တၢ်မၤလိ ၃၂
မၤဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ် နတၢ်နာ် လၢတၢ်ဘၣ်တ့ကစၢ်အဖီခိၣ်တက့ၢ်
“တၢ်နာ်န့ၣ် . . . မ့ၢ်ဝဲ တၢ်အုၣ်အသးလၢ တၢ်လၢနတထံၣ်ဘၣ်တဖၣ်န့ၣ် အိၣ်ဝဲနီၢ်ကီၢ်လီၤ.”—ဧ့ၤဘြံၤ ၁၁:၁.
တၢ်သးဝံၣ် ၁၁ တၢ်ဘၣ်တ့တဖၣ် စံးထီၣ်ပတြၢၤယွၤ
တၢ်မၤလိအံၤ အတၢ်တိာ်ပာ် *
၁. နမၤလိဘၣ် ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဘၣ်တ့ကစၢ်အဂ့ၢ်ဒ်လဲၣ်.
နမ့ၢ်ဒိၣ်ထီၣ်ဘၣ်လၢ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီအပူၤန့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ဖဲနနီၢ်ဆံးခါန့ၣ် နကမၤလိဘၣ် ယဟိဝၤယွၤအဂ့ၢ်လီၤ. နမၤလိဘၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤမ့ၢ် တၢ်ဘၣ်တ့ကစၢ်, အဝဲအိၣ်ဒီးတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါတဖၣ် ဒီးအဝဲကမၤကဲထီၣ် ဟီၣ်ခိၣ်အံၤလၢ ပၤရဒံစူးလီၤ.—၁ မိၤၡ့ ၁:၁; မၤတၢ် ၁၇:၂၄-၂၇.
၂. ပှၤလၢအနာ်ဝဲ တၢ်ဘၣ်တ့ကစၢ်အိၣ်န့ၣ် ပှၤထံၣ်အဝဲသ့ၣ်ဒ်လဲၣ်.
၂ ဘၣ်ဆၣ် ပှၤအါဒံအါဂၤ တနာ်ဝဲဒၣ်လၢ ကစၢ်ယွၤအိၣ်ဘၣ် ဒီးတနာ်စ့ၢ်ကီးလၢ ကစၢ်ယွၤတ့လီၤတၢ်ကိးမံၤဒဲးဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် အဝဲသ့ၣ်နာ်ဝဲဒၣ်လၢ သးသမူအတၢ်လဲလိာ်သးန့ၣ် ဟဲကဲထီၣ်အသး တဆီဘၣ်တဆီန့ၣ်လီၤ. ပှၤတနီၤလၢ အနာ်တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ပှၤကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့လီၤ. ဒီးပှၤစဲအ့ၣ်ဖိတဖၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ လံာ်စီဆှံတဲတၢ်န့ၣ်အကမၣ် ဒီးပှၤလၢအနာ်ဝဲ တၢ်ဘၣ်တ့ကစၢ်န့ၣ် မ့ၢ်ပှၤလၢ အတၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့တအိၣ်, အတဖၠဲးဘၣ် ဒီးပှၤနာ်တၢ်ညီတဖၣ်လီၤ.
၃. ဘၣ်မနုၤအဃိအရ့ဒိၣ်လၢ ပကဘၣ်မၤဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ် ပတၢ်နာ် လၢပနီၢ်ကစၢ်လဲၣ်.
၃ ပှၤကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့ အတၢ်ထံၣ်တဖၣ် မ့ၢ်အဒိၣ်စိလၢပဖီခိၣ် ဒ်သိးပတနာ် လၢယဟိဝၤယွၤမ့ၢ် ပတၢ်ဘၣ်တ့ကစၢ်ဘၣ်န့ၣ်ဧါ. တၢ်စံးဆၢန့ၣ် ကဒိးသန့ၤထီၣ်အသးလၢ ဘၣ်မနုၤအဃိ ပနာ်လၢ ယဟိဝၤယွၤမ့ၢ် ပတၢ်ဘၣ်တ့ကစၢ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ပနာ်လၢတၢ်ဘၣ်တ့ကစၢ်အိၣ်န့ၣ် ခီဖျိလၢ ပှၤတဲဘၣ်ပှၤအဃိဧါ မ့တမ့ၢ် ခီဖျိလၢ ပဃုသ့ၣ်ညါ တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလီၤတံၢ်လီၤဆဲး လၢပနီၢ်ကစၢ်အဃိဧါ. (၁ ကရံၣ်သူး ၃:၁၂-၁၅) ပကဲထီၣ် ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဂၤ မ့ၢ်ယံာ်ထဲလဲၣ် သနာ်က့ ပကဘၣ်ဆဲးမၤဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ် ပတၢ်နာ်လီၤ. ပမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်မး ပတဘၣ်တၢ်လံၣ်န့ၢ်လီန့ၢ်ပှၤ ခီဖျိလၢ “ဟီၣ်ခိၣ်အတၢ်ကူၣ်သ့ ဒီးတၢ်လီတၢ်ဝ့ၤ ကလီကလီ” လၢအဝဲသ့ၣ်တဲဝဲလၢ လံာ်စီဆှံတဲတၢ်ကမၣ်န့ၣ်လီၤ. (ကလီးစဲ ၂:၈; ဧ့ၤဘြံၤ ၁၁:၆) လၢတၢ်မၤလိအံၤအပူၤ ပကတဲသကိး တၢ်ဂ့ၢ်တနီၤလၢ ကမၤစၢၤပှၤလီၤ. (၁) ဘၣ်မနုၤ အဃိ ပှၤအါဂၤတနာ်ဝဲလၢ တၢ်ဘၣ်တ့ကစၢ်အိၣ်လဲၣ်, (၂) နဒုးအိၣ်ထီၣ် နတၢ်နာ်န့ၢ် နတၢ်ဘၣ်တ့ ကစၢ်ယဟိဝၤယွၤ ကသ့ဒ်လဲၣ် ဒီး (၃) နဆဲးပၢၤဃာ် နတၢ်နာ်ကသ့ဒ်လဲၣ်.
