တၢ်မၤလိ ၄၈
“ကွၢ်တၢ်လိၤလိၤ” ဆူခါဆူညါတက့ၢ်
“မ်နမဲာ်ကွၢ်တၢ်လိၤလိၤ, ဒီးမ်နမဲာ်ဖံးအိၣ် စၢၢ်ဆၢပံၢ်ကလာ်လၢ နမဲာ်ညါတက့ၢ်.”—ကတိၤဒိ ၄:၂၅.
တၢ်သးဝံၣ် ၇၇ တၢ်ကပီၤလၢ ဟီၣ်ခိၣ်တၢ်ခံးကျါ
တၢ်မၤလိအံၤ အတၢ်တိာ်ပာ် *
၁-၂. ပမၤထွဲ တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ် ဖဲ ကတိၤဒိ ၄:၂၅ ကသ့ဒ်လဲၣ်. ဟ့ၣ်တၢ်အဒိတက့ၢ်.
ပကကွၢ်သကိး တၢ်အဒိသၢခါလီၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်လၢအသးပှၢ်တဂၤ နီၣ်ဘၣ်က့ၤဝဲ အတၢ်အိၣ်မူလၢအမုာ် ဖဲအသးစၢ်အခါလီၤ. ခဲအံၤအတၢ်အိၣ်မူ ကီခဲဝဲ ဘၣ်ဆၣ် အဝဲဆဲးမၤ ယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤလၢ အဂ့ၤကတၢၢ်လီၤ. (၁ ကရံၣ်သူး ၁၅:၅၈) ကိးနံၤဒဲးန့ၣ် အဝဲထံၣ်တမှံကွၢ်ဝဲလၢ အီၤဒီးပှၤလၢအအဲၣ်ဘၣ်ဝဲတဖၣ် အိၣ်မူဝဲတပူၤဃီလၢ ဟီၣ်ခိၣ်သီအပူၤလီၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်လၢအဂၤတဂၤ နီၣ်ဘၣ်ဝဲ လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဂၤ မၤဘၣ်ဒိအသးဒိၣ်မးလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲတဆဲး ဆိကမိၣ်ထီၣ်က့ၤ တၢ်ဂ့ၢ်တခါန့ၣ်လၢၤဘၣ်. (ကလီးစဲ ၃:၁၃) ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတဂၤ နီၣ်ဘၣ်က့ၤဝဲ အနီၢ်ကစၢ်တၢ်ကမၣ် ဘၣ်ဆၣ် အဝဲသးစၢၢ်ဆၢလၢ အကဆဲးတီဒီး ယဟိဝၤယွၤအဂီၢ်လီၤ.—စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၅၁:၁၀.
၂ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်သၢဂၤအံၤ အတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သး လီၤဂာ်လိာ်အသးဒ်လဲၣ်. အဝဲသ့ၣ် သ့ၣ်နီၣ်ဘၣ်က့ၤ တၢ်လၢအပူၤကွံာ်တဖၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲသ့ၣ် တဆိကမိၣ်ထီၣ်က့ၤဝဲ တၢ်လၢအပူၤကွံာ်တဖၣ် တလီၢ်လီၢ်ဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် အဝဲသ့ၣ် “ကွၢ်တၢ်လိၤလိၤ” လၢခါဆူညါလီၤ.—ဖး ကတိၤဒိ ၄:၂၅ တက့ၢ်.
၃. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပကဘၣ် “ကွၢ်တၢ်လိၤလိၤ” လၢခါဆူညါအဂီၢ်လဲၣ်.
၃ ဘၣ်မနုၤအဃိ အရ့ဒိၣ်ဒိၣ်မးလၢ ပက “ကွၢ်တၢ်လိၤလိၤ” လၢခါဆူညါအဂီၢ်လဲၣ်. ပှၤတဂၤလၢ အကွၢ်လီၤတၢ်လၢ အလီၢ်ခံန့ၣ် အဝဲလဲၤတၢ်လိၤလိၤ လၢအမဲာ်ညါ တသ့ဘၣ်. ဒ်န့ၣ်အသိး ဖဲပမၤယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤအခါ ပမ့ၢ်ဆိကမိၣ်ထီၣ်က့ၤ တၢ်လၢအပူၤကွံာ်တဖၣ် တလီၢ်လီၢ်န့ၣ် ပဆဲးမၤယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤတန့ၢ်လၢၤဘၣ်.—လူၤကၣ် ၉:၆၂.
၄. လၢတၢ်မၤလိအံၤအပူၤ ပကတဲသကိး တၢ်ဂ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.
၄ လၢတၢ်မၤလိအံၤအပူၤ ပကတဲသကိး ပျံၤသကွီၤသၢခါအဂ့ၢ်လီၤ. ဒီးပမ့ၢ်ဆိကမိၣ်ထီၣ်က့ၤတၢ်လၢ အပူၤကွံာ်တဖၣ်န့ၣ် အကမၤလီၤဃံၢ်ပှၤလီၤ. တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ (၁) တၢ်လီကီထွဲက့ၤ တၢ်လၢအပူၤကွံာ်, (၂) တၢ်စၢဃာ်ပှၤဂၤ အတၢ်ကမၣ်ဒီး (၃) တၢ်တူၢ်ဘၣ်လၢ တၢ်ကမၣ်အိၣ်လီၤ. လၢတၢ်ဂ့ၢ်တခါစုာ်စုာ်န့ၣ် ပကထံၣ်ဘၣ် လၢလံာ်စီဆှံ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲတဖၣ် မၤစၢၤပှၤသ့ဒ်လဲၣ်. ဒ်သိးပတသးစၢၢ်ဆၢ ‘တၢ်အိၣ်လၢပလီၢ်ခံ’ တဂ့ၤအဂီၢ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပကကွၢ်ဃီၤတၢ်ဆူ ‘တၢ်အိၣ်လၢပမဲာ်ညါ’ လီၤ.—ဖံလံးပံၤ ၃:၁၃.
တၢ်လီကီထွဲက့ၤ တၢ်လၢအပူၤကွံာ်
ဒ်သိး ပကကွၢ်ဃီၤတၢ်လၢ ခါဆူညါအဂီၢ် တၢ်မၤနုၤမၤတံာ်တာ်ပှၤလဲၣ် (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၅, ၉, ၁၃) *
၅. စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ၇:၁၀ န့ၣ်ဟ့ၣ်ပလီၢ်ပှၤလၢ ပကဘၣ်ဟးဆှဲး တၢ်မနုၤလဲၣ်.
၅ ဖး စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ၇:၁၀ တက့ၢ်. ပာ်သူၣ်ပာ်သးလၢ လံာ်စီဆှံတဆၢအံၤ တတဲဝဲလၢ “မုၢ်နံၤလၢပျၢၤဂ့ၤဝဲလဲၣ်” န့ၣ်ဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ်တဲဝဲလၢ “မုၢ်နံၤလၢပျၢၤဂ့ၤန့ၢ် မုၢ်နံၤခဲကနံၣ်အံၤ မ့ၢ်အဘၣ်မနုၤလဲၣ်.” ပသ့ၣ်နီၣ်ဘၣ်က့ၤ တၢ်လၢအပူၤကွံာ် လၢအမုာ်တဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ဟ့ၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်လီၤ. အဃိ ပတဘၣ်ထိၣ်သတြီၤ ပတၢ်အိၣ်မူခဲအံၤ ဒီးတၢ်လၢအပူၤကွံာ်တဖၣ်ဘၣ် ဒီးပတဘၣ်တဲစ့ၢ်ကီး တၢ်မၤအသးခဲအံၤန့ၣ် တဂ့ၤဒ်လၢညါအသိးန့ၣ်ဘၣ်. ပမ့ၢ်တဲဒ်အံၤန့ၣ် ပတမ့ၢ်ပှၤလၢ အအိၣ်ဒီးတၢ်ကူၣ်သ့ဘၣ်.
ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိ ဟးထီၣ်လၢ ကီၢ်အဲၤကူပတူးဝံၤအလီၢ်ခံ အဝဲသ့ၣ်မၤကမၣ်ဘၣ် တၢ်မနုၤလဲၣ် (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၆)
၆. ပမ့ၢ်ဆိကမိၣ်လၢ ပတၢ်အိၣ်မူလၢညါ အမုာ်ဒိၣ်န့ၢ်ခဲအံၤန့ၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ ပတအိၣ်ဒီးတၢ်ကူၣ်သ့ဘၣ်လဲၣ်. ဟ့ၣ်တၢ်အဒိတက့ၢ်.
၆ ဘၣ်မနုၤအဃိ ပမ့ၢ်ဆိကမိၣ်လၢ ပတၢ်အိၣ်မူလၢညါ အဂ့ၤဒိၣ်န့ၢ်ဒံးခဲအံၤန့ၣ် ပတအိၣ်ဒီး တၢ်ကူၣ်သ့ဘၣ်လဲၣ်. ပမ့ၢ်လီကီထွဲက့ၤ တၢ်လၢအပူၤကွံာ်န့ၣ် ပနီၣ်ဘၣ်ထဲ ပတၢ်အိၣ်မူလၢအမုာ်တဖၣ်လီၤ. ဒီးပတနီၣ်ထီၣ်ဘၣ်က့ၤ ပတၢ်အိၣ်မူ လၢအကီအခဲတဖၣ်ဘၣ်. ဆိကမိၣ်ကွၢ် ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိ လၢပျၢၤတဖၣ် အဒိအတဲာ်န့ၣ်တက့ၢ်. ဖဲအဝဲသ့ၣ်ဟးထီၣ်လၢ ကီၢ်အဲၤကူပတူးဝံၤအလီၢ်ခံ အဝဲသ့ၣ်သးပ့ၤနီၣ်ကွံာ် အတၢ်အိၣ်မူ လၢအကီအခဲလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ အဝဲသ့ၣ်နီၣ်ဘၣ်က့ၤထဲ တၢ်အီၣ်အဝံၣ်အဘဲလၢ အဝဲသ့ၣ်အီၣ်ဘၣ်တ့ၢ်ဝဲတဖၣ်လီၤ. ဒီးအဝဲသ့ၣ်တဲဝဲလၢ “ပသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤ ဒ့ၣ်ဧိၤညၣ်ဧိၤလၢ ပအီၣ်လၢ ကီၢ်အဲၤကူပတူးအပူၤ ကလီကလီ, ဒံသၣ်န့ၣ်, ဒီးတဲၣ်တီသၣ်န့ၣ်, ဒီးပကျၢ, ဒီးပသၢသၣ်ဂီၤ, ဒီးပသၢသၣ်ဝါလီၤ.” (၄ မိၤၡ့ ၁၁:၅) မ့ၢ်အဝဲသ့ၣ် အီၣ်ဘၣ်တၢ်အီၣ်တဖၣ်အံၤ “ကလီကလီ” အနီၢ်ကီၢ်ဧါ. အဝဲသ့ၣ် တဒိးန့ၢ်အီၣ်ဘၣ်ဝဲ ကလီကလီဘၣ်. ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် ဘၣ်မၤတၢ်မၤ နးနးကလဲာ် ဒီးအဝဲသ့ၣ် ဘၣ်ကဲကုၢ်လၢ ကီၢ်အဲၤကူပတူးအပူၤလီၤ. (၂ မိၤၡ့ ၁:၁၃, ၁၄; ၃:၆-၉) ဘၣ်ဆၣ် လၢခံအဝဲသ့ၣ်သးပ့ၤနီၣ်ကွံာ် အတၢ်အိၣ်မူ လၢအကီအခဲတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ်အံၤ သးစၢၢ်ဆၢထဲ အတၢ်အိၣ်မူလၢအပူၤကွံာ် လၢအမုာ်တဖၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲသ့ၣ်တနီၣ်ဘၣ်က့ၤ ယဟိဝၤယွၤမၤန့ၢ်တၢ်တဖၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်ဘၣ်. ခီဖျိလၢ အဝဲသ့ၣ် အတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သး အိၣ်ဒ်အံၤအဃိ ယဟိဝၤယွၤ သးဘၣ်ဒိဝဲလီၤ.—၄ မိၤၡ့ ၁၁:၁၀.
၇. ဒ်သိး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဂၤအံၤ တလီကီထွဲက့ၤ တၢ်လၢအပူၤကွံာ် တဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ် တၢ်မနုၤမၤစၢၤအီၤလဲၣ်.
၇ ပဟးဆှဲး တၢ်လီကီထွဲက့ၤ တၢ်လၢအပူၤကွံာ်တဖၣ် ကသ့ဒ်လဲၣ်. ဆိကမိၣ်ကွၢ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဂၤ အတၢ်လဲၤခီဖျိတက့ၢ်. ဖဲ ၁၉၄၅ န့ၣ် အဝဲစးထီၣ်မၤတၢ်လၢ ဘရိးကလ့ၣ် ဘ့ၤသ့လးလီၤ. ပူၤကွံာ်စှၤနံၣ် ဝံၤအလီၢ်ခံ အဝဲဖျီသး ဒီးဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါလၢ အအိၣ်လၢဘ့ၤသ့လး ဒီးအဝဲသ့ၣ်မၤယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤတပူၤဃီ တဘျုးနံၣ်ညါလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဖဲ ၁၉၇၆ န့ၣ် အဝၤအိၣ်တဆူၣ်ဘၣ်လီၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဲဝဲလၢ ဖဲအသ့ၣ်ညါလၢ အဝၤကသံဘူးထီၣ်အခါ အဝၤဟ့ၣ်အီၤတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်တနီၤလၢ ကမၤစၢၤအီၤဒ်သိး ကလဲၤခီဖျိဝဲ မုၣ်ကမဲအတၢ်အိၣ်မူ ကန့ၢ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. အဝၤတဲအီၤလၢ “ပတၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီ အိၣ်ပှဲၤဒီးတၢ်သးခုလီၤ. ပှၤအါဂၤ တလဲၤခီဖျိဘၣ်တၢ် ဒ်သိးဒီးပှၤဘၣ်.” ဘၣ်ဆၣ် အဝၤဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါအီၤလၢ “ပတၢ်အိၣ်မူလၢ အပူၤကွံာ်လၢအမုာ်တဖၣ်လၢ ပမၤသကိးဘၣ်တၢ်တပူၤဃီန့ၣ် တမ့ၢ်လၢနကသးပ့ၤနီၣ်အီၤဘၣ် ဘၣ်ဆၣ် နတဘၣ်လီကီထွဲအီၤတဂ့ၤ. ဒ်တၢ်ဆၢကတီၢ်လဲၤပူၤကွံာ်ဝဲအသိး နတၢ်သူၣ်အုးသးအုး ကလီၤမၢ်ကွံာ်ဝဲလီၤ. တၢ်ကဲထီၣ်အသးဒ်အံၤ အဃိ နတဘၣ်သးလီၤစၢ် ဒီးသးအုးတဂ့ၤ. ခီဖျိလၢ ပမၤသကိးဘၣ် ယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤ တပူၤဃီအဃိ နကဘၣ်သးခုဟီ. . . .ပသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤ တၢ်အိၣ်မူလၢအမုာ်တဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ဟ့ၣ်လၢ ကစၢ်ယွၤဟ့ၣ်လီၤပှၤလီၤ.” တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်အံၤ ဂ့ၤဒိၣ်မးတမ့ၢ်ဧါ.
၈. ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်အံၤ ဒိးန့ၢ်ဘၣ်အဘျုးလၢ အဝၤအတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်ဒ်လဲၣ်.
၈ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်အံၤ မၤထွဲဝဲအဝၤ အတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်လီၤ. အဝဲဆဲးမၤဝဲ ယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤလၢ တၢ်သးတီအပူၤ တုၤလၢအသးအိၣ် ၉၂ နံၣ်ညါလီၤ. တချုးဖဲ အသံဒံးဘၣ်န့ၣ် အဝဲတဲဝဲလၢ “ယမၤဘၣ်ယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤလၢ ဆၢကတီၢ်လၢပှဲၤ ၆၃ နံၣ်အတီၢ်ပူၤန့ၣ် ယသ့ၣ်ညါလၢ ယတၢ်အိၣ်မူ ပှဲၤဝဲဒီးတၢ်သးခုလီၤ” ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်. အဝဲတဲပၠးဝဲလၢ “ပတၢ်အိၣ်မူပှဲၤဝဲဒီး တၢ်သးခုသ့ ခီဖျိလၢ ပအိၣ်ဘၣ်လၢ ဟံၣ်ဖိဃီဖိလၢအမုာ် ဒီးတကးဒံးဘၣ် ပအိၣ်ဒီးတၢ်မုၢ်လၢ်လၢ ပကအိၣ်မူဘၣ်တပူၤဃီလၢ ဟီၣ်ခိၣ်ပၤရဒံစူးအပူၤလီၤ. ဒီးပကဆဲးမၤ ယဟိဝၤယွၤလၢအမ့ၢ် တၢ်ဘၣ်တ့ကစၢ်, ယွၤလၢအမ့ၢ်အတီ ဒီးယွၤလၢအအိၣ်ဝဲ အစိၤစိၤအဃၣ်ဃၣ် အတၢ်မၤလီၤ.” * ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ် လၢအသးစၢၢ်ဆၢ ယဟိဝၤယွၤအတၢ်အၢၣ်လီၤန့ၣ် ပမၤလိန့ၢ်ဘၣ်တၢ်လၢ အအိၣ်အါမးလီၤ.
တၢ်စၢဃာ် ပှၤဂၤအတၢ်ကမၣ်
၉. ဒ် ၃ မိၤၡ့ ၁၉:၁၈ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး ပကပျၢ်ကွံာ်ပှၤဂၤ အတၢ်ကမၣ်န့ၣ် ကီဝဲလၢအခါဖဲလဲၣ်.
၉ ဖး ၃ မိၤၡ့ ၁၉:၁၈ တက့ၢ်. တဘျီတခီၣ်န့ၣ် ကီဒိၣ်မးလၢ ပကပျၢ်ကွံာ်ပှၤလၢ အမၤကမၣ်ဘၣ်ပှၤတဖၣ် အတၢ်ကမၣ်လီၤ. လီၤဆီဒၣ်တၢ် ပှၤလၢပတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ, ပတံၤသကိး ဒီးပဘူးပတံၢ်တဖၣ်လီၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဂၤ ဆိမိၣ်ကမၣ်ဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်အဂၤတဂၤလၢ အဟုၣ်အစ့လီၤ. လၢခံ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်လၢ အဆိကမိၣ်ကမၣ်အီၤတဂၤန့ၣ် ဃ့ဝံသးစူၤအီၤလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲဆဲးဆိကမိၣ်ထဲ တၢ်ဂ့ၢ်တခါန့ၣ် အဃိ အသးဘၣ်ဒိဝဲလီၤ. မ့ၢ်နတူၢ်ဘၣ်ဒ်န့ၣ်အသိး တဘျီဘျီဧါ. ပမ့ၢ်တထံၣ်ဘၣ်တၢ်အိၣ်သး ဒ်န့ၣ်သနာ်က့ ပဝဲအါတက့ၢ်န့ၣ် ပတူၢ်ဘၣ်လၢ ပကပျၢ်ကွံာ် ပှၤလၢအမၤကမၣ်ဘၣ်ပှၤတဂၤ အတၢ်ကမၣ်အဂီၢ်န့ၣ် တညီဘၣ်.
၁၀. ပမ့ၢ်တူၢ်ဘၣ်ဒံးလၢ ပစၢဃာ်ပှၤဂၤအတၢ်ကမၣ်န့ၣ် တၢ်မနုၤကမၤစၢၤပှၤလဲၣ်.
၁၀ ပမ့ၢ်တူၢ်ဘၣ်ဒံးလၢ ပစၢဃာ် ပှၤဂၤအတၢ်ကမၣ်န့ၣ် တၢ်မနုၤကမၤစၢၤပှၤလၢ ပကပျၢ်ကွံာ်ပှၤဂၤအတၢ်ကမၣ်လဲၣ်. ပကဘၣ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤထံၣ်တၢ် ခဲလၢာ်လီၤ. အဒိ ဖဲပှၤရ့ဒီးပှၤ တတီတလိၤဘၣ်အခါန့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ညါဝဲ ခဲလၢာ်လီၤ. (ဧ့ၤဘြံၤ ၄:၁၃) ဖဲပသးဟးဂီၤအခါ အသးတမုာ်စ့ၢ်ကီးဘၣ်. (ယၡါယၤ ၆၃:၉) ဒီးအအၢၣ်လီၤပှၤလၢ အကမၤလီၤမၢ်ကွံာ် ကယဲၢ်တၢ်တတီတလိၤ လၢပထံၣ်ဘၣ်အီၤတဖၣ် ခဲလၢာ်လီၤ.—လီၣ်ဖျါ ၂၁:၃, ၄.
၁၁. ဖဲပပျၢ်ကွံာ်ပှၤဂၤ အတၢ်ကမၣ်အခါ ပဒိးန့ၢ်ဘၣ်အဘျုးဒ်လဲၣ်.
၁၁ ပကဘၣ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ ဖဲပပျၢ်ကွံာ်ပှၤဂၤအတၢ်ကမၣ်ဝံၤအခါ ပတူၢ်ဘၣ်မုာ်ထီၣ်ဝဲလီၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်လၢ ပှၤမၤကမၣ်ဘၣ်အီၤတဂၤန့ၣ် သ့ၣ်ညါထီၣ်ဝဲလၢ အကဘၣ်ပျၢ်ကွံာ်ပှၤဂၤအတၢ်ကမၣ်လီၤ. လၢခံ အဝဲတစၢဃာ် ပှၤဂၤအတၢ်ကမၣ်လၢၤဘၣ်. အဝဲသ့ၣ်ညါထီၣ်ဝဲလၢ ဖဲပပျၢ်ကွံာ်ပှၤဂၤအတၢ်ကမၣ်အခါ ယဟိဝၤယွၤစ့ၢ်ကီး ပျၢ်ကွံာ်ပတၢ်ကမၣ်လီၤ. (မးသဲ ၆:၁၄) ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်သ့ၣ်ညါဝဲလၢ ပှၤမၤကမၣ်ဘၣ်အီၤ သနာ်က့ အတစၢဃာ် ပှၤဂၤအတၢ်ကမၣ်ဘၣ်. အဃိ လၢခံ အသးခုထီၣ်က့ၤ ဒီးအသးစၢၢ်ဆၢက့ၤဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤလီၤ.
တူၢ်ဘၣ်လၢ တၢ်ကမၣ်အိၣ်ဒံး
၁၂. ဒ် ၁ ယိၤဟၣ် ၃:၁၉, ၂၀ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး ပမၤလိန့ၢ်ဘၣ်တၢ်မနုၤလဲၣ်.
၁၂ ဖး ၁ ယိၤဟၣ် ၃:၁၉, ၂၀ တက့ၢ်. တဘျီတခီၣ် ပတူၢ်ဘၣ်လၢ ပတၢ်ကမၣ်အိၣ်ဒံးဝဲလီၤ. အဒိ ပှၤတနီၤတူၢ်ဘၣ်လၢ အတၢ်ကမၣ်အိၣ်ဒံးဝဲ ခီဖျိအမၤတ့ၢ် တၢ်ကမၣ်လၢအပူၤကွံာ် ဖဲအတချုး ဒိးဘျၢထံဒံးဘၣ် အခါန့ၣ်လီၤ. မ့မ့ၢ်အဂၤအနီၤန့ၣ် မၤကမၣ်ဘၣ်တၢ် ဖဲအဒိးဘျၢထံဝံၤအလီၢ်ခံ အဃိ အတူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ တၢ်ကမၣ်အိၣ်ဒံးဝဲလီၤ. တၢ်တူၢ်ဘၣ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် ကဲထီၣ်အသးသ့လီၤ. (ရိမ့ၤ ၃:၂၃) ပဝဲခဲလၢာ်န့ၣ် ပအဲၣ်ဒိးမၤတၢ်လၢအဘၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပဝဲခဲလၢာ် “ပမၤကမၣ်တၢ်အါမံၤ” အါဘျီလီၤ. (ယၤကိာ် ၃:၂; ရိမ့ၤ ၇:၂၁-၂၃) ပမၤကမၣ်ဘၣ်တၢ်န့ၣ် ပတူၢ်ဘၣ်တမုာ်ဘၣ် ဘၣ်ဆၣ်အမၤစၢၤပှၤသ့လီၤ. ဘၣ်မနုၤပတဲဒ်န့ၣ်လဲၣ်. မ့ၢ်လၢအမၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကဘှီဂ့ၤထီၣ်ပသး ဒီးပတက့ၤမၤကဒါက့ၤ တၢ်ကမၣ်ဒ်အလီၢ်လီၢ်အသိး လၢၤတဂ့ၤအဃိလီၤ.—ဧ့ၤဘြံၤ ၁၂:၁၂, ၁၃.
၁၃. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပကဘၣ် ပလီၢ်ပသးဒ်သိး ပသုတဆဲးတူၢ်ဘၣ်လၢ ပတၢ်ကမၣ်အိၣ်ဒံးဝဲလဲၣ်.
၁၃ ပပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤပသးဒီး ယဟိဝၤယွၤပျၢ်ကွံာ် ပတၢ်ကမၣ်လံ သနာ်က့ တဘျီတခီၣ် ပကဆဲးတူၢ်ဘၣ်လၢ ပတၢ်ကမၣ်အိၣ်ဒံးလီၤ. ပမ့ၢ်တူၢ်ဘၣ်ဒ်န့ၣ်န့ၣ် လီၤဘၣ်ယိၣ်ဝဲလီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၃၁:၁၀; ၃၈:၃, ၄) ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်. ပကကွၢ်သကိး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဂၤအဂ့ၢ်လီၤ. လၢအပူၤကွံာ်န့ၣ် အမၤဘၣ်တၢ်ကမၣ်အဃိ အဝဲဆဲးတူၢ်ဘၣ်လၢ အတၢ်ကမၣ်အိၣ်ဒံးဝဲလီၤ. အတဲဝဲလၢ “ယတူၢ်ဘၣ်လၢ ယမ့ၢ်ဂုာ်ကျဲးစၢးမၤအီၤလၢ အဂ့ၤကတၢၢ်ထဲလဲၣ် သနာ်က့ အဘျုးတအိၣ်ဘၣ်. ဒ်လဲၣ်ဂ့ၤဒ်လဲၣ်ဂ့ၤ တမ့ၢ်လၢယကန့ၢ်ဘၣ် တၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤဘၣ်.” ပဝဲအါဂၤ ပကတူၢ်ဘၣ် ဒ်သိးဒီးအီၤလီၤ. အဃိ ပကဘၣ်ပလီၢ်ပသး ဒ်သိးပသုတဆဲးတူၢ်ဘၣ်လၢ ပတၢ်ကမၣ်အိၣ်ဒံးဝဲန့ၣ်တဂ့ၤ. ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤအဲၣ်ပှၤဒီး အဝဲပျၢ်ကွံာ်ပတၢ်ကမၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပမ့ၢ်ဆဲးအိၣ်ဒီး တၢ်တူၢ်ဘၣ်ဒ်န့ၣ်န့ၣ် မုၣ်ကီၤလံၢ်ကသးခုဝဲဒိၣ်မးလီၤ.—ထိၣ်သတြီၤဒီး ၂ ကရံၣ်သူး ၂:၅-၇, ၁၁ တက့ၢ်.
၁၄. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပနာ်သ့လၢ ယဟိဝၤယွၤ သးအိၣ်ပျၢ်ကွံာ် ပတၢ်ကမၣ် လၢာ်လၢာ်ဆ့ဆ့လဲၣ်.
၁၄ ပကသံကွၢ်ဘၣ်လၢ ‘ယဟိဝၤယွၤပျၢ် ယတၢ်ကမၣ် လၢာ်လၢာ်ဆ့ဆ့န့ၣ် ယသ့ၣ်ညါအီၤ ကသ့ဒ်လဲၣ်.’ ပမ့ၢ်သံကွၢ်ဘၣ်ဒ်န့ၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲယဟိဝၤယွၤပျၢ်ကွံာ် ပတၢ်ကမၣ်လီၤ. တၢးထီခိးတၢ် လၢအပူၤကွံာ်တဘ့ၣ် တဲဝဲလၢ “ပမ့ၢ်ဆဲးမၤဘၣ်ဒံး တၢ်ကမၣ်တခါလီၢ်လီၢ် တဘျီဝံၤတဘျီန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲဒၣ် ပမၤလီၤမၢ်ကွံာ် ပလုၢ်လၢ်လၢ အပူၤကွံာ်တဖၣ် တန့ၢ်ဒံးဘၣ်အဃိလီၤ. . . . ဘၣ်ဆၣ် တဘၣ်ဟ့ၣ်ၡူတဂ့ၤ. တၢ်ကမၣ်လၢနမၤတ့ၢ်အီၤန့ၣ် တဘၣ်ဆိကမိၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤပျၢ်ကွံာ် တန့ၢ်နီတဘျီဘၣ်န့ၣ်တဂ့ၤ. မုၣ်ကီၤလံၢ် အဲၣ်ဒိးဝဲလၢ နကတူၢ်ဘၣ်ဒ်န့ၣ်လီၤ. နမ့ၢ်သးဘၣ်ဒိဒီး သးအ့န့လီၤနသးခီဖျိလၢ နမၤဘၣ်တၢ်ကမၣ်အဃိန့ၣ် သ့ၣ်ညါလၢ ယဟိဝၤယွၤ တထံၣ်နၤဒ်နမ့ၢ်ပှၤအၢပှၤသီဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် အသးအိၣ်ပျၢ်ကွံာ် နတၢ်ကမၣ်လီၤ. အဃိ အိၣ်ဒီးတၢ်ဆီၣ်လီၤသး ဒီးဆဲးဃ့ဘါထုကဖၣ်လၢ ကစၢ်ယွၤအအိၣ်ဒ်သိး အကပျၢ်နတၢ်ကမၣ်န့ၣ်တက့ၢ်. ဒီးဃ့အီၤဒ်သိး အကမၤစၢၤနၤလၢ နကအိၣ်ဒီး သးလၢအသ့ၣ်ညါဒၣ်တၢ် လၢအကဆှီဒီး နတမၤဘၣ်က့ၤတၢ်ကမၣ် ဒ်လၢညါအသိး လၢၤတဂ့ၤ အဂီၢ်တက့ၢ်. ဒ်ဖိသၣ်တဂၤ မၤကမၣ်ဘၣ်တၢ်တလီၢ်လီၢ် တလီၢ်လီၢ်ဒီး အဝဲလဲၤလၢအပၢ်အအိၣ် ဒီးဃ့တၢ်မၤစၢၤအသိး ပဝဲစ့ၢ်ကီး ပကဘၣ်ဆဲးဃ့ ယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤစၢၤ မ့ၢ်လၢအသးအိၣ်ပှၤဒီး သးကညီၤပှၤအဃိလီၤ.” *
၁၅-၁၆. ဖဲပှၤတနီၤသ့ၣ်ညါထီၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤပျၢ်ကွံာ် အတၢ်ကမၣ်အခါ အဝဲသ့ၣ်တူၢ်ဘၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်.
၁၅ ယဟိဝၤယွၤအခ့အပှၤအါဂၤန့ၣ် သ့ၣ်ညါဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤပျၢ်အဝဲသ့ၣ်တၢ်ကမၣ်အဃိ အဝဲသ့ၣ်သးမုာ်ထီၣ်က့ၤဝဲလီၤ. အဒိ ပူၤကွံာ်စှၤကိးနံၣ်န့ၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတဂၤဖးဘၣ်ဝဲ တၢ်လဲၤခီဖျိတခါ လၢအထိးဘၣ်အသး လၢအအိၣ်လၢ “လံာ်စီဆှံ ဆီတလဲ ပတၢ်အိၣ်မူ” အပူၤလီၤ. လၢ တၢးထီခိးတၢ် အပူၤ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဂၤတဲဝဲ ခီဖျိလၢ တၢ်ကဲထီၣ်တ့ၢ်အသးဒီးအီၤလၢ အပူၤကွံာ်တဖၣ်န့ၣ် အဃိ အကနာ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအဲၣ်အီၤနီၢ်ကီၢ်န့ၣ် တညီဝဲဘၣ်. အဝဲဒိးဘျၢထံန့ၢ် တဘျုးနံၣ်လံ သနာ်က့ အတၢ်တူၢ်ဘၣ်တခါန့ၣ် ဆဲးအိၣ်ဒံးဝဲလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဖဲအဝဲဆိကမိၣ်ထံ တၢ်ပှ့ၤက့ၤအဂ့ၢ် လီၤတံၢ်လီၤဆဲးအခါ အသ့ၣ်ညါထီၣ်ဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤအဲၣ်အီၤ နီၢ်ကီၢ်လီၤ. *
၁၆ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ် အတၢ်လဲၤခီဖျိန့ၣ် ကဲဘျုးဝဲလၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတဂၤအံၤ အဂီၢ်ဒ်လဲၣ်. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါကွဲးဝဲလၢ “ဖဲယသးစၢ်အခါ ယကွၢ်ဝဲ တၢ်ဂီၤဘ့ၣ်ဆ့ ဆူၣ်မး ဒီးကီဒိၣ်မးလၢ ယကပတုာ်အီၤလီၤ. ပူၤကွံာ်တယံာ်ဒံးဘၣ်န့ၣ် ယက့ၤကွၢ်ဘၣ်ကဒီးလီၤ. ဒီးယဃ့တၢ်မၤစၢၤလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်အအိၣ်လီၤ. အဃိ ယမၤနၢၤကွံာ် ယတၢ်ဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ်တခါအံၤန့ၢ်လီၤ. တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် မၤစၢၤယၤဒ်သိး ယကသ့ၣ်ညါထီၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအဲၣ်ယၤဒီး သးအိၣ်ပျၢ်ယတၢ်ကမၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် တဘျီတခီၣ် ယတူၢ်ဘၣ်လၢ ယလုၢ်ယပှ့ၤတအိၣ်ဘၣ် ဒီးယဟိဝၤယွၤတအဲၣ်ယၤဘၣ်. ယဖးဘၣ်ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်အံၤ အတၢ်လဲၤခီဖျိအဃိ ကဲထီၣ်တၢ်မၤစၢၤလၢ ယဂီၢ်ဒိၣ်မးလီၤ. ခဲအံၤယသ့ၣ်ညါထီၣ်လၢ ယမ့ၢ်တဲလၢ ယဟိဝၤယွၤတပျၢ် ယတၢ်ကမၣ်ဘၣ်န့ၣ် လီၤဂာ်ဒ် ယတဲလၢ အဖိခွါအတၢ်ပှ့ၤက့ၤန့ၣ် ကျၢၢ်ဘၢယတၢ်ဒဲးဘး တန့ၢ်ဘၣ်အသိးလီၤ. ယပာ်ဃာ် တၢ်လဲၤခီဖျိတခါအံၤ ဒ်သိး ဖဲယမ့ၢ်တူၢ်ဘၣ်လၢ ယလုၢ်ယပှ့ၤတအိၣ်လၢၤဘၣ်အခါ ယကဖးကဒါက့ၤ ဒီးဆိကမိၣ်ထံက့ၤအီၤ အဂီၢ်လီၤ.
၁၇. ဘၣ်မနုၤအဃိ စီၤပီလူး တဆဲးတူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ အတၢ်ကမၣ်အိၣ်ဒံးလၢၤဘၣ်လဲၣ်.
၁၇ တၢ်လဲၤခီဖျိသ့ၣ်တဖၣ်အံၤန့ၣ် အလီၤဂာ်ဒ် တၢ်မၢဖိပီလူး အတၢ်လဲၤခီဖျိအသိးလီၤ. တချုးလၢ အဝဲကဲထီၣ် ခရံာ်ဖိန့ၣ် အမၤဘၣ်တၢ်ကမၣ်လၢ ဒိၣ်ဒိၣ်မုၢ်မုၢ်တဖၣ်လီၤ. တၢ်လၢစီၤပီလူးမၤတ့ၢ်ဝဲတဖၣ်န့ၣ် အနီၣ်ဘၣ်က့ၤဝဲ ဘၣ်ဆၣ် အဝဲတဆိကမိၣ်ထီၣ်က့ၤဝဲ လၢၤဘၣ်. (၁ တံၤမသ့း ၁:၁၂-၁၅) စီၤပီလူးနာ်ဝဲလၢ အတၢ်ဒဲးဘးပျၢ်ကွံာ်သ့ ခီဖျိလၢ တၢ်ပှ့ၤက့ၤအဃိ ဒီးတၢ်ပှ့ၤက့ၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ဟ့ၣ်လၢ အဂီၢ်လီၤ. (ကလၤတံ ၂:၂၀) အဃိ စီၤပီလူး တဆဲးတူၢ်ဘၣ်လၢ အတၢ်ကမၣ်အိၣ်ဒံးဝဲလၢၤဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် အဝဲသးစၢၢ်ဆၢလၢ ကမၤယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤ လၢအဂ့ၤကတၢၢ်လီၤ.
သးစၢၢ်ဆၢ တၢ်လၢဟီၣ်ခိၣ်သီ
မ်ပပာ်လီၤပသးလၢ ပကကွၢ်ဃီၤတၢ်လၢ ခါဆူညါအဂီၢ်တက့ၢ် (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၁၈-၁၉) *
၁၈. လၢတၢ်မၤလိအံၤအပူၤ ပမၤလိန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မနုၤလဲၣ်.
၁၈ လၢတၢ်မၤလိအံၤအပူၤ ဘၣ်ဃးဒီး ပျံၤသကွီၤတဖၣ်န့ၣ် ပမၤလိန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မနုၤလဲၣ်. (၁) ပသ့ၣ်နီၣ်ဘၣ်က့ၤ တၢ်လၢအပူၤကွံာ် လၢအမုာ်တဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ဟ့ၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပတၢ်အိၣ်မူလၢအပူၤကွံာ် မ့ၢ်ဂ့ၤထဲလဲၣ်သနာ်က့ ပတၢ်အိၣ်မူ လၢခါဆူညါန့ၣ် အကဂ့ၤဒိၣ်ကတၢၢ်လီၤ. (၂) ပှၤတနီၤကမၤဘၣ်ဒိပသး ဘၣ်ဆၣ် ပမ့ၢ်ပျၢ်အဝဲသ့ၣ်အတၢ်ကမၣ်န့ၣ် ပသးစၢၢ်ဆၢ ယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤသ့ဝဲလီၤ. (၃) ပမ့ၢ်တူၢ်ဘၣ်လၢ ပအိၣ်ဒီးတၢ်ကမၣ်န့ၣ် ပမၤယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤလၢတၢ်သးခုအပူၤ တသ့ဘၣ်. အဃိ ဒ်စီၤပီလူးအသိး ပကဘၣ်နာ်လၢ ယဟိဝၤယွၤပျၢ်ကွံာ် ပတၢ်ကမၣ် လၢာ်လၢာ်ဆ့ဆ့လံန့ၣ်လီၤ.
၁၉. လၢဟီၣ်ခိၣ်သီအပူၤန့ၣ် ပတနီၣ်ဘၣ်က့ၤ တၢ်လၢအမၤဘၣ်ဒိ ပသးတဖၣ်လၢၤဘၣ်န့ၣ် ပသ့ၣ်ညါဘၣ်အီၤဒ်လဲၣ်.
၁၉ ပအိၣ်ဒီးတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ပကအိၣ်မူဘၣ် လီၤထူလီၤယိာ်လီၤ. ဒီးလၢဟီၣ်ခိၣ်သီအပူၤန့ၣ် ပတသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤ တၢ်လၢအမၤဘၣ်ဒိ ပသးသ့ၣ်တဖၣ်လၢၤဘၣ်. ဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ် လံာ်စီဆှံတဲဝဲလၢ “တၢ်အခီၣ်ထံးတဖၣ်န့ၣ် တၢ်တသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ် က့ၤဘၣ်အီၤဘၣ်.” (ယၡါယၤ ၆၅:၁၇) ဆိကမိၣ်ကွၢ် ပဝဲဒၣ်တနီၤန့ၣ် ပမၤယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤယံာ်ထီၣ်ဒီး ပသးပှၢ်ထီၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် မ့မ့ၢ်လၢဟီၣ်ခိၣ်သီအပူၤန့ၣ် ပသးကစၢ်လီၤက့ၤဝဲလီၤ. (ယိၤဘး ၃၃:၂၅) အဃိ ပကပာ်လီၤပသးလၢ ပတကွၢ်လီၤက့ၤလၢ ပလီၢ်ခံလၢၤဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် ပကကွၢ်ဃီၤတၢ်လၢ ခါဆူညါဒီး ပကဂုာ်ကျဲးစၢး အဂ့ၤကတၢၢ်ဒ်သိး ပကအိၣ်မူဘၣ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်သီအပူၤလီၤ.
တၢ်သးဝံၣ် ၁၄၂ တၢ်မုၢ်လၢ်လၢ အမၤဂၢၢ်မၤကျၢၤပှၤ
^ လံာ်အဆၢ. 5 ပနီၣ်ဘၣ်က့ၤ တၢ်လၢအပူၤကွံာ်တဖၣ်န့ၣ် အဂ့ၤလၢပဂီၢ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပမ့ၢ်ဆိကမိၣ်ထီၣ်က့ၤ တၢ်လၢအပူၤကွံာ်တဖၣ် မ့ၢ်အါတလၢန့ၣ် ပတအဲၣ်ဒိးမၤ ယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤလၢၤဘၣ် ဒီးပကသးပ့ၤနီၣ်ကွံာ် ယဟိဝၤယွၤအတၢ်အၢၣ်လီၤလၢ ခါဆူညါတဖၣ်လီၤ. တၢ်မၤလိတခါအံၤ ပကတဲသကိး ဘၣ်ဃးဒီး ပျံၤသကွီၤသၢခါ လၢပမ့ၢ်ဆိကမိၣ်ထီၣ်အီၤ အါတလၢန့ၣ် ပကအိၣ်ဒီးတၢ်ကီတၢ်ခဲလီၤ. ပကကွၢ်သကိး လံာ်စီဆှံအတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲတဖၣ် ဒီးပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါလၢ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ အဒိအတဲာ်လၢ အကမၤစၢၤပှၤ ဒ်သိးပဟးဆှဲး ပျံၤသကွီၤသၢခါအံၤ ကန့ၢ်အဂီၢ်လီၤ.
^ လံာ်အဆၢ. 14 ကွၢ် See The Watchtower, February 15, 1954, p. 123 တက့ၢ်.
^ လံာ်အဆၢ. 58 တၢ်တဲဖျါထီၣ် တၢ်ဂီၤအခီပညီ– တၢ်တူၢ်ဘၣ်လၢအမ့ၢ်ဝဲ တၢ်လီကီထွဲက့ၤတၢ်လၢအပူၤကွံာ်, တၢ်စၢဃာ်ပှၤဂၤအတၢ်ကမၣ်ဒီး တၢ်တူၢ်ဘၣ်လၢ တၢ်ကမၣ်အိၣ်ဒံးန့ၣ် အလီၤဂာ်ဒ် တၢ်ဝံတၢ်ယိးဃၢလၢ အထုးလီၤပှၤဒ်သိး ပဆဲးလဲၤတၢ်လၢ တၢ်မူအကျဲ တန့ၢ်ဘၣ်အဂီၢ်လီၤ.
^ လံာ်အဆၢ. 65 တၢ်တဲဖျါထီၣ် တၢ်ဂီၤအခီပညီ– ဖဲပပာ်လီၤကွံာ် ပတၢ်ဝံတၢ်ယိးဃၢအံၤအခါ ပသးကမုာ်ထီၣ်ဒီးပကသးခုက့ၤလီၤ. ဒီးပဂံၢ်ပဘါကအိၣ်ထီၣ်က့ၤဒီး ပကကွၢ်ဃီၤတၢ်လၢ ခါဆူညါလီၤ.
