1. Yinki balongaka nge samu na Mvangi na beto?

KANA nge meyundukaka na dibuta ya Bambangi ya Yehova, kondua ntembe nge bandaka kulonguka mambu metadila Yehova banda bumuana mpenza. Balongaka nge ti yandi kele Mvangi, yandi kele na bikadulu ya mbote, mpe yandi kele na lukanu ya mbote samu na bantu.—Kuy. 1:1; Bis. 17:24-27.

2. Yinki mutindu bantu yankaka ketadilaka bantu yina kendimaka ti Mvangi kele?

² Kasi, bantu mingi kendimaka ve ti Nzambi kele, to yandi kele Mvangi. Bakendimaka ti luzingu bandaka yau mosi mpe yabandaka kuyunduka malembemalembe lokola kisemua mosi ya fioti tii na kukuma kisemua ya nene ya luzingu. Mingi kati na bantu yango metangaka bakalasi ya mfunu. Baketubaka ti sianse mendima ti Biblia kele mukanda ya luvunu mpe kundima ti Mvangi kele mebonga samu na bantu yina metangaka ve, bayina kele bazoba, to bayina zaba ve kubaka banzengolo.

3. Samu na yinki yakele na mfunu kukumisa kiminu na beto ngolo?

³ Mambu yina bantu yina mezabana na yinza ketubaka lenda tula kiminu na beto na ntembe ti Yehova kele Mvangi na beto ya nzola? Yametadila mingi mingi mfunu yina ketindaka beto beto ndima ti Yehova kele Mvangi. Yakele samu batindikaka beto beto ndima diambu yango to samu beto bakaka ntangu ya kutadila beto mosi bidimbu yina kena kundimisa diambu yango? (1Bk. 3:12-15) Yavuanda kana bamvula yikua beto mesala banda beto kumaka Bambangi ya Yehova, beto fueti tatamana kukumisa kiminu na beto ngolo. Na kusalaka mutindu yina, beto kevunuka ve ‘na bafilozofi mpe na bangindu ya luvunu mpe ya mpamba mpamba’ yina bantu kendiminaka ve Mpova ya Nzambi kelongaka. (Kol. 2:8; Ebr 11:6) Samu na kusadisa beto, disolo yayi ketubila  (1) samu na yinki bantu mingi kendimaka ve ti Mvangi kele, (2) mutindu nge lenda kumisa kiminu na nge ngolo na Yehova, Mvangi na nge, mpe (3) mutindu nge lenda tatamana kukumisa kiminu yango ngolo.

4. Na kutadila Baebreo 11:1, kiminu ya kedika mesimbama na yinki?

⁴ Bantu yankaka kekanisaka ti kuvuanda na kiminu zola monisa kundima diambu mosi kondua kuvuanda na kidimbu mosi. Kasi na kutadila Biblia, kiminu ya mutindu yina kele ya kedika ve. (Tanga Baebreo 11:1.) Na yau, atako beto lenda ve kumona Yehova, Yesu, mpe Kimfumu ya dizulu, kasi beto kele na kidimbu ya puelele yina memonisa ti bakele. (Ebr 11:3) Mpangi mosi yina kele muntu ya sianse metubila kiminu na yandi mutindu yayi: “Beto Bambangi ya Yehova beto kele na kiminu yina mesimbama na mambu yina beto kendiminaka, beto ketadilaka ata mambu ya sianse.”

5. Samu na yinki bantu mingi kendimaka ve ti Nzambi nde salaka bima nionso yina kele na luzingu?

⁵ Beto lenda kukiyuvusa, ‘kana bidimbu ya puelele kele yina mendimisa ti Mvangi kele, samu na yinki bantu kendimaka ve ti Nzambi nde salaka bima nionso yina kele na luzingu?’ Bantu yankaka kebakaka ve ntangu ya kutadila bau mosi bidimbu. Robert, yina kele bubu yayi Mbangi ya Yehova, metuba: “Lokola balongisaka munu ve diambu metadila nsemono na kalasi, munu vuandaka banza ti diambu metadila nsemono kele luvunu. Ntangu munu kumaka na bamvula 20 nde musololaka na Mbangi ya Yehova mosi mpe mulongukaka ti Biblia mepesa beto bamfunu ya mbote ya kundima ti Nzambi nde salaka bima nionso.” *—Tala ankadre “ Nsangu mosi ya mfunu samu na bibuti.”