ဘၣ်မနုၤအဃိ ပှၤအါဂၤတနာ်ဝဲလၢ တၢ်ဘၣ်တ့ကစၢ်အိၣ်လဲၣ်
၄. ဒ် ဧ့ၤဘြံၤ ၁၁:၁ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး တၢ်နာ်နီၢ်နီၢ်န့ၣ် ဒိးသန့ၤထီၣ်အသးလၢ တၢ်မနုၤလဲၣ်.
၄ ပှၤတနီၤဆိကမိၣ်ဝဲလၢ တၢ်လၢပနာ်အီၤန့ၣ် တလိၣ်လၢ ကဘၣ်အိၣ်ဒီးတၢ်အုၣ်သးဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် လံာ်စီဆှံတဲဝဲလၢ ပှၤလၢအနာ်တၢ်ဒ်အံၤန့ၣ် အဝဲသ့ၣ်တအိၣ်ဒီး တၢ်နာ်နီၢ်နီၢ်ဘၣ်. (ဖး ဧ့ၤဘြံၤ ၁၁:၁ တက့ၢ်.) လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ တၢ်နာ်န့ၣ် ဒိးသန့ၤထီၣ်အသးလၢ တၢ်အုၣ်သးအဖီခိၣ်လီၤ. အဒိ, ယဟိဝၤယွၤ, ယ့ၣ်ၡူး ဒီးယွၤအဘီမုၢ်န့ၣ် ပထံၣ်အီၤတသ့ဘၣ် သနာ်က့ တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤအိၣ်ဝဲန့ၣ် တၢ်အုၣ်သးအိၣ်ဝဲ အနီၢ်ကီၢ်လီၤ. (ဧ့ၤဘြံၤ ၁၁:၃) ပှၤစဲအ့ၣ်ဖိလၢအမ့ၢ် ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဂၤ တဲဝဲဒ်အံၤ “ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ်န့ၣ် တမ့ၢ်ပှၤလၢ အနာ်မူသူတၢ်ဘၣ်. ဘၣ်ဃးဒီး စဲအ့ၣ်အတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ် တကွၢ်ကပာ်ဝဲစ့ၢ်ကီးဘၣ်.”
၅. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပှၤအါဂၤ တနာ်ဝဲလၢ တၢ်ဘၣ်တ့ကစၢ်အိၣ်လဲၣ်.
၅ ပကသံကွၢ်ဘၣ်လၢ ‘တၢ်အုၣ်သးမ့ၢ်အိၣ်ဝဲလၢ ကစၢ်ယွၤတ့လီၤ တၢ်ခဲလၢာ် သနာ်က့ ဘၣ်မနုၤအဃိ ပှၤအါဂၤတနာ်ဝဲဘၣ်လဲၣ်.’ ခီဖျိလၢ ပှၤတနီၤနီၤတဃုသ့ၣ်ညါဝဲ တၢ်အုၣ်သးလၢ အနီၢ်ကစၢ်ဘၣ်အဃိလီၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါရီဘၢၤ တဲဝဲလၢ “လၢကၠိန့ၣ် ပှၤတသိၣ်လိ ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဘၣ်တ့အဂ့ၢ်ဘၣ်အဃိ ယတနာ်လၢ တၢ်ဘၣ်တ့ကစၢ်အိၣ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ဖဲယသးအိၣ်အနံၣ် ၂၀ ဘျဲၣ်အခါမး ယတဲသကိးဘၣ်တၢ်ဒီး ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ်အဃိ ယမၤလိန့ၢ် တၢ်အုၣ်သးတဖၣ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤ ဒီးယနာ်လၢ ကစၢ်ယွၤတ့လီၤတၢ် ကိးမံၤဒဲးလီၤ.” *—ကွၢ်တၢ်လွံၢ်နၢၣ်လၢအမ့ၢ် “ တၢ်ကစီၣ်အရ့ဒိၣ် လၢမိပါတဖၣ်အဂီၢ်” တက့ၢ်.
၆. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပှၤတနီၤတနာ်ဝဲလၢ တၢ်ဘၣ်တ့ကစၢ်အိၣ်လဲၣ်.
ဧ့ၤဘြံၤ ၁၁:၁) ဒ်သိးပကသ့ၣ်ညါထီၣ် တၢ်အုၣ်သးသ့ၣ်တဖၣ်အံၤအဂီၢ် ပကဘၣ်ဟံးန့ၢ်တၢ်ဆၢကတီၢ် ဒီးထဲးဂံၢ်ထဲးဘါလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပှၤအါတက့ၢ်န့ၣ် တအဲၣ်ဒိးထဲးဂံၢ်ထဲးဘါဒီး ဃုသ့ၣ်ညါဝဲဘၣ်. ပှၤလၢတဃုသ့ၣ်ညါ တၢ်အုၣ်သးတဖၣ်အံၤလၢ အနီၢ်ကစၢ်ဘၣ်န့ၣ် ကတဲဝဲလၢ ကစၢ်ယွၤတအိၣ်ဘၣ်.
