ဖိး ဒီးတၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်အိၣ်ထီၣ်ဝဲ လၢအဟံၣ်ဖိဃီဖိအပူၤ ဒီးတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤလီၤ. (တံတူး ၂:၃-၅) မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ယဟိဝၤယွၤအခ့အပှၤ လၢအသးတီအါတက့ၢ်န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲပိာ်မုၣ်တဖၣ်လီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၆၈:၁၁) ပဝဲခဲလၢာ် ပိာ်မုၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, ပိာ်ခွါမ့ၢ်ဂ့ၤ ဒ်သိးပတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ကအိၣ်ဒီး တၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်အဂီၢ် ပကဘၣ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤအီၤလီၤ. ဒီးတၢ်မၤလိလၢခံတခါန့ၣ် ပကတဲသကိး ဘၣ်ဃးဒီးပဝဲတဂၤစုာ်စုာ် ပကမၤလၢပှဲၤမူဒါအံၤ ကသ့ဒ်လဲၣ်.
တၢ်သးဝံၣ် ၁၃၁ “တၢ်လၢယွၤပာ်ဃုာ်ဝဲ”
^ လံာ်အဆၢ. 5 ယဟိဝၤယွၤရဲၣ်ကျဲၤဝဲလၢ ပိာ်မုၣ်လၢအဆီဟံၣ်ဆီဃီသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် ကအိၣ်လၢအဝၤတၢ်ပၢဖီလာ်လီၤ. တၢ်ဂ့ၢ်အံၤအဲၣ်ဒိးတဲဝဲအခီပညီဒ်လဲၣ်. ခရံာ်ဖိလၢအမ့ၢ် မါဒီးဝၤတဖၣ် မၤလိန့ၢ်ဝဲ တၢ်မၤလိအရ့ဒိၣ်တခါ လၢအဝဲသ့ၣ်ကအိၣ်လၢ ပှၤဂၤတၢ်ပၢဖီလာ် ခီဖျိယ့ၣ်ၡူးအဒိအတဲာ် ဒီးပိာ်မုၣ်လၢပျၢၤတဖၣ် အတၢ်လဲၤခီဖျိလီၤ.
^ လံာ်အဆၢ. 68 တၢ်တဲဖျါထီၣ်တၢ်ဂီၤ အခီပညီ– ဖဲနီၢ်မၤရံတဲသကိးတၢ်ဒီး ပှၤဘျၢတၢ်စီၤယိၤဟၣ်အမိၢ်နီၢ်အ့းလံၤစါဘ့းအခါ အဝဲယၢၤထီၣ်ဝဲ ဧ့ၤဘြံၤလံာ်စီဆှံအဆၢတဖၣ်လီၤ.
^ လံာ်အဆၢ. 70 တၢ်တဲဖျါထီၣ်တၢ်ဂီၤ အခီပညီ– မါလၢအမ့ၢ်ခရံာ်ဖိန့ၣ် ဒ်သိးအနီၢ်သးကဆူၣ်အဂီၢ် အဝဲကဘၣ်ဟံးန့ၢ်တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ ကမၤလိလံာ်စီဆှံလီၤ.