1, 2. Yinki biuvu beto keyuvusaka mingi?

BANA keyuvusaka biuvu mingi. Nge lenda sasila bau diambu mosi, kasi bakeyuvusa diaka, ‘Samu na yinki?’ Nge lenda pesa bau mvutu, kasi bakeyuvusa diaka, ‘Samu na yinki?’

² Beto nionso keyuvusaka biuvu, yavuanda bana to bambuta. Na kifuani, ‘Yinki muke kudia?’ ‘Yinki muke vuata?’ ‘Yinki muke sumba?’ Beto kekukiyuvusaka diaka biuvu na mambu metadila luzingu mpe bilumbu kekuiza. Kasi beto lenda lemba kuyuvusa biuvu kana beto mebaka ve bamvutu ya mbote.

3. Samu na yinki bantu mingi kekanisaka ti balenda baka ve bamvutu na biuvu ya mfunu yina bakekukiyuvusaka?

³ Biblia kele na bamvutu na biuvu ya mfunu yina beto kekukiyuvusaka? Bayankaka kekanisaka mutindu yina, kasi bakemonaka ti bamvutu ya Biblia kele mpasi na kubakusa. Bakekanisaka ti kaka banlongi, banganga-nzambi to bapasitere nde mezaba yau. Bayankaka kemonaka nsoni samu na kundima ti bamezaba ve bamvutu. Kasi nge, yinki nge mekanisa?

4, 5. (a) Yinki kele biuvu ya mfunu yina nge kekukiyuvusaka? (b) Samu na yinki nge fueti tatamana kusosa bamvutu na yau?

⁴ Ya kedika ti nge zola baka bamvutu na biuvu yayi: ‘Yinki kele mfunu ya luzingu?’ ‘Yinki kekumina munu kana mekufua?’ ‘Nzambi kele yinki mutindu?’ Yesu, nlongi yina mezabana mingi tubaka: ‘Beno tatamana kulomba, mpe bakepesa beno; beno tatamana kusosa, mpe beno kemona; beno tatamana kubula na porte, mpe bakezibudila beno.’ (Matayo 7:7) Kulemba ve kusosa tii ntangu nge kebaka bamvutu yina nge lenda tudila ntima.

 ⁵ Ya kedika, kana nge me “tatamana kusosa,” nge kebaka bamvutu na Biblia. (Bingana 2:1-5) Bamvutu yango kele mpasi mingi ve na kubakusa. Mambu yina nge kelonguka kesadisa nge na kuvuanda na luzingu ya kiese bubu yayi mpe kivuvu ya kitoko samu na bilumbu kena kuiza. Beto tadila ntangu yayi kiuvu mosi yina ketungisaka bantu mingi.

6. Samu na yinki bantu yankaka kekanisaka ti Nzambi kekanisaka bau ve?

⁶ Bantu mingi kebanzaka ti Nzambi kekanisaka beto ve. Baketubaka ti, kana Nzambi kekanisaka bantu, yinza zolaka vuanda mutindu yayi ve. Bamvita kele, kuyinana mpe mambu ya mpasi na bisika nionso. Bantu kena kubela, kunyokuama, mpe kufua. Yau yina bantu yankaka kekukiyuvusaka, ‘Kana Nzambi kekanisaka beto, samu na yinki yandi mebika mambu ya mpasi yavuanda?’

7. (a) Yinki mutindu bantuadisi ya mabundu ketindaka bantu bakanisa ti Nzambi kele ntima yimbi? (b) Samu na yinki beto lenda pesa Nzambi foti ve na mambu ya yimbi yina kena kusalama?

⁷ Na bantangu yankaka, bantuadisi ya mabundu nde ketindaka bantu bakanisa ti Nzambi kele ntima yimbi. Kana diambu mosi ya yimbi mesalama, baketubaka ti yakele luzolo ya Nzambi. Baketubaka ti yandi muntu zolaka yasalamina mutindu yina. Ntangu baketubaka mutindu yina, bakepesaka Nzambi foti. Biblia ketubaka ti Nzambi kele into ya bampasi ya beto ata fioti ve. Yakobo 1:13 mezabisa beto ti Nzambi kemekaka (kentontaka) bantu na mambu ya yimbi ve. Verse yango metuba: ‘Kana muntu kena kukutana na kumekama, yandi tuba ve ti: ‘Nzambi kena kumeka munu.’ Samu Nzambi lenda mekama ve na mambu ya yimbi, mpe yandi mosi kemekaka ve ata muntu mosi.’ Yazola tuba ti, ata kana Nzambi kebikaka nzila na  mambu ya yimbi, kasi yakele yandi ve nde kebimisaka yau. (Tanga Yobi 34:10-12.) Beto baka kifuani.