၆ ပှၤတနီၤတနာ်ဝဲလၢ တၢ်ဘၣ်တ့ကစၢ်အိၣ်ဘၣ်. အဝဲသ့ၣ်တဲဝဲလၢ အမ့ၢ်ထံၣ်လၢအမဲာ်ချံမး ကနာ်ဝဲလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အနီၢ်ကီၢ်န့ၣ် တၢ်လၢအဝဲသ့ၣ် တထံၣ်ဝဲတဖၣ်ဒၣ်လဲာ် အဝဲသ့ၣ်နာ်ဝဲလၢ အအိၣ်သပှၢ်တၢၢ်လီၤ. အဒိ, ဒ်သိးဒီး ဟီၣ်ခိၣ်အတၢ်ထုးဃၢန့ၣ် ပှၤတထံၣ်လၢပှၤမဲာ်ချံဘၣ် ဘၣ်ဆၣ် ပှၤနာ်ဝဲလၢ အအိၣ်သပှၢ်ကတၢၢ်လီၤ. ပှၤလၢအနာ်တၢ်ဒ်အံၤတဖၣ်န့ၣ် လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ “တၢ်အုၣ်အသးလၢ တၢ်လၢနတထံၣ်ဘၣ်တဖၣ်န့ၣ် အိၣ်ဝဲနီၢ်ကီၢ်လီၤ.” (၇. မ့ၢ်ပှၤကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့ခဲလၢာ် နာ်ဝဲလၢ ကစၢ်ယွၤတ့လီၤတၢ်ခဲလၢာ်ဧါ. တဲဖျါထီၣ်တက့ၢ်.
၇ ခီဖျိလၢ ပှၤစဲအ့ၣ်ဖိတနီၤ ဃုသ့ၣ်ညါဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ လီၤတံၢ်လီၤဆဲးအဃိ အဝဲသ့ၣ်နာ်ဝဲလၢ ကစၢ်ယွၤတ့လီၤဝဲ မူဟီၣ် * ဒ်ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ ရီဘၢၤအသိး ပှၤတနီၤတနာ်ဝဲလၢ တၢ်ဘၣ်တ့ကစၢ်အိၣ်ဘၣ်. မ့ၢ်လၢအဝဲသ့ၣ်တမၤလိဘၣ်ဝဲ တၢ်ဘၣ်တ့အဂ့ၢ်လၢ ဖၠၣ်စိမိၤကၠိဘၣ်အဃိလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပှၤစဲအ့ၣ်ဖိအါဂၤ သ့ၣ်ညါထီၣ်ယဟိဝၤယွၤအဂ့ၢ် ဒီးအဲၣ်ယဟိဝၤယွၤလီၤ. ပတၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့အိၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, တအိၣ်ဘၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ ဒ်ပှၤစဲအ့ၣ်ဖိအါဂၤ မၤဝဲအသိး ပဝဲသ့ၣ်ခဲလၢာ် ပကဘၣ်မၤဒိၣ်ထီၣ် ပတၢ်နာ်ယဟိဝၤယွၤလီၤ. ပတၢ်နာ်ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် ပှၤဒုးအိၣ်ထီၣ်န့ၢ်ပှၤတသ့ဘၣ်.
ကယၢတဖၣ်လီၤ.နမၤဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ် နတၢ်နာ် လၢတၢ်ဘၣ်တ့ကစၢ်အဖီခိၣ် ကသ့လၢကျဲဒ်လဲၣ်
၈-၉. (က) ခဲအံၤ ပကတဲသကိး တၢ်သံကွၢ်မနုၤလဲၣ်. (ခ) ပမ့ၢ်မၤလိတၢ်ဘၣ်တ့အဂ့ၢ်န့ၣ် ကကဲဘျုးလၢ ပဂီၢ်ဒ်လဲၣ်.
၈ နမၤဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ် နတၢ်နာ် လၢတၢ်ဘၣ်တ့ကစၢ်အဖီခိၣ် ကသ့လၢကျဲဒ်လဲၣ်. ပကကွၢ်သကိး ကျဲလွံၢ်ဘိ လၢကမၤစၢၤပှၤလီၤ.
၉ ဃုသ့ၣ်ညါတၢ်ဘၣ်တ့အဂ့ၢ်တက့ၢ်. နမၤဒိၣ်ထီၣ် နတၢ်နာ်လၢ တၢ်ဘၣ်တ့ကစၢ်အဖီခိၣ် သ့ခီဖျိ နကွၢ်ဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိ, တၢ်မုၢ်တၢ်ဘိ ဒီးဆၣ်တဖၣ်လီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၉:၁; ယၡါယၤ ၄၀:၂၆) နဃုသ့ၣ်ညါတၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ မ့ၢ်အါန့ၣ် နကနာ်သပှၢ်တၢၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤမ့ၢ်တၢ်ဘၣ်တ့ကစၢ်လီၤ. လံာ်လဲၢ်လၢပတၢ်ကရၢကရိ ထုးထီၣ်ဝဲတဖၣ်န့ၣ် တဲဖျါထီၣ်ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဘၣ်တ့အဂ့ၢ်အကျိၤ လၢကျဲအါဘိလီၤ. တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤသ့ၣ်တဖၣ် မ့ၢ်ကီလၢ နကနၢ်ပၢၢ်အီၤသနာ်က့ တဘၣ်ကွၢ်ကပာ်အီၤတဂ့ၤ. ဃုသ့ၣ်ညါအီၤ မူာ်မူာ်နီၢ်နီၢ်တက့ၢ်. နုာ်လီၤကွၢ် jw.org တၢ်ဂီၤမူဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဘၣ်တ့အဂ့ၢ်လၢ ပကွၢ်ဘၣ်အီၤလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖးဒိၣ်န့ၣ်တက့ၢ်.