6. Samu na yinki bantu yankaka kendimaka ve ti Mvangi kele?

 ⁶ Bantu yankaka kendimaka ve ti Mvangi kele samu baketubaka ti bakendiminaka kaka mambu yina bamemona na meso. Kasi bakendiminaka kuandi mambu to bima yankaka yina kemonanaka ve, na kifuani kilendo yina ntoto kevuandaka na yau ya kubenda bima (gravitation), samu bakemonaka puelele ti yakele diambu ya kedika. Kiminu yina Biblia metubila mesangisa diaka bidimbu samu na mambu yankaka ya ‘kedika ata yakemonanaka ve.’ (Ebr 11:1) Yakelombaka ntangu mpe bangolo samu na kulonguka bidimbu yango samu na beto mosi, mpe bantu mingi kezolaka ve kusala bangolo yango samu na kusala yau. Muntu yina kesosaka ve kuzaba bidimbu yango samu na yandi mosi lenda banda kutuba ti Nzambi kele ve.

7. Bantu nionso kendimaka ve ti Nzambi nde salaka luyalanganu? Sasila.

⁷ Na manima ya kulonguka bidimbu, bantu yankaka ya sianse kumaka kundima ti Nzambi nde  salaka luyalanganu. * Mutindu mosi na Robert yina beto tubilaka na ebandeli, mbala yankaka bantu yankaka vuandaka tuba ti Mvangi kele ve samu balongaka bau ve mambu metadila nsemono na iniversite. Kasi, bantu mingi ya sianse longukaka kuzaba mpe kuzola Yehova. Mutindu kaka bantu yango ya sianse salaka, beto nionso beto fueti kudisa kiminu na beto na Nzambi, yavuanda beto mesalaka bakalasi ya yinki mutindu. Muntu mosi ve lenda sala yau na kisika na beto.

8-9. (a) Yinki kiuvu beto zola tadila? (b) Yinki mambote nge kebaka na kulongukaka nsemono?

⁸ Yinki mutindu nge lenda kumisa kiminu na nge ngolo na Mvangi? Beto tadila mitindu yiya.

⁹ Longuka nsemono. Nge lenda kumisa kiminu na nge ngolo na Nzambi na kutalaka bibulu, bayinti mpe bambuetete. (Nk. 19:1; Yez. 40:26) Kana nge kena kulutisa ntangu mingi na kulonguka bima yango, mutindu yina nde nge kekukindimisa ti Yehova kele Mvangi. Mbala mingi mikanda na beto kevuandaka na masolo yina ketubilaka mambu metadila nsemono. Kulutisa ve masolo yango nsualu nsualu kana nge kena kubakusa yau mbote ve. Longuka yau na kutadila makoki na nge. Mpe kuzimbakana ve kukota na site na beto, jw.org, nge kekuta bavideo ya kitoko ya nsemono yina bimaka na balukutakanu ya nene ya bilumbu tatu ya bamvula mekatuka luta!

10. Pesa kifuani mosi yina kena kumonisa ti nsemono kemonisaka ti Mvangi kele. (Baroma 1:20)

¹⁰ Ntangu nge kena kulonguka nsemono, tula dikebi na mambu yina metadila Mvangi na beto. (Tanga Baroma 1:20.) Na kifuani, muini kepesaka tiya mpe kukia yina kele mfunu samu na luzingu na ntoto. Kasi, ba rayons yankaka ya muini lenda vuanda yimbi samu na mamvipi. Yakelombaka beto baka lutanunu samu na ba rayons na yau. Beto kele na lutanunu yango! Na yinki mutindu? Ntoto, kisika yina beto kevuandaka kele na kitanunu na yau mosi—yakele na kushe ya ozone yina mezinga ntoto mpe yaketaninaka beto na ba rayons yango ya yimbi. Kana ba rayons yango ya yimbi kena kukuma kaka ngolo, volime ya kushe ya ozone kebuelamaka. Na yau, yakele na mfunu nge ndima ti yakele na Mvangi mosi ya nzola mpe ya mayele yina kele na manima ya mambu yango?

11. Wapi nge lenda monina mambu yina kekumisaka kiminu ngolo na nsemono? (Tala ankadre “ Bisika nge lenda bakila mambu yina kekumisa kiminu na nge na Mvangi ngolo.”)

¹¹ Nge lenda mona mambu mingi yina kekumisaka kiminu ngolo na nsemono kana nge metala na Index des puplications des Témoins de Jéhovah mpe kana nge kena kusosasosa na jw.org. Nge lenda banda na masolo mpe bavideo yina kele na kitini “Ebimá kaka yango moko?” Masolo mpe bavideo yango kevuandaka ya nkufi mpe yakemonisaka mambu ya kukamua yina metadila bibulu mpe bisemua yankaka. Yakele diaka na bifuani yina ketubilaka mutindu bantu ya sianse kelandaka kifuani ya bima yina bakemonaka kati na bima yina Nzambi salaka.