8, 9. Samu na yinki yakele mbote ve kupesa Nzambi foti samu na bampasi ya beto? Pesa kifuani.

⁸ Ntuenia mosi ya bakala yina kezingaka yinzo mosi na bibuti na yandi. Tata na yandi kezolaka yandi mingi mpe melongaka yandi mutindu ya kubaka banzengolo ya mbote. Kilumbu yankaka ntuenia yango metombokila tata na yandi mpe mekatuka na yinzo. Kisika yandi kuendaka, yandi bandaka kusala mambu ya yimbi mpe yau natinaka yandi mambu ya mpasi. Nge lenda tuba ti yakele foti ya tata lokola yandi pekisaka muana ve yandi katuka na yinzo? Ve! (Luka 15:11-13) Lokola tata ya kifuani yayi, Nzambi pekisaka bantu nzila ve ntangu baponaka kutombokila yandi mpe kusala mambu ya yimbi. Yau yina, kana diambu mosi ya yimbi mesalama, beto fueti zimbakanaka ve ti yakele Nzambi ve muntu mebimisa yau. Yakevuanda kukondua lunungu kana beto mepesa Nzambi foti.

⁹ Samu na yinki Nzambi memanisa ntete ve bampasi? Yandi kele na mfunu ya kusala yau. Na Kikapu ya 11 ya mukanda yayi, nge kelonguka mambu yina Biblia metuba samu na diambu yango. Kasi, nge lenda ndima ti Nzambi kezolaka beto mingi mpe, beto lenda ve kupesa Nzambi foti samu na bampasi ya beto. Kaka yandi nde lenda bongisa yau.—Yezaya 33:2.

10. Samu na yinki beto lenda ndima ti Nzambi kemanisa mambu nionso ya yimbi yina bantu ya yimbi kesalaka?

¹⁰ Nzambi kele santu (nlongo). (Yezaya 6:3) Mambu nionso yandi kesalaka kele ya kuvedila mpe ya mbote. Beto lenda tudila yandi ntima. Kasi, bantu kele ve lokola yandi, mpamba ve na bantangu yankaka bakesalaka mambu ya yimbi. Muntu mosi lenda vuanda mfumu ya ntima mbote kasi, yandi lenda vuanda ve na ngolo ya kumanisa mambu nionso ya yimbi yina bantu ya yimbi kesalaka. Ata muntu mosi ve kele na ngolo lokola Nzambi. Nzambi lenda manisa  mambu ya yimbi mvimba-mvimba, mpe yandi kesala yau.—Tanga Nkunga 37:9-11.

11. Yinki mutindu Nzambi kekukimonaka samu na bampasi yina nge kekutanaka na yau?

¹¹ Yinki mutindu Nzambi kekukimonaka ntangu yandi kemonaka mambu yina kena salama na yinza to ntangu yandi kemonaka nge kena kunyokuama? Biblia kelongaka ti yandi “kezolaka lunungu.” (Nkunga 37:28) Yau yina, yandi zola bantu zaba ti samu na yandi, kusuasikisa mambu ya mbote mpe ya yimbi kele na mfunu. Yandi kezolaka ve ti bantu banyokuama. Ntangu Nzambi monaka mambu ya yimbi yina fulukaka na ntangu ya ntama, Biblia metuba ti “yandi monaka mpasi mingi na ntima.” (Kuyantika 6:5, 6) Yandi mesoba (shanje) ve. (Malaki 3:6) Biblia metuba ti yandi kekanisaka beto mingi.—Tanga 1 Piere 5:7.

12, 13. (a) Samu na yinki beto kezolaka bantu mpe beto kekanisaka bau, mpe yinki mutindu beto kekukimonaka samu na bampasi yina kele na yinza? (b) Samu na yinki beto lenda ndima ti Nzambi kemanisa bampasi nionso mpe mambu ya yimbi nionso?

¹² Biblia ketubaka diaka ti Nzambi salaka beto na kifuani na yandi. (Kuyantika 1:26) Yau memonisa ti Nzambi salaka beto na bikadulu ya mbote yina yandi kevuandaka na yau. Yau yina, kana nge kemonaka mpasi ntangu nge kemonaka bantu kena kunyokuama, zaba ti Nzambi kemonaka mpasi kuluta nge! Yinki mutindu beto mezaba yau?