၁၀. ဟ့ၣ်တၢ်အဒိလၢ အပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ လၢတၢ်ဘၣ်တ့ကစၢ်အိၣ်ဝဲန့ၣ်တက့ၢ်. (ရိမ့ၤ ၁:၂၀)
၁၀ ဖဲနဃုသ့ၣ်ညါ တၢ်ဘၣ်တ့အဂ့ၢ်အခါ ပာ်သူၣ်ပာ်သး တၢ်ဘၣ်တ့ကစၢ်အဂ့ၢ်တက့ၢ်. (ဖး ရိမ့ၤ ၁:၂၀ တက့ၢ်.) အဒိ, မုၢ်အတၢ်ကပီၤဒီး အတၢ်ကိၢ်န့ၣ် အရ့ဒိၣ်ဝဲလၢ တၢ်သးသမူလၢ ဟီၣ်ခိၣ်ချၢအဂီၢ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် မုၢ်အယဲၤတနီၤန့ၣ် အမၤဘၣ်ဒိပှၤသ့လီၤ. အဃိ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ် လိၣ်ဘၣ်တၢ်ဒီသဒၢလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ် ကမၤန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ဒီသဒၢဖဲလဲၣ်. ဂာ်သဝံအကထြၢတဖၣ်လၢ အအိၣ်ဝးတရံး ဟီၣ်ခိၣ်ဖျၢၣ်န့ၣ် ဒီသဒၢပှၤလၢ မုၢ်အယဲၤတဖၣ်လၢ အမၤဘၣ်ဒိပှၤသ့န့ၣ်လီၤ. ဖဲမုၢ်အယဲၤလၢ အမၤဘၣ်ဒိတၢ်တဖၣ် ဟဲဆူၣ်ထီၣ်အခါ ဂာ်သဝံအကထြၢတဖၣ်စ့ၢ်ကီး ဒီသဒၢပှၤဒိၣ်ထီၣ်လီၤ. အဃိတၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ပှၤလၢအရဲၣ်ကျဲၤ ပာ်စၢၤတၢ်အိၣ်ဝဲ ဒီးအဝဲမ့ၢ် တၢ်ဘၣ်တ့ကစၢ် လၢအပှဲၤဒီး တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ ဒီးတၢ်ကူၣ်သ့နီၢ်နီၢ် တမ့ၢ်ဘၣ်ဧါ.
၁၁. နဃုထံၣ်န့ၢ် တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ လၢကမၤစၢၤနၤ ဒ်သိး နတၢ်နာ်ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဘၣ်တ့အဂ့ၢ် ကအါထီၣ်အဂီၢ် ကသ့ဖဲလဲၣ်. (ကွၢ်တၢ်လွံၢ်နၢၣ် “ တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢ ကမၤဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ် နတၢ်နာ်လၢ တၢ်ဘၣ်တ့ကစၢ်အဖီခိၣ်” တက့ၢ်.)
၁၁ တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ လၢကမၤစၢၤနၤ ဒ်သိး နတၢ်နာ်ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဘၣ်တ့အဂ့ၢ် ကအါထီၣ်အဂီၢ် နကွၢ်လၢ Watch Tower Publications Index ဒီးဃုသ့ၣ်ညါ တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢ jw.org အပူၤသ့လီၤ. နစးထီၣ်ဃုကွၢ် တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ ဒီးတၢ်ဂီၤမူလၢ အခိၣ်တီမ့ၢ်ဝဲ “တၢ်ဘၣ်တ့ကစၢ်အိၣ်ဧါ” န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤသ့ၣ်တဖၣ်အံၤ အိၣ်ဝဲဖုၣ်ကိာ်ဖိ ဒီးပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ ဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိ ဒီးတၢ်မုၢ်တၢ်ဘိတဖၣ်အဂ့ၢ် လီၤတံၢ်လီၤဆဲးလီၤ. တကးဒံးဘၣ် အတဲဖျါထီၣ်စ့ၢ်ကီးဝဲလၢ ပှၤစဲအ့ၣ်ဖိတဖၣ် ဟံးန့ၢ်ဝဲ တၢ်ဘၣ်တ့တဖၣ်အဒိလၢ ကတ့ထီၣ်ဝဲ တၢ်ဖိတၢ်လံၤတဖၣ်လီၤ.
၁၂. ဖဲပမၤလိလံာ်စီဆှံအခါ ပကဘၣ်ပာ်သူၣ်ပာ်သး တၢ်ဂ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.
၁၂ မၤလိလံာ်စီဆှံတက့ၢ်. ပှၤစဲအ့ၣ်ဖိလၢ ပတဲဖျါထီၣ်အဂ့ၢ်လၢအခီၣ်ထံးန့ၣ် အတနာ်ဝဲလၢ တၢ်ဘၣ်တ့ကစၢ်အိၣ်ဝဲဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် လၢခံ ပှၤစဲအ့ၣ်ဖိတဂၤအံၤ နာ်ဝဲသပှၢ်ကတၢၢ်လၢ တၢ်ဘၣ်တ့ကစၢ်အိၣ်ဝဲလီၤ. အတဲဝဲလၢ “ယအိၣ်ဒီးတၢ်နာ်ဒ်အံၤန့ၣ် တမ့ၢ်ခီဖျိလၢ ယမၤလိဘၣ် တၢ်လၢစဲအ့ၣ်တဲဝဲဘၣ်. ခီဖျိလၢယဃုယိၤၡူ ၁:၈; စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၁၉:၉၇) အဒိ, ဆိကမိၣ်ကွၢ် လံာ်စီဆှံတဲဖျါထီၣ် တၢ်ကဲထီၣ်အသး လၢအပူၤကွံာ်တဖၣ်န့ၣ်တက့ၢ်. ဝံအတၢ်စံးပာ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤတဖၣ် ဟဲလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်ဒ်လဲၣ် ဒီးပှၤကွဲးလံာ်စီဆှံဖိတဖၣ် အဝဲသ့ၣ်အတၢ်ကွဲးန့ၣ် လီၤပလိာ်အသးလၢ ကျဲဒ်လဲၣ်န့ၣ် ထံၣ်တမှံကွၢ်တက့ၢ်. နမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်န့ၣ် နတၢ်နာ်ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဘၣ်တ့ၢ်ကစၢ် ကဟဲအါထီၣ်ဝဲဒီး နကနာ်လၢလံာ်စီဆှံန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲကစၢ်ယွၤအကလုၢ်ကထါလီၤ. *—၂ တံၤမသ့း ၃:၁၄; ၂ ပ့းတရူး ၁:၂၁.
သ့ၣ်ညါလံာ်စီဆှံ လီၤတံၢ်လီၤဆဲးအဃိ ယနာ်ဝဲလၢတၢ်ဘၣ်တ့ကစၢ်အိၣ်ဝဲလီၤ.” ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် နကသ့ၣ်ညါပာ်စၢၤ လံာ်စီဆှံဂ့ၤဂ့ၤလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဒ်သိးနတၢ်နာ် တၢ်ဘၣ်တ့ကစၢ်ကအါထီၣ်အဂီၢ် နကဘၣ်ဆဲးမၤလိအါထီၣ် လံာ်စီဆှံလီၤ. (၁၃. တၢ်ဟ့ၣ်ပလီၢ်လၢအပှဲၤဒီး တၢ်ကူၣ်သ့လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤန့ၣ် မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.
၁၃ ဖဲနမၤလိ ကစၢ်ယွၤကလုၢ်ကထါအခါ ပာ်သူၣ်ပာ်သး တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်တဖၣ်အံၤ နမၤထွဲအီၤ ကသ့ဒ်လဲၣ်န့ၣ်တက့ၢ်. အဒိ, လၢအပူၤကွံာ်ဖးယံာ်န့ၣ် လံာ်စီဆှံဟ့ၣ်ပလီၢ်ဝဲလၢ တၢ်အဲၣ်ကျိၣ်စ့န့ၣ် မၤဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးပှၤဒီး “မၤဘၣ်ဒိဆါ” ပှၤလၢကျဲအါဘိလီၤ. (၁ တံၤမသ့း ၆:၉, ၁၀; ကတိၤဒိ ၂၈:၂၀; မးသဲ ၆:၂၄) တၢ်ဟ့ၣ်ပလီၢ်အံၤ မ့ၢ်အကဲဘျုးလၢ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤဒံးဧါ. လံာ်လၢအမ့ၢ် The Narcissism Epidemic တဲဝဲလၢ “ပှၤလၢအအဲၣ် တၢ်ထူးတၢ်တီၤတဖၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်အသူၣ်ဟးဂီၤသးဟးဂီၤ ဒီးတအိၣ်ဒီး တၢ်သးခုအါအါဘၣ်. ဒီးပှၤလၢအသူၣ်လီသးကွံ အါထီၣ်ကျိၣ်စ့န့ၣ် တသူၣ်ခုသးခု ဒီးအတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ တဂ့ၤစ့ၢ်ကီးဘၣ်.” အဃိ လံာ်စီဆှံဟ့ၣ်ပလီၢ်ပှၤလၢ ပတဘၣ်အဲၣ်ကျိၣ်အဲၣ်စ့ဘၣ်. မ့ၢ်နဆိကမိၣ်ထီၣ် လံာ်စီဆှံအတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲလၢ ကမၤစၢၤနၤဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဂ့ၢ်အံၤ အိၣ်ဒံးဧါ. ပမ့ၢ်ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ လံာ်စီဆှံအတၢ်ဟ့ၣ်ပလီၢ်န့ၣ် ပကထံၣ်လၢ ပတၢ်ဘၣ်တ့ကစၢ် သ့ၣ်ညါဝဲ တၢ်လၢအဂ့ၤကတၢၢ် လၢပဂီၢ် မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်ဒီး ပကသန့ၤပသးလၢ အတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်တဖၣ်လီၤ. (ယၤကိာ် ၁:၅) အဃိ ပတၢ်အိၣ်မူကပှဲၤဝဲဒီး တၢ်သးခုလီၤ.—ယၡါယၤ ၄၈:၁၇, ၁၈.
၁၄. ဖဲနမၤလိလံာ်စီဆှံအခါ နသ့ၣ်ညါအါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤအဂ့ၢ်ဒ်လဲၣ်.
၁၄ နမၤလိလံာ်စီဆှံန့ၣ် နဖီတၢၣ်အိၣ်လၢ နကသ့ၣ်ညါအါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤအဂ့ၢ်လီၤ. (ယိၤဟၣ် ၁၇:၃) ဖဲနမၤလိလံာ်စီဆှံအခါ နကသ့ၣ်ညါအါထီၣ်ယဟိဝၤယွၤအဂ့ၢ် ဒီးအတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါတဖၣ်လီၤ. ခီဖျိလၢနမၤလိဘၣ်ဃးဒီး ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါတဖၣ်အဃိ နနာ်သပှၢ်ကတၢၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအိၣ်ဝဲလီၤ. (၂ မိၤၡ့ ၃၄:၆, ၇; စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၄၅:၈, ၉) ဖဲနသ့ၣ်ညါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤအဂ့ၢ်ဂ့ၤဂ့ၤအခါ နတၢ်နာ် ကဒိၣ်ထီၣ်, နတၢ်အဲၣ်အီၤကအါထီၣ် ဒီးနတၢ်ရ့လိာ်သးဒီးအီၤ ကဂၢၢ်ကျၢၤဒိၣ်ထီၣ်ဝဲစ့ၢ်ကီးလီၤ.
၁၅. နတဲပၠးပှၤဂၤဘၣ်ဃးဒီး ကစၢ်ယွၤအဂ့ၢ်ကသ့ဒ်လဲၣ်.
၁၅ တဲပၠးပှၤဂၤဘၣ်ဃးဒီး နတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်တက့ၢ်. ဖဲနမၤဒ်န့ၣ်အခါ နတၢ်နာ်ကဂၢၢ်ကျၢၤဒိၣ်ထီၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပှၤလၢနတဲဘၣ်အီၤန့ၣ် မ့ၢ်သံကွၢ်နၤလၢ မ့ၢ်ကစၢ်ယွၤအိၣ်နီၢ်ကီၢ်ဧါ ဒီးနစံးဆၢက့ၤအီၤ မ့ၢ်တဘၣ်ဘၣ်န့ၣ် နကမၤဒ်လဲၣ်. ဃုသ့ၣ်ညါလံာ်စီဆှံတဆၢလၢ အၡဲပၠးဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ဂ့ၢ်အံၤလၢ လံာ်လဲၢ်လၢ ပတၢ်ကရၢကရိထုးထီၣ်ဝဲ ဝံၤဒီးက့ၤတဲပၠးအီၤတက့ၢ်. (၁ ပ့းတရူး ၃:၁၅) နသံကွၢ်စ့ၢ်ကီး ပှၤလၢအအိၣ်ဒီးတၢ်လဲၤခီဖျိတဂၤ လၢကမၤစၢၤနၤအဂီၢ်သ့ဝဲလီၤ. တၢ်လၢနတဲပၠးအီၤလၢ လံာ်စီဆှံအပူၤန့ၣ် အဝဲတူၢ်လိာ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, တတူၢ်လိာ်မ့ၢ်ဂ့ၤ ခီဖျိလၢနဃုသ့ၣ်ညါအါထီၣ် တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤအဃိ ကကဲဘျုးလၢနဂီၢ်လီၤ. ဒီးနတၢ်နာ်ကဂၢၢ်ကျၢၤဒိၣ်ထီၣ်လီၤ. နမၤဒ်န့ၣ်အဃိ နတနာ် ပှၤကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့ ဒီးပှၤလၢအတဲဝဲလၢ တၢ်ဘၣ်တ့ကစၢ်တအိၣ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ.
ဆဲးမၤဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ် နတၢ်နာ်တက့ၢ်
၁၆. ပမ့ၢ်တဆဲးမၤဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ် ပတၢ်နာ်ဘၣ်န့ၣ် တၢ်မနုၤ ကဲထီၣ်အသးဒီးပှၤသ့လဲၣ်.
၁၆ ပမၤယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤ မ့ၢ်ယံာ်ထဲလဲၣ် သနာ်က့ ပကဘၣ်ဆဲးမၤဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ်ပတၢ်နာ်လီၤ. ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်. ပမ့ၢ်တပလီၢ်ပသးဘၣ်န့ၣ် ပတၢ်နာ်လီၤစှၤသ့ဝဲလီၤ. ဒ်ပတဲသကိးတ့ၢ်အသိး တၢ်နာ်န့ၣ် တဒိးသန့ၤထီၣ်အသးလၢ တၢ်လၢပထံၣ်တဖၣ်ဘၣ် ဘၣ်ဆၣ် ဒိးသန့ၤထီၣ်အသးလၢ တၢ်လၢပတထံၣ်ဘၣ်တဖၣ်လီၤ. တၢ်လၢပထံၣ်အီၤတသ့ဘၣ်န့ၣ် ပသးပ့ၤနီၣ်ကွံာ်အီၤ ဧ့ၤဘြံၤ ၁၂:၁) အဃိ ပဟးဆှဲး ပျံၤသကွီၤအံၤ ကသ့ဒ်လဲၣ်.—၂ သ့းစၤလနံ ၁:၃.
သ့ညီညီလီၤ. ဒီးစီၤပီလူးကိးဝဲ ပှၤလၢအတၢ်နာ်စှၤတဖၣ်လၢ “တၢ်ဒဲးဘးလၢ အမၤနိးမၤဘျးပှၤ ညီညီ” လီၤ. (၁၇. တၢ်မနုၤကမၤစၢၤပှၤလၢ ပကမၤဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ် ပတၢ်နာ်အဂီၢ်လဲၣ်.
၁၇ အဆိကတၢၢ်, ဃ့ကညး ယဟိဝၤယွၤလၢ အကဟ့ၣ်နၤအသးစီဆှံ ထီဘိတက့ၢ်. ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်. ခီဖျိလၢ တၢ်နာ်န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲသးစီဆှံအတၤသၣ်တခါလီၤ. (ကလၤတံ ၅:၂၂, ၂၃) ကစၢ်ယွၤအသးစီဆှံ မ့ၢ်တမၤစၢၤပှၤဘၣ်န့ၣ် ပဆဲးမၤဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ်ပတၢ်နာ်လၢ ပတၢ်ဘၣ်တ့ကစၢ် အဖီခိၣ်တန့ၢ်ဘၣ်. ပမ့ၢ်ဆဲးဃ့ ယဟိဝၤယွၤအသးစီဆှံန့ၣ် အဝဲကဟ့ၣ်လီၤပှၤလီၤ. (လူၤကၣ် ၁၁:၁၃) တကးဒံးဘၣ် ပဃ့သ့လၢ “ဟ့ၣ်လီၤအါထီၣ်ပှၤတၢ်နာ်တက့ၢ်.”—လူၤကၣ် ၁၇:၅.
၁၈. ဒ် စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁:၂, ၃ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး ပဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ဟ့ၣ်လၢအလုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ် မနုၤလဲၣ်
၁၈ တကးဒံးဘၣ် မၤနီၢ်ကစၢ်တၢ်မၤလိ လံာ်စီဆှံထီဘိတက့ၢ်. (ဖး စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁:၂, ၃ တက့ၢ်.) ဖဲထါစံးထီၣ်ပတြၢၤကွဲးအသးဝံၤဝဲအခါ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတနီၤ ဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲ ကစၢ်ယွၤတၢ်သိၣ်တၢ်သီ အတၢ်ကွဲးအသးလီၤ. စီၤပၤဒီးပှၤလုၢ်တၢ်ဒိၣ်တဖၣ် ဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲ လံာ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီတဖၣ်အံၤ ဒီးဖဲနွံနံၣ်တနံၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ရဲၣ်ကျဲၤဝဲလၢ “ပိာ်ခွါဒီးပိာ်မုၣ်, ဒီးဖိဒံဖိသၣ်, ဒီးပှၤတခီဘီမုၢ်ဖိ” လၢအအိၣ်လၢ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိအကျါန့ၣ် ကဟဲပာ်ဖှိၣ်ထီၣ်အသးလၢ ကဒိကနၣ် ကစၢ်ယွၤအတၢ်သိၣ်တၢ်သီအဂီၢ်လီၤ. (၅ မိၤၡ့ ၃၁:၁၀-၁၂) လၢယ့ၣ်ၡူးအစိၤန့ၣ် ပှၤလၢအအိၣ်ဒီး တၢ်သိၣ်တၢ်သီအလံာ်ထူန့ၣ် အိၣ်ဒၣ်စှၤကိာ်ဂၤလီၤ. တၢ်သိၣ်တၢ်သီအလံာ်ထူအါတက့ၢ်န့ၣ် အိၣ်လၢဘူၣ်ဘျီၣ်တဖၣ်အပူၤလီၤ. မ့မ့ၢ်လၢမုၢ်မဆါတနံၤအံၤန့ၣ် ပှၤအါဂၤဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲ လံာ်စီဆှံဒီတဘ့ၣ် မ့တမ့ၢ် အကတြူၢ်တနီၤသ့ဝဲလီၤ. အဝဲအံၤမ့ၢ်ဝဲ တၢ်ဟ့ၣ်လၢ အလုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တခါလီၤ. ပပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤတၢ်ဟ့ၣ်လၢ အလုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်အံၤ ကသ့ဒ်လဲၣ်.
၁၉. ဒ်သိးပတၢ်နာ်ကဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ်အဂီၢ် ပကဘၣ်မၤတၢ်မနုၤလဲၣ်.
၁၉ ပပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤတၢ်ဟ့ၣ်လၢ အလုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်အံၤ ခီဖျိပဖးလံာ်စီဆှံကိးနံၤဒဲးလီၤ. ပကဘၣ်ပာ်လီၤ တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ ပကဖးဒီးမၤလိလံာ်စီဆှံအဂီၢ်, တမ့ၢ်လၢ ပတၢ်ဆၢကတီၢ်အိၣ်မး ပဖးအီၤဘၣ်. ပမ့ၢ်မၤလိလံာ်စီဆှံ ဒ်ပရဲၣ်ကျဲၤပာ်စၢၤအီၤအသိး ထီဘိန့ၣ် ပတၢ်နာ်ကဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ်ဝဲလီၤ.
၂၀. ပကဘၣ်ပာ်လီၤပသးလၢ ပကမၤတၢ်မနုၤလဲၣ်.
၂၀ ပတလီၤဂာ်ဒ်သိးဒီး “ပှၤကူၣ်တၢ်သ့ ဒီးပှၤလၢ အဖၠဲးတဖၣ်” လၢဟီၣ်ခိၣ်အံၤဘၣ်. ပတၢ်နာ်န့ၣ် ဒိးသန့ၤထီၣ်အသးလၢ လံာ်စီဆှံလီၤ. (မးသဲ ၁၁:၂၅, ၂၆) ပမၤလိလံာ်စီဆှံအဃိ ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ခဲအံၤဟီၣ်ခိၣ် အတၢ်အိၣ်သး အိၣ်ဒ်လဲၣ် ဒီးယဟိဝၤယွၤ ကမၤဘၣ်ဂီၢ်ထီၣ်က့ၤ တၢ်အိၣ်သးဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. အဃိ မ်ပပာ်လီၤပသးလၢ ပကမၤဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ် ပတၢ်နာ် ဒီးမၤစၢၤပှၤအါဂၤ ဒ်သိးကနာ်န့ၢ် တၢ်ဘၣ်တ့ကစၢ်အဂီၢ်တက့ၢ်. (၁ တံၤမသ့း ၂:၃, ၄) မ်ပကဆဲးအိၣ်ခိးကွၢ်လၢ် တၢ်ဆၢကတီၢ်ဖဲ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ ကစံးထီၣ်ပတြၢၤယဟိဝၤယွၤ ဒီးတဲလၢ “ပကစၢ်ယဟိဝၤယွၤဧၢ, နတ့လီၤတၢ်ခဲလၢာ် . . . အဃိ နကြၢးဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်လၤတၢ်ကပီၤ ဒီးတၢ်ယူးယီၣ် ဒီးတၢ်စိတၢ်ကမီၤလီၤ.”—လီၣ်ဖျါ ၄:၁၁.
တၢ်သးဝံၣ် ၂ ယဟိဝၤမ့ၢ်နမံၤ
^ လံာ်အဆၢ. 5 လံာ်စီဆှံတဲဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် အတ့လီၤတၢ်ကိးမံၤဒဲးလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိအါဂၤ တနာ်ဝဲလၢ ကစၢ်ယွၤတ့လီၤတၢ်ဘၣ်. အဝဲသ့ၣ်နာ်ဝဲလၢ တၢ်သးသမူတဖၣ်န့ၣ် ဟဲကဲထီၣ်အသးလၢ အနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲလီၤ. ပမ့ၢ်မၤအါထီၣ် ပတၢ်နာ်န့ၢ်ယဟိဝၤယွၤ ဒီးအကလုၢ်ကထါန့ၣ် ပှၤမ့ၢ်နာ်ဝဲဒ်လဲၣ်ဂ့ၤ ဒ်လဲၣ်ဂ့ၤ သနာ်က့ ပတနာ်ပိာ်အဝဲသ့ၣ်အခံဘၣ်. လၢတၢ်မၤလိအံၤအပူၤ ကပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ပမၤအီၤဒ်န့ၣ် ကသ့ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ.
^ လံာ်အဆၢ. 5 ပဒိၣ်ကၠိအါတက့ၢ်န့ၣ် တသိၣ်လိ ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဘၣ်တ့ကစၢ်အဂ့ၢ်ဘၣ်. ကၠိသရၣ်တနီၤ တဲဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်မ့ၢ်သိၣ်လိဝဲန့ၣ် လီၤဂာ်လၢ အဝဲသ့ၣ်မၢဆူၣ်ပှၤကၠိဖိလၢ ကနာ်ဝဲလၢကစၢ်ယွၤအိၣ်န့ၣ်လီၤ.
^ လံာ်အဆၢ. 7 ပှၤကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့အဂၤ ၆၀ ဘျဲၣ်လၢအပၣ်ဃုာ်ဒီး ပှၤစဲအ့ၣ်ဖိ လၢအနာ်တၢ်ဘၣ်တ့န့ၣ် ပဖးအဝဲသ့ၣ် အဂ့ၢ်သ့လၢ Watch Tower Publications Index အပူၤလီၤ. ကွၢ်တၢ်ဂ့ၢ်ခိၣ်တီ “Science,” လၢအခိၣ်တီဖိမ့ၢ်ဝဲ “scientists expressing belief in creation” တက့ၢ်. အဝဲသ့ၣ်တနီၤ အတၢ်လဲၤခီဖျိန့ၣ် နထံၣ်န့ၢ်သ့စ့ၢ်ကီးလၢ လံာ်နဲၣ်ကျဲလၢ ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ်ကဃုသ့ၣ်ညါတၢ်အဂီၢ် အပူၤလီၤ. ကွၢ်တၢ်ဂ့ၢ်ခိၣ်တီ “စဲအ့ၣ် ဒီးစဲးဖီကဟၣ်ပီညါ” လၢအခိၣ်တီဖိမ့ၢ်ဝဲ “‘Interview’ (Awake! series).” အပူၤလီၤ.
^ လံာ်အဆၢ. 12 အဒိ, ကွၢ်တၢ်ဂ့ၢ်အခိၣ်တီလၢအမ့ၢ် “Are Science and the Bible Compatible?” လၢ February 2011 issue of Awake! ဒီးတၢ်ဂ့ၢ်အခိၣ်တီလၢအမ့ၢ် “What Jehovah Foretells Comes to Be” လၢ January 1, 2008, issue of The Watchtower အပူၤတက့ၢ်.