12. Yinki mambu beto fueti tudila dikebi ntangu beto kena kulonguka Biblia?

¹² Longuka Biblia. Muntu ya sianse yina beto tubilaka na paragrafe ya yiya vuandaka ndimaka ve ti Mvangi kele. Na manima, yandi ndimisamaka ti Mvangi kele. Yandi metuba: “Kiminu na munu simbamaka kaka ve na mambu yina munu longukaka na sianse. Yasimbamaka diaka na ndongokolo ya mpinda ya Biblia.” Mbala yankaka nge mezaba Biblia mbote. Atako plina, samu na kukumisa kiminu na nge ngolo samu na  Mvangi, nge fueti tatamana kulonguka Mpova ya Nzambi. (Yoz. 1:8; Nk. 119:97) Na kifuani, kanisa na mutindu Biblia metubila mbotembote mambu ya istuare. Tula dikebi na bambikudulu na yau mpe nguizani yina kele kati na mambu mesonama na kati. Kusala mutindu yina lenda kumisa kiminu na nge ngolo na Mvangi mosi ya nzola, ya nduenga yina salaka beto mpe yina kele mfumu ya Biblia. *—2Tm. 3:14; 2Pi. 1:21.

13. Yinki kele mosi ya malongi ya mbote yina beto kekuta na Mpova ya Nzambi?

¹³ Ntangu nge kena kulonguka Mpova ya Nzambi, mona mutindu malongi na yau kele na mfunu. Na kifuani, banda ntama Biblia luengisaka ti nzola ya mbongo kele yimbi mpenza mpe yakebimisaka ‘bampasi mingi.’ (1Tm. 6:9, 10; Bin. 28:20; Mat. 6:24) Nduengoso yango kele kedika tii bubu yayi? Mukanda mosi (The Narcissism Epidemic) metuba ti: “Mbala mingi, bantu yina kevuandaka na bima mingi ya kinsuni bakevuandaka mpenza na kiese ve mpe baketungisamaka na maladi ya makanisi. Ata bantu yina kesosaka kuvuanda na mbongo mingi, baketungisamaka mingi na maladi ya makanisi, mpe na nzutu.” Na yau, nduengoso ya Biblia yina mepekisa beto nzola ya mbongo kele mpenza mfunu! Nge lenda kanisa diaka na bansikudukusu ya Biblia yina sadisaka nge? Kana beto kena kukanisa na zulu ya malongi nionso ya mbote yina kele na Biblia, beto kemona ti Mvangi na beto ya nzola mezaba yina kele mbote samu na beto mpe beto kebanda kusosa ntangu nionso malongi na yandi. (Yak. 1:5) Yau kesala ti luzingu na beto vuanda diaka na kiese.—Yez. 48:17, 18.

14. Ndongokolo na nge ya Biblia kelonga nge yinki samu na Yehova?

¹⁴ Longuka Biblia na lukanu ya—kusosa kuzaba mbote Yehova. (Yoa. 17:3) Kana nge kena kulonguka Biblia, nge kemona kimuntu mpe bikadulu ya Yehova—yakele kaka bikadulu yina nge monaka ntangu nge longukaka nsemono. Kulonguka bikadulu ya Yehova kendimisa beto ti Yandi kele mpenza muntu ya kedika. (Kub. 34:6, 7; Nk. 145:8, 9) Kana nge mezaba Yehova mbote-mbote kiminu na nge samu na yandi kekuma ngolo, nzola na nge samu na yandi kekuma ya mpinda, mpe kinkundi na nge na yandi kekuma ngolo.

15. Yinki mambote nge kebaka kana nge kena kutubila kiminu na nge?

¹⁵ Tubila kiminu na nge samu na Nzambi na bantu yankaka. Kana nge mesala plina, kiminu na nge kekuma ngolo. Kasi yinki nge kesala kana muntu meyuvusa nge kiuvu samu na kuzaba kana Nzambi kele, kasi nge zaba ve mvutu ya kupesa yandi? Meka kusosa mvutu mosi ya Biblia samu na kiuvu yango na mosi ya mikanda na beto, mpe na manima solola yau na muntu yango. (1 Pi. 3:15) Nge lenda lomba diaka mpangi mosi sadisa nge samu na kupesa mvutu na kiuvu yango. Ata kana muntu yango mesepela to ve na mvutu ya Biblia, nge kebaka mambote na kusosasosa yina nge salaka. Kiminu na nge kekuma ngolo. Yakesala ti nge bika vunuka na bantu yina kekukimonaka ti bamesalaka bakalasi ya mbote mpe bantu ya mayele yina ketubaka ti Mvangi kele ve.

16. Yinki lenda kumina beto kana beto kena kutatamana ve kukumisa kiminu na beto ngolo mpe kutanina yau?

¹⁶ Yavuanda beto mebandaka kusadila Yehova banda ntama to ve, beto fueti tatamana kukumisa kiminu na beto ngolo na yandi. Samu na yinki? Samu kana beto kele ve ya kukenga, kiminu na beto kelemba. Kuzimbakana ve ti kiminu mesimbama na mambu yina beto lenda mona ve. Mambu yina beto lenda mona ve, yakele mpasi ve beto zimbakana yau. Na yau, Paulo tubaka ti kukondua kiminu kele ‘disumu yina kekangaka  beto kondua mpasi.’ (Ebr 12:1) Na yau, yinki mutindu beto lenda tina ntambu yango?—2Te 1:3.

17. Yinki lenda sadisa beto samu beto tanina kiminu na beto ngolo?

¹⁷ Ya ntete, lomba Yehova pesa nge mpeve ya nlongo na yandi mpe salaka yau mbala na mbala. Samu na yinki? Samu kiminu kele kikadulu ya mbuma ya kimpeve. (Bag. 5:22, 23) Beto lenda ve kukumisa kiminu na beto na Mvangi ngolo mpe kutanina yau kondua lusadusu ya mpeve ya nlongo na yandi. Kana beto metatamana kulomba Yehova mpeve ya nlongo na yandi, yandi kepesa beto yau. (Luka 11:13) Beto lenda sambila: ‘Pesa beto kiminu mingi.’—Luka 17:5.

18. Na kutadila Nkunga 1:2, 3, yinki diluaku beto kele na yau bubu yayi?

¹⁸ Diaka, salaka mbala na mbala ndongokolo na nge ya Mpova ya Nzambi. (Tanga Nkunga 1:2, 3.) Ntangu nkunga yango sonamaka, Bayisaele fioti kaka vuandaka na kopi ya Nsiku ya Nzambi na mvimba na yau. Kasi, ntinu mpe banganga-nzambi nde vuandaka na bakopi, na nsuka ya konso bamvula nsambuadi (7), bankubukulu bakamaka samu ‘babakala, banketo, bana,’ mpe banzenza yina kele na kati ya mbanza Yisaele bakuwa ntangulu ya Nsiku ya Nzambi. (Kul. 31:10-12) Na ntangu ya Yesu, bamaniskri ya Masonukua lendaka monana kaka na bantu fioti mpe mingi na yau vuandaka lundama na basinagoge. Nzokande, bubu yayi, mingi ya bantu lenda tanga Mpova ya Nzambi na mvimba to na ndambu na yau. Yakele mpenza diluaku ya mbote. Yinki mutindu beto lenda monisa butondi na mutindu beto kele na Biblia?

19. Yinki beto lenda sala samu na kutanina kiminu na beto ngolo?

¹⁹ Beto lenda monisa ti beto kesepelaka na diluaku yina beto kele na yau ya kuvuanda na Biblia na kutangaka yau mbala na mbala. Beto fueti sala programe ya kutanga mpe kulonguka Biblia, kasi beto tanga yau kaka ve kana beto mebaka ntangu. Kana beto kena kusala ndongokolo na beto ya Biblia mbala na mbala, beto lenda tanina kiminu na beto ngolo.

20. Beto mebaka nzengolo ya kusala yinki?

²⁰ Na lusuasanu na bantu ya ‘nduenga mpe ya mayele’ ya yinza, beto kele na kiminu ya ngolo yina mesimbama na Mpova ya Nzambi. (Mat. 11:25, 26) Na nzila ya ndongokolo na beto ya mukanda yango ya nlongo, beto mezaba samu na yinki mambu na yinza kena kubeba mpe yina Yehova kesala samu na yau. Na yau, beto baka nzengolo ya kukindisa kiminu na beto mpe kusala yina beto lenda samu na kusadisa bantu bavuanda na kiminu na Mvangi na beto. (1Tm. 2:3, 4) Mpe beto tatamana kuvingila na nsatu ya ngolo ntangu yina bantu nionso yina kevuanda na luzingu kekumisa Yehova mpe ketuba bampova yina kele na Kusonga 4:11: ‘Yehova Nzambi na beto, nge mefuana kubaka nkembo . . . samu nge muntu salaka bima nionso.’