¹³ Biblia kelongaka beto ti ‘Nzambi kele nzola.’ (1 Yoane 4:8) Mambu nionso yandi kesalaka, yandi kesalaka yau na nzola. Yau yina beto kezolaka bantu samu Nzambi kezolaka beto. Yindula diambu yayi: Kana nge kele na ngolo ya kumanisa bampasi nionso mpe kukondua lunungu yina kele na yinza, nge lenda sala yau? Yakele kedika ti nge lendaka sala yau samu nge kezolaka bantu. Nzambi kele na ngolo ya  kumanisa bampasi mpe kukondua lunungu, mpe lokola yandi kezolaka beto, yandi kesala yau. Bansilulu nionso yayi kele na ebandeli ya mukanda yayi kekuiza lungana, nge lenda ndima yau! Kasi samu nge tudila bansilulu yango ntima, nge fueti longuka mambu mingi na yina metala Nzambi.

14. (a) Nkumbu ya Nzambi kele nani? (b) Yinki mutindu beto mezaba ti beto fueti sadila nkumbu yango?

¹⁴ Kana nge mezola kukuma nkundi ya muntu mosi, yinki diambu ya ntete nge kezabisa yandi? Nkumbu na nge. Bosi Nzambi, yandi kele na nkumbu? Mabundu mingi ketubaka ti nkumbu na yandi kele Nzambi to Mfumu. Kasi, yayi kele bankumbu ve, yakele kaka batitre lokola “ntinu” to “prezida.” Nzambi mezabisa beto ti nkumbu na yandi kele Yehova. Nkunga 83:18 metuba: ‘Bika bantu zaba ti nge, yina nkumbu na nge kele Yehova, nge kaka kele Muntu Yina Meluta Zulu na ntoto ya mvimba.’ Bansoniki ya Biblia sadilaka nkumbu ya Nzambi bambala mingi. Yehova mezola ti nge zaba nkumbu na yandi mpe nge sadila yau. Yandi mezabisa nge nkumbu na yandi samu nge kuma nkundi na yandi.

15. Nkumbu ya Nzambi Yehova kena kumonisa yinki?

¹⁵ Nkumbu ya Nzambi kena  kumonisa mambu ya mfunu mingi. Nkumbu yango kena kumonisa ti Nzambi kekokisa lukanu na yandi. Ata kima mosi ve lenda pekisa yandi. Kaka Yehova nde mebonga kuvuanda na nkumbu yango. *

16, 17. Batitre yayi kena kumonisa yinki: (a) ‘Nkua-Ngolo Nionso’? (b) ‘Ntinu ya mvula na mvula’? (c) “Mvangi”?

¹⁶ Mutindu beto mekatuka kutanga yau, Nkunga 83:18  metuba samu na Yehova: ‘Nge kaka kele Muntu Yina Meluta Zulu.’ Diaka, Kusonga 15:3 metuba ti: ‘Yehova Nzambi, Nkua-Ngolo Nionso, bisalu na nge kele ya nene mpe ya kuyituka. Ntinu yina mekondua nsuka, banzila na nge kele ya lunungu mpe ya kedika.’ Titre ‘Nkua-Ngolo Nionso’ memonisa yinki? Yamemonisa ti Yehova kele na ngolo kuluta bima nionso. Mpe titre ‘Ntinu yina mekondua nsuka’ memonisa ti yandi kezingaka ntangu nionso. Nkunga 90:2 kena monisa ti yandi kele na ebandeli ve mpe na nsuka ve. Yakena kukamuisa mingi. Mutindu yina ve?

¹⁷ Kaka Yehova nde kele Mvangi. Kusonga 4:11 metuba: ‘Yehova Nzambi na beto, nge mefuana na kubaka nkembo, lukumu mpe ngolo, samu nge muntu salaka bima nionso, mpe yakuizaka na luzingu mpe yasalamaka samu na luzolo na nge.’ Titre Mvangi kena  monisa yinki? Ti Yehova salaka bima nionso: Bambasi, bambuetete, bambuma yina kele na bayinti, bibulu na bima nionso yankaka!

18. Samu na yinki bantu yankaka kekanisaka ti balenda kuma bankundi ya Nzambi ve? Mpe yinki Biblia kelongaka na diambu yango?

¹⁸ Ntangu bantu yankaka kekanisaka bikadulu ya Yehova, bakebangaka mpe baketubaka, ‘Nzambi kele ngolo kuluta mpe yandi kele ntama na beto. Yinki mutindu yandi lenda kanisa beto?’ Kasi Nzambi zola ti beto kanisaka mutindu yina? Ve. Yehova mezola kukuma nkundi ya beto. Biblia ketubaka ti Nzambi kele ‘ntama ve na konso muntu na kati na beto.’ (Bisalu 17:27) Nzambi kena lomba nge, nge pusana pene-pene na yandi, mpe yandi mepesa nge nsilulu ti ‘yandi kepusana pene-pene na nge.’—Yakobo 4:8.

19. (a) Yinki mutindu nge lenda kuma nkundi ya Nzambi? (b) Yinki bikadulu ya Nzambi kesepedisaka nge mingi?

¹⁹ Yinki mutindu nge lenda kuma nkundi ya Nzambi? Yesu tubaka: ‘Luzingu ya mvula na mvula memonisa ti, bazaba nge, Nzambi mosi kaka ya kedika, mpe muntu yina nge tindaka, Yesu Klisto.’ (Yoane 17:3) Tatamana kulonguka kuzaba Yehova na Yesu. Na mutindu yina, nge kebaka luzingu ya mvula na mvula. Na kifuani, beto mekatuka kulonguka ti ‘Nzambi kele nzola.’ (1 Yoane 4:16) Kasi, yandi kele diaka na bikadulu mingi yankaka ya mbote. Biblia mezabisa beto ti, Yehova ‘kemonaka bantu kiadi mpe kefuilaka bantu nkenda, yandi kefuemaka malu ve mpe yandi mefuluka na nzola ya kuikama mpe ya kedika.’ (Kubasika 34:6) Yehova kele ‘mbote mpe yandi kele pene na kulemvukila.’ (Nkunga 86:5) Nzambi kele ntima ya yinda mpe kukuikama. (2 Piere 3:9; Kusonga 15:4) Nge kebakusa mambu mingi yina metadila Nzambi mpe bikadulu na yandi ntangu nge kena kutanga Biblia.

20-22. (a) Yinki mutindu beto lenda kuma bankundi ya Nzambi atako beto kemonaka yandi ve? (b) Yinki nge fueti sala kana bantu yankaka mepekisa nge, nge longuka Biblia?

 ²⁰ Yinki mutindu nge lenda kuma nkundi ya Nzambi lokola yandi kemonanaka ve? (Yoane 1:18; 4:24; 1 Timoteo 1:17) Kana nge kena kutanga Biblia, nge kelonguka kuzaba yandi mbotembote. Nge kebakusa ti yandi kele muntu mpenza. (Nkunga 27:4; Baroma 1:20) Ntangu nge kena kulonguka mambu mingi yina metala Yehova, nge kekuma kuzola yandi mingi mpe nge kekuma pene-pene na yandi.

²¹ Nge kebakusa ti Yehova kele tata na beto. (Matayo 6:9) Yandi mepesaka beto luzingu mpe yandi kezolaka beto vuanda na luzingu ya mbote. Tata ya nzola kezolaka ti bana na yandi vuanda mutindu yina. (Nkunga 36:9) Ya kedika, Biblia kelongaka ti nge lenda kuma nkundi ya Yehova. (Yakobo 2:23) Yindula ntete diambu yayi: Yehova, Mvangi ya bima nionso, mezola ti nge kuma nkundi na yandi!

²² Bantu yankaka lenda pekisa nge, nge longuka Biblia. Balenda banga ti nge shanje (soba) dibundu. Kasi, kubikila ve muntu mosi nzila yandi pekisa nge kukuma nkundi ya Yehova. Yandi kele nkundi ya mbote kuluta yina nge lenda baka.

23, 24. (a) Samu na yinki nge fueti tatamana kuyuvusa biuvu? (b) Yinki beto kelonguka na kikapu yayi melanda?

²³ Yakele na mambu yankaka yina nge kebakusa ve mbala mosi ntangu nge kena kulonguka Biblia. Kumona nsoni ve samu na kuyuvusa biuvu to kulomba lusadisu. Yesu tubaka ti beto fueti kukikulula lokola bana fioti. (Matayo 18:2-4) Bana ya fioti keyuvusaka biuvu mingi. Nzambi zola ti nge baka bamvutu. Yau yina, longuka mbotembote Biblia samu na kuzaba kana mambu yina nge kena longuka kele ya kedika.—Tanga Bisalu 17:11.

²⁴ Kulonguka Biblia kele mutindu ya mbote ya kuzaba mambu metala Yehova. Na kikapu ya zole, nge kebakusa samu na yinki Biblia mesuasana na mikanda yankaka.