Kusadila baapareyi lenda bongisa to kubebisa nguizani na dikuela. Yinki bupusi yakele na yau na dikuela na nge?

•  Mambu yina nge fueti zaba

•  Mambu yina nge lenda sala

•  Mambu yina bankuelani yankaka metuba

•  Biuvu samu na kuyindula

•   Kusadila baapareyi na mutindu ya mbote lenda bongisa nguizani na dikuela. Na kifuani, bankuelani yankaka kesadilaka baapareyi samu na kusolola ntangu bakele ve kisika mosi.

   “Ata mesaje ya mpamba yina metuba ‘Munu kezolaka nge’ to ‘Munu kena kanisa nge’ lenda simba mpenza ntima.”—Jonathan.

•   Kusadila baapareyi na mutindu ya yimbi lenda bebisa dikuela. Na kifuani, bantu mingi kesadilaka baapareyi na bau konso ntangu, yakekitisaka ntangu mpe dikebi yina balenda pesa na bankuelani na bau.

   “Munu mendimisama ti, mbala yankaka kana munu vuandaka sadila ve baapareyi na munu ntangu nionso, bakala na munu zolaka banda solola na munu mingi kuluta.”—Julissa.

•   Bantu yankaka lenda solola mbote na nkuelani na bau mpe kaka na ntangu yango kusadila baapareyi na bau. Nketo mosi na nkumbu ya Sherry Turkle yina ketadilaka mambu yina metadila nguizani ya bantu, mebokidila yau “le mythe du multitâchisme.” Yamemonana ti bantu mingi kekanisaka ti dikoki yina bakele na yau ya kusala mambu mingi kele mbote, nzokande yakele mutindu yina ve. Yandi tubaka ti, “mbala nionso yina beto kebuelaka kisalu yankaka na kisalu mosi, dikoki na beto lenda kita.” a

   “Munu kemonaka mbote kusolola na bakala na munu, kasi ve ntangu yandi kele na mambu mingi ya kusala. Kana bakala na munu kele na mambu mingi ya kusala na kutindaka na bemesaje, munu kekukimonaka lokola yandi kena kusepela kuvuanda kaka yandi mosi na telefone na yandi.”—Sarah.

 Diambu ya kusimba: Mutindu beno kena kusadila baapareyi lenda bongisa to kubebisa dikuela na beno.

 Tulaka mambu ya mfunu na kisika ya ntete. Biblia metuba: “Beno sosa mpenza kuzaba mambu yina meluta mfunu,.” (Bafilipi 1:10) Kukiyuvusa, ‘Ntangu mpe dikebi yina munu mpe nkuelani na munu ketulaka na baapareyi na beto keyibaka ntangu mpe dikebi yina beto fueti tulasana?’

 “Yakevuandaka diambu ya kiadi kumona nketo mpe bakala kena kuniema batelefone na bau na ntangu bakena kudia na restoran—bantu zole yina kele kintuadi, kasi mosimosi na bau kena kutuladikebi na yandi na apareyi na yandi. Beto fueti manga kukuma bananga ya baapareyi mpe kuzimbakana diambu meluta mfunu—nguizani na beto na kati ya dikuela.”—Matthew.

 Tula bandilu. Biblia metuba: “Beno keba mpenza ti mutindu na beno ya kutambula vuanda ve lokola bantu mekondua nduenga kasi lokola bantu ya nduenga, beno sadila ntangu na beno mbote mpenza.” (Baefese 5:15, 16) Kukiyuvusa, ‘Munu lenda kukitudila ntangu yina mebonga samu na kutanga mpe kutinda bamesaje yina kena kulomba ve mvutu pesama na nsualu, na kisika ya kupesila yau bamvutu kaka na ntangu yakena kukuiza?’

 “Munu kemonaka mbote kutula telefone na munu na silencieux mpe kupesa bamvutu na bamesaje na ntangu yina mebonga. Yakevuandaka rare kumona apele to mesaje mosi yina kena kulomba mvutu pesama kaka na nsualunsualu.”—Jonathan.

 Kana dikoki kele, bika kisalu na nge na kisika na yau. Biblia metuba: “Konso diambu kele na ntangu na yau.” (Mosakoli 3:1) Kukiyuvusa: ‘Kisalu na munu kelandaka munu tii na yinzo mpe yakebakaka mambu yina metadila munu mosi na nzila ya telefone? Kana yakele plina, yinki bupusi yakele na yau na dikuela na munu? Yinki nkuelani na munu lenda tuba?’

 “Na nzila ya baapareyi, beto kele na dikoki ya kusala konso ntangu. Yalombaka munu sala ngolo samu munu bika kutalaka telefone na munu mpe kutadila mambu ya kisalu konso ntangu kana munu kele kintuadi na nketo na munu.”—Matthew.

 Solola na kuelani na nge samu na mutindu ya kusadila baapareyi. Biblia metuba: “Muntu na muntu tatamana kusosa, mambote na yandi mosi ve, kasi yina ya muntu yankaka.” (1 Bakorinti 10:24) Solola na nkuelani na nge samu na mutindu mosimosi na beno kesadilaka baapareyi, mpe bansobolo yina beno fueti sala kana dikoki kele. Beno lenda sadila biuvu samu na kuyindula yina kele na disolo yayi samu na kubanda masolo.

 “Munu mpe bakala na munu beto ketubanaka mpenza kedika, mpe kana beto memona ti mosi kati na beto kena kusadila mingi baapareyi, beto ketubilaka yau. Beto zole beto mezaba ti yalenda vuanda mpasi, na yau mosimosi na beto kebakaka makanisi ya muninga na diseki ve.”—Danielle.

 Diambu ya kusimba: Sala ti baapareyi vuanda bima yina nge kena kusadila, kasi kubika ve yavuanda bima yina kena kutuadisa nge.