“ကနၣ်တၢ်သိၣ်လိတၢ်, ဒ်သိးနကူၣ်တၢ်ကသ့” အဂီၢ်တက့ၢ်
“ကနၣ်တၢ်သိၣ်လိတၢ်, ဒ်သိးနကူၣ်တၢ်ကသ့ . . . တက့ၢ်.”—ကတိၤဒိ ၁၉:၂၀, ခ့ခါစှီၤကျိာ်.
၁. ပဃုထံၣ်န့ၢ် တၢ်ကူၣ်သ့ကသ့ဒ်လဲၣ် ဒီးကမၤစၢၤပှၤဒ်လဲၣ်.
ယဟိဝၤယွၤ မ့ၢ်တၢ်ကူၣ်သ့ အဂံၢ်ခီၣ်ထံး ဒီးအဝဲဟ့ၣ်လီၤတၢ်ကူၣ်သ့လၢ ပှၤဂၤအအိၣ်လၢ တၢ်သူၣ်အိၣ်သးအိၣ်အပူၤလီၤ. ဖဲ ယၤကိာ် ၁:၅ န့ၣ်ပဖးဘၣ်လၢ “သုဝဲသ့ၣ်တဂၤဂၤန့ၣ်, န့ၢ်တၢ်ကူၣ်သ့ကူၣ်ဘၣ် အလီၢ်မ့ၢ်အိၣ်ဒီး, မ်အဃ့လၢယွၤ, လၢအဟ့ၣ်တၢ်ညီလၢပှၤခဲလၢာ်ဒီး တဒုၣ်ဒွဲၣ်ဘၣ်တၢ်ဘၣ်န့ၣ်တက့ၢ်, ဒီးကဟ့ၣ်အီၤလီၤ.” ကျဲတဘိလၢ ပကဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်ကူၣ်သ့န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲပတူၢ်လိာ် ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်သိၣ်က့ၤသီက့ၤန့ၣ်လီၤ. ပမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်န့ၣ် ကမၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပသုတမၤဘၣ်တၢ်ကမၣ် ဒီးပကအိၣ်ဘူးဒီးယဟိဝၤယွၤ ထီဘိအဂီၢ်လီၤ. (ကတိၤဒိ ၂:၁၀-၁၂) တကးဒံးဘၣ် ပကအိၣ်ဒီးတၢ်မုၢ်လၢ်လၢ ပကအိၣ်မူဘၣ်လီၤထူလီၤယိာ်န့ၣ်လီၤ.—ယူဒၤ ၂၁.
၂. ပသ့ၣ်ညါထီၣ် ကစၢ်ယွၤအတၢ်သိၣ်က့ၤသီက့ၤ အလုၢ်အပှ့ၤလၢ အခါဖဲလဲၣ်.
၂ မ့ၢ်လၢပတလၢတပှဲၤဘၣ် ဒီးပဒိၣ်ထီၣ်တၢ်အိၣ်သး လီၤဆီလိာ်အသးအဃိ တဘျီတခီၣ်ပကတူၢ်လိာ် တၢ်သိၣ်က့ၤသီက့ၤ မ့တမ့ၢ် ပကထံၣ်တၢ်သိၣ်က့ၤသီက့ၤ မ့ၢ်တၢ်လၢအဂ့ၤအဂီၢ် ကကီဝဲလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဖဲပထံၣ်ဘၣ်လၢ ယွၤအတၢ်သိၣ်က့ၤသီက့ၤ ကဲဘျုးလၢပတၢ်အိၣ်မူအပူၤအခါ ပသ့ၣ်ညါထီၣ်လၢ ကစၢ်ယွၤအဲၣ်ပှၤဒိၣ်မးန့ၣ်လီၤ. ကတိၤဒိ ၃:၁၁, ၁၂ တဲပှၤလၢ “ယဖိခွါဧၢ, ယွၤသိၣ်ဃီၣ်တၢ်န့ၣ် သုတမၤတရီတပါတဂ့ၤ.” ဒီးတဲကဒီးဝဲလၢ “ပှၤလၢယွၤအဲၣ်အီၤန့ၣ် ယွၤသိၣ်ဃီၣ်အီၤ” လီၤ. ပနာ်သ့သပှၢ်ကတၢၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ အဲၣ်ဒိး တၢ်အဂ့ၤကတၢၢ်လၢပဂီၢ်လီၤ. (ဖး ဧ့ၤဘြံၤ ၁၂:၅-၁၁ တက့ၢ်.) မ့ၢ်လၢကစၢ်ယွၤ သ့ၣ်ညါပဂ့ၢ်ဂ့ၤဂ့ၤအဃိ အတၢ်သိၣ်က့ၤသီက့ၤတဖၣ် မ့ၢ်တၢ်အကြၢးအဘၣ်လၢပဂီၢ် ဒီးမ့ၢ်ဝဲတၢ်လၢပလိၣ်ဘၣ်တဖၣ်လီၤ. လၢတၢ်မၤလိအံၤအပူၤ ပကတဲသကိး တၢ်သိၣ်က့ၤသီက့ၤ အဂ့ၢ်လွံၢ်ခါလီၤ. (၁) တၢ်ပၢၤသး (၂) တၢ်သိၣ်က့ၤသီက့ၤလၢ မိၢ်ပၢ်တဖၣ် ကဘၣ်သိၣ်အဖိ (၃) တၢ်သိၣ်က့ၤသီက့ၤလၢ ပဒိးန့ၢ်ဘၣ်လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ (၄) တၢ်လၢအကမၤဘၣ်ဒိပှၤဒိၣ်န့ၢ်ဒံး တၢ်သိၣ်က့ၤသီက့ၤန့ၣ်လီၤ.
ပမ့ၢ်အိၣ်ဒီး တၢ်ပၢၤသးန့ၣ် ပမ့ၢ်ပှၤကူၣ်တၢ်သ့လၢ ကျဲဒ်လဲၣ်
၃. ဒ်သိးဖိတဖၣ် ပၢၤအသးကန့ၢ်အဂီၢ် မိၢ်ပၢ်တဖၣ် မၤဝဲကသ့ဒ်လဲၣ်, ဟ့ၣ်တၢ်အဒိတက့ၢ်.
၃ တၢ်ပၢၤသးန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲပပၢၤဃာ် ပတၢ်အိၣ်ထီၣ်အိၣ်လီၤ ဒီးပတၢ်ဆိကမိၣ်တဖၣ်လီၤ. ဖဲပအိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်အခါ ပတအိၣ်ဒီးတၢ်ပၢၤသးဘၣ် ပကဘၣ်မၤလိသ့ထီၣ်ပသး ဒ်သိးပပၢၤပသးကန့ၢ်အဂီၢ်လီၤ. အဒိ, ဖဲဖိသၣ်တဂၤ စးထီၣ်ဒိးလိထီၣ် လ့ၣ်ယီၢ်အခါဒ်သိး အလ့ၣ်ယီၢ်သုတလီၤဃံၢ်တဂ့ၤအဂီၢ် အမိၢ် မ့တမ့ၢ် အပၢ်ကဖီၣ်ဃာ်ဝဲလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဒ်တၢ်ဆၢကတီၢ်လဲၤပူၤကွံာ်ဝဲအသိး အဖိန့ၣ်ဒိးလ့ၣ်ယီၢ်သ့ထီၣ်ဝဲ တစဲးတစဲးအဃိ အမိၢ်အပၢ်ကပျၢ်အစုတစိၢ်ဖိလီၤ. လၢခံဖဲအမိၢ်အပၢ်သ့ၣ်ညါဝဲလၢ အဖိဒိးလ့ၣ်ယီၢ်သ့အခါ အဝဲသ့ၣ်တဖီၣ်ဃာ်ဝဲလၢၤဘၣ်. ဒ်န့ၣ်အသိး မိၢ်ပၢ်မ့ၢ်သိၣ်လိအဖိလၢ “ကစၢ်အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ, ဒီးအတၢ်သိၣ်ဃီၣ်သီဃီၣ်” လၢတၢ်သူၣ်စူၤသးစူၤအပူၤန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲအဝဲသ့ၣ်မၤစၢၤအဖိဒ်သိး ကအိၣ်ဒီးတၢ်ကူၣ်သ့ ဒီးပၢၤအသးကန့ၢ်အဂီၢ်လီၤ.—အ့းဖ့းစူး ၆:၄.
၄, ၅. (က) ဒ်သိးပကသိးထီၣ် “နီၢ်သီ” အဂီၢ် ဘၣ်မနုၤအဃိ ပကဘၣ်အိၣ်ဒီးတၢ်ပၢၤသးလဲၣ်. (ခ) ပမ့ၢ်မၤဘၣ်တၢ်ကမၣ်ဒၣ်လဲာ် ဘၣ်မနုၤအဃိ ပတကြၢးသးဟးဂီၤဘၣ်လဲၣ်.
၄ ပှၤလၢအသ့ၣ်ညါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤအဂ့ၢ် ဖဲအညါအိၣ်ထီၣ်ဝဲအခါစ့ၢ်ကီး ကဘၣ်မၤလိထီၣ်အသးလီၤ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ကအိၣ်ဒီးတၢ်ပၢၤသးတစဲးဖိလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲသ့ၣ်တမ့ၢ်ခရံာ်ဖိလၢ အဒိၣ်တုာ်ခိၣ်ပှဲၤလၢ နီၢ်သးတခီဒံးဘၣ်. ဖဲအဝဲသ့ၣ် စးထီၣ်ကူထီၣ်သိးထီၣ် “နီၢ်သီ” ဒီးဂုာ်ကျဲးစၢးကွၢ်လိမၤဒိး ယ့ၣ်ၡူးခရံာ်အခါ အဝဲသ့ၣ်ကဒိၣ်တုာ်ခိၣ်ပှဲၤထီၣ်ဝဲ ကယီကယီလီၤ. (အ့းဖ့းစူး ၄:၂၃, ၂၄) တၢ်ပၢၤသးန့ၣ် မၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပက “ညိကွံာ်တၢ်တယူးတယီၣ်ဘၣ်ယွၤ, ဒီးတၢ်သးကွံဘၣ်ဃးဒီးဟီၣ်ခိၣ်, ဒီးလၢပဘၣ်အိၣ်ပဘၣ်ဆိးလၢ အအံၤတဃၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်ပာ်ပသးသပှၢ်သပှၢ်, အိၣ်ဒီးပသူၣ်တီပသးလိၤ, ဒီးတၢ်ယူးယီၣ်ယွၤန့ၣ်” လီၤ.—တံတူး ၂:၁၂.
၅ ဘၣ်ဆၣ် ပမ့ၢ်ပှၤလၢအတလၢတပှဲၤလီၤ. (စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ၇:၂၀) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပမ့ၢ်မၤဘၣ် တၢ်ကမၣ်န့ၣ် အဲၣ်ဒိးတဲဝဲလၢ ပတပၢၤပသးအဃိဧါ မ့တမ့ၢ် ပတၢ်ပၢၤသး တအိၣ်နီတစဲးဘၣ်အဃိဧါ. တမ့ၢ်ဒ်န့ၣ်ဘၣ်. ပမၤလိဘၣ်လၢ ကတိၤဒိ ၂၄:၁၆ “ပှၤတီပှၤလိၤ လီၤဃံၤနွံဘျီ ဘၣ်ဆၣ်ဒီး, ကဂဲၤဆၢထၢၣ်က့ၤလီၤ.” ပ “ကဂဲၤဆၢထၢၣ်က့ၤ” အဂီၢ် တၢ်မနုၤ ကမၤစၢၤပှၤလဲၣ်. ပမၤလၢပနီၢ်ကစၢ် အဂံၢ်အဘါတန့ၢ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ယွၤအသးစီဆှံ ကမၤစၢၤပှၤလီၤ. (ဖး ဖံလံးပံၤ ၄:၁၃ တက့ၢ်.) သးအတၤသၣ်လၢအမ့ၢ် တၢ်ကီၤသူၣ်ကီၤသးန့ၣ် လီၤဂာ်လိာ်အသးဒီး တၢ်ပၢၤသးလီၤ.
၆. ပမၤဂ့ၤထီၣ် ပတၢ်မၤလိလံာ်စီဆှံ ကသ့ဒ်လဲၣ်. (ကွၢ်တၢ်ဂီၤလၢ တၢ်မၤလိအခီၣ်ထံးတက့ၢ်.)
၆ တၢ်ဃ့ဘါထုကဖၣ်, တၢ်မၤလိလံာ်စီဆှံ ဒီးဆိကမိၣ်ထံ တၢ်ဂ့ၢ်လၢပဖးအီၤတဖၣ်န့ၣ် ကမၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပပၢၤပသးကန့ၢ်အါထီၣ်အဂီၢ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် တၢ်မၤလိလံာ်စီဆှံ မ့ၢ်ကီလၢနဂီၢ် မ့တမ့ၢ် နမၤအီၤမ့ၢ်တမုာ်ဘၣ်န့ၣ် တဘၣ်သးဟးဂီၤတဂ့ၤ. ပျဲယဟိဝၤယွၤမၤစၢၤနၤတက့ၢ်. နမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်န့ၣ် အဝဲကမၤစၢၤနၤ ဒ်သိးနက “ဆၢန့ၢ်” အကလုၢ်ကထါအဂီၢ်လီၤ. (၁ ပ့းတရူး ၂:၂, ၃) ဒ်သိးနကအိၣ်ဒီးတၢ်ပၢၤသး ဒီးဟံးန့ၢ်တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ နကမၤလိလံာ်စီဆှံအဂီၢ် ဃ့ယဟိဝၤယွၤလၢ ကမၤစၢၤနၤတက့ၢ်. ဖဲနစးထီၣ်မၤ တၢ်မၤလိလံာ်စီဆှံအခါ နမၤအီၤစှၤမံးနံးသ့ဝဲလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် လၢခံကယီကယီ နမၤလိလံာ်စီဆှံကညီထီၣ် ဒီးနမၤအီၤကမုာ်ထီၣ်ဝဲလီၤ. ဒ်သိးနဆိကမိၣ်ထံ ယဟိဝၤယွၤအဂ့ၢ် ကန့ၢ်ဂ့ၤဂ့ၤအဂီၢ် နလိၣ်ဘၣ်တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ အဘှ့ၣ်အဘှီၣ်လီၤ.—၁ တံၤမသ့း ၄:၁၅.
၇. ဒ်သိးပမၤလၢပှဲၤ ပဖီတၢၣ်လၢပကမၤ ယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤအဂီၢ် တၢ်ပၢၤသး ကမၤစၢၤပှၤဒ်လဲၣ်.
၇ တၢ်ပၢၤသးန့ၣ် ကမၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကမၤလၢပှဲၤပဖီတၢၣ်လၢ ပကမၤယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. အဒိ, ပၢ်တဂၤတူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ အသးလီၤစၢ်လၢကမၤကစၢ်ယွၤ အတၢ်မၤအဃိ အဝဲပာ်လီၤအဖီတၢၣ်လၢ ကမၤပှၤလဲၤလၢညါလီၤ. တၢ်ပၢၤသးမၤစၢၤအီၤဒ်လဲၣ်. အဝဲဖးဝဲ မဲးကစံလၢဘၣ်ဃးဒီး ပှၤလဲၤလၢညါအဂ့ၢ် ဒီးအဝဲဃ့ဘါထုကဖၣ်တၢ်လီၤ. အဝဲမၤဝဲဒ်န့ၣ်အဃိ အတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤဂ့ၤဒိၣ်ထီၣ်လီၤ. ဖဲအဝဲချုးအခါ ဂုာ်ကျဲးစၢးမၤဝဲ ပှၤလဲၤလၢညါမၤစၢၤတၢ်လီၤ. ဒီးအဝဲတပျဲဝဲလၢ တၢ်ကမၤတံာ်တာ်အီၤနီတမံၤဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် အဝဲသးစၢၢ်ဆၢဒီးအဖီတၢၣ်လီၤ. လၢခံ အဝဲကဲထီၣ်ပှၤလဲၤလၢညါလီၤ.
လုၢ်ဒိၣ်ထီၣ်နဖိတဖၣ် ဒ်ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီအိၣ်ဝဲအသိး
၈-၁၀. မိၢ်ပၢ်တဖၣ် ကလုၢ်ဒိၣ်ထီၣ်အဖိလၢ ကမၤယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤအဂီၢ် တၢ်မနုၤကမၤစၢၤအဝဲသ့ၣ်လဲၣ်. ဟ့ၣ်တၢ်အဒိတက့ၢ်.
၈ ယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်လီၤဝဲမိၢ်ပၢ်တဖၣ် အမူဒါလၢကသိၣ်လိအဖိလၢ “ကစၢ်အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ, ဒီးအတၢ်သိၣ်ဃီၣ်သီဃီၣ်” လီၤ. (အ့းဖ့းစူး ၆:၄) မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ မိၢ်ပၢ်တဖၣ် ကမၤဝဲဒ်န့ၣ်အဂီၢ် ကီဒိၣ်မးလီၤ. (၂ တံၤမသ့း ၃:၁-၅) ဖဲဖိသၣ်တဖၣ် အိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်အခါ အဝဲသ့ၣ် တသ့ၣ်ညါတၢ်ဂ့ၤဒီးတၢ်အၢ ဒီးအသးလၢအသ့ၣ်ညါဒၣ်တၢ်စ့ၢ်ကီး တဘၣ်တၢ်သိၣ်လိအီၤဒံးဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ် ပၢၤအသးကသ့အဂီၢ် လိၣ်ဘၣ်တၢ်သိၣ်လိနဲၣ်လိ လီၤ. (ရိမ့ၤ ၂:၁၄, ၁၅) ပှၤကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့လၢ အဘၣ်ဃးဒီးလံာ်စီဆှံတဂၤ တဲနၢ်ပၢၢ်ပှၤလၢကြံးအတၢ်ကတိၤလၢ ဘၣ်တၢ်ကွဲးကျိာ်ထံက့ၤအီၤလၢ “တၢ်သိၣ်က့ၤသီက့ၤ” န့ၣ်အဲၣ်ဒိးတဲစ့ၢ်ကီးဝဲ “ဖိသၣ်အတၢ်ဒိၣ်ထီၣ်ထီထီၣ်အဂ့ၢ်” မ့တမ့ၢ် ကွၢ်လုၢ်ဒိၣ်ထီၣ်ဖိသၣ် ဒ်သိးကကဲထီၣ် ပှၤလၢအသးဆးန့ၣ်လီၤ.
၉ ဖဲမိၢ်ပၢ်တဖၣ် သိၣ်က့ၤသီက့ၤအဖိလၢ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအပူၤအခါ အဖိတဖၣ်ကတူၢ်ဘၣ် အမိၢ်အပၢ် အတၢ်ကဟုကယာ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်သ့ၣ်ညါထီၣ်ဝဲလၢ မ့ၢ်အိၣ်ဒီးတၢ်သဘျ့ဘၣ်ဆၣ် ကဘၣ်မၤထွဲဝဲ တၢ်သိၣ်တၢ်သီလီၤ. အဝဲသ့ၣ်မ့ၢ်တမၤထွဲ တၢ်သိၣ်တၢ်သီဘၣ်န့ၣ် ကထံၣ်ဘၣ်တၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ မိၢ်ပၢ်တဖၣ် ဖဲအဝဲသ့ၣ်ကွၢ်လုၢ်ဒိၣ်ထီၣ်အဖိအခါ ဒ်သိးကအိၣ်ဒီးတၢ်ကူၣ်သ့အဂီၢ် အဝဲသ့ၣ်ကဘၣ်သန့ၤအသးလၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်လီၤ. တၢ်လီၢ်တတီၤဒီးတတီၤန့ၣ် တၢ်သိၣ်ဖိသိၣ်လံၤ တဒ်သိးလိာ်အသးဘၣ် ဒီးပှၤတၢ်ထံၣ်စ့ၢ်ကီး ဆီတလဲဝဲထီဘိလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်မိၢ်ပၢ်လၢ အဒိကနၣ်ကစၢ်ယွၤ အကလုၢ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ကဘၣ်သိၣ်အဖိ ဒ်လဲၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် သ့ၣ်ညါဝဲလီၤတံၢ်လီၤဆဲး ဒီးအဝဲသ့ၣ်တသန့ၤအသးလၢ အနီၢ်ကစၢ်အတၢ်လဲၤခီဖျိ မ့တမ့ၢ် ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိအတၢ်ထံၣ်ဘၣ်.
၁၀ ပမၤလိန့ၢ်တၢ်လၢ စိၤနိအၤအအိၣ်သ့ဝဲလီၤ. အဒိ, ဖဲယဟိဝၤယွၤမၢစီၤနိအၤ တ့ထီၣ်ကဘီအခါ အဝဲကဘၣ်မၤဝဲဒ်လဲၣ်န့ၣ် တသ့ၣ်ညါဝဲဘၣ်. အဝဲကဘၣ်သန့ၤအသးလၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်လီၤ. ဒီးပဖးဘၣ်လၢ စီၤနိအၤန့ၣ် ဒ်ယဟိဝၤယွၤ တဲအီၤအသိး အဝဲ “မၤဝဲဒ်န့ၣ်အသိးလီၤ.” (၁ မိၤၡ့ ၆:၂၂) အဝဲမၤဝဲဒ်န့ၣ်အဃိ ကဲဘျုးဝဲဒ်လဲၣ်. စီၤနိအၤဒီး အဟံၣ်ဖိဃီဖိခဲလၢာ် ပူၤဖျဲးဝဲလီၤ. စီၤနိအၤမ့ၢ်စ့ၢ်ကီးပၢ်လၢ အဂ့ၤတဂၤလီၤ. ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်. မ့ၢ်လၢအဝဲသန့ၤအသးလၢ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ကူၣ်သ့အဃိလီၤ. စီၤနိအၤ သိၣ်လိအဖိတဖၣ်ဂ့ၤဂ့ၤ ဒီးပာ်ဖျါထီၣ်ဒိဂ့ၤတဲာ်ဘၣ် လၢအဖိတဖၣ်အဂီၢ်လီၤ. ဖဲအဝဲအစိၤန့ၣ် ကမၤဝဲဒ်န့ၣ်အဂီၢ် တမ့ၢ်တၢ်လၢအညီဘၣ်.—၁ မိၤၡ့ ၆:၅.
၁၁. ဘၣ်မနုၤအဃိ မိၢ်ပၢ်တဖၣ် ကဘၣ်ဂုာ်ကျဲးစၢး သိၣ်လိအဖိလဲၣ်.
၁၁ နမ့မ့ၢ် မိၢ်ပၢ်န့ၣ် ကယဲၢ်တၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ မၢနမၤတဖၣ်န ‘မၤဒ်န့ၣ်အသိး’ ကသ့ဒ်လဲၣ်. ဒ်သိးနကွၢ်လုၢ်ဒိၣ်ထီၣ် နဖိကသ့အဂီၢ် ဒိကနၣ်ယဟိဝၤယွၤအကလုၢ် ဒီးပျဲအဝဲမၤစၢၤနၤတက့ၢ်. သူတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်လီၤပှၤခီဖျိ အကလုၢ်ကထါလံာ်စီဆှံ ဒီးအတၢ်ကရၢကရိန့ၣ်တက့ၢ်. ခီဖျိလၢနမၤဒ်န့ၣ်အဃိ လၢခံနဖိကစံးဘျုးစံးဖှိၣ်နၤလီၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဂၤ ကွဲးဝဲလၢ “ယမိယပါ ဂုာ်ကျဲးစၢးဝဲ ဒ်သိးအတၢ်သိၣ်လိနဲၣ်လိတဖၣ် ကနုာ်လီၤလၢ ယသးပူၤအဂီၢ်လီၤ. အဃိယစံးဘျုးစံးဖှိၣ်ဘၣ် ယမိယပါဒိၣ်မး မ့ၢ်လၢအဝဲသ့ၣ် မၤဝဲဒ်အံၤအဃိလီၤ.” အဝဲတဲဝဲလၢ အမိၢ်အပၢ်မ့ၢ်ပှၤလၢ မၤစၢၤအီၤဒ်သိး အဝဲကသုးဘူးအသးဆူ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်လီၤ. မိၢ်ပၢ်တဖၣ် မ့ၢ်ဂုာ်ကျဲးစၢးသိၣ်လိအဖိလၢ အဂ့ၤကတၢၢ်သနာ်က့ ဖိတနီၤနီၤန့ၣ် ကပာ်တ့ၢ်ကွံာ် ယဟိဝၤယွၤလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် မ့ၢ်လၢမိၢ်ပၢ်တဖၣ် ဂုာ်ကျဲးစၢးဝဲလၢ အဂ့ၤကတၢၢ်လံအဃိ အဝဲသ့ၣ်အိၣ်ဒီး သးလၢအသ့ၣ်ညါဒၣ်တၢ်လၢအဂ့ၤ သ့ဝဲလီၤ. ဒီးမုၢ်လၢ်ဝဲလၢ မုၢ်ကအိၣ်ဝဲတနံၤန့ၣ် အဖိကဟဲက့ၤကဒါက့ၤဆူ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်လီၤ.
၁၂, ၁၃. (က) ဖိတဂၤ မ့ၢ်ဘၣ်တၢ်ဟီထီၣ်ကွံာ်အီၤလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤန့ၣ် မိၢ်ပၢ်တဖၣ်ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်ဒိကနၣ်ယွၤအကလုၢ်ကသ့ဒ်လဲၣ်. (ခ) မိၢ်ပၢ်တဖၣ် ဒိကနၣ်ယဟိဝၤ အကလုၢ်အဃိ ကဲဘျုးလၢဟံၣ်ဖိဃီဖိအဂီၢ်ဒ်လဲၣ်.
၁၂ ဖဲဖိတဖၣ် ဘၣ်တၢ်ဟီထီၣ်ကွံာ်အီၤလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ပူၤအခါ လၢမိၢ်ပၢ်တနီၤအဂီၢ် မ့ၢ်ဝဲတၢ်မၤကွၢ်လၢအဒိၣ်ကတၢၢ်လီၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဂၤ အဖိမုၣ်ဘၣ်တၢ်ဟီထီၣ်ကွံာ်အီၤလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤလီၤ. ဖဲအဖိမုၣ်စံၣ်လီၤလၢ ဟံၣ်ပူၤအခါ အဝဲတဲဝဲ “ယဂုာ်ကျဲးစၢး ဃုဖးတၢ်ကရၢကရိအလံာ်လဲၢ်လၢ ယကတဲပူၤဖျဲးယသး ဒ်သိးယရ့ဒီးယဖိမုၣ်ဒီးယလံၤမုၣ် ကန့ၢ်အဂီၢ်လီၤ.” ဘၣ်ဆၣ် အဝၤမၤစၢၤအီၤဒ်သိး အဝဲကနၢ်ပၢၢ်ထီၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ် မၤလၢပှဲၤအမူဒါလၢ အဖိမုၣ်အဖီခိၣ်ဝံၤလံ. ခဲအံၤအဝဲသ့ၣ် ကဘၣ်ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်သးတီလၢယဟိဝၤယွၤအဖီခိၣ်လီၤ.
၁၃ ပူၤကွံာ်အါနံၣ်ဝံၤအလီၢ်ခံ အဖိမုၣ်ဘၣ်တၢ်တူၢ်လိာ်က့ၤအီၤလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤလီၤ. အမိၢ်န့ၣ်တဲဝဲလၢ “ခဲအံၤယဖိမုၣ်ကိးယၤလၢလီတဲစိ ဒီးဆှၢန့ၢ်ယၤမဲးစ့း ဘူးကကိးနံၤဒဲးဃၣ်ဃၣ်လီၤ. ဒီးအဝဲပာ်ကဲယၤဒီးအပၢ် မ့ၢ်လၢပဒိကနၣ် ယဟိဝၤယွၤအကလုၢ်အဃိလီၤ. ခဲအံၤပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီးအီၤဂ့ၤဒိၣ်မး.” နဖိမ့ၢ်ဘၣ်တၢ်ဟီထီၣ်ကွံာ်အီၤတဂၤဂၤန့ၣ် မ့ၢ်နက “သန့ၤနသးလၢယွၤလၢ နသးဒီဖျၢၣ်ညါ” ဒီးမ့ၢ်နကပာ်ဖျါထီၣ်လၢန “တသန့ၤနသးလၢ နတၢ်ကူၣ်တၢ်ဆးဒၣ်နဲ” ဘၣ်န့ၣ်ဧါ. (ကတိၤဒိ ) သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအတၢ်သိၣ်က့ၤသီက့ၤနၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အဝဲမ့ၢ်ပှၤလၢအိၣ်ဒီးတၢ်ကူၣ်သ့ ဒီးအဝဲအဲၣ်ပှၤဒိၣ်မးန့ၣ်လီၤ. ထီဘိန့ၣ် သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ အဝဲဟ့ၣ်လီၤအဖိခွါလၢ ပဝဲပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိခဲလၢာ် ဃုာ်ဒီးနဖိတဖၣ်အဂီၢ်တက့ၢ်. ကစၢ်ယွၤအဲၣ်ဒိးလၢ ပှၤကိးဂၤဒဲးကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မူအထူအယိာ်လီၤ. (ဖး ၃:၅, ၆၂ ပ့းတရူး ၃:၉ တက့ၢ်.) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ မိၢ်ပၢ်သ့ၣ်ဧၢ, နကဒိကနၣ် ယဟိဝၤယွၤအကလုၢ်အဂီၢ် မ့ၢ်ကီလၢနဂီၢ်ဒၣ်လဲာ် နကဘၣ်နာ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်သိၣ်က့ၤသီက့ၤ ဒီးအတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ မ့ၢ်တၢ်လၢအဂ့ၤကတၢၢ်လီၤ. ဒိကနၣ် ယွၤအတၢ်သိၣ်က့ၤသီက့ၤ ဒီးတဘၣ်ထီဒါအီၤတဂ့ၤ.
လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ
၁၄. ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲလၢ အဟဲခီဖျိ “တၢ်အခ့အပှၤလၢ အကလုၢ်တီ” န့ၣ်ကဲဘျုးလၢပဂီၢ်ဒ်လဲၣ်.
၁၄ ယဟိဝၤယွၤအၢၣ်လီၤဝဲလၢ ကကဟုကယာ်, ကဒီသဒၢ ဒီးကသိၣ်လိခရံာ်ဖိ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖၣ်လီၤ. အဝဲမၤဝဲလၢ ကျဲအါဘိလီၤ. အဒိ, အဝဲဃုထၢထီၣ်အဖိခွါယ့ၣ်ၡူး ဒ်သိးကကွၢ်ထွဲ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်လီၤ. ဒီးယ့ၣ်ၡူးစ့ၢ်ကီးဃုထၢထီၣ်ဝဲ “တၢ်အခ့အပှၤလၢ အကလုၢ်တီ” ဒ်သိးကကတဲာ်ကတီၤ နီၢ်သးတၢ်အီၣ်တၢ်အီလၢ ကမၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကအိၣ်ဒီးတၢ်သးတီအဂီၢ်လီၤ. (လူၤကၣ် ၁၂:၄၂) “တၢ်အခ့အပှၤ” န့ၣ်ဟ့ၣ်ပှၤတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲလၢ အလုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ် မ့တမ့ၢ် သိၣ်က့ၤသီက့ၤပှၤလီၤ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် နကသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ် တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်တခါ မ့တမ့ၢ် နဖးဘၣ်တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢ ပလံာ်လဲၢ်တဖၣ်အပူၤ လၢအမၤစၢၤနၤဒ်သိး နကဆီတလဲနတၢ်ဆိကမိၣ် ဒီးနတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးန့ၣ်လီၤ. နမ့ၢ်မၤတၢ်ဆီတလဲန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲနတူၢ်လိာ် ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်သိၣ်က့ၤသီက့ၤအဃိ နအိၣ်ဒီးတၢ်သူၣ်ခုသးခုသ့ဝဲလီၤ.—ကတိၤဒိ ၂:၁-၅.
၁၅, ၁၆. (က) ပဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်အဘျုးလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ်အအိၣ် ကသ့ဒ်လဲၣ်. (ခ) ဒ်သိးတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် ကမၤတၢ်လၢ တၢ်သူၣ်ခုသးခုအဂီၢ် နမၤတၢ်မနုၤသ့လဲၣ်.
၁၅ ကစၢ်ခရံာ် ကတဲာ်ကတီၤန့ၢ်ပှၤ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် ဒ်သိးကကွၢ်ထွဲဒီးကဟုကယာ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အဂီၢ်လီၤ. လံာ်စီဆှံကိးဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်အံၤလၢ “တၢ်ဘျုးတၢ်ဖှိၣ်လၢ ပှၤကညီလီၤ.” (အ့းဖ့းစူး ၄:၈, ၁၁-၁၃) တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် အတၢ်မၤန့ၣ် ကဲဘျုးလၢပဂီၢ်သ့ဒ်လဲၣ်. ကဲဘျုးလၢပဂီၢ်သ့ခီဖျိ ပကွၢ်လိမၤဒိး အဝဲသ့ၣ်အတၢ်နာ်, အတၢ်ဒိဂ့ၤတဲာ်ဘၣ် ဒီးပတူၢ်လိာ်အဝဲသ့ၣ် အတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤလီၤ. (ဖး ဧ့ၤဘြံၤ ၁၃:၇, ၁၇ တက့ၢ်.) တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် အဲၣ်ပှၤဒီးအဲၣ်ဒိးလၢ ပကသုးဘူးပသးဆူ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်လီၤ. ပမ့ၢ်တထီၣ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ထီဘိ မ့တမ့ၢ် ပတၢ်သူၣ်ဆူၣ်သးဆူၣ် မ့ၢ်စှၤလီၤန့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးဝဲ ဒီးဂုာ်ကျဲးစၢးမၤစၢၤပှၤလၢ အဆိအချ့လီၤ. တၢ်လၢပတဲတဖၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ဒိကနၣ်ဝဲဂ့ၤဂ့ၤ, ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤလၢ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအပူၤ ဒီးဟ့ၣ်ကူၣ်ပှၤလၢ လံာ်စီဆှံပူၤလီၤ. အဝဲသ့ၣ်အတၢ်မၤစၢၤန့ၣ် မ့ၢ်နထံၣ်အီၤလၢအမ့ၢ် ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်အဲၣ်နၤဧါ.
၁၆ သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် ကဘၣ်သိၣ်က့ၤသီက့ၤတၢ်န့ၣ် တညီလၢအဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်စ့ၢ်ကီးဘၣ်. ဖဲစီၤပၤဒၤဝံး မၤတၢ်ကမၣ်ဖးဒိၣ် ဒီးဂုာ်ကျဲးစၢး ပာ်ခူသူၣ်အတၢ်ကမၣ်အခါ ဝံနၤသၣ်ကဘၣ်လဲၤသိၣ်အီၤအဃိ ကကီလၢဝံနၤသၣ်အဂီၢ်ထဲလဲၣ်န့ၣ် ဆိကမိၣ်ကွၢ်တက့ၢ်. (၂ ၡမူၤအ့လး ၁၂:၁-၁၄) တၢ်မၢဖိ ၁၂ ဂၤအကျါတဂၤလၢအမ့ၢ် စီၤပ့းတရူးစ့ၢ်ကီး ဘၣ်တဘျီ အဝဲရ့ဒီးပှၤယူဒၤဖိလၢအမ့ၢ် ခရံာ်ဖိတဖၣ်ဂ့ၤန့ၢ်ဒံး ပှၤတခီဘီမုၢ်ဖိတဖၣ်အဃိ တၢ်မၢဖိပီလူးဘၣ်သိၣ်အီၤလီၤ. ဖဲန့ၣ်အခါ ဒ်သိးစီၤပီလူး ကသိၣ်အီၤအဂီၢ် ကလိၣ်ဘၣ်တၢ်သူၣ်ဒူသးဒူလီၤ. (ကလၤတံ ၂:၁၁-၁၄) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ဒ်သိးတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် ဟ့ၣ်ကူၣ်နၤကညီအဂီၢ် နမၤတၢ်မနုၤသ့ဝဲလဲၣ်. အိၣ်ဒီးတၢ်ဆီၣ်လီၤသး, အိၣ်ဒီးတၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ် ဒီးကဲထီၣ်ပှၤလၢ ပှၤဂၤတဲသကိးတၢ်ဒီးအီၤညီတက့ၢ်. တကးဒံးဘၣ် ထံၣ်အဝဲသ့ၣ်အတၢ်မၤစၢၤ ဒ်အမ့ၢ်ယွၤပာ်ဖျါထီၣ် အတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံလၢနဖီခိၣ်တက့ၢ်. နမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်န့ၣ် ကကဲဘျုးလၢနဂီၢ် တကးဒံးဘၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ်စ့ၢ်ကီး ကမၤဘၣ်အတၢ်မၤလၢ တၢ်သူၣ်ခုသးခုအပူၤလီၤ.
၁၇. တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် မၤစၢၤဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဂၤဒ်လဲၣ်.
၁၇ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဂၤတဲဝဲလၢ ခီဖျိလၢတၢ်ကဲထီၣ်သးဒီးအီၤလၢ အပူၤကွံာ်တဖၣ်အဃိ အဝဲသူၣ်အုးသးအုး ဒီးကအဲၣ်ယဟိဝၤယွၤအဂီၢ်ကီဒိၣ်မး. အဝဲတဲဝဲလၢ “ယသ့ၣ်ညါလၢ ယဘၣ်တဲတၢ်ဒီး တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်တကဒူးကဒ့ၣ်ယၤ ဒီးတပာ်ဒ့ၣ်ပာ်ကမၣ်ယၤဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် အဝဲသ့ၣ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ
ယၤ ဒီးဟ့ၣ်ဆူၣ်ထီၣ်ယသးလီၤ. တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် အတၢ်မၤမ့ၢ်အါဒၣ်လဲာ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်မ့ၢ်ဝံၤ တဘျီလၢ်လၢ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်တဂၤဂၤ ဟဲသံကွၢ်ယၤလၢ မ့ၢ်ယအိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ဧါ. မ့ၢ်လၢတၢ်ကဲထီၣ်အသးဒီးယၤ လၢအပူၤကွံာ်တဖၣ်အဃိ ယတူၢ်ဘၣ်လၢ ယတကြၢးဒီးကစၢ်ယွၤအတၢ်အဲၣ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ယဟိဝၤယွၤသူဝဲ အတၢ်အိၣ်ဖှိၣ် ဒီးတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် တဘျီဝံၤတဘျီ ဒ်သိးကပာ်ဖျါထီၣ်လၢ အအဲၣ်ယၤလီၤ. ယဃ့ဘါထုကဖၣ်ဒ်သိး ယသုတလဲၤသဒၣ်ကွံာ်အီၤ နီတဘျီတဂ့ၤန့ၣ်လီၤ.”တၢ်လၢအကမၤဘၣ်ဒိပှၤဒိၣ်န့ၢ်ဒံး တၢ်သိၣ်က့ၤသီက့ၤ
၁၈, ၁၉. တၢ်လၢအကမၤဘၣ်ဒိပှၤ ဒိၣ်န့ၢ်ဒံးတၢ်သိၣ်က့ၤသီက့ၤန့ၣ် မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်. ဟ့ၣ်တၢ်အဒိတက့ၢ်.
၁၈ ဖဲပှၤသိၣ်က့ၤသီက့ၤပှၤအခါ ပသးကဘၣ်ဒိလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပမ့ၢ်တတူၢ်လိာ် တၢ်သိၣ်က့ၤသီက့ၤဘၣ်န့ၣ် ပသးကဘၣ်ဒိဒိၣ်န့ၢ်ဒံး ပဘၣ်တၢ်သိၣ်က့ၤသီက့ၤပှၤလီၤ. (ဧ့ၤဘြံၤ ၁၂:၁၁) ပမၤလိန့ၢ်တၢ်လၢ ပှၤလၢအဒိအတဲာ်တဂ့ၤ ဒ်သိးဒီးစီၤကၤယံၣ် ဒီးစီၤပၤစံးဒကံယၤ အအိၣ်သ့ဝဲလီၤ. ဖဲကစၢ်ယွၤထံၣ်လၢ စီၤကၤယံၣ် သးဟ့အဒီပုၢ်ဝဲၢ်အခါ အဝဲဟ့ၣ်ပလီၢ် စီၤကၤယံၣ်လၢ “ဘၣ်မနုၤနသးထီၣ်လဲၣ်, ဒီးဘၣ်မနုၤနမဲာ်လီၤသပှၢ်လဲၣ်. နမၤမ့ၢ်ဂ့ၤဒီး, တၢ်ပာ်ထီၣ်ထီနၤတအိၣ်ဘၣ်ဧါ. ဒီးနမၤမ့ၢ်တဂ့ၤဘၣ်ဒီး တၢ်ဒဲးဘးကိာ်လီၤလၢတြဲၤအဃၢၤလီၤ. ဒီးအဝဲဒၣ်ကသန့ၤအသးလၢနၤ, ဒီးနကပၢအီၤလီၤ.” (၁ မိၤၡ့ ၄:၆, ၇) စီၤကၤယံၣ် တတူၢ်လိာ်ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်သိၣ်က့ၤသီက့ၤဘၣ် ဒီးအဝဲမၤသံကွံာ်ဝဲအပုၢ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ အဝဲထံၣ်ဘၣ်တၢ်ကီတၢ်ခဲလၢ အတၢ်အိၣ်မူအပူၤလီၤ. (၁ မိၤၡ့ ၄:၁၁, ၁၂) စီၤကၤယံၣ် မ့ၢ်ဒိကနၣ် ကစၢ်ယွၤအကလုၢ်န့ၣ် အဝဲတထံၣ်ဘၣ် တၢ်သူၣ်အုးသးအုးအါအါဂီၢ်ဂီၢ်ဘၣ်.
၁၉ စီၤစံးဒကံယၤ မ့ၢ်ဝဲစီၤပၤလၢ အအၢအသီတဂၤလီၤ. ဖဲအဝဲပၢတၢ်အခါ ပှၤလၢအအိၣ်လၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်တဖၣ် တအိၣ်ဘၣ်ဝဲ မုာ်မုာ်ခုၣ်ခုၣ်ဘၣ်. ဝံယံးရမံယၤ ဟ့ၣ်ပလီၢ်စီၤစံးဒကံယၤ တဘျီဝံၤတဘျီ လၢအဝဲကဘၣ်ဆီတလဲအသးန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲတတူၢ်လိာ်ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်သိၣ်က့ၤသီက့ၤဘၣ်အဃိ ထံၣ်ဘၣ်ဝဲတၢ်ကီတၢ်ခဲနးမးလီၤ. (ယံးရမံယၤ ၅၂:၈-၁၁) မ့ၢ်သ့န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤတအဲၣ်ဒိးလၢ ပကသူၣ်အုးသးအုးဒ်န့ၣ်ဘၣ်.—ဖး ယၡါယၤ ၄၈:၁၇, ၁၈ တက့ၢ်.
၂၀. ပှၤလၢအတူၢ်လိာ် ယွၤအတၢ်သိၣ်က့ၤသီက့ၤ ဒီးပှၤလၢအဂ့ၢ်လိာ် ယွၤအတၢ်သိၣ်က့ၤသီက့ၤတဖၣ် တၢ်ကကဲထီၣ်အသးဒီးအီၤဒ်လဲၣ်.
၂၀ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ပှၤအါဂၤတပာ်ကဲ ကစၢ်ယွၤအတၢ်သိၣ်က့ၤသီက့ၤ ဒီးတဒိကနၣ်ဝဲဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် တယံာ်ဘၣ်န့ၣ် ပှၤလၢတတူၢ်လိာ် ယွၤအတၢ်သိၣ်က့ၤသီက့ၤတဖၣ် ကထံၣ်ဘၣ်တၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်လီၤ. (ကတိၤ ၁:၂၄-၃၁) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ မ်ပဝဲသ့ၣ်တဖၣ် ‘ကနၣ်တၢ်သိၣ်လိတၢ်, ဒ်သိးပကူၣ်တၢ်ကသ့’ အဂီၢ်တက့ၢ်. ကတိၤဒိ ၄:၁၃ တဲဝဲလၢ “ဟံးဃာ်တၢ်သိၣ်လိတက့ၢ်. ပျၢ်အီၤတဂ့ၤ. ပၢၤအီၤတက့ၢ်. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, မ့ၢ်နတၢ်မူလီၤ